Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

BILAL XHAFERRI – NJË SHQIPONJË ÇAMËRIE

by

Shkruan: Rasim Bebo/
Bilal Xhaferri ishte biri jetim i Çamërisë që nuk njohu fëmijëri dhe as rini në jetën e tij të shkurtër. “Ne ishim pesë fëmijë, deklaron e motra e Bilalit, Antika. Nëna na vdiq shumë e re në vitin 1943, Bilalin e la 8 vjeç, pas dy vjetësh na pushkatuan babanë! Na mori gjyshi në shtëpinë e tij të na rriste. Unë isha më e vogla. Babai më la 4 vjeç. Gjyshi ishte plak i sëmurë dhe i verbuar nga sytë. Jetonim në një varfëri të tmerrshme. Atëherë kishte filluar lufta e klasave, nga Partia Komuniste. Në fshat filluan të na përbuznin, qoftë edhe me sy kur na hasnin rrugëve. Bilali, si vëllai më i madh, në moshën 10 vjeç na u bë nënë dhe babë. Të gjitha hallet e familjes ranë në kurmin e njomë të tij. Pasi mbaroi shkollën fillore katërvjeçare, për dy vjet “gjezdiste” për të punuar, që të na ushqente. Rraskapitej fshatrave për një copë bukë, dhe një ditë mori rrugën për te halla në Sarandë. Ishte 12 vjeç, filloi punë si shpërndarës letrash dhe gazetash në postën e Sarandës. Ecte në këmbë nëpër moçalet e fshatrave të Vurgut të Sarandës, zbathur për 10 -11 orë në ditë. Në çdo dy javë dhe sidomos ditën e festave, vinte në Ninat për të na sjellë ndonjë lekë dhe ushqime, që i blinte me triskë në qytet, të na gëzonte neve dhe gjyshin. Për një natë që rrinte me ne, bënte shumë orë udhëtimi në këmbë. Pas 4 vitesh Bilali shkoi te halla në Shijak, ku punoi në fermën e Sukthit.”… Nga Edip Hoxha, kushëriri i tij, mësohet se, në vitin1957-1958, Bilali punonte si teknik ndërtimi në kantierin e Shkopetit, pasi kishte mbaruar kursin njëvjeçar për Gjeometër. Në vitin 1962 e marrin ushtar në Pronovik të Poliçanit, në atë kohë filloi të shkruante te revista “10 Korriku”, tregime, reportazhe, poezi.
Shkrimtari Naum Prifti shkruan: “Një herë më erdhi me postë një zarf mjaft i trashë, nga një repart ushtarak. Bilal Xhaferri, ishte emër i panjohur për mua. E shikoja me bezdi novelën me 32 faqe dërguar nga një ushtar i thjeshtë. Pas dy muajsh, mu desh ta lexoja. Kur arrita në një faqe, gjeta një pasazh fantastik dhe thashë me mend: “Ky është një talent!” I befasuar dhe i entuziazmuar nga zbulimi i një talenti, i shkrova një letër, ku e lusja, po t’i binte rasti të vinte në Tiranë, do të isha i kënaqur të na bënte një vizitë në redaksi. Pas dy a tre javësh hyri në dhomën ku punoja unë, një ushtar me trup mesatar dhe pyeti nëse mund të takonte Naum Priftin … M’u kujtua letra, prandaj e pyeta: -Mos jeni Bilal Xhaferri? – Po , -m’u përgjigj, – erdha sipas letrës që më dërguat.” Nga biseda më tha se tregimet e mija i pëlqenin. “Në asnjë tregim ti nuk përsërit veten, por sjell gjithmonë diçka të re”. Vëllimi I tij me tregime “Tokë e lashtë, njerëz të rinj”dhe “Purpuranti”, lanë mbresa të forta te lexuesit. Epokën e Skënderbeut ai e kishte në zëmër dhe u kthye më vonë me romanin “Krastakraus”.Këto ekskursione historike ishin mjeti i tij, për t’i ikur pasqyrimit të realitetit të zymtë, të cilin ai e njihte shumë mirë.”
Ballkize Halili, gazetare në “Zërin e Popullit” mundi të nxjerrë leje krijuese nga Lidhja e Shkrimtarëve për bashkëfshatarin e saj Bilal Xhaferrin. Ajo e ndihmonte dhe e përkrahte, se e shihte si përfaqësuesin më të talentuar të Çamërisë. A ka gjë më tronditëse për autorin, kur sheh që libri i tij bëhet qull për letër ambalazhi, se ngrinte problemet Çame. Më kujtohet tregimi, “Ti je partizane”, një tregim tepër i ndjerë që u fut në të gjitha tekstet shkollore, si tregim interesant. Por sa shpejtë u fut, aq rrufeshëm u hoq. Paqëndrueshmëria e politikës së Enver Hoxhës, bënte që sot të ishe hero, nesër të dilje tradhtar. Në vitin 1968, në Lidhjen e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë, Bilal Xhaferri mori një goditje të fortë, pasi dëmtoi shtyllën vertebrale të letërsisë shqipe. Dhe ishte pikërisht diskutimi profesional i Bilal Xhaferrit, për romanin “Dasma” të Ismail Kadaresë. Nga emancipimi, femrat s’kishin fituar asgjë, përkundrazi ishin skllavëruar akoma më shumë, duke u ngarkuar me punë të dyfishtë, Brenda shtëpisë dhe jashtë saj. Duke ndier mbi kurriz luftën e klasave, ai i gjykonte dukuritë më sy realist…
Fadil Paçrami, anëtari i K.Q. dhe sekretari i dytë i K. P. të Tiranës, pjesëmarrës në atë takim, po turfullonte duke dëgjuar kritika që nuk priteshin, e që mund t’I jepnin drejtim të gabuar
mbledhjes. Ai u ngrit në këmbë, dhe duke drejtuar gishtin nga Bilal Xhaferri, u tha pjesmarresve pjesëmarresve me ulërimë: “-E dini kush është ky që foli keq për romanin? Ky është Bilal Xfaferri, të cilit ne i kemi vrarë të atin se ishte armik, ballist. Mendoj se ai nuk ka vend në këtë sallë, dhe që tani kërkoj të dalë jashtë!”
Pas diskutimit të “Dasmës”, Bilalin e internuan në fshatin Kullë të Sukthit. Lajmi mori dhenë. Gazetat shkruanin: “Shkrimtari reaksionar nxjerr kokën”.
Hysni Cyrbja, që ka qenë drejtori i parkut të mallrave në Durrës, kujton: “Shkoja shpesh në bibliotekën e qytetit, drejtori Pertef Kruja më prezantoi me Bilal Xhaferin. Pasi u njohëm mirë, e mora në punë si dispeçer. Kishte ca kohe qe kishte dale në qarkullim “Dasma”. Një ditë biseduam për Kadarenë. Bilali mendonte për dobësitë artistike të romanit, ai çalonte rëndë në trajtimin historik të femrës shqiptare, se femra dilte pa traditën e bashkëluftëtares me burrat. Ky është falsifikim, thoshte ai. Historia shqiptare tregon se femrat, te Skënderbeu dhe gjatë luftës Nacional Çlirimtare, vërtetuan se ishin patriote dhe të emancipuara. Bilali më kërkoi leje për të shkuar në Tiranë, i ftuar për në mbledhjen e lidhjes së shkrimtarëve. Të pasnesërmen, u takuam. E pyeta se si shkoi. Ai uli zërin dhe më tha: -Më sakatuan! Fadil Paçrami më tha: je bir armiku! Në atë çast bie zilja e telefonit, fliste Rita Marko. – More Hysni, a ke marrë në punë ndonjë njeri me emrin Bilal Xhaferri?… -Po shoku Rita ka ca kohë. – Po ku e gjete? (pyetja ishte me zë të trashë). -Më gjeti ai mua, kishte nevojë për pune. -Në orën 12 mblidh kolektivin!… Në mbledhje erdhën të tre sekretarët, siç quheshin: i pari, i dyti, i treti. Rita Marko, nuk pranoi të debatonte me Bilal Xhaferrin veçse i tha: Ti ke penetruar në radhët e klasës puntore dhe fshehe biografinë tënde, se babai yt është dënuar më vdekje. E morën dy policë dhe e internuan në Kullë të Sukthit. Të nesërmen u mblodh byroja, ishte parashikuar të më përjashtonin nga partia, e të më shkarkonin si drejtor i parkut. Unë bëra autokritikë për mungesë vigjilence. Nxora nga çanta librin e Bilal Xhaferrit dhe disa revista “Shqiptaria e re” dhe pyeta: –Këtë libër e ka botuar Shtëpia botuese, që varet nga K. Q. s’e dini ju? Këto revista që drejtohen nga K. Q. e dini ju?. Që Bilali ftohet në lidhjen e shkrimtarëve, që është nomenklatura e K. Q. e dini ju?… Dhe si përfundim më njoftuan masën “vërejtje në kartën e regjistrimit”.
Bilal Xhaferri ishte njeri, dhe kishte intimitetet e tij. Edhe në Kullë ku ishte internuar, nuk i shpëtoi tundimit të intimitetit. Aty pati një lidhje dashurie me mësuesen, vajzën e ish kryetarit të këshillit të fshatit.
Ja e ç’tregon zonjusha Kadife, me një sinqeritet femëror: “Kur mora vesh se në fshatin tonë, ka ardhur i internuar një shkrimtar, kurioziteti nuk më la të qetë, pasi letërsia më ka pëlqyer shumë. Pyeta Janin, operativin e zonës, që shfaqte ndjenja simpatie për mua. Operativi më tregoi se shkrimtari quhej Bilal Xhaferri dhe ishte njeri i rrezikshëm. Ai guxoi të kundërshtonte romanin e Kadaresë që është idhulli I jonë, por më keq, se është djali i armikut të popullit. Kur mësova se ai kishte guxuar të përballej me Kadarenë, kureshtja dhe dëshira grindeshin brenda meje, për të njohur nga afër shkrimtarin, që paraqiste shumë “rrezikshmëri”. E ruajta në mbrëmje, qe ta shihja kur merrte bukën tek furra e fshatit, dhe si hije i shkova nga pas, që të mësoja ku jetonte dhe me kë, pasi zona ku ishin të internuarit ishte e veçuar nga banorët e fshatit. E shihja kur ecte vetëm, i heshtur, me gjysmë buke nën sqetull. Nga paraqitja e jashtme s’ta mbushte syrin, megjithëse u gëzova që shkrimtari sfidoi kureshtjen time. Por reflekset e gëzimit, rrezikonin që ta njihja nga afër. Më kujtohet, kur u fsheha pas një kaçubje në rrugë, kur ai zbriste nga furra e bukës, dhe po e prisja që të kthehej si gjithmonë me bukën nën sqetull. Ishte shumë ftohët dhe sekondat bëheshin orë. Ai po afrohej, por s’ishte vetëm. Po ecte me mullixhiun, u nda nga ai dhe hyri brenda në banesën e tij. Kontrollova me sy rreth e qark, mos më shihte njeri, dhe i rashë derës me gjithë forcën e padurimit. Kush është? – U dëgjua zëri I tij. –Jam unë mësuesja e fshatit, – i thashë. Ai e hapi derën i habitur dhe tha: Mos keni ardhur gabim, unë s’kam fëmijë në shkollë, më tutje është një familje që i ka fëmijët në shkollë. –S’kam ardhur për fëmijët e shkolles, kam ardhur për ty!… Ai shtangu nenë këmbë i frikësuar, kurse mua m’u duk se të gjithë botën e kisha ulur në gjunjë para meje. E ndjeva se ftohtësia e frikës së tij dhe rreziku im, ishin ngërthyer në forcën e magjisë së dashurisë, që në takimin e parë. Takimet pasuan njeri pas tjetrit! Miqësia e jonë ndërtoi mure ëndrrash. Shpesh herë më thoshte: -të lutem, mos m’i shto andrallat. E lëmë me kaq lidhjen tonë. Ishte dhuratë e Zotit! Ai, na dhuroi çaste të bukura dhe ai na i mori! Unë s’jam njeriu i duhur për ty. Kuptoje, Kadife, ne jemi dy kulme të ndryshme. Është shumë e rrezikshme ardhja e jote tek unë… Por unë e dija rrezikun që më kanosej, megjithatë, Bilalin e doja, se ishte njeri i zgjuar, me një shpirt të madh. Në pak kohë fillova të bija në sy me lëvizjet e mia. Një natë i gënjeva në shtëpi, se do të flija tek Lumja (kolegia ime që kishte ditëlindjen) edhe Lumja thuri të njëjtën gënjeshtër tek babai im, i cili na besoi. Banesa ku jetonte Bilali, ishte një barakë e improvizuar, ngrehinë vetëm prej dheu, ku as për bagëtitë nuk ishte e përshtashme, megjithatë unë ndihesha mirë në prani të tij. Atë natë ndodhi historia e tmerrshme e jetës time. Kishte kaluar ora 12 e natës! Isha strukur brenda tij, dhe gjumi s’po më zinte, ca nga të ftohtit, ca nga frika. Kur befas ra dera, nga forca e shkallmimit me shkelma. Nuk shihja asgjë nga errësira se kandili kishte filluar të shuhej. Dëgjova fyerje nga më banalet e më çnjerëzoret. Ishte operative i policisë, sekretari i partisë dhe babai, që bërtisnin:. –Hë, more këlysh bushtre, kë kurvë ke futur sonte në shtrat? Ke filluar të na e degjenerosh rininë e fshatit me shkrimet e tua. S’durova dot dhe i përgjigjem me të njëjtin ton: -Mjaft Baba! Ky s’ka faj, unë kam ardhur këtu vete, me dëshirën time. Ja ku më ke, më vrit po deshe!… Jo tha operativi (puntori i sigurimit), ky të ka mashtruar, dhe e tërhoqi zvarrë për ta nxjerrë përjashta, -Ky maskara do të përfitojë nga ti, të nxjerrë sekretet e partisë. Ky është bir armiku dhe si i tillë do të shkojë atje ku e ka vendin. Bilalin atë natë e mbajtën të lidhur me pranga në zyrën e operativit në qendër të fshatit, kurse mua, në zyrën e sekretarit të partisë. Nuk i harroj kurrë presionet që ushtronin për të më mbushur mendjen të firmosja deklaratën e hartuar prej tyre, me anë të së cilës,mund t’i kishin duart të lira për të dënuar Bilalin. Por unë nuk pranova kurrë të fundosja me të pa drejtë, njeriun që desha me gjithë shpirt. Edhe pasojat për mua dhe familjen time ishin të rënda: babanë e përjashtuan nga partia, e hoqën nga kryetar i këshillit, dhe si ndëshkim, e dërguan të punonte në një brigadë me Bilalin. Mua më hoqën nga arsimi dhe me çuan punëtore në fermë. S’e duroja dot baltën që më hidhnin syve injorantët e fshatit, dhe mbylla sytë, u martova me një burrë të ve në Rumanat, që ishte babai i tre fëmijëve. Pas një muaji, kur u ktheva në derën e babës (si e do zakoni), nëna më tha fshehurazi në vesh: -Kadife, shkrimtari yt është arratisur nga Shqipëria, kështu thonë të gjithë në fshat.”
Kur Bilali e pa se laku po i ngushtohej, nuk i mbeti tjetër alternativë, veç të arratisej me rrezik koke. Rastin e gjeti në festën përkujtimore të luftës partizane të Konispolit, që festohej në Bogaz, më 25 gusht. U arratis për në Greqi, bashkë me burrin e motrës Selfo Hoxhën dhe Bajram Shuaipin. Për aratisjen e tij u bë shkak Fadil Paçrami me presionin e tij. Në SHBA ai botoi revistën “Krahu i Shqiponjës” në Çikago 1969-1986, për rreth 17 vjet, me 39 numra, dhe me një tirazh 300 deri në 500 kopje, të cilën e shpërndante vetë me postë dhe pa i vënë çmim. Prirja patriotike dhe antikomuniste e revistës,tërhoqi përkrahje nga Skënder Shuaipi, Zeqo Kola, Saber Hyso, Xhemil Bebo, Sotir Ajazi etj. Dhe ai iu përkushtua kryesisht kësaj reviste.
Gazetaria Anneli Kraus, që publikoi lajmin e parë, plagosjen e Bilal Xhaferit, si dhe tetativën e eleminimit fizik, ndaj gazetarit shqiptar, që jeton dhe punonte në Amerikë, shkruan: “Bilal Xhaferin e kam njohur nëpërmjet shtypit të lirë amerikan në vitin 1979, Incidenti ndodhi kur festohej 100 vjetori i Lidhjes së Prizrenit. Më vonë u njoha në Çikago ku ai punonte gazetar në një radio private në Çikago.Modelin e tij ne e quajmë hero. Pas vitit 1983 i dogjën banesën e tij, që e kishte edhe redaksi të revistës, “Krahu I Shqiponjës”.
Skënder Shuaipi tregon: “Bie telefoni dhe më flet Bilali, jam shtruar në spital, nga një dhembje koke”. doktorët dyshojnë për një tumor në kokë. Mbas konsultës vendosën për operacion. Të nesërmen Bilali u operua. Narkoza i doli me vonesë. Komunikimi i tij bëhej me gishta dhe mimikë. Ishte rëndë, nuk vonoi gjatë dhe Bilali ndërroi jetë, në pasditen e 17 tetorit të vitit 1986. Në kohën kur ishte ministër i kulturës, Teodor Laço, eshtrat e tij u kthyen në atdhe.
N. Prifti citon: “Në faqet e revistës ”Krahu i Shqiponjës”, (Nr 17), janar 1979 Çikago gjeta një poezi, të cilën Bilali ia kushtonte, “kundërshtarit të tij”, Ismail Kadare. Kjo poezi është një dëshmi e gjallë, ku “viktima” pasojë, fajëson shkakun”.

Poetit Ismail Kadare

Ti lulëzove me stinë me rubla.
Kur ne të tjerët hanim baltën e kënetave.
Ti u këndon serenata rrugëve të Moskës,
Natashave, Tatjanave, Katjenkave.
Kur ne të tjerët hanim plumbin e mashinkave.
Me kadifen e poemave të tua të kopjuara,
Ti i jep xhela çizmeve të xhelatëve,
Çizme të rënda me gozhda të përgjakura,
Që shkelët mbi fytyrat tona të maskuara.
Ne të dy u ndeshëm në trotuare të kundërta.
Ti vije nga sallonet e aristokracisë së kuqe,
Unë vija drejt nga zëmra e popullit.
Vija nga varri I babai të pushkatuar.
Ne u ndeshëm në errësirë,
Si dy re në një natë me shi.
Por të gjithë e dinë mirë.
Që shenja e furisë sime s’ishe ti.
Unë u ndesha atje me tiraninë,
Hodha jetën time në kthetrat e ujqërve.
Dhe u shikova me vdekjen në sy.
Kështu, dy shkrimtare Ismail Kadare dhe Bilal Xhaferri, të së njëjtës datëlindje, i pari feston 79 vjetorin, se ka qenë idhulli i komunizmit, kurse i dyti, kundërshtari i komunizmit, ka 29 vjet vdekur. Por Bilali jetoi dhe vdiq si një shqiponjë Çamërie, me dashurinë e madhe për lirinë demokratike të Shqipërisë.

Rasim Bebo Addison Çikago Shkurt 2015

MINISTRI I ARSIMIT GREK PËR ROLIN E JANULLATOSIT

by

Nga Rasim Bebo/
Ministri i arsimit të Greqisë, Andrea Laverdho deklaroi në parlamentin grek, se një pjesë e shkollave greke në Shqipëri, janë organizuar nga kryepeshkopi Anastas Janullatos, ku kisha afron shpërblim për mësuesit e gjuhës greke. Sipas ministrit të Greqisë, Andrea Laverdho, në Gjirokastër punojnë me dhjetëra vullnetarë nga Greqia me “ndërgjegje kombëtare, ndërgjegje misioni”. Janë kryesisht djem dhe vajza nga Greqia e Veriut që shkojnë aty … Laverdho shpjegoi rreth mbështetjes financiare për këto shkolla, duke bërë gjithçka të qartë, se Kisha Ortodokse Autoqefale Shqiptare ka financuar për shkollat greke dhe për pagesat e mësuesve. (S. Alla, 8-1-2015.)
Janullatosi, përhapjen e helenizimit në Shqipëri e ka filluar që nga kopshtet e fëmijëve. Sipas artikullit pa emër të autorit, datë 28-12-2014 “Pse e dua dhe jam mirënjohës pafundësisht Kryepeshkopit Janullatos”, vazhdon: “Ai zhvilloi programe pionier në fushat e edukimit, shëndetësisë, kujdesit social, zhvillimit rural, kulturës dhe ekologjisë. Ngriti 17 kopshte fëmijësh në qytete të ndryshme. 3 shkolla fillore, një gjimnaz, një konvikt shkolle për vajzat, një lice profesional, dy Institute të Formimit Profesional, Universitetin “Logos” në Tiranë, Themeloi qendrën mjekësore Diagnostike me 24 specialitete në Tiranë dhe tre qendra mjekësore në qytete të tjera”. Përpunoj planin me gjuhën greke, gjeti vendet dhe filloi ndërtimin me gjuhën greke, i kompletoi këto institucione dhe filloi edukimin me gjuhën greke. Pra, ai ka mbështetur dhe bën rreth vetes njerëz pa principe, pa identitet, të shitur, antishqiptar, për “misionin sekrete”, ka këshilltarë dhe anëtarë të këshillit të ortodoksëve të Shqipërisë, si Pirro Prifti, Vangjel Dule, Panajot Barka, Elsa Ballauri, Thoma Miço. Këta ndihmojnë Janullatosin në tjetërsimin e kombit tonë, nëpërmjet përçarjes, prishjes së harmonisë fetare midis vëllezërve të një gjaku, të një gjuhe, të një kulture. Përpiqen duke ngritur një Principatë greke Brënda shtetit Shqiptarë”. (Aurel Desareti, USA. 5-1-2015).
Lënia e një hapësire greke kaq të madhe, është tradhtia e Tiranës zyrtare dhe e akademikëve tanë. Është një eveniment i pa parë në botë, që qeveria e cila drejton vetë vendin e saj, të tradhtojë kombin e vet, duke i dhënë çdo gjë që i kërkojnë dhe nuk u jep atë që u takon. Ky është “greku”. Çdo ditë lindin kërkesa të reja prej tij. Janullatosi duke mos çarë fare kokën për qeverinë shqiptare, lidhet me qeverinë greke që t’i dërgojë mësues grekë për institucionet e ngritura prej tij për edukimin në gjuhën greke.
Këto ditë më 9 dhjetor 2014, z. Artur Vrekaj në shkrimin: “Neokozmallinjtë, e Amerikës në një linjë me Dulen dhe Janullatosin”, shkruan: “Është një organizatë joqeveritare në SHBA… ku tingëllon e fortë edhe kauza helenistike e Kozma Etolit. Ja çfarë thotë: “… duhet siguruar ruajtja e statutit unik të Himarës, si bastion i helenizmit dhe ortodoksisë, e cila ka shpëtuar përmes shekujve. (Greqia u njoh si shtet më 1828, me kufi që kalon në jugë të gjirit të Prevezës, Çamërisë Epirit, në jug të Thesalisë dhe në Detin Egje. Te ky kufi duhet të kthehet Greqia.”
(Sot përgatiten dokumenta për gjyqin e Hagës, për bashkimin e trojeve shqiptare. Çamëria – Epiri, Thesalia u pushtua nga greku në mars të vitit 1913 me dhunë e raprezalje të mëdha, se kështu deshi Evropa putanë, shën. im). Sot ajo që ngroh këta greke të Himarës në SHBA është posti i Dules si nënkryetar i kuvendit dhe vetë dora e zezë e ish kolonelit Janullatosit”. Internet LIFESTYLE dikur KULTURA më datën 8-1-2015, boton artikullin “Gejxh e propozoi për president të Greqisë”. “…I vetmi që mund të bashkojë popullin, është Kryepeshkopi Anastas i Shqipërisë. Është më i përshtatshmi për president. Kujtoni se në çastet e vështira për Helenizimin, kanë marrë rol udhëheqësit kombëtarë, si Kryepeshkopi Makarios, ashtu edhe Kryepeshopi Damaskinos” – tha. E çuditshme është se askush nuk kundërshtoi, përfshi dy deputetët dhe ambasadorit amerikan shkruan “To Vima”, Anastas Janullatos duhet lavdëruar thotë ministri i arsimit Andrea Laverdho, se Kisha Shqiptare paguan mësuesit grekë që përhapin greqizimin në “Epirin e Veriut”.
Nga James Pettifer, shkruan: “…I gjithë qëndrimi në post i Janullatosit, është shënuar nga polemika shpesh të ashpra Brenda Kishës, në lidhje me fatin nëse ishte e përshtatshme për një qytetar grek të imponohej për të zaptuar postin më të lartë. Këto rezerva janë shfaqur gjithashtu edhe midis shumicës myslimane të Shqipërisë. Kjo kulmoi kohët e fundit me demonstratat e rrëmujshme anti Janullatos brenda kishës kryesore ortodokse shqiptare në New York Cyti, kur ai vizitoi Shtetet e Bashkuara vitin e kaluar. (DITA “Janullatosi nuk është modeli i liderit ortodokës” 18-8-2014).
Nga Ndriçim Kulla. Gazeta” MAPO”. 24 -12 – 2014. “Tradita jonë e krishterë dhe sfidat e autoqefalisë”. Ai i drejtohet Janullatosit, që t’i japë fund kësaj “aventure” të autoqfalisë me ndarjen njëherë e përgjithmonë nga epoka e tranzicionit mbi 20 vjeçar. Ne duam konsolidimin e formulës për klerin ortodoksë shqiptar dhe me parimet kombëtare të udhëheqjes së saj.” Janullatosi i tronditur nga ky lajmërim i dalë nga presidenca Shqiptare, pas dy ditëve më 26 – 12 – 2014 i dërgoi gazetës “ILLYRIA” në SHBA artikullin: “Të mahnitshëm janë ndërhyrjet e Perëndisë, kapërcimi i së pamundurës”. Ndërmjet të tjerave shkruan: “Ai thekson faktin, se misteri i madh i lindjes, lidhet me mbarë krijesën: “Në fillim ishte Fjala … dhe Fjala ishte Perëndi … Dhe Fjala u bë mish dhe qëndroi ndër ne” (Jn. 1:1,14). Por duke qëne Fjala pa pësim, pa kundërrfare tjetërsim, mori mish, pa ndryshuar natyrën e Tij hyjnore” (Migne P.G.56:385-386). Në personin e Krishtit u bashkua natyra hyjnore dhe ajo njerëzore. Perëndia i paafrueshëm dhe i pafund mori natyrën njerëzore, duke nxjerrë në pah vlerën e pafundme të njeriut. Shpesh edhe neve përballemi me kundërvënie të pakapërcyeshme. Le të mos e humbasim mendjen. Besimi në Krishtin fal bindjen se nuk jemi të vetëm në këtë botë të ashpër. Fjala e mëshiruar e Perëndisë mbetet në mënyrë të pandërprerë me ne. Ai jep kuptim, dritë dhe fuqi në çdo fazë të jetës sonë. Ai çel udhë në vende të vështira për të kaluar. Afron mundësinë e kapërcimin të asaj që është e pa mundur nga ana njerëzore. Me sigurinë se “të pamundurat për njerëzit janë të mundura për Perëndinë” (LIK.18:27).
Unë nuk jam teolog, por këto më duken të pabesuara. Ju arritët të uzurponi Kishën Noliane me “dinakërinë dhe pabesin greke”dhe me rrugën që u hapën tradhtarët e kombit shqiptar, si Ramiz Alisë, Fatos Nanos, Sali Berishës dhe së fundi nga Edi Rama, të gjithë këta janë drejtuar nga ju për të arritur deri këtu. Shqipëria jeton prej mijëra vjetësh, kanë ardhur shumë pushtues kanë thyer hundët dhe janë larguar, ashtu si do të largoheni dhe ju me turp. Gazeta 55, datë 24-8-2014, shkruan: “Rama deri tani, ka hedhur themelet e Katastrofës”. Që prej ardhjes së tij në pushtet. Edi Rama ka lëshuar betimin se do ta çoje vendin drejt rrënimit dhe katastrofës. Ai premtoi se edhe në kushtet e një keqqeverisje ekstreme, ai do të mbijetojë në pushtet përmes formave të ndryshme të dhunës. Një vit më parë ai prezantoi programin qeverisës në Kuvendin e Shqipërisë. Por çfarë ka ndodhur që prej asaj dite? Rrënim, rrënim dhe vetëm rrenim. Pushteti i tritolit, rrënoi shtëpitë e shqiptarëve në të katër anët e vendit, ndërsa po ashtu bandat e krimit të organizuar rifilluan aktivitetin nën bekimin e ministrit të brendshëm, Sajmir Tahirit. Ekzekutimet e tipit terrorist me tritol, që prej ditës së uljes së Edi Ramës dhe ministrave në karriget e pushtetit. Sikurse, atentatet mafioze kanë marrë dhjetëra jetë njerëzish, midis tyre edhe biznesmenë të njohur. Jeta e gjithë secilit prej nesh është në rrezik permanent. Kemi të bëjmë me një qeveri të lidhur këmbë e krye me krimin e organizuar. Shufrën e dirigjimit të orkestrës e banë Janullatosi, të cilin mund ta zgjedhin edhe president,si armiq të atdheut që janë.
Nga gazeta 55, 9-1-2015 lexojmë: “Kur kërcënohet kryetari i opozitës, është vendosur diktatura”. Shteti dhe politika janë kriminalizuar fund e krye. Kërcënimi i kryetarit të PD, Lulzim Basha nga kapobandua i lidhur me qeverinë dhe Edi Ramën, Emiljano Shullazi, i cili është më i njohuri i botës së krimit, anëtar i disa bandave të kriminale … Përplasja më 5 janar 2015 mes bandave në rrugën e Kavajës, nga atentati mbeti një i vdekur dhe disa të plagosur. Në automjetin e Emiljano Shullazit, u gjetën një arsenal armësh, e arrestojnë, por nën avokatinë e Edi Ramës, nuk u pa e arsyeshme burgosja e Shullazit. Edi Rama i ktheu mirënjohjen Kapobandës për fushatën zgjedhore të 2013-ës, kërcënimet me jetë të ushtruar ndaj votuesve të djathtë nëpër vendvotime. Kërcënimi me jetë i liderit të opozitës, Lulzim Basha, është treguesi, se vendi ka rrëshqitur në diktaturën e krimit dhe dirigjohet nga kapobanda E. Shullazi dhe shefi i tij i krimit të organizuar nga Edi Rama.
Agim Hamiti në shkrimin: HIPKRIZIA E PJESËMARJES SË EDI RAMES NË “MARSHIMIN REPUBLIKAN” TË PARISIT. “shprehet: “Ne marshimin e madh kundër terrorit në Francë ka marrë pjesë edhe kreu i terrorit shtetëror në Shqipëri, Edi Rama por që nuk është pranuar të jetë në krah me liderët të botës demokratike… Por, edhe pse tentoi, ata e larguan si njeriun që mbjell terror ndaj popullit të tij, si njeriun që ka të burgosur më shumë qytetarë, se Iraku dhe Siria, si njeriu që iu ka vënë tritolin shtëpive shqiptarëve. Kryeministri shqiptar ishte ne mes të turmës së njerëzve të thjeshtë, i shpërfillur dhe i shpërfytyruar”. Kryeministri s’po ndalet së promovuari të njerëzve të krimit. 19 deputetët kriminele të grupit parlamentar socialist, janë një skenar i Edi Ramës dhe bashkëpunëtorëve të tij, për të pasur rreth vetes të “fortët e krimit, … po kapin shtetin me një nxitim të rrufeshëm, duke bërë që bandat kriminale të dominojnë mbi ligjin dhe mbi lirinë e qytetareve. Emiljano Shullazi është një prej dhjetë kokave të bandave të krimit organizuar, si njeri i Edi Ramës dhe i Saimir Tahirit. Ky bëri përcjelljen e mesazheve kërcënuese të Ramës për kryetarin e opozitës Lulzim Basha.“
Sali Berisha paralajmëroi Edi Ramën, “se ndaj çdo cënimi, dhe çdo akti kundër cilindo anëtar të opozitës, do të ketë për ne, një dhe vetëm një përgjegjës, një dhe vetëm një autor dhe ky përgjegjës, dhe ky autor do të jesh vetëm ti. Ne këtu jemi!”.
Këto dy parti janë pjella e kupolës të ngrehura nga anëtari i saj Ramiz Alia, për të shpëtuar rendin komunist. Deri sot nuk kanë qenë kaq të acaruara, sa duan ti hanë kokën njëra tjetrës. Kjo situatë i vjen përshtat grekut. Nacionalistëve shqiptarë, bashkë miqve historikë, po u vjen koha të thonë fjalën e tyre.
Rasim Bebo Addison Çikago janar 2015

Kujtesa kombetare po zgjohet

by

Nga Rasim BEBO/
Kanë Kaluar 73 vjet, që nga koha e vendosjes së degёs të Partisë komuniste Jugosllave në Tiranë nën drejtimin emisarit të Titos Miladin Popoviçit dhe deri sot nuk ka dalë ndonjë artikull nga bordet e presidentave si ky I sotshmi: “Tradita jonë e krishterë dhe sfida e autoqefalisë”, nga Ndriçim Kulla. Gazeta “Mapo” 24 – 12 – 2014. Shkruan: “Është në dobin imperative të Shqipëris që edhe kjo “aventur” e autoqefalis si periudh afat gjatë e historis së saj, të përfundoj me ndarjen njëher e përgjithmon nga tranzicioni mbi 20 vjechar”. Mbas dy ditëve të ktij artikulli Janullatosi I tronditur shkruan më 26 – 12 – 2014: “Të mahnitshme janë ndërhyrjet e Perëndis, kapërcimi I së pamundurës”. Ndërmjet të tjerave shkruan duke I dhënë kurajo vethes.
Janullatosi shkruan: “Shpesh edhe ne përballemi me kundërvënie të pakapërcyeshme, Le të mos e humbasim mëndjen. Besimi në Krisht fal bindjen se nuk jemi të vetëm në një botë të ashpër”. … Me sigurinë se “të pamundurart për njerëzit janë të mundura për Perëndine”. (Lik.18:27). (Gazeta ILLYRIA ‘”Të mahnitëshme jane nderhyrjet e Perendise, …” 26 dhjetor 2014, f. 24). Pas dy ditve me 28 -12 – 2014, MAPO boton artikullin pa emёr e mbiemёr, nga “kalemxhiu”: “Pse e dua dhe I jam mirnjohёs pafundsisht Kryepeshkopit Janullatos”. Këtë artikull do ta shikojmë më poshtë. Unë përmbahem te artikulli I Janullatosit: “Ai thekson faktin se misteri I madh I Lindjes lidhet me mbar krijesën: “Në fillim ishte fjala… dhe fjala ishte perëndi… dhe fjala ubë mish dhe qendroi ndër ne” (Jn. 1:1,14). Ungjillori hedh dritë mbi misterin e Mishёrimit qё pёrbёn kapёrcimin e sё pamunduёs nga ana njerёzore… Por duke qёn pa pёsim, pa kurrfar tjetёrsim mori mish, pa ndryshuar natyёn e tij hyjnore” (Migne P.G.56:385-386). Nё personin e Krishtit u bashkua natyra hyjnore dhe ajo njerёzore”. Ai chel udhёn vende tё vёshtira pёr tё kaluar…” Uё nuk jam teollog por kёto mё duken lojra fjalsh pёr tё mbuluar poshtёrsit qё bёjnё disa priftёrinjё.
Pak histori nga tradita e jonё e krishtere e ka zanafillen qё prej fillimit tё krishtёёrimit. Farlati shkollari Jezuit shkruan: “Shën Pali vet predikoi Ungjillin e Jezu Krishtit në Durrës dhe pagëzoi shumë njerëz në fenë kristjane. `Në vitinë 58 e. j., në Durrës ndodheshin 70 familje të krishtera dhe si kryepeshkop kanë patur Shën Astin, I cili u martinizua për arsye se mbronte traditn e krishtërimit më 7 korrik 98 e. j. Më von për nder të Krishërimit u zgjod nga Nikopoja e Çamërisë Papë Eleutheri në vitet 174 – 189, (Enciklopedia Britanike Almanuku f. 730).
Kostandini I Madh Ilirian nga Kosova, ka zënë vend në histori si një nga mbretërit më të mëdhenj të njerëzimit. Ky lëshoi një proklamate që I dha fund persekutimit të kristjanëve, që vazhdoi nga viti 50 pas Krishtit deri në vitin 312 e. j., në histori quhet “Martirologjia e hershme”, sa që autoritetet, ndërtuan një monument, me fjalët Latine: “Extincto nomene Cristianorum”. (Emri I të krishterëve është shuar). Me dekretin e Milanit në vitin 312, vuri themelet e supremacis spirituale të Kishës Katolike në botën perëndimore. Në vitin 325 ai thirri Këshillin e Krishterë të Nikesë, ku morën pjesë 318 peshkopë. Në vazhdim të kësaj tradite të konsolidimit fetar jepet me fakte: Shën Albani nga Iliria, I cili, në shek III-të (286), në hapësirën gjermane kishte përhapur krishtërimin e që kisha gjermane e kishte shpallur të shënjtë, duke ia ngritur dhe tempullin si shënjë nderimi. (Ali Podrimja).
Shën Martini (316-397), ilirjan nga Panonia. Varri I tij dhe bazilikaku prehej u bënë vend brojtje dhe pelegrinazhi, më I nderuari në gjithë Galine dhe më vonë kulti I tij u përhap në të gjithë Francën. Më shumë se 500 komuna mbajnë emrin e tij. (Ramadan Sokoli, gazeta ILLYRIA, 21-3-2008). Kryeqyteti I besimit ortodoksë në Shqipëri kishte qënë Ohri. Juridiksioni I tij kishtar shtrihej mbi metropolitet e Kosturit, Manastirit, Përlepit, Vodenës, Korçës, Beratit, Kaninës etj. Kryepeshkopi I Ohrit ishte një nga dy prelatet në të gjithe lindjen. Në vitin 1711 shërbenin nën patrikun e Kostandinopojës. Ndërsa ishin Kryepeshkopët e Durrësit, Janinës, Kolonjës dhe Korçës, hiearkia ortodokse në Shqiperi I gëzoi të drejtat kishtare e civile. (E. J. “Shqiptarët”, f. 232).
Fan Noli shkruan: “Për ndikimin e fesë katolike në Shqipëri pas ardhjes së kryqtarëve, dominantëve, venecianëve e napolitanëve, kundër veprim ndaj bizantëve dhe sërbëve, shek XV-të, kishte rreth 18 peshkopata të ritit latin. Kjo luajti një rol të madh për kombin shqiptare, si komb I shpërdarë që u bashkua dhe u lidh me botën e krishtere evropiane. Në këtë kohë përqafohet katolicizmi nga Zenebishët e Gjirokastrës, Mazrekët e Çamërisë me Shpatajt e Nartës. (“Historia e Skënderbeut” bot. 1949, f. 6-22). Malsorët të cilët ishin aq të suksesshëm në ruajtjen e besimit katolik, ruajtën organizimin e tyre fisnore dhe vetë qeverisjen sipas kanunit të pashkruar të Lek Dukagjinit.
Mbi themelet e kishave të vjetra kur më 1856 erdhi si guvernator në Shkodër më liberal Abdi Pasha lejoi ndërtimin e kishave në Shkoder, Tirane, e Durres, kjo pasqyron se tradita vazhdon kundra furisë së lëvizjeve helenizuese te murgut Kozma dhe per kete u ekzekutua nga Pashai I Beratit.
Vendoset bariera kundra grekut. Kisha greke refuzoi varimin e të riut shqiptar. Kështu më 8 mars 1908, Theofan Noli u dorëzua prift. Po atë dite, këndoi meshën e parë në gjuhën shqipe. Faik Konica thotë: “… ka qënë pikë kthimi historik I Rilindjes Kombëtare. Ne nuk duhet ta harrojmë dhe nuk duhet të lëmë të tjerët ta harrojnë”.
KOASH u shpall Autoqefale fillimisht nga Kongresi I Beratit, më 10 – 9- 1922, në shkurt 1929 u formua Sinoidi I shënjte I përbërë nga Visarion Xhuvani Kryepeshkop I Shqipërisë dhe mbikqyrës I mitropolisë së Korçës, mitropolit Beratit, mitrpolit Drinopolit. Më 29 qershor 1929, në kongresin e dytë kleriko-laik që u mbajtë në Korçë, u votua “Statuti I KOASH”. Më 17 prill 1937 nuk e njohu Patriakana e Stambollit, e njohu mbreti I Shqipëris Ahmet Zogu, më vonë iu dha Tomos-I Patriarkal dhe Sinoidal. Visarion Xhuvani, arriti të vijoi traditën tonë autonome nga viti 1919 deri në maj 1936, prej këndej erdhi Hirësia e tij Kristofor Kisi.
Kryepeshkopi I parë I autoqefalisë të KOASH. Visarion Xhuvani,u burgos dhe u torturua mizorisht nga regjimi komunist. Vdiq I izoluar në manastirin e Shën Gjonit. Kryepeshkop Kisi, bëri një punë të madhe për pastrimin e aparatit kishtar nga elementët antikombëtar (greke). Në vitin 1947, në darkën e Pashkës së Madhe, në katedralen e Tiranës u kurdis një provokacion, një grup sigurimsash u futën në Kishë, filluan të thërasin, e të tallen dhe të gacmonin besimtarët. Atëhere një nga epitropët u tërhoqi vëmëndjen … se aty ishte tempulli dhe duhej repektuar… por menjëherë e arestuan. Të nesërmen Kryepeshkop Kisi shkoi të protestonte te Ministry I Brëndshëm , Koçi Xoxe, I cili nuk e pranoi. Fundi tragjik I Kisit ndodhi kur nga SHBA-ja erdhi më 1964 një prift amerikano-shqiptar që të kurrorëzohej peshkop në Shqipëri. Peshkopi I ri parashtroj një lutje të Fan Nolit, që ti jepej leje e të largohej për në Amerikë kryepeshkop Kisi. Fuksionarët shtetëror iu përgjigjën, se për këtë duhej pyetur vetë Kisi. Të nesërmen në mëngjes kur shkuan ta pyesnin e gjetën të vdekur në mes të laboratorit të tij. E vranë? Enver Hoxha, kur vret dy autoqefale, dy kombëtarë që vazhduan traditën tonë autoqefale me vendosmëri, kjo është tradhëtia e Enverit që vazhon për 70 vjet nga tradhëtarët që ka lënë pas.
Një kalemxhi I Janullatosit, pa emër dhe mbiemër, se e ndien frikën e trdhëtisë, shkruan: “Pse e dua dhe jam mirënjohës pafundësisht I Kryepeshkopit Janullatos?”. Mëso Kalemxhi, Vendosja e Janullatosit në krye të KOASH-it është padyshim më fatalja e veprave antikombetare te kryera ne këto 100 vjet jetë të shtetit tonë nga politikanët shqiptarë. Ju kalemxhi e quani Janullatosin ambasador I Shqipërisë në botë. Jo Kalemxhi, Janullatosi Me qënien e tij në krye të KOASHI-it, si klerik grek, ai ka vepruar qëllimisht për të indetifikuar si grek qoftë I kishës ortodokse shqiptare qoftë I besimtarëvet ortodokës shqiptarë.
“Në Greqi, në Europë apo në Amerikë, Janulltosi prezantohet si kreu grek I kishës ortodokse “greke” dhe I besimtarëve ortodokës “grekë” të Shqipërisë”. ( P.Xhufi, ILLYRIA, 18-10-2010,f. 31).
“Janullatosi, si një përfaqësues I lartë I shtetit grek Brenda shtetit shqiptar I ka vënë kryqin përfundimisht trashëgimisë kombëtare të ortodoksisë së shquar Fanoliane”. (E. Y.).
Ankohet kalemxhiu, “Se ata që shkruajnë janë joortodoksë. Po çfarë duan këta joortodokës me ne ortodoksit”? E keni gabim Kalemxhi, se për kundra juve ka shqiptar Ortodokes si zoti Petro Luarasi , Elida Jorgoni etj. Ne shqiptarët kryefe kemi Fenë Shqiptare, fetë, myslimae,ortodokse dhe katolike janë simotra nën Fenë Shqiptare.
Janillatosi nuk është vetëm kryepeshkop, por edhe drejtor ndërtimi në një shtet brenda shtetit. Që bën gjithë këto ndërtime . Pyesim, ku I gjën këtë shumë paresh apo mafia që drejton në Shqipëri një banker vritet tjetri burgoset dhe paret shkojnë te guvernatori Janullatos.
Janullatosi justifikohet: “Shpesh edhe ne përballemi me kundërvënie të pakapërcyeshme, Le të mos e humbasim mëndjen. Besimi në Krisht fal bindjen se nuk jemi të vetëm në një botë të ashpër”. … “të pamundurart për njerëzit janë të mundura për Perëndine”.
Kalemxhiu na tregon, punën madhështore të Janullatosit që bën vetëm në stilin gekë: Ngriti Kishën gjigande, organizoi 400 famulli, themeloi Akademinë Teollogjike “Ngjallja e Krishtit” në Durrës (1992), ngriti dy lice kishtare, shkollë të muzikës byzantine, me konvikte, dorëzoi 168 klerike dhe 4 peshkopë nënshtetas shqiptare. Themeloi 50 qendra rinore, ndërtoi 150 kisha të reja, restauroi 70 kisha-manastire, rikonstruktoi më tepër se 160 kisha egzistuese, si dhe 70 godina për qendra kishtare si: selia e Kryepeshkopatës dhe e mitropolive, shkolla, qendra mjekësore, shtëpi pritje. Vepra totale arrin në 450 ndërtesa, një gazetë te përmuajshme dhe tri revista, një stacion radiofonik. Themeloi qëndren mjekësore Diagnostike me 24 specialitete dhe 3 qendra mjekësore, Universitetin “Logos” në Tiranë, dy Institute të Formimit Profesional, tre shkolla fillore, një gjymnaz, një konvikt shkolle për vajza dhe 17 kopshte fëmijësh në qytete të ndryshme. Ai përkujdeset për ndertimin e rrugëve, ujësjellësve, urave, riparimin e shkollave publike etj etj. Kalemxhiu thotë: Të gjitha këto arritje I mbeten Shqipërisë dhe shqiptarëve … ortodoksit shqiptare jane mirënjohës pafundësisht. Pa emër, (“Pse e dua…Janullatosin, MAPO 28-12-2014)”.
Janullatosi merret me çdukjen e tradites kishtare shqiptare: Udhëtarë ndalojne dhe hedhin leke pranë Kishës se Shën Ilias, në afërsi të fshatit Lin (pranë Pogradecit). Kisha është më e vjetra në rajon. Por çfarë po ndodh me këtë kishë? Sa po futesh në oborrin e saj ndesh me ca mbishkrime greqisht, shkronja të stamposura në beton, që kalojnë mbi 20 centimetra çdo shkronjë. Pyesim një banor të Linit. Ai ngre supet dhe nën zë tregon, duke I premtuar anonimatin, se: “kanë ardhur para disa kohësh nje grekë që ndërton kisha, së bashku me disa djem nga fshati Gështënjas rrethi Pogradecit, pasi shtruan këtë plate në oborr të kishës me beton, me nga një daltë të mprehur ata shkruan një tekst që ua dha pronari me shkronja greke. Pak kohë më vonë në një buzëmbrëmje kishës ia ndruan të gjitha ikonostaset e saj me mbishkrime shqipe dhe u vendosën inkonostase që erdhën nga Greqia, me mbishkrime të dukshme greke. (T. Blushi gazeta ILLYRIA “Shkolla greke “mbyll” shkollën e vjetër të Boboshticës” 4-6-2007).
Ky është Janullatosi që çdo ndërtim që bën I jep stilin grek për shkatërimn e traditës shqiptare në një deshqiptarizim dhe ta quaj më vonë Shqipёrinë Greqi. Janullatos, kënaqet kur shikon ne TV radhën e madhe të shqiptarëve në Kakavie, që presin se greku hap vetëm 2 sprtele dhe shqiptarët hapin 5 sportele, duke pritur me orë e ditë të tëra me gra dhe fëmijë në pikë të vapës për gjatë festave. Janullatosi vrapoj të dalë I pari në media për të lajmëruar “përplasjet etnik” pas rastit të fatkeqit Guma. Por nuk tha asnjë fjalë keqardhje, kur tri gra me mbiemrin Guma, gjithashtu, por të besimit mysliman, u hodhën në greminë nga një shofer grek me sjellje kriminale. Pse nuk ndërhyri te qeveria greke kur shpalli se Çamëria nuk egziston, Pse nuk flet kur sportelistët grekë I kthejnë çamët mbapa. Pse nuk ke mbajtur asnjë meshë për masakrat që bëri Zerva Çamëve. Pse nuk ke folur asnjëherë për qindra shqiptarë që janë vrarë në Greqi bile duke u marë jetën me masakër të ngulur shkop druri në anus. Pse ke shprehur se do të luftosh Rilindjen Shqiptare. Pse ke bërë kisha me emrin Shën Kozma në Shqipëri kur ai ka qene armiku I Shqipërisë dhe për këtë është vrarë. Pse kur ke nxjerë 168 prifterinj dhe 4 peshkopë dhe asnje nuk pranove te ju zevendesoje qe jane shqiptare dhe flasin shqipen e bukur mijera vjet me e vjeter se greqishtja juaj. Ju Janullatos punoni për helenizmin shumë herë më teper se murgut Kozma, e keni të vështirë ne mos paçi fati etij, keni per te lene shollet nga vrapi largimit nga ky “tranzicion” 20 vjeçar.
Me 5 prill 1941 armata gjermane pushtoi Selenikun, qeveria e Athinës I kërkoi kapitullimin me një kusht, ti njihej Greqisë kufiri aktual. Hitleri pasi pyeti se cili ishte kufiri aktual, mësoi se ky kufi kalon nga Pogradeci në Karaburun. Hitleri nuk e kujtoi kufirin e 1828, por tha për momentin të kalojë në kufirin e 1913. Kështu të 15 divizionet greke që ndodheshin në Shqipëri u kthyen me vrap për 14 ditë duke lënë armatimin në pikat e kufirit dy gjermanëve. Greku si I pabesë shkeli aktin e kapitullimin, pse priti në Kretë parashutistat gjermanë me luftë të shtyrë nga loja angleze. Kur mori vesh Hitleri këtë pabesi urdhëroi shtetëzimin e plotë të flotës dhe gjithë magazinat e ushqimit, atëhere në Greqi pati me mijëra dvdekje nga urija. Kur I thanë hitlerit se historia do na denojë për gjith ato vdekje, ai u përgjigj “Hitorinë do ta bëj vetë”. Janullatosit duhet ti kujtohet.
Shkoqur: Turqia, e cila qysh nga koha e themelimit të shtetit shqiptar më 1912, ka afruar gjithmonë gjeste e qëndrime miqsore ndaj tij.
Zonja Ollbrajt sekretare e SHBA-se, jo rastësisht I tha z. Pangallos: “Nëse ju do ti bini Shqipërisë, ne nuk mund ta ndalojmë Turqinë t’ju bjerë juve”. Kështu u ndalua vrapi I “mikut të shtrenjtë”, Th. Pangallos, “për të çliruar 600.000 grekë”. Ndërsa. ( Pakica greke në Shqipëri përbën 2% sipas regjistrimit të pranuar nga departamenti Amerikan. (E. J., f. 233). Tani është 0.87%.). Grekë të Shqipërisë së Jugut, që konsiderohen prej tij “Zonë e pa përcaktuar”.
Më datën 17 mars1997, Kryeministrja Çiler deklaron para gazetareve në Ankara: “Turqia nuk mund të qëndrojë spektatore ndaj përpjekjeve për të përçarë Shipërinë”.
Gazeta turke “Hyrrjet”, 18 mars1997. Ndërsa administrate shtetërore turke filloi aktivizimin e saj optimal dhe nxori në shesh planin grek për coptimin e Shqipërisë. Greku me renegatin Kiço Mustaqi me 400 andartë u kthye mbrapa me bisht ndër shalë.
Kjo “aventurë” e autoqefalisë, duhet të përfundojë me ndarjen njëherë e përgjithmonë nga epoka e ‘tranzicionit mbi 20 vjeçar. Visarion Xhuvani thotë: “Kisha nuk është një vend vetëm për t’iu lutur Zotit, por është një vend ku ungjilli me gjuhën e vet tregon se si duhet të punojmë për kombin”.
Rasim Bebo Addison IL. USA. Dhjetor 2014.

SHQIPËRI, ME RRËNJË TË THELLA

by

Nga Rasim Bebo, Addison, Çikago/
Për të risjellë në kujtesën historike rrënjët “10 mijë vjet histori: Pellazgë > Shqiptarë”, u mbajtë në Tiranë, më 14 – 15 Nëntor 2014, Simpoziumi i III ndërkombëtar, nën drejtimin e kryetarit të shoqatës pellazgjike me qendër në Tiranë, Z. Lutfulla Peza dhe të shoqes së tij Liljana Peza. Ku morën pjesë të ftuar nga vende të ndryshme dhe u mbajtën shumë kumtesa, ku secila komtesë hidhte në rrënjët pellazgjike ujë krisali, për të qenë vazhdimisht e çimentuar dhe sidomos në këtë fillim mijëvjeçari, kur armiku ynë më i betuar, janë drejtuesit tradhtar të atdheut tonë, të molepsur nga komunizmi.
I nderuar lexues, tradhtia e liderëve tanë u duk hapur edhe në mosmarrjen pjesë në të tre Simpoziumet Pellazgjike. Kjo tregoi sërish, se ata ia kanë kthyer vetë shkatërrimin vendit, sipas kursit greko-ruso-sërb. Në vazhdim të kupolës komuniste, “demokracia” e vetëquajtur pas vitit 1990, janë
përqendruar të dy partitë kryesore, PD dhe PS. Të cilat drejtohen nga dy partitë kryesore greke, e para nga “Ta nea demokracia” dhe e dyta nga “PASOK-u”, me të deleguarin e tyre, komisarin Janullatos.
Prof. Dr. Eshref Ymeri i ka përcaktuar kështu: “Janullatosi është guvenatori faktik në Shqipëri i shovenizmit greko-karagjoz, kurse qeveritë shqiptare që hipin e zbresin nga pushteti në Tiranë… janë një turmë kukllash të fëlliqura, që po na nxijnë faqen para opinionit ndërkombëtar.
Janullatosi i përngjan Sokratit të lashtë në uljen dhe ngritjen e brekëve të Mandrinos. Për të ditur përuljen e pështirë në zyrat e qeverisë së Tiranës mësoni: A keni dëgjuar urdhër greku, dhënë palikarëve tonë të PD dhe të PS, nga Ministri i jashtëm grek Venizellosi në zyrën e kryemistrit në Tiranë?… Dëgjoni, ju, shqiptarë!… Kujdes, mos bëni naze për plotësimin e kërkesave të Athinës, siç janë: Kufiri detar, problem i çështjes çame, mosprekja e ligjit të luftës, ngritja e varrezave të reja, përvetësimi i pushtimit të kishës ortodokse etj…” (E. Ymeri 24 – 10 – 2013). Janullatosi po përsërit “aktavizmat” duke vepruar si dikur në antikitet në “Apollogjinë e Sokratit”. Ashtu si përdorte ai Mandrinon, ky sot (Janullatosi) përdor Berishën Ramën etj. Më 28 dhjetor 2011, numri special “AMA-News”, tregon se dy ditë më parë, më 26 dhjetor 2011, në “Vilën 21”, krejt fshehtas, kryekleriku grek i Shqipërisë, Anastas Janullatos, i ka dorëzuar Sali Ramë Berishës, titullin e lartë “Bekimi ynë i Artë”, që u jepet vetëm të huajve, që kontribuojnë me akte dhe vepra të mëdha ndaj kombit grek. Ish kryeministri Shqiptar e ka merituar këtë titull nderi nga grekët, mbasi ka kryer shumë shërbime në dy mandatet e pushtetit të tij, 1992 – 1997 dhe 2005 – 2011. Sali Berisha dekretoi ligje antishqiptare në favor të grekut: p. sh. Kisha Autoqefale e Shqipërisë, do të jetë nën vartësin e Kishës Autoqefale greke, me të drejtë të përhershëm greke dhe shërbesa në gjuhën greke. Dekretoi Ligjin famëkeq agrar 7501, për dhënien në pronësi të tokave shqiptare, familjeve minoritare greke. Në vitin 1994 firmosi për devijimin e vijës së korridorit të 8 nga Durrësi – Elbasan – Shkup – Sofie – Varnë, dhe ua dha grekëve, të kalojë nga Gumenica në Greqi etj. (Për më shumë lexoni: Rasim Bebo, “Artikuj dhe ngjarje”, bot. 2012, f. 15).
Për Janullatosin, duhet shtuar, se ky ka ardhur në Shqipëri në korrik 1991, i pranuar me firmën e Ramiz Alisë, duke deklaruar se vinte si misionar i përkohshëm në krye të kishës së rrënuar ortodokse në Shqipëri. Kaluan 14 vjet dhe vëmë re, se fjala nuk u mbajt, por vazhdon një gjendje e turbullt pa rrugëdalje. Në vitin 1993, ai bëri përpjekje për të legjitimuar pozitën e tij, jolegjitime, duke u kapur te statuti i vitit 1950 i KOASH-it, që nuk është njohur nga Patriakana e Stambollit. Por, a mund të ngrihej një kishë e vërtetë ortodokse shqiptare, nga Greqia, kur ky vend ka luftuar shumë kundër pavarësisë së Shqipërisë dhe kundër autoqefalisë së KOASH-it, kur shumë klerikë shqiptarë janë vrarë dhe helmuar nga kisha greke, kur ortodoksit shqiptarë i quan si grekë dhe ka vijuar gjithmonë një politikë urrejtjeje kundër gjuhës shqipe, ka shfaqur pretendime territoriale ndaj vendit tonë, ka djegur e masakruar disa herë Shqipërinë e Jugut, përfshirë edhe Çamërinë, kur Greqia e trajton Shqipërinë si “vend armik” dhe shtetasit shqiptarë si “armiq”?!!!… Një vend i tillë, a mund të sjellë paqe dhe mirëkuptim?… Për të gjitha këto krime të rënda, që ka kryer Greqia, ka mbetur pa u ndëshkuar tani e 70 vjet me radhë. Bernard Shou thotë, se mosndëshkimi i krimit është edhe më i rëndë se sa vetë krimi”. Heshtja e Europës para krimeve të Greqisë, të bëra ndaj etnisë shqiptare, ka bërë që grekët të bëhen edhe më harbut ndaj vendit tonë. Diogjeni, thoshte se krimineli i trëmbet së vërtetës sepse ka frikë se mos digjet prej saj.
Tani jemi përpara dy fytyrave të Edi Ramës, në dy data, 28 – 30 tetor 2014 dhe të datës 5 dhjetor 2014. Kryeministri Rama, si një Madrino e lashtësisë, gërmon për të vënë në jetë urdhrin e shefit të tij, kolonelit Janullatos, i cili ka deklaruar në gazetën greke “Kathemerini”: “Nuk e kuptoj idenë e shqiptarëve, që feja e shqiptarit është shqiptaria, këtë tezë do ta luftojmë duke dalë hapur kundër Rilindjes Kombëtare Shqiptare”. (Nga Prof. Dr. Eshref Ymeri).
Bordi i Ministrisë së Arsimit, nën diktatin e kryeministrit Edi Rama, me gjuhë ultimative që është karakteristike e kësaj qeverie, ka thirrur vartësit në ilegalitet më 28 tetor 2014 dhe ka miratuar pa asnjëfarë transparence e kriteri një listë të shpallur, që rekomandon bibliotekat shkollore, dhe libraritë, se janë përjashtuar “Nënë Tereza”, “Ibrahim Rugova”, si dhe “Jeromin De Rada” dhe krejt letërsia studimore e Kosovës, si dhe u hoqën 385 tituj të armiqve politikë… Pra, ky është një “skandal” kombëtar i botuar në shtypin tonë. (Ramiz Dermaku, “Skandali”, gazeta “Bota Sot”, marrë nga gazeta 55).
Kështu Qeveria Shqiptare dhe A. SH. SH. përforcuan mendimin e priftit grek, për të zhdukur “Rilindjen shqiptare”, duke nisur me botimet për Branko Merxhanin, Mehdi Frashërin, Mithat Frashërin, Mustafa Krujën, Ernest Koliqin, Gjergj Fishtën, Anton Arapin. At Zef Valentinin, At Zef Pellumin “Nderi iKombit” të vlerësuar me “Penën e Artë”, Ali Podrimjen, Azem Shkrelin, Eqerem Kryeziun, Kutelin, Camajn etj, të cilët po provojnë censurën e re të mirditores Lindita Nikolla. Kjo censurë 0rientale është përdorur edhe për librat në shqip të atit të Shënjtë të Benedikti XVI, apo të historianit hebre më i njohuri i shek. XXI, Simon Sebak Montefiore. Dhe lejohen të shkojnë preferencialisht në shkollat tona nëntë vjeçare dhe të mesme, librat e Jorgo Bulos, Rudina Xhungës, Arben Putos, Shaban Sinanit, e Floresha Dados. Me këtë, Edi Rama bëri lojën e pështirë të pështyrjes së botuesve, që nuk ishin në grigjën e tij. Kjo është fytyra e qartë shkatërruese e Edi Ramës,. Kryeministri Edi Rama do të sillej ashtu si u tregua në Beograd e Preshevë, se kështu do të vepronte çdo shqiptar me gene shqiptari, po të ishte në atë pozitë. Po kështu ishin dhe përgjigjet që u ka dhënë të dy presidentëve grekë, Stefanopullit dhe të tanishmit Papulias, të cilëve u ka treguar në mënyrë të tërthortë, se Korçën e kanë quajtur vllaho-greke dhe Himarën greke. Dulja, është sekretari personal i Janullatosit për shumë vjet, një grek i shpifur, armik i betuar i kombit shqiptar, një dinak mashtrues dhe gënjeshtar i pangopur në kërkesa për minoritetin grek që përfaqëson 0.87% të popullsisë, të cilët kanë ardhur me trastën e lypësit para 200 vjetëve për të punuar tokat e Gjirokastritëve në Dropull dhe të Delvinjotëve në Vurgun e Delvinës. Ku kanë përfituar të gjitha të drejtat si minoritet nga Qeveria Shqiptare. Ndërsa shqiptarët e Greqisë, autokton prej stërgjyshërve Pellazgë, nuk kanë asnjë të drejtë si minoritet, por i kanë masakruar, vrarë, therur, përdhunuar dhe dëbuar të gjithë Çamet myslimanë. Çdo shqiptar e ruan në shpirt këtë dhimbje, me një urrejtje të madhe kundër grekut faqezi. Kur ne kemi drejtues të tillë, që i hapim rrugë të keqe atdheut tonë, duke e vënë këtë armik, Vangjel Dulen, si zv/kryetar Parlamenti dhe nga ky kolltuk, ai kërkon “qiqra në hell”, të njihet Himara si greke dhe shumë pretendime të tjera. Debati me Dulen, ku Rama tha: “Himara s’është minoritet” dhe më tej shtoi: “… unë besoj se sa të ketë Parti Socialiste të Shqipërisë në këtë vend, Himara nuk do të jetë një çështje për diskutim”. Tani duhet t’i “lutemi Zotit”, të mos na vdesi Rama dhe PS-ja, se na përlau greku. Turp për idiotizmin e Ramës. Mëso Rama: se ti dhe PS-ja jote, jeni një pjesë e vogël e tërësisë së Shqipërisë 10 mijëvjeçare… Sa debat i pështirë tingëlloi me dy të pështyrët Dule dhe Rama!…
Mëso Rama: Në maj 1944, Hasani, nga Burizana e Krujës, ishte shegert në një dyqan ne Tiranë, shpëtoi një djalë çifut që e ndiqte patrulla gjermane duke e çuar në familjen e tij në fshat. Pas çlirimit ky shkoi në Izrael. Më vonë Hasanit i erdhi një ftesë nga Knosi (parlameti) i Izraelit, ku atë e pritën me madhështi, e ftuan në parlament me fjalime dhe nderime. Së fundi i dhanë fjalën para deputetëve, ku Hasani tha: “ Unë çuditem për këtë pritje madhështore që më bëni mua, Unë skam bërë asgjë më tepër, bëra atë që bën çdo shqiptar.” Ndërsa Edi Rama shkatërron Rilindjen shqiptare, si vegël besnike e grekut dhe kthehet me gjysmë zëri, nga frika e votës që po i humb…
Rasim Bebo, Addison, Çikago, dhjetor 2014

DODONA KRYEQYTETI I PERANDORISЁ PELLAZGE

by

Nga Rasim Bebo*/
Homeri nё “Iliadё” shkruan : “Mbret i pellazgёve dhe i Dodonёve, o Zeus. Ti qё nga larg nёn urdhra mban Dodonёn…” (Iliada, kёnga XVI, rreshti 285-290)…
Duke lexuar ketë fragment poeme, fare të qartë, përfytyroj bardin e verbër, por me sytë tepër të fuqishëm të mendjes së tij, i cili me lirë në dorë, u këndonte heroizmave pellazge të kohës së vet, dhe më kaplon trishtimi, si është e mundur të ketë ende pseudo-studiues që duan ta mbulojnë me mjegull të vërtetën e madhe pellazge?!…
“Herodoti, pohon se vëndi i kultit, apo vëndi i shenjtё parahelen, mё i lashti dhe i vetmi i njohur, ёshtё ai nё Thesproti (Çamёri) i pellazgёve nё Dodonë. (M. Aref , “Mikenёt-pellazgёt” fq. 67)
Perandoria e pellazgёve, me epiqёndёr Dodonёn, ka luzmuar (lumturuar) nё rajonet ballkano-danubiane, nё pellgun e Mesdheut, nё Azinё e Vogel, nё gadishullin Apenin, nё gadishullin Iberik, Kaukaz, Palestinё etj.
Edëin Jasque citon:“ashtu si Homeri, Virgjili paraqiti protagonistёt e tragjedisё trojane jo si greke, por si pellazge”. Ai deklaroi se mbreti dardan i Trojës, Priami ishte pellazg si te gjithë mbretёrit e tjerё Trojan. Enea gjithashtu ishte trojan dhe rrjedhimisht pellazg edhe forcat rrethuese ishin pellazge. Ndёrsa Ismail Kadare shkruan: “Ju e dini se pёrpara Trojёs atёherё, kali i drunjtё dhuratё e grekёve u shfaq. Ky kalё nё dy grupe i ndau Trojanёt”. Por unë them: Zoti Ismail Kadare, ju i sjellni grekёt nё luftёn e Trojёs kur ata kanё ardhur nё Ballkan mbas gjashtёqind viteve me emrin “semito-egjiptian”. (R. Angeli “Enigma”)
Le tё njohim dhe kulturёn e tempullit tё Dodonёs. Kjo kulturё erdhi nё ditёt tona ndёrmjet arkeologjisё dhe historisё, tё Shlimanit dhe tё Evansit si arkeollogё, por dhe tё Homerit tё madh, kёtij gjigandi tё letёrsisё botёrore dhe nga pasardhёsit e tij.
Nga Robert Tempre nё librin e tij “Netherëorld”(bota e tё vdekurve), botim i Londrёs 2002 ku ai thekson: “Jam angazhuar me vite tё tёra që tё gjej vendlindje origjinale tё orakullit tё Dodonёs dhe sё fundi ёshtё identifikuar nё rrezen e malit Tomare, nё perёndim tё Janinёs” (gazeta Illiria 9 shkurt 2006 f. 27)
Kёndi nuk fillon nga mali i Tomorrit nё Berat, por fillon nga mali Tomare, nё Çamёri dhe pёrfundon nё pikёn lindore, nё malin Ararat, (arka e Noes). Pastaj zbret poshtё nё jug, pёrshkon pingul Mesdheun e krijon njё kёnd tё drejtё nёntёdhjetё gradё, aty ku ngrihet piramida e madhe e Egjyptit, që quhet Bendet dhe ka qёnё kryeqyteti i parё i Egjyptit. Dodona ёshtё saktёsisht tetё gradё nё veri tё Bendetit dhe prej këndej trekёndëshi takohet nё Dodonё. Pranohet se këtu ёshtё vendndodhja e Dodonёs.
Vendndodhja,theksohet edhe nё shkrimet e Erik Von Daniken: “ç’do kush mund tё vёrё re, se kemi trekёndёsha tё tillё qё krijojnё njё rrjet tё pёrbashkёt me qёndrat e kultit dhe kjo gjё nuk mund tё jetё rastesi, Ja një shёmbull, Dodona-Delphi-Sparta njё trekёndёsh! Distanca midis tyre ёshtё e barabartё. Njё tjetёr trekёndёsh formon Nikosia-Dodona-Knossos. “ Dhe po ti marrim tё gjitha sё bashku del se Dodona ёshtё nё relacion gjeometrik me Delfin etj.
Komunikimi “Njё tjetёr dukuri e rёndёsishme ёshtё komunikimi midis kёtyre qёndrave tё kultit. Ç’do gjё brёnda kёtij territori nё njё dimension krejt tё paimagjinueshёm pёr kohёn tonё, ёshtё ndёrtuar simbas njё masterplani, i cili me njohuritë dhe teknologjitё e sotme, ky masterplan ёshtё krejtёsisht i parealizueshёm”.
Robert Temple, vё nё dukje sistemin e komunikimit midis tempujve. Nё Netherëorld shkruan: “jam informuar se pёllumbat postierё ishin nё gjёndje tё fluturonin nga Teba e Egjiptit, deri nё Dodonё, brenda njё dite !” Nё kohёn e vjetёr profetёt e lidhur me Dodonёn, kosideroheshin tё aftё nё zbёrthimin e gjuhёs sё zogjve. Nё fakt “gjuha e zogjve” shkruhej nё njё letër, e cila i lidhej pёllumbit korier nё kёmbё.
Pёr fatin, sipas legjendёs sё transmetuar nga Dioniz Alikarnasi (II, 51, 1) apo tё vjershёruar nga Virgjili (Aen. 3, 239) “Enea zbriti nё Butrot, nё rrugё pёr nё Dodonё, ku mori nga orakulli miratimin pёr themelimin e Romёs”. Aleksandri i Mollosisё, ndёrmori njё fushatё ushtarake nё Italinё e jugut, ku dhe u vra ne vitin 331 p.e.s, pranё qytetit Pandosia dhe lumit Aheron. “Orakulli i Dodonёs e paralajmёroi se qyteti Pandosia dhe rryma e Aheronit janё pёr tё fatale” tregon Plutarku (XII, I, III, IV). Edhe ky lumё dhe qyteti ishin nё Epir, por Aleksandri nuk e dinte se nё Itali kishte njё qytet me njё lumë po me kёtё emёr.
Prof. Dr. Raymond Mooyd, i cili ёshtё autori i librit “Reunions” (ribashkimet) thotë: “Nё kohёt e lashta fetarët e Dodonёs kishin aftёsi qё tё vendosnin kontakte midis tё gjallёve dhe tё vdekurve. Ata ishin nё gjёndje tё shkrinin kufinjtё realё midis dy botёve dhe konsideroheshin mё tё zotёt nga gjithё orakujt e tjerë te marrë sëbashku. Atje vinin nga larg dhe pothuaj nga tё gjitha anёt e botёs per tё bёre kontakte me tё dashurit e tyre, tё cilёt kishin vdekur.” (Nё aspektin e logjikёs sё sotme, njё ide e tillё ёshtё njё lajthitje e pastёr! Por, ne po flasim pёr njё kohё tepёr tё largёt dhe pёr eksperiencёn e njё civilizimi tё humbur.) “Aty gjendej njё enë jashtёzakonisht e gjёrё dhe plot me ujё, nёn kujdesin e orakullit, klienti instruktohej qё t’i mbante sytё nё sipërfaqen e ujit. Nё tё njёjtёn kohё fetari i kungonte ata me formula magjike. Dhe papritur, dalёngadalё fytyra e të gjallit shuhej nё pasqyrimin e ujit dhe po aq ngadalё tashmё vizatohej “i vdekuri”, i gjallё, tre dimensional me ngjyra natyrale, ndoshta edhe duke folur! Dhe kёtё rast parashikimi me ndërmjetësinё e veçantё të orakullit, dёgjohej drejtёpёrdrejtё nga goja e tё vdekurit!” Ky akt na ndodh edhe neve nё kushtet e gjumit, kur flasim me tё vdekurit në komunikime të pavullnetshme, nё ёndrrat tona. Nё kёtё mёnyrё qё klienti tё arrinte nё kёtё gjёndje psikologjike tё veçantё, nga ana e fetarëve pёrdoreshin edhe droga tё ndryshme, qё e stimulonin atё deri nё nivelin e halucinacionit”. Veçanёrisht, Plini, na thekson njё fakt tё tillё pёr njё bimё me emrin “Harbane” e cila konsiderohej si “bar i shenjtё” qё kishte kualitet hipnotik dhe qё pёrdorej pёr ceremoni tё tilla.
Nё istitucionin e Dodonёs fetarët e saj njiheshin edhe pёr bёma të tjera. Enzo Gatti nё librin e tij “Gli Iliri” botuar nё 1981, nёnvizon faktin se fetarët e Dodonёs ishin astronomё ekspertё, ata ndёrtonin qendra ku vёzhgonin qiellin. Parashikonin ndikimin e yjeve, kuptonin ciklet e Hёnёs, ciklet menstruale tё grave, baticat dhe zbaticat. Studionin galaktikat, kometat, dhe mjegullat dhe i faleshin yllit “Sirio”. “ata u tregonin bujqёve kohёn e tё mbjellave. Parashikonin orёn e datёn e saktё tё eklipseve. Me urdhёr tё fetarit, dielli humbiste dritёn e tij. Fetari sigurisht pёrfitonte nga eklipset dhe bёhej interpretuesi i paralajmёrimeve hynore, duke diktuar mësime”. Nga Enzo Gatti del se “besimtarët e Dodonës kishin njohuri universale”.
Prof. Dr. Lutfulla Peza dhe Liriana Peza shkruajn : “Ata njihnin mjaft mirё industrinё e prodhimit tё verёs, poçarinё, metalurgjinё, me perpunimin e bakrit, arit, argjendit dhe bronzit. Zbukurimet e tyre prej ari dhe argjendi, si dhe nё poçeri, edhe sot mahnitin këdo pёr nivelin e lartё artistik. Perënditё e para me Zeusin në qendër, u pёrkasin pellazgёve, gjё qё pranohet edhe nga studiuesit e shumte. Kryeqendra e Zeusit dhe e besimit, ka qenë Dodona, foltorja dhe faltorja mё e vjetёr nё Europё, qё ndodhet pranё Janinёs nё Çamёri”. (Lutfulla Peza-Liliana Peza “Dritё e re mbi pellazgёt dhe gjuhёn e tyre” bot. 2013 f. 5)
Dodona si kryeqytet i pellazgёve, shkёlqeu qё herët, mijёra vjet p.e.s. Sipas shumё dokumentave, Dodona, krahas funksionit shpirtёror, s’pushoi kurrё sё mbajturi lidhje tё ngushta, sidomos politike, jo vetёm me qytetet dhe treva tё tёra tё arealit tё qёmotshёm pellazg. “Ajo qё e dallon dhe e tregon Dodonёn si qёndёr e madhe e djepit tё kulturёs nё botё, është teatri mё i madh i kohёs nё Dodonё, ku mund të rrinё ulur tetёmbёdhjetё mijё spektatorё.” (Dhimitёr Pilika “Pellazgёt” f. 158-160)
Dodona njohu njё lulëzim dhjetëra shekullor, deri nё shekullin e trembёdhjetё p.e.s. Dhe vazhdoi deri nё rrafshimin e saj, në vitin 219 p.e.s, prej gjeneralit etolas Dyrrimahut. Kryeqytetin e shkatёrruar tё pellazgёve e rindёrtuan edhe njё herё madhёrishёm pasardhёsit e tyre, trashёgimtarёt e Pirros. Ai qёndroi e tillё, deri nё vitin 167 p.e.s, kur vёrshuan lukunite e Paul Emilit.
Sikur tё mos mjaftonte, pas kёtij grushti tepёr tё rёndё, tё bashkёrenduar me zjarr vdekjeprurёs, Dodona pellazge pёsoi edhe njё rrёnim mё 88-87 p.e.s, prej trakasve, aleatё tё Mitridatit.
Nё 435 e.s, perandori i Lindjes, Teodosi i II, urdhёroi shuarjen e pёrhershme tё Dodonёs pellazgjike, si zjarrishte pagane dhe shndёrrimin e saj nё njё nyjёz tё krishtёrimit gjer nё vitin 475, kur mё pas (551 e.s), vandalёt, Totila me barbarёt ostrogotё, tё pasuar nga saraçenёt bullgarёt e të tjerё, e fshinё pёr jetё te jetёs nga faqja e dheut kryeqendrёn evropiane tё pellazgёve, popullin mё tё lashtё tё kontinentit.
Ismail Qemali tregon, se nё vitin 1866, ndёrsa ishte kёshilltar politik i valiut tё Janinёs, gjatё njё vizite tek pronat e njё mikut tё tij nё fshatin Melingus, kishte dalluar disa rrёnoja, qё ai i lidhi me tempullin antik tё Dodonёs. Dhjetё vjet mё vonё, tregon Ismaili, isha nё Vlorё, ku i’a tregova mikut tim Karapanos kёtё zbulim timin. Kёshtu Karapanosi “qё shquhej pёr shpirtin e iniciativёs”, filloi menjёherё gёrmimet nё Dodonё, duke nxjerrё nё dritё njё sasi thesaresh arkeologjike me vlerё tё jashtёzakonshme. Karapanosi ia paraqiti rrezultatet e gёrmimeve tё tempullit tё Dodonёs, Akademisё Franceze, antarë tё sё cilёs, vetkuptohet, ishin Ëaddington e Gambeta. I pari ishte Kryeminister dhe Minister i Jashtem i Frances dhe i dyti Kryetari i Asamblese se Deputeteve te Frances pergjate periudhes se Kongresit te Berlinit. Keta u bene mbrojtesit me te zjarrte te pretendimeve greke ne kete forumin me te larte Europian.
Bllokadës dhe manipulimeve greke, pёr dymijё e pesëqind vjet me rradhё, kundër pellazgo-shqiptarёve, u erdhi fundi pёr tё zbuluar tё vёrtetёn, se c’do gjё “greke” ёshtё e sajuar. Kёtё e vёrteton dhe konferenca e sotme dhe dy konferencat e kaluara, nga viti 2011, qëkur ёshtё krijuar Shoqata me qendrën pellazgjike në Tiranё.
“Sot mendimi që jep Konda është vërtetuar plotësisht nga shkenca për idetë e tija mjaft përparimtare. S. Konda i’u nenshtrua diskriminimit dhe luftës çnjerëzore nga drejtuesit e Akademisë Shqiptare të Shkencave. Qëllimi i tyre ishte të pengohej sa më shumë në punë dhe të mbyllej problemi pellazgjik dhe prejardhja e shqiptarëve prej tyre”. (L. Peza f. 20).
Vlen tё lavdërohen nismëtarët dhe studiuesit guximtarё të stёrnipёrve pellazgё, qё ndezën pishtarin e tretë të stafetës sonë kombëtare, nëpër rrugën e lashtësisë, ku duam të vendosim nё piedestal stёrgjyshin tonё tё madh PELLAZG.
*Kumtese e mbajtur ne Simpoziumin e Trete nderkombetar me 14 nentor 2014 -“10 mije vjet histori Pellazge” Rasim Bebo Tiranё, 15/10/2014