Nga Beqir SINA – New York/
17 – vjetori i një prej ngjarjeve të përgjakshme në fshatin Reçak të Shtimes, masakrës kur forcat serbe, vranë 45 civile shqiptarë qytetarë të Kosovës.
NEW YORK : Dita e sotme shënon 17 – vjetorin e një prej ngjarjeve të përgjakshme në fshatin Reçak të Shtimes, masakrës kur forcat serbe, vranë 45 civile shqiptarë qytetarë të Kosovës. Ish shefi i Misionit vëzhgues të OSBE-së, ambasadori William Walker, këtë ngjarje, me të parë në cilësinë e vezhguesit ndërkombëtar, e pati cilësuar pamëdyshje si një “krim kundër njerëzimit”.
Masakra e Reçakut – më pas do të njihet si një nga ngjarjet kryesore, që ka shënuar një kthesë të madhe qysh në atë kohë, në diplomacinë ndërkombëtare në raport me Serbinë e asaj kohe dhe Kosovën, duke i paraprirë të gjitha tyre çfarë ndodhën – që çuan deri tek fushata e 78 ditore e bombardimeve ajërore të NATO-s.
Kosova, e lirë dhe e pavarur sot po e kremton me pietete këtë ngjarje, duke mbajtur ceremoni të ndryshme përkujtimore në nder të viktimave të pafajshme.
Sot, njofton Bota sot, nga Prishtina përkujtohet sakrifica e Reçakut, dhe nderohet lart figura e William Walker
Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga duke folur në akademinë përkujtimore për masakrën e Reçakut se Reçaku shënoi kthesën e madhe historike për Kosovën duke shënuar bindjen e bashkësisë ndërkombëtare që ndërhyrja është e domosdoshme.
Sipas saj Reçaku është fundi i një historie të dhunës dhe dëshmon sakrificën e madhe të gjeneratave të tëra.
Jahjaga tha se Reçaku është gurthemeli i shtetit të Kosovës dhe fundi i një epoke të rëndë hegjemoniste.
Po ashtu Jahjaga duke përshëndetur ish-ambasadorin e OSBE-së në Kosovë William Walker tha se Reçaku po ashtu është një rrëfim i pandarë i një miqësie të përjetshme me SHBA-të dhe një lidhje e fuqishme me Bashkimin Evropian.
Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga dhe Kryeparlamentari Kadri Veseli, kanë nderuar sot viktimat e Reçakut.
Presidentja bëri zbulimin e bustit të William Walker, i cili ishte bërë faktor që masakra e Reçakut të marrë vëmendjen ndërkombëtare.
Kjo masakër ishte cilësuar nga Walker si krim kundër njerëzimit.
Walker i cili sot ka qenë i pranishëm në Reçak është shprehur i lumtur se kjo masakër kujtohet në këtë mënyrë.
“Jam shumë i lumtur t’i shoh shumë njerëz këtu. Nuk e dija sa mirë përkujtohej Reqaku, por e di se ai e përkujton, unë e përkujtoj, por të shohësh kaq shumë fëmijë dhe njerëz këtu është shumë mbreslënëse dhe jam shumë i inkurajuar nga kjo”, tha Walker.
Në akademinë përkujtimore që po mbahet në Shtime, shkruan Bota sot, po marrin pjesë edhe krerë tjerë të shtetit, familjarë të dëshmorëve dhe personalitete tjera.
Duke kujtuar dhimbjet e heroit të Reçakut – Ambasadorin William Walker
Shqiptarët e Amerikës, sidomos ish luftëtarët e Batalionit Atlantiku, me luftëtar djemt e vajzat shqiptare nga nga Shtetet e Bashkuara e kan kujtuar për çdo vjet këtë ngjarje – me mikun e tyre të madh ish-Ambasadori Uilliam Uokër (William Walker), kryetar i OSBE-së në Misionin e Verfikimit të Kosovës në vitet 1998-1999.
Kurse, nga përkujtimet e shqiptarëve të Amerikës, në këtë 17 vjetor ua sjell dhe një kujtim nga Vatranët, të cilët në Bethesda – Maryland morën pjesë më 27 tetor 2007 në ceremoninë mortore në vdekjen e bashkeshortes së tij Aldeize Nery Walker.Kan qenë 9 vjet më parë një grup vatranësh, nën/kryetari i Vatrës, z.Agim Rexhaj, Zef Balaj, Sejdi Hysenaj, Zabit Bytyçi, Harry Bajraktari, Rrustem Gecaj, e Musli Mulosman, të cilët, në emër të Federatës PanShqiptare të Amerikës VATRA, shoqërisë më të vjetër në SHBA-së, Vatrës famëmadhe, i dorëzuan mikut të shqiptarëve një telegram ngushëllimi heroit të Reçakut, mikut të madh të shqiptarëve Ish-Ambasadori Uilliam Uokër (William Walker), kryetar i OSBE-së në Misionin e Verfikimit të Kosovës në vitet 1998-1999, ku në mes të tjerave thuhej se me këtë rast e përkujtojmë me dhimbje, edhe Masakrën e Reçakut. “Ata thanë se Perkujtojme me mall dhe dhimbje të madhe 45 dëshmorët e 15 janarit 1999, ditën kur rregjimi anti-shqiptar serbo-sllallvë në emër të urrejtjes masakroi 45 njerëz të pambrojtur dhe pafajshëm, mes tyre fëmijë, gra dhe pleq, vetëm e vetëm se kishin bërë një faj – që ishin shqiptarë. Me këtë rast thonë ata na lejo zoti Ambasador Walker, të shprehim edhe një herë ngushëllimet tona për humbjen e gruas suaj, njeriut të zemrës, zonjës Aldeize Nery Walker, e cila po shkon në jetën e amnueshme.”
Ish Ambasadori Uilliam Uokër (William Walker), kryetar i OSBE-së në Misionin e Verfikimit të Kosovës në vitet 1998-1999, është nga radha e atyre miqve të shqiptarëve, i cili vjen nga sferat më të larta të politikës së SHBA-ës.
Ambasdori Walker, ka qenë dhe mbete besnik i mbështetjes së plotë për pavarësinë e Kosovës.
Ai është një ndër ata, i cili është shprehur zyrtarisht se: “Nuk kam asnjë besim se udhëheqja aktuale serbe ka nxjerrë mësimet e duhura nga koha e Millosheviçit. Nëse ata(sërbët) kërkojnë që një popull t’i përkasë shtetit të tyre, atëherë ata të mos bëjnë çdo gjë që është e mundur për ta poshtëruar, për ta shtypur dhe për ta çrrënjosur nga faqja e dheut atë popull”.
Për mendimin e ish Ambasadorit Uilliam Uokër (William Walker), thuhet se çdo përpjekje e bashkësisë ndërkombëtare për ta rilidhur Kosovën me Serbinë, sado të dobëta të jenë këto lidhje, pavarësisht se federata nuk është më, pavarësisht zgjerimit të autonomisë, nuk ka asnjë shans për sukses. Kosova është e pavarur – sovrane dhe aspirante e bashkësisë ndërkombëtare dhe aspiron për tu bërë anëtare e familjes së madhe europiane.

Stuhia e Zjarrtë që erdhi pas Raçakut

Duke deklaruar skenën në Raçak «si skena më e tmerrshme» që ai kishte parë ndonjëhere, William Walker, shefi i Misionit Nderkombëtar të Verifikimit në Kosovë, mund të ketë menduar se ai po bënte një gjykim të drejtpërdrejtë dhe njerëzor të një realiteti të ashpër. Në atë kohë, duke ju folur gazetarëve në 16 Janar, ai ishte duke qëndruar përpara një grupi prej më se 20 trupash në një luginë të ngushtë. Ku mbi 45 trupa u gjenden mbi një kodër në këtë fshat të vogël në pjesën jugore të Kosovës, në mes tyre 3 gra, një fëmijë 12 vjeçar dhe trupi i një plaku 80-vjeçar.
Më 15 janar 1999, forcat serbe ekzekutuan 45 civilë shqiptarë në fshatin Reçak të komunës së Shtimes, 25 km në jug të Prishtinës.Ish shefi i misionit verifikues të OSBE-së në Kosovë, Wiilliam Walker pasi vizitoi vendin ku u bë masakra, tha se ajo që kishte parë ishte ngjarja më trishtuese në jetën e tij. Zoti Walker e cilësoi këtë ndodhi si masakër dhe krim kundër njerëzimit. Në këtë masakër të forcave serbe u ekzekutuan 45 civilë shqiptarë. Viktimat e asaj masakre, tronditën botën. Për shkak të deklaratave të tij, që nxitën më pasë reagimin ndërkombëtar për të ndalur dhunën ndaj popullatës civile shqiptare në Kosovë, ish- qeveria e asj që ashtuquhej atëhere “Jugosllavi”, e cila u shkërrmoq, e shpalli zotin Walker “person non grata”.
Pas rreth dy muajsh, nga masakra e Reçakut, NATO filloi sulmet ajrore kundër caqeve serbe që zgjatën 78 ditë. Ndërsa ish presidenti i asj që ishte mbetje e “Jugosllavisë”, i cilësuar ndërkombëtarisht si kryekasapi i Ballkanit Sllobodan Millosheviq – u akuzua nga Tribunali i Hagës, për krime kundër njerëzimit në Kosovë, përfshirë këtu edhe masakrën e Reçakut, u mbajtë në burg dhe nuk arriti të dënohet, pasi ai vdiq në burg pa pritur përfundimin e procesit gjyqësor, në një qeli të saj.
Mirpo, ja që dhimbjet janë dhimbje e hidhërime. Pjesë pandarë e jetës sonë. Edhe në një hap, të parë nga shqiptarët si hapi i fundit për pavarësinë e Kosovës – kur, po shënohej 9- vjetori i Masakrës së Reçakut, e cila, i hapi rrugën e fillimit të sulmeve ajrore të NATO-s, kundër objektivave e caqeve serbe, heroi i Reçakut, miku i madh i shqiptarëve, kaloi një nga momentet më të hidhura të jetës së tij. Në moshën 59 vjeçare, atij 3 muaj më parë i vdiq bashkëshortja, zonja Aldeize Nery Walker . Ajo qe e lindur në Mandus të Amazonës në Brazil më 16 shtator 1948. Bashkëshortja e Ambasadorit William G. Walker (Uilliam Uolkër), ka ndërruar jetë në 23 tetorë 2007. Zonja Aldeize Nery Walker, vdiq pas një lufte dyvjeçare me sëmundjen e pashërueshme dhe vdekjeprurëse, atë të kancerit në kokë. Gruaja e Ambassadorit William G. Walker, e ndjera Aldeize Nery Walker, ishte një nënë, shembullore dhe e e devotëshme e katër fëmijëve Douglas Walker, Christopher Walker, Gordon Walker dhe Gillian Turner. Gjyshja e Madeline dhe Julia Turner. Ishte ajo që la pas vetes babanë Vivaldo Suarez De Souza dhe nënën e saj Maria Hortensia Nery De Souza.
Pikëllim i madh për vdekjen e bashkëshortes, “shoqes”, “dashurisë”, njeriut që nuk iu nda as në të mirë e as në të keq…
Megjithëse, kjo ishte një humbje e rëndë, e quajtur personale për Ambasadorin William Walker, shqiptarët e Amerikës, i u gjenden pranë dhe ndanë së bashku me të, atë pjesë të dhimbjes e hidhërimit që u takonte atyre me këtë rastë. Sipas traditës sonë, thuhet se në raste të tilla se: “Miku i mirë njihet në kohë të vështirë”. Ky kod i pashkruar moral i shqiptarve, ndoshta ka shtyrë edhe disa grupe shqiptarësh, të udhëtonin atë ditë me orë dhe klimoetra të tëra, nga shtete të largëta të SHBA-s, si nga Teksasi, Nju Jorku, e Nju Jersi, e tjer, për të marr pjesë në atë ceremonin mortore të zhvilluar në mjediset e shtëpisë mortore “Pumphrey Funeral Home” në rrugën Wisconsin Ave të qytetit Bethesda, në shtetin Maryland.
Patjeter, qe vdekja e saj ishte nje humbje e rëndë për ish diplomatin e shquar e të guximëshm, i cili në vitin 1999, i ngarkuar me drejtimin e Misionit Verefikues në Kosovë, i bëri të ditur botës mbarë krimet e rënda sërbe, duke i dhënë “dorë” NATO-s, se gjendeshin prova për ndërhyrjen ushtarake kundër serbëve dhe se ajo ishte e domosdodshme dhe plotësisht e justifikueshme. Aldeize Nery Walker, një veprimtare e njohur e të drejtave të njeriut, zyrtare e emigracionit. Së cilës, shqiptarët e Amerikës i dhanë lamtumirën e fundit, së bashku me bashkëshortin e saj, ish ambasadori amerikan në Salvador e Brazil, William G.Walker, nënën e babai i saj, fëmijët, nipat e mbesat, miq dhe dashamirë, kolegët e koleget të saj, njerëz të njohur të istitucionve të larta amerikane nga CIA, dhe Departamenti i Shtetit, njerëz të artit dhe kulturës.
Pjesëmarrës në ceremonin mortore, ishin edhe një grup përfaqësuesish të Federatës PanShqiptare të Amerikës Vatra, dhe veprimtar të komunitetit :nën/kryetari Agim Rexhaj, Zef Balaj, Sejdi Hysenaj, Zabit Bytyçi, Lumi Hadri, Florim Krasniqi, Harry Bajraktari, Rrustem Gecaj e Musli Mulosmani, të cilët, vendosën edhe një kurorë me lule të freskëta.Një grup luftëtarësh – ish anëtarët të Batalionit luftarak nga Amerika, Atlantiku, dhe ish- drejtori Egzekutivë i KKSHA, zoti Avni Mustafaj, si dhe përfaqësues nga disa organizata e shoqata të tjera, në diasporë, të cilat shprehen ngushëllime,e vendosën kurora me lule.
Ajo ishte gruaja e ambasadorit Walker – mikja jonë
Ambasadorin William Walker, gjatë ceremonisë së funeralit të bashkëshortes së tij – foli për jetën bashkëshortore, marrëdhëniet e mira, dashurinë, dhe sakrificat e gruas së tij – duke e quajtur atë si një grua burrëreshë, siç i themi ne shqiptarët. Pos, pjestarëve më të afërt të familjes në këtë ceremoni – një vend i veçantë tek fjalimet e lamtumirës, i u dha edhe shqiptarëve.
Folën: njeriu më i afërt nga shqiptarët me ambasadorin William Walker, veprimtari e biznesmeni i suksesshëm Florin Krasniqi, veprimtarët e aktivistët dalluar të komunitetit z. Harry Bajraktari znj. Lumi Hadri e Nora Kelmendi.
Në vitet e fundit, ndonëse në pension, ambasadori Walker, i ka qendruar pranë komunitetit shqiptarë në SHBA, i cili gjithmonë e ka pritur ngrohtë duke i shprehur mirënjohje për shëmbullin e tij. Nga ana e vet ambasadori Walker ka mbetur luftëtari i një të ardhme më të mirë për Kosovën e shqiptarët. Pjesmarrja e shqiptarëve në këtë moment të vështirë për mikun që u u gjend në çastete më të vështira për popullin shqiptarë, ishte një tjetër shprehje humane e bujare e mirënjohjes sonë për guximin që ai tregoi për ne.
Pjesëmarrja e shqiptarve në atë ceremoni mortore, la mbresa të thella nga fakti që aq shumë shqiptarët e Amerikës, e mbajnë mend atë që ndodhi nëntëvjet më parë. Atmosfera ishte prekëse, pikëlluese dhe ndjehej tek çdonjeri fryma e ndarjes së përbashkët të dhimbjes dhe hidhërimit të përbashkët.