Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for October 2015

Samiti për Diasporën dhe (pa)përgjegjësia kushtetuese

by

Nga takimi i Kryeminsitrit rama me perfaqesues “te perzgjedhur” te diaspores me 26 Shtator en New York/

Nga Afrim Krasniqi/
Kryeministri Rama lajmëroi javën e kaluar se në muajin mars 2016 do organizohet në Tiranë “Samiti i Parë i Diasporës” shqiptare. Lajmi bëri headline dhe u komentua gjerësisht si një risi në vendimmarrjen politike të Tiranës ndaj komuniteteve shqiptare në botë. Në fakt, një nismë e tillë daton herët, më 1995 por që u harrua shpejt për shkak të krizës politike 1996, dhe që u risoll në axhendën zyrtare më 2006 duke u programuar për vitin 2007. Në Strategjinë Kombëtare për Diasporën dhe Emigracionin (2006) parashikohej se Kongresi i Parë i Diasporës do kishte përgjegjësinë “shqyrtimin e politikave aktuale për mobilizimin e diasporës shqiptare, ku me prioritet do të shqyrtohen çështje si ruajtja e gjuhës dhe kulturës, fenomeni i ikjes së trurit dhe investimet në Shqipëri”. Për jetësimin e projektit u programuan 100000 fletëpalosje (25000 euro), 5000 broshura (5000 euro), si dhe 5000 euro materiale te tjera reklamuese, pra në total 35 mijë euro. Nuk ka informacion zyrtar se çfarë ndodhi me projektin dhe as strategjinë, por risjellja në jetë e idesë së Kongresit të Diasporës (tashmë i quajtur Samit), është tregues se asnjëri prej angazhimeve nuk është realizuar.
Përtej këtyre detajeve të rëndësishme, tema e diasporës meriton edhe një analizë më plotësuese dhe shteruese. Kushtetuta e Shqipërisë (neni 8) detyron shtetin shqiptar “të mbrojë të drejtat e shtetasve shqiptarë me banim të përkohshëm ose të përhershëm jashtë kufijve të vet” si dhe tu sigurojë “ndihmë shtetasve shqiptarë që jetojnë e punojnë jashtë shtetit për të ruajtur e për të zhvilluar lidhjet me trashëgiminë kulturore kombëtare”. Në funksion të këtij përcaktimi kushtetues, çdo qeveri shqiptare e viteve post 90 ka premtuar se çështjet e diasporës do jenë parësore në angazhimet e tyre. Gjithsesi, bilanci i deritanishëm flet për të kundërtën, – asnjë qeveri nuk ka kryer si dhe sa duhet detyrimin e vet kushtetues.
Le ta ilustrojmë politikën zyrtare me evoluimin e idesë për një ministri diaspore për shqiptarët jashtë vendit. Referuar faqes Ministrisë së Punëve të Jashtme (MPJ) numri i shqiptarëve që jeton në emigracion është 1.35 milion, ku sipas numrit, vendin kryesor e zënë Italia, Greqia, SHBA, Britania e Madhe, Kanada, Gjermani, etj. Në një vend me popullsi 3.3 milion banorë, ku 1.3 rezultojnë zyrtarisht në emigrim dhe vetëm 2 milion në vend, do të duhej që çështjet e emigrimit dhe diasporës të kishin vend prioritar. Në fakt, asnjë prej kabineteve qeveritare prej 1990 dhe rrjedhimisht, asnjë kabinet qeveritar në historinë e këtij vendi nuk ka pasur ministri diaspore. Kemi pasur fjalën “emigracion” në strukturën e disa ministrive, sidomos pas 1996, por në vitet e fundit edhe ajo është hequr. Politika ofroi si zgjidhje ekzistencën e drejtorisë për emigracionin (1992) në kuadër të MPJ, strukturë e cila mbulonte edhe diasporën. Më 1996 me VKM qeveria krijoi Institutin e Diasporës, një strukturë në varësi nga Këshilli i Ministrave dhe që përbëhej vetëm nga 3 (tre) persona. Dhjetë vjet më vonë, më 2006, qeveria shpalli me VKM krijimin e Institutit Kombëtar të Diasporës, institucion tashmë në varësi nga Ministria e Punëve të Jashtme. Ekipi ekzekutiv i Institutit do përbëhej nga vetëm 4 (katër) persona, një prej të cilëve duhej të ishte diplomat. Vendimi parashikoi edhe ngritjen e një Bordi Drejtues me drejtorë nga shtatë ministri të ndryshme.  Pas disa eksperimenteve të tjera, aktualisht në strukturën e MPJ gjendet një zyrë e quajtur “sektori i diasporës”, një prej tri zyrave që bëjnë pjesë në drejtorinë e Diplomacisë Publike, Partneriteteve dhe Diasporës. Refuzimi për të pasur një ministri diaspore (në nivel ministrie ose sekretariati shtetëror) , siç kanë pasur dhe kanë shumë shtete evropiane dhe në botë, përfshirë edhe 4 prej 5 vendeve fqinje, mbetet tregues i mungesës së interesit, vëmendjes, prioritetit dhe vullnetit politik ndaj këtij realiteti.
Çështja tjetër me shumë rëndësi është koncepti ynë për diasporën. Deri më 1990 ajo shihej si potencial armik dhe në rastin më liberal si potencial kulturor, pas 1990 dhe gjatë dekadës së parë të tranzicionit diaspora u pa si burim financiar për familjet dhe ekonominë shqiptare. Ajo u përdor dhe u bë pjesë e axhendës politike vetëm në raste krizash politike, në rastet e nevojave për dekor festimesh apo si alibi në procese privatizimi masiv si në fushatën jo-transparente “Shqipëria 1 euro”. Presidentë, kryeministra, ministra, deputetë e zyrtarë të lartë, parti politike dhe media, gjatë udhëtimeve të tyre jashtë në të shumtën e kohës gjejnë ca orë për të takuar komunitete të diasporës, kryesisht për shprehje interesi ndaj tyre, jo për axhenda dhe projekte partneriteti serioz dhe funksional. Kur zyrtarët pyetën, ata listojnë si arritje të rëndësishme ndonjë shkollë shqiptare të hapur në diasporë, ndonjë marrëveshje njohjeje për pensionet, ndonjë financim apo aktivitet kulturor, ndonjë program në TVSH apo gazetë, ndonjë dekoratë të dhënë apo punën e ambasadave shqiptare atje. Siç shihet, bilanci është minimal, kilometra larg premtimeve, nevojave dhe pritshmërive. Projekte periodike si ai i kthimit të trurit, i thithjes së kapitalit të tyre financiar në vend apo i aktiviteteve ndërkombëtare promovuese, janë vetëm disa pika në hapësirën dhe nevojën e madhe oqeanike të bashkëpunimit.
Në terma konkretë sjellja jonë mbetet mosmirënjohëse, aksioniste, propagandiste dhe abuzuese ndaj diasporës dhe gjithçka ajo përfaqëson. Mjafton të përmendim faktin se kohët e fundit u nxorën jashtë përdorimit më shumë se 150 mijë karta identiteti dhe u kërkuam që fajin tonë ta paguajnë përsëri ata, se më lehtë ofrohen shërbime në zyrat e shteteve të tjera sesa në zyrat e ambasadave tona, se shteti shqiptar ende nuk ka një listë të politikanëve shqiptarë që konkurrojnë në nivele lokale apo qendrore në disa vende evropiane, se universitetet tona nuk ofrojnë asnjë program studimi për çështjet e diasporës dhe emigrimit, se autoritetet tona nuk arrijnë të dërgojnë as abetare për fëmijët jashtë që duan të mësojnë shqip, se zyrtarë të lartë të shtetit nuk denjojnë të gjejnë 30 minuta kohë për të takuar komunitetet tona jashtë, se jemi gati të denigrojmë çdo shqiptar të famshëm që nuk i bindet urdhrave të parisë së Tiranës dhe të ngremë në qiell çdo sjellje folklorike që i bën reklamë politikës zyrtare këtu, se të gjithë emigrantët (indirekt) vijojnë të paguajnë taksë banimi, pastrimi, TVSH-je, etj, ndërkohë që nuk ofrojmë për ta as shërbimin më të vogël social e kulturor, se shteti nuk ka asnjë statistikë të kërkuar dhe hartuar mbi shqiptarët që humbin jetën tragjikisht në vende të tjera, ndodhen në burgje apo janë studentë në universitete, që botojnë libra apo kanë bilanc profesional në jetën e tyre të integruar…!
Tej retorikës dhe akteve protokollare apo politike, tej premtimeve elektorale sa herë vijnë zgjedhjet, tej përdorimit si dekor në aktivitete apo raste ceremoniale, ajo që mbeten janë pyetje e dyshime të shumta.  Pyetjet thelbësore që duhet të ngrihen dhe të përbëjnë axhendën prioritare në çdo takim, kongres, samit apo trajtim të rastit janë e mbeten: a e njeh dhe a është në gjendje shteti shqiptar të përmbushë detyrimin kushtetues ndaj diasporës; a kemi krijuar me të marrëdhënie besimi aktiv apo mosbesimi permanent; e shohim atë si pjesë integrale të shtetit e shoqërisë apo si burim fitimi financiar, nevojë imazhi dhe numra për vota të importuara në fushata elektorale; përse nuk i japim diasporës të drejtën e votës, përse nuk krijojmë një ministri vetëm për diasporën, përse kufizojmë diasporën për përfshirje në jetën politike e publike, përse nuk e trajtojmë detyrimin për mësimin e fëmijëve të tyre në shkollat shqipe si detyrim kushtetues kombëtar, përse nuk kujdesemi sa dhe si duhet për problematikat e shumta të tyre, përse nuk i përfshijmë ata në punën e ambasadave dhe ofrimin e shërbimeve shtetërore ku ato ndodhen, përse nuk krijojmë një regjistër kombëtar të diasporës, përse nuk kemi marrëveshje të dyanshme bashkëpunimi adresuar atyre edhe me qeverinë e Kosovës, përse me ligj nuk lejojmë të kemi president apo parti politike nga diaspora, përse nuk kemi asnjë rast të debatit ose seancës dëgjimore parlamentare për çështjet e emigracionit, përse e trajtojmë pronën, shtëpinë dhe trashëgiminë e tyre këtu si pronën e plaçkën tonë…?
Janë pyetje pa fund, për të cilat ende asnjë qeveri nuk ka dhënë përgjigje dhe siç shihet, as tani nuk do ketë përgjigje. Le ti përsërisim deri në mars 2016, së pari për të mos lejuar që nisma e Samitit të mos ketë fatin e kongresit që nuk u bë më 2007, dhe së dyti për t’i kujtuar politikës se 1.35 milionë shqiptarë meritojnë shumë më tepër respekt, mirënjohje, vëmendje dhe përgjegjësi kushtetuese.

The Adventures of Alice in the Albanian Wonderland

by

By Merita Bajraktari McCormack/

As the Western world breathed a sigh of relief after World War II and moved towards progress and freedom, Albania trotted along with the Eastern Bloc countries and for almost half a century walked a destructive path. The communist dictatorship and its totalitarianism affected every part of life in Albania. Among others, Alice’s Adventures in Wonderland was a victim left in its wake.

The first Albanian version of Alice was published in 1944 and titled Liza në botën e çudinavet [Liza in the land of wonders]. It was translated by Beqir Çela and Hysjen Çela (they were unrelated), and published in the Geg dialect of northern Albania. It has been said that for Albanian intellectuals, such as the Çelas, it was a crime to have known English or to hold a diploma from a western school in the 1940s, ‘50s and ‘60s. The sentence was twenty-five years in prison or even death. Hysjen Cela was jailed and released after some twenty years. Beqir Çela became a Member of the Albanian Parliament after WWII and, along with other intellectual Albanians and MPs, was quickly proclaimed an “enemy of the state” and executed in 1948. That brought about the end to the publication of the Çela edition of Alice. The book has all but disappeared, with the only surviving copy in tatters in the National Library of Albania.

The word beautiful comes to mind when the “A Mad Tea-Party” portion of the 1944 Albanian Alice is compared to the same text of the later editions published under Communist rule. Its translation is more dynamically equivalent and Carroll’s twists of meaning and nonsense are better explained. I had access to the book only in photocopies of the selected section, but one can easily feel the richness in words, meanings, rhymes, verses, and the serious effort to bring Alice in Albanian as close as possible to the original.

Alice was not available in Albanian from 1944 until 1961 when the “War of Classes” applied by the communists softened a bit and Drago Siliqi was made head of the state publishing house Naim Frashëri. He advocated that selected foreign literature be translated into Albanian; among these selected texts was Alice in Wonderland. He organized many writers and translators and tasked them with selecting foreign literature to translate. A number of the authors and translators selected were later persecuted by the communist regime, but a list of foreign literature was compiled and translators were put to work. Alice was part of that original list, and the translation by Maqo Afezolli, titled Liza në botën e çudirave [Liza in the land of wonders], was completed in 1961 and reprinted many times until 1998. This second Albanian edition and all editions of Alice since are written in the Tosk dialect, also known as the Unified Albanian Language. The short period during which Drago Siliqi directed the state publishing house was referred to by many in the Albanian literary world as “The Light Coming Along.” Unfortunately Siliqi was killed in 1963 in an airplane accident in China while on a professional visit. The years after 1965 brought a worsening of the “War of Classes.” Religion was banned and a cultural revolution occurred in every aspect of life—the ideology of Marxism and Leninism was prevalent and the crazy idea of Dictator Hoxha for “Creating a New Man” took full effect throughout Albania.

Maqo Afezolli’s translation of 1961 was reprinted in Albania and Kosovo and was the only Alice to appear in Albanian until the late 1990s. At this time several other versions were published, some as translations from the original English and several from Italian. In this essay I will discuss the 1985 reprint version of the Maqo Afezolli 1961 edition and the 2006 edition by the brothers Eri and Taulant Tafa who based their translation on an Italian version. It is also titled Liza në botën e çudirave [Liza in the land of wonders.]

The 1985 Afezolli reprint includes a foreword written by children’s book writer, Naum Prifti. It provides a short history of Alice, gives background on Lewis Carroll, and discusses critiques of the book. Prifti provides a general discussion of nonsense and parodied verses, a number of which are omitted from most Albanian editions. The foreword suggests that Alice mocks the western political class and its religion, something that would be unlikely for Lewis Carroll, a conservative Anglican Deacon.

The following analysis pertains to these two editions. I had wanted to compare the 1944 edition and any later one, but the lack of available copies makes the task difficult. Nevertheless, the 1985 edition translated by Maqo Afezolli and the 2006 edition translated from Italian by Tafa brothers differ in a few elements which makes an analysis more interesting and educational. Below I have followed the order of Warren Weaver. The reader should also keep in mind that this is the first ever analysis of Albanian editions. Consider these elements:

Parodied Verse

The parodied verse “Twinkle, twinkle little bat…” in both editions is translated mechanically. In the 1985 edition the verse is translated, in rhyme, as:

“The bat is twinkling,

I’m thinking hard as to where he is flying to”

In the 2006 version this verse is translated as:

“Quietly, quietly,

Quietly the bat is running

Covered with a cape”

This is based on an Italian edition and demonstrates a lack of knowledge of the well-known English poem by both the original Italian translator and the Tafas. The Albanian language is rich in such poems that could have been parodied. The Tafas, in e-mail correspondence with me, admit to creating a debatable but artistic translation and said that their choice of words and their case usage in Albanian could have been better because it would have brought something new to the translation.

Puns

“To murder the time” is excellent in both editions and it is well used. In Albanian language the phrase “po e vret kohen” which means “to kill the time” is an everyday slang and often is used to joke and to also mock the lazy and the sluggish people. Albanian society, as in many Eastern European countries, is known for wasting time— on coffee and cigarettes for men, gossiping for women, and long hours of outdoors playing for children—so “killing the time” makes good sense when read in Albanian.

“To draw” is missed in both books.   Both editions have simply used the verb “draw” as “take out liquid from somewhere or something” and have not elaborated further. The translation is done mechanically and the double meaning “to draw a picture” is totally left out in the translation. In the 1944 edition the authors had made an effort to explain in Albanian the double use of the English verb ‘to draw’ but missed the meaning. In the 1961 and 2006 editions it is missed completely.

“Well-in” is missed in the 1985 edition. In the 2006 edition the word

“BRENDA” (Well-in, inside) is capitalized to emphasize the word, as was also done in the Italian edition.

Manufactured or Nonsense Words

The manufactured word “muchness” is omitted in the 1985 edition and the letter “m” connection is used simply as an irrelevant joke by inserting funny words like moustache, mouse, and mule that could make the reader happy or fearful.

The translators of the 2006 edition mechanically translate the word “muchness” from the Italian version and also fail to make the connection between the Albanian word and other words beginning with m. The word “muchness” was translated as shumë (it actually means “much”) and the reader can be easily confused as it begins with s and the objects all begin with the letter m. The translators could have done better by including other Albanian words beginning with s.

Jokes That Involve Logic

The logical joke of “having less than what is present” has been included in both editions. They are translated well. The Albanian editions should take some pride in “Albanianizing” Carroll’s nonsense in this section of the “Mad Tea-Party.” Both translations are done accurately and effectively and because the Albanian language provides specific applicable words, this comes across as a good joke. Both editions render the jokes the same way as the original.

Twists of Meanings

The efforts to translate twists of meaning are present and while a few are effectively translated and bring the humor equally as in the original, there are some that are translated verbatim and one that makes no sense. The March hare saying “Suppose we change the subject” is present in both editions. The word “treacle” is translated as “karamel” (caramel) in the 1985 edition and as “musht” (a fruity mush) in the 2006 edition.

“Learning to draw, you know” is missed in both editions. As previously explained the lack of double usage of the verb ‘to draw’ was difficult to translate. Some effort could have been made to bring a fair or even poor translation up to the level of the original English edition as the 1944 edition does. But unfortunately none of the post 1944 editions show such an effort.

“Why with an m-?” and “Why not,” the rude answers to the questions are present in both editions. Unfortunately they are mechanically translated and are not logically connected to the “muchness” subject. This relates in particular to the 2006 edition, which makes some effort to elaborate on the “muchness” word but fails to deliver. The 2006 edition translates “Spring Hare” as Martian Rabbit, while Dormouse is translated both as Gjeri (Dormouse) and in a few instances as Ketri (Squirrel), which the translators have said was an oversight.

This year-long “Alice in Translation” project took me through quite a fascinating journey back to the country of my birth and youth, searching and researching, reading and making notes, telephoning and emailing, the end result being an honest though simple account of The Adventures of Alice in the Albanian Wonderland. I expect we will have more editions of Alice in the future as the book will be a staple forever in every Albanian child’s library.Author’s note: This whole effort would never have materialized without the generous support of my husband, John McCormack, who understood what it meant to me to work on this Albanian language literary project; and our three children Sabrina, Kevin, and Edward for their constant help and encouragement; the respectable Albanian of Boston, the gentleman Mr. Van Christo of Frosina Information Network, for having faith in me and recommending me to get involved with this project; Mr. Jon Lindseth and his team for guiding, listening to me, and most of all being very patient with me throughout the process; Ms. Rezarta Dyryzi–Zotaj who is always there for me and rescues me all the time by “fixing” my English or my problems; Mrs. Vojsava Dyryzi for securing the books in Albania; Miss Lindita Komani for her tireless effort at the National Library in Albania, sorting through titles, photocopying, emailing, providing information, and aiding with the bibliography; Mr. Grant Harris of the Library of Congress for obtaining a reference book from a distant location and for his insightful advice and thoughts on the process; Mr. Lekë Mirakaj and Mr.Simon Mirakaj from the Albanian Association of Politically Persecuted for the information on Beqir Çela; Prof. Lluka Qafoku for his valuable information on the late Beqir Çela; Prof. Astrit Bishqemi for information on the Çela translators; Mrs. Laura Siliqi Konda for her information on her father, the late Drago Siliqi; Mrs. Drita Siliqi, authors Naum Prifti and Pëllumb Kulla; Elvis & Gjergji of Shtëpia e Librit for finding a copy of the scarce 1961 edition of Alice; the Dielli newspaper for running ads for the 1944 edition, sadly without success; the Tafa brothers for their invaluable information, communication, and tireless efforts to explain in detail their 2006 edition; Dr. Dashamir Malosmani, the son of the publisher of the very first Alice in Albanian, with whom we recently established contact and who is optimistic that a copy of the lost 1944 edition will be found; and last but definitely not least Mr. Vladimir Misho who traveled a lot, phoned many people in many cities of Albania searching for books, people, resources, and materials. To all I am forever grateful!  

MBM

 

 

 

SHQIPTARET E AMERIKES: FITORE ME SERBINE nE ELBASAN. RUHUNI NGA KURTHET SERBE!

by

– Atmosferë e bukur dhe e jashtëzakonshme në Amerikë për ndeshjen në Elbasan…“Aqsa, do t’a krahasoja me atë gëzimin e pavarësisë së Kosovës, më 18 Shkurt 2008, që përjetuan shqiptarët e Amerikës”, kur marshuan kuq e zi ne Times Square/
-Shqiptaret e Nju Jorkut me rrethina do ta shohin bashke ndeshjen ne Battery Park/
-Thirrje e ansambleistit te Nju Jork-ut, Mark Gjonaj: Ejani ta shohim bashke kete ndeshje!/
Nga Beqir SINA/
NEW YORK CITY : Atmosfera përpara ndeshjes, Shqipëri – Serbi, për atë që thirret “Ëndërra Kuq e zi” vazhdon……! për ndeshjen kualifikuese, për në “Francë 2016” ditën e ejte më 8 Tetor 2015 ora 2:45, tek shqiptarët e Amerikës – është e jashtëzakonshme, e paparë ndonjëher në historinë e emigracionit: “Aqsa, do t’a krahasoja me atë gëzimin e pavarësisë së Kosovës, më 18 Shkurt 2008, që përjetuan shqiptarët e Amerikës”.
Ndoshta, kjo ka ardhur si rezultat i asaj, që kombëtarja shqiptare, për her të parë në historinë e futbollit shqiptarë, i ka të gjitha shanset për kualifikimin në Euro 2016, pasi ajo ka tani aq pikë të mbledhura sa i japin të gjitha shancet e asaj.
Sepse, ngado që të shikosh ambjetet shqiptare – në shtëpitë e tyre, vendet e punës, klubet dhe lokalet shqiptare, gjithçka, është veshur kuqezi, çdo lokal gjatë gjithë ditës vlonë me këngë e muzikë, vetëm shqip, dhe janë gati për mbasditen (mbrëmjen) e së ejtes së madhe, ku mijëra e mijëra tifozë shqiptarë, kanë për të mbushur me siguri edhe rrugët Amerikës me flamurin kuq e zi.
Atmosferës mjaft sportive, natyrishtë, që po i paraprin një sfide të vështirë, siç është përballja me Serbinë, e megjithatë shqiptarët e Amerikës, ashtu si çdo shqiptarë, sot në Shqipëri, Kosovë, Mal të Zi, Maqedoni, Çamëri, Arbëreshët, dhe ata në diasporë janë shumë entuziastë dhe plot shpresë, për t’i dhënë edhe më shumë kurajo kuqezinjve në Elbasan Arena, edhe nga SHBA.
Një atmosferë e tillë – nuk është vetëm në zonën e Tri-Shteshit, me Nju Jorkun –  kryeqendrën e shqiptarëve të Amerikës, e dalluar për manifestime të tilla –  por edhe qytet e mëdha ku më së shumti janë të përqëndruar shqiptarët, si në : Çikago, Detroit, Filadelfia, Dallas, Feniks, Los Angelos, Toronto dhe Kuibek (Kanada), Boston, Uashington, Karolina e Veriut, Virxhinia, Tampa e Jaksonvile, e tjer….
Edhe, atje, atmosferën e ndeshjes këto ditë nuk e gjenë vetëm brenda shtepive të shqiptarëve – ku çdo shtëpi ka nisur të vendos një flamur kuq e zi, në ballkonin e shtëpisë, por edhe në bare dhe ambiente të tjera ku me qindra sportdashës kan bërë rezervimet dhe kan zgjedhur vendin e tyre, për të përjetuar së bashku emocionet e kësaj përballjeje, historike.  
E gjithë vemendja e shqiptarëve të Amerikës, këto ditë është e përqëndruar në takimin e Elbasan Arenës, ku të gjithë shqiptarët në mbarë botën pritet të përjetojnë 90 minuta plot emocione të Kombëtares së Shqiperisë, në ëndrrën e saj të madhe për të qenë pjesë e më të mirave të Europës në Francë 2016.
Lokalet dhe klubet e shqiptarëve, aty ku jetojnë  kan përgatitur dhe kan marr të gjitha masat për të organizuar një ditë festive me këngë e valle shqiptare, ushqime të specialiteteve shqiptare, madje në disa lokale do të jen edhe disa  emra të njohur të muzikës shqiptare, por edhe shumë surpriza të tjera të përgatitura enkas për këtë ngjarje të madhe sportive, e cila transmentohet nga televizionet shqiptare me një cilësi maksimale përmes ekranit të televizionit, por kësaj rradhe supriza vjen edhe nga televizioni më i madh sportiv amerikan E-SPN1- i cili thuhet se ka dërguar ekipin e tij televiziv në Elbasan.
Ndërkohë, që në “kryeqytetin” e shqiptarëve të Amerikës, qytetin e Nju Jorkut, tashmë çdo gjë është gati – ashtu si në çdo sfidë, për të parë ndeshjen kuq e zi nga SHBA,  së bashku dhjetra shqiptarë, do t’i përjetojnë emocionet djemve kuqezi –  në lokalin e famshëm Battery Park, i cili ndodhet në pjesën e poshtme të qyetit, të Nju Jorkut, ku pjesmarrjen e tyre e kan konfirmuar  edhe disa figura të njohura, të komunitetit, veprimtarë , artistë, dhe politikanë.
Anëtari i Asamblesë së Nju Jorkut, shqiptaro amerikani asamblesiti Mark Gjonaj – një nga organizatorët e këtij evenimenti me organizatën Rrënjët Shqiptare, kan bërë thirrje, sot nëpërmjet rrjetit social facebook, duke thene :” Hajde të bashkohemi në Battery Park!- për një shikimin të veçantë për ndeshjen historike : Shqipëria kuq zi me Serbinë – Një ndeshje, ku që të gjithë jemi në pritje për të! “, shkruan asamblesti i parë shqiptarë në historinë e emigracionit shqiptarë, zoti Mark Gjonaj.
Shqiptaret e Amerikes bejne thirrje per mbeshtetje, entuziazem ne stadium, por edhe per ruajtje te gjakftohtesise, te jene te kujdesshem ne Elbasan Arena, per t’u ruajtur nga kurthet serbe, qe nuk mund ta harrojne humbjen nen tavoline te tripikeshit.Kujdes vellezer dhe motra, ne rast destabilizimi, te dneshkuarit jemi ne, te zotet e shtepise. Kurre nuk kemi qene me prane kualifikimit! Le t’i mbeshtesim djemte kuq e zi, qe na kane mbushe me shprese. Fitore!

 

Viets: Si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar

by

PRISHTINË, 5 Tetor 2015 /B.Jashari/.-Rënia e murit dhe ribashkimi i dy shteteve gjermane ishin momente historike, tha sonte Ambasadorja e Republikës Federale të Gjermanisë në Kosovë, Angelika Viets, gjatë pritjes me rastin e 25 vjetorit.

“Ashtu si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar në të kalaurën e afërt. Në vitin 2008 ky vend u bë i pavarur. Por shpallja e pavarësisë së Kosovës ishte vetëm fillimi i një projekti sfidues: projekti i ndërtimit të një kombi multietnik ku njerëzit mund të jetojnë në paqe dhe prosperitet. Për më tej, një projekt për ta bërë atë ekonomikisht të qëndrueshme”, theksoi Ambasadorja gjermane Viets.

Në pritje, Presidentja kosovare Atifete Jahjaga, në emër të qytetarëve të Republikës së Kosovës dhe emrin personal uroi 25 vjetorin e Ditës së Unitetit Gjerman.

 “Që nga 3 tetori i vitit 1990, Gjermania shembi muret, theu kufijtë ideologjikë dhe fizikë. E bashkoi Evropën rreth vlerave dhe aspiratave të lirisë, të demokracisë dhe prosperitetit. Frymëzoi breze të tëra për t’i dhënë fund represionit dhe për t’u rimëkëmbur për të jetësuar idealet e lirisë”, u shpreh Presidentja e Kosovës.

“Ne jemi shumë krenarë për një lidhje të fortë partneriteti dhe miqësie që populli i Kosovës e gëzon me Gjermaninë. Jemi falënderues për roli që ju luajtët në ndalimin e gjenocidit në Kosovë, në stabilizimin e Kosovës përmes pranisë së ushtrisë tuaj paqeruajtëse”, u shpreh ajo.

“I kemi vënë shpresat tona në këmbënguljen tuaj që Ballkani Perëndimor të ecë drejt integrimit evropian dhe në vizionin tuaj që ky integrim do t’i sjellë BE-së vlerë të shtuar, ndërsa për rajonin paqe afatgjate”, tha Jahjaga.(Ndiqni me poshte fjalimet)

***

Fjalimi i ambasadores së Republikës Federale të Gjermanisë, Angelika Viets, me rastin e 25 vjetorit të bashkimit gjerman gjatë pritjes në restorantin Orchide më datë 05.10.2015

Zonja Presidente,

Kryetar i Kuvendit,

Deputetë të Kuvendit,

Kryeministër, Ministra,

Shkelqësi, Zonja dhe Zotërinj,

Është kënaqësi e madhe të ju mirëpres në festimin e Ditës sonë Kombëtare, që sivjet shënon përvjetorin e 25 të ribashikimit gjerman.

Zonja dhe Zotërinj, të dashur bashkvendas

Ju përshendes përzemërsisht. Gëzohem që sot po festojmë bashkërisht 25 vjetorin e bashkimit gjerman.

Data 9 nëntor e vitit të kaluar shënoi 25 vjetorin e rënies së Murit të Berlinit që ishte pika kulmore e protestave prej muajsh nga qytetarët e Gjermanisë lindore – një revolucion paqësor për liri dhe demokraci. Kjo nënkuptoi jo vetëm fundin e ndarjes së detyruar të gjermanëve në lindje dhe në përendim të murit, por gjithashtu ishte një pjesë e procesit që i dha fund ndarjes së kontinentit evropian. Pothuaj një vit më vonë, më datë 3 tetor 1990, ky revolucion paqësor çoi në ribashkimin formal të dy shteteve gjermane.

Rënia e murit dhe ribashkimi i dy shteteve gjermane ishin momente historike. Megjithatë, momenti i ribashkimit ishte gjithashtu fillimi i një nga  projekteve më sfiduese që Gjermania e pasluftës kishte për të realizuar  – në nivelin politik, ekonomik dhe të shoqërisë. Standaredet  e jetesës dhe të pagave duhej të ngriteshin, kompanitë shtetërore u shndërruan në biznese private konkurruese, ndërsa njëkohësisht Gjermania e ribashkuar duhej të diskutonte si të adresojë padrejtësitë e një sistemi politik të ndërtuar mbi shtypje e që kishte shkaktuar aq shumë dhimbje.

25 vjet pas, ne kemi kaluar një rrugë të gjatë. Është rritur një gjeneratë e re që nuk ka njohur një Gjermani të ndarë. Megjithatë, edhe pas 25 vjetësh, projekti akoma nuk është përfunduar.

Zonja dhe Zotërinj

Atë që kemi arritur, ne nuk do të ja dilnim ta bënim pa mbështetjen e miqve dhe fqinjëve tanë, pa të qenit të përfshirë në Bashkimin Evropian, një bashkim që ka bërë të papërfytyrueshme luftën dhe ka sjellë prosperitet në një rajon të tërë. Një Gjermani e ribashkuar nuk do të gëzonte asnjëherë një stabilitet dhe prosperitet të tillë nëse nuk do të ishte për projektin evropian.

Nuk ka asnjë dyshim që sot, projekti evropian po përballet më një numër sfidash: menaxhimi i krizës së Eurozonës, luftimi i papunësisë tek të rinjtë në shumë vende evropiane dhe – natyrisht – përballja me dyndjen më të lartë të refugjatëve që Evropa ka hasur që nga tmerret e Luftës së Dytë botërore.

Vendimi i njerëzve  nga rajonet e dërmuara nga lufta dhe të prapambetura ekonomikisht për të ardhur në Gjermani dhe në vendet tjera të BE-së – shpesh përmes rrugëve të vështira dhe të rrezikshme- është një kompliment për vlerat evropiane dhe për shoqëritë tona në BE. Por kjo gjithashtu do të thotë, që ne kemi përgjegjësi të dyfishtë: nga njëra anë, ne duhet t’i trajtojmë njerëzisht të ikurit nga lufta dhe përndjekja politike, edhe nëse njerëzit kërkojnë strehim në numra më të mëdhenj se kurdoherë më parë; dhe nga ana tjetër, ne kemi një përgjegjësi të mbështesim  vendet e origjinës për të ndërtuar prespektiva për qytetarët e tyre në mënyrë që njerëzit në rend të parë të mos kenë arsye të ikin.

Zonja dhe Zotërinj,

Ashtu si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar në të kalaurën e afërt. Në vitin 2008 ky vend u bë i pavarur. Por shpallja e pavarësisë së Kosovës ishte vetëm fillimi i një projekti sfidues: projekti i ndërtimit të një kombi multietnik ku njerëzit mund të jetojnë në paqe dhe prosperitet. Për më tej, një projekt për ta bërë atë ekonomikisht të qëndrueshme.

Është arritur shumë në vitet e fundit. Sot, Kosova është një vend i sigurtë, i njohur nga mbi 100 shtete. Vetëm në disa muajt e fundit janë bërë hapa të rendësishëm përpara. Së pari, parlamenti mori vendimin për të krijuar Gjykatën Speciale, e cila do të hetojë krimet e supozuara gjatë kohës së konfliktit. Kjo është një arritje e rendësishme në procesin e ballafaqimit me të kaluarën. Gjithashtu, marrëveshjet aktuale të Brukselit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë kanë shënuar një hap thelbësor drejt një normalizimi të raporteve mes dy vendeve. Projekti evropian ka treguar se është e mundur  për armiqtë e dikurshëm që të krijojnë raporte të mira fqinjësore – edhepse kjo kërkon kohë dhe guxim politik.

Gjithsesi, demonstratat në fillim të këtij viti dhe vala e migrimit dimrin e kaluar tregojnë që Kosova akoma përballet me shumë sfida në të ofruarit e paqes dhe prosperitetit për qytetarët e saj. Progresi i rendësishëm i bërë në fushat e Gjykatës Speciale dhe procesit të normalizimit, lejon tani koncentrimin në zhvillimin ekonomik në masë më të theksuar se deri më parë.  Është thelbësore për qeverinë që të luftoj papunësinë e lartë, të tërheq investime të huaja dhe të investoj në arsim. Popullata e re e Kosovës mund të jetë një mundësi e jashtëzakonshme për vendin, por për këtë rinia gjithashtu ka nevojë për mundësi për të ndërtuar një të ardhme më të mire. Pa prespektiva dhe garë të drejtë, edhe më shumë të rinj do të kërkojnë mundësi përtej kufijve të Kosovës.

Gjermania, BE-ja dhe vendet e tjera janë të përkushtuara ta mbështesin Kosovën. Procesi i Berlinit e dëshmon pikërisht këtë. Procesi është nisur vitin e kaluar nga kancelarja Merkel me një konferencë në Berlin dhe është vazhduar këtë vit me Konferencën e Ballkanit Përendimor në Vjenë. Megjithatë, e gjitha që ne mund të bëjmë është të mbështesim. Pronësia duhet të jetë në rajon dhe në vendet e saj veç e veç. Duke parë që janë marrë vendime të vështira si krijimi i Gjykatës Speciale dhe Marrëveshjet e Brukselit, jam e bindur që liderët e Kosovës do të tregojnë gjithashtu guxim politik kur është në pyetje ekonomia.

Ashtu si edhe sfidat ekonomike të ribashkimit gjerman, sfidat ekonomike të një Kosove të pavarur kërkojnë përpjekje kombëtare. Si qeveria ashtu edhe bizneset, shoqëria civile dhe qytetarët duhet të përfshihen në mënyrë aktive në proces. Gjermania do të vazhdojë të përkrah Kosovën dhe projektin e saj kombëtar. Duke punuar së bashku, ne mund të sigurojmë një të ardhme paqësore dhe prosperuese si një anëtare në një rajon të integruar të  Ballkanit Përendimor dhe në një Evropë të integruar.

Para përmbylljes së këtij fjalimi, ju lutem më lejoni të shpreh falenderimin tim për sponsorët e organizimit të sontëm: AHP Volkswagen, Ecotrade dhe ExProject.

Një falenderim i ngrohtë për korin muzikor të ushtrisë, të cilët hapen mbrëmjen me një performancë të shkëlqyer. E vlerësoj jashtëzakonisht shumë që po luani sonte këtu, pavarësisht fluturimit nesër në orët e hershme për në Gjermani.

Gjithashtu dëshiroj të falenderoj personelin tim dhe restorantin Orchide për përkushtimin e tyre dhe punën e madhe që ne sonte bashkërisht të mund të kalojmë një mbrëmje të këndshme.

Kam kenaqësinë e madhe të thërras të ngrejmë një dolli për Presidenten e Republikës së Kosovës.

Himn

Për Presidenten!

***

FJALIMI I PRESIDENTES JAHJAGA NË 25 VJETORIN E DITËS SË UNITETIT GJERMAN

Të nderuar përfaqësues të institucioneve të Republikës së Kosovës,
E nderuara Ambasadore Viets,

Zonja dhe Zotërinj,

Në emër të qytetarëve të Republikës së Kosovës dhe emrin tim personal më lejoni që t’ju uroj ju dhe popullit gjerman 25 vjetorin e Ditës së Unitetit Gjerman.

Që nga 3 tetori i vitit 1990, Gjermania shembi muret, theu kufijtë ideologjik dhe fizik. E bashkoi Evropën rreth vlerave dhe aspiratave të lirisë, të demokracisë dhe prosperitetit. Frymëzoi gjeneratat të tëra për t’i dhënë fund represionit dhe për t’u rimëkëmbur për të jetësuar idealet e lirisë.

Njëzet e pesë vjet më vonë, ky unitet historik mbetet po aq i rëndësishëm. Sot më shumë se kurrë na duhet një vizion i thyerjes së kufijve dhe shembjes së mureve. Na duhet që t’i rikthejmë idetë që bashkojnë popujt mbi parimet e demokracisë dhe bashkëpunimit.

Sepse, puna jonë e përbashkët, për një Evropë të bashkuar dhe në paqe, nuk ka përfunduar. E kjo punë e papërfunduar ndihet në Kosovë më shumë se kudo tjetër.

Ne jemi shumë krenarë për një lidhje të fortë partneriteti dhe miqësie që populli i Kosovës e gëzon me Gjermaninë. Jemi falënderues për roli që ju luajtët në ndalimin e gjenocidit në Kosovë, në stabilizimin e Kosovës përmes pranisë së ushtrisë tuaj paqeruajtëse.

Atëherë kur hapët dyert për refugjatët që po iknin nga lufta dhe skamja, dhe tash kur po i përkrahni institucionet e Kosovës në vënien e themeleve për një ekonomi stabile të Kosovës.

I kemi vënë shpresat tona në këmbënguljen tuaj që Ballkani Perëndimor të ecë drejt integrimit evropian dhe në vizionin tuaj që ky integrim do t’i sjellë BE-së vlerë të shtuar, ndërsa për rajonin paqe afatgjate.

E kam parasysh që ne na presin shumë obligime të pa përmbushura ende.  Por, ne jemi të përkushtuar që së bashku me partnerët tanë, me ju, ta jetësojmë vizionin për Kosovën e sundimit të ligjit, fqinjësisë së mirë, bashkëpunimit rajonal, dhe më së shumti vendit me perspektivë të qartë, ku qytetarët e tij shohin të ardhme.

Ju faleminderit për praninë tuaj të fuqishme në Kosovë, për partneritetin dhe miqësinë!

Gëzuar!

 

PRESIDENT JAHJAGA’S SPEECH ON THE OCCASSION OF THE 25th ANNIVERSARY OF THE GERMAN UNITY/

by

PRESIDENT JAHJAGA’S SPEECH ON THE OCCASSION OF THE 25th ANNIVERSARY OF THE GERMAN UNITY/

Honourable representatives of the Institutions of the Republic of Kosovo/

Honourable Ambassador Viets,/

Ladies and Gentlemen;/

On behalf of the citizens of the Republic of Kosovo and on my personal behalf, please allow me to extend my felicitations to you and to the German people on the 25th anniversary of the Day of German Unification.

Since October 3rd 1990, Germany has torn down walls and broke ideological and physical borders. It united Europe around the values and aspirations of freedom, of democracy and prosperity. It inspired whole generations to end repression and to revive themselves in order to enliven the ideals of freedom.

Twenty five years later, this historic unification remains as important. Today more than ever we are in need of a vision of breaking down of borders and tearing down walls. We need to bring back the ideas which unite people upon the principles of democracy and cooperation.Because, our common work for a united Europe has not ended as yet. And this unaccomplished task is being felt in Kosovo more than anywhere else.

We are very proud of the strong ties of partnership and friendship which people of Kosovo share with Germany. We are grateful for the role you played on prevention of genocide in Kosovo, in Kosovo’s stabilization, through the presence of your peacekeeping army.

At the time when you opened the doors to the refugees escaping the war and destitution, and now when you are supporting the institutions of Kosovo in laying the foundations of a stable economy in Kosovo. We have pinned our hopes in your persistence for western Balkans move towards European integration and in your vision that this integrations shall bring an added value to the EU and a long term peace to the region.

I am aware that there are many unaccomplished obligations ahead of us. But, we are also aware that we are determined to, together with our partners, with you, enliven the vision of Kosovo with rule of law, good neighbourliness, regional cooperation, but more than anything, that of a country with a clear perspective, in which its citizens see a future.

Thank you for your strong presence in Kosovo, for the partnership and the friendship.

Congratulations!