Archives for December 2014

Kujt i interesonte vrasja e Gazetarit Investigativ?

December 2, 2014 by dgreca

Atentat I deshtuar ndaj gazetarit investigative Artur Çani/
Gazetarit Artur Çanit kanë tentuar t’i bëjnë një atentat. Lajmi bëhet me dije nga televizioni News 24, ku Çani drejton amisionin investigativ “Kaktus”. Çanit i kanë zënë pritë para pallatit ku jeton.
Mësohet se atij i ka zënë pritë një person i maskuar, që kishte një pistoletë me silenciator. Sipas News 24, atentati ka dështuar, pasi personit të maskuar i është bllokuar pistoleta në momentin që do qëllonte.
Për momentin nuk dihen motivet dhe autorët e tij. News 24 raporton se për ngjarjen, përveç drejtorit të Policisë së Tiranës, Ardian Çipa, që ka shkuar në vendin e ngjarjes, është interesuar edhe kryeministri Edi Rama.
Pyetja qe kerkon pergjigje:Kujt i interesonte vrsja e gazetarit investigativ?

Gazetari Artur Çani rrëfen detajet e atentatit ndaj tij

Gazetari i emisionit investigativ “Kaktus”, Gazetari Artur Çani ka rrëfyer atentatin që është tentuar t’i bëhet mbrëmjen e djeshme. Në një intervistë në News 24, ai ka thënë se fillimisht nuk e ka kuptuar atë që po ndodhte. Çani tha se atentatorit iu bllokua pistoleta.
“Ngjarjen e kam parë nga kamerat, vetë nuk kuptova gjë fillimisht. Një djalë i pallatit e kishte parë personin me armë në dorë. Unë isha në ashensor dhe po ngjitesha në banesë, kur dëgjova një zhurmë, por nuk u shqetësova. Kur e pashë më vonë në kamera, ai kishte shkrepur armën, por ajo u bllokua. Kur tentoi për herë të dytë, unë isha futur në ashensor. Për fat shpëtova”,- tha Çani.
Gazetari i njohur ka bërë të ditur dhe komunikimin që ka pasur me ministrin e Brendshëm Saimir Tahir dhe kryeministrin Edi Rama. “Më pas mora në telefon ministrin Samir Tahiri, i cili më siguroi mbështetje. Më pas më mori në telefon edhe kryeministri Rama, i cili më tha se jetëgjati nuk bëhet jetëshkurtër. Nuk kam pasur presione dhe nuk besoj se ngjarja ka lidhje me emisionin që unë bëj. Unë do ta vazhdoj emisionin tim. Shteti duhet të më sigurojë mbrojtje”, ka thënë gazetari Çani.

BRENGA DHE ËNDRRA E ARVANITASIT SHEKULLOR

December 2, 2014 by dgreca

Nga Abdurahim Ashiku/Athine
Kur u takuam për herë të parë në prill 2006 më tha “Jam njëqind pa tre”…
Vitin e kaluar kur shkova ta takoj ishte i lodhur nga sëmundja, por mbi të gjitha nga vdekja e djalit, më tha “Jam njëqind edhe tre”…
Sot, më dy dhjetor 2014, mësova se iku në përjetësinë e tij, në moshën 104 vjeç…
Lam Qefalaj ishte një rrënjë nga lisi i madh i arvanitasve, një rrënjë që e ruajti gjuhën e të parëve, ia përcolli djemve dhe nipërve.
Ëndërr kishte të shkonte në Shqipëri…
Ëndrrën dhe brengën e tij po i përcjell si i ngriva në shiritin magnetik në prill 2006…
Athinë, 2 dhjetor 2014

Ishim ulur dhe po prisnim kafenë. Shpëtim Hyka, komshiu im i cili ishte bërë sebep i këtij udhëtimi, ma mori dhe ma hodhi vështrimin dhe vëmendjen bregut të detit, në atë gji të bukur të fshatit të largët Saranti të Thivas. Anas tij, i menduar ecte një burrë që mbi kokë mbante barrën e bardhë të dimrave të shumtë. Se sa dimra dhe sa borë kishte mbi kokën e tij do ta mësoja më vonë.
“Është Lami, më thotë Shpëtimi. E ka vrarë shumë vdekja e gruas ndaj nuk e di në se do të ulet e do të kuvendojmë me të si atëherë kur pa e parë e pa më parë kurrë mu drejtua: “Ç’ë bën o djalë ?” Ajo e pyetur shqip, kur unë nuk dija asnjë fjalë greqisht, më befasoi. Atë pyetje, që është një lloj përshëndetje siç përshëndesin malësorët tanë rrugës këdo që takojnë, njohur e panjohur me “tungjatjeta”, do ta takoja dhe përjetoja gjatë gjithë viteve që jetova e punova në Thiva dhe këtu në fshat…”
…Kur u afrua pranë tendës e ndali hapin. Na pa dhe buzëqeshi. Shpëtimin e kapi përqafe si ta kishte bir të tij. U ul përballë meje. Mori frymë thellë dhe e treti vështrimin thellë në hapësirën detare që ndalej diku në Ksilokastrën e Peloponezit.
Nisëm muhabetin. E pyesja unë shqip. E pyeste Shpëtimi arvanitikisht. Përgjigjet, me ndonjë ndërhyrje të fjalëve të greqishtes, ishin të tilla si të më përgjigjesh një burrë që tërë jetën e tij e kishte kaluar në malet e Shqipërisë pa zbritur asnjëherë në qytet. Unë kisha njohur ndonjë të tillë në udhëtimet e mija maleve të Dibrës e Matit…Por, më mirë le t’ia lemë lexuesit të tundë mendueshëm kokën e të shkundë kohët…
A. Ashiku: Le të bisedojmë, me fjalët tuaja, ashtu si t’i mësoi nëna dhe si ke folur tërë jetën.
Lami: Po.
Sa vjeç je ?
Lami: Jamë nëntëdhjetë edhe katër.
Ku ke lindur ?
Lami: Këtu, në katundin prapa. E quajnë Kukurajana.
Sa fëmijë ke ?
Lami: Katër djelm. Kam nji vajzë dhe tre meshkuj. Martuar tërë. Kam engonia.
Sa nipër ?
Lami: Njëmbëdhjetë.
Ku punojnë?
Lami: Di mbetenë me dhi. Nji këtu. Nji në katund, vajza.
Vetë me se merresh ?
Lami: Mu? Me këtë këtu, me tavernën.
Ç ’punë ke bërë në jetë ?
Lami: Punë ? Çoban.
Çoban? Me dele ? Me dhi ?
Lami: Me dele. Me dhi. Bëra edhe lopë. Bëra ekato qefalja lopë, njiqind krerë. Nuk më shkuan mirë dhe i shita.
Ky fshati këtu a ka shumë arvanitas ?
Lami: Ku ? Katundi ? Si s’ka ? Shumë. Arvanitas. Skiptarë. Diafora.
Nga kanë ardhur arvanitasit e këtushëm ?
Lami: Nga Koritsa stin Alvania. Malon mandej ishin. Këtej nuku janë.
Nga Korça erdhën këtu apo…?
Lami: Ja, këtu. Këtu erdhën.
Këtu ke shtëpinë tënde ?
Lami: Stëpinë e kemi lart neve, në katund. Ala këtu sipër, saqë duket prapa qeraqi, kemi vendin, kemi shtëpi për dimër. Nani, këto dita do ikëm dhe do vijmë që të zërë bora.
Kur bie borë zbrisni këtu ?
Lami: Po.
Verës shkoni atje?
Lami: Verës shkojmë atje.
Atje me se merreni ? Keni bagëti ? Sa dele ke ?
Lami: Kemi treqind.
Sa qengja shite për pashkë ?
Lami: Nuku i shesim se i ther këtu djali për tavernën. Nja dhjetë-pesëmbëdhjetë këtu me shokë.
Po qumështin çfarë e bëni ?
Lami: Qumështin nji evro.
E shisni qumësht, nuk e bëni djathë?
Lami: Nuk e bëjmë djathë se skemi duer, skemi gjë.
Sa qumësht në ditë shisni?
Lami: Ndonjë ekato qila, akoma. Njiqind kile.
Shpëtimi. Tote, otan nuk kishte skoli kutu fare, cilën gluhë flisnit, arvanitika?
Lami: Ne. Arvanitika. Neve arvanite e njohëm. Elenika nuku dijimë mirë.
Me gruan shqip flisnit?
Lami: Ne. Po.
Ajo prej këtu ishte apo…?
Lami: Jo. Atje, prej katundi. Ajo më vdiq.
Më thanë. Më vjen shumë keq. Të ka lënë vetëm.
Lami: Saranda meres. Dyzet ditë nani.
Të kesh fëmijët, nipërit, mbesat !
Lami: Për të mira, por shoku nuk është. E shofi në ëndërr se më foli “Plak, Plak!”. Ishte poshtë në ipogjio dhe unë jesh sipër diç psaksis atje në sunduqet dhe ajo më thirri “ Plak, Plak! Ç’ë bën atje ?
Sa vjet jetove me gruan ?
Lami: Me gruen bëmë shtatëdhjet e di.
Shtatëdhjetë e dy vjet martuar ?
Lami: Po.
Sa vjeç je martuar ?
Lami: Gruaja ishte e vogël…
Sa vjeç ?
Lami: Ishin katërmbëdhjet vitra. Ishin s’ishin.
Po ti ?
Lami: Unë jesh ikositesera. Njizet edhe katër
Dy herë më i madh ?
Lami: Dheka hronia. Dhjetë vitra.
Shpëtimi: Nani ç’ë thonë djelmtë.
Lami: Nani vene skolia. Elenika flasin.
Shpëtimi: Maqi ( djali A.A ) di arvanitika?
Lami: Ne. Tërë djelmt edhe nipërit dijnë.
A. Ashiku: Kemi marrë edhe gratë me vete. Kjo është gruaja ime.
Lami: Gruaja jote ?
A. Ashiku: (gruas) Ky është Lami. Shtatëdhjetë e dy vjet ka jetuar me gruan.
Lami: Po, po. Evdhominda dhio hronia bëmë bashkë me gruan.
Shpëtimi : Të jeshë mirë pa, do të të çojmë një ditë dhe do të bëjmë taksidhi.
Lami: Atje doj të vejë që… kala të shohim. Kesh vajtur ala nuku njihja po trëmbej plaka. Trëmbej mos vdes andej.
Ku ke qejf të shkosh ?
Lami: Atje në Spathar do iki. Do vejë në Selenicë.
Kur ke qenë ushtar në Shqipëri ?
Lami: Në saranda, me italonjt.
Ku ke qenë ?
Lami: Që këturen ramë në Ersekë. Në Ersekë, poshtë në Selenicë. Në një katund atje, mbetëm qero atje. Vamë në nji shtëpi atje nuku na hapi derën. Kërceva nga mandra. Hyra brenda. Jeshin dy gra. U thash jemi të mirë, jemi të mirë mos u trembuni. Telespandon, mbetëm atje. Neve stratiotë keshem. Nga gratë njeran e thoshin Sotiro. Më thotë do të bëjmë gabro. I them “Sotiro jam i martuar, kam dy djelm” Ishje vërtet i martuar. Telespandon, shkuam mirë atje. Neve jeshim stratiotë, keshim mishëra, hajmë mirë, pijmë. Ikëm, atje pastaj Mononat dhe Spathar (Skrapar A.A) na poqën, në Tomorr. Atje u bë nji luftë e madhe. U derdhëm në katund natën. Atje që gjuenim. Ishim anamesa sta dhio pira. Do bënim maqi e do vriteshin njerëzit. Thotë pse na gjuani? Se do bënet maqi, do bënet luftë e madhe dhe do tu vrasin. U thamë “nuku trembemi neve”, “si nuk trembeni ?” U bë luftë. Ikëm që me natë…
Këtu ai e tret vështrimin në kohë, humbet në kujtime. Ka mall të madh të shkojë edhe një herë në Selenicë të Ersekës, atje ku siç thotë shpëtoi djalin e shtëpisë që “ishte me italojt” dhe nuk ua dha grekëve. Ka pas dëshirë të shkojë gjatë gjithë këtyre viteve që u hapën kufijtë por nuk e lente gruaja, kishte merak se mos mbetej atje. Tani, thotë nuk e ka këtë merak se gruaja i iku dhe ai edhe po të vdesë në vendin e të parëve do të japë shpirt.
…E fiksova në fotografi tek tregonte me shqipen e konservuar breza pas brezi me një lloj qëndrese të mahnitshme. E fiksova mes djalit të tij të madh Maqit dhe nipit të tij Lamit të ri. Më pas u ulëm në tavernën buzë detit dhe ndërsa pinim verë fshati e hanim nga qengji i kopesë së tij, biseda vijoi në shqip, në atë gjuhë që, ndonëse nuk u shkrua kurrë, mbijetoi në këtë trevë dhe u transmetua brez pas brezi nëpërmjet këngës, folklorit, të folurit të përditshëm në familje.
Kur u ndamë për të marrë të përpjetën drejt Thivas e Athinës e pashë t’i mbushen sytë me lot. E pashë t’i lutet Maqit për udhëtimin e ëndërruar prej vitesh, për të parë Ersekën, Selenicën, Shqipërinë…(Saranti,Thiva, prill 2006)
Ne Foto: Lami dhe Jorgo

Vlonjatët e Mat’hauzenit pa lapidar dhe pa memorial

December 2, 2014 by dgreca

* Një bisedë interesante me fëmijët e të vrarëve në kampin famëkeq të Mat’hauzenit. Flasin Jorgo Papingji dhe Lefter Gjyli/
*Jorgo Papingji: S’kam ku ti vë një lule babait, asnjë lapidar për të vrarët vlonjat të Mat’hauzenit/
Ne Foto:Jorgo Papingji/
Nga Albert Z. ZHOLI/
Një histori e rrallë, një histori e pabesueshme, një histori që përcjell dhimbje të patregueshme. Jorgo Papingji dhe Lefter Gjyli janë dy vlonjatë, baballarët e të cilëve u vranë nga bisha naziste në Mat’hauzen së bashku me 308 burra të tjerë vlonjatë. Arrestimi I tyre u bë në mesnatën e 15 Mars 1943, u mbajtën një natë në burgun e Vlorës dhe të nesërmen u nisën për në Prishtinë dhe prej andej në Austri. Jorgo atëherë ishte vetëm 6 muajsh ndërsa Lefteri vetëm 4 vjeç. Lajmi për vdekjen e baballarëve e morën vesh në qershor 1945 me anë të një liste të Kryqit të Kuq Shqiptar. Ata u rritën pa baba, por nga ana tjetër dhe pse prindërit janë shpallur dëshmor, për të 308 të vrarët vlonjat në Mat’hauzen, nuk ka një lapidar ku fëmijët të vendonin një lule (pasi ata janë pa varr).
Lefter Gjyli
Kush nga familja Gjyli është vrarë në Mat’hauzen dhe si është ngjarja?
Nga familja jonë janë vrarë dy vëllezër, Kristaq Dhimitër Gjyli, me të vëllain Kristofor Dhimitër Gjyli. Pra që të dy janë vrarë në Mat’hauzen.
Ne kemi banuar në Vlorë prej kohësh dhe babai im, ishte tregtar i mesëm. Ne jemi një familje patriotësh. Në kohën e luftës, babai nuk shkoi direkt në luftë, në front, por ai ndihmonte luftën me të holla, me veshmbathje dhe me ushqime. Madje në dyqanin e tij bëheshin mbledhjet e ilegalëve dhe vinin të gjithë udhëheqësit kryesorë të luftës në Vlorë. Ai kishte rënë ën sy. Gjithmonë e ndiqnin spiunët megjithëse ai ruhej. Kryetar i Ballit në Vlorë ishte Vizhdan Risilia i cili e ka spiunuar. Në sajë të këtyre spiunimeve që ishte përkrahës i luftës, gjermanët kishin kohë që e kishin vënë babanë në rreth të kuq për ta arrestuar. Një natë në orën 12 babanë vijnë dhe e arrestojnë papritur. Së bashku me babanë e Vaso Godos, Lito Godon, babanë e Aranit Berberit babanë e Jorgo Papingjit dhe shumë të tjerë në lagje.

Të kanë treguar ditën apo javën që ka ndodhur?
Me atë që më ka treguar nëna dhe të afërmit më vonë, ka qenë rreth 15 mars I vitit 1943. Pra fillim pranvere. Askush nuk e priste të vinin në atë orë, askush nuk e mori me mend se do ti arrestonin ashtu befasisht.

Ku i çuan në fillim?
Në fillim i çuan në burgun e Bashkisë në Vlorë që ishte përballë Bashkisë, I ndante vetëm rruga. Pas një apo dy ditësh i hipën në makina dhe I çuan në Prishtinë. Mësuam vetëm kaq se nga Prishtina do ti nisnin në stacionet më të afërta të trenit për në Austri. Kaq mësuam, asgjë më shumë. Atëherë nuk kishte këtë ndërlidhje që ka sot. Kristofor Gjyli, ishte xhaxhai im, pas 9 muajsh e arrestuan dhe atë dhe e çuan në Prishtinë. Edhe xhaxhai ndihmonte shumë luftën dhe spiunët kishin bërë punën e tyre. Xhaxhain e arrestuan në janar 1944. Edhe xhaxhain e çuan në Prishtinë dhe më vonë në Mat’hauzen. Pra të dy vëllezërit nga një derë ën Mat’hauzen. Aty u vranë të dy, aty gjetën vdekjen të dy duke lënë familjet dhe fëmijët vetëm.
Ju që nga ajo ditë nuk kishit asnjë lajm prej tyre?
Jo. Asnjë, fare. Nuk dinim çfarë bëhej, por prisnim. Unë isha I vogël se kisha idenë shumë. Por shija nënën që qante ditë e natë.
Kur e morët vesh për vdekjen e tyre?
Në vitin 1945, nga muaji shkurt, ne na erdhi në shtëpi një njoftim i qeverisë, apo më mirë të themi mandatet e vdekjes që I kishte marrë kryqi I kuq në Mat’hauzen. Ne hapëm derën e shtëpisë 40 ditë për vakinë. Gratë filluan të qanin për të dy vëllezërit. Pra një vdekje në mungesë. Unë atëherë isha vetëm katër vjeç dhe nuk I shoshitja mirë gjërat, por e dija çfarë ndodhi. Shtëpia u shtrua me qilima dhe mindere për pritjen e njerëzve. Të dy familjet u mblodhën tek ne madje edhe dy vëllezërit e tjerë që ishin gjallë. U bë gjithë rituali sipas zakoneve tona, sipas traditave tona.
Po nga qeveria shqiptare a u nderuan dy vëllezërit babai dhe xhaxhai juaj?
Po, u nderuan, ju dha titulli “Dëshmor i atdheut”. Ato ditë erdhën në shtëpinë tonë të gjithë drejtuesit e Komitetit Ekzekutiv dhe Komitetit të Partisë së Vlorës.
Me statusin e dëshmorit morët ndonjë shpërblim?
Morëm disa vite, më pas qeveria Berisha na e hoqi këtë shpërblim, dhe nuk e kemi kuptuar kurrë se përse.
Nga Mat’hauzen çfarë dokumentesh keni që vërtetojnë vdekjen e babait tuaj?
Ne me anë të kryqit të kuq dhe të njerëzve kemi marrë të fotokopjuara të gjitha dokumentet origjinale, ku përcaktohej vendi, rrethinat, numri I të burgosurit dhe të dhënat e tjera që përputhen katërcipërisht me identitetin e babait. Ishte dhe një matrikull metalik me numër për identifikim sa më të saktë. Të gjitha këto, ja i kam këtu në një dosje të veçantë.
Jorgo Papingji
Babai im ishte simpatizant i lëvizjes, ishte njeri që e ka ndihmuar me të gjitha mundësitë lëvizjen, pasi ne historikisht kemi qenë një familje patriotike. Babai im punonte në doganën e Vlorës, si spedicioner. Kishte vite që punonte aty dhe e njihnin dhe kishte miqësi të madhe në Vlorë. Madje babai dinte dy gjuhë të huaja. Me ato pak kursime që kishte (siç më thoshte nëna) ai ndihmonte me tërë mundësitë e tij lëvizjen nacional çlirimtare. Ndihma e tij kishte rënë në sy ndaj ai ishte etiketuar nga gjermanët nëpërmjet spiunëve që kontrollonin çdo lëvizje.
Në të njëjtën kohë me babanë e Lefterit?
Ajo ishte dita e gjëmës. Besoj se atë ditë 15 Mars 1943 pasi ajo ishte nata që u bënë më shumë arrestime në Vlorë. Nëna nuk e mbante mend mirë nga stresi I madh që kaloi, por sipas shumë kujtimeve të miqve, besoj se ajo ditë ka qenë. Edhe im atë natën është arrestuar, sit ë gjitha arrestimet e tjera.
Çfarë moshe kishe në atë kohë?
Unë atëherë isha vetëm 6 muaj, isha në pelena (qesh) dhe as dija çfarë bëhej. As kur u bëra një vjeç se kisha idenë. Kur u rrita dhe doja babanë shihja se ndryshe nga shokët e mi babai më mungonte. Më vonë e mora vesh se si ishte e vërteta. Mbaj mend pastaj ku u rrita dhe pyesja nënën vazhdimisht si është historia e babait. Ajo më thoshte ishte natë, ora 12. Ishim në gjumë. Kur dera bie me forcë. Nuk hapëm sytë mirë kur na e shqyen derën dhe u futën brenda. Ishin sulur nga gardhi i shtëpisë dhe jo nga dera e oborrit. Babai nuk kishte arritur të vishej me rrobat e tjera por ishte me rroba nate. Unë vura kujën më tha nëna, por s’kisha çfarë të bëja. Ata e lidhën dhe e morën me vete sikur të ishte kafshë.
Pra babanë e ke njohur vetëm nëpërmjet tregimeve të nënës?
Po. Unë nuk i kurseja pyetjet dhe nëna me durim më sqaronte çdo gjë që unë kërkoja. Nëpërmjet tregimeve të saj kisha krijuar dhe kam një ide të qartë se kush ka qenë babai im.
Çfarë të veçante ju ka thënë nëna për babanë?
Para se të lindja unë, nëna kishte lindur dy motra. Babai e kishte merak të lindte një djalë për të vazhduar jetën e trashëgimisë familjare. Kur linda unë babai u gëzua shumë, shumë më thoshte nëna. Pas lindjes time ai u bë më i gëzuar. Tani i tha nënës jam i qetë. E kam trashëgimtarin. Tani dhe ju jeni të sigurt. Sikur e parandiente. Sikur diçka dinte.
Si e përjetoi nëna jote këtë gjëmë?
Shumë keq, Jashtëzakonisht keq. Më thoshte se të nesërmen e arrestimit, ne u mblodhëm shumë gra (pasi u bënë shumë arrestime) dhe bëmë demonstratë përpara burgut (tek Bashkia), por më kot. Ata i nisën për në Kosovë dhe më vonë i çuan në Austri. Pastaj nuk morën vesh asgjë. Kjo deri sa erdhi lajmi në vitin 1945.
Kush ishte iniciatori i zbulimit të së vërtetës?
Ishte Kryqi i kuq Ndërkombëtar në përkrahje të të cilit ishte dhe Kryqi i Kuq Shqiptar. Ata shkuan në Austri dhe aty morën dokumentacionin e plotë. Madje ata morën listat e plota, listat e sakta ku dhe si kanë qenë. Me ato lista ato erdhën ën Shqipëri.
Si i sollën dhe ku i vendosën mandatet?
I solli kryqi i kuq me listë të vërtetuara katërcipërisht dhe me vulën e institucionit ku i kishin marrë. Gjithë lista u vendos në merkato në qendër të Vlorës. Ishte një dokument origjinal i marrë në vendin e ngjarjes. Ishte një ditë që për Vlorën ka ngelë në kujtesë. Njerëzit shtyheshin për të parë të vërtetën. Duhet të dimë se në ato ditë arrestimesh u çuan në Mat’hauzen dhe kampet e shfarosjes mbi 308 burra nga Vlora. Ky lajmërim mban datën 28 qershor 1945. Në merkaton e Vlorës atë ditë u kthye në ditë zie. Kam një kopje të origjinalit të atij lajmërimi n ku babai im Perikli Papingji mban numrin rendor 10.
Në sistemin monist a janë vlerësuar dhe përkujtuar këto figura?
Po. Babai u shpall “Dëshmor I Atdheut” dhe në 5 maj tek ne vinin veteran dhe drejtues të pushtetit në Vlorë. Më pas u lanë në harresë. Kur u shpall dëshmor u bë një ceremoni shumë e madhe nga pushteti vendor dhe Komiteti I Partisë. Na dhanë dhe një shpërblim 5 mijë lekë të reja më vonë por na e hoqën prapë. Ai shpërblim ishte ndihma që na jepte babai për patriotizmin e vetë, pasi nuk na la gjë tjetër dhe ne u rritëm jetimë.
Në gjithë këtë ngjarje kush është pjesa më e dhimbshme?
Është ajo, që ne nuk dimë ku të qajmë prindërit tanë. Nuk dimë ku të vëmë një tufë lule, Nuk dimë se ku të gjejmë një çast prehje në kujtim të prindërve. Është thënë se do të bëhet një lapidar, se do të bëhet një Memorial, apo një përmendore. Është thënë shumë, janë marrë shumë nisma, por asgjë nuk është bërë. Duhet një lapidar i veçantë. Nuk janë përkujtuar asnjëherë, nuk është bërë diçka e veçantë. Ja tani përkujtojmë 70-vjetorin e çlirimit, ku të shkoj ti vë një tufë lule babait, ku? Unë të gjitha dokumentacionin e babait e kam marrë në Austri, ka shkuar vetë mbesa ime dhe e ka marrë me saktësi të plotë.
Ku duhet të bëhet ky memorial?
Aty nga i nisën, përballë Bashkisë ku ka qenë burgu i vetëm. Aty ku kanë qarë me qindra gra për burrat e tyre. Unë 70 vjeç dhe skam ditur ku ti vë një tufë lule babait.

Shqiptarët e Hartford –it të Connecticut festuan me madhështi e krenari kombëtare Festën e Flamurit

December 2, 2014 by dgreca

Nga George PANI/ Hartford CT/
Shqiptarët e Hartfordit dhe rrethinave përreth festuan me madhështi e krenari kombëtare së bashku Festën e Pavarësisë. Në një atmosferë të ndezur festive plot krenari, gëzim e shqiptari, qindra pjesëmarrës për rreth 6 orë, dëfryen nën muzikën shqiptare dhe këngët e kënduara nga Ylli Baka dhe Entela Ilirjani. Në sallë ndodheshin rreth 250 Shqiptarë dhe Shqiptaro-Amerikanë, banorë të Hartfordit, Glastonbury, Rocky Hill, West Hartford, Neëington, Southington, Bristol, Windsor, Neë Haven, Waterbury etj.
Këtë eveniment historic e kombëtar e nderoi me pjesëmarjen e tij edhe Kryetari i Bashkisë në Hartford, Zoti Pedro E. Segarra, i cili u foli të pranishmëve për vëllazërimin mes popullit Shqiptar dhe atij Amerikan, për vlerat dhe kontributin e Shqiptarëve ndër breza këtu në Amerikë. Mbrëmjen e hapi studentja Amerikano-Shqiptare, Raisa Ballo duke uruar Mirëseardhjen të gjithë bashkëtdhetërve, dashamirësve të kulturës shqiptare dhe të pranishmëve të tjerë. Më pas moderatorja e mbrëmjes artistik-historik-patriotik, i dha fjalën Kryetarit të Degës “Vatra” Hartford”, zotit Ilam Peci, i cili falenderoi pjesëmarrësit në këtë eveniment të vecantë , duke iu uruar atyre: Gëzuar Festën e Pavarësisë. Pas Kryetarit, z. Peci, e mori fjaën, vatranja, dhe njëkohësisht, Kryetare e Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë, Zonja Raimonda Moisiu, e cila bëri një përshkrim të shkurtër historic të Ditës së Pavarësisë, datat historike dhe personalitetet historike të lidhura me të. Pas zonjës Moisiu, fjalën e mori edhe Kryetari i Bashkisë në Hartford, zoti Pedro E.Segarra, i cili mes të tjerash vlerësoi lart kontributin e Shqiptarëve në USA, vëllazërimin dhe ngjashmërinë me kulturat e tjera që janë emigrantë ne USA. Ai theksoi se “këtë vit vendosëm Flamurin Shqiptar në ndërtesën e Bashkisë në Hartford. Këtë e bëmë dhjetë ditë më parë dhe do ta lemë atje, derisa një ditë tjetër e shënuar e ndonjë kulture tjetër të ketë ditë festive.” Pas tij, Zoti Peci e quajti të hapur mbrëmjen duke i uruar të gjithëve: “Gëzuar Ditën e Pavarësisë”.
Këngët e kënduara nga Ylli Baka dhe Entela Ilirjani ndezën atmosferën dhe pista u mbush menjëherë me shqiptarë që kërcenin nën vallet popullore shqiptare nga të gjitha trevat dhe trojet shqiptsare Shqipëri, Kosovë, Camëri dhe Maqedoni. Asnjëherë më parë nuk kishte pasur kaq pjesëmarrës një eveniment i tillë në shtetin e Connecticut. Organizatorët gjendeshin në këmbë, duke bërë të mundur, që gjithkush të mbetej i kënaqur në këtë mbrëmje, kaq të vecantë për komunitetin shqiptaro-amerikan në Hartford. Ajo që binte më shumë në sy ishin, të rinjtë, shumë prej tyre të lindur në USA apo të ardhur shumë të vegjël, kërcyen dhe kënduan këngët e vallet popullore shqiptare. Pista asnjëherë nuk mundi të kmbetej bosh dhe rinia tregoi se tradita vazhdon dhe Shqiptarizma mbahet gjallë, pavarësisht largësisë nga Atdheu. Flamujt Shqiptarë dhe Amerikanë ishin vendosur mbi pistë të vendosur në pjesë të ndryshme të sallës. Kudo sundonin ngjyrat kuq e zi dhe simbolet shqiptare.
Vajza 12 vjecare e një Shqiptaro-Amerikani, e quajtur Sara, ishte e para që ftoi Zotin Pedro E. Segarra të kërcente nën ritmin e valleve shqiptare dhe ai u ngrit me kënaqësi duke i kërcyer vallet tona. Me pas ai kërceu edhe shumë herë të tjera nën ritmet e muzikës vecmas te serenatave korcare, që për cudi i ngjasonin me ritmet e muzikës latine nga edhe kishte origjinën. Kudo kishte hare dhe kënaqësi në atë mbrëmje aq të bukur e mbresëlënëse. Para se të largohej Zoti Segarra bisedoi shkurtimisht me disa pjestarë nga kryesia e “Vatra Hartford” duke hedhur mendimin për binjakëzimin e Hartfordit me një nga qytetet Shqiptare. Ai u shpreh, “Nuk i dihet kohërave dhe situatave, por gjithnjë duhet të dini se keni vend një vëlla dhe mik të mirë në krahun tuaj që është Amerika.” Të shumtë ishin ata qe e falenderuan, për ardhjen e tij në këtë mbrëmje.
Mbrëmja u organizua nga Kryesia e Degës “Vatra” Hartford” si edhe nga kompania Eagle 3 Dots – Dardhë Albania, kompani e cila kishte marrë përsipër dekorin festiv të mbremjes. Fotoreporteri i njohur i RTSH—së, z. Julian Napoloni realizoi filmimet e mbrëmjes dhe Fatjon Gjashta ishte tekniku i qëndres së zërit në sallë. Bisnesmenët e mirënjohur të indusyrisë kulinare në Hartford CT sponsorizuan me ushqime të bollshme sipas traditës shqiptare. Shumë nga pjesëmarrësit shprehën kënaqësinë e tyre në këtë mbrëmje duke premtuar pjesëmarrjen e tyre në evenimentet e ardhëshme që do të organizohen.
George PANI
Hartford CT USA

Mbyllen festimet e 102 vjetorit te Pavrësisë në Michigan

December 2, 2014 by dgreca

Nga Pjetër Jaku/
Me një darkë festive në sallën “Gjergj Kastrioti” të Qendrës së njohur të Shën Palit në Detroit, përfundojnë aktivitetet përkujtimore të 102 vjetorit të Pavarsisë në Michigan.
Edhe pse një jave e ngjeshur me festime dhe koncerte, ku ne komunitetin shqiptar të Detroitit ishin këngëtarët e njohur Eli Fara, Meda, Zef Beka dhe Elizabeta Marku, me datën 30 Nëntor 2014, në Sallën “ Gjergj Kastrioti” të Qendres së Shën Palit u përkujtua 102 vjetori i Pavarësisë, në një atmosferë festive dhe organizim serioz, si në të gjitha rastet e mëparshme. Ishte pikërisht kjo qender atdhetare dhe fetare që e përkujtoi Pavarësinë të ndarë nga Flamuri me yll i periudhës së komunizmit, në fillimin e viteve 80-të me një rregullore të veçantë organizative, ku përfshihej, pothuajse i gjithë komuniteti. Një model për t’u marrë shembull edhe në ditët tona. Në këtë manifestim, i cili vinte pas dy manifestimeve të mëparshmë në Imperial House dhe Kisha e Zojës Pajtore, merrnin pjesë klerikë të komunitetit; Don Fran Kola, Dom Anton Kçira, Dom Ndue Gjergji, Konsulli i Nderit të R Sh Ekrem Bardha, i ftuari kryesor Dr. Eduart Grishaj, Dr. Martin Berishaj, ish ushtaraku i Ambasades shqiptare në Washington, Everest Haxhi, dy TV-të e komunitetit dhe shumë aktivistë që që kanë kontribuar në vite për çeshtjen shqiptare. Moderator i mbrëmjes festive ishte Nik Ivanaj. E ftuara për argëtimin e të pranishmeve, këngëtarja Elisabeta Marku. Pas hyrjes triumfale të flamujve, të cilëve u printe aktivisti i njohur, veterani vatran Vasel Ujkaj, u mbajt nje minut heshtje për te rënët, per t’ia lën vendin grupit te valleve të kësaj qendre, me një nga krijimet e fundit nga folklori tradicional i trevave të Malësisë.
Pas hymneve të Amerikës dhe Shqipërisë, Don Fran Kola bekoi aktivitetin me një tekst domethënës të Nënë Terezes, për dashurinë që duhet të tregojmë ndaj njëri-tjetrit. Fjala kryesore e Dr. Eduart Grsihaj u përqëndrua në disa fakte të reja, që u prinë aktiviteteve të Pavarësisë. Konciziteti dhe pjekuria historike, bëri që fjala kryesore të degjohej me shumë vëmendje nga të pranishmit.
Aktivitetin e përshëndetën ; Don Anton Kçira, Ekrem Bardha, Alfons Grishaj, Dr.Martin Berishaj, dramaturgu i njohur Fadil Kraja, Nikollë Sinishtaj, Everest Haxhi. Majori i qytetit Rochetsr Hills Bryan Barnett, pas përshendetjes së komunitetit shqiptar të Detroitit, kërkoi edhe njëherë të merrte fjalën për të na kujtuar me një minut heshtje ish majorin e qytetit Streling HTS, i cili para pak ditësh ndrroi jetë.
Nw mbyllje, të pranishmit u argëtuan nga këngëtarja Elisabeta Marku, ardhur enkas për këtë aktivitet.