Opinion Nga Dionis Xhafa/
Në botë nisën konflikte të ashpra, e disa nga vatrat më të nxehta të luftës më 2014-tën u bë situata në Ukrainë, ku përplaset ushtria ukrainase me separatistë pro-rusë dhe situatë tjetër edhe më e rëndë ajo në Lindjen e Mesme, në Irak dhe Siri. Këto luftëra nuk lanë pa prekur edhe ballkanasit. Shqiptarët ishin të parët që u bashkangjitën në luftën e Sirisë kundër Bashar Al Asadit. Në mënyrë krejt të papritur, tek shqiptarët u shfaq një shenjë internacionalizmi, luftë në kampe të huaja dhe jo luftë për shqiptari. Pak vite nga lufta, shqiptarët tashmë kishin vendosur të luftojnë për fe apo për mbrojtje të vlerave njerëzore globale. Megjithatë, këtu ka një dallim, është për tu përshëndetur pikërisht ai luftëtar i ndershëm i cili ka luftuar në mënyrë të pastër Bashar Al Asadin. Por, në këtë histori u përfshinë edhe fytyra të tilla si Lavdrim Muhaxheri me shokë të tij, të cilët iu bashkangjitën organizatës terroriste ISIS, e cila duke përdorur fenë islame vriste njerëz, gjë që vetëm myslimanizmi nuk e thotë të bësh krime, as edhe ndonjë fe tjetër. I dyshimtë është fakti se në Kosovë me siguri që kanë hyrë persona që kanë ndihmuar financiarisht krahun radikal islamik dhe kjo gjë është për tu dënuar. Ama, ka një keqkuptim tepër të madh. Mendoj se prokuroria kur i heton këta raste të mos gjykojë si “radikal islamik” thjesht me fjalë, por të gjykojë parimisht. Nëse dënon, të mund të dënojë me fakte. Personi që ka kryer krime dhe ka fakte për një gjë të tillë sigurisht që duhet dënuar. Vende si Kosova janë shtete që shpesh “gjunjëzohen” përballë perëndimit dhe përballë Amerikës, e ndaj edhe islami shpesh shihet si një “kulturë që vjen nga Lindja dhe që nuk është e duhura”. Në fakt, si lindja, ashtu edhe perëndimi ka mangësitë dhe të mirat e saja. Kriminel nuk është një person që ka mjekër, e të thirret si “mjekrosh” e të paragjykohet vetëm një gjë të tillë. Shteti nuk duhet të paragjykojë, por të dënojë me fakte. Ndërsa, e njëjta gjë paralelisht ndodh edhe me serbët. Ata janë të lidhur më së shumti me botën ruse, e ndaj kanë zgjedhur të luftojnë në Ukrainë. Po njëlloj, ndaj mendimin, se një serb duhet dënuar në rast se ka kryer krime gjatë kohës që ka qëndruar në Ukrainë. Nuk ka përsë të ketë aspak paragjykim lidhur me faktin se përse një serb i zakonshëm zgjedh të luftojë në Ukrainë. Pjesa tjetër, kur imamët në Kosovë kapen e futen në burg thjesht e vetëm se shprehin solidaritet me sirianët, është po ashtu për tu dënuar, në këtë rast shteti. Një deklaratë e tillë është njerëzore. Edhe në gjykim, para së gjithash duhet të jemi njerëzor dhe gjëja që duhet dënuar nga të gjithë është krimi dhe krimineli që e kryen atë krim. Nuk duhet parë çështja as se ne jemi shqiptarë dhe ata janë serbë, por në një standard të vetëm dhe ky standard është pikëpamja njerëzore, krimi i personit si gjënë më të nënçmuar që njeh bota e civilizuar.
Archives for October 2014
FLET, “NDERI I KOMBIT”- HARRY BAJRAKTARI
*KA ARDHUR KOHA QË SHQIPËRIA DHE KOSOVA T’ IA KTHEJNË MUNDIN DHE SAKRIFICËN KOMUNITETIT TONË
* Presidenti i Shqipërisë Bujar Nishani, gjatë qëndrimit të tij në Nju Jork, nderoi javën e fundit të muajit shtator në një darkë me Vatrën dhe lokalin e njohur Russian Tea Room në Nju Jork, me medalje dhe urdhra Federatën PanShqiptare VATRA, një organizatë KKSHA dhe 8 personalitete të dalluara të diasporës shqiptare në Amerikë/
Intervistoi Beqir SINA/
Në këto ceremoni të organizuar nga Misioni i Shqipërisë pranë Kombeve të Bashkuara, zoti Nishani falenderoi dhe vlerësoi lart kontributin e shqiptarëve të Amerikës, në dobi të çështjes kombëtare si dhe nderoi me këtë rast figurat e shquara të komunitetit shqiptaro-amerikan dhe sidomos disa personalitete të dalluara në diasporë, për kontributin e tyre në çështjen kombëtare.
Presidenti i Shqipërisë Bujar Nishani me këtë rast u shprehu mirënjohjen shqiptaro-amerikanëve për ndihmesën e tyre në krijimin dhe mbrojtjen e shtetit shqiptar, pavarësinë e Shqipërisë dhe Kosovës, për lirinë dhe demokracinë, mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në Mal të Zi, Luginën e Preshevës dhe Maqedoni dhe në afrimin më të madh mes shqiptarëve dhe popullit amerikan.
Ndërkohë, gjatë qëndrimit në New York, presidenti i Shqipërisë z. Bujar Nishani, dekoroi me urdhërin ” Nderi i Kombit” për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në avancimin e çështjes shqiptare në Washington, veprimtarin e njohur në komunitet zotin Harry Bajraktari. Titull me të cilin u dekoruan edhe Anthony Athanas (post mortum), Nikolla Pano, Richard Lukaj, Jim Xhema, Agim Karaxhozi dhe Dr. Gjon Buçaj. Kurse, Federatën Panshqiptare “Vatra” Presidenti Nishani i nderoi me me titullin ” Urdhëri i Flamurit”, ndërsa Këshillin Shqiptaro-Amerikan me urdhërin “Gjergj Kastrioti”.
Zoti Bajraktari :A keni pritur një nderim kaq të lartë?
H.Bajraktari: Për 100 vjet Komunitetit Shqiptaro-Amerikan ka qenë dinamik, i gjallë dhe angazhues në jetën amerikane dhe në çështjen kombëtare. I gjallë dhe dinamik ky komunitet është edhe sot. Falë këtij angazhimi mund të them se Komuniteti ynë në SHBA është më i organizuar, më i shkolluar brenda jetës amerikane sesa komunitet e tjetra që jetojnë e veprojnë në këtë hapësirë. Ndihma e këtij komunitetiti nuk ka munguar në asnjë periudhë dhe në asnjë rast të vetëm për mbrojtjen e shqiptarëve në Ballkan. Historia është më e vjetër se një shekull, po aq edhe ndihma e afruar nga ne. Në këtë kontekst po përmendi Konicën, Nolin dhe mikun tim personal Anthony Athanas, i cili, njëherësh, ka qenë edhe mentor i imi si për biznes, ashtu edhe për aktivitetin tim politik. Ne, më të rinjët, kemi trashëguar nga ata më të vjetrit dhe ky zinxhir i aktivitetit tonë kombëtar nuk është shkëputur kurrë.
Të gjithë ne, edhe shokët e mi, për çështjen kombëtare ishim bashkë. Unë jam njëri nga themeluesit e Këshillit Shqiptaro- Amerikan( NAAC). Kam pasur disa pozita në këtë këshill dhe veproj palodhshëm edhe sot brenda tij. Këtu nuk pretendoj të flas për punën dhe aktivitetin tim për 25 vjet të shkuara. Për këtë flasin faktet dhe do të flasë më vonë historia.
E imja është të punoj dhe të kontribuoj për çështjen e atdheut. Kjo është e rëndësishme për mua dhe familjen time. Tërë angazhimin im ka qenë i drejtuar për të bërë diferencën tek populli im në Ballkan.
Çfarë do të thotë për ju personalisht dhe familjen tuaj ” Nderi i Kombit”?
H. Bajraktari: Natyrisht, kam qenë shumë i emocionuar për këtë mirënjohje. Është një respekt për punën time që kam bërë bashkë me shokët e mi për Shqipërinë, Kosovën dhe viset tjera shqiptare në Ballkan. Këtë e konsideroj si motiv për të punuar në kontinuitet për çështjen kombëtare. Ky çmim që m’ u nda mua nga Presidenti i Shqipërisë z. Nishani është një nder i madh për mua dhe punën time, për familjen time dhe për të gjitha ata që kemi punuar së bashku për këtë çështje madhore.
Ju keni marrë shumë vlerësime, dekorata, mirënjohje dhe falënderime nga SHBA Kosova dhe Shqipëria. Cila nga to u ka gëzuar më shumë, përkatësisht cilën e konsideroni më të veçantë?
H. Bajraktari: S’ mund të them se njëra është mbi tjetrën, më e veçantë se tjetra, në fakt se cila e ka vlerën dhe rëndësinë e vet për kohën e veprimit dhe për punën time. Megjithkëtë, do të veçoja tri nga to: atë të Presidentit të SHBA George Bush në vitin 2006, të Presidentes së Kosovës Atifete Jahjaga në vitin 2012 dhe këtë që m’ u nda para pak ditësh nga Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani. Të gjitha këto kanë qenë një gëzim për mua dhe një shtytje për të punuar edhe më shumë për Amerikën dhe atdheun tim.
Zoti Bajraktari Nëse do t’ u jipej rasti, kujt do t’ ia dedikoshi këtë mirënjohje?
H. Bajraktari: Popullit dhe shtetit amerikan për miqësinë 100 vjeçare, Shtëpisë së Bardhë, Senatit dhe Kongresit Amerikan që mbështetën sinqerisht shqiptarët në të gjitha periudhat historike, kur ne ishim të rrezikuar zeriozisht nga hegjemonia e fqinjve tanë në Ballkan.
A mund të përmendni edhe emra tjerë në komunitetin tonë?
H. Bajraktari: Komuniteti ynë, siç theksova më parë, qe një shekull punon për të mirën e atdheut, për Shqipërinë, Kosovën dhe trojet tjera etnike në Ballkan. Mendoj se ka ardhur koha që këta njerëz për punën dhe sakrificën e tyre, më herët dhe më vonë, nga Tirana, Prishtina dhe Shkupi, të nderohen. Të tillë ka pasur, ka dhe do të ketë edhe në të ardhshmen.
Ju keni shoqëruar shumë liderë e delegacione nga Kosova dhe Shqipëria në Washinkton: në Kongres, Senat dhe në Shtëpinë e Bardhë. Cili ishte lideri apo delegacioni i parë?
H. Bajraktari: Delegacionin e parë që unë e shoqërova në Shtëpinë e Bardhë , në hyrje të West Wing, ishte ai i Presidentit të Kosovës Dr. Ibrahim Rugova në vitin 1993, ku u prit nga Këshilltari për Siguri Kombëtare i presidentit Clinton, Samuel Richard Berger. Dr. Rugovën e shoqërove edhe kur u prit nga Sekretari i Shtetit Warren Cristopher në vitin 1996, që ishte pritja në nivelin më e lartë në Shtëpinë e Bardh deri në atë kohë. Një delegacion të Këshillt Kombëtar Shqiptaro- Amerikn, ku isha edhe unë, e priti Presidenti i SHBA Bill Clinton në vitin 1999 para fillimit të fushatës së bombardimeve në Serbi. Unë kam shoqëruar edhe delegacione të tjera shqiptare në Dhomën e Përfaqësuesve, në Senat dhe në Shtëpinë e Bardhë.
Sot dëgjon edhe shprehjen se ajo ç’ ka ndodhur me shqiptarët në Ballkan është mrrekulli. Sa keni qenë optimist në vitet e 90-ta për këtë që ka ndodhur?
H. Bajraktari: Nga natyra jam optimist, sepse këtë e mbështeti me punë. Mund të them se edhe në vitet e 90-ta kam qenë i tillë, gjithnjë optimist se në Kosovë dhe Shqipëri dhe në të gjitha trevat tjera shqiptare do të ndodhin ndryshime pozitive. Kur i vështron sot pas kaq vjetësh, mund të vish në një përfundim fatlum. Kanë ndodhur më shumë ndryshime pozitive sesa që kemi pritur. Këto ndryshime janë historike, sidomos për Kosovën, që fitoi pavarësinë.
Si i mendoni shqiptarët në të ardhshmen?
H. Bajraktari: Duke u nisur nga e sotmja, duke marrë para sysh rezultatet, mendoj se shqiptarët asnjëherë gjatë së kalurës nuk kanë qenë në pozitë më të volitshme. Kjo ecje drejt Evropiës garanton një të ardhshme shumë më stabile të shqiptarëve. S’ ka dyshim se Shqipëria, e cila ka nisur negociatat me Bashimin Evropian, do të jetë pjesë e saj, ndërkaq Kosova pjesë e NATO-s dhe gjithashtu e integruar në Evropë. Jam thellësisht i bindur se në të ardhshmën nuk do të ketë kufij mes tokave shqiptare. Në rretha tjera ndërkombëtare, ashtu siç po e shohim në ç’ drejtim po lëviz bota sot, Amerika dhe Evropa, do të pajtohen që nga dy shtete, të jetë një shtet shqiptar.
A mendoni se ka ardhur koha që shqiptarët e Amerikës të marrin mandat që kanë nga dy shtetet tona- Shqipëria dhe Kosova?
H. Bajraktari: Kur kam ardhur në Amerikë e kam gjetur një komunitet mjaft dinamik që luftonte kundër politikës së dhunshme të Jugosllavis ndaj shqiptarëve dhe politikës diktatoriale të Enver Hoxhës në Shqipëri. Atëherë ka qenë një situatë, nëse mund ta them, e status quos, gjërat nuk lëviznin ashtu si mendonim për shkak të Luftës së Ftoftë mes dy blloqeve, perëndimit dhe lindjes, por kumuniteti shqiptar në SHBA kurrë nuk është ndalur së vepruari për rrëzimin e regjimit të E. Hoxhës dhe lirinë e pavarësinë e Kosovës. Nëse do të llogaritej matematikisht i tërë kontributi i këtij komuniteti, jam i sigurt se Shqipëria dhe Kosova s’ do ta kenë lehtë të shpërblejnë këtë mund. Ndërkaq, sa i përket mandatit duhet të vlerësojnë ata vetë.
Ju jeni pjesë e diasporës të cilën regjimi i Enver Hoxhës e quante “Mërgata e Qyqeve”. Çfarë mendimi ken ju për figurat e tjera me të cilat keni bashkëpunuar për vite me radhë për rrëzimin e komunizmit, të drejtat politike e kombëtare të shqiptarëve nën Jugosllavi dhe çlirimin, lirinë dhe pavarësinë e Kosovës?
H. Bajraktari: Nuk ishim qyqe të mërgatës, por zë i fortë i atdheut, zë që i drejtonim diktatorit Hoxha nga vendet demokratike, nga Amerika dhe Evropa Perëndimore se ajo që po bënte ai ishte një mizori mbi shqiptarët që e mendonin një Shqipëri të lirë, demokratike e qytetare. Sintagma “Mërgata e Qyqve” ishte vetëm një prpogandë e tij e brendshme, siç kishte edhe shumë të tjera për Parinë Punës.
Zoti Bajraktari Së fundi a keni një falënderim për Presidentin e Republikës së Shqipërisë zotin Bujar Nishani!
H. Bajraktari: Po! Përzemërsisht, unë e përgëzoj me gjithë zemër kryetarin Nishani për punën e tij të jashtëzakonshme, që po bën për Shqipërinë. Presidenti Nishani ka një vlerësim të lartë edhe këtu në Amerikë.
Ne Foto: Nga e majta: Richard Lukaj, Nikolla Pano, Martin Shkreli, kongresmeni Engel, presidenti Nishani, Harry Bajraktari, Avni Mustafaj. Anthony Athanas-JR, Michael Granoff, CEO of Pomona Capital, dhe ambasadori Ferit Hoxha./
Muslims who Saved the Lives of Jews
By Michael Curtis/
The horrors committed by evil people during the Holocaust are well known and documented. Less well known are the merciful deeds performed by good people during the years of World War II. Among the least known of these decent individual are the Muslims in Albania who saved Jews. The screening in October 2014 of a filmBESA: The Promise, directed by Rachel Goslins, with music by Philip Glass, is a welcome reminder of this minor but significant segment of Albanian history, in which a small number of Muslims protected Jews from Nazi Germany.
The film portrays a number of compelling and moving stories. It is based on the book BESA, written by Norman H. Gershman, a Jewish American who narrates and is the central figure in the film. Over a five-year period he collected stories and photographed members of Albanian families who acted in a compassionate way during the war years. The story remained largely unknown during the almost 50-year period after the war while Albania was controlled by the Communist regime known as the Socialist People’s Republic from 1944 to 1991. During those five decades, displays of religion were banned in what was an inhumane and brutal regime, and contacts with the outside world, especially Israel, were forbidden.
Albania is a small country rarely making news though it is a member of NATO and the Organization for Security and Cooperation in Europe, and since June 2014 has candidate status for membership in the European Union. As a result of its defeats in the Balkan Wars in 1912, the Ottoman Empire lost control of the Albanian area it had long ruled. Following the Ottoman defeat, Albania began its efforts to become an independent country in 1912. After the end of World War I it was accepted in 1920 as an independent state based on a common language, though its borders were not internationally recognized until 1926, and it was also recognized as a member of the League of Nations.
Albania was invaded by Fascist Italy in April 1939. Jews were not allowed to leave the country and a concentration camp was established in Kavaje, but Italy did not comply with the German Nazi demands to hand over all Jews. After the armistice of September 8, 1943 between Italy and the Allies, German forces invaded and occupied Albania. The Nazis ordered all Jews there to register but Albanians would not give the Germans any list of Jews. The Albanians did not collaborate. On the contrary, in the face of grave reprisals for their behavior, they helped Jews to evade the Nazis and sheltered them in their own homes. They gave the Jews false documentation, allowing them to mingle in public, and forged passports for them.
In only two cases were Jews captured by the Gestapo and deported to Bergen-Belsen. Albanian border police allowed Jews to enter the country without asking questions. The Righteous persons gave Muslim clothes to Jewish women to help them evade Nazi checkpoints. They took Jews to Albanian ports and helped them escape the country.
The hatred of Jews on the part of the Mufti of Jerusalem is well known, along with his eager approval of the extermination of Jews in Europe and in Iraq, his raising of an SS Muslim Division in Bosnia, and his association with Heinrich Himmler and other leaders in Nazi Germany. BESA tells a different and compelling story of Muslim behavior. The book and the film document the participation of some Christians but mostly it was compassionate and kind Albanian Muslims (Sunni Muslims make up about 58 per cent of the population) who sheltered Jews who had fled to their country to escape from the Nazis.
At the beginning of World War II about 200 Jews lived on Albania, mostly in the towns of Korce and Pristina. During the war more than 2000 Jews sought refuge in the country. BESA is the account of the hospitality of Albanians towards them. The Albanian word “BESA” apparently means faith or keep the promise. It is a code of honor, an ethical code entailing an obligation to provide help. It entails hospitality, providing food and shelter to those in distress. By tradition it is a collective agreement to show kindness to and to save people in trouble.
The story deserves to be better known. The Albanians sheltered the refugee Jews or assisted in arranging transport to Italy. The dramatic outcome was the fact that 1800 Jews were alive in Albania at the end of the war. The dramatic result is that there were eleven times more Jews in the country at the end of the war than at the beginning. In comparative terms it was the only European country in which more Jews existed at the end than at the beginning of the war.
A comparison with some European countries can highlight the extraordinary behavior of the Albanians. In Poland, 90 per cent of its 3.3 million Jews perished; in Germany 88 per cent of 240,000; in Slovakia 83 per cent of 90,000; in Greece 77 per cent of 70,000; in Hungary 70 per cent of 650,000. Even in the neighboring Kosovo area more than 600 Jews were killed. Only Denmark where less than 1 per cent of its 8,000 Jews were murdered can compare with the record of Albania.
After the dissolution of the Albanian Communist regime in 1991 and the creation of Albania as a parliamentary regime the truth became more widely known. Consequently, Vad Yashem, the World Center for Holocaust Research, in Jerusalem, that has honored 25,000 from 49 countries, since February 1995 has recognized 70 Albanians as Righteous among the Nations.
Photographs and the narrative in the film BESA portray the heroism of the Righteous Albanians. In the main they were simple people who did non-simple things. The film is organized around a series of conversations, often highly emotional, told mostly through their descendants. Jewish survivors tell of their gratitude to their Muslin rescuers.
The central story is a moving one, ultimately joyful, recounted by a man named Rexhep Hoxha, an owner of a toy store. He is the son of one of the Righteous, and was engaged in a search for 15 years, that took him to Bulgaria and Israel, to carry out the obligation of his father. His father had protected a Jewish family and carefully preserved three Hebrew books entrusted to him by the family until they could reclaim them. He had passed the torch of kindness, the return of the books, to his son, symbolic of dedication to the next generation. After considerable effort, the son finally located the Jewish man who had been saved by his family. In a meaningful and emotional encounter for both men the meeting took place in an apartment in Israel where Hoxha fulfilled the promise to his father to return the three books. They turned out to be a complete Torah.
What is compelling in this complex narrative is the modesty as well as the enormous courage of the Albanians who risked their lives for BESA. In a poor country, perhaps the poorest in Europe, the Righteous Muslim individuals did what they thought was right and passed on the promises they had made to their children. At this moment when the Islamic State in Iraq and Syria is exhibited repugnant brutality and evil, BESA is an inspiring story of Muslim heroes who opposed inhumane terrorism and treasured human life.
Fr. Gjergj Meta of Albania to speak at the Library of Congress
The Library of Congress/
The European Division and the Albanian Language Table/
present/
Father Gjergj Meta On the Eagle’s Wings:
Triptych of an Apostolic Journey:
Martyrdom, Cohabitation, and Hope in Albania European Division Conference Room,Jefferson Building, Room LJ-250
Friday, November 14, 2014
12:00 noon – 1:00pm
For the recent Apostolic Journey of Pope Francis to Albania, Father Gjergj Meta served as Media Relations Director. His talk will provide insight into the Pope’s historic Journey to Albania, as well as into persecution under Communism, religious dialogue, and the future of Albania.
Father Meta, born in Durrës, studied Canon law at the Gregorian University in Rome, and serves as a Catholic priest in the Archdiocese of Tirana-Durrës.
Contact Erika Spencer espencer@loc.gov 202-707-4371
Request ASL and ADA accommodation five days in advance at 202-707-6362 or at ada@loc.gov
RREZIQET NDAJ EURO-ATLANTICIZMIT- (Po Shqipëria dhe Shqiptarët?)
Nga Frank Shkreli/
Javën që kaloi në Washington u mbajtë një konferencë e organizuar nga Qëndra për Analiza të Politikës Europiane ku morën pjesë akademikë, ekspertë të çështjeve dhe politikës europiane, diplomatë të huaj
dhe amerikanë. Forumi i gjashtë i këtij enti iu kushtua sigurisë në Europë, përfshirë rolit të NATO-s si dhe gatishmërisë së vendeve europiane, sidomos vendeve ish-komuniste, tani anëtare të NATO-s, për të luajtur rolin që u takon në këtë moment të historisë, e që u cilësua si periudha e “krizës më
serioze të sigurisë në Europë në disa dekada.”
Debatues të ndryshëm theksuan, sidomos politikën e ashpër anti-perëndimore dhe revizioniste që ka ndjekur Rusia e Putinit — përfshirë edhe sulmin rus kundër Ukrainës — që sipas ekspertëve, për arsye të ndryshme, por kryesisht ekonomike, ka shkaktuar tensione të mëdha edhe në radhët e Aleancës
së Atlantikut. Politika e Kremlinit, e cila përfshinë forcën ushtarake, propagandën, presionet ekonomike, diplomacinë dhe subversionin ndaj shteteve fqinje, sipas disa pjesëmarrësve në atë forum, po kërcënon sigurinë anë e mbanë Europës, me qëllim për të rivendosur hegjemoninë ruse në Europën Lindore ish-komuniste. Konferenca vuri në dukje rolin e NATO-s në Europë gjatë luftës së ftoftë dhe gjatë 25 viteve të fundit ç’rej shëmbjes së komunizmit, por u theksua gjithashtu fakti, se siç duket në Europën post-
komuniste po zbehet kujtesa e luftës së përbashkët kundër komunizmit, si dhe e rolit që dikur luante Amerika në punët europiane. Folës të ndryshëm, ekspertë të politikës dhe të marrëdhënjeve amerikano-europiane ngritën një numër çështjesh që prekin lidhjet midis Shteteve të Bashkuara dhe Europës,
si dhe rolin që duhet të luaj Aleanca e Atlantikut, NATO, në shekullin e 21-të. Përballë kësaj situate të pasigurtë në marrëdhënjet europiane dhe ndërkombëtare, konferenca e Washingtonit, javën që kaloi, çka është edhe me keq, theksoi gjithashtu se ndjenjat anti-amerikane në Europë, për një numër
çështjesh, janë në rritje e sipër.
Ekspërtë të ndryshëm, akademikë dhe përfaqsues të qeverive të ndryshme nga Europa dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ndërkohë, diskutuan mbi rolin që duhet të luajnë Shtetet e Bashkuara, NATO-ja si dhe vendet dhe popujt e Europës Qendore dhe Lindore, me objektivin për të përforcuar lidhjet strategjike transatlantike, ashtu që në të ardhmen të mënjanohet ndonjë krizë e mundëshme ndaj sigurisë në Europë, e shkaktuar qoftë nga politika e mbrendshme e shteteve ish-komuniste, qoftë nga politika hegjemoniste ruse, e cila gjithmonë peshkon në ujëra të turbullëta, përfshirë edhe Ballkanin perëndimor. Europa Qendrore/Lindore u karakterizua si një front i ri-aktivizuar lufte, ky si rrjedhim i sulmit rus kundër Ukrainës dhe sepse Moska po bën ç’mos që të frikësoj ushtarakisht dhe të shantazhojë
ekonomikisht vendet e rajonit.
Është e pamundur që edhe vizita e planifikuar e presidentit rus, Vladimir Putin në Beograd të mos shikohet në këtë prizmë. Sepse ajo po bëhet në një periudhë delikate dhe që përputhet plotësisht me politikën e re ruse të shantazhit dhe të frikësimeve ndaj vendeve të atij rajoni. Dhe si e tillë, politika e Rusisë së Putinit jo vetëm ka për qëllim të minojë përparimin e bërë në Ballkan këto 25 vitet e fundit, por është një sfidë e drejtë për drejtë ndaj autoritetit dhe influencës së Bashkimit Europian, të NATO-s dhe të Shteteve të Bashkuara në Ballkanin Perëndimor. Kujdes Ballkanin!
Atëherë, për ata që interesohen dhe ende dëshirojnë një Europë të lirë demokratike, të begatë dhe të sigurtë, të tërë dhe të bashkuar — çka duhet të bëhet përball këtyre sfidave ndaj sigurisë në Europë dhe si mund, dhe si duhet të përforcohen lidhjet transatlantike për të kundërshtuar rreziqet dhe sfidat e
mbrendshme dhe të jashtme, që i kanosen sigurisë në Europë.
Një prej folësve në forumin e javës së kaluar në Washington ishte edhe Victoria Nuland, Ndihmës Sekretarja Amerikane e Shtetit për Punët Europiane dhe Euro-Aziatike. Ajo u kujtoi të pranishëmve se këtë vjeshtë bie 25-vjetori i rrëximit të Murit të Berlinit dhe se dy dekada e gjysëm më parë, vendet e Europës Qëndrore, me shëmbjen e komunizmit, frymëzuan botën
duke kapur atë “moment shprese” dhe duke e transformuar atë në liri dhe
mundësi të reja për miliona veta në atë vende dhe duke rivendosur, sipas saj,
demokracinë liberale, me zgjedhje të lira, me institucione të pavarura dhe me
një liri të medias, anë e mbanë Europës Qëndrore dhe Lindore.
Zyrtarja e lartë e diplomacisë amerikane u tha pjesmarrësve të këtij forumi
se, “Sot ne jetojmë në një botë më të mirë, sepse Europa Qendrore 25 vjetë
më parë kishte zgjedhur rrugën e një Europe të lirë, të tërë dhe në paqë.”
Por ajo theksoi se kjo alternativë e zgjedhur nga këto vende 25 vjetë më
pare, “është nën kërcënim dhe në rrezik spese Europa Qëndrore gjëndet
përsëri përball një fronti, të një lufte për të mbrojtur sigurinë dhe vlerat
tona.” Këtë kërcënim, Victoria Nuland e karakterizoi si, “një luftë
të mbrendshme dhe të jashtme.” Si kërcënime nga jashtë, diplomatja
amerikane përmendi agresionin e Rusisë kundër Ukrainës, si një rast kur një
vend i madh shtyp vendet e vogëla, kur të dojë e si të dojë. Ajo u ndal edhe
tek kërcënimi që paraqet grupi terrorist ISIL kundër sigurisë, begatisë dhe
vlerave perëndimore– kërcënim të cilin ajo e cikësoi si real dhe emergjent.
Ajo mirëpriti ndihmën e vendeve të Europës në luftën kundër këtij grupi
terrorist dhe bëri thirrje shteteve që të bëhet më shumë për të ndaluar
rekrutimin dhe financimin e këtij grupi në hapësirën transatlantike.
Ndërsa, Z.nja Nuland theksoi kërcënimet e jashtme ndaj sigurisë dhe vlerave
të vendeve në hapësirën euro-atlantike, ajo njëkohësisht nënvijoi se në
vendet e Europës Qendrore dhe Lindore, “kërcënimet e mbrendëshme ndaj
demokracisë dhe lirisë janë po aq shqetsuese sa edhe kërcënimet e jashtme”.
Diplomatja amerikane përgjegjëse për çështjet europiane, vazhdoi duke
thënë se “dy kancerët binjakë, mangësitë në përforcimin e demokracisë dhe
korrupsioni, po kërcënojnë ëndërrën e shumë prej atyre të cilët kanë punuar
aq shumë për realizimin e saj, ç’prej vitit 1989.” Në një kritikë të drejtë për
drejtë ndaj disa udhëheqsve të këtij rajoni, ajo tha se, “Ndërsa ata përfitojnë
nga antarësimi në NATO dhe në Bashkimin Europian, ne mund të gjëjmë
udhëheqës në këtë rajon të cilët sillen sikurë kanë harruar vlerat mbi të
cilat janë ndërtuar dhe veprojnë këto institucione”. Ata, pohoi, ajo flejnë
rehat gjatë natës, të sigurtë se mbrohen nga artikulli 5 i aleancës së NATO-
s, ndërsa gjatë ditës, udhëheqës të këtyre vendeve ish-komuniste zbatojnë
një “demokraci jo liberale”, ndërkohë që i fryjnë nacionalizmit, kufizojnë
lirinë e shtypit dhe kritikojnë shoqërinë civile. Ajo kritikoi ashpër edhe ata
të cilët “mbrojnë zyrtarët e korruptuar nga persekutimi” për krimet e tyre,
ose “ata që anashkojnë parlamentin kur t’u teket e si t’u teket”. Zyrtarja e
lartë e Departmentit amerikan të shtetit tha ndër të tjera, në fjalimin e saj
duke theksuar se, nepërmjet antarësimit në organizmat euro-atlantikë, vendet
e Europës Qëndrore dhe Lindore duhet të jenë vigjilente, sepse, shtoi ajo, “Ne
mund të jemi të fortë vetëm atëherë kur të mbrojmë pluralizmin politik,
shoqërinë civile dhe të drejtën e individit për të kundërshtuar edhe mbrenda
kufijve tonë shtetërorë sfidat ndaj lirisë dhe demokracisë”. Jemi të fortë,
përfundoi diplomatja amerikane, atëherë, “kur qeveritë tona janë të pastra,
transparente dhe të përgjegjëshme, por edhe llogaridhënse ndaj popujve të
cilëve ato u shërbejnë.”
Po vlerat, për të cilat foli diplomatja amerikane, vlerat pra të
euroatlanticizmit, të lirisë dhe të demokracisë, të së drejtës të individit — a
janë kto vlera që zbatohen a po jo nga Shqipëria dhe shqiptarët, si vend
anëtar i NATOs dhe si popull që aspiron antarësimin e plotë në organizmat
euro-atlantike. 25 vitet e kaluara të sjellin dyshim. Mos vallë edhe
shqiptarët, 25 vjetë pas shëmbjes së komunizmit zyrtar e kanë harruar
historinë e tyre kombëtare të shekullit të kaluar. Cili ishte “momenti i
shpresës”, për kombin shqiptar apo kemi harruar, kur shqiptarët e donin
Shqipërinë si e gjithë Europa? A mos janë edhe udhëheqsit shqiptarë në të
gjitha trojet shqiptare në Ballkan pa dallim, ata të cilët natën flejnë rehat
nën umbrellën e sigurisë së NATO-s, e ditën praktikojnë politika shkatërruese
ndaj njëri tjetrit, duke minuar demokracinë dhe lirinë, në dëm të së ardhmes
së kombit shqiptar si anëtar në të gjitha organizmat euro-atlantike. A e
shohin udhëheqsit shqiptarë këtë lloj politike që ndjeket për një çerek
shekulli tani si të dëmshme sa janë të dëmshme edhe kërcnimet e jashtme?
Me të thënë të drejtën, janë shqetsuese tendencat dhe dukuritë e fundit në
Shqipëri për të rihabilituar figurën e diktatorit komunist Enver Hoxha, gjë që
të sjellë në mendë sistemin më të egër komunist në Europë dhe më anti-
demokratik dhe anti-NATO dhe më anti-vlerave perëndimore — ndërkohë që
udhëheqsit më të lartë të vendit dhe ministrat e qeverisë përulën para fugurës
së tij dhe marrin pjesë në parakalime të periudhës së komunizmit. A ndanë
Shqipëria këto vlera perëndimore për të cilat u diskutua në forumin e
Washingtonit javën e kaluar, me organizmat euro-atlantike si NATO,
anëtare e së cilës është, dhe me Bashkimin Europian, anëtare e së cilës
dëshiron të jetë. A i ndanë dhe ai i mbështet ky brez politikanësh, vlerat e
lirisë e të demokracisë, të lirisë dhe pavarësisë së medias, të lirisë së veprimit
të shoqërisë civile, të pavarësisë së gjykatave, të politikës së anti-korrupsionit,
të dënimit të zyrtarve të korruptuar, të pjesmarrjes në parlament dhe jo të
anashkalimit të tij. Sepse janë këto vlera të cilat kombi shqiptar, të pakën në
letër, është angazhuar të ndajë me botën perëndimore,të cilës thotë se i përket
dhe të cilës dëshiron t’i bashkohet, dhe t’i mbrojë në hapësirën e tij — në
trojet e veta — si pjesë e hapësirës së organizmave euro-atlantikë.
Janë këto vlera, jo të shekullit të kaluar, por janë vlera të cilat e janë provuar
se forcojnë lirinë, pluralizmin politik, shoqërinë civile, dinjitetin njerëzor dhe
të drejtat bazë të njeriut. Janë këto vlera të cilat e bëjnë më të lehtë dhe
kontribojnë për një qeverisje të pastër, transparente dhe përgjegjëse ndaj
popullit që duhet t’i shërbejë. I takon kësaj gjenerate, që të ndahet njëherë e
mirë nga një e kaluar e tmershme gjysëm shekullore, e që seriozisht të zbatojë
këto vlera, duke ruajtur dhe duke mbrojtur bekimet e lirisë dhe të
demokracisë, nëqoftse me të vërtetë ky brez politikanësh beson në këto vlera,
si bazë e veprimtarisë së tyre politike. Ky është një angazhim që duhet të
ritheksohet dhe të ripohohet nga ana e tyre, sidomos nga kjo klasë politike,
nga ky brez, dhe jo vetëm me fjalë, por me vepra konkrete për të bindur
popullin vet, por edhe miqët e jashtëm me të cilët pretendojnë se I ndajnë
vlerat perëndimore — duke u larguar nga “vlerat” e diktatorit që përfaqsonte
një sistem që jo vetëm nuk besonte në këto vlera, por i cili për pothuaj 50-
vjetë i luftoi këto vlera, që ndajnë shtetet europiane me njëra tjetrën si
anëtare të organizmave euro-atlantike, e që kombi shqiptar dëshiron tu
bashkohet. O me vlera të botës moderne të dinjitetit njerëzor ose me
kundërvlera të një regjimi antivlerë! Shpresoj që mangësitë e vlerave
demokratike të kësaj politike, të mos jenë “kërcënimi nga mbrenda”, për të
cilin foli diplomatja amerikane, Victoria Nuland në Qëndrën për Analiza të
Politikës Europiane, javën që kaloi në Washington.
- « Previous Page
- 1
- …
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- …
- 54
- Next Page »