NGA FAHRI XHARRA/
E dua gjuhën shqipe se stërgjyshërit m`a kanë lënë; e dua gjuhën shqipe sepse dua që edhe stërnipërit dhe stërmbesat tona t`a flasin.Nuk dua që ata të më mallkojnë që gjuhën e të parëve nuk ua lash trashëgim. E dua gjuhën shqipe se si një gjuhë e perëndisë më tregon që jam ndër të parët e kësaj ane,sepse gojë pas goje e brez pas brezi më bëri atë që jam,që të dallohem nga të tjerët, që të ma kenë lakminë të tjerët për gjuhën që e flas dhe dhe të krenohem mbi të tjerët.
Gjuha e jonë e lashtë shqipe nuk është kujtim i harruar që duhet të ruhet në muzetë e botës; por një përgjegjësi e madhe ndaj të parëve dhe ndaj atyre që vijnë pas e kan për të ardhur deri sa të jetohet jeta.
Unë nuk jam gojëtar e as shkrimtar,as gjuhëtar e as shkencëtari gjuhës ;por e flas ate sepse kështu më fliste im at dhe ashtu i flas edhe tim bir. ”Bota që kur është zënë, Shqiperia gjallë ka qenë, pellasge u thoshin më parë, më së fundi Shqipëtar, gjuha që e flisnin perënditë ate e flisnin dhe pellasgjitë, ate e kanë dhe Shqiptaret siç e kishin dhe të paret”..(.Petro Zheji)
Nëse në Kongresin e Berlinit(1878) na coptuan tokat tona ,na e masakruan trungun e të parëve; ato copa janë ende, ende frymojnë shqip ,ato jetojnë shqip diku haptas e diku tinëz. Historia është më e saktë se matematika . Nuk I dihet.
Kongresi i Berlinit ishte i hapur ,por vendimet ishin të mëshefta Aty ishin ata që na lakmonin dhe të gjithë ata që na ndanin. Vetëm ne nuk ishim.Ai kongres famëkeq i dobësoi themelet e një struktureje të fortë të trashëguar me mileniume;qëllimi i qartë shuarja e më të vjetërve të kësaj aneje ;por gjuhën Shqipe nuk munden ta zhbënin,edhepse me çkoqjen e copave nga terësia synohej shkapërderdhja dhe humbja e gjuhës sonë .Europa nuk ishte e vetëdijëshme që ne ishim ata që Europës ia dhamë Europën. “Shenjat e civilizimit të një populli janë ( e këto i kishim): si kujdeset ai për fëmijët dhe pleqtë si sillet ai me gjuhën e tij. Por gjuha është më e rëndësishme. Është detyrë e tij që ta ruaj dhe ta kultivoj atë si vlerë kulturore dhe si tipar identiteti”(Erwin Chargaff)
Ç`po ndodhë tani? ”E mjera shqipe,ç`i punojnë e s`ka gjuhë të ankohet” ! S`ka gjuhë se kishte për të na mallkuar; s`ka duar e shkelma se kishte për të na shkelmuar ! Jemi të vetëdijshëm se ç`jemi duke i bërë? E dijmë ne se viktimat e gjuhës janë më të shumta se ato të shpatës?
“Gjuha është tepër e rëndësishme për t’ua lënë vetëm gjuhëtarëve”(Heidegger). E po ,nuk po i ua lë vetëm atyre ;se ata po flejnë ; disa po na e shtrembërojnë e disa po na e pasurojnë për ditë e më shumë me fjalë të huaja.
“…Shqiptaret flasin një nga gjuhët më antike dhe më të bukura të botës. Gjuhët e ngjashme me Shqipen janë zhdukur disa mijëra vite më pare dhe nuk fliten më në asnjë vend të tokës. Ato janë të gjitha gjuhë të vdekura, ndersa gjuha e jonë jeton e flitet akoma sot, si në kohën e Pellasgëve….” ( Sami Frasheri ) . Jo i nderuari Sami ,aty ku je në botën e amshuar! Nuk po e dijmë se sa të vlerëshme e kemi gjuhën. Me gjuhen shqipe po mirret krimi I organizuar . Krimi i organizuar po punon plot me zellë që ne të jemi bartës të në zhbërjeje të pa riparueshme mbi gjuhën Shqipe.
Diku është ”mbajtur” një ”Kongres i dreqit të mallkuar” për sakatosjen e Gjuhës Shqipe. Plani dhe vendimet e atij ”kongresi” po zbatohen në mënyrën më të zhdërvjelltë ,dhe në mënyrë të heshtur zbatuesit po veprojnë. Sulm mbi frazeologjinë , sulm mbi morfologjinë , sulm mbi sintaksën e saj varfërim të begatisë shqipe. Sulm mbi gjuhën starndarde shqipe.Qëllimi është i paracaktuar ;të bëhët një gjuhë që as vetë
shqiptarët mos ta njofin më për të vetën ; të sajohet një gjuhë që do i lëvizë eshtrat e të gjithë atyre që vdiqën për te. Të etshëm si vampirët për gjak e vrasje ; antishqiptarët pa lënë gjurma gjaku por me dhëmbët gërryes e thonjët e mbushur më të zeza shpirtrore po e bëjnë atë sot, çka s`kanë mundur të na bëjnë po të njejtit me qindra e qindra vjet përpara. Dikush më vonë do të thot: ia arrijtëm që me ndihmën e vet shqiptarëve e ç`shqipësuam një nga gjuhët më të vjetra të globit.
Gjuha shqipe ka ra në duar të krimit të organizuar. Krimi i organizuar mbi gjuhën shqipe po e bënë atë që e ka vendosur ”kongresi ’ i ”miqve” tanë. Tmerr!
Të vazhdoj edhe pak? E dijmë ne që i,e të dhe së, janë të shqipes? Nuk janë shkronja të kota,që vehen para emrave. Nuk janë hiroglifa të kota që të hargjojmë ngjyrë në shkrimin e tyre. Ato janë të shqipës që e mjera nuk po ka gjuhë që të na hedhë në shportin e mbeturinave ,ashtu si po mundohemi ta bëjmë të mjerën mu për atë shportë.
Nyjet e përparme të gjuhës sonë ia japin asaj kënaqësinë dhe krenarinë ,ia japim melodinë e të të tinglluarit shqip; Gjuha e jonë e lashtë pa nyjet e përparme i ,e ,të dhe së nuk është shqipe.
Ajo na del një gjuhë artificiale si gjuha Afrikanere., si gjuhë e ishujve Fixhi.
I,e ,të dhe së më bëjnë të dallohem qe po flas shqip . Po e flas një gjuhë që se ka shoqen në këtë botë. Si mundemi të ia humbim krenarinë vetëvetës duke e stërkequr gjuhën tonë.?
“Gjuha është tepër e rëndësishme për t’ua lënë vetëm gjuhëtarëve”(Heidegger). E po ,nuk po i ua lë vetëm atyre ;se ata po flejnë ; e nuk po shohin se nyjet e përparme po zhduken nga të folurit dhe nga të shkruarit tonë.
Emrat në rasën gjinore shkruhen me nyjë të përparme :i, e, të, së . Të shkrujamë: dyqani i luleve, dyqanit të luleve apo dyqani luleve , dyqanit
luleve. Rrethi i Tiranës, Rrethit të Tiranës apo Rrethi Tiranës, rrethit Tiranës. Shtëpive të fshatit , mbjelljeve të vjeshtës.
Më rastisi të lexoj : ”Qeni i Putin ,frikoi Merkel. Laura, e shoqja e Bush u mirëprit..”. Hajde shqipe hajde ,sa shumë po të stërkeqin!
Nuk e kam mendjen të jap mësim ,por më brenë në ndërgjegje kur një që shkruan nuk e di që: Kur një emër i rasës gjinore vjen pas një emri tjetër në rasën gjinore a dhënore ,njëjës të pashquar, shkruhet me nyjën e përparme të, pavarësisht nga gjinia që ka emri para tij: leshi i një deleje të races merinos. Drejt! E dijmë ,por nuk e përfillim.
Kur një emër i rasës gjinore, pavarësisht nga gjinia që ka, vjen pas një emir mashkullor në rasën gjinore a dhanore të shquar njëjës, shkruhet me nyjën e përparme të, dhe kur ai vjen pas një emri femëror në po këto rasa, shkruhet me nyjën e pëparme së: E ne si shkrujmë? Ja një shembull: përvjetori shpalljes së pavarësisë;. Ku mbeti e gjora “ i”?
Kur një emër femëror në rasën gjinore, dhanore a rrjedhore njëjës përcaktohet nga dy ose më shumë mbiemra të nyjshëm (ose numërorë rreshtorë), mbiemri i dytë e të tjerët pas tij marrin nyjën të e jo së. Po kështu veprohet edhe kur mbiemri i parë është i panyjshëm ose kur emri përcaktohet njëkohësisht nga një përemër pronor dhe nga një ose më shumë mbiemra të nyjshëm: duhet i, e, të, së vajzës së urtë, të zellshme dhe të shkathët; dhe ne e shkruajmë “ vajzës së urtë, të zellshme dhe të shkathët; Turpi është :”i, e, të, së Ministrisë së Arsimit dhe të Kulturës”; dhe “ i,e ,të, së Institutit të Albanologjisë “
Nuk iu duket që në stërkeqjen e gjuhës shqipe merr pjesë në mënyrë të organizuar një grup i caktuar njerëzish që mirë e njohin gjuhë tonë dhe që edhe më mirë e dijnë të na mbushin mendjen dhe të bëhemi bashkëshkatërrimtarë të shqipës ,gjuhës së perëndisë.?
At Gjergj Fishta…” edhe atij ,iu thaftë po goja ,që përbuzë kët gjuhë hyjnore;që n`gjuhë t`huej, kus s`asht nevoja flet e t`vete e len mas dore..” Po
ku jemi ne sot ?
Përdorimin e fjalëve të gjuhëve të huaja a e kemi ngase nuk e njohim mire gjuhën shqipe? A e kemi nga naiviteti dhe mendjemadhësia , që duke përdorur më shumë fjalë të huaja tregohemi më intelektual dhe më shumë i arsimuar? Apo pa vetëdije fundosemi në humbëtirën e pa kthim , në të cilën janë humbur shumë gjuhë të vjetra?
Si tia bëjmë? Kemi shira monsunike të fjalëve të huaja që as ndërtimi më I fortë gjuhësor nuk i bën ballë. Si të tejkalohen këto përmbyetje të
pamëshirëshme, të cilat nuk janë vullneti Zotit? A ka shtet në anët tona? A ka Akademi në qerdhet tona? A ka institute në tokat tona? Të veprojmë sa nuk është vonë. Të luftojmë kundër krimit të organizuar mbi gjuhën shqipe. Po humbi gjuha ,humbëm edhe ne.
Archives for September 2013
Ne, çfarë po lëmë pas?
Tregim nga Arjan Th. Kallço/
1. Në bodrumin e shtëpisë sime, në një ndërtesë të shkëputur nga shtëpia, zbres sa herë që më duhet të marr ndonjë perime të vendosur aty në arka prej druri që t’i rezistojnë prishjes apo kalbjes. Mjaftojnë një palë shkallë të vjetra druri që të ulesh poshtë, mbi një dysheme prej betoni dhe të shohësh një mori sendesh të tjera, relika të mbetura qysh herët, nga koha kur gjyshim im, Jovani, i përdorte për të ushtruar zanatin e vet. Midis hekurishteve të vjetra gjendet një lloj makinerie që vihej në funksion me dorë, tashmë e ndryshkur që përdorej për të prodhuar karamele. U ngjan hojeve të bletëve në një formë diagonale të vendosjes. Më tej disa sende të tjera prek kallaji që aktualisht vështirë ta kuptosh se çfarë funksioni kishin. Një ditë tek pastronim i them babait tim disa fjalë që mesa duket e fyen kujtesën e të atit të vet, por më tepër djersën e tij të derdhur në vite që të arrinte të siguronte ato lloj makinerish dhe që të kishte prodhim konkurues në treg. Sot pas kaq vitesh do të më vinte turp që ta përsëritja të njëjtën skenë. Vitet ikin, njerëzit ndryshojnë, por e kaluara nuk mund të fshihet kollaj nga kujtesa e një populli, për më tepër kur ligji i transmetimit është kyçi i njohjes së asaj kohe e cila në libra na duket se ka qënë tepër perfekte, me rregulla dhe në jetë. Është një alucinacion që ta sjell të gënjeshtër një kohë të cilën nuk e ke jetuar për asnjë çast. Të gjitha ato sende të vjetëra janë simbole të heshtura në pamjen e parë, me të cilat edhe pse nuk mund të dialogosh me zë, e bën me të gjitha mendimet që më pas i hedh në letër. Edhe kjo mënyrë bashkëbisedimi është, por me kode tepër të pështjelluara për kohën tonë. E megjithatë, edhe pse pa gojë, na flasin shumë për gjithçka që ne duam të mësojmë. Edhe një copëzë e vogël prej tyre, është një dëshmimtare e ditëve dhe netëve për ta krijuar në mendje dhe më pas për ta sjellë në jetë, nga duart e disa dhjetra njerëzve që cast pas çasti lidhen ngushtë me të, derisa ia dalin mbanë. Ndoshta nuk kanë qënë të pranishëm në festën e përurimit, por edhe në shtëpitë e tyre ndihej emocioni i prodhimit të parë.
Ja nipçe – dëgjoj përmes imagjinatave të ambjentuara në kohë, zërin e gjyshit – këtu hidhet brumi e më pas me këtë dorezë rrotullohet shpejt që të mos rrjedhë, mpikset dhe poshtë bien si korrërat e një peme plot, karamelet.
Të vjetra, or gjysh, të vjetra – i them, se sot këto relike tek ne kush e di se ku kanë përfunduar, në ndonjë punishte metalesh. Ngadalë po ua fshijmë memorien tuaj. Nuk është mburrje ta fshish të shkuarën, është vetëm marrëzia e rradhës e brezave pa memorie. Gjërat e vjetra janë si mendimet e vjetra që po nuk i përballe me të rejat, do të mbeten përgjithmonë jashtë kohe, edhe pse mund të duken boshe.
I dashur nipçe – vazhdon zëri i tij – edhe ju po të mos jeni të kujdesshëm kështu kanë për t’ju fshirë nga memoria. Ja këto sedne që t’i shikon ishin arritjet tona, progresi që ne sollëm. Po të mos kujdesej babai yt, edhe ti nuk do t’i kishe parë. Ne, kemi kohë që nuk jemi më mes jush, por diçka, ama ju lamë. E sa herë që t’i gjendesh ballas me to, mendon të shkuarën dhe kujton gjyshin tënd. Po ju, çfarë do të lini pas?
Një përsihatje e ethshme më mbërtheu fort në atë çast dhe fillova ta vras mendjen se vërtet çfarë do lëmë pas? Njeriu kujtohet për veprën që ka lënë, aq më tepër kur është vepër e tij, fryti i mendjes. Nëse nuk do të lëmë asnjë symbol të jetës sonë, edhe historia do të ndalet aty dhe gjithkush do të përpiqet t’ia fillojë nga e para. Do të jetë një fëmijë që kurrë nuk do të rritet, sapo faqja e shkruar do të flaket tutje, apo më keq akoma të digjet.
2. Në orën 18.00 treni turistik u ndal para ndërtesës ku po zhvillonte punimet konferenca jonë mbi Mesdheun dhe poezinë e udhëtimit. Kishte pjesëmarrës nga e gjithë bota që edhe pse kishin vizituar vende dhe qytetë të shumtë, përsëri nuk e refuzuan një të tillë në Leçen baroke, një rast unikal – më thoshte një prej miqve jo vetëm në Itali, por edhe në botë. Ai kishte lexuar shumë për qytetin, në librat guidë apo edhe në faqet e panumërta të internetit. Edhe unë e kisha shuar disi kërkshërinë me disa foto në një sit me shumë foto në internet. Me një mirësjellje të madhe dhe një gjuhë tepër të ëmbël, pa turivarje apo me zë të vrazhdë, shoferi dhe operatorja na ftuan të hipnim që të fillonte kështu shëtitja në qytetin historik të Leces.
Ju lutemi zonja dhe zotërinj – na u drejtua operatorja – të hipni në tren, sepse edhe ne e kemi kohën të kronometruar. Pas jush të tjerë turistë na presin për të bërë këtë shëtitje. E kuptoni….besoj – vazhdoni trenisti – është verë dhe na duhet deri në orët e vona të natës të punojmë.
Njerëzit e kulturës e kanë të qartë nocionin e kohës, rrjedhjen e saj, moskthimin pas, pasi ajo ikën dhe as ne nuk e kuptojmë, kur të rrëmbyer nga pasioni, rendim andej-këndej për t’i vënë të gjitha gjërat në vijë, para se të fillojë puna, apo t’i futemi punës për ndonjë shkrim.
Mes nesh kishte edhe njerëz që kishin dekada që punonin dhe koha kishte bërë punën e vet, kishte ikur pa i pyetur fare ata. Bile as nuk i kishte përfillur në kërkesën e tyre për një debat me të. Ju ndaluni sa herë që keni për të gjykuar, por uën nuk mund të ndalem – u kishte thënë dhe doli përjashta. Dolën edhe ata aty në oborr, por pa asnjë shpresë.
Largohuni tutje – ishte përgjigjur me qesëndi ajo – se nuk më ndalni dot. Nuk keni fuqi të bëni asgjë para meje. Akoma njerëzimi nuk e ka kuptuar? Unë jam e vetmja fuqi mbi këtë dhe’, të tjerët janë vetëm kalimtarë. Panë, ç’panë, as nuk u munduan fare që të përpiqeshin t’ia mbushnin mendjen. Kur nuk e bindën paraardhësit tanë, ç’do të bëjmë ne” – ishte pyetja që i shqetësonte, por që tashmë edhe në mendjen time ishte fiksuar pa e marrë përgjigjen e tyre.
Operatorja, pasi u sigurua që të gjithë kishin hipur dhe të gjitha sportelet ishin mbyllur mirë, i bëri shenjë që të niseshim. Nuk donin të humbnin kohë, as edhe një sekondë të vetme. Edhe pse të pavetëdijshëm për natyrën filozofike të fjalëve, edhe ata po e respektonin kohën. Ndoshta më shumë se koncepte të mendjes, respektonin paratë që do të fitonin apo humbnin gjatë ditës, nëse koha vraponte.
Më pas na dhanë edhe kufje të bardha të reja fringo në qese që secili të dëgjonte zërin e regjistruar të guides, në kalimin e trenit në një itinerar të përcaktuar mirë, në qendrën e vjetër historike. Aq e madhe ishte qendra, saqë me humor u thosha miqve të mi në qytetin tim, sa i gjithi mund të futej pa hesitim në atë vend.
Sapo treni bëri metrat e para, filloi zëri i trenistit që ishte edhe vetë hartuesi i tekstit të historisë së shkurtër, por tepër të gjatë të qytetit të Leçes. Pranë meje ishte ulur një studiuese italiane me emrin Maria që punonte në Vatikan dhe prapa një miku im dhe i arbëreshëve, Pierfranko, edhe vetë e kishte për nder të ishte i tillë, dhe që tash punonte në Ministrinë e Kulturës italiane, lidhur me pakicat kombëtare. Unë gjendesha midis dy kufijëve kohorë; të atyre që i kishin ndërtuar tempujt dhe të atyre që i studionin për të parë kontributin e secilit.
Zëri i guidës ishte si një komandë e pashqipuar, pasi sapo përmendej ndonjë monument dhe vendnodhja e tij, koka shkonte andej nga ngrihej madhështore çdo ndërtesë që i kishte rezistuar kohës. Nuk mund ta përshkruash të gjithë historinë e një qyteti të lashtë, me tre qytetërime, në një vizitë të shpejtë gati një orëshe. Ai kishte zgjedhur disa monumente që ishin simboli i kohëve, që edhe sot vazhdonin të flisnin për të shkuarën. Njerëzit që i bënë të lavdishme ato kohë, të gjithë, pa asnjë përjashtim, nuk jetonin më, por kishin lënë veprat e tyre që nuk pushonin së dëshmuari me memorien e tyre shekullore.
Sa bukur që i kanë ruajtur simbolet e tyre – i them Nerias dhe e gjithë vëmendja ime u përqëndrua në katrahurën që kishte përfshirë vendin tim. Të nesërmen u gjendëm në një kishtë të çkishëruar, por përsëri ishte simbol që na komunikonte diçka përmes kodesh me ikona dhe martirë të përjetësuar në afreske. Është kishë ortodokse – u dëgjua zëri i cicerones – i banorëve që kishin ardhur nga përtejdeti.
Edhe këtu – fola me zë të ulët – të parët tanë, ndoshta arbëreshë, e paskan lënë një vepër që t’i kujtojmë.
Pierfrankoja u afrua pranë nesh, natyrisht i mrekulluar edhe ai, mesa duket meditimi ia kishte rrëmbyer mendjen dhe tha: Po ne, çfarë do të lëmë? E kotë ta ndalje përfytyrimin e secilit prej nesh.
Të tilla nuk mund të lëmë dot – u shpreh Neria, presidentja e Shoqatës. As që i ndërtojmë dot.
Koha nuk na jep të njëjtat shanse – iu përgjigja unë. Të parët kishin të tjera, ne kemi tonat. Por sigurisht që diçka do të lëmë.
Po, po do të lëmë – vazhdoi Pierfrankoja – do të lëmë gërmat, fletët, librat tanë.
Nuk është pak – e mbështeta zërin e tij të ulët dhe të mendueshëm – ne këtë detyrë na ka ngarkuar koha, historia: t’i vlerësojmë veprat që kanë krijuar të parët tanë, sepse tonat do t’i vlerësojë brezat që do vijnë. Është e çuditëshme jeta!
Itali, qershor-korrik 2013
Paqja rrezaton vështrimin mbi Seul
Reportazh nga Kozeta Zavalani/
E ftuar nga Federata Universale e Paqes dhe Federata e Familjes për Paqe Botërore mora pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Lidershipit “Ndërtimi i një kombi të Paqes” që u zhvillua në Seoul, të Koresë këtë fundgushti.
Tisi i hirtë i qiellit u zhvendos e para syve shtrihej qetësisht Seuli, metropoli më i madh dhe kryeqyteti i Koresë Jugut, me një popullsi prej më shumë se 10 milionë, qyteti më i madh në botën e OECD së zhvilluar. Zona që përfshin metropolin përreth aeroportit Incheon, është zona e dytë më e madhe metropolitane në botë me mbi 25.600.000 njerëz.
Dielli me sa dukej, ishte në të perënduar dhe ato pak rreze, që arrinin të depërtonin mes reve, të cilat pluskonin, duke shtyrë njëra-tjetrën mbi horizont, hidhnin një si refleks të verdhë, në të kuqërremtë, nga ushtria e reve të lindjes dhe pallatet shumëkatëshe, që zotëronin hapësirën, që shtrihej aq paqësisht mbi glob. Kjo ngjyrë ndërthurej magjishëm me grinë e reve mbi Seul, që i jepnin pamjes një hije madhështore. Populli puntor duarartë e mendjendritur i Koresë së Jugut ndonëse ngrohet nga i njejti diell, mbi të njëjtën tokë, është sa i ndryshëm aq edhe i njëjtë me ne. Me të njëjtën histori 50 vjecare pas daljes nga lufta, por sa shumë përpara kanë ecur ata…dhe sa shume pasterti ne cdo mjedis.
Seuli është konsideruar qyteti kryesor dhe me shpejtësi në rritje globale, që rezulton nga një bum në rritje ekonomike, të njohur si mrekullia mbi lumin Han, i cili e transformoi atë nga hiri i luftës së Koresë në ekonominë e katërt më të madhe metropolitane në botë me një GDP-i 773.900.000.000 USA$ në vitin 2012, pas Tokios, Nju Jork dhe Los Anxheles. Seuli është një udhëheqës botëror teknologji shpërndarës dhe krenohet, që ka numrin e gjashtë më të madh në botë nga 500 shumëkombëshet të tilla si Samsung, LG dhe Hyundai-Kia, duke u renditur i gjashti në indeksin e qytetit global të energjisë.
Metropoli ushtron një ndikim të madh në mes çështjeve globale, si një nga pesë mikpritësit kryesorë të konferencave botërore, ku merrnim pjesë edhe ne nga Shqipëria, në Konferencën si ajo për Lidershipin me temë “Ndërtimi i një kombi të Paqes”. Ishim nisur në ora 20 e 45 min nga aeroporti Nënë Tereza i Tiranës së bashku me Gani Roshin Presidentin e Federatës se Familjes për Paqe dhe ciftin Eva e Kreshnik Cipi, në udhëtimin me Turkish Airline dhe mbrritëm në Seul të nesërmen afër mbrëmjes.
Nga aeroporti ndërkombëtar Incheon ku na prisnin përfaqësues nga Federata Universale per Paqen, u nisëm me autobuzat komode VIP Limouzine dhe pasi kaluam nga autostrada, mbrritëm në Hotel Sheraton Grande Walkerhill. Më kënaqej syri tek shihja ndërtimet arkitekturore të urave me disa kate, që kishin shfrytëzuar edhe vendin poshtë tyre, me ndërtimin e parqeve sportive. Gjithcka ishte e mrekullueshme, në perfeksion.
Qëndruam dhe u akomoduam në Walkerhill Grande Sheraton, vendosur në verilindje të Seulit, i rrethuar nga lumi Han dhe Malet Acha, në njërën faqe të të cilit sheh një kala antike, e cila daton në Dinastinë Shilla (57 pes). Hoteli është mjaft larg nga qendra e qytetit, por gëzojmë ajër të pastër, të freskët dhe pritje të ngrohtë mes një qëndrimi të rehatshëm në një mjedis fantastik në Walkerhill Sheraton Grande.
Në ceremoninë e mirëseardhjes, u takova me zonjën Tomiko Duggan, Drejtore e Marrëdhënive me Publikun në zyrat e FPU-së në Washington DC dhe Presidentin e UPF International Dr. Tomas G. Walsh. Në celjen e Konferencës Presidenti i UPF International Dr. Tomas G. Walsh, ftoi në panel 8 përfaqësues të komuniteteve fetare nga vende të ndryshme të botës. Shumë mbresë lënëse ishte ceremonia e ndezjes së 8 qirinjve të paqes nga përfaqësues të gjithë besimeve fetare në botë e konkretisht, nga Budistët, Kristianët Katolikë, Kristianët Baptistë, Konfucianzmi, Honduizmi, Islamizmi dhe feja Shinto. Midis fjalimeve më impresionoi fjala e Dr. Chang Shik Yang dhe Dr. Lan Young Moon, Presidente e Federatës së Grave për Paqe Botërore, me mesazhin për bashkimin e Koresë së Veriut dhe të Jugut.
Isha një prej 300 pjesëmarrësve që erdhën në Seul te Korese se Jugut nga 80 kombe te ndryshme, për Konferencën e Lidershipit Ndërkombëtar, sponsorizuar nga UPF , në bashkëpunim me Federatën e Familjes për Paqe Botërore dhe Bashkim dhe Federata e Grave për Paqe Botërore.
Pas duave nga tetë udhëheqësit e besimeve fetare, u prezantua nga Rev Moon Kwon Jin, fjala përshëndetëse në emër të nënës së tij Dr Hak Ja Han Moon dhe bashkëshortes se Rev Moon prej më shumë se 50 vjet. Prej saj duhet theksuar se “paqja e qëndrueshme kërkon harmoni dhe bashkëpunim ndërmjet feve .Besimtarët e të gjitha traditave fetare duhet të punojnë së bashku në dashuri dhe respekt , për hir të përmbushjes së vullnetit të Perëndisë.”
Dr Chang Yang Shik , Kryetar i komitetit të organizimit të konferencës dhe president i Federatës Familjes për Paqen Botërore në Kore, tha se: ” Ati Moon ishte një lider dinamik dhe se Nëna Moon kishte qenë në anën e burrit të saj për më shumë se pesë dekada të martesës së tyre . Pa marrë parasysh se çfarë sfidash ata përballën , ajo ishte gjithmonë aty . ” Gjysma më e mirë ” e tij është me ne , dhe ajo na çon me urtësi të madhe dhe forcë.
Shumë nga pjesëmarrësit në konferencë ardhur nga 43 kombe, kishin zgjedhur nga Nëna Moon për një fushatë shtatë -vjeçare deri ne 2020 ne Vizion te kombeve per promovimin e paqes. Folësit nga shumë kultura dhe sfera te ndryshme të jetës, ofruan mendime për jetën, mësimet dhe trashëgiminë e birit të fermerëve Korean, që si një refugjat lufte filloi predikimin për paqe në një kasolle kartoni dhe që kaloi në botën shpirterore në moshën 92 vjecare.
“Para takimit tim me Rev Moon, aspirata ime, si një mjek dhe politikan, ishte për të kontribuar për paqen , ” tha Hon.Jin Hinokida. “Kjo ishte pjesërisht për shkak se unë isha lindur dhe rritur në Hiroshima, që kishte qenë shkatërruar nga bomba atomike. Duke qenë angazhuar për paqen, kur takova Rev Moon për herë të parë, unë isha tronditur thellësisht jo vetëm nga ideologjia e tij për paqe, por nga fakti se ai e kishte vënë atë në praktikë në të gjithë jetën e tij të vërtetë.
Dr. Thomas Walsh, President i Federatës Universale të Paqes dha një pasqyrë të parimeve thelbësore udhëzuese të të gjitha ndërmarrjeve të themeluara nga ati dhe mëma Moon, duke u ndalur në parimet hyjnore:
Ne jemi një familje njerëzore e krijuar nga Perëndia.
Cilësitë më të larta të qenies njerëzore janë shpirtërore dhe morale.
Familja është shkolla e dashurisë dhe paqes.
Paqja vjen përmes bashkëpunimit përtej kufijve të etnisë, fesë dhe kombësisë, dhe parimi -Të jetosh për hir të të tjerëve.
Z.Mark Brann, Sekretari i Përgjithshëm i UPF –Evropë dhe Dr. Michael Balcomb, presidenti i Federatës Familjes për Paqe Botërore në SHBA, transmetuan një pasqyrë të kursit të jetës së Rev.Moon.
Hon. Gina de Venecia , anëtare e Dhomës së Përfaqësuesve të Filipineve , e përshkroi humbjen shkatërruese të vajzës së tyre, që vdiq në një zjarr në shtëpinë e tyre . Nëna dhe Babai Moon do të ndryshonin jetën e tyre përgjithmonë, sepse kishin dëgjuar këshillën e tyre të mençur…
Folësit nderuan Atin Moon për “krijimin e një urë e dashurisë dhe të paqes mes kombeve, duke u treguar njerëzve një rrugë dhe një kredo praktike, se si të jetojnë jetën në paqe dhe harmoni “.
Programi i konferencës përfshiu një pasqyrë të aktiviteteve UPF -së në vitin 2013 dhe disa nga iniciativat e paqes rajonale. Me shumë interes u ndoqën temat “Rëndësia e Familjes, martesa dhe bekimi”, “Rëndësia e Arsimit dhe Media” si dhe “Fuqizimi i Grave”, drejtuar me mjeshteri e profesionalizem nga Carolyn Handschin, zv presidente e Federates Nderkombetare te Grave per Paqe Boterore dhe nen drejtore ne OKB. Ati Mun e ka quajtur shekullin 21″epoka e grave” dhe burrave që punojnë krah për krah për paqe, ashtu si ai dhe gruaja e tij kishte bërë. Federata e Grave për Paqe Botërore përshkroi punën e grave edukative dhe humanitare frymëzuar nga babai dhe nëna Moon, sidomos me gratë e Koresë së Veriut. Udhëheqësit e ndërmarrjeve të tjera që Ati Moon kishte themeluar, shprehën përkushtimin e tyre për të vazhduar trashëgiminë e tij. Kryetari i Washington Times, Z. Thomas McDevitt, përshkroi tre- dekada të angazhimit të gazetës së SHBA-së në besim, familje dhe liri, si vlerat thelbësore të mbrojtura prej tij.
E paharruar do të mbetet shërbesa në nderim të njëvjetorit të ndarjes nga jeta të Rev.Moon, që u mbajt në Qendrën Botërore të Paqes dhe në kompleksin e kishës në provincën e Çonpiongut, rreth 50 km në verilindje të Seulit. Ceremonia përkujtimore Seonghwa në Gapyeong, ishte një shfaqje e mrekullueshme Gala ku Mother Moon kendoi se bashku me dhjetra niper e mbesa te familjes Moon dhe u lexua poezia hymn, “Crown of Glory”-”Kurora e Lavdisë”. Këngëtarja e mrekullueshme, mikja ime Gloria del Paraguaj dha një performancë solo me zërin e saj të vecante. Pastaj aktorja e famshme koreane Hye Seon Jeong lexoi poemën përkujtimore “Një letër Atit tim”, që na emocionoi të gjithëve. Anëtarët e Federatës së Familjes për Paqe dhe Bashkim Botëror ( FFWPU ) të cilët fizikisht nuk mundën të marin pjesë në këtë ngjarje në Kore, morën pjesë me anë të transmetimit në internet live, i cili u dërgua jashtë për 193 kombe.
Dëshiroj të theksoj pengun tim, që nuk munda ti dhuroj librin tim me poezi “Porta e shpirtit” përkthyer ne disa gjuhe, midis tyre edhe ne gjuhen koreane, qe te mund ta lexonte edhe Nena Moon. E kisha kaq prane, tek buzeqeshte me embelsine e thjeshtesine e saj, ashtu si ne shtator te 2005 ne Pallatin e Kongreseve ne Tirane, por nuk munda ta takoja, per shkak te protokollit… Vleresoj faktin qe në fjalimin e saj Dr Hak Ja Han Mun na falënderoj që morrëm pjesë në këtë konferencë shumë të rëndësishme. Midis të tjerash ajo theksoi: “Bota është një vend dhe një kohë për ne, që të përgatitemi për jetën tonë të përjetshme. Secili prej nesh do të ngjitet një ditë në botën e shpirtit. Çdo moment është aq i çmuar, dhe pafundësisht domethënës. Ati Moon jetoi jetën e tij në mënyrë, të tillë uke punuar 24 orë në ditë. Atë rrallëherë e zuri gjumi. Ai gjithmonë jetoi çdo moment e çdo ditë me një vetëdije të tillë intensive e jo vetëm me vuajtjet njerëzore. Çdo person që ai takoi, pa marrë parasysh kohën apo vendin, e stimuluan atë për të dhënë gjithçka ai kishte, për të sjellë atë person më afër Zotit. Burri im vazhdimisht mësoi se devotshmëria në jetën tonë është besimi. Asgjë nuk mund të krahasohet me vlerën e dashurisë së vërtetë. Ajo ka fuqinë për të shpërndarë barrierat që njerëzit kanë krijuar, duke përfshirë kufijtë kombëtarë dhe barrierat e racës dhe madje edhe të fesë “.
Reverend Dr. Sun Myung Moon dhe Dr. Hak Ja Han Mun punuan tërë jetën, për të ndërtuar një botë universale të paqes , një familje globale nën Perëndinë. Bazuar në një marrëdhënie të thellë dhe të dashur me Perëndinë, ai ka zhvilluar të kuptuarit shpirtëror, që ka transformuar jetën e miliona njerëzve në mbarë botën, me vizion për të gjitha fushat e veprimtarisë njerëzore , duke përfshirë; familjen , shoqëri në, qeveri të, biznesin, akademi të, artet dhe sportet, me vëmendje të veçantë për ndërtimin e një “kombi të paqes “, përmes familjeve të mira , qytetarisë, qeverisjes së mire dhe bashkëpunimit ndërfetar .
E themeluar nga Dr Reverend Mun Sun Myung dhe Dr Hak Ja Han Mun, Federata e Familjes për Paqe Botërore dhe Bashkim përpiqet të mishërojnë idealin e dashurisë së vërtetë dhe për të krijuar një botë të paqes dhe unitetit midis të gjithë popujve, racave, dhe feve.
Federata e Paqes Universale është një rrjet global i individëve dhe organizatave të dedikuara për ndërtimin e një bote të paqes, në të cilën të gjithë mund të jetojnë në liri, harmoni, bashkëpunim dhe prosperiteti. UPF zbaton programe përmes rrjetit global të Ambasadorëve për Paqe.
Federata e Grave për Paqe Botërore është një organizatë jo-fitimprurëse e përbërë nga të gjitha pjesët e shoqërisë, bazuar në vizionin “Njerëzimi është një familje globale në një botë paqësore nën Perëndinë.”
Ditën e fundit, ne të katërt shoqëruar nga Rev.Shin, i dërguari special për Shqipërinë, vizituam një pjesë të Seulit.
Ndërtuar mbi lumin Han, historia Seulit shtrihet më shumë se 2.000 vjet kur ajo u themelua në vitin 18 pes nga Baekje, një nga tre mbretëritë e Koresë. Zona metropolitane e Seulit përmban katër Site të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.: Changdeok Palace, Hëaseong Kalaja, Jongmyo Shrine dhe varret mbretërore të dinastisë Joseon. Seul është e rrethuar me male të lartë si Bukhan, më i vizituar në botë si park kombëtar. Monumentet Moderne mbajnë Rekorde Guinness Botërore.
Në vitin 2012, cilësia e jetës në Seul është gjetur të jetë më e lartë se New York City, Londër ose Melbourne, por pak më e ulët se Tokio dhe Paris, sipas Kombeve të Bashkuara.
Seul ka një infrastrukturë shumë të avancuar teknologjikisht. Ajo ka penetrimin më të lartë botëror të fibrave-optike broadband, duke rezultuar në lidhjet më të shpejta në botë, të internetit me shpejtësi deri në 1 Gbps, 170 herë më i shpejtë se interneti im. Terminali i hekurudhës KTX me shpejtësi të lartë dhe metro Seul është rrjeti më i madh në botë metro nga gjatësia dhe është konsideruar metroja më e mirë në botë.
Insadong është tregu kulturor, me punime koreane tradicionale dhe moderne, që përfaqësohet nga punime të tilla si piktura, skulptura dhe kaligrafi. Shkuam edhe në tregun elektronik Yongsan, që është tregu më i madh elektronik në Azi. Më bëri përshtypje fakti që, ndonëse në njësi tregëtare moderne shumëkatëshe në Seul, mund të negocioje për cmimet, njëlloj si në tezgat e Stambollit, ndoshta kjo një karakteristikë e popujve të lindjes, që nuk ndodh në perëndim…
Pasi hëngrëm së bashku një drekë të vecantë me gatime tipike koreane, vizituam kullën më e lartë në qytet 73-katëshe, Seul Tower. Ndërtuar në vitin 1969, dhe me një kosto prej rreth $ 2,5 milion kulla u hap për publikun në vitin 1980. Që atëherë, kulla ka qenë një pikë referimi e Seul, 1,574 ft mbi nivelin e detit. Kulla e Seulit ofron pamjet më të mëdha panoramike e qytetit dhe ka qenë e mbetet simbol i Seul që nga viti 1980 që tërheq një numër të madh të vizitorëve çdo ditë.
Monumentet kryesore moderne në Seul përvec Seul Tower, janë Qendra Botërore e Tregtisë dhe shtatë-rrokaqiellet që, dominojnë horizontin e qytetit, duke përfshirë një qendër 640-metër të biznesit, Digital Media 523-meter dhe Lotte Botërore me 2 kulla në Jamsil Songpa dhe Gangdong.
U ndjeva sikur kisha udhëtuar mbrapa në kohë dhe ndjeva cka dukej të ishte një udhetim i mrekullueshëm dhe i paharrueshëm midis popullit korean… Më shumë se 300 delegatë, që përfaqësonin 80 vende, me një shumëllojshmëri të gjerë të fushave profesionale, dhe të gjitha traditat e mëdha të besimit, ishin së bashku në atë mjedis të pasur dhe stimulus, jashtëzakonisht pozitiv dhe inkurajues. Ne të gjithë tashmë shohim përpara, për bashkëpunimin tonë të vazhdueshëm për hir të paqes dhe zhvillimit njerëzor, me vështrimin qe rrezaton paqe mbi Seul.
PËR TRI DITË U SHPALOSËN TRADITAT DHE KULTURA SHQIPTARE NË MICHIGAN
Mbyllet Festivali i Traditës në Kishën “Zoja Pajtore” në Michigan/
Nga Pjetër JAKU/
Në Kishën “ Zoja Pajtore” në Detroit u mbajt Festivalit Traditës Shqiptare, aktivitet ky i përvitshëm. Dekorim me postera dhe flamuj shqiptar dhe amerikan, parkim të gjërë dhe të organizuar, këndi i lojrave të fëmijëve, ku argëtohen dhjetra fëmijë, ishin disa nga elementët që i binin në sy cilidtdo që pati mundësinë ta ndiqte këtë festival. Festivali startoi ditën e shtunë, 31 gusht 2013. Nga ora 2 pasdreke deri në ora 6 në fushën e përfunduar të futbollit, në pronësi të kishës së Zojës Pajtore, u zhvilluan ndeshjet e futbollit midis grupeve të të rinjëve. Në ora 6:00 fillon programi me muzikë popullore shkodrane e të trevave të tjera. Këndoi Manjola Tërshana, organo Elvis Tërshana. Kuzhinë e plotë me ushqime e pije të bollshme tradicionale shqiptare.
E dielë, 1 shtator 2013
Nga ora 3.00 pm deri 5;00 pm zhvillohet finalja e futbollit të grupeve të të rinjve 5;00 deri 5;30 ceremonia e dorëzimit të kupave fituesve, më pas fillojnë përgatitjet për paradën e flamurit.
Në ora 7;00 pm fillon parada e flamurit. 101 fëmijë të veshur me veshje kombetare marshojnë me flamuj shqiptar dhe amerikan. Organizon paradën dhe i parprin z, Valentin Lumaj me veshje popullore të Malësisë së Madhe. Marrin pjesë në paradë ambasadori i Shqipërisë në Washington Gilbert Galanxhi, konsulli i përgjithshëm i qeverisë shqiptare në NY, Dritan Mishto, si dhe famullitari Dom Ndue Gjergji. Vargu i marshuesve ndalet para shtatores së Nënë Terezës. Ambasadori, konsulli si dhe të pranishmit nderojnë dhe përulen me respekt para shtatores së Nënë Terezës. Në një tavolinë të rrumbullakët qëndron i palosur trekëndësh flamuri madhështor shqiptar. Z Valentin Lumaj i dhuron flamurin Ambasadorit G. Galanxhi dhe konsullit D. Mishto, të cilët e shpalosin dhe ia dorëzojnë gjeneratës më të re të fëmijëve. Të gjithë së bashku me flamurin e shpalosur parakalojnë drejt sheshit të Festivalit. Rreth 2000 shqiptarë janë mbledhur për të festuar. Ata presin me duartrokitje dhe ovacione ardhjen e flamurit dhe të parakaluesve. Marshi mbaron përpara skenës së pregatitur për ceremoninë e hapjes. Parada e flamurit filloi së pari në festivalin e 100 vjetorit vitin e kaluar dhe dotë jetë traditë cdo vit.
7:00 pm ceremonia e hapjes.
Drejtojnë ceremoninë Ndue Gjekaj dhe Fran Gjoka. Përshëndesin Dom Ndue Gjergji, Marash Nucullaj dhe Konsulli D. Mishto, i cili edhe njofton komunitetin shqiptar për mundësinë e marrjes së shtetësisë shqiptaret pranë konsullatës në NY. Përshëndet Ambasadori Gilbert Galanxhi, paralajmëron ardhjen e presidentit Bujar Nishani me 22 Shtator 2013. Përshëndet dom Nosh Gjolaj, famullitar në Tuz. Përshëndet shkrimtarja amerikane Ashley Wood, e cila po shkruan librin “Zëra Shqipëtare”. Përshëndet Kryetari i Këshillit të Kishës Rrok Dedivanaj. Fillon programi artistik. Argëtojnë puplikun Zef Duhanaj dhe grupi. Shtrohet darkë për të gjithë të ftuarit e festivalit, të ftuar, ambasadori, Konsulli, Dom Fran Kola, Kryetari i Vatrës , MI, Alfons Grishaj, Aktivisti Kujtim Qafa etj. Ndërkohë vazhdon Festivali me muzikë, pije, argëtim, paqe, qetësi, kulturë, veshjet, dinjitet. Mbyllja e programit në ora 10;00pm.
E hënë 02 Shtator 2013
Hapja në ora 6;00pm. Përshëndesin, Don Ndoi, Don Palishi, Patër Mikeli etj. Argëton me muzikë nga Aleksandër Gjelaj dhe grupi. Mbyllja 10;00pm. Në orën 11;00 pm Darka e falenderimit, të gjithë organizatorët punëtorët, guzhinjerët, të cilët shërbyen falas për tri ditë, darkojnë së bashku.Të pranishëm gjithashtu Dom Ndou, dom Mikeli, Dom Giovani , Dom Noshi, Don Palushi, si dhe prifti më i ri i dalë nga famullia e kishës “ Zoja Pajtore”, Don Mark Gjonaj, i shuguruar dy muaj më parë, Kryetar i Festivalit Marash Nucullaj, Nënkryetar Valentin Lumaj, etj.
Risitë e festivalit:
1- 101 fëmijë marshojnë në përkujtim të 101 vjetorit të pavarësisë. 2- Për herë të parë paraqitet në festival,Shqipëria Etnike dhe shqiponja dykrenare të gdhendura në gur graniti kuq dhe zi, e të vendosur para derës kryesore të Kishës.
GREKËT DEHEN ME ËNDRA DHE ME FJALË
Faik Konica për Luftën Italo-Greke/
Grekët kanë një zakon të keq, që dehen më tepër,-me ëndrra dhe me fjalë. U dehnë gjashtë muaj me radhë,-tani u bënë esëll, dhe po mejtohen, në mes të gërmadhave dhe të gjakut, se ç’u ngjau. Duhet t’a kuptojnë, se nuk është e para herë që u ngjanë një gjë e tillë.
Më 14 të Majit 1919, grekët, të shtyrë nga Inglia, zbritnë një ushtri në Izmir. Turqit, të zënë nga e papritura, s’mundën të bëjnë kundërshtim. Grekët përparuan; me 9 korrik 1920 muarën Brusën, me 25 Korrik zaptuan Endernenë; me 16 korrik 1921 shtinë në dorë Afjune’-Karahisarin, Eskisheherin, Qytahjen.Turqit s’kishin ushtrinë gati, dhe plani i tyre ishte t’i qëndronin grekëve derisa të bënin gati ushtrinë. Grekët të dehur me fitimet që bënë, bërtisnin se do të zaptonin Botën.Shkuan më tepër se dy vjet, gjersa turqit vunë ushtrinë e tyre të re në shesh të luftës. Më 18 gusht 1922, Turqit u sulën përpara, , me 11 të shtatorit lufta mori fund. Më tepër se dy të tretat e ushtrisë greke u vranë a mbetnë të plagosur; kryegjenerali i tyre u zu rob kur rruante mjekrën; Izmiri u dogj. Kështu Grekët humbnë në 23 ditë një mundim prej dy vjetësh, pa fituar gjësendi.
Kjo u ngjau grekëve edhe në Shqipëri. Italianët bënë lajthimin e parë tek besuan se grekët nuk do të jepnin kundërshtim. Posa kuptuan këtë lajthim, italianët u hoqnë në vijën Pogradec-Tepelenë- Vlorë dhe këtë vijë e mbajtnë të patundur duke pritur verën. Me të ardhur Vera erdhi dhe fundi i Greqisë. Më kot ngushëllojnë veten e tyre Grekët duke thënë se u mundnë vetëm me ndihmën e Gjermanisë. Edhe pa ardhur Gjermania do t’ishin mundur. Hitleri tha në Reichstag se Musolini asnjëherë nuk i kërkoi ndihmë. Ushtria e re Italiane ish gati dhe priste vetëm përmirësimin e kohës për të qëlluar.
Grekët,të dehur me ëndrra, mburreshin vjet se do të hynin jo vetëm në Tiranë , por edhe në Romë. Shokët e tyre, Serbët, mburreshin se në tri ditë do të hynin në Vienë. Njerëz me tru t’atillë sjellin prishjen e Kombit të tyre.
Të këqiat që Grekët bënë kundër Shqiptarëve patriotë qenë të tmerrshme, veçan në Çamëri, ku mblothnë njerëzinë si kope’ në këneta dhe pellgje të thuruara, me baltëra si shtrat edhe pothuajse pa bukë. Shumë shqiptarë vdiqën nga sëmundjet dhe uria. Grekët munduan veçanërisht në mënyrë t’egër Shqiptarin e njohur Musa Demi. Për këto do të shkruajmë më gjërë në një numër të afërm.
Nuk është çudi se me këto sjellje armike, Greqia i bëri Shqiptarët t’i quajnë italianët –miqtë e tyre. Dhe pritja e bukur që populli shqiptar, i bëri Mbretit Viktor Emanuel, nuk ishte pritje e kurdisur, por pritje e kthjellët, se populli shikoi te Mbreti personifikimin e çlirimit nga Grekët.(Faik Konica, Boston, 17 Maj 1941)
- « Previous Page
- 1
- …
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- …
- 62
- Next Page »