Nga Marjana Bulku/New York/
Edhe pse nuk dua të shkruaj për politikën duket se nuk e shmang dot .Jo pak herë në jetën time ”ma ka zënë rrugën”edhe pse jam përpjekur ti jap jetë nga nderi,dinjiteti, pervoja e marrë nga shkollat dhe raportet me njerëzit që jeta më ka dhuruar.Ajo tashmë është shndërruar në një mjet pa zot hedhur për konsum.Jo pak herë kam preferuar ti ”afrohem” asaj përmes disa formateve që shkollat perëndimore ofrojnë,i qasem përmes letërsisë së angazhuar, pikturës ,,,edhe pse ajo është karrikaturë ,por papritur kuptoj se ajo qenka shndërruar në sport, në një lloj sporti që akoma nuk ka as rregulla e as platformë,as strategji ku cdo aksident i mundshëm mund të jetë një lloj kërcënimi jete.Në fakt politika ajo që duhet të shtrojë ”rrugët ” nga ku kalon jeta jonë është shndërruar në tokë të minuar, në bunker, në mister , në aksident nga ku priten vetëm pasoja ndërkohë kur Bismark e konsideronte atë art i zgjidhjes. Po e quaj aksident më mirë (jo rastësisht),,,sepse të gjithë tashmë e kemi parasysh momentin kur ai ndodh ,,,por pasojat i shohim më vonë edhe pse ndodh që mund edhe të mos i shohim kurrë kur ky aksident ka gjymtuar mendjen.Cfarë e udhëheq ekonominë??? Po arsimin, drejtësinë? Ne po shohim shpërthimet si prej eksplozivi në cdo aspekt dhe jo vetëm në ndërtimet me leje/pa leje,pastaj zhurmën që krijohet për ta , debatet pro dhe kundër , shfaqjet se po ndërtojmë gjithpjesmarrjen ku fjalët nuk kanë as forcë dhe as mundësi të shërojnë pasojat që aksidenti politik ka shkaktuar. Biznese të rrënuara, djersë e cuar dëm, ëndrra e projekte gjithashtu , nuk po them para,por vepra të lena peng i aksidenteve politike dhe politikanëve aksidentalë.Trashëgimnija jonë politike është sa e varfër aq dhe e pasur, sa e njohur aq dhe e panjohur ,por ajo ekziston dhe nuk mund tia leme aksidentit politik dhe atë ta shkulë nga themelet në aksidentin-pritë e rradhës.Trashëgimnija jonë ekonomike e ndërtuar me mund dhe djersë është në duar politikash sezonale. Modelet e krijuara po përmbysen para syve tanë si ikonat e shenjta në vitin 67 duke mallkuar të ardhmen pa të ardhme. Duket si luftë për të ndërtuar cfarë? -Ndonjë perandori ?! Duket si një rrugë që nuk të con askund. Si një fat i paracaktuar që të përmbys në mënyrë fatale…
Edhe pse nuk dua të flas për politikën …po e bëj sepse nuk dua që përgojimi i saj të jetë ”axhetacione -propaganda ” e dikurshme që kryqëzonte jetë, njerëz , fate .Sipas një raporti të OKB -së vetëm 57 % e popullsisë së botës mund të quhen plotësisht demokratike nga ku lind dilema ime nëse një popull gëzon demokracinë a është kjo meritë e tij apo e liderëve që zgjedh?!
Politika jonë duket si një aksident ku populli tifoz, viktimizohet, deformohet ,anohet ,duke shkaktuar një kaos jo vetëm politik por dhe shoqëror ,kulturor, që madje ndërhyn edhe në cdo qelizë jete. Dilemë e madhe ; ta refuzosh këtë lloj aksidenti politik, apo ti nënshtrohesh atij ! Duket sikur ka kthyer përmbys edhe bazat mbi të cilat u ndërtuan sistemet politike . Kur Sartori etimologjikisht shprehej …”Demokraci = Demos + Popull+kratis= sundim, pushtet” keqpërdorimi vazhdon , regjimet keqpërdorin konceptet si ajo kafshata e hedhur në turmën e uritur … Nuk e di nëse populli është i etur për demokraci apo nuk ia njeh aspak konturet asaj, si tërësi të drejtash por edhe përgjegjësish nga ku rregulli është djep i cdo lirije.Unë nuk e di se kush i drejton fatet e vendit tonë , edhe pse thellë -thellë mendoj se sejcili duhet të drejtojë jetën e tij, fatin e tij në mënyrë jo aksidentale, as të nënshtruar deri në verbëri kulturore, ekonomike, politike.Askush nuk mund të jetë dhurues i të mirave tona, nuk duhet të jetë,përndryshe prirjet autoritare janë aty, si metastaza të vjetra regjimesh të padrejta që na përndjekin. Ata që drejtuan shkencën duket se duhet ta drejtojnë edhe politikën si jo aksident.Dikur Ajnshtajni fliste për ”antropologji globale”si një sistem vlerash civile ,qytetare, morale dhe juridike…Ishte viti 1947…Ishte vetëm një përpjekje gjeniu drejt qëndrueshmërisë globale. Antropologjia e shumicës në demokraci është e lidhur ngushtë me atë individuale që nuk duhet mbytur kur i shërben jetës ( tri pyetjet e Erisa Zykajt )…që politika aksident të mos përmbysë liri, të drejta ,përgjegjësi, detyra … Edhe pse termi ” aksident” shkakton frikë parandalimi i tij në politikë është i mundshëm, është njerëzor .Si ta shpëtojmë politikën aksident nga pasojat që vazhdojnë të kërcënojnë ardhmërinë ?
Brooklyn, tetor 2014
Futbolli kidnapohet nga Politika Antishqiptare dhe anti-NATO e Serbisë
Gazeta Serbe shkruan se flamuri u nis nga kisha e Shen Gavril Arhanjelit në rrugën Humska…
Nga SKENDER MURTEZANI/ NEW YORK/
E dimë cdo na thotë Serbia, Shqipëria provokoj Shqipëria ësht fajtore,.. tipike për një shtet politika e së cilës për njëqind vite akoma punon me formulë…një qind rrena bëjnë një të vërtetë.
Si ti besohet edhe sot me cirkuzin tragjik në stadiumin Partizanit në Beograd që kulmojë me djegjen e flamurit të NATO-s dhe “djegies” së rastit të afrimit të dy fqinjve shekullor. Sipas trendit, sjelljes dhe kulturës së politikës ekstreme të Serbisë, me të gjitha symptomat u bë nga forcat ultranacionaliste Serbe. Nga vetë gazeta “Politika” vërehet se kjo që i ndodhi fotbollit ndërkombëtar kishte prapavijë politike. Do ta lexojmë këtë moment historik të futbollit ndërkombëtar më qartë me ardhjen e Putinit në Beograd dhe me shkuarjen e kryeminstrit Rama.
Kjo është krejt e qëllimshme: Së pari të aktualizohet teoria pan/Sllave se Shqipëria e “Madhe” është rrezik për destabilizim e rajonit Kjo krijon “presion” politik të brendshëm Serbia ti largohet kursit perëndimor që të mbetet atje ku e ka zemrën tek krijusi i saj Rusia, dhe e dyta që të forcojë lëvizjen kundër pranimit të shtetësisë së Kosovës.
Gazeta Serbe shkruan se flamuri u nis nga kisha e Shen Gavril Arhanjelit në rrugën Humska, dhe u teledirigjua nga vllau I kryeministrit Olsi Rama. Kjo s’ështe e cuditshmë për politikën “një qind rrena prodhojnë një të vërtetë”. Për fat të keq kjo nuk i ndihmon marrdhënieve të fqinjësisë së të dy kombeve. Shkon në dëm të Serbisë në Rehabilitimin e saj pas krimeve të kryera në Ballkan, po edhe Rusisë në rehabilitimi post Komunist për damin dhe dhimbjen që ua ka shkaktuar popujve të vegjël.
POLITIKA DHE SISTEMI I DREJTESISE NE SHQIPERI
OPINION NGA AJET DELAJ/NEW YORK/
Qe “drejtesia” ka qene ne sherbim te diktatures e diktatorit komunist Hoxha kete besoj se nuk e konteston kush. Per te verteten drejtesia ne kohen e diktatures ka pasur vetem emrin pasi realisht nuk ka ekzistuar fare .
Kane dale prova te shumta qe vendimet gjygjesore merreshin mbasi viktimat i kishin mbutyr xhelatet komunste si ne rastin e bombes ne Ambasaden Ruse apo edhe te tjera, ku zakonisht beheshin arrestimet pastaj fabrikoheshin provat.
Eshte shikuar nga shqiptaret me ze e figure se si diktatori Hoxha deklaronte ne plenumet e partise ndaj te eliminuarve te radhes se partia te arreston.
Pra partia te arrestonte e te denonte dhe kukullat e drejtesise vetem vinin firmen mbi gjoja vendime kur realisht vendimet jepeshin ne komitet te partise apo nga Enver Hoxha sipas peshes se viktimes se radhes.
Situata e drejtesise ne Shqiperi ka pase shkuar deri atje sa per nje periulle te gjate eshte kene suprimuar edhe vete Ministria e Drejtesise pra nuk ka pasur as Ministri Drejtesie e as system avokatie kishte vetem xhelate qe te dregoni ne nivelin e tete nen toke se peshperisje se buka eshte e keqe.
Ne kete situate e gjeti 90ta sistemin e drejtesise ne Shqiperi. Dihej gjithashtu se kush e merrte te drejten per te studiuar drejtesine e partise para 90tes dhe kush ishin realisht jurstet qe filluan te punonin ne stemin e drejtesse pas 90tes gjoja ne respect te lirive dhe te drejtave njerore tashme te pranuara ne Shqiperi.
Nese i shtojme kesaje stuate edhe faktin se politika e pas 90tes stopoje reformat e nisura brenda vetes duke i ngjare gjithnje e me shume sistemit qe gjoja lame pas atehere per sistemin e drejtesise postkomuniste ndryshoje vetem padroni ku vendin e Sekretarit te Pare e zuri Presidenti “democrat” apo “Kryemisistri” i radhes.
Per 24 vitet e fundit jane promovuar punonjesit e sistemit te drejtesise ne te tera nivelet sipas shkalles se sherbimit ndaj politikes e jo sipas profesionalizmit e pamvasise se tyre qe ju a garanton Kushtetuta.
Rastet jane te shumta por po shkohet deri atje sa hapur qeveria po deklaron se jane promovuar ne kundershtim me ligjet ne fuqi gjygjtare e prokurore qe kane shkuar per shkelje ne KLD apo Ministri te Drejtesise.
Eshte denuar me burg lideri i opozites se kohes z Nano dhe ka marre parate e burgut sapo u be Kryeminister. Prove me te mire te sherbimit te “drejtesise” ndaj politikes nuk mundet te kete.Ku ndollen gjygjtaret e te dy rasteve. Natyrisht ne system akoma kur njera pale duhej me se paku te dilte nga sistemi per shkeje te rend te se drejtes.
Bejne e zhbejne ligje ne sherbim te politikes e aprovojne amnisti ne nje shtet gerdalle per te shpetuar sherbetoret e mashet e krimit politik e ordiner duke shkuar der tek denimi i krimeve te komunzmit per filxhanet e kafese. Vritet populli, politikanet, biznesmenet tamam si ne kartelet e droges ne qender te Europes behet zhurme politike tre dite e te vrasin e varrosin bashkerisht per 9 ore dhe asgje.
Paguajne trajnime e iniciatica ligjore nderkombetaret dhe punonjesit e drejtesise vetem trashin qafen e mbushin xhepat pasi jane ne sherbim te politikes se dites dhe as qe e prishin terezine pasi keshtu kaus i intereson politikes. Bejne marveshje me zhurme mediatike midis krereve te nstitucioneve te rendesishme te shtetiti per te denuar rreptesisht fshataret qe hedhin nje tel ne shtylle dhe per vete shkojne deri ne Gjermani me first klas per te shikuar nje ndeshje futbolli.
Duhet thene se shteti funksionon si nje i tere dhe eshte demagogji e paster nese te tera baterit i shprazim mbi drejtesine, policine, apo segmente te tjera te shtetit kur pergjegsi sponsorizuesi e konstituesi i tere sistemit eshte vete politika. Pra nje politike kriminale qe nuk ndalet as para shkeljes se kushtetuese kurre nuk mundet te dertoje shtetin demokratik, shtetin ligjor te se drejtes.
Shikoni politikanet tane me filozofi diktatoriale se si i kane kthyer partite politike sikur ti kene kopshtet e tyre private qe ju nevoiten vetem per demagogji pasi sunduesi i partise i ben te tera qe nga caktimi i kryetarve te komunave e deri tek zenendesit e tije ne maje te piramides qe pa dyshim te tere kane vlere 0 tamam si ne sistemin diktatorial.
Statut , zgjedhje, program filozofi lirie e respektim e drejtash jane terma ne gjuhe te huaj qe nuk e kane ditur kurre dhe nuk kane nder mend ta mesojne ndonjehere lideret tane te perjetshem. Vijne ne krye te partise dhe largohen prej saje vetem kur te largohen per ne boten tjeter edhe kur bejne sikur.
Por a ka ndonje mundesi dhe metode qe drejtesia jo vetem te clirohet nga politika por edhe te ndihmoje qe politika te pastrohet? Sigurisht qe ka.
E para eshte pervoja e fundit ne Kosove ku Amerikanet kane inicuar e po ndertojne Gjykaten Penale nen juridiksionin e Kosoves por me gjygjtare e prokurore perendimore nje krijese qe duket se do te funksionoje nese nisemi nga frika dhe ankthi qe shperndan politika kosovare ne opinion e media qe si edhe ne Tirane i ka monopol..
Por ka edhe nje metode tjeter po Amerikane ku titullaret e institucioneve te drejtesise nga baza deri ne maje te votohen nga populli duke pranuar edhe persona kredibel me arsim te larte te fushave te ndryshme qe munden te konkurojne. Nese i shtojme kesaje premtimin per te afruar ne system djem e vajza te reja qe kane mbaruar jurisprudence ne perendim atehere shanset e suksesit rriten. Duhet thene se jane me qindra shqiptare qe kane mbaruar universitete prestigjoze ne perendim.
Pervoja Amerikane nuk mbaron ketu pasi Amerika ka jurite popullore per ceshtje penale e administrative se bashku me prokuroret e pamvarur e agjentet investigative te licensuar atehere duket dhe madje eshte e garantuar se sistemi do te funksionoje pasi eshte e provuar se funksionon.
Po perse politika ne tersine e saje ne pozite e opozite as qe i ze me goje keto reforma te domosdoshme? Nuk i di? Sigurisht i di madje edhe me mire se une por shikoni si u mllacit politika kosovare deri sa erdhi kercenimi domethenes o aprovojeni ju o do e aprovojme ne ne Keshillin e Sigurimit gjykaten penale me personel te huaj.
Edhe ne Shqipei gjendja nuk eshte aspak me e mire e natyrshem politika kriminale do rezistoje per te mos ecur ne drejtim te vendosjes se shtetit ligjor te se drejtes e natyrshem mekanizmi funksionues i Keshillit te Sigurimit nuk funksionon si ne Kosove.
Se pari duhet thene se nese ekziston vullneti i nje populli per drejtesi perparim e progress askush nuk mundet ta ndali e ne te njejten kohe gjenden rruge e metoda efikase funksionale qe te tjeret para nesh i kane perdorur dhe i kane permbushur keto objektiva madhore ne vendet e tyre.
Dihet qe media e Tiranes eshte ne traditen e saje ne 24 vitet e fundit qe eshte monopol i qeverise dhe cfare tepron i krerve te opozites e per popullin nuk tepron asgje aq sa edhe komentet ne botimin online ne gazetat e tranes nganjehere behet e pamundur nese nuk je sahanlepires i pushtetit apo sherbetor I pronarit te opozites edhe pse shqiptaret votojne dicka me shume se 50%. Pra shumica e heshtur ashtu duhet te qendroje sipas politikes shqiptare.
Mirpo keto kushte kufizuese nje rol te madh qe ka marre per shoqerite modern komunikimi elektronik dhe zhvillimi i teknologjise ben qe kjo situate e pafavorshme kapercehet lehtesisht mjafton qe njerzit te kene predispozicion per ti sherbyer Shqiperise pamvarsisht se ku jeton e punon. Si fillim duhet provuar predispozicioni i klases politike shqiptare per reforma te qensishme ne sisemin e drejtesise e pse jo edhe te vete politikes.
Rrjetet sociale realizuan revolucione ne Afriken e Veriut e jo te mos realizojme ne shqiptaret nje hop cilsor duke e shtyre politiken te hedhi hapa domethenes ne drejtim te demokratizimit te shtetit e shoqerise pasi shoqeria shqiptare eshte nje shoqeri e re dhe e mireshkolluar ne tersine e saje.
Perpara se shqiptaret te ofendojne njeri tjetrin ne forume e te bejne tifozllek te semure e te pabereqetshem ti drejtohen kreut te qeverise dhe atij te opozites sipas besimit politik e preferences per veprime konkrete per nje reforme te plote ne drejtesi duke marre ne considerate pak a shume keto qe thashe une apo dicka tjeter me te mencur por asnjeri te mos e perjashtoje veten por te tere te shkruajne ne nje fushate nje mujore.
Dua ti paralajmeroj te tere qe te mos behen xhelos pasi tere cfare kam propozuar eshte pervoje Amerikane qe funksionon sot e kesaj dite dhe asgje nuk eshte made in Albania apo me tej akoma made in Ajeti.
Nese mbas nje muaji intensiv kontaktesh me perfaqesuesit politik shqiptar , thirrjet e shqiptareve per veprim bien ne vesh te shurdher qe ka bere vaki edhe me pare atehere ti drejtohemi masivisht Brukselit dhe Washingtonit dhe te jeni te bindur se do funksionoje.
Nje gje duhet te dine shqiptaret si buken qe hane se politikanet qe vjedhin edhe vrasin. Askush nuk duhet ta ndieje veten te lumtur dhe te sigurte as atyre qe ju marrin buken e femijve ne tavoline gje qe nuk jane as ata bisnesmene qe bejne para ne bashkepunim me politiken kriminale pasi do ju marrin jeten neser sic edhe ju a kane marre dhe vazhdojne t’ju a marrin perdite.
Nese shqiptaret qe jetojne ne Shqiperi politika kriminale i kercenon me buken e femijve kete fushate munden ta udheheqin shqiptaret e diasporas pasi jane tashme edhe shtetas perendimore dhe duke ju drejtuar njekohesisht qeverive te tyre behen edhe me rezultative.
Mundem t’ju garantoj se ketu ne Amerike gje qe nuk besoj se eshte ndryshe edhe ne Europe se cdo leter apo e-mail qe ju dergohet institucioneve Amerikante jo vetem merret ne konsiderte por ne te shumten e rasteve i pergjigjen derguesit pasi ketu eshte realisht ne funksion e system pushteti i votes.
Shqiptaret besoj se jane te bindur se pa drejtesi nuk ka shtet e pa shtet ka kaous e ne kaus nuk ka jete, nuk ka buke nuk ka te neserme . Shqptaret duhet te punojne e perpiqen qe te fitojne te nesermen. Zoti na ndihmofte.