Archives for July 2013

NE SOFREN POETIKE TE DIELLIT, I FTUAR- HYDAJET HYSENI

July 30, 2013 by dgreca

“PUSHKA AMANET”/

(POEMË)/ Mars,1989/

Një poemë,e cila është shkruar në burgjet fashiste të Jugosllavisë,kur autori i saj Hydajet Hyseni,i dënuar me 15 vjet burg,sepse donte lirinë e kombit,mbetët ndër poemat më të çmuara të letërsisë sonë shqipe në ngjyrën e revolucionit,kur fashistët Jugosllav,me dhunë,torturë,përndjekëje e burgosëje,donin të shuanin qëndresën shqiptare,fjalën shqipe dhe kërkesat për lirinë.Kjo poemë paraqet të kaluarën tonë të rëndë,qëndresën e kalitur të të parëve tanë,torturat mbi ta,rininë të cilët duke pa vuajtëjet e prindërve,nuk kishin kohë të mendonin për lodra fëmijësh,por preokupim kishin amanetin e të parëve,për më të shenjëten e ajo ishte dëshira për liri.Kjo dëshirë e brumosur nëpër breza,rrodhi mes shpirtit artistik të rrapsodit,nëpër mes vargjeve të poetëve,nuk pati forcë pushtuese të shuaj dëshirën për liri,as kur i këndoj rrapsodi,as kur i shkrou poeti,as burgu i hekurt i pushtuesit,nuk pati forcë të ndaloj penën e poetit,i cili në errësirë burgjesh,ia doli të shkruaj,shpërndajë e botoj,poemën”PUSHKA AMANET”.Poema flet për sistemin e egër çetnik të viteve 50-ta,kur Qeveria shoviniste e Sërbisë në krye me kriminelin Aleksandër Rankoviç,nisën akcionin e grumbullimit të armëve,me qëllim të i torturojnë shqiptarët,të i burgos trimat më të mirë të Kosovës,të cilët nuk pranuan kurrë të lëshojnë tokat e veta,Ata çetnikët kanë provuar me shumë forma të na gjunjëzonin,dhuna e armikut bashkë me mashat e tyre,tradhëtarët,priftërinjët,hoxhollarët,e shumë forma tjera,kanë bërë tortura,vrasëje,masakrime mbi shqiptarët,por amanetin nuk ua kanë përulur,nuk kanë mundur të ua thyajnë.Çka ishte amaneti?Përkushtimi për Lirinë,mbrojtëjen e pragut,atdheut,gjakun,trollin,plisin,gjitha mes pushkës të lirisë,formë tjetër me pushtuesin nuk kishte,andaj stërrgjyshërit,gjyshërit,prindërit tanë,luftuan me pushkë për lirinë,kur shihnin vdekjen lenin pushkën amanet,të mos jipej ,por të u lihej trashëgim brezave,me to të luftojnë deri në çlirimin e plotë të atdheut,ku dhe betoheshin”I gjallë nuk e jap”.Armiku i torturoj ata dimra të acarta shqiptarët,duke i rrahur,duke i lënë këmbëzbathur në borë,duke i likuiduar,shumë vdiqën por betimin nuk e shkelën,të tjerët shitën pasurinë,blenë ndonjë armë tjetër,por amanetin nuk e dorëzuan,betimi ishte”i gjallë nuk e jap”.”Pushka Amanet” është një poemë shumë e hidhur historike,por me vlera të qëndruara,për të cilën mund të shkruajmë shumë,por edhe të shkruajmë shumë e shumë,nuk do të mundeshim të flasim,ashtu si ka folur poeti ynë Hydajet Hyseni mes vargjeve të kësaj poeme të gjatë,të cilën do mundohemi të e japim në tërësi. (Shaban Cakolli)

HYDAJET HYSENI/

PUSHKA AMANET/

Atë vit kishte marrë

Dimër i vështirë

Nën borë e acar

Gjithçka kishte ngrirë.

Netëve të gjata

Fshati në errësirë

S´jepte shenja jete

Dukej shkretëtirë.

Në fshat heshtje varri,

Asgjë s´ndihej gjallë,

Veç zërit të ndonjë shpendkeqi

E të qenëve në mahallë.

Njerëzit si statuja

Plot ankth e trishtim,

Dëgjonin pas frengjive

Mbyllur me qilim.

Rrënqethej gjithçka

Edhe gurët e kullës,

Kur ndihej uturimë e gjipsit,

A hapa të patrullës.

Pastaj dikush shkonte

Mes njerëzve si hije;

Prapa,mallkim nënash

E vaj të ndonjë fëmije.

Përsëritej ky refren

Natë për natë,

Atë dimër të egër,

Tepër të gjatë.

Kokë më kokë ne fëmijët

Bisedonim gjatë

Por s´e dinim mirë

Ç´po bëhej në fshat.

Shihnim njerëz të huaj

Ardhur nga qyteti:

E dinim se prej tyre

Vinte gjith qameti.

Bridhnin poshtë e lartë

Me gjipsa e vetura,

Me çizme të zeza

E veshje nga lëkura.

Mësimin dhe lojërat

Në gjysmë na i kishin lënë

Ishin bërë sa javë

Që shkollën kishin zënë.

Thoshin se nuk flinin

Tërë natën e gjatë.

Ata njerëz të zi,

Të zi sikur natë.

Se çú bënin burrave

Ne atëherë sé dinim,

Por edhe ne shihnim

Se si shkonin,nuk vinin.

Shumë shkonin me pushkë

E vinin pa të,

Të tjerët,të mavijosur,

Ofshanin por s´nxirrnin zë.

Dhe kur nënat na frikësonin

S´thonin:mos se murrashi!

S´thonin as,mos se gogoli!

Por,”kujdes,vjen ” udbashi,,,,!

Kështu atë dimër

E mplakte fshati im,

Mbështjellë me borë e mjegull

Me ankth e trishtim.

III

Çdo natë e vështroja

Gjatë babain tim,

E në sy ia lexoja

Vuajtje,zemërim.

Kishte kohë që buza

Nuk i qeshte fare,

Rrinte e mendohej

Dhe pinte cigare.

Unë veten pyesja shpesh

Babai ç´kishte vallë?

Pse i kishin shtuar ofshamjet

Dhe rrudhat në ballë?

Mendoja kështu çdo natë

E në sy s´më vinte gjumë,

Se shihja që babi

Halle kishte shumë.

Dhe s´ish veç halli i bukës

Që shumë shpesh mungonte

Dhe as vetëm “porezi”

Që shteti kërkonte.

Halle si këto

Ne kishim ngahera,

Por atij i kishin dalur

Shumë halle të tjera.

Prandaj ai herë-herë

Brofte në këmbë;

Grushtat i shtrëngonte

E shante ndër dhëmbë.

Dhe shpesh e shikonte

Murin mbi dollap,

Dhe thoshte i vendosur:

-“I gjallë nuk e jap”.

Një natë të zezë

Sikur u shtua acari,

Kur në shtëpinë tonë

Erdhi ofiqari.

Nuk dëgjova mirë

Babait se ç´i tha,

Por e pash një letër

Në dorë kur ia la.

Dhe shkoi nga erdhi

U fut në errësirë:

Babai mbeti në prak

I shtangur,i ngrirë.

Pastaj u kthye nga ne

Dhe më pa në fytyrë,

Dhëmbët i shtrëngoj

Dhe pështyu në errësirë.

Ashtu si babai

Pështyva dhe unë,

Andej nga shkoj njeri;

Që i thonin”spiun”.

Jashtë errësirë dhe nëna,

Shikonte e nemitur,

E me pezmë mallkonte:

-“Mjerë nëna që të ka rritur!”

Fëmijët e tjerë

Flinin nën velenxë;

Ata s´dinin gjë

Për letrën e zezë.

As unë nuk dija

Ç´thuhej nátë letër,copë letër,

Por shihja se babait

I sillte mërzi tjetër.

Menjëherë të nesërmen,

Dikur natën vonë,

Erdhi hoxha i fshatit

Në shtëpinë tonë.

Dhe gati gjithë natën

Foli me babanë;

Babai vetëm heshte

Dhe pinte duhan.

-“S´ke çka bën kumbarë,

i thoshte babait,

Le të bëhet´siç është shkruar,

Në dorë të allahut.

Shite edhe lopën

Se s´bëhet kijameti

Zoti është i pari

I dyti hyqymeti.

Se të dua shumë,

Prandaj ta bëjë këtë të mirë,

Se miku i vërtetë duket

Në ditë të vështirë”…

Fliste kështu mullai

Dhe sillte tespitë,

Shpesh lëpinte buzët

E i rrotullonte sytë.

Unë urreja hoxhën

Me qyrkun e zi;

Droja mos babait

I shtonte ndoj mërzi.

Sepse hoxhë mullanë,

Me zë të çjerrë e të hollë,

E kisha parë shumë herë

Të shkonte në shkollë.

Shkonte e vinte

Me njerëzit e zi,

Rrëshqiste pastaj si hije

Shtëpi në shtëpi.

Prandaj urreja hoxhën

Me qyrkun e zi

E droja mos babait

I bënte ndoj dredhi.

Por edhe babai

Në derë kur e përcolli,

Vështroi gjatë errësirën

Dhe kokën e solli.

Dhe e ndjeva hoxhës

Kur”dhelpër” i tha.

-Ma ke gjetur ditën

Hoxhë maskara!”

Të nesërmen kur u zgjova

Pash një pushkë në mur,

Por lopa jonë e vetme

Më s´ishte në ahur.

E shava mullanë,

Ia shava dhe tespitë

Se më dhimbsej Laroja,

M´u njomën edhe sytë.

Por e përmbaja dhimbjen

Për lopën Larojë,

Se shpresoja që pushka

Halle do të pakësojë.

Një mëngjes babai

Doli nga shtëpia,

se shkonte në shkollë

Dukej nga mërzia.

Na shikoi me dhimbje

Dhe doli në borë,

Shkonte si drejt vdekjes,

Pushkën mbante në dorë.

Sa keq e ndjeva vetën

Unë brenda në shtëpi,

Kur kujtoja

Mes njerëzve të zi.

Dhe kur ai,pas pak,

U kthye përsëri,

Fytyra ne na qeshi

Të gjithëve në shtëpi.

Në fillim mendova

Se babai kish shpëtuar,

Por kur i pash ballin,

Rrudhat i ishin shtuar.

Se ç´ndjeva në zemër,

Sytë m´u mbushën plot,

Ndjeva dhe një dorë

të mí lëmonte flokët.

Ato kohët e fundit

Shpesh kështu vepronte:

Vetëm më përgëdhelte

Dhe në sy më shikonte.

Më thoshte i menduar;

-” U rrite o bir……”

Po s´fliste më gjatë,

E kishte të vështirë.

Dhe saherë që ai

Kështu më shikonte,

Më dukej se prej meje

Diçka po kërkonte.

Më shikonte mua,

Shikonte mbi dollap,

Dhe thoshte me zë

-“I gjallë nuk e jap”

VII

Atë natë dimri

Vonë,në shtëpi,

I erdhi babait

Një shok i tij.

Ishin shokë lufte,

Shokë të pandarë,

Por,të bisedonin ashtu

Kurrë s´i kisha parë.

Shikoja babanë

Dhe shokun e tij

E në sy u lexoja

Halle e mërzi.

Flisnin plot urrejtje

Dhe plot neveri,

Për njerëzit e huaj,

Për njerëzit e zi.

Dhe atë më të ziun

Që kërkonte pushkë;

Shpesh në gojë e zinin,

E kishin njohur në luftë.

-“Atëherë , thoshin ata,

Kishte veshje tjetër,

Kishte kryq të thyer,

Kishte edhe mjekërr”.

Dhe saherë atij

Emrin ia kujtonin,

Plot pezëm në sy

Dhëmbët i shtrëngonin.

-“Jo,thoshte babai,

S´duan veç armët tona,

Por duan të na zhdukin

Gjithçka që është e jona.

Duan që të zhdukin

Gjithçka që është shqiptare,

Emrin,gjuhën,plisin…..

Të na çesin fare.

Nuk kërkon mor,jo

Veç pushkë e “allti”,

Por don gjakun tonë

Çetniku i zi.

-” Ty mor kapuçbardhë”;

Lehtë,më tha s´të lëshojmë,

Edhe top po të sjellësh,

Tanks do të kërkojmë”.

Dhe ia shihje në sy

Etjen për gjak,

Hakmarrjen për luftën

Në Kosovë e Sanxhak”.

Rrëfenin pastaj

Ngjarje, histori…….

Dhe herë-herë ofshanin:

“Ah,tradhti,tradhti!”

Flisnin për ofiqarin

Dhe e quanin mashë,

Se hante dhe pinte

Bashkë me”udbashë”.

E shanë hoxhën e fshatit

Dhe dy a tre të tjerë,

Që një pushkë të UDB-së

E shitnin disa herë.

Flisnin dhe kërkonin

Shpëtim nga ky ortek,

Por nuk gjenin rrugë,

Ishte zënë çdo shtek.

“Nuk ka shpëtim,jo,

Nga njerëzit e zi,

Veç të kalojmë kufirin.

Tíkim në Shqipëri.

Por,as këtu nuk bën,

Mohonin me kokë,

Ku t´i lëmë fëmijët.

Si ta lëmë këtë tokë?

Pastaj të huajtë

Mu këtë kërkojnë,

Që nga tokat tona

Ne të na dëbojnë”.

Unë shihja babanë

Dhe shokun e tij

E në ballë u lexoja

Veç halle e mërzi.

Në sytë e tyre rrodhi

Një valë e ngrohtë gëzimi,

Vetëm kur po flisnin

Rreth një fjalimi.

Unë nuk kuptoja mirë

Ç´ishte ai fjalim,

Por shihja se i ngjallte

Shpresën babait tim.

Dëgjoja nga goja e tyre

Shpesh fjalën liri,

Parti,socializëm,

Mirëqenie,begati….

Kosova e robëruar,

Xhelatët e zi….

Dhe shpesh e përmendnin

Emrin Shqipëri.

Dhe saherë që në gojë

Zihej Shqipëria,

Më dukej se babait

I hiqej mërzia.

-“Natë e zezë ka rënë,

Por do të dalë dita,

Thanë duke u ndarë,

Do të i vijë dita”.

Kur u kthye babai

Shikoj mbi dollap

Dhe tha i vendosur

-“I gjallë nuk e jap”.

VIII

Atë natë dimri

Shumë ëndërra unë pashë

Plot dritë e lule,

Plot korba e “udbashë”.

Në njëren prej tyre,

Pash një livadh.

Që ndahej në dysh

Nga një gardh i madh.

Andej shpend e lule,

Hare e gëzim:

Këndej ferra e bisha,

Halle e trishtim.

Andej rreze të kuqe

Plot dritë e diell,

Këndej natë e zezë

E plotë re në qiell.

Ne nga errësira

Vështronim në qiell,

Por gjithkund ishte natë

S´shihnim dritë as diell.

Disa njerëz të zi

Si ujqër e derra

E ruanin me armë

Gardhin me therra.

Gjysma e livadhit,

Dukej sikur ferr,

Se gardhi ne na bënte

Hije edhe terr.

Por,se si shpërtheu

Një zjarr i kuq si gjaku

Dhe me rreze të kuqe.

Qiellin e përflaku.

Retë dhe errësirën

Dhe gardhin e zi

E digjte ky zjarr,

I bënte shkrumb e hi.

Ne me gaz e shpresë

Shikonim në qiell,

Se tani gjithë livadhi

Do të kishte dritë e diell.

Unë bërtita shumë

Sa gjithçka ushtoi,

Por për një çast baba

Nga gjumi më zgjoi.

Atëherë unë kuptova

Se në ëndërr isha tretur

Dhe se babai

Ende skishte fjetur.

“Ç´pate më pyeti,

Dhe flokët m´i lëmoi

E unë mezi prisja

Ëndrrën tía tregoj.

Ai më shikonte

Dhe dëgjonte në heshtje,

E herë-herë fytyrën

Ia mbulonte një buzëqeshje.

“Eh,mor biri im,

Sa jeta është dhënë

Ëndrrën që ke parë,

Në jetë për ta vënë.

Që të bëhet kjo

Qenka shumë vështirë,

Për këtë u dashka gjaku

I bijëve më të mirë.

Por kjo do të bëhet

Patjetër biri im;

Vetëm ti rritu

Edhe bëhu trim!”

Dhe babi im

Kishte të drejtë;

Koha po kërkonte

Të rritesha më shpejtë.

“POEZIA IME LINDI NË ATË VEND, KU UNË VURA KOKËN SË PARI…”

July 30, 2013 by dgreca

Bisedë me Anila Dahriun, emigrante në Kalabri të Italisë”/

Nga: Prof. Murat Gecaj/

.-Besoj të kujtohet që, së pari, ne jemi takuar e njohur në një veprimtari të bukur, që u organizua në Tiranë, me rastin e përurimit të disa librave të rinj…Çfarë mbresash ruan nga ajo ditë?

-Përshendetje, Profesor! Po, vërtet ishte një ditë e veçantë, ku përveç rrezeve të ngrohta të qershorit 2011, që mbështillnin qytetin e Tiranës, ato kishin mbështjellë dhe shpirtin tim, ardhur nga gulçet e emocioneve, që ndieja. Unë vija aty nga larg, për paraqitjen e librave të mi,”Lërmë të vij me ty” e “Mos ma lëndo ndienjën”,të përkujdesur nga Pilo Zyba, i cili ishte protagonisti i organizimit të kësaj ngjarjeje. Bashkë me mua ishin dhe dy krijues të rinj të talentuar, Dëshira Haxhi dhe Sajmir Hide. Ajo, që më mbushi më tepër me emocione të vençanta dhe më frymëzoi pa masë, ishte fakti që, pikërisht atë ditë, bëhej dhe përkujtimorja e poetit të njohur Vehbi Skënderi. Pra, ndihesha mjaft e privilegjuar, që pikërisht librat e mi dhe të kolegëve, u përuruan edhe në nderim të këtij poeti të madh të vendit tonë, ku unë dhe miqtë e mi dhamë ndihmesën tonë modeste edhe financiarisht, për realizimin e asaj veprimtarie të bukur e të paharruar. U ndieva, me gjithë mend mirë, ndërmjet njerëzve mjaft të njohur të letrave shqiptare. Me kënaqësi prita aty përgëzimet, si dhe kritikat e tyre dashamirëse, një shtysë kjo për të ardhmen në ktijimtarinë time.

2.-Jo vetëm për mua, por dhe për lexuesit e këtyre radhëve, është me interes të dimë diçka më shumë për jetën tënde: prejardhjen, shkollimin, familjen, punën etj.

-Unë kam lindur në qytetin e Vlorës, më 25 maj 1970, nga një familje e thjeshtë çame. Prindërit e mi emigruan në Shqipëri, në vitin 1945, të detyruar nga persekutimi dhe shfarosja e kësaj etnie në trojet e tyre stërgjyshore, në vendin fqinj grek, ku ua pushtuan me dhunë të gjitha tokat dhe pasuritë e lëna. U rrita nën kujdesin dhe edukimin e tyre të rreptë, pasi vetë koha të detyronte të krijoje një murajë mbrojtëse për të mbijetuar, në atë periudhë të errët të diktaturës komuniste. Isha fëmija më i vogël, në një familje të madhe, me 8 fëmijë. Prindërit e mi, me sakrifica të mëdha, u munduan për shkollimin tonë, që ishte një nga kërkesat e tyre më tëe ligjëshme dhe kryesore ndaj nesh. Im atë, një intelektual i thjeshtë, ekonomist në një nga ndërmarjet buqësore të qytetit, u përkujdes gjatë tërë jetës së vet, mes mijëra vështërsive, të na krijonte një strehëzë dhe të gjitha materialet e mundshme për jetën tone, mjaft të ndërlikuar nga regjimi i kohës. Më pas, njëri-pas tjetrit, secili nga ne fëmijët, përkujdesej për më të vegjëlit. Nëna ime ishte mjaft kërkuese, ndaj ne fëmijëve. Ajo punonte në ndërmarjen e konservave të qytetit dhe, falë saj, krijova karakterin tim të forte dhe arrita t’i përballoja me guxim, më vonë, të gjitha “betejat” e jetës sime.

Këtu, nuk mund të lë pa përmendur as gjyshen, “fatën mbrojtëse”, e cila zuri një pjesë të rëndësishme në jetën time. Qëndrova me të 22 vjet, po aq edhe me tim atë. Por vdekja e pamëshirshme m’i mori njëri pas tjetrit, brenda një viti. Ndoshta, kjo periudhë ka qenë më e vështira e jetës sime dhe ndikoi në formimin tim të mëtejshëm. Pra, u gjenda ndërmjet shndërrimeve kolosale të vendit tim dhe humbjes së njerëzve më të dashur të jetës sime. Më tej, mua do të më mungonte gjatë, ajo strehëz e dikurshme, ai udhëheqës i hapave të mi në jetën time, duke u ndodhur në të papriturat e saj. Se nuk do ta kisha më atë ngrohtësi të gjyshes sime, kur natë e ditë thurte uratat dhe fjalët më të ëmbla për mua, kur i shërbeja me aq zell e dashuri.

Në vitin 1988, mbarova shkollën e mesme industriale, në degen mekanike. Vendosa që mos të vazhdoja më tutje, pasi prirjet e mia i takonin degës së letërsisë. Gjatë atyre viteve, deri më 1991, punova në një nga ndërmarrjet e qytetit. Ndërkaq, të gjithë do të gjendeshim përpara një gjigandi të furishëm dhe të domosdoshëm, të ardhur si papritur. Pra, ndodhi mrekullia: shndërrrimi i sistemit, fryu furishëm era e demokracisë edhe në strehëzat tona. Po, vallë, a do të ishte kështu?!

Më 1996, pasi doli në dritë libri im i parë me poezi, “Porta e vetes”, redaktuar nga shkrimtari Bardhosh Gaçe, vendosa t’i nisja studimet në degën gjuhë-letërsi, të Universitetit “Eqerem Çabej”, në Gjirokastër. Isha shumë entuziaste dhe pse vështirësitë ekonomike I kiushim të mëdha. Isha futur në këtë udhë me forcat e mia dhe përkrahjen e nënës sime, pra që të studioja dhe ta realizoja ëndrrën time. Por, fatkeqësisht, isha e detyruar të mos i vazhdoja studimet, nga situatat e ndera, që u krijuan në qytetin tim. Pikërisht në atë vit u njoha me bashkëshortin tim, me të cilin dhe sot udhëtojmë në “binarët” e jetës, të cilën e kemi krijuar bashkë.

Këto vite kanë qenë dhe janë vitet, që kanë ndikuar dhe në formimin tim letrar. Pasi vendosa të lija vendin tim, më 17 mars , me anijet fantazma, në kërkim të së ardhmes, u shkëputa për një periudhë të gjatë nga endrra ime e dikurshme, duke futur në folenë, jo të harresës, tragjeditë e asaj kohe dhe kanalin e Otrantos, pas një jave të mbërritjes në anën tjetër të Adriatikut. Lashë kështu pas qytetin tim dhe vendosa të isha shpëtimtare e jetës sime, duke u përkujdesur me shpirt edhe për mbesën. Pas vdekjes së babait tim, u përkujdesa për edukimin dhe mirërritjen e saj…E kujtoj mirë atë ditë marsi, kur e shtrëngoja atë fort në gjirin tim, mes dallgëve të furishme, që mund ta gëlltisnin anijen tonë, me 400 veta brenda. Por, tani pas kaq vjetësh, jam shumë e gëzuar, që mbesa ime ka krijuar familjen e saj dhe jeton në Romë, bashkë me burrin e një vajzë.

Më duket se ende i dëgjoj krismat e atij mëngjesi marsi, kur me kallashnikov në dorë, banditët qëllonin në ajër, drejt qiellit, për ta trembur turmën, e cila afrohej me synimin që të hipnin në anijen karakatinë…Ende më ngjan se dëgjoj klithjet e fëmijëve dhe ngashërimet e nënave, kur përcillnin fëmijët e tyre drejt një bote tjetër, të panjohur…Unë isha më me fat, ndoshta, për ta shkruar një ditë këtë ngjarje të kobshme, se sa fqinjët e mi. Se, pas një jave, ata i gëlltiti deti i madh e u bënë ushqim për peshqit?! Ndaj, kur mbërrita në krahët e të ardhmes, bashkë me mbesën time, aq të tronditur dhe të zhytyr në të vjella,vendosa të luftoja ankthet e përmbindshme, që kishin pushtuar shpirtin dhe trupin tim. Fillova t’i kushtohem me të gjitha fuqitë e mia jetës së re dhe mbesës sime. Duke iu shkëputur shkrimit dhe endrrës sime për të dëshmuar, i ruajta atje kujtimet e mia, në “sëndukun” e viteve, që kalonin dhe nuk doja t’i zgjoja…

Aktualisht, jetoj në Pietrapaola të Kalabrisë, që është vendi i lindjes së tim shoqi. Këtu jemi transferuar para 4 vjetësh. Një periudhë të gjatë jetova, bashkë me familjen time, në Firence, ku kishim nisur të ndërtonim të ardhmen. Më 2008, pas krizës botërore, e cila preku dhe familjen tonë, filloi një betejë ende më e ashpër për mbijetesë. Pas 2 vjetëve, humba përgjithnjë dhe nënën time, që ishte një goditje tjetër e rreptë e fatit për mua. Por, si gjithë betejat e jetës, dhe këtë herë fitoi thjeshtësia dhe kuptimi i vlerave të saj…Dhe, si i thonë në një shprehjeje, pas një të keqeje, vjen një e mirë. Kështu, unë iu riktheheva ëndrrës sime të shkrimit.

Aktualisht, në sezonin e verës, punoj në studion time (sallon estetik) dhe në muajt e dimërit përkujdesem për leximin dhe studimin e autorëve të mi të pëlqyer, si shqiptarë dhe të huaj. Po, përgjithësisht, lexoj shumë letërsi të huaj, e cila ndikon dhe mbushë forminin tim letrar. Më kryesorja, është përkushtimi ndaj familjes sonë, përkujdesja dhe edukimi i fëmijëve, Davide dhe Simone.

3.–Siç e treguat edhe më lart, ashtu si mjaft të rinj e të reja shqiptare, ka disa kohë që ndodhesh në emigracion, në Itali. Si e përjeton ti këtë gjë dhe si i mban lidhjet tua, me vendlindjen e Shqipërinë?

-Po, kam 17 vjet larg Atdheut. Por, njëkohësisht, gjatë kësaj kohe, tashmë, jam përshtatur plotësisht dhe me Italinë fqinje. Këtu doja të theksoja, duke iu përgjigjur sinqerisht pyetjes suaj, që emigrimin e kam përjetuar thekshëm dhe shumë ashpër, në vitet 1993-1994, kur gjendesha me vëllezrit e mi, në qytetin Bari. Ishte i pakët qëndrimi ynë aty, vetëm një vit. Pastaj jam detyruar të kthehem në vendlindje për shkak të sëmundjes të tim eti, i cili u nda përgjithnjë nga jeta, pas dy muajve. Ky ishte dhe grushti më i forte, që jeta më dha. Nëna ime jetonte vetëm me mbesën time 13- vjeçare, sepse motra ime u rimartua me një person, që sipas tyre, nuk mund të bëhej kurrë ati i saj…

Përsa i përket intregimit tim, në këtë vend të huaj, mund të them se ishin mundësitë më të mëdha, që t’i hidhje themelet e jetës tënde. Se isha në moshë rinore dhe me aftësi intelektuale. Ndërsa disa bashkatdhetarë, për fat të keq, të shihnin si një “specie të çuditshme”, se unë kisha vendosur të kapërceja detin, pa “kurorë martese”?!

Në atë mars të mbërritjes në Itali, siç e përmenda dhe më lart, kërkoja të projektoja dhe te realizoja jetën time, në një fushë të re. Dhe kjo ishte ajo e bukurisë. Me durim dhe studim, tre vjet vijova në shkollën e Akademisë së Trukut, duke arritur atë që desha. Natyrisht, pengesat ishin mikroskopike, sepse pata ndihmesën e pakursyer të bashkëshortit, Mikele Longo, i cili më ka mbështetur në të gjitha nismat e mia. Kështu, pra, dhe integrimi im, ishte më se i kuptueshëm dhe i realizueshëm.

Në lidhjet e pandara me Shqipërinë, jam munduar të kem një raport sa më konkret. Si familjes dhe bashkatdhetarëve të mi, nuk u kam rrëfyer “pekulet” e fatit të mirë në emigracion, po sinqerisht, vështërsitë dhe pengesat e shumta, që mund të paraqiten në një vend më të intreguar me kohën, në dallim prej nesh…

Kam ardhur në vendlindje, kur m’u kanë paraqitur mundësitë, si dhe mbaj lidhje me të afërm, kolegë krijues, miq e dashamirë, me mjetet e shumta të ndërlidhjes, që janë sot. Sigurisht, malli im për Shqipërinë është i madh e dashurinë për të përpiqem t’ua edukoj edhe fëmijëve të mi.

4.-E përmendëm edhe në fillim të kësaj bisede se, një “pikë e dobët” e jetës tënde të përditëshme, është krijimtaria letrare. Kur ke nisur të shkruash poezi, cilat janë librat e botuar, deri tani dhe a mund të na thuash diçka, shkurt, për tematikën dhe përmbajtjen e tyre? Po në prozë, a shkruan?

– Po, vërtet, pika ime e dobët është krijtaria letrare, është si ajo rrjedhja e gjakut në dejet e mia, ku e ndiej të tërën, përjetoj drithërimën e shpirtit. Se, kur më vjen frymëzimi, duhet patjetër të gjendem përpara një letre të bardhë, me laps në dorë ose përpara ekranit të kompjuterit. Kështu, ndodhem nën sfondin e një muzike të lehtë, që më shoqëron gjatë këtyre ndjenjave të përjetuara, nën ethet e emocioneve.

Kam shkruar që herët. Më kujtohet se isha vetëm 10 vjeçe dhe, herë- herë, dëgjoja gjyshen time nën dritëzën, që hynte nga dritarja e dhomës, ku ajo shpesh ulej pranë shtratit dhe arnonte gjunjët e varfërisë sonë. Këndonte në vaje dhe lotët i rridhnin çurk, në faqet e saja të reshkura, tashmë, nga vitet. Ndërsa unë i afrohesha, duke i thënë: “Nanë, pse qanë në këtë mënyrë, se nuk ka vdekur askush?!” Ajo më buzëqeshte me dashamirësi, më përkëdhelte krelat e verdha e më përgjigjej: “Si kujton ti, bija ime, nana jote nuk ka pasë halle në këtë jetë, nuk e ka takuar vdekjen e fëmijëve të saj? Tokën e lamë të përgjakur me skeletërat e prindërve dhe grumbuj të pafajshëm njerzish të hedhur nëpër gropat e skëterrës, pa patur faj!” Sigurisht, unë tmerrohesha, kur dëgjoja këto rrëfime të saja tronditëse dhe mendoja se isha fëmija më e lumtur, sepse, deri në atë kohë, kisha njohur vetëm ngrohtësinë. E vështroja mendushëm, se isha një fëmijë shumë kureshtare dhe pëshpërisja me vete:”Po, po…Një ditë, dua ta shkruaj këtë histori….”.

Poezia ime lindi në atë vend, ku unë vura kokën së pari, mes tufaneve dhe klithjeve të para rinore. Kështu,i mblodha ato në një tufëz dhe vendosa ta botoja librin e parë, me titullin “Porta e vetes”. Në vazhdimësi, në vitin 2010 botova librat me poezi, “Lërmë, të vij me ty” dhe “Mos ma lëndo zemrën”,nën përkujdesjen e mikut Pilo Zyba. Ndërsa, pa u ndalur, një vit më vonë botova dhe dy libra tjerë poetikë, të fundit nën përkujdesjen e shkrimtarit e publicistit Albert Zholi, me titujt “Drithërim Zane” e “Drejtë të panjohurës”…

Është kënaqësi t’u tregoj se, këto ditë, do të dalë nga shtypi dhe libri im i i ri me poezi, shqip-italisht. Së bashku me poeten dhe shkrimtaren e talentuar Fatime Kulli, përzgjodhëm poezitë e mia më të mira. Ndërsa prof.dr. Klara Kodra u përkujdes për përkthimin e tyre dhe kështu e realizuam vëllimin e ri, “Fra le costole del peccato”(“Nëpër brinjët e mëkatit”). Në fillim, përurimi do të bëhet këtu, ku jetoj dhe në 5 vende të tjerë, me etni arbëreshe të Kalabrisë. Kështu, ata do të kenë rastin të njohin më nga afër një pjesë nga kultura e stërnipërve të legjendarit tonë, Skënderbeut.

Por edhe në prozë kam provuar të shkruaj që herët. Më kujtohet se, pjesët që shkruaja, ia lexoja nënës sime të paharruar dhe mikes sime, Natasha Kasneci, e cila ishte shtysja ime e parë dhe që këmbënguli të zhytesha në fushën e letërsisë. Ajo ka një pjesë të sajë në ndikimin e formimin tim letrar, pra ishte mësuesja ime e parë. Siç duket, ajo kuptoi shumë tek unë dhe për një periudhë kohe, 1994-1997, më ndoqi me zell. Prandaj, i jam gjithnjë mirënjohëse, për këtë gjë.

5.-Me kënaqësi kam parë dhe lexuar në faqe të ndryshme Interneti, që ti publikon pandërprerje krijime të reja. Nëqoftëse nuk përbën “sekret” (ha,ha), cilat janë planet tua për botimin e librave tjerë , në të ardhmen?

– Së pari, po u tregoj se dita ime fillon kështu…Ngrihem herët në mëngjes. Pasi shfletoj internetin, në fb, ndalem te një poezi, tregim ose shkrim publicistik. Informohem për gjithëçka, për ndodhitë e ditës, aktualitetin, si të vendit, ku jetoj dhe vendlindjes sime. Kështu, mund të them me bindje të plotë, ato bëhen shkas që unë të shkruaj e të publikoj sadopak aty.

Jam pragmatiste, më pëlqen çasti dhe sajoj diçka, me ndihmën e fantazisë…Më vonë, dhe kjo ndodhë pothuajse çdo ditë, sidomos në stinën e dimërit, kam krijuar disiplinën time të punës së të shkruarit. Lexoj e studioj për disa orë dhe më tej shkruaj diçka të shkurtër, ndonjë esse. Ndërsa më vonë zhytem te romani i sapofilluar, derisa koha e frymëzimit ma lejon, më tutje jo.

Nuk kam “sekrete” tjera, përveç sa rrëfeva, që është pjesërisht jeta ime. Çdo ndryshim dhe libër, që shkruaj, ndoshta, ka një pikë të saj. Po shtjellësia e romanit, që kam shkruar, është një ngjarje, nga ajo që unë mendoj, që mund të ndodhte. Këtu luan rolin fantazia ime, asgjë më tepër….Dhe, kështu do të jetë në të ardhmen, për sa do të shkruaj. Çdo pikëz e përjetuar është shndërruar në një rrugëtim të fantazisë sime, ku futem te personazhet dhe i përjetoj jetët e tyre.

Librat e ardhshëm? Po, mund t’ua them, si “zbulim sekreti” (ha,ha), që është në redaktim libri im i parë me tregime dhe mendoj që atë ta botoj sivjet. Ndërsa romanin, besoj që do ta botoj vitin e ardhshëm. Ndërsa jam duke shkruar edhe romanin e dytë, ku mendoj t’i vë të gjitha forcat e mia, me dëshirën që ta përfundoj vitin e ardhshëm. Po, siç dihet, koha do kohën e vet. Në “sirtarin e ëndrrave” të mia janë shumë e shumë libra, që dua të shkruaj, në vijimësi, nëse Zoti do më lejojë të kem shëndet dhe jetë…

6.-A dëshiron të shtosh diçka tjetër, në këtë bisedë të shkurtër tonën?

– Po, jam mjaft e lumtur, profesor, që më nderuat me kërkesën tuaj për ta bërë këtë bisedë, së bashku! Të shpresojmë që ajo të na sjellë fat dhe ju uroj nga zemra gjitha të mirat, në këtë jetë! Dëshiroj shumë që të takohemi, përsëri e së shpejti në Tiranë, për përurimin e librave të mi të rinj. Me shumë respekt për ju, nga unë, Anila!

-Ishte kënaqësi, Anila, që e njohëm më nga afër jetën dhe punën tënde krijuese, me vlera të çmuara. Të falënderojmë për përgjigjet e pyetjeve, me korrektësi e sinqeritet dhe të urojmëq çdo të mirë, si në punë e krijimtari dhe në jetën familjare e shoqërore!

Korrik, 2013

DUKE LEXUAR DHE DËGJUAR “ORË AKULLI” TË DEMIR GJERGJIT

July 30, 2013 by dgreca

SHKRUAN: DRITA LUSHI/

1-Gjatë leximit…

Në Orët e Akullit, njeriu ndoshta ngrin, ngrin vërtet,pushon ekzistencën, transformohet, ndalet, humb përgjithmonë,shndërrohet në materie pa frymë, dekompozohet dhe është veç eter.

Ne Orët e akullit Poeti, s’ngrin, por lind dhe rilind, me fjalën e tij,ngroh dhe ngrohet, e orët shkrijnë akullin duke vërshuar me poezi të bukura, që bëjnë ringjalljen e shpirtrave.

“Orët Akullit” për shumëkënd, janë inekzistencë, fund, por jo për Demir Gjergjin.

Brenda këtyre orëve Ai gjallon me fjalën e tij, duke na dhënë mrekullisht një libër, ku origjinaliteti dhe e veçanta pikas që në krye të herës.

Poezia e tij nuk është standarde, e rregullt si ato bankat në klasat e dikurshme, as si ato uniformat që veshin nxënësit në shkolla. Ajo është spontane, diku e lirë, diku e rregullt, për të ngritur krye, ose për tu zbutur më tutje, diku ashpërsohet, diku të bën të mendohesh, diku gjen veten, diku gjen mikun, diku shoqen.

Poezia e tij, diku është vetëtime, diku shi malli, diku pranverë brenda dimrit, diku një vjeshtë e paqtë, e diku një ngrohtësi në lulëzim.

Gjithçka gjen Brenda “Orë Akulli” të Demirit:

”Fraza të ftohta”

“Zhuljeta viktimë e…

Romeo pasion i…”

Lektori, plak i lashtë

i flashkët krejt,

heq syzet

vë syzet:

“Zhuljeta…!”

në bangën e tretë,

gjaku i Romeos ndizet

buzët e Zhuljetës digjen

Syzet:

“Jaaaaashtë!”

RomeoZhuljeta,

del,

refugjon

një tragjedi të re!

Përsëritja e një zanoreje tek e njëjta fjalë si psh : “Jaaaaashtë”,që e ndeshim edhe në poezi te tjera, të bën jo vetëm ta lexosh, por padashur e thua me zë, atë fjalë dhe mënyrë të thëni, që aq shpesh e ndeshim në fjalorin tonë thuajse të përditshëm.

Aty ndesh “Uverturë”,”Arie”, “Metamorfozë”, “Romancë në re”, “Gjysmëputhje”, qe i japin një hapësirë plot ngjyra librit.

Në të tjera poezi, vihet re një ndërtim që në dukje të jep përshtypjen e një loje me fjalët, nëse e sheh me sy të lirë:

“Me vjeshtën qesh

me heshtat hesht

ne troje resh

nis tjetër jetë

me ty që je

këtu ku s’je”

Por nëse vëmendja përqendrohet në vargje, vë re se aty, qoftë dhe në një shpalosje në dukje abstrakte, lind dhe zhvillohet metafora e kuptimtë dhe ekzistenciale e poezisë,logjika e të menduarit të stërvitet, dhe të shtyn të lexosh më tej.Shpesh, në poezi ka antiteza, ose abstraksione të mrekullueshme, ose “ngjitje sup me sup” të fjalëve që ndjekin ose shtyjnë njëra- tjetrën për nga kuptimi.

“Ti ishe tashmë

pagëzim i dritës me ajrin

orgazma e ujit me zjarrin”

Kjo i bën më “ndjellëse” këto poezi, te cilat për hir të së vërtetës, kanë dhe një filozofi fine brenda tyre.

Skalitjet metaforike,epitetet, krahasimet e mjaft rrjedhshmëri figurative,të bëjnë ti lexosh edhe përsëdyti këto poezi:

“Ndërsa lëkura dhe petkat e mia,

mbusheshin me allçinë e bardhë

të humbjes,

drita e nginjur me jetën time

rrëzë shtatores së shtangur

ngrinte”

Në mjaft poezi, vihet re një marrie-dhënie me tabanin popullor! Diku poeti merr dhe përdor një fjalë, e diku fjala zë vend natyrshëm në qëndisjen poetike.

Duke udhëtuar ndër vargjet e Demirit, diku ndalem e pushoj, rilexoj, mendoj dhe kur arrij në“Qiejt e Mallit”shtangem të “shoh”:

“Si bluzë e zhvesh peizazhin dheu,

për mua nis e bëhet qiell

nga poshtë më sheh me tmerr Anteu,

mbi re, ylli yt më ndjell!”

Dhe s’ka si të mos “dëgjosh” fluturimin poetik tek “Janari i Mynihut”

D…ing…!

Thërrasin kambanat në Platz Marin.

Tani që janari ka shkrirë,

kambana e zemrës regëtin

në Platz Marin:

…Ing…!

I konceptuar në mënyrë krejt të veçantë, ky libër unik në llojin e vet,

“qëndron” fitimtar mbi “Shtatë mbretëri të humbura”, ku “Ëndrra”, “Udha”, “Nata”, “Vera”,nuk janë të “Huaja” në “Mbretërinë e fundit” Pastaj natyrshëm “hapen” dhe shpalosen “Shtatë portat e qiellit”, e Dritës e Zërit, e Ëndrrës, e Mungesës, e Mallit, e Parajsës dhe me anë te Portës se Ajrit, “zbresin” në “Shtatë shtatoret e shtatorit”.

Qëndroj në mozaikun poetik për të parë formëzimin dhe gdhendjen e poezive të poetit Gjergji:

“Trini e sh(tr)enjtë+ ti”

“Deti, lumi mali +Ti

Vera, vjeshta, dimri+Ti

Atëherë, sot, mot+Ti

Ik, eja rri +Ti”,

E ky mozaik, ngelet i pikturuar jo vetëm në poezitë e Demirit, por mbetet në vetëdije me anë të mendimit dhe e fotografon si në një blic të shpejtë dhe në shpirt, çdo njeri që merr në dorë librin dhe “udhëton” ndër faqet e tij.

Një mënyrë moderne e konceptimit, ndërthurjes, dhe shpalosjes së pjesëve të librit, i cili mund të lexohet, jo faqe pas faqeje por në të gjitha mënyrat dhe drejtimet.

Mjaft të hapësh librin tek përmbajtja, dhe kemi një poezi te re, të stilit ala Demir, sa çuditesh me këtë gjetje befasuese.

Shoqërimi me skica e sjell çdo poezi edhe në vështrimin tonë, përpos leximit .

Teksa i lexon, këto poezi i ndjen mjaft afër vetes, për nga përmbajtja dhe mënyra e të shkruari. Ato janë larg frazave të pakuptimta dhe gjetjeve artificiale.

Libri “Orë Akulli” ka poezi qe do të dëshironim t’i lexonim në një çast pushimi, çlodhjeje, dhe ç’është më e bukura, të bëjnë t’i lexosh me zë!

2- Gjatë dëgjimit…

CD-ja bashkëngjitur në fund të librit, të bën jo vetëm ta ndjesh dhe ta dëgjosh, por ajo bëhet e prekshme nga ne.

Zërat e vetë autorit dhe gazetares Kozeta Hoxha, që përcjellin vargjet në timpanin tonë, janë jo vetëm emocionues, por depërtues, ndjenjësorë e të ëmbël dhe u japin një formë tjetër madhështore atyre ndryshe nga ajo e të lexuarit.

Me CD-në, e “merr” poezinë me vete, nuk e lë asnjë minutë të “flejë” në faqe libri, por bisedon me të, i qesh dhe të buzëqesh, të jep zë dhe jetë, gjatë rrugëtimit tënd të përditshëm

3- Gjatë leximit dhe dëgjimit të … “Orë Akulli”:

Ndien diellin poetik, t’i shkrijë ato (orëakujt) e një lumë vargjesh të lira, pa korniza, pa konture, pa gardhe dyshimesh e censurimi të shpirtit të poetit, dhe ndjen të mbushet deti i dëshires së lexuesit, i cili do pikërisht këtë liri vargu, ku horizonti është nga infiniti deri në infinit!

Ambasadori i Shqipërisë, Mal Berisha, në faqet e revistës “Diplomat London”

July 29, 2013 by dgreca

Nga Beqir Sina/
Shkëlqesia e Tij Z. Mal Berisha ka treguar se sa shpejt ra në dashuri me punën, vendin dhe kulturën e saj. “Londra është një qytet terheqes dhe multikulturor si dhe qendra financiare e botës, ndërsa unë jam duke u përpjekur që të gjallëroj jetën kulturore dhe artistike sa më shumë të mundem, në këtë vend të komuniteiti shqiptar”, thekson zoti Berisha, në fillim të bisedes.
“Diplomat:, revista prestigjoze, britanike, në të cilën janë prezantuar më parë, mbretër, presidentë, kreyministër dhe personalitete të shquara botërore, të fushave të ndryshme, shkruan se zoti Berisha e konsideron veten me fat që u zgjodh si ambassador dhe i paraqiti letrat kredenciale Lartmadhërisë së Saj Mbretëresha Elizabeth II, më 27 qershor 2013, në një ngjarje që ai e qaun si momenti më mbresëlënës i karrierës së tij diplomatike. Ai është në Britani të Madhe me gruan e tij, Donika. Ata kanë dy djem: njëri është duke studiuar për Master në Universitetin e Harvardit – Massachusetts-SHBA dhe një tjetër që është duke u marrë me drejtimin e një biznesi në Tiranë, Shqipëri, pasi u diplomua në Amerikë.
“Diplomat” shkruan se vetëm mbasi erdhi demokracia rrëzimin e regjimit diktatorial të Hoxhës, edhe Berisha si shumë të presekutuar pati fatin të ketë rritje në karjerën e tij – deri, duke u bërë një diplomat i lart i Shqipërisë. “Zoti Berisha i cili, si shumë fëmijë shqiptarë të kohës së komunizmit, sot kujton persekutimin e tij për shkak të pikëpamjeve të tyre të ndryshme politike nga regjimi komunist, dhe presekutimin e familjes së tij, ndjehet i lumtur me ardhjen e demokracisë edhe në Shqipëri”.

Revista e njohur britanike “Diplomat”, në numërin e saj të radhës i ka kushtuar një portret Ambasadorit Mal Berisha të Ngarkuarin me Punë të Shqipërisë në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandën e Veriut në shkurt të vitit 2012
Shkëlqesia e Tij Z. Mal Berisha ka treguar se sa shpejt ra në dashuri me punën, vendin dhe kulturën e saj. “Londra është një qytet terheqes dhe multikulturor si dhe qendra financiare e botës, ndërsa unë jam duke u përpjekur që të gjallëroj jetën kulturore dhe artistike sa më shumë të mundem, në këtë vend të komuniteiti shqiptar”, thekson zoti Berisha, në fillim të bisedes.
“Diplomat:, revista prestigjoze, britanike, në të cilën janë prezantuar më parë, mbretër, presidentë, kreyministër dhe personalitete të shquara botërore, të fushave të ndryshme, shkruan se zoti Berisha e konsideron veten me fat që u zgjodh si ambassador dhe i paraqiti letrat kredenciale Lartmadhërisë së Saj Mbretëresha Elizabeth II, më 27 qershor 2013, në një ngjarje që ai e qaun si momenti më mbresëlënës i karrierës së tij diplomatike. Ai është në Britani të Madhe me gruan e tij, Donika. Ata kanë dy djem: njëri është duke studiuar për Master në Universitetin e Harvardit – Massachusetts-SHBA dhe një tjetër që është duke u marrë me drejtimin e një biznesi në Tiranë, Shqipëri, pasi u diplomua në Amerikë.
“Diplomat” shkruan se vetëm mbasi erdhi demokracia rrëzimin e regjimit diktatorial të Hoxhës, edhe Berisha si shumë të presekutuar pati fatin të ketë rritje në karjerën e tij – deri, duke u bërë një diplomat i lart i Shqipërisë. “Zoti Berisha i cili, si shumë fëmijë shqiptarë të kohës së komunizmit, sot kujton persekutimin e tij për shkak të pikëpamjeve të tyre të ndryshme politike nga regjimi komunist, dhe presekutimin e familjes së tij, ndjehet i lumtur me ardhjen e demokracisë edhe në Shqipëri”.

Deklaratat qeveritare të Maqedonisë me motive të ndarjes në baza kombëtare

July 29, 2013 by dgreca

Ka ardhur koha që të fillojë nisma për ndryshimet kushtetuese dhe për modelin e federalizimit në mes të popujve shqiptaro-maqedonas/

Shkruan: Skënder Karaçica/Chikago/

Nuk janë të rastit deklaratat e zyrtarëve të lartë qeveritar të Maqedonisë për temat aktuale politike që kanë të bëjnë me barametrin e ruajtjes së baraspeshës kombëtare karshi me natalitetin(e lartë)të popullit shqiptar në hapësirën e vet etnike.Saherë që flitet për problemet politike dhe për spektrin e gjërë shoqëror-ekonomik të zhvillimit në hapat përspektiv,politika maqedonase del në këndin e vet kombëtar duke harruar se në këto hapësira jeton edhe populli shqiptar,thekson në fillim të qasjes politike SHSHA-ja në Çikago.
Pse kaq shumë frigë nga nataliteti i lartë i shqiptarëve,e pyesin zëvendëskryeministrin Vladimir Peshevski,i cili me deklaratat e tij tregon qartë se politika aktuale maqedonase po përdor standarde të dyfishta kur është në pyetje çështja e popullit shqiptar(jo pakicë )në Maqedoni.Pse këto vija të ndarjes në baza kombëtare dhe pse kaq shumë flitet për rënien e natalitetit maqedonas e friga ndaj rritjes së natalitetit shqiptar?Dhe,kjo tregon më së miri se politika maqedonase e ka aktivizuar propagandën e spekulimeve bashkë me atë greke dhe serbe.Është për të ardhur keq,thekson ky asociacion në Çikago,që përmes deklaratave politike qeveritare i bëhet thirrje diasporës maqedonase që të kthehet në atdhe,ndërsa e kemi anën tjetër të medaljes me ngjyrat e dhimbjes kur shqiptarëve u bëhet gati buleta dhe valixhja e udhëtimit për në meridianet e botës.Thirrja e qeveritare për diasporën maqedonase dhe tonet e V.Poshevskit tregojnë qartë politikën ashiqare kundër popullit shqiptar që ka mbetur në margjinat e kohës dhe pa mbrojtjen e duhur(jashta)ligjeve kushtetuese,ndonëse akti më i lartë juridik i këtij vendi i dedikohet vetëm ës(lexo:popullit maqedonas)dhe të tjerëve pa përmendur fare përkatësinë kombëtare të popullit shqiptar(40%)sipas të dhënave nga samiti i NATO-s në Çikago.
Nëse vjen në atdhe diaspora maqedonase më shumë për çështje politike dhe të baraspeshës me popullin shqiptar,atëherë duhet të jepet kushtrimi edhe për diasporën shqiptare nëpër botë që kthehet në tokën e vet etnike.Po theksojmë botërisht dhe me argumentin e kohës se tërë ekonomia familjare shqiptare në Maqedoni është ndërtuar me paranë e gyrbetit dhe,si thuhet me bukën me shtatë kore nëpër botë,pa investuar asnjë cent nga politika ekonomike e investimit të shtetit maqedonas,thuhet zëshëm në qasjen politike të asociacionit politiko-kombëtar të diasporës në Amerikë.Në rrugëtimin e tërë spektrit politik në Maqedoni kemi vënë re paraqitjen e dy politikave,në njërën anë pushteti i Nikolla Gruevskit i mbeshtetur në ligjet e Kushtetutës mbi tovolinë dhe të pushtetit(të pashkruar)për shqiptarët në anën tjetër që përmes (rregullave)politike të lojës (BDI-PDSH)bëjnë garën se kush do të zë më i pari dyert e qeverisë së Maqedonisë(!).
Ka ardhur koha që fillojë nisma për ndryshimet e Kushtetutës së Maqedonisë dhe të krijimit të modelit të federalizimit që do të ishte mundësia më e mirë e politikës demokratike të barazisë shqiptaro-maqedonase në këtë vend me ligjet e vjetra të kohës së ish-Jugosllavisë dhe me kahet e vlerave të demokracsë të brishtë.Por politika i ka rregullat e veta,të cilën duhet të luajnë partitë politike shqiptare dhe ofertës se palës maqedonase për fillimin e këtyre nismave të përmendura më lartë ti përgjigjemi me ofërtën tonë,e cila do të duhej të mishte e qartë,e studiuar mirë dhe,pse jo,edhe më e guximshme,duke vënë në plan të parë interesin dhe barazinë kombëtare shqiptaro-maqedonase.Në qasjen tonë nuk duhet harruar kurrsesi as konteksti ndërkombëtar,ai që quhet strategji politike globale,por as fakti se qendrimet e sotme mund të ndryshojnë nesër,ashtu siç pat ndryshuar qendrimi i BE-së dhe SHBA-ve ndaj ish federatës jugosllave.E gjithë kjo që e thamë më lartë do të ndihmojë stabilizimin e Maqedonisë dhe do të ndal lojën politike të pansllavizimit në Ballkan karshi popullit shqiptar me gjoja ndryshimin e emrit,që si thonë fjalët profetike të Laokoontit(I kam frigë grekët edhe kur bëjnë dhurata).Në kontestin shqiptaro-maqedonas,fjalët e plakut të urtë trojan tingëllojnë aktuale si të ishin shqiptaur sot e jo mijëra vjet më parë,thotë në fund të qasjeve politike SHSHA-ja në Çikago.