Të pathënat për 20 vjetët e shërbimit në Kishën Shqiptare të New Yorkut/

NGA TONIN MIRAKAJ/*

(Vijim)/

Në bisedime me autoritete të Diocesit të New Yorkut, u shtrua ideja e bashkimit të të dy Qendrave Katolike Shqiptare,me qëllim që të krijohej mundësia e kalimit në vend më të përshtatshëm, si edhe e formimit të një famullie, me të drejta kanonike si gjithë famullitë e vendit. Diocesi rekomandoi formimin e dy komisioneve nga Kshillat e dy Qendrave, dhe të fillonin bisedimet për bashkim, me aprovim të plotë të Argjipeshkvit të New Yorkut.

Kjo ide kishte aprovim të administratorit të ri Dom Rrokut, dhe të Këshillit të Kishës “Zoja e Këshillite Mirë”, por kishte edhe kundërshtarë që dyshonin se do shlyhej historia e themeluesit të Qendrës, po të kalohej në vend tjetër? Qendra e “Shën Palit dhe Shën Pjetrit”, nuk kishte aprovimin e themeluesit të saj Dom Lazër Sheldia, por, Këshilli i Qendrës ishte i të njëjtit mendim, me atë të Këshillit të Qendrës “Zoja e Këshillit të Mirë”.

U formuan dy komisione.Komisioni i Qendrës “Zoja e Këshillit te Mirë” prej 8 antarësh të Këshillit, nën kryesine e Dom Rr.Mirditës, dhe komisioni i palës së dytë prej 7 personash i kryesuar nga At Andrea Nargaj, ish profesor i Philozofisë dhe i Theologjisë në St. Joseph’s College, në North Windham të shtetit Main, që në atë kohe ishte ne pension.

Nën drejtimin e meshtarve, u bënë disa mbledhje, në të cilat diçka që pak kohë më parë dukej e pa mundur, filloj të bëhej realitet.Problemet që u paraqitën u zgjidhën me urtësi, nga se të gjithë ishin të shtyrë nga dëshira për të arritur qëllimin që ishte: Bashkimi i dy Qendrave në një të vetme. Të gjithë ranë dakord se për të siguruar paqe dhe harmoni, emri i Kishës së re duhet të ishte emër i “tretë”, që u zgjodh “Zoja e Shkodrës”, emër i pëlqyeshëm për të gjithë.

Për të zyrtarizuar bashkimin,u përpilua dhe u nënshkrua deklerata e nevojshme më datën 28 Shkurt 1987, nga dy meshtarët dhe 15 personat e autorizuar nga Kshillat e të dy Qendrave, me aprovim të plotë nga Diocesi i New Yorkut.(Shif dekleratën e bashkimit). Merita kryesore për këtë bashkim që gjeti përkrahjen e shumicës së Komunitetit Katolik Shqiptar, dhe solli forcën ekonomike për suksese

të mëvonshme, i shkon vizionit, vendosmërisë, guximit dhe vullnetit të Dom Rrok Mirditës.

Sikurse duket edhe në dekleratën e aprovuar, bashkimi është për vend të tretë, kështu që shërbimet fetare dhe gjithë aktivitetet shoqërore,duhet  të vazhdonin në Qendrat ekzistuese.Mbas vdekjes tragjike të Dom Lazër Sheldisë më 22 Shtator 1988, të gjitha shërbimet kryheshin në Qendrën dhe Kishën “Zoja e Këshillit të Mirë”, dhe duhet të vazhdonin derisa të gjendej vendi i “tretë”!

Përpjekjet vazhdonin për gjetjen e një Kishe, në vend të pëlqyeshëm për të gjithë komunitetin.Nga nënshkrimi i dekleratës së bashkimit,deri në fund të vitit 1988, Diocesi i New Yorkut ofroi tri Kisha, pa obligim financiar, në zonën e Bronxit.Të tria në vende më të mira se aty ku ishim, por asnjëra e pranushme për Dom Rrokun dhe bashkëpuntorët e Tij.

Në fillim të vitit 1989, Dom Rroku në bashkëpunim me komisionin e bashkimt, (Mbas nënshkrimit të dekleratës së bashkimit,komisionet u bashkuan në një komision) të Qendrave Katolike Shqiptare, vendosën të kërkohet tokë, në një vend të përshtatshëm,dhe aty të ndërtohej Kisha e re,simbas dëshirave dhe mundsive të komunitetit.Ky vendim kishte edhe përkrahjen e Dom Pjetër Popaj,

që në këtë kohë,shërbente në Kishën e Shen Lucy’s në Bronx,N.Y.

Anëtarët e komisionit zotërinjtë Sokol Vukel dhe Nikollë Shala, gjetën tokën që ishte në shitje,në 361 West Hartsdale Avenue, vend i mjaftushëm prej 12 acres. Toka u vizitua nga anëtarët e komisionit, dhe të dy kshillave.Shumica ranë dakord se ishte vend i përshtatshëm, dhe se duhet filluar procesi i nevojshëm i lejeve juridike dhe Diocesane, për të përfunduar kontartën e blerjes. Çmimi i tokës ishte 2.425.000 dollarë, shumë e konsiderueshme, por jo e pamundur në vizionin e Dom Rrok Mirditës, dhe bashkëpuntorëve të Tij.

Me datën 3 Prill 1989, në një mbledhje të të dy Këshillave të Qendrave të bashkuara, mbajtë në Kishën “Zoja e Këshillit të Mirë”,mbas spjegimeve që u dhanë nga Dom Rroku (në këtë kohë administrator i dy qendrave), u hap fushata e parë për mbledhjen e fondeve të nevojshme për blerjen e tokës në Hartsdale.Nga shumica e pjesëmarrësve,ndihej një enthusiazëm dhe kënaqësi që nuk ishte parë

ndonjëherë. U premtuan rreth 860.000 dollar, që siguruan blerjen e vendit.(shif video të rastit,inçizue nga Fran Shala).Për gjetjen e vendit, dhe fushatën u njoftua komuniteti në Meshën e së Dielës datë 4 Prill 1989.Pa vonesë,shuma e premtimeve kaloi një milion dollarë!

Me datën 5 Prill 1989, I përndershmi Dom Rrok Mirdita paraqiti në Dioces kërkesën për nënshkrimin e kontratës së blerjes së tokës.Një komision i ndërtimeve të Diocesit të New Yorkut, vizitoi vëndin dhe raportoi favorshëm te Emineca e Tij John Kardinal O’Connor, Argjipeshkëv i New Yorkut, i cili aprovoi fillimin e procedurave legale për mbylljen e kontartës së blerjes.

U angazhua avokati Mr George A Philips i firmës “Cusak & Steles”, me fillue hetimet e nevojshme dhe përpilimin e kontratës me shitsin e tokës që përfaqësohej nga firma “Piro & Mansell”, e White Plains. Gjatë Verës u pregatitën proceset, lejet dhe kontrata u nënshkrua me datën 26 Shtator 1989, në zyrën e  avoketënve “Piro and Mansell”, nga Iperndërshmi Dom Rrok Mirdita.Në kët rast

Ishin të pranishëm kryetari i komisionit të bashkimit Lek Gojçaj dhe dy nën/kryetarët Tonin Mirakaj dhe Prelë Sinishtaj si edhe aktivisti Ndue Shala. Meqense ende nuk ishte mbledhë shuma e nevojshme nga premtimet, Eminenca e Tij John Kardinal O’Connor,autorizoi dhënien e huasë prej 2.425.000 dollarësh, një çek që mbylli kontratën. Këtu tregohet besimi që Eminenca e Tij kishte te Dom Rroku, dhe Komuniteti Shqiptar i New Yorkut.

Eshtë me rëndësi historike të vihet në dukje se dy ditë mbas mbylljes së kontratës më 28 Shtator 1989, Eminenca e Tij John Cardinal O”Connor, formoi Famullinë e Parë Katolike Shqiptare “The Parish of Our Lady of Shkodra” dhe emëroj famullitar të përndershmin Dom Rrok Mirdita.Prestigji i Dom Rrok Mirditës, influenca dhe respekti i komunitetit për arritjet dhe vizionin e Tij, bënë të mundur shtimin e frekuentimit të Kishës dhe aktiviteteve që organizoheshin, dhe më shumë rëndësi pjesëmarrjen bujare në fushatën për ndërtimin e Kishës së re.

Krahas me fushatën, shërbimet baritore vazhdonin në Kishën “Zoja e Këshillit të Mirë” për komunitetin e bashkuar.Në kët kohë, Dom Rroku asistohej nga At Andrea Nargaj dhe Dom Pjetër Popaj, i cili që nga Qershori i vitit 1989, me dekret të Eminencës së Tij John Kardinal O’Connor, kishte detyrën e ndihmës administratorit të Kishës shqiptare, dhe ndihmës famullitar i famullisë së re.

Dom Rrok Mirdita u jepte shumë rëndësi aktiviteteve shoqërore, që të organizuara si duhet në mënyrë profesionale,sjellnin kënaqësi në komunitet,

dhe kontribuonin në ruajtjen e gjuhës, folklorit dhe identitetit tonë ethnik.Në Maj të vitit 1988, në kuadër të vitit Marian,me inisiativën e Dom Rrokut u organizua shtegtari (pilgrimage) në Romë dhe Genazzano, aty ku për më se 500 vjet venerohet figurja e Shejtë e Zojës së Shkodrës. 104 persona nga Qendra Katolike morën pjesë, të udhëhequr nga meshtarët dhe komisioni prëgatitës. Me datën 6 Maj 1988, grupi i shqiptarve nga Amerika, u prit në audincë nga Ati i Shejtë, Papa Gon Pali i Dytë.Një kënaqësi dhe gëzim, që nuk gjenden fjalë të përshkruhen!

***

Ati i Shejtë mbajti një fjalim shumë të përmallshëm dhe miqësor për shqiptarët dhe Shqipërinë.Në fjalën e Tij, bëri thirrje për kthimin e lirisë fetare “Popullit fisnik Shqiptar”.Fjala e Tij, u transmetua në gjuhën Shqipe nga Radio Vatikani.

Më 7 Maj, grupi i shqiptarëve, udhetoi në Genazzano, ku u celebru meshë në Kishën e “Zojës së Këshillit të Mirë”, nga 8 meshtar shqiptar,të udhëhequr nga At Daniel Gjeçaj.Mesha u shoqërua me këngë, nga pjestar të korit të Kishës shqiptare të New Yorkut.Arritje e shkëlqyeshme për të përndershmin Dom Rrok Mirdita dhe gëzim dhe kënaqësi për të gjithë pjesëmarrësit.

Në fillim të vitit 1989, Dom Rroku aprovoj idenë e një Seminari Internacional me rastin e 300 vjetorit të vdekjes Imzot Pjetër Bogdanit.Komisioni përgatitor, me pëlqim të Dom Rrokut, ftoi foles për rastin unik, nga Kosova Profesor Ibrahim Rugova dhe Profesor Engjel Sedaj. Nga Italia At Daniel Gjeçaj.Nga Germania Profesor Martin Camaj dhe nga shteti Minesota, Profesor Arshi Pipa.U rezervua vendi në Fordham University, u caktua data 7 Tetor 1989, dhe u lajmëruan shqiptarët e Amerikës, me anë të mjeteve të komunikimit të vendit, për kët aktivitet kultural me shumë rëndësi.Pjesëmarrja kaloj çdo parapamje.Më se 1100 persona morën pjesë.Gjithcka kaloj ashtu si e kishte vizionue Dom Rrok Mirdita. Për Profesor Ibrahim Rugova, ishte vizita e parë në Amerikë,ku filloj aktiviteti i Tij politik dhe diplomatik, që solli rezultate me përmasa historike, për Kosovën dhe gjithë Shqiptarët.Punimet e Seminarit, gjenden të botuara në librin“Imzot Pjetër Bogdani në New York”. (Botues Tonin Mirakaj)

Në vitin 1990,Dom Rroku shprehi dëshirën të bëjmë një shtegtari në Tokën e Shejtë, në Izrael dhe Palestinë.U zgjodh një komision, që bëri përgatitjen e nevojshme, ku morën pjesë 74 persona, me udhëheqës shpirtëror Dom Rrok Mirdita dhe Dom Pjetër Popaj.Shtegtaria u zhvillua nga 3 deri më 11 Maj, 1990,

dhe kaloi me sukses të plotë.Atje, shtegtarët vizituan përmendoret më të shenjta të Kristianizmit, ku u celebrua Meshë nga meshtarët tonë, dhe u bënë lutje për kthimin e lirisë fetare në Atdheun tonë të largët.U vizitua Xhamija e famshme El Aksa, e cila zë vendin e tretë në besimin Islam, mbas Mekës dhe Medinës.

Eshtë një koincidencë mbreslënse rasti, ku Dom Rroku dhe Dom Pjetri celebruan meshë në dy Altar, në Kishën e famshme “Sepulcre”, aty ku është kryqezuar dhe varrosë Jezu Krishti.Sa dolëm nga Kisha,ndëgjuam lajmin se në Shqipëri u kthye liria fetare! Është e zorëshme me u përshkrua gëzimi dhe kënaqësia që përshkoj të gjithë pjesëmarrësit për këtë lajm të gëzueshëm.

Me rastin e 25 vjetorit të Shugurimit meshtar të Dom Rrok Mirditës, Kisha organizoj “Mbramje Gazmore”, mbajtë më 8 Korrik 1990, në “Eastwood Manor” me pjesëmarrje masive të komunitetit, ndër të cilet personalitete të shquara të

Kishës së vendit, si edhe udhëheqës të dalluar të komunitetit shqipatar.Muzikë, këngë dhe valle vazhduan deri në orë të vona të natës.Atmosferë gëzimi dhe kënaqësie përshkonte të gjithë pjesëmarrësit, si edhe Imzot Rrokun.Në fund, në mes duartrokitjesh foli Imzot Rroku, i cili falenderoj pjesëmarrësit, Dom Pjetrin dhe komisionin organizues.

Më 3 Nandor 1990,në Kathedralen e Shën Patrikut në Manhattan, N.Y., u shugurua Djakon Marash Shkreli,nga Eminenca e Tij John Kardinal O’Connor,gëzim për Dom Rrokun, Dom Pjetrin dhe krejt komunitetin.Djakon Shkreli menjëherë filloj detyrën pranë Kishës “Zoja e Këshillit të Mirë” ku dha një kontribut me shumë rëndësi, në zhvillimin e aktiviteteve fetare dhe shoqërore.

Një aktivitet tjetër kulturor, që u fillua me aprovimin dhe dëshirën e Dom Rrok Mirditës, është Festivali Shqiptar, mbajtë në Lehman College, në Bronx New York, me 20 Tetor 1991.Festivali doli me sukses dhe u vendos të kthehet në traditë e përvitshme e Kishës Zoja e Shkodrës.President i Bronxit, Fernando Ferrer,lëshoi një proklamatë me të cilën e shpalli datën 20 Tetor 1991,”DITE E SHQIPTARVE”, në Bronx! Tradita vazhdon, dhe festivali numër 25, u mbajt me 7 Nandor 2015.

Gjatë zhvillimit të aktiviteteve që u përmendën, vazhdonin shërbimet fetare për krejt bashkësinë e Kishës, dhe në të njëjtën kohë vazhdonte fushata për mbledhjen e fondeve të nevojëshme për ndërtimin e Kishës së re në Hartsdale.

Krahas mbledhjes së fondeve, përgatiteshin planet e ndërtimit, dhe lejet e nevojëshme, që nuk ishte një gjë e lehtë.Për Dom Rrokun,Dom Pjetrin dhe bashkëpuntorët e tyre, gjithcka ishte e mundur.

Dom Rrok Mirdita i kushtonte shumë kujdes imazhit të komunitetit Shqiptar në shoqërinë amerikane. Kjo ishte me rëndësi në shkolla, në punë, në mjediset publike dhe në vendbanimet e shqiptarëve.

Ngjarja që e tronditi shumë Dom Rrokun dhe të gjithë komunitetin shqiptar ishin akuzat në shtypin lokal në fund të vitit 1991 si”Albanian Boys INC”, kanë atakuar fëmijët afrikano-amerikanë dhe paraqitej një rast sikur shqiptarët e kishin lyer me bojë të bardhë një fëmijë afrikan. Kjo ishte shumë e rrezikshme për emigrantët që jetonin në zonat e përziera të Bronxit.

Me datën 15 Janar 1992 Dom Rroku thirri mbledhjen e Këshillit të Kishës”Zoja e Këshillit të Mirë” me Community Relations Board dhe ftoi reporterë të ndryshëm, ku mbrojti me shumë zotësi interesat e emigrantëve shqiptar nga atakimet e padrejta. Gazeta “Catholic New York e datës 23 Janar 1992shkroi një faqe dedikaur këtij takimi, ku përshkruhet me detaje ngjarja. Pak kohë më pas policia e Nju Jork-ut provoi me prova se atakimet ishin të pavërteta dhe rastin e  ksihte sajuar një nënë afrikano-amerikane, e cila sajoi ngjarjen për t’i dërguar fëmijët në një shkollë tjetër. Në këtë rast Dom Rroku, përvec bashkëpunëtorëve të tij gjeti përkrahje të cmushme nga Prof. Sami Repishti, John Cardino si dhe gazeta Illyria.

Me inisiativën e Dom Rrokut dhe Dom Pjetrit, në vitet 1991,92 dhe 93, mijra paketa me ushqime dhe veshmbathje u mblodhën pranë Qendrës Katolike Shqiptare, dhe u transportuan në Shqipëri, me anë të “World Recourses”, me çmim të arsyeshëm, për tu ardhë në ndihmë njerëzve në nevojë.Në mes të vullnetarve që ngarkonin kamionat përpara Qendrës, gjindej vazhdimisht Dom Rroku. Në këtë “aksion” bamirës, mori pjesë i gjith komuniteti shqiptar i New Yorkut me rrethe.

Tranzicioni nga diktarurë në pluralizëm në Shqipëri, solli nevojën e krijimit të Hierarkisë Kishtare, që nuk ekzistonte nga viti 1967.Ati i Shejtë, Papa Gjon Pali i Dytë, vendos të udhtojë në Shqipëri me datën 25 Prill 1993, dhe në Kathedralen

e Shkodrës të Shuguroj katër Ipeshkvij, ndër të cilët Ipërndershmi Dom Rrok Mirdita, Argjipeshkev për Durrës-Tiranë. Ky lajm u njoftua në Kishën tonë në New York, natën e Krishtlindjes 24 Dhjetor 1992.Një gëzim dhe kënaqësi për Dom Rrokun dhe krejt komunitetin Shqiptar të Amerikës.

Për të nderuar Imzot Rrokun, Kisha “Zoja e Këshillit të Mirë” celebroj “Meshën e Lamtumirës”, me datën 18 Prill 1993, me celebrant kryesor Eminencën e Tij John  Kardinal O’Connor, Argjipeshkëv i New Yorkut, me co-celebrants Imzot Rrok  Mirdita, Dom Pjetër Popaj, At Andrea Nargaj, Djakon Marash Shkreli e të

tjerë. Nuk kishte vend të mjaftushëm në Kishë për të gjithë, kështu që një numër i konsiderueshëm e ndoqën Meshën me autoparlante përpara Kishës.

Për të marrë pjesë në ceremonitë e rastit, me 25 Prill në Kathedralen e Shkodrës,u organizua një grup prej 150 pjestarësh të famullisë, të cilët udhtuan në Shqipëri për rastin historik të vizitës së Atit të Shejtë, dhe shugurimin e famullitarit të Kishës s’onë Argjipeshkëv i Durrësit dhe Tiranës, shugurimin e Imzot Frano Ilija, Argjipeshkëv i Shkodrës dhe Imzot Zef Simoni dhe Imzot Robert Ashta Ipeshkvije,që së bashku formuan Hierarkinë e Kishës Katolike Shqiptare.Në ceremonitë e këtij rasti, morën pjesë e Lumja Nënë Terezë, Nobeliste e Paqes, Kardinali John O’Connor, argjipeshkëv i New Yorkut, mik i Imzot Rrokut dhe i komunitetit Shqiptar në Arkidiocesin e Tij, President i republikes Dr Sali Berisha, kryetari i Parlamentit shqiptar Pjetër Arbënori e shumë të tjerë, personalitete të shquara në qeverinë shqiptare.

Në mbrëmjen e datës 26 Prill, grupi i shqiptarve nga Amerika organizoj në Hotel Daiti një pritje (simbas stilit Amerikan) në nder të Shkëlqesisë së Tij,Imzot Rrok Mirdita, ku morën pjesë më se 300 të ftuar, ndër të cilët kryeministri i Republikës së Shqipërisë dr Aleksandër Meksi dhe shumë pjestar të lartë të qeverisë.Morën pjesë Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës z. William Ryerson, dhe i gjith personeli i Ambasadës, si edhe një numër Ambasadorësh dhe diplomatësh të akredituar në Tiranë.Merrnin pjesë shkëlqesitë e tyre Imzot Frano Ilija, Imzot Zef Simoni dhe Imzot Robert Ashta.Pritja u organizua nën kujdesin e Djakon Marash Shkreli dhe Tonin Mirakaj si edhe Çlirim Rushaj,nënpunës i Ambasadës Amerikane.Kjo pritje është rast i paharrushëm për të gjithë pjesëmarrësit.

Në këtë përshkrim, gjenden disa nga aktivitetet dhe arritjet kryesore të Imzot Rrok

Mirditës gjatë shërbimit 20 vjeçar në Kishën Shqiptare të New Yorkut.Imzot Rroku ishte dhuratë e Zotit për Kishën katolike, për komunitetin shqiptar, për Shqipërinë dhe familjen, miqtë dhe bashkëpuntorët e Tij. E falenderojmë Zotin që patëm në mesin tonë. I përjetshëm qoftë kujtimi i Tij! Pushofsh në Paqe, i dashtun  IMZOT  RROKU!

*Shkruar enkas per Diellin