• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for October 2013

VATRA U NGUT NE TAKIMIN ME EDI RAMEN

October 3, 2013 by dgreca

OPINION NGA VIKTOR  DARAGJATI/

Detyra kryesore  e Vatres asht me mprojt interesat kombetare dhe posacerisht interesetat e popullit Shqiptar. Shpresohet qe mbas 50 vjet diktature marksiste Vatra, si Organizat Panshqiptare ne megrim, ta ndije per detyre me mbrojt edhe te drejtat e Shqiparo-Amerikanve qe jetojne  jashte atdheut dhe posacerisht te drejtat e te perndjekurve politik kur shihet se keta mbesin te shkombtarizuem pa kurrfare respekti as perkrahje. Pra Organizata Panshqipetare Vatra asht ngut me u takue me Edi Ramen dhe me Ilir Meten para se me vertetue qe alenca socialiste me programin e saj do te respektojne te drejtat kushtetutore dhe interesat e mbare kombit shqiptar. Per shembull, perzanja e nenpunsave shtetnor civil prej detyrave zyrtare per me i zavendsue me filosocialista, asht nji shkelje e pa pranueshme e drejtave njerzore.

Kurr takohen me politikane shqiptar faktikisht eksponentat e Vatres i dhuroin atyne nji luster, nji forme respekti qe ndoshta nuk meritoje. Takimet me nivelet qeveritare ma te nalta se pakut duhen te jene aprovu p pse mbesin si fakte historike.

Vatra duhet te veproje si mbas principeve te dokumentume ne perkrahjen e drejtave te popullit dhe jo me u marr me relacionet njananse dhe te pa te studiume me qeverinat e radhes. Disa veprime me randesi themelore, kur zhvillohen pa pelqimin e drejtorise dhe antaresise, mund ta perçajne Vatren. Ato kerkesa qe. ne forme jo zyrtare Vatra i paska paraqit K.M. Edi Rames duhet te ishin perfshi si detyra ne programin e qeverise se re dhe jo shpreh vetem si deshira prej Vatres.

Sa mund te presim prej binomit Edi Rama- Ilir Meta? Celebrimi i 70 Vjetorit i Konferences se Pezes me pjesmarrjen e eksponentave te kuadrave te partise socialiste asht nji fymje e rande per ish perndjekurit politik dhe nje pergjegje e kjart qe shuen shpresat e diaspores.

Ajo pjesmarrje nuk forcon besimin se Qeverija e re socialiste do te denoje Komunizmin Enverian dhe do te zbardhin sakrificat e deshmorve te Lirise Demokratike. Per kundrazi ai celebrim asht nji hap i madh drejt rihabilitimit te Partise Komuniste dhe i Enver Hoxhjes qe Edi Rama do ti kete premtue Gramoz Ruçit.

Si po shifet, nuk kemi as pak nevoj me e kualifikue Partine Socialiste si trashigimtare e Komunizmit Enverian, Jane vet Socialistat qe zbukyrohen pubkisht me hyllin e Enverit dhe mburren tue nalsue figuren e ti, si po shofim ne rastin e Perkujtimit i 70 Vjetorit te Konferences e Pezes.

Le te krahasojme, si shembull, te drejtat e diaspores shqiptare qe jane akoma te vorfuna, pa mbeshtetje prej atdheut dhe ti krahazoim me drejtat e diasporave te shteteve tjera ish komuniste. Shumica e shteteve ish komuniste, deri edhe Rusija, e kan denue historine e tyne marksiste si antinjerzore kurse socialistat shqiptar hala e nderoin at histori fam keqe si koha ma e ndrritu e histories kombetare. Cka mund te presin diaspora shqiptare ne Amerike prei rregjimit sot ne fuqi?

Faktikisht mergata shqiptare ka ken plotsisht e shkombtarizueme deri ne vitin 1991.  E kam parapa qe shkombetarizimi do te vazhdonte  per shum vite kur ne 1992-shin ishem ne zyren e Partise Demokratike ne Tirane. Aty me spjegune pse mergata duhej te ishite e kufizueme per ndryshej do te fitoishin Socialistat. Na tregon historia se arsynat ishin tjera pse Socialistat e mueren Tirane dy hera mbas 1992-ishit. Mergates i ka mungue nji perktahje effektive me influence ne Washington, ne Bruksel dhe ne Tirane.

Me ramjen e qeverise komuniste u hapen kufit dhe u lejune mergimtaret me shkue ne vendlindjen pa viza, si turista. Por me Ligjin 7501 i 1991-ishit, tokat qe ishin kolektivizue prej Enverit u ndane qellimisht pa ja kethue pronarve legjitim per me konsolidue efektin e konfiskimit marksist. Tokat u ndane ne masen e ” nji dynim per fryme” si mbas populsise qe jetonte pran kolektivit, nonse ajo populsi se kishte origjinen lokale. Shteti vazhdoj te mbajn nji sasi te madhe tokash qe dal kadal u bane baza e hegemonies ekonomike e ish klase e privilegjume komuniste.

Familjeve qe ishin internue ne kooperativa shtetnore nuk ju dha mundsija me perfitue prej tokave qe kishin punue per kater dekada deri sa nuk kishin me çka me i punue. Shum prej tyne muren rrugat e mergimit dhe u bane pjese e diaspores. Ne 1991 u shkel drejta e trashigimise (http://www.mbumk.gov.al/?p=1838).

Pak vite ma vone, mbasi mori fund reforma agrare e 1991-ishit, si mbas kerkesave e Evropes, me Ligjin 9235, u dha “ish pronarve” drejta e kompensimit dhe e zavendsimit por jo drejta e pronsise qe eksistonte ne kohen e Zogut, as ne sasin e nji dynimit per fryme sikurse ju kishte dhane tjerve. (http://www.justice.gov.al/UserFiles/File/Legjislacioni_Brendshem_Web/LIGJI_KTHIMIN_KOMPENSIMIN_E_PRONES.pdf)

Ato drejta te ngushta mbeten ma fort abstrakte deri sa diaspores ju mohune drejtat politike e civile per pes vjet mbasi hypi ne fuqi Salih Berisha si edhe drejta e nenshtetsise. Ishte e pa mujtune per magjorancen e Shqiptarve te dispores me kerkue drejtat, sa do zvoglueme prej ligjit N, 9235, pse mungojshin edhe dokumentimet si tapit origjinale qe ishin konfiskue prej Enverit dhe shejet kufitare qe ishin zhduk me pronsimim e kollektivit.

Administratat lokale i shifshin ish-pronaret e diaspores, te interesuem per tokat atnore  si njerzit e huej dhe nuk ofroishin perkrahje.  Akoma diaspores ne Amerikes nuk ju ofrohen sherbime konsulare si drejta me kerkue dokumenta te gjendjes civile, pasaporta e  dokumenta tjera ne pergjithesesi per me perkrah nevojnat ma te thjeshta njerzore. Edhe ata dokumenta qe mund te merren, me shpenzime te mbedhaja, skadoin mbrena 45 ditve. Diaspora Shqiptaro-Amerikane meriton sherbime konsulare dhe drejta civile dhe politike te plota ne se do te anulohet persekutimi i komunizmit ndaj mergates.

Relacionet publike ndermjet eksponentave e diaspores dhe qeveritarve shqipetar, sidomos ata socialista, sa do qe te zgjanohen dhe propagandohen, ma fort i sherbejn zbukurimit e imagjes e tyne se sa nevojnave dhe  drejtave e diaspores. Ata mardhanje duhet te  formalizohen she dokumentohen me prtokole zyrtar. Prandej ne kte pikpamjie i shof takimet me Ilir Meten dhe Edi Ramen teper te ngutdhrm, jo frut dhanse, pa paramtra verifikimi, si koncesione qe dobesoin mundesin e diaspores me kerkue drejtat e veta ne menyre effective.

Filed Under: Opinion Tagged With: me takimin e Edi Rames, vatra u ngut, Viktor Daragjati

Marrëveshja greko-turke për zhdukjen e shqiptarëve

October 3, 2013 by dgreca

Nga Fahri XHARRA/

“Nëse doni të zbuloni historinë para Krishtit dhe /shkencat e asaj kohe, duhet të studioni gjuhën shqipe !”/- Gottfried Wilhelm Leibniz – albanolog,/

Greqia është, ajo është jo falë vendvendosjes së popullit të vet ,por falë vizatimeve të jashtme dhe me entitet të jashtëm ,Grqia jeton pse të huajt e duan këtë.Kjo na spjegon qartë se pse Greqia do të mbetet  gjithëmonë si një dështim politik dhe gjithashtu ekonomik. Në librin e historianit Arben Llalla: “ Demografia e viseve shqiptare në Greqinë e Veriut”  e lexova këtë thënje të poetit të madh grek (Nobel 1979) Odysseas Elytis ku ka shkruar:” Atdheu im, një mural i mbajtur prej shtyllave franceze, shqiptare , vllahe dhe turke. Kushdo që i përmend shkon në burg.” E , pra?
Si u krijua Greqia?  Nga të huajt  dhe vullnetin e të huajve.

Sipas shkencëtarit Bruce Clark ,liderët e Greqisë dhe të Turqisë si dhe disa qarqeve ndërkombëtare u munduan të bëjnë një “homogjenizim”( thonjëzat fxh) të popullsisë në shtetet e tyre, duke u munduar të “krijojnë dhe të forcojnë”  natyrën e kombeve-shtete

për shtetet e tyre. Por  a u arrijt kjo, dhe me kend deshtën të krijojnë kombet-shtete?

Shkëmbimi i vitit 1923 i popullatave në mes të Turqisë dhe Greqisë ishte shkëmbimi më i madh  deri në at kohë ,ose si ta quajmë një përzënje e madhe e popullatave vendëse të shekullit 20.të. Në këtë largim-përzënje u inkuadruan mbi 2 milion njerëz , refugjatë me dhunë dhe “ de jure” duke i shnatyralizuar nga vendet e tyre të banuara me shekuj (turqit  selgjuk ortodoks)  ose me mileniume (shqiptarët e Greqisë) nga një traktat i promovuar edhe nga komuniteti ndërkombëtar i njohur si Traktati i Lozanës. Dokumenti për shkëmbimin e popullsisë u nënshkrua  në Lozanë të Zvicrës në vitin 1923 në mes të Turqisë dhe Greqisë. Kush u shkëmbye? Banorët ortodoks (shumica turk ortodoks si dhe shqiptarë e vlleh ortodoks) qytetarë të Turqisë me qytetarët e Greqisë të fesë muslimane (shqiptarët musliman të Greqisë).

Nga Turqia ,së paku një milion ishin të fisit Karamanlidis ,turq (selgjuk) ortodoks me gjuhë turqishte amtare. Nga Greqia su shporrën shqiptarët vendas  sepse ishin musliman.

Paramendoni , të dy shtetet e bënin homogjenizimin(?) e popullatës dhe shtetit me popuj të huaj. Greqia i përzuri shqiptarët sepse ishin musliman dhe se e donte tokën e tyre; kurse Turqia i largoi në masë të madhe vetë popullin e vet turqishtfolës vetëm pse ishin të një feje ortodokse.? Po pse të “importonin” shqiptar?

Kush ishin turqit ortodoks? Para ardhjes së turqëve ,popullata lokale e Anadollit ( sipas burimeve bizantine) ishin në një numër prej 12-14 milion. Migracioni turk në Turqinë e sotme u krye si pasojë e lëvizjeve dhe dyndjeve të mëdha turke nëpër Azinë Qendrore deri në Europë dhe në Lindjen e Mesme në shek. 6-të dhe dhe në shek.11 -të.
Ata të shekullit 6-të ishin parabullgarët e Bullgarisë së sotme.Kurse turqit që jetonin në Mbretërinë Selgjuke erdhën në Turqi rreth shek. të 11-të. Në shekujt pasuas ,filloi asimilimi i popullatës vendëse në turq selgjuk. Imperatoria e madhe e Turqve Selgjuk u forcua rreth vitit 1090. Shtëpia e Selgjukëve ishte një degë e turqve Kınık Oğuz të cilët jetonin në periferinë e botës muslimane, në veri të Detit Kaspik dha atij Aral në Yabghu Khaganate të bashkfederatës Oğuz në shek.e 10-të. Beteja e Manzikertit në Anadoll , e Gushtit 1071 e shënoi fitorën e turqve selgjuk dhe ngritjen e Sultanatit Selgjuk të Rumit.

Sultani i fundit Selgjuk ishte Mesudi II ,që vdiq në vitin 1308.

Turkomanët i themeluan disa pricipata t’ tyre në anadoll (bejllyqet) nga një dominim Mongol të Turqisë. Beylikët(bejllyqet) më të forta  ishin ata Karamanidët dhe Gjermijanidët nëAnadollinë qendrore. Përgjatë detit Egje nga veriu në jug ishin Karasidët., Surukhanidët ,Ajdinidët dhe Mentashët,kurse Detin e Zi e kontrollonin Jandaridët ( Ifsendijaridët)

Historia nuk ka prognozë. Bejlyki i Dinastisë Osmane (Otomane) ishte në veriperëndimin e Anatdollit për rreth Söğütit  dhe ishte bejllëk i vogël dhe i parëndësishëm. Por, mbrenda  200 viteve të ardhshme Bejllyku Osman u shndërrua në Imperatori Osmane (Otomane) duke u  shtrirë gati në tëre Ballkanin.

Tuqit selgjuk sot jetojnë edhe në Rumaninë ,Bulgarinë dhe Moldavinë e sotme. Flasin

turqisht e janë të fesë ortodokse.Emri gagauz është përqeshës për ata ,por ashtu i njeh bota dhe janë pasardhësit turqve Selgjuk të Sulltanit të Anadollit Sultan Izzeddin Keykavus II (1236–1276). Thuhet se arrijtën në Ballkan nga Turqia pas luftërave ndërfisnore.

Por është edhe tjetra se  selgjukët e Ballkanit ( rreth 150 000)  janë edhe  pasardhësit e parabullgarëve turq të Bullgarisë së sotme. Flasin turqisht dhe janë të krishterë ortodoks.
Të kthemi në vitin 1923. Mbi dy milion njerëz i humbën vatrat e tyre shekullore , mijavjeqare . U krye ”shkëmbimi” më i turpshëm e shekullit të 20-të. Qëllimi i qartë që Greqia të zbrazet nga shqiptarët dhe Turqia nga Ortodoksët .
Tragjedia “greke” nuk mbaron me kaq, pikerisht sepse autoritetet “greke” apo qeverisë Greke i duhej qe ketyre 2 milion turqve ortodoksë t´u mesonte greqishten (pra tu mesonte greqisht ….”grekëve”??? ) Dhe turqit selgjuk ,gagauz pasiqë mësuan greqishtën u bënë ”grekë të patër.”

Kjo periudhë ishte shumë  fatkeqe për ne , kur nuk kishim fuqi të bënim as gëk me gojë.

Edhe kjo pra ishte një marrëveshje për zhdukjen e shqiptarëve.(Ne Foto: Refugjatë nga Azia e Vogël (ne pritje per vendosjen e tyre ne toke shqiptare ), të gjithë flisnin turqisht , as stërgjyshërit e tyre kurrë nuk kishin vënë këmbë në tokën qe sot quhet greke. (arberiaonline.com)

 Gjakovë, 1 Tetor 2013

 

 

 

 

 

 

 

 

Filed Under: Analiza Tagged With: Fahri Xharra, marrveshja Greko-turke, per zhdukjen e shqiptareve

LIBRI – NJË XHAMI, TE DERA E SË CILËS DUHEN HEQUR KËPUCËT

October 3, 2013 by dgreca

NGA RIZA LAHI/

 “Nuk ka para në poezi, por nuk ka/ as poezi te paratë, gjithashtu”-Robert Graves/

                                         Karl Marksi, njeriu I Mijëvjeçarit të Dytë përcaktuar si I tillë nga një testim mbarë planetar, ka shkruar kështu: “ Kur kapitali fiton dhjetë përqind – gjallërohet ; kur fiton njqind për qind – merr krahë dhe, kur fitimi është treqind për qind, nuk ka krim në botë që ta ndalojë drejt atij fitimi”. Këta janë definicione dhe presupozohet që secili nga kapitalistët e   rinj shqiptarë nuk ka se si të përjashtohen nga ngucje të tilla , sipas të cilave, furia e parave e godet në të njëjtën kohë , në mënyrë të ashpër e deri të llahtarëshme shpirtin e secilit prej tyre dhe trupat mbrojtëse të tij që lidhen me edukatën, kulturën dhe botën e  tij përqark.

Një këngë nga më të mirënjohurat e  “Bitëllsave” ka  në refren “ Pare – pare – pare; vetëm pare, është zemra e të pasurit”.

Marksi , sërish, shkruante dhe se, “ Ti, mbase je i shëmtuar, por paratë tuaja nuk janë aspak të shëmtuara dhe, për pasojë, nuk ka se si të jetë I shëmtuar edhe pronari I tyre”. “Parja e çon ujët përpjetë” thotë populli.

Që të gjithë e dijmë se çfar ka shkruar për paranë më I njohuri I bejtexhinjve, merita e të cilive është e papërfytyrueshme. Këta heronj lëvruan letërsinë shqipe, kur ajo thuajse kishte dhënë shpirt pas tër asaj lavdie të shkuar që u përpoq ta vriste krejt  “ottoman notte “– le të përmendim vetëm “Historia e Skënderbeut” e Barletit , I cili luftoi me shpatë në dorë për mbrojtjen e kështjellës së qytetit të tij të lindjes; vepra më e përkthyer e më e botuara nëpër botë nga letërsia shqipe.

E kemi fjalën te Poezia “Paraja “ e Hasan Zyko Kamberit.

Akuzat e  tij ndaj ashikëve të parasë  dhe zvetënimit shpirtëror prej grykësirës së tyre, janë lapidare. Ato janë shkruar e kënduar, që t’I lexojë dikush…

Feja islame ka qënë dhe mbetet shumë e kudjesëshme për të pastruar shpirtin e parallinjve apo biznesmenëve.

Për atë do të ndalemi më poshtë, por, më parë, le të shikojmë edhe një shëmbëll tjetër, se, ashtu sikurse ethet e parave, po aq të temrrëshme, janë edhe një tjetër kategori ethesh – ajo e karriges.

Më ka rastisur, duke iu telefonuar vetëm nga një herë, të intervistoj tre presidentë dhe tre kryeministra shqiptarë, për të njëjtën temë –  përjetimet e minutave të përbashkëta të kaluara me  pilotit Vangjel Çondi, rreth jetës së të cilit – këtij miku tim të vjetër – po shkruaja librin : “Piloti i katër presidentëve”. Të vetmit që më injoruan me të heshtur, kanë qënë politikanët nga më të sëmurët pas karriges që ka njohur populli shqiptar I postokomunizmit – zotërinjtë Sali Berisha dhe Fatos  Nano. Përse nuk iu përgjigjen kërkesës sime për t’i intervistuar ata, sikurse vepruan R. Alia, R. Mejdani, A.Moisiu, A.Meksi, I.Meta dhe P. Majko  ? Shpirti I këtyre të dyve e di. Emri i personazhit që do të shkruaja, mbase edhe emri im, ishte I njohur njëlloj edhe për këta dy zotërinj tanimë të rënë nga fiku. Gjatë intervistave, njërit nga këta të gjashtët, I kam thënë kështu:: “Zoti….Janë tre male që nuk duan të dijnë hiç për njëritjetrin, por vetëm duhet që t’I heqin kapelat njëtitjetrit. Njëri është mali I pushtetarëve, siç ta zëmë jeni ju, tjetri është mali I parallinjve, siç mund te jetë ky …tjetri mali I artistëve dhe shkrimtarëve, siç jam unë në rastin konkret. Nga këta tre male, më pranë së vërtetës se sa e duan dhe e respektojnë të tjerët, nuk është as mali I pushtetit, as mali I paralliut; këta male, nuk e  dijnë se të tjerët po I duan ata, apo karrigen e njërit apo para të e tjetrit.”

Dhe, vërtetë, nëse shkrimtari shkon te paralliu  t’i lutet për sponsorizimin e librit të tij ai nuk është më mal; mali nuk përulet. Sikurse edhe një pushtetar a paralli nuk mund të jenë male, nqs I përulen a servilosen një njeriu të shquar të letrave, duke ia toleruar me të qeshur gafat politike apo daljet e tija në  pazar për të shitur lëkurën e  emrit të tij si shkrimtar.

Ndërkohë, preofeti Muhamet I myslimanëve ka konkluduar në një hadithe spektakolare kështu: “ Kur paralliu shkon te mendimtari, të dy bëhen të mirë; kur mendimtari vete te paralliu, të dy bëhen faqezez”.

Janë 3 rrugë për në xhehenet, spiegon në një tjetër “hajdithe” sërish profeti Muhamet: “ Së pari, kur ke lindur dhe rritur një fëmijë të denjë për shoqërinë; e dyta, kur ngrë gjëra për publikun e në shërbim të tillë, si psh ndërton një xhami, një shkollë, një rrugë, një çezme a mbjell një pemë mes rrugës dhe, e treta, kur shkruan një libër që I shërben njerëzimit”.

Në fenë islame përcaktohet saktësisht që, një e dyzeta e  fitimit duhet dhuruar njerëzve në nevojë, ku edhe mund të futet vetë libri letrar shqiptar që po lëngon në grahmat e fundit..

Se çfar rëndësie I kanë kushtuar librit që në kohët e vjetra, mjafton të përmendim bibliotekën e Babilonisë ; njerzit kujtojnë edhe djegësin e saj,vrasësin e nënës së vet, perandoorin romak Neron.. Kur Persia klasike u sulmua nga rrebeshet  patru të Xhenghis Khanit, ngjau që u dogjën atje male më libra. Dhe, përse? Librat qenë shkruar me flori të shkrirë dhe fara e keqe e përbindëshit mongol, digjte libra që të përftonte prej tyre floririn me të cilin ishin shkruar.

I përmendëm këto, sepse një pjesë e madhe e sërës së parallinjva tanë të postkomunizmit, kanë kaluar një fëmijëri që u mëkonte ateizmin – një ateizëm i rrezikshëm i cunguar; pa bagazh kulturor e shkencor. Por atyre u ka munguar gjithashtu edhe kultura fetare, me të cilën  nuk u ambientuan me ‘të pjesa e tyre më e madhe.

Sipas këtyre “haditheve” përcaktohet se shkon në xhehenem ai që vjedh në kandar dhe, po ashtu, nëse të gjithë dëshmorët (“Shehitët”) shkojnë në xhehenet, nuk pranohen  atje nga kategoria e tyre, ata që nuk kanë larë borxhet që kanë marrë.

Sot, kur me tregëti e transaksione gjithfarëformëshe që lidhen me paratë, merren shumë njerëz, jo pak nga ata që kanë falimentuar apo falimentojnë për ditë ,  janë nga ata që janë përpjekur t’ua hedhin blerësve  në kandar, në cilësi, tolerojnë moslarjen e borxheve dhe që nuk arrijnë të fshehin dot, sëpaku, grykësinë e tyre të tmerrëshme.

Në një dossier të kaluar, ne kemi treguar për shkodranin Nuh Sahatçia. Atij ia la orën për t’ia rregulluar një oficer nazist gjatë kohës së okupacionit dhe u largua me të shpejtë prej kushteve të kohës; pa e marrë orën. Nazisti erdhi në Shkodër pas 20 e ca vjetëve me një emër të rremë. Me një grup turistësh. U shkëput nga grupi dhe, me shoqëruesin, ia gjeti dyqanin birit të mplakur të shkodrës. I foli për një orë që kishte lënë “një shok I imi” në ’44 dhe Nuhi, si ngriti sytë nga ora që po rregullonte, e pyeti nëse e kishte kuponin të ruajtur. Johann Arendt nxori kuponin e  zverdhur nga portofoli. Po!

Nuhi u ngjit në dhomën sipër dhe, që andej solli orën e trashëguar prej 5 brezash, pra, që ishte aq e shtrenjtë për ish nazistin larguar më pas me robërit e pasluftës.

Gjermani desh t’i paguante “hakun e punës, sa bën?”, por shkodrani iu përgjigj se puna ishte parapaguar që në vitin sa thoshte kuponi.. Gjermani I shtangur kërkoi t’I paguante për “magazinimin” e orës, por mori këtë përgjigje: “ Në Shkodër e kemi pa pare magazinimin”…

Nuh Sahatçia ka vdekur e shkuar, por emri I tij dhe ky akt brilant do të rrojë për jetë të jetëve sa të rrojë emri dhe rraca morale e shqiptarëve.

Mirëpo, shëmbulli I Nuh Sahatçisë nuk ka qënë I shkëputur.Tregëtari I traditës sonë, kushuriri im Hasan Lahi, siç tregon e bija e  tij , Kici, një pasionante e madhe e librave, llogariste me saktësi një të dyzetën e fitimit të firmës së tij me vëllezërit. Me atë shumë furnizoheshin  përditë dy mensa jetimoresh,  spitalet nëpër Tiranë apo ndihmoheshin njerëz pa bukë. Ai interesohej për njerëz veçanërisht në nevojë dhe, si hiqte mënjanë një të dyzetën, shkonte e ua jepte halexhinjëve duke bërë kujdes të vepronte sipas një tjetre këshille ardhur nga mësimet e tija të fesë, sipas së cilës “Atë që jep dora e djathtë, bën mirë të mos e dijë as dora e majtë”. “Për kryet e fëmijëve, baba jonë një vit rresht ka ngrënë tre vaktet vetëm bukë me kos. Atëherë ishte zija bukës; baba thoshte se unë nuk mund të ha “miradina”, kur ka njerëz që po vdesin për bukë”.

. Kurse, sot marrim vesh përditë evidentimine  xhalillëqeve të pafundëta prej kësaj kategorie që u rritën ateistë, nuk morën kulturë sa duhet dhe nqs morën ca, e lanë me njaqë dhe, është shumë e rëndësishme, nuk e ushqyen shpirtin me mësime fetare së paku. Që të trija fetë kanë mësime të shumta për përkujdesjen ndaj dijes, dijeve e dijetarëve,  por ne cituam kësaj radhe disa gjëra nga feja islame, më e përhapura mes shqiptarëve.

Ne konstatuam këta ditë për vjedhjen e pashpirtë dhe dy fishe të karburanteve. Jo vetëm vjedhje në benzinmatës, por, sigurisht, edhe mosuljen e çmimit menjëherë, kur kjo ulje sapo vinte në tregun botëror.

Mandej, nga kjo rracë vjedhësish, që nga kandari deri në abuzimet gjithfarëshe, sa prej tyre kanë kërkuar të lajnë shpirtin te ndonjë shtëpi botuese a shkrimtar sipas hadithes së profetit Muhamet, siç përmëndëm më lart? Sikur dikush shkon në xhami e lutet, falet, kërkon mëshirë për mëkatet e veta, do të thonim, një tjetër xhami është bota e një libri. Kontribuesit financiar për botimin e tij, do ta afronte atë sadopak me botën e lartësirave ideale, ku jetojnë artistët e shkrimtarët dhe, si një kalë shtëpie, që ul kokën se nuk shqipton dot fjalë si njerëzit përqark, do të niste të mendonte për kotësinë e hapsirave të stepës, kur rendëte dikur gjysëm I egër.

Në ditët e sotme, ne përjetojmë parallinj që  derdhin para lumë për   “Miss”et,, për furitë skandaloze të zgjeshjeve, për të sjellë ekipe futbolli nga jashtë shteti, për pushime në vënde ku iu dridhet dora dhe sheikëve të naftës e dikush tjetër, për të joshur shkrimtarët nëpër partitë politike, duke I përkëdhelur atje derisa t’u mbytin identitetin e tyre të sovranitetit të “malit të artistëve”.

Kur të arrijmë atë ditë , që tregëtari, apo industrialisti, plitikani apo burri I shtetit, të trokasin në derën e shkrimtarit, piktorit, skulptorit dhe t’I kërkojnë plot mirësi, nëse është e mundur që ata të kenë privilegjin e të kontribuojnë për botimin e ndonjë libri cilësor, në çeljen e një ekspozite picture apo ngrtijen e një busti ( ta zëmë të Kol Jakovës apo Karamahmut Pashës, etj), atëherë shoqëria jonë ka për të qënë krejt e ndryshme nga e sotmja nga gëlon ngado korrupsioni, krimi ekonomik e oridner, dhuna mbi personalitetin e tjetrit,  injoranca dhe kur po përjetojmë përditë se si ngrohtësia e lidhjeve të gjakut po zëvëndësohet me llogarinë e akullt të parave.

Po kur do ta arrijmë atë ditë, mund të pyesë dikush  nga të korales së  toneve optimiste, ku bëj pjesë edhe unë.

Duket që shoqëria shqiptare nuk ka për ta rritur kurrë.

 

 

Filed Under: Opinion Tagged With: Karl Marksi, libri, Riza Lahi, Robert Graves

TREG PANSHQIPTAR PËR ZHVILLIMIN E EKONOMISË KOMBËTARE

October 3, 2013 by dgreca

NGA ARTUR VREKAJ, WORCESTER,MA /

Në kuadrin e Draft-Strategjisë Europa 2020 që është në prezantim e sipër,  Shqiptarët e Ballkanit kanë nevojë jo për prezantime kompjuterike në Tiranë dhe Prishtinë, por për tryeza të përbashkëta për të projektuar e bashkëpunuar, për të ndërtuar një ekonomi kombëtare të integruar me kërkesat jetike e bashkëkohore të të gjithë Shqiptarëve të rajonit në radhë të parë,( jo vetëm të Shqipërisë dhe Kosovës) si dhe të integruara me ato të fqinjëve e më gjerë me BE.

Bashkëpunimi  ekonomik Shqipëri-Kosovë sot për sot është simbolik. Kosova në Shtator 2012 ka të regjistruar 16.6% ( ose 3.3 milionë Euro) të eksportit për në Shqipëri, kurse importi po nga Shqipëria zë vlerën 4.3%.

“Sipas statistikave zyrtare, në Shqipëri veprojnë 386 biznese kosovare, prej të cilave 197 janë shoqëri me përgjegjësi të kufizuar, kurse 180 kanë statusin e personit privat. Për nga prejardhja e kapitalit, 339 janë me kapital kosovar, kurse 50 me kapital të përzier”,- transmetoi Radio Europa e Lirë më 14 Shtator 2013.

Gazeta Dita e datës 29 Nëntor 2012 nënvizon, se tregu Shqipëri- Kosovë është një treg që nuk funksionon. Ndërkohë, shënon se janë dhjetë kompani (nga Shqipëria në Kosovë) që zotërojnë 53.187.866 euro kapital, apo 98,9 për qind të kapitalit që kanë të gjitha kompanitë nga Shqipëria që operojnë në Kosovë. Për nga veprimtaria, dominojnë ndërmarrjet tregtare. Janë gjithsej 139 të tilla, me një kapital prej 2.272.531 eurosh.

Kosova importoi nga Maqedonia për vitin 2012, mallra në vlerë 392 milionë dollarë, krahasuar me 29 milionë dollarë për eksport.

Shihet që Rruga e Kombit nuk ka ndikuar shumë në tregëtinë ndërshtetërore Shqiptare, përveçse gjatë verës më shumë, për pushime verore. Por e ardhmja, patjetër që do të flasë  pozitivisht. Më shumë se kurrë janë kërkesë e ditës vënia në zbatim e projekteve për një infrastrukture rrugore ndërlidhëse në trojet Shqiptare, me qëllim lidhjen e të gjitha krahinave Shqiptare të rajonit përfshi Shqiptarët e Malit të Zi, sidomos zonën e Plavës dhe Gucisë me Shqipërinë dhe Kosovën, apo edhe Shqiptarët e Maqedonisë  me bregdetin e Adriatikut nëpërmjet projektit të rrugës së Arbrit.

Mundësimi i një tregu të mirëfilltë panShqiptar, për të gjithë Shqiptarët e rajonit pa dallim duke ndërlidhur bizneset lokale e ndërshtetërore me njëri-tjetrin është baza e një ekonomie kombëtare. Kjo mund të arrihet edhe me marrëveshje ndërshtetërore, me ekonomi të mirëplanifikuar bazuar në kërkesat jetike, burimet e lëndëve të para dhe mundësitë prodhuese të Shqiptarëve të rajonit duke bërë të mundur promovimin e çdo prodhimi të markës Shqiptare sa më afër konsumatorit Shqiptar të rajonit.

Ekspertë të qeverive Shqiptare bashkë me agjenci zhvillimi vendore, grupe biznesi të Shqiptarëve që jetojnë në vendet Perëndimore apo edhe agjenci të huaja duhet të konsultohen e konkludojnë për hapjen e bizneseve industriale në trevat Shqiptare, me qëllim prodhimin e produkteve që vijnë nga industria e lehtë tekstile apo edhe si rezultat i konservimit apo përpunimit të produkteve bujqësore e blegtorale që tregëtoheshin me sukses edhe dekada më parë gjer para luftës së Dytë Botërore.

Ka shumë iniciativa individuale Shqiptare që janë të suksesshme edhe në këtë treg të egër të Ballkanit, edhe pse jo të gjithë janë të favorizuar njëlloj, por ajo që është më e rëndësishmja është krijimi i një klime politike biznesi nga vetë qeverisjet  Shqiptare qëndrore apo lokale, që sot për sot janë të korruptuara brenda tyre, me qëllim që në rajon e më gjerë në BE të rritet besueshmëria e partnerëve ekonomikë dhe financiarë ndaj nesh.

Krijimi i monopoleve për fusha të veçanta si dhe favorizimi i një klientele të tipit mafioz e ka dëmtuar jo vetëm Shqipërinë dhe Kosovën, por më shumë Shqiptarët e trojeve jashtë kufijve të këtyre dy shteteve. Prandaj, duke parë me përparësi edhe lëvizjet e Shqiptarëve të Kosovës Lindore, Malit të Zi dhe Maqedonisë drejt Kosovës apo Shqipërisë për hir të një politike konstante diskriminuese karshi tyre nga regjimet Serbo-Malazeze e Maqedonase nëse vërtet qeveritë Shqiptare kanë një program kombëtar zhvillimi duhet të bashkërendojnë për çdo projekt zhvillimi në të mirën tonë të përbashkët, për tu dhënë jetë zonave ku popullsia është më nevojtare për zhvillim, sidomos qytetet dhe zonën urbane pas vijës bregdetare Shqiptare deri më në thellësi të komunave Shqiptare të Malit të Zi, Maqedonisë apo gjer në Kosovën Lindore për të ruajtur një integritet të territorit të banuar nga Shqiptarët,.

Shqiptarëve të rajonit duhet tu jepet mundësia e konkurimit në një proces tenderimi më të hapur për nevoja shtetërore apo publike ku të marrin pjesë me përparësi  kompani Shqiptare për të shmangur praktikën korruptive të favorizimit të  vetëm disa emra pranë klasës politike Shqiptare apo edhe klientëve fqinjë me kombësi jo Shqiptare.

Hapja e qëndrave të edukimit teknollogjik me perspektivën e zhvillimit të një industrie të lehtë për mësimin e proceseve teknologjike të prodhimit për të mbuluar nevojat që do të paraqiten për prodhim me cilësi e standarte ndërkombëtare do të përmbushë edhe një vizion të ri për ardhmërinë e shoqërisë Shqiptare që endet qyteteve më shumë duke hamëndësuar për të ardhmen e brezit të ri.Kjo vlen për këdo nga Shqiptarët kudo që ndodhen të marrin përsipër hapjen e këtyre qëndrave mësimore, sidomos atyre që kanë eksperiencë edukimi dhe prodhimi ngaqë jetojnë në Perëndim.

Punësimi me përparësi i brezit të ri me edukim managerial të modelit Perëndimor në kompanitë Shqiptare të prodhimit si dhe procedurimi me trajnime të drejtpërdrejta nga specialistë të huaj në vënd apo edhe me trajnime pranë fabrikave prodhuese në vëndet e Bashkimit Europian do tu jepte shanse të barabarta të gjithë studentëve Shqiptarë që mbarojnë suksesshëm studimet në universitetet e vendeve Perëndimore më së shumti për të vënë ekonominë kombëtare mbi baza të shëndosha drejtimi e projektimi për të arritur prezantimin në tregun rajonal dhe BE me produktet e markës Shqiptare që kanë parametra cilësie bazuar në çertifikimin sipas standarteve ndërkombëtare.

Zhvillimi i një bujqësie bashkëkohore me plan afatgjatë të ndërlidhur me nevojat si dhe të bazuar me kontrata për nevojat e tregut panShqiptar në radhë të parë si garanci, e pastaj me vëndet e Bashkimit Europian për zgjerim prodhimi do të çelte një perspektivë suksesi të një zhvillimi  e punësimi më të motivuar për kushtet klimaterike mesdhetare që kemi.

Riçelja e veprimtarisë prodhuese të plehrave kimike për nevojat e tregut panShqiptar apo edhe të rajonit duke e studjuar dhe evidentuar kapacitetet prodhuese në rajon do të jetë edhe një mundësi më shumë për efiktivitetin e prodhimit bujqësor, por edhe për rritjen e fuqisë punëtore dhe kapaciteteve prodhuese industriale, sepse ne Shqiptarët kemi eksperiencë prodhuese që ishte konkururese edhe me vëndet e BE. Sot plehrat kimike importohen nga vëndet e Lindjes së Mesme apo edhe nga veriu i Afrikës.

Shqiptarët tashmë kanë filluar ti drejtohen tokës bujqësore si që lashtë, si e vetmja mundësi për të përballuar nevojat e jetesës, edhe pa mjete e teknikë bujqësore në më të shumtën, por atyre duhet tu gjendemi në krahë me objekt fuqizimin e fermave që janë e ngritjen e fermave të reja për ndryshimin e përparimin e jetës së tyre edhe për tu shërbyer me politika agrare e infrastrukturë ligjore që ndihmojnë edhe investitorët e huaj për të shfrytëzuar tokën me qera, sipas mënyrës perëndimore për të garantuar kështu një treg pune të qëndrueshëm për Shqiptarët e rajonit, gjë e cila do të sillte edhe një kooperim e prezantim më të mirë të emrit Shqiptar në produktet tona bujqësore dhe blegtorale.

Inkurajimi për shtimin e fermave blegtorale dhe të bletarisë do të përbëjë një nga synimet më të arrira nëse shtetet Shqiptare angazhohen më shumë për të sjellë në takimet me vëndet  e BE edhe këtë fushë që meriton vëmëndje, sepse natyra Shqiptare është ende e virgjër dhe garanton prodhime me cilësi të lartë të mishit, qumështit e nënprodukteve të tij , mjaltit etj.

Ngritja e një Dhome Ekonomike Kombëtare që të bëjë kordinimin e tregut panShqiptar me një treg më të drejtpërdrejtë me partnerët ndërkombëtare të BE apo edhe SHBA do të jetë patjetër një kërkesë e kohës në udhë e sipër.

Një nga burimet vetfinancuese të ekonomisë kombëtare është rritja e kapacitetit të industrisë nxjerrëse të mineraleve dhe zgjerimi i industrisë rafinuese e përpunuese në vënd për metalet si magnezium, krom, hekur, bakër etj duke rritur kështu të ardhurat prej tyre, por edhe fuqinë punëtore dhe çeljen e perspektivës për përftimin e metaleve të rralla për të plotësuar nevojat e shteteve Shqiptare apo edhe të kërkesave në rritje në tregun botëror.

Ka vlerësime ekspertësh në qindra milionë dollarë vetëm për Magnezin në Tropojë dhe Kukës, po po kaq janë edhe për qymyrin në Kosovë, apo edhe në Shqipëri, si dhe të ardhurat nga vendburimet naftë dhe gaznxjerrëse etj.

Nuk është më sekret të thuhet se qindra milionë dollarë presin të realizohen nga industria nxjerrëse e përpunuese e mineraleve, naftës, gurit dhe mermerit etj në trevat Shqiptare. E rëndësishme është të tregojmë, se sa të aftë jemi ne Shqiptarët të marrim maksimumin nga to pa e shitur lirë këtë lëndë të parë që trondit bursat e botës financiare dhe ta vëmë në shërbim të kombit tërë këtë pasuri.

Trevat Shqiptare me nëntokën e tyre të pasur janë lakmi e kahershme e fqinjëve tanë ardhacakë për të shtënë në dorë territore që edhe i përkasin shtetit të pavarur të Kosovës siç është rajoni i Mitrovicës (nënkupto Trepçen).

Ndaj edhe Veriu i Kosovës u cilësua në Bashkësinë e Komunave Serbe në marrëveshjen Serbi-Kosovë për qëllime ekonomike të shfrytëzimit të zonave mineralmbajtëse nga Serbia, si edhe Greqia që do si e si të marrë me shumë pjesë detare duke lëvizur kufijtë detarë për interesat e saj ekspansioniste ekonomike.

Prandaj, lipset maturi në diplomaci me fqinjët dhe ndërkombëtarët.

Shfuqizimi i kontratave të përpunimit të plehrave të importit nga Shqipëria apo edhe tërheqja e vëmëndjes për mosrritjen e ndotjes së tokës Shqiptare të rajonit me projekte industriale ku janë të favorizuar fqinjët do të përbëjë edhe një standart të ri në marëdhëniet me fqinjët apo vende të BE që flirtojnë me fqinjët në dëmin tonë.

Tregu panShqiptar duhet të lulëzojë nga përdorimi i një sistemi energjitik të  përballueshëm lehtas financiarisht nga çdo familje Shqiptare nëse do të shihen e inkurajohen edhe metodat e përfitimit të energjisë me anë të erës, paneleve diellore ( këto për ndërtesa publike apo shtetërore) apo edhe prej projekteve energjitike nga burimet lokale ujore duke i bërë qëndrat e banuara nga Shqiptarët më të pavarura dhe duke krijuar kështu më shumë kapacitet prodhues nga hidrocentralet për eksportin e energjisë elektrike në rajon e më gjerë.

Krijimi i një klime politike atdhedashëse do të ndihmonte për shkëmbime tregtare më të lira e më konkuruese jo vetëm brenda tregut PanShqiptar, por edhe pranë qyteteve ku ka me shumicë Shqiptarë në Europë apo edhe në SHBA. Kjo do të sillte edhe zgjimin e dëshirës nga Shqiptarët e mërguar për të hedhur sytë nga vëndlindja për të investuar për një biznes të sukseshëm edhe në dobi të tregut Perëndimor por gjithmonë duke patur parasysh një klimë të kënaqshme biznesi që nuk i ushqen praktikat korruptive si deri më sot.

Nëse vërtet do të kemi qeverisje ( Shqiptare) në shërbim të rritjes ekonomike në trevat Shqiptare të Ballkanit, atëherë çdo gjë është e mundur. Emigracioni masiv i Shqiptarëve do të ndalet. Dhe me patjetër Shqiptarët e mërguar edhe do të kthehen, sepse Shqiptarët e Ballkanit kanë të ardhme vetvetiu sepse janë komb vital dhe e duan punën dhe vëndin e tyre!

Por nëse përsëri ne akoma do përdorim Fazlliçërinë si kontakt dhe kontraktor në Tiranë apo edhe Prishtinë, apo edhe skema klienteliste që ngrejnë oborre apo klane të reja Shqiptare ( me lidhje politike në Tiranë dhe Prishtinë të ndikuara nga Beogradi apo Athina) mos të kërkojmë të bëjmë be e rrufe se Ideologjia e Rilindasve do gjejë zbatim edhe këtë shekull.

Filed Under: Analiza Tagged With: artur vrekaj, ekonomio Kombetare, treg Panshqiptar

Ju rrëfej Shoqatën e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë

October 3, 2013 by dgreca

Esse –nga Raimonda MOISIU/

Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë lindi në sajë të  devotshmërisë, forcës qytetare e intelektuale, kurajos e përkushtimit, të ritregojë e njohë historinë, ngjarjet themelore të saj,  duke i njohur ato u japim rëndësinë e vërtetë  marrëdhënieve universale, instikteve të tyre- mbështetur në idealet patriotike dhe atdhetare, vlerat kombëtare, kulturën, traditën e gjuhën, dëshmi këto e trashëgimisë së kozmopolitizmit që forcon shpirtin dhe sikush kultivon në vetvete atributet për të njehsuar pikën e origjinës të  identitetit kombëtar të  kombit nga vjen, në afinitet me kulturat e tjera në Amerikën multinacionale. Shumica e shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë i përkasin Letërsisë Postkomuniste të Diasporës,  ata ndajnë e tregojnë historinë nën efektin e karizmës, aureolës të rrënjëve historike dhe kulturës shqiptaro-amerikane, pohojnë të kaluarën e pararendësve, -elitës së shquar  të Rilindjes Kombëtare në ekzil, nga Fan Noli e Faik Konica, Arshi Pipa dhe Prof.Isuf Luzaj, Zef Oroshi, Qerim Panariti, Sotir Peci, Josif e Vasil Pani, Peter Prifti, Kristaq Trebicka, Anthony Athanas, Baba Rexhep Bardhi, Peter Lucas, At’Arthur Liolini, Prof.dr.Selaudin Velaj, etj. Ata mbartin me vete nderimin, respektin e kockës së erudicionit intelektual e krijues të tyre, dëshmi të njerëzores e shpirtërores, emocionuese dhe edukative. Vetë natyra, koha dhe liria u dha mundësinë të ngrenë strukturën e memorialit të krenarisë, gjuhës, të idealeve e virtyteve të  kombit, pjesë e kulturës amerikane. Në pamje të parë bie në sy gjallëria e integritetit individual e kontributit dimensional krijues, kontribut që të bën të përfytyrosh si kanë qenë ëndrrat e paraardhësve, plot sfida e dhimbje, sakrifica e arritje, përkushtimin pakompromis e shkrimtarëve shqiptarë të parë në ekzil. Sikush prej tyre ka pasur ëndërr e  shpresë, kanë parë ecjen në kohë të gjeneratave, dinjitetin kombëtar të ngrihej e integrohej nga dita në ditë, nga dekada në dekadë, duke kapërxyer shekullin.

Kush ishte ideatori dhe mbështetësit e parë në themelimin e SHSHSHA-së.

Konfident në erudicionin dimensional qytetar, intelektual e krijues të tij,  i pari që  studio idenë  për të formësuar e paralelizuar atë  me idetë e  të gjitha ngjarjeve, privilegjin për të qenë pjesë e  historisë së popullit shqiptar në të dyja kahjet e Atlantikut, me idetë e parardhësve  të atyre që shënuan fillimet e bashkësisë etnike të emigrantëve shqiptarë, me lindjen e gazetës “Dielli” e “Kombi”, themelimin e  “Vatra”-ës dhe Rilindjes Kombëtare , ishte   -Gjekë Marinaj -duke mundësuar kështu  vazhdimësinë e integritetit të letrave shqipe me kurajon, forcën dhe mundin e shkrimtarëve të vjetër e të rinj, -Pikën e Bashkimit të Letërsisë Postkomuniste të Diasporës Shqiptare.Si një metaforë për të kuptuar të kaluarën  interesante në kontekstin e trashëgimtarëve të atdhetarizmit e shqiptarisë, penës e dijes, për të përjetësuar  vlerat  dhe identietin kombëtar në mbarë botën shqiptaro-amerikane,-duke qartësuar të tashmën dhe hapur udhë të ardhmes. Me idenë e dëshirën e mirë se e ardhmja i përket gjeneratës së re, djaloshi nga Malësia e Madhe, Gjekë Marinaj  karakterizohej nga karizma dhe kultura, që maturoheshin nga dita në ditë, për të lëvizur drejt fazës të bashkëpunimit, të natyrës universal, e tashmja  me të kaluarën.

Si  personazh që duket sikur vjen nga Muzeu Historik Kombëtar i kohës, Gjekë Marinaj  në vitin 1990-botoi poezinë satirike antikomuniste e titulluar “Kuajt”, poezi që do të ndryshonte krejt rrjedhën e jetës së tij. I ndodhur përballë kufirit izolues dhe arrestimit  të pashmangshëm më 12 Shtator të atij viti,  Marinaj sfidoi  me trimëri liridashëse, arratiset nëpërmjet kufirit shqiptaro-jugosllav në Jugosllavi. Më vonë ai kapërxeu oqeanin dhe u vendos në SHBA-ës. Ardhja e Gjekë Marinaj në Amerikë ishte moment moral, shpirtëror e historik në jetën e tij.  Me përpjekje e sakrifica,ngarkesë emocionale, lumë atdhedashurie për Shqipërinë e vendlindjen, me pasionin dhe talentin për letërsinë,  ai vazhdoi studimet  në  Shkencat e Përgjithshme,  u diplomua  në Brookhaven College. Më pas diplomohet në degën e Letërsisë Bashkëkohore, i  akordohet grada shkencore; Magna Cum Laude. Në të njëjtin Universitet mbaroi edhe Master-in në vitin 2008-ë, mbrojti gradën Ph.D. në Letërsi, në Universitetin e Teksasit, Dallas. Sot Prof. Gjekë Marinaj jep mësim gjuhën, komunikimet angleze dhe letërsinë botërore në Richland College. Është autor i  dhjetra librave me poezi, studiuese e shkencore për letërsinë bashkëkohore,  publicistikë e prozë, i vlerësuar nga Kritika e kohës me Cmime Kombëtare e Ndërkombëtare. Në kapërxyellin  e shekullit 21-ë, poeti, përkthyesi, kritiku letrar dhe publicisti shqiptaro-amerikan Prof. Gjekë Marinaj  doli me  teorinë në lidhje me Letërsinë Postkomuniste të Diasporës Shqiptare; Grupimin e krijuesve, autorëve, poetëve e shkrimtarëve në ekzil, në  Shoqatë apo Lidhje Shkrimtarësh, – ide që pati efekt të thellë dhe mbështetje nga figura të njohura të Letrave Shqipe, mërguar në SHBA-ës, në  dekadën e fundit të shekullit të kaluar,-ide që do të bënte rrotacionin spektakolar dhe historik në letërsi; Themelimin e Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë.

Prof. Peter R. Prifti- një nga personalitetet e shquara të kulturës shqiptaro-amerikane, dishepulli i devotshëm dhe nxënësi i fundit,  i drejtpërdrejtë i Fan Nolit., -u anëtarësua në ditën e themelimit të saj,  qëndroi deri në ditën që u nda nga jeta. Përgatitja e tij arsimore, përvoja jetësore që nga diplomimi në  Penn State College me  “Bachelor of Arts degree in Arts and Letters,” më 1949, më vonë ndoqi “University of Pennsylvania” ku fitoi diplomën “Master of Arts degree in Philosophy”. Punoi  si sekretar i Vatrës dhe redaktor i gazetës “Dielli”, që e afroi me Nolin, e ndihmoi të njihte më mirë komunitetin shqiptar, ndërsa puna shumë vjeçare në M.I.T. e aftësoi për t’u marrë me studime politike.

Përpos potretit e staturës intelektuale, qytetare e krijuese,  Prof. Peter R.Prifti cmohet nga mbarë bota shqiptare si; patriot, dijetar i shquar historian, filozof, politolog, gjuhëtar, përkthyes e letrar.

Me të parin që e konsumoi idenë e tij në lidhje telefonike–ishte poeti, shkrimtari, publicisti dhe kineasti Kolec Traboini,   nga mbështetësit e parë dhe bashkëthemelues i Shoqatës me  ndihmesë të admirueshme. Kolec Traboini është i njohur si  ndër lirikët më të zjarrtë të vargjeve lirike shqiptare në letrat shqipe, ai është nga ata autorë që shpreh shpirtin fenomenologjik me qartësinë e mendimit filozofik e artistik nën efektin e njerëzores. Është autor i mbi 20 librave poezi, prozë, esse e publicistkë, 12 prej të cilave me poezi, të mirëpritura e vlerësuara nga kritika e kohës, audienca e lexuesve dhe dashamirësëve të artit e letërsisë. Pena poetike e Kolec Traboinit është nga zërat poetikë më të rreptë i gjendjes sociale në stilin migjenian, me ide shprehëse dhe emocionale,  krejt e vecantë në poezinë bashkëkohore.

Në arkivën e themelimit të SHSHSHA-së, vend të vecantë zë, shkrimtarja e gazetarja Albana Mëlyshi Lifschin, antarësohet e para,  për eksperiencë e bashkëpunim, ajo do të marrë  kontakte të drejtpërdrejta me Kryetarin e Lidhjes së Shkrimtarëvë Shqiptarë në tokën mëmë, asokohe, Limoz Dizdarin. Albana Mëlyshi Lifschin është nga pioneret e para të gazetarisë shqiptare për femra dhe e cilësuar si pionere e tregimit me temën e emigrimit në USA. Emigruar në SHBA-ës në fillim të viteve ’90, ajo ka njohur vetëm ngjitje në krijimtarinë e saj duke botuar dhjetra libra  në disa zhanre; poezi, prozë, publicistikë e përkthim. Zonja Mëlyshi -Lifschin është  shkrimtarja shqiptaro-aemerikane, që ka shkruar librin dokumentar në Anglisht & Shqip-“Children of Kosova-stories of horror”- për ngjarjet e vitit 1999-të, genocidit të popullsisë kosovare nga rregjimi i Miloshevicit,  libër i vlerësuar denjësisht e respektivisht, nga ish-presidenti amerikan Bill Clinton e Bordi i Arsimit i Shtetit të Neë York-ut, si tekst shkollor në shkencat sociale.  Botimi i këtij libri dokumentar historik, për cdo shqiptar, politikën e jashtëme amerikane e botërore ishte drita realiste e tragjizmit, shpërnguljes biblike, masakrat, heroizmi, epiciteti e gjithë historia horror e përgjakur e popullit martir të Kosovës, nga egërsia, mizoria e genocide sërbe, ndaj  popullit të pafajshëm. Ky libër tronditi mbarë opinionin amerikan e botëror,  i vuri ata në lëvizje për zgjidhjen e cështjes së Kosovës, mbrojtjen e popullit kosovar e të ardhmen e tij. Mbështetës e bashkëthemelues i SHSHSHA-së, është shkrimtari i mirënjohur, pionier  e figurë dominuese e letrave shqipe,  Mjeshtëri i rrëfimit e dialogut, -Naum R.Prifti. Personazhet e veprave të tij letrare janë njerës të thjeshtë, përvojat e jetës  me  fuqi të magjishme plot jetë në të kaluarën, të ardhmen e lirinë e tyre.  Shkrimtari Naum Prifti është shkrimtari që ka shkruar tregime për fëmijë e të rritur, disa prej tyre janë bërë filma, i vlerësuar nga kritika e kohës me cmime për veprat e tij letrare. Në mesin e komunitetit të bashkëthemeluesve vend të vecantë zë shkrimtarja dhe publicistja e talentuar,  “dardharja” e Bostonit në Amerikë, Rozi Theohari, autore e dhjetra vëllimeve me poezi në shqip e anglisht. Lexuese dinjitoze e veprës së Fan Nolit, intervistuese e  bashkëkohësve,  patriotëve, atdhetarëve të vjetër e të rinj, e kanë shëndrruar Rozi Theoharin në transmetuese e përhapjes së humanizmit, cuarjes e përjetësimit të veprës së Nolit, penë dominuese profesionale,  historike e publicistikës shqiptaro-amerikane. Poetja e Diellit, intelektualja, shkrimtarja, publicistja dhe Aktivistja e “Vatra” dhe “Dielli” në Amerikë, Merita Bajraktari McCormack, me  aktivitet prodhimtar,  krijues e atdhetar, e vlerësuar me Penën e Artë, është anëtare e parë e Shoqatës.

Nga më të admiruarit e të vlerësuarit mes shkrimtarëve modernë e bashkëkohorë, me kontribut të jashtëzakonshëm në letrat shqipe, bashkëthemelues i SHSHSHA-së  është  prozatori Ramiz Gjini. Në më shumë se një dekadë ai botoi gjashtë përmbledhje me tregime, dy romane e rikrijoi kohën këtej e përtej Atlantikut, përpjekjet e njerëzve të zakonshëm që u është kërkuar të sakrifikojnë rehatinë dhe çrrënjosin jetën e tyre, përpjekjet autentike në domethënien e natyrës njerëzore. Shkrimtari shqiptaro-amerikan, nga Qeparoi i Vlorës, Petraq Janko Pali, rradhitet si  mbështetës në themelimin e Shoqatës së  Shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë, duke qënë për dy mandate në Kryesinë e saj. Ai është biri i  eruditit e mësonjësit të Shquar të Bregut të Detit,”Mësuesit të Popullit” Janko Pali.  Altruist në thelb, shkrimtar profilik,  mjaft popullor, ai njihet  si  autor produktiv, i përkushtuar, pasionant, vecanërisht në rradhët e krijuesve shqiptaro-aemerikanë. Autor i dhjetra vëllimeve me poezi, prozë dhe publicistikë,  nën kujdesin e tij hulumtoi e botoi dorëshkrimet në tre vepra të Atit të Tij, eruditit Janko Pali, dhurata të cmuara historike e vlera kombëtare, shërbim  i  cmuar,  historisë e kombit. Prof. dr. Selaudin Velaj, aktivist i shquar  i cështjes kombëtare, kontributi  akademik e krijues, realiteti dhe përvojat jetësore, bashkëpunëtor i drejtëpërdrejtë prej mëse 30 vjetësh i At’Arthur Liolinit, klerikut të nderuar e  pasardhës i Fan Nolit,  kanë formuar tek Dr.Velaj, portretin e njeriut, që janë mishëruar, ndershmëria, dinjiteti, bujaria dhe fisnikëria. Me këtë rast  dua të përcjell  emra të tjerë të zërit intelektual e krijues, figura të njohura të letrave shqipe, mbështetës dhe anëtarëve të Shoqatës që me themelimin e saj:poetin martir të Demokracisë Viktor Martini, Prof. dr.Thanas Gjika, shkrimtarin Spiro Gjikondi, poetja Julia Gjika, Genc Leka, poetja bilingual e vlerësuar nga kritika amerikane, Sidorela Risto, Kreshnik Ndreu, poeti i dhimbjes e atdhedashurisë, Lek Gjoka, Marash Mali, Tom Paloka, Nikolin Markaj, Ferhat Ymeri,etj.

Të gjithë këta autorë në unitet mendimi e ideje, shënuan  kthesën e parë historike në hyrje të shekullit të ri-pikërisht në vitin 2001-themeluan Shoqatën e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë, në përputhje me Ligjet amerikane,  shoqatë jofitimprurëse, me President,  ideaotorin, i konsideruar tashmë themeluesi i saj, Prof. Gjekë Marinaj e Kryetar i Kryesisë së Parë të SHSHSHA-së, shkrimtarin e shquar Naum R.Prifti,  sekretar: Sami Milloshi, publicistin e mirënjohur herët në median shqiptare dhe poet.  Me  kontribut përkushtues e konstruktiv  me opinione dhe mendime,  i apasionuar pas letërsisë, vecmas në gjininë e poezisë,  Sami Milloshi është autor i disa librave me poezi në shqip dhe anglisht, të vlerësuara nga kritika e kohës shqiptare dhe amerikane. Ndërkohë Milloshi ka hedhur idenë se historia e letërsisë shqipe duhet të rishkruhet mbi bazën e vlerave letrare, ashtu si në botën e qytetëruar.

Luigj Cekaj, djaloshi shkodran,  në moshë të njomë u  përball  me njollën absurde e të prekurve politikisht, persekutimin dhe arrestimin, si  biri i të arratisurit politik, Kolë Cekaj. Pasionant dhe dashamirës i letërsisë, mundësia për të botuar i jepet vetëm me ardhjen e demokracisë. Ka kontribuar si redaktor i poezive në gazetaën “Besa”, Shkodër. Emigron në Amerikë me statusin e emigrantit politik, autor i disa vëllimeve me poezi dhe punoi për revistën “Trojet Tona”, aktualisht punon në revistën “Jeta katolike”,organ i Kishës  Katolike Shqiptare,”Zoja e Shkodrës, Hardsdale, Neë York. Anëtar i Shoqatës dhe sekretar i saj. Në mbledhjen e parë të Shoqatës do të vendosej për zgjedhjen e Kryesisë së re njëherë në cdo tre vjet e më pas në cdo dy vjet. Nga viti në vit anëtarësimet në Shoqatë rriteshin, reputacioni i saj  forcohej e maturohej, me besimin  se individi krijues është arbitri kryesor i zërit krijues letrar, intelektual, qytetar e shqiptar.Cdo anëtar ka lidhje të drejtëpërdrejtë ndaj parimeve që udhëheqin Shoqatën, bazuar në mendimin e vlerën, krijimtarinë e korifejve të letrave shqipe në dy kahjet e Atlantikut, trojet shqiptare e tokën amerikane. Në raport me vitet duke njohur vetëm ngjitje e progress,  kryetar i Shoqatës u zgjodh Ramiz Gjini, në dy mandate  dhe me tërheqjen e Prof. Gjekë Marinaj si President Nderi i  Shoqatës,  u zgjodh,  poeti dhe publicisti i mirënjohur nga Presheva, Adnan Mehmeti,  figurë emblematike e dominuese e Letërsisë Postkomuniste të Diasporës,  status që vazhdon  aktualisht. Z.Adnan Mehmeti është autor i disa librave me poezi në gjuhën shqipe, angleze, me aforizma  dhe publicistikë, fitues i disa cmimeve kombëtare e ndërkombëtare, jeton e punon prej vitit 1995-së në SHBA-ës. Poeti e Publicisti, Mehmeti, konceptin filozofik për jetën,  e ka kthyer në parim jetësor e krijues. Ai mendon se nuk  mjafton vetëm të jetosh, jeta matet me vepra. Lum ata që bëjnë vepra. Vepër nuk është vetëm të botosh  libër. Vepër është të mbjellësh pemë para shtëpisë për ta gjelbëruar qytetin dhe t’i japësh kuptim e shpresë asaj. Puna e shkrimtarit është e lidhur me librat,-shprehet Mehmeti. Në fëmijëri ka lexuar për Fan Nolin, gjithmonë e mundonte kurreshtja se ku kishte lindur, Noli ynë.  I apasionuar dhe  dashamirës i veprës së Nolit, -Mehmeti  studioi në Universitetin e Prishtinës,  mësoi  jetën dhe veprën e tij. Ka brengën, që herë -herë e trondit, për vendlindjen; Se kujt i takon Lugina e Preshevës. Deri kur kështu?!-pyet poeti, brengë që e ndan me bashkëkombësit, familjen,  në poezitë e librat e tij. Nën presidencën e z.Adnan Mehmeti, Shoqata  ka pasur  rritje në anëtarësim dhe krijimtari në nivel të admirueshëm artistik e krijues, aktivitete të ndryshme me taban historik, kombëtar, atdhetar e letrar. Nga sukseset më simbolike e historike, nën kujdesin e drejtëpërdrejtë të  Mehmeti, është dalja në dritë e revistës “Pena” , organ letraro-artistik, kombëtar e historik.  Aty pasqyrohen shkrime letrare, poezi, tregime, dhe publicistikë, nga autorë të ndryshëm, anëtarë të shoqatës, komunikimi me lexuesin dhe dashamirësit e letrave shqipe, në evoluimin modern të penave poetike dhe prozë.  Revista “Pena’ gjendet në Bibliotekën Amerikane, në atë të Federatës Pan Shqiptare “Vatra”, dhe Bibliotekën e Kishës Autoqefale Shqiptare e Shën Gjergjit, e Fan Nolit, Boston.

Në vazhdën e traditës, dy mandate rradhazi si Kryetar i SHSHSHA-së ka qënë poeti dhe prozatori Dalan Luzaj, djali i vetëm  i Prof. Isuf Luzaj, një nga personalitet më të shquara të nacionalizmit në Shqipëri, kulturës shqiptaro-amerikane, bashkëthemelues i Partisë Social-Demokrate me Musine Kokalarin dhe Kastriot Mucon,  poet, mësonjës e filozof. Shkrimtari e poeti Dalan Luzaj karakterizohet nga mirësia e paqja shpirtërore,  pjekuria e fisnikëria intelektuale e qytetare, i heshtur, tejet modest, i ngrohtë në komunikim, njerëzor e shoqëror, shpërthyes në pikat kulmore të situatave të ndryshme të farsave sociale e historike, i kursyer në ndërtimin e strukturës poetike dhe përsosmërisë së artit të bukur e të vështirë poetik. Dalan Luzaj, autor i disa vëllimeve me poezi e prozë, hulumtues dhe mbledhës i veprës së Atit, i 12 vëllimeve filozofike, nën titullin “Kujdesi i Bletës”, etj, vazhdon të mbajë figurën dhe trashëgiminë e penës së  tij.Pena krijuese  e Dalan Luzajt ecën  me të njëjtin ritëm e kredibilitet të cmuar, të freskët,  figurë model për brezin e ardhshëm, kohën, kujtesën, historikun e kombit e letrave shqipe në Diasporë. Po sjell në vëmendje kontributin e Nënkryetarit të Shoqatës, për disa mandate e poetit e prozatorit, Mëhill Velaj, nga Peja e Kosovës, me banim në Stamford, Connecticut.  Është anëtar i Shoqatës me themelimin e saj, dashamirës, enthusiast e  optimist i artit e letërsisë,  nuk kursen talentin, kontributin krijues e intelektual, aktivist e shpirtëror, filantropist në botimin dhe përjetësimin e veprave krijuese. Autor i dhjetra librave me poezi, në gjuhën shqipe, angleze, frënge e  rumune, me prozë; në gjininë e tregimit e romanit dhe publicistikë. Shkruan herë pas here në shtypin shqiptaro-amerkan,gazetat “Illyria”, “Dielli”,  ” Bota sot” SHBA,  Shqipëri e Kosovë,  “Fjala e lirë“, Londër , ëebsite e forume bashkatdhetare në internet. Ajo cfarë e bashkon poetin, prozatorin dhe publicistin Kostaq Duka me SHSHSHA-ë dhe kolegët e tij, është  tematika që trajtojnë në veprat e tyre, dhe  padyshim Duka mbetet autori që i jep formë letrare-artistike e mendim filozofik në gjini të ndryshme; tradicionales, qytetares, sociales, dashurisë, mallit, kuptimit për jetën, vepra që identifikojnë vlerat e vërteta, shkrimtari që jeton brenda detajit artistik.Kostaq Duka i diplomuar për Shkenca Politike Juridike, dega filozofi-është nga pionerët e parë të gazetarisë e publicistikës shqiptare me reportazhe, kolumna, opinione në gazetat e Korcës e të Tiranës. Për dy mandate ka qenë Sekretar i SHSHSHA-së. Shkruan rregullisht në gazetat; Iliria, Dielli, Fjala e Lirë, Londër, Korca, Devolli etj.

Në  mesin e shkrimtarëve në ekzil,  anëtar i hershëm i SHSHSHA-së është shkrimtari dhe publicisti Pierre Pandeli Simsia. I lindur në qytetin antik të Beratit, në familje autoktone, intelektuale e qytetare beratase, e njohur në fushën e farmaceutikës. I diplomuar për ekonomi-financë, ai u dashurua me muzikën e  letërsinë në adoleshencën e hershme. Autor i disa librave në prozë e publicistikë, romancier, shkrimtar profilik, shtjellon tema të ndryshme së; fëmijëria nën diktaturë, dramat  sociale, zakonet e tradita, emigrimi, shtjellimi i dukurisë së gjakmarrjes, etj,   janë pjesë e rrëfimeve të autorit. Prej vitit 1997-ë jeton, punon e krijon në Neë York.Është aktiv në artin e kulturën shqiptaro-amerikane,  prodhimtar në letërsi e publicistikë, boton në median shqiptare, Diasporë e libra. Për krijimtarinë e tij është nderuar me disa çmime, në SHBA, si: “Pena e artë”, “Petro Marko” etj. Për këto merita, ai është zgjedhur sekretar  i SHSHSA-së, në dy mandate.

 

Në Letërsinë post-komuniste të Diasporës aderojnë figura të njohura të letrave shqipe.

 

Në Letërsinë post-komuniste të Diasporës, e cila tashmë është grupuar në SHSHSH-ë aderojnë figura të njohura të letrave shqipe; Poetja dhe Publicistja Iliriana Sulkuqi, autore e dhjetra vëllimeve me poezi, në gjuhën shqipe e angleze, kritikë letrare e publicistikë, një mandat, Nën/Kryetare e Shoqatës, e shpallur Ambasadore e Paqes. Poeti e Prozatori Fatjon Pajo, autor i disa librave me poezi, romane e tregime, në gjuhën shqipe e angleze, i vlerësuar me Cmime kombëtare, Pena e Artë  në Atdhe e Diasporë. Tema me  drama sociale e traditicionalja e kanë bërë Fatjon Pajon shkrimtar dhe poet bilingual në gjuhën shqipe e angleze, i admiruar e kërkuar  në qarqet letrare të Diasporës e trojet shqiptare.  Shkrimtarja simpatike nga Mitrovica Teuta Shabani Toëler  jeton e punon në SHBA-ës,  bën pjesë në  grupin e parë të autoreve femra të anëtarësuara në Shoqatë, autore e disa romaneve investigativë. Eleonora Gjoka Kosta apo Elko-vajza e valëve të Bregut të Detit, poete dhe studiuese e imazhit të gruas nga mitologjia në botën reale.

Autor i dhjetra romaneve, tematika që romancieri i afirmuar  Vlash Fili shtjellon e trajton, është metamorfoza e një populli të tërë në diktaturë. Midis fillimit dhe fundit të romaneve të Filit,  ekziston dinamika e përvojave të  jetës në  krijimin e formave të reja,  lidhjen që iu bën personazheve, kalvarin e dhimbjeve, sakrificave, lidhjet e forta familjare, burgun, internimin, të cilin ai e ka provuar, Vlash Fili ia arrin qëllimit të bëjë të prekshmen dhe njerëzoren. Meritë të vecantë zë organizimi i Ditës së Letërsisë në Michigan, cdo vit në muajin e letërsisë,  nga poeti, shkrimtari e Botuesi i Revistës KUVENDI  në Diasporë,  Pjetër Jaku, me  mbështetjen e SHSHSHA-së, revistë ku konkurojnë vlerat letraro-artistike. Shoqata “Bijtë e Shqipes” në Filadelfia, tashmë është bërë simbol epoke në Diasporë e njohur për aktivitetet e larmishme disa herë në vit, me tema të ndryshme nga arti, letërsia, tradita e temat sociale, histor8ike e atdhetare, gjithmonë në bashkëpunim me SHSHSHA-së.Shkrimtari dhe publicisti i mirënjohur Skifter Këlliçi  me biografi të pasur letraro-artistike, publicistike, gazetar sportiv e televiziv. Autor i njohur për krijimtarinë produktive,  i përket muzeut historik të letrave shqipe mes  dy epokave. Roland Musta poet e prozator, Bardhyl Mezini, poet e fabulist, Përparim Hysi, poet, esseist e prozator, Ivzi Cipuri, poet, publicist e diplomat, Klajd Kapinova studiues, kritik letrar, shkrimtar e publicist, Uk Lushi shkrimtar e publicist shqiptaro-amerikan, dalë nga gjiri i luftës së UCK-së, Rita Saliu poete, luftëtare  dhe veprimtare e shquar e cështjes së Kosovës, e nderuar me Certefikatën e Mirënjohjes nga ish-presidenti Bamir Topi, Tom Mrijaj studiues, monografist, esseist, shkrimtar e publicist, Shpresa Vrana romanciere dhe esseiste trajton temën e gruas, Yllka Filipi, shkrimtare bilinguale, në gjuhën shqipe, spanjolle e angleze, e  vlerësuar nga kritika  e kohës si  zë unikal në letërsinë moderne shqiptare. Anton Ceta,poet, shkrimtar, kritik letrar e studiues, Pal Ndrecaj, shkrimtar, esseist e kritik letrar,  dr.Adem Harxhi, seksolog e publicist, autor i disa librave,  Dedë Elezaj poet e filantropist i Shoqatës, Makfire Canolli poete, Sabije Veseli, romanciere bilinguale në dy gjuhë; shqip e anglisht, poetë e krijuesë; Ramiz Mujaj, Aulona Goxhaj,  Këze Zylo,  Gjeto Turmalaj, Ndue Hila, Guri Stefani, Skënder Kodra, poeti e pikturisti, Nexhat Imeraj, Eduard Dilo, Margita Markaj, Isuf Grejcevci, etj.

Brenda e jashtë SHSHSHA-së  jetojnë, punojnë e shkruajnë në ekzil figura të shquara të letrave shqipe; Shkrimtari e poeti Petraq Risto, shkrimtari, poeti e publicisti Roland Gjoza, shkrimtarja e  gazetarja e shquar, Elvira Dones, Shkrimtari i Shquar Fatos Kongoli, bën  jetën mes Amerikës, Europës dhe Shqipërisë, poeti prozatori dhe kritiku letrar Vaid Hyzoti, shkrimtari e poeti i mirënjohur Thani Naqo, shkrimtari e publicisti Agim Bacelli, poeti i talentuar, martir i demokracisë, Alfons Grishaj, ”,  poetja e talentuar Elinda Marku, publicisti e akademiku Shpëtim Nazarko, poeti i shquar i vargjeve lirike shqiptare Nexhip Ejupi, poeti e publicisti devolli, Luan Kalana,  poetët Hekuran Miraka, Genci Kastrati, Sami Gjoka, Valbona Dardha, Aida Dismondy-i, Vasil Makoci, Monda Hamitaj Vera Kurti, etj. Ndihmesë dhe mbështetje ee admirueshme e historike,  të Federatës Pan Shqiptare Vatra nga dr.Gjon Bucaj  dhe Editori i gazetës Dielli, publicisti i mirënjohur Dalip Greca, ndihmesën e mbështetjen e dr.Anna Kohen, Presidente e Shoqatës”Motrat  Qiriazi”, bisnesmeni e filantropisti Zef Balaj,  ndihmesa dhe mbështetja Prof.dr Fatmir Terziut në botimin dhe lëvrimin e letërsisë në ekzil,nëpërmjet, “Fjala e Lirë”, ndihmesa e artistit piktor, i kudogjenduri Astrit Tota e artisti aktor Shaban Lajci, gazetarit Beqir Sina, etj.. Në  Amerikën e Veriut,  jetojnë, punojnë e krijojnë në Kanada, njerës të shquar të letrave; dramaturgu, shkrimtari, eseisti, poeti e kritiku, Prof. Vangjush Ziko, poetja e talentuar Majlinda Bashllari, poetja Sose Dumani, shkrimtari, prozatori i talentuar, i mirënjohuri,  Faruk Myrtaj, Shkrimtari dhe poeti i mirënjohur Kristaq Turtulli, shkrimtari, publicist e eseisti Vangjush Saro,  shkrimtari e publicisti Nexhip Bashllari, shkrimtari për fëmijë Janaq Pani, Sillo Mucko, etj.

Sot  Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë inkurajon e mbështet shkrimtarë, poetë dhe  artistë,  që  identifikojnë Letërsinë Postkomuniste të Diasporës, i përkasin periudhës së shtrirjes kombëtare jashtë kufijve të atdheut dhe idealizmit, pasionit dhe shprehjes,  të gjithë ata, që e jetojnë jetën me të vërtetat e saj. Letërsia Post-komuniste e Diasporës dhe  SHSHSHA-së sjellin  zbulimin e zërit të veçantë e veprave të Rilindjes, shpirtit shqiptar, shqiptaro-amerikan e krijues të letrave shqipe,  ideve të artit si frymëzim shpirtëror, dimensionit estetik të natyrës, metaforës së rritjes,  formimit fizik e intelektual, shprehin më së miri të vërtetën universale të artit ekspresiv për individin e shoqërinë. Në dashuri, në art, jetën social-ekonomike-politike njeriu është gjysma, gjysma tjetër është figura, vepra, mendimet dhe filozofia e tij. Jemi ne që bëjmë art e jetë, në një trup e mendje të vetme, në mbrojtje dhe integrimi të vlerave kombëtare, gjuhës shqipe, traditës, kulturës, letrave shqipe e historisë–mesazhin e dashurisë njerëzore, njehsojmë identitetin kombëtar shqiptar në formë e përmbajtje.

Postscriptum

Më 14 shtator 2013, në mesditë, në një nga sallat e Librarisë të qytetit Stamford në Connecticut, USA , organizoi takimin zgjedhor Shoqata e Shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë e zgjodhi Kryesinë e re;

President –Poetin e Publicistin, Adnan Mehmeti

Kryetare-Shkrimtaren e publicisten, Raimonda Moisiu

Nën/Kryetar –Shkrimtarin e Kritikun, Pal Ndrecaj

Sekretare –Shkrimtaren e poeten, dr.Yllka Filipi

Anëtarë-Romancierja Sabije Veseli, poeti Ramiz Mujaj

 

Hartford CT USA

Tetor 2013

 

 

 

 

Filed Under: Kulture Tagged With: e shkrimtareve, Raimonda Moisiu, rrefn shoqaten, Shqiptaro-Amerikan

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 49
  • 50
  • 51
  • 52
  • 53
  • …
  • 55
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT