Archives for January 2016

Të mbytesh në një pikë qumësht!

January 7, 2016 by dgreca

Drama e prodhimit Made in Albania/
Nga Klara Buda/
Prodhimi në Shqipëri ndodhet sot në nje gjendje kritike por kriminalizimi i parlamentit, informaliteti endemik i shoqërisë dhe drejtësia e pa denjë për besim, të ndjekura nga një Media shpesh partiake e jo etike, e kanë larguar vëmendjen e publikut nga prodhimi. “Prodhimi ? Kush merret me të në Shqipëri përveç naivëve?” dëgjon rëndom në Tiranë. Por ai është në bazë të zhvillimit të çdo vendi dhe gjendja e tij është tregues i pa neglizhueshëm i ekonomisë.
Kjo gjendje kritike e prodhimit ka ardhur si rezultat i gabimeve të njëpasnjëshme të qeverive të mëparshme, në këto 25 vjet tranzicion. Arsyet – një sekret Polishineli – paaftësia dhe korrupsioni kanë sjellë si pasojë: mungesën e politikave për mbështetjen dhe zhvillimin e prodhimit vendas, çmimet e larta të shërbimeve dhe konkurencën e pandershme të rënduar edhe nga marrëveshje të pafavorshme.
Qëllimi i këtij shkrimi është të tregojë, vështirësitë deri në pamundësi të prodhimit në Shqipëri dhe humnerën në të cilën bie investimi i bërë në të.
Njësia e prodhimit test që do të analizojmë është një kuti qumësht i pasterizuar / sterilizuar.
Kostoja e një kutie qumështi të sterilizuar, ambalazh tetrapak në bazë të të dhënave mesatare të marra në tre burime të ndryshme, të ndërmarrjeve të paketimit të qumështit në vend, është si më poshtë :
Shërbimi / Litër
Çmimi në Lekë
Qumësht prej fermës
48.00
Ambalazhi Tetrapak
18.00
Kosto Anekse
9.80
Fuqi Punëtore
5.00
Mbledhja dhe shpërndarja
15.20
Total
96.00
Vërehet se kostoja që i shtohet çdo litri qumështi nga shërbime si : grumbullimi tek fshatari, transporti në fabrikë, pasterizim/ sterilizim, amballazhim, ruajtje në frigorifer, transport në pikën e shpërndarjes është 48.00 Lekë. Pra çmimi në grumbullim, 48.00 Lekë (34 – 40 Lekë, në ferma të mëdha) dyfishohet duke arritur në 96.00 Lekë. Çmimet e larta të shërbimeve vijnë si rezultat i çmimeve të larta të karburantit, elektricitetit etj., Në Shqipëri, çmimet e mësipërme rezultojnë më të lartë se në Kosovë e Maqedoni dhe në vendet fqinje (sipas raportit të fundit të Bankës Botërore).
Deri dje, kostoja e lartë e kutisë së qumështit ekuilibrohej disi, me informalitetin, blerje pa TVSH etj,. Aktualisht, marrja e masave për formalizimin e ekonomisë e ka vështirësuar tregtimin e saj. Tregtarët e vegjël nuk po munden ta blejnë më. Nuk ka tregues të saktë mbi shkaqet. A është ulja e fuqisë blerëse në përgjithesi që ndikon në këtë kolaps apo çmimi i lartë i prodhimit të vendit në lidhje me atë të importit ? Në kushtet e deklaratave optimiste të pushtetit është vështirë të vlerësohet me saktësi se cilat janë pasojat, dhe se ku po shkohet.
Në rrugën për Europë, Shqipëria ka ratifikuar një numër marrëveshjes dhe ligjesh. Ne do të shënojmë vetëm ato që lidhen me njësinë tonë test.
Konkurenca në rend ngritës vjen nga :
1- Qumështi i pa kontrolluar, më i lirë por me rrezik për shëndetin, që shitet me bidona në rrugë.
2- Qumështi i importuar nga Kosova, Bosnja – Herzegovina, Maqedonia, Moldavia, Mali i Zi dhe Serbia, i bërë i mundur nga marrveshja CEFTA[1].
3- Qumështi i ardhur nga Europa, kryesisht Italia, është konkurenti më i madh. Prania e tij në tregun shqiptar, madje mund të jetë fatale për kutinë e qumështit tetrapak « Made in Albania ».
Qumështi që vjen nga vendet fqinje të rajonit dhe Europa ka një kosto prodhimi më të ulët dhe me gjithë transportin dhe doganën, arrin të shitet me çmime konkuruese në krahasim me prodhimin vendas. Por ndërkohë që qumështi që vjen nga vendet e Europës Qendrore nuk mund të ndalohet pa negociata për shkak të CEFTA-s, ai i ardhur nga Italia, nuk e ka këtë mbrojtje. Per momentin nuk ka asnjë marrëveshje që e detyron Shqipërinë që të importojë nga Italia apo vende të tjera të Europës.
Qumështi Made in Albania në botën globale
Cfarë do të sjellë hyrja në Europë për prodhuesin e kutisë së qumështit ? Në Europë, prodhimi i qumështit financohet nga shteti, dhe për pasojë, ka çmime më të ulëta se prodhimi vendas në Shqipëri. Për shembull : pas liberalizimit të kuotave që kufizonin prodhimin e qumështit në Europë, rritja e prodhimit të fermave të mëdha moderne e ka ulur çmimin e një litri qumësht në 32, 2 Lekë (23 cents Euros) dhe po shkatëron fermerin e vogël europian.
Siç e thamë më lart kostoja e një litri qumësht është mesatarisht 96 Lekë në ndërmarrjet shqiptare të përpunim paketimit.
Pra qumështi me cilësi i prodhuar në Shqipëri është tri herë më i shtrenjtë se në Europe 32, 2 Lekë !
Me hyrjen në Europë dhe në kushtet e marrëveshjes së tregtisë së lirë, prodhuesi vendas do të gjendet përballë importit të qumështit shumë më të lirë të financuar nga shtetet e fuqishme europiane dhe nuk do të mund të jetë konkurues. Prodhuesit shqiptarë nuk mund të shesin dot më prodhimin e tyre në vend, pra hyrja në Europë do të shënonte edhe fundin e tyre. Europa ka norma cilësie të cilat janë konformë me mesataren e zhvillimit të vendeve të saj. Shqipëria për të hyrë në të i ka ratifikuar shumë syresh, pa i shqyrtuar më parë nëse vërtet mund t’i plotësojë. Kjo do të sjellë herët a vonë, problemin në tryezë. Do të duhet të kontrollohet prodhimi i qumështit që në silazhin që ha lopa dhe kjo do të ngrejë edhe më shumë koston aktuale të prodhimit, përpos një problematike të komplikuar, që nuk mund të analizohet këtu.
Po a ka shteti një aksion në ndihmë të prodhuesit shqiptar ? A egziston një strukturë, një ekip që të ndjekë prodhuesit që përpunojnë qumështin e vendit dhe punësojnë shqiptarët? A llogaritet dhe ndiqet kostoja e një litri qumësht të pasterizuar/sterilizuar ? Sa është fuqia blerëse e këtij prodhimi ? Sa është defiçiti që krijohet duke e shitur prodhimin me çmim më të ulët se kostoja e prodhimit ? Përgjigja për këtë seri pyetjesh është : jo !
Pasterizimi apo sterilizimi i qumështit është një proçes i thjeshtë, i mundur tani edhe në vendin më të varfër të botës. Nëse për shkak të çmimeve të shërbimeve aktuale kostoja del më e lartë se sa mund ta përballojë konsumatori shqiptar, shteti duhet ta ndihmojë prodhuesin ta rikuperojë këtë vlerë të shtuar, deri sa të ndërmerret rregullimi një nga një i të gjithë këtyre hallkave të proçesit të prodhimit.
Kjo praktikë (siç e treguam më lart) ekziston në vendet e Bashkimit Europian që për të stimuluar e mbështetur prodhimin vendas e financojnë atë që nga ferma deri në industrinë e paketim përpunimit.
Mbështetja e këtij lloj prodhimi në vështirësi të dukshme është një detyrë urgjente e shtetit me qellim që të ndihmohet prodhimi, të mbahen investitorët aktualë dhe të tërhiqen të rinj. Nuk ka rrugë tjetër ekonomike për të zgjidhur këtë gjëndje me të cilën përballet prodhimi i qumështit në Shqipëri.
Por ajo që është më shqetësuese, kur flet me prodhuesit që ndeshin përditë këto vështirësi, ata as nuk e mendojnë se shteti mund të ndihmojë. Pra në mënyrë unanime të gjithë e dinë se shteti nuk dëgjon nga ai vesh e nuk shikon nga ai sy. Pra papërgjegjshmëria e politikës, pamundësia e qeverisë për të zgjidhur aktualisht problemet e trashëguara të kësaj natyre që ndesh prodhimi, të shoqëruara nga nepotizmi ekstrem janë të njohura dhe të pranuara si « të këqija?», të natyrshme nga shumica e popullsisë.
Kutia e qumështit dhe produkteve të tij ka thithur disa miliona euro, në fabrikat bashkëkohore të paketimit të saj dhe disa vite punë, por prodhimi vendas ende nuk po shkon dot tek konsumatori shqiptar.
Fakte Shqetsuese
Fabrika që prodhonte qumështin “Fast”, e blerë nga një investitor gjerman u mbyll pas tre vjet prodhimi me humbje.
Cili është fati që i pret fabrikat e tjera të paketimit dhe përpunimit të qumështit? Do të shkatërrohen edhe investime të tjera – duke e ngritur apo vërtetuar rrezikun e investimit në Shqipëri ?!
Një përfundim dhe masa të mundëshme
Pamundësia e shitjes së prodhimeve të domosdoshmërisë së parë për shkak të kostos së lartë të prodhimit të tyre është një dështim real i prodhimit në Shqipëri.
Për momentin do të duhet të kontrollohet sasia e qumështit që vjen nga Europa (kryesisht Italia) për të cilin nuk ka asnjë obligim me marrëveshje që të lejohet në Shqipëri. Çmimi i tij në prodhim është shumë më i ulët sepse subvencionohet nga shteti (fermeri dhe fabrika e paketim përpunimit).
Tregtimi i tij në Shqipëri mbështet prodhimin e huaj dhe me çmimin konkurencial shkatërron prodhimin vendës.
Ky është një rreth vicioz në të cilin gjendet përpunim paketimi i qumështit në Shqipëri. Ai meriton vëmëndjen e Qeverisë.
Fakti që konsumatori shqiptar nuk ka fuqi blerëse të përballojë as një litër qumësht të pasterizuar, të prodhuar në vend është një fakt i drames në të cilën gjendet prodhimi shqiptar dhe fuqia blerëse në vend. Ai është vdekjeprurës për investitorët aktualë dhe ata potencialë, që duan të vijnë në Shqipëri.
[1] Marrveshja CEFTA (Central European Free Trade Agreement) e qarkullimi të lirë të mallrave e vendeve të Europës qendrore, e firmosur nga Shqipëria në 1996, ku që prej Korrikut 2013 janë ende pjestare, vetëm Shqipëria, Kosova, Bosnia – Herzegovina, Macedonia, Moldova, Montenegro dhe Serbia. Ajo përfundon me futjen e vendit përkatës në Europë

Stupcat kthyen Kosovën në kohën e luftës dhe…

January 7, 2016 by dgreca

Stupcat përmes spotit humoristik demaskojnë anët negative në shoqërinë kosovare!/
Nga Asllan Dibrani/
Buja qe u bërë dhe po bëhet është një fazë tranzitore e pjekurisë së popullit ndaj përqafimit te të metave në shoqërinë kosovare apo demaskimin e tyre?!. Stupcat me shfaqjen e Spotit humoristik na rikthyen në kohën e luftës . Fraksionet në mediat kosovare dhe me gjerë lidhur me skeçin humoristik japin sinjale,” qe ky popull nuk din, ose ka frikë ta pranoj realitetin e ngjarjeve në sfidat e periudhës së luftës dhe pas saj”…
Këtu, shihet se publiku kosovar,apo me mirë me thënë “ personazhët e prekur nga ky skeç i realizuar nga stupcat ,humorist ,artist ,dhe sugjerues të gjykimit të së keqes përmes llojit të artit dramatik , arritën kritikon dhe i demaskuan anët negative në sjelljet dhe veprimet e personave të ndryshëm , figurave publike dhe klasës politike qe qëndrojnë prapa të së keqes në arenën kosovare.
-Në artin aktual të realizuar nga stupcat përmes skenës , në shtetet demokratike vlerësohet dhe e ndihmojnë arritjen e luftimit të së keqes në shoqëri. Paraqitja e sendeve, e dukurive dhe e veprimeve të njerëzve në veprat letrare e artistike duke i vënë në lojë të metat dh dobësitë ,shpesh nuk mbetet vetëm kënaqësi e se qeshurës ,por nga njëherë bëhen edhe tema aktuale si rasti i stupcave . Humori,karikatura ,piktura,një artikull analitik, jepen përmes artistëve ,gazetarëve, piktorëve etj , shpesh ose janë te përbuzur ose edhe janë vet artistët të varur nga politika ditore në Kosovë , me çka ma , nuk mbetet art i mirëfilltë .Këtu aq sa u pa stupcat arritën ta pasqyrojnë një realitet përmes skeçit humoristik Lufta e Kosovës, përmes personazheve “Qipsit,Smokit dhe Shtapiqit” demaskojnë dhe luftuan anët negative qe u demonstruan gjatë luftës dhe pas saj!
Kuptohet se janë artist të pa ndikuar nga strukturat politike me çka dëshmon se i dhanë një goditje të rend fraksioneve në dy oborre të UÇK-së të ndara fillimisht në UÇK dhe Fark!!! Personifikimi figurave i realizuar përmes humorit satirik “Stupcat “ arritën që të mbesin artist ma serioz ndaj ngjarjeve në Kosovë, por edhe ma gjerë në rrafshin kombëtar .
-Në Kosovë, pak kuptohet ky lloj arti , apo ta marrim për shembull karikaturën shpesh merret vetëm si një tablo qesharake, ku nuk merret me mend se përmes saj arrihen efekte shumë pozitive në skenën politike.
Diçka që e jep një paraqitje dhe pasqyre të gjallë të dukurive, të ngjarjeve e të rrethanave, me shprehje besnike ne realitetit kosovar nuk mund te merret si negative, pos nga disa protagonist me mize pas veshit mund ta cilësojnë si negative .
Ky skeç humoristik thumbues dhe kritik për një numër „komandantesh „ është një luftë kundër krimit të organizuar nën petkun e “Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës”. Ushtrisë për çlirimin e atdheut që ishte gatuar brez pas brezi për t’i dal zot atdheut nga pushtuesi serb. Përmes këtyre misionarëve, kristalizohet , pastrohet dhe mbetet një ushtri e shenjtë , një ushtri me vlera, pa profitet personale, qe me veprimet e tyre e gjymtojnë vlerën e saj!!!.
Prandaj stupcat atë, po duan dhe kanë deshtë ta pastrojnë nga mikrobi i veshur me fenomenin” tradhtar, mashtrues dhe kriminel”, që vepruan në dëmin e popullit shqiptar. Stupcat, as pak nuk e kanë cenuar UÇK-në, por përkundrazi e kane rrit dhe ruajtur korrshi tradhtarëve me uniformen e Ushtrisë sonë të lavdishme për përfitime personale??? Është shumë e rrugës qe elita politike duhet të ndërgjegjësohet dhe të ndajnë shapin nga sheqeri, për ta eliminuar të keqen, qe qëndroj në krye të mediave , kapitalit ,ekonomisë .kulturës dhe vlerave kombëtare qe 16 vite, duke e bëre analfabetin , të pa shkolluarin , të paditurin“Intelektual,doktor,politikan,krijues dhe akademik!!!??…
-Pa dyshim, pas kësaj qëndron argumenti ,fakti dhe arsyeja në përshkallëzimin e krizës së gjendjes politik ,ekonomike ,kulturore dhe kombëtar. Për krejt në fund arti i stupcave në rastin konkret, le të mbetet si mesazhi ma i mirë i kurorëzimit për një qëllimi dhe një mendje me një vizion dhe ide ,me një strategji dhe synim, me një vullnet dhe harmoni , e të gjitha forcave politike , intelektuale të krijuesve,artistëve,biznesmenëve dhe e gjithë spektrit në elitën e kombit të bashkohen rreth flamurit,kombit dhe gjuhës me qellim qe të luftohen komandantët e vetëshpallur ,demagoget,kriminelet ,bandat e ndryshme që ujin e qojnë në mullirin e armiqve tanë. T’i rrekemi ndërtimit të shtetit me një synim dhe lufte te përbashkët kundër keqbërëseve me veprime destruktive dhe tradhtareve të vendit. Atdheu ju tirret,jemi në rrugë të synimeve tona prandaj bashkohuni,veproni dhe punoni ne te mirën e tij.

“Gjurmë të tradhtisë”- NJË ROMAN PËR DY TEMA SOCIALE

January 7, 2016 by dgreca

Lavirati – një zakon që duhet zhdukur/
Nga Adil FETAHU/*
Nuk e di prej nga e ka marrë autori fjalën lavirant, me të cilën e damkos një zakon jo të mirë ndër shqiptarët, zakonin e martesës me së kunatit me kunatën. Në fjalorët e gjuhës shqipe as në ata të drejtësisë, nuk e gjeni dot këtë term. A është kjo fjalë sajesë apo e gjetur diku, le t’i mbetet autorit.
Romani “Gjurmë të tradhtisë” i autorit Halit Gashi, trajton në mënyrë artistike dy tema sociale sa aktuale aq dhe brengosëse ndër shqiptarët, jo vetëm të Kosovës. Fjala është për zakonin e mbrapshtë e primitiv të martesës së kunatit me kunaten, dhe për migrimin.
Martesën e kunatit me kunatën, autori e quan lavirat. Fjala është për martesën me gruan e vejë të vëllait të vdekur, ose me motrën e gruas së vdekur. Ndër shqiptarët ky është një zakon i lashtë fisnor, jo i rrallë, sidomos në Malësinë e Gallapit, prej nga është autori i romanit, i cili e njeh mirë këtë zakon dhe traditën e vendit, dhe e ka shtjelluar mirë në romanin e tij.
Është praktikuar dhe akoma praktikohet, ndonëse më rrallë, që kur vdes mashkulli i shtëpisë, nëse ka lënë gruan, të re ose me fëmijë a pa ta, të ndalet e kthehet e veja të martohet me vëllain e burrit të vdekur, apo me ndonjë mashkull tjetër të shtëpisë, qoftë ai beqar apo vejan. Ka pasur raste që është “kthyer” si grua e dytë e martuar si ortake, me burrin që kishte një grua. Kjo ka ndodhur sidomos nëse e veja kishte fëmijë, ndërsa burri i shtëpisë nuk kishte fëmijë me gruan e parë. Forma tjetër e “leviratit”, siç e quan autori, është martesa me motrën e gruas së vdekur, qoftë se motra ishte beqare apo e vejë. Të dyja këto forma të martesave, levirate, bëheshin dhe diku-diku akoma bëhen, për arsye dhe interesa të ndryshme, dhe shpeshherë pa dëshirën as pëlqimin e femrës. Dallimi në moshë nuk ishte me rëndësi. Ka ndodhur të martohej me nusën për të cilën ka qenë “bullan.” Arsyet më të shpeshta për të “përligjur” këto lloje të martesave janë: “jemi mësuar na me te, dhe ajo me ne”; “ që t’i rritë fëmijët e të mos mbetet e vejë”; etj. Por, këtu është edhe interesi material, sepse martesa e tillë kushton ma lirë si në përgatitjet për martesë, ashtu edhe për faktin se për këso martese, me të vejen e vëllait të vdekur, nuk bëheshin ceremoni martesore. Ndërkaq, martesa me motrën e gruas së vdekur, arsyetohej me ruajtjen e miqësisë dhe për interesin e fëmijëve, se: “Motra-tezja kujdeset për fëmijët e motrës më mirë se çdo njerkë tjetër”.
Nga aspekti fetar, në islam këto lloj martesash janë të lejueshme, ndërsa kisha katolike, edhe në kohën e zbatimit të Kanunit, këto i ka quajtur konkubinate dhe i ka dënuar. Ligji aktual për familjen, nuk e ndalon një lloj të tillë martese, por me shkollimin dhe emancipimin e rinisë, të të dy gjinive, këto lloje martesash do zhdukën.
Ja si e shtjellon leviratin autori i romanit.
Vetëm dy javë pas martesës, Fatmiri i Lugështajës shkoi ushtar, në ushtrinë e Serbisë. Nusja, Sala, ishte e mirë, e bukur, e vyeshme dhe i respektonte vjehrrinë dhe kunatin, Talin. Siç dihet, në ushtrinë e Serbisë, janë vrarë shumë shqiptarë në rrethana të ndryshme, si para ashtu pas rastit të Paraçinit (Aziz Kelmendi). Ushtarët e vrarë shqiptarë ktheheshin në arkivole (autori i romanit i quan: arkëmorte) të mbyllur, me shpjegimin zyrtar se kishin bërë vetëvrasje, ndonëse në shumicën e rasteve ishin vrarë pas shpine. Kështu, pak para se ta kryente afatin e shërbimit ushtarak, Fatmiri u kthye në arkivol dhe u varros. Pas një kohe, nusën e Fatmirit deshën ta kthejnë, ta martojnë me Talin, vëllain e Fatmirit. Ditën që e “kthyen” nusen, Tali iku nga shtëpia, pa paralajmërim dhe kurrë nuk u kthye te ajo nuse. Nuk deshi të martohej me atë që deri dje e respektonte si ta kishte motër. Tali kishte ikur në Gjermani, dhe nuk ishte lajmëruar asnjëherë në shtëpi. Edhe i ati i Talit, kishte pas marrur për gra hallë e mbesë, por edhe xhaxhai e kishte“kthye” gruan e vëllait të madh, e më vonë e kishte marrë mbesën e saj. Kjo martesë “levirate” ishte bërë diçka e zakonshme në atë familje. Por, këtë praktikë e ndërpreu Tali në mënyrë të vendosur. Në ndërkohë, i vdiqën prindërit dhe Sala u kthye në gjini, më vonë u martua gjetkë, u rahatua dhe kishte një djalë. Kështu, me kundërshtimin e heshtur por të vendosur të Talit, dështoi martesa sipas zakonit të mbrapshtë. Sala nuk kurrë e fajsoi as nuk u hidhërua në Talin, Kur doli nga shtëpia, ajo në heshtje i dëshiroi fat atij.

Mërgimi i të rinjëve

Mërgimi është një plagë e rëndë jona. Shkaqet e mërgimit janë të natyrës politike dhe ekonomike-sociale. Të dyja të rënda, por nga shkaqe politike kanë migrua edhe shumë të rinj të cilët kishin gjendje të mirë ekonomike. Të rinjtë iknin për të mos shkuar ushtar të Serbisë, që të mos vriteshin në luftërat që ajo zhvillonte në Bosnje e Kroaci, apo të mos torturoheshin, maltretoheshin, burgoseshin ose vriteshin pas shpine gjatë shërbimit, në roje, në kazerma, në ushtrime, në llogorime apo në rrethana të ndryshme. Dhe kur migrojnë të rinjtë, kjo ka reperkusione sociale: bie potenciali i fuqisë punëtore në vend, rrallohen martesat dhe lindjet, të moshuarit mbesin pa kujdesin e duhur.
Në periudhën që shtrihet romani i Halit Gashit (1992-1998), shumë të rinj nga Kosova emigruan, për të ikur nga ushtria serbe. Ilir Thanishta, me disa autobus plot të rinj shqiptarë nga Kosova, por edhe shumë me gra e fëmijë, ia kishin mësy Evropës qendrore, kryesisht Gjermanisë. Autobusët i qonin deri diku, i lenin në Hungari ose në Çeki, prej nga duhej të udhëtonin këmbë, me javë a muaj, nëse mund të arrinin në Gjermani. Peripecitë e atij udhëtimi, nëpër mot të ftohtë, me acar e borë, nëpër male e për të kaluar lumenj, dinë t’i tregojnë vetëm ata që kanë kaluar ato rrugë, gjithnjë me frikën se do t’i zënë policia, t’i burgosin e pastaj t’i kthejnë, shumë prej të cilëve edhe iu ka ndodhur kjo.
Iliri me disa shokë, mezi kishte shpëtuar gjallë dhe kishte arritur në Gjermani. Kishte gjetur punë, për të kryer të gjitha punët e bujqësisë, në një familje gjermane. Si punëtor i zellshëm, që kryente mirë punët, ishte pritur mirë nga familja gjermane, paguhej nga 500 marka në muaj dhe kishte të siguruar ushqimin dhe dhomën e vet, me hyrje të veçantë, ku herë pas herë i shkonin edhe shokë. E kishte mësuar mirë gjuhën gjerman, por e kishte “humbur” emrin e mbiemrin, ata të shtëpisë e quanin: “Ihuaj”.Njëherë gati ishte mbytur në lumin Rajna. Romani nuk do ishte interesant po të mos kishte edhe një aventurë intime me zonjën e shtëpisë, Evën, të vejen e Adolfit që kishte vdekur para pak ditëve. Iliri qëndroi e punoi aty katër vjet. Me disa shokë takohej në qytet, e ndonjëherë edhe në banesën e tij. Një ditë, u morën vesh që të kthehen në Kosovë, dhe u tha e u bë. Rruga e kthimit ishte shumë më e lehtë, se ajo e shkuarjes në mërgim. U gëzua nëna Zylë për kthimin e të birit të vetëm, që shpresonte të martohej shpejt (me Tufën e Nazës), që ishte një vajzë e shkolluar nga qyteti dhe që e vizitonte shpeshherë nënën e Ilirit. Por pushteti serb kishte rrjetin e spiunëve të vet. Një i tillë (Dan Kryeziu. Ish-korier i komunës) e kishte lajmëruar policinë për arritjen e Ilirit dhe shokëve të tij. Nga gjurmët që kishte lënë nëpër borë, pranë shtëpisë së Ilirit, autori i ka dhënë emrin romanit: “Gjurmët të tradhtisë”. Polica dhe ushtria serbe të nesërmën e arrestuan Ilirin dhe shokët e tij, i dërguan në Nish, ku gjyqi ushtarak u shqiptoi dënime me burgim, dhe që pas vuajtjes së dënimit me burg, ishin të obliguar të shkonin në shërbimin ushtarak. Burgu i Nishit, sikurse edhe të gjitha burgjet e tjera në Serbi, ishte plot me shqiptarë të dënuar për shkaqe e pretekste të ndryshme. Kur e vuajti dënimin dhe u kthye nga Nishi, Iliri nuk e gjeti nënën të gjallë, sapo e kishin varrosë. Dhe në marrëveshje me disa shokë të rinjë (Tali, Loni, Vali, Drini) vendosin t’i bashkohen UÇK-së, të luftojnë kundër ushtrisë e policisë serbe, e jo t’i shërbejnë asaj ushtrie e të vritën në luftë në Bosnje a Kroaci, si ushtarë të Serbisë.
Në temën e mërgimit, autori fshikullon edhe raste ekstreme të moskujdesit të të rinjve ndaj prindërve të moshuar që kanë lënë në Kosovë. Teta Sadia që kishte tre djemë, jetonte e vetme në fshat. Djemtë me gratë dhe fëmijët e tyre jetonin në Gjermani, Kishin ndërtuar e mbyllur tri shtëpi në Thanishtë. Ata gjashtë vjet e kishin lënë vetëm nënën plakë e të rraskapitur, cila tërë dashurinë e djemve dhe të nipave e mbesave ia kishte kushtuar një mace (Macuka), me të cilën jetonte. Ditën vizitoheshin shpesh me nënën e Ilirit. Por, kur kishte vdekur teta Sadia, tri ditë kishte mbetur në dhomën e mbyllur, dhe Macukja ia kishte hëngër tyryën, gjinjtë dhe këmbët, dhe ishte tërbuar që kur fqinjët e hapën derën e dhomës, Macukja i kisthe sulmuar ata!
Për më shumë, lexonie vet romanin.
* * *
Gjurmët të tradhtisë, është libri i gjashtë dhe romani i dytë i shkrimtarit Halit Gashi, anëtar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës. Para këtij, ka botuar një roman dhe katër përmbledhje me poezi; dy për fëmijë e dy për të rritur.
Romani është i lehtë për ta lexuar. Shkrimtari ka një gjuhë të pasur e të rrjedhshme në përshkrimet që u bënë ngjarjeve e personazheve. Aq hollësisht përshkruan ngjarjet e vendet, sa herë-herë fitohet përshtypja se romani është një prozë poetike. Të lë përshtypje të mirë thellësia dhe gjerësia e njohurive të autorit për historinë, gjeografinë, traditën, kulturën dhe personalitetet kombëtare. Ai nuk le pa përmendur trojet shqiptare (edha to akoma të pushtuara) prej Çamërie deri në Tolicë. Në malësinë e Gallapit, edhe ashtu toponimet janë kryesisht shqiptare, ashtu sikur i përdorë shkrimtari: Kroi i Hajdutit, Shpella e Zanave, Gryka e Naletit, Varri i Nuses, Livadhi i Marisë, Lugu i Kishës, Strofka e Dhelprës, Rrastat e Gjarpërit, Lisi i Korbit, Guri i Haberit…etj. Në vend të fjalës vendlindje, autori përdorë: Dhelindja, Tokëlindja, Gurëlindja etj. Në vend të prangave, përdorë fjalën “bileçe”, kurse në vend të gajtanit të tirqëve – “spika”. Mund të thuhet se e tepron me përshkrimin poetik e të shpeshtë që bënë: “këmisha e hollë e natës e Rajnës” (fjala është për lumin Rajna, prandaj romani nuk duron këso përshkrime poetike). Ka edhe kapërcime të befta, të papritura, prej një ngjarje në tjetrën. Në dialogje, në vend të vizave para fjalive, fjalitë i futë në thonjëza. Mund të vërehet edhe ndonjë lëshim për kryerreshta. Por, porosia e romanit për temat që trajton, ia shton peshën specifike, ndërsa shtjellimi dhe gjuha e bëjnë leximin të lehtë e të këndshëm.
*(Halit Gashi: “Gjurmë të tradhtisë”, botoi : “Faik Konica”, Prishtinë, 2007)

BEKMI I PAPA GJON PALIT TË II PËR MISIONIN “AGIMI”NË SHQIPËRI

January 7, 2016 by dgreca

Don Giuseppe dhe malet e kanalit të Otrantos ishte rruga për në Shqipëri/
Nga Gëzim Llojdia/*
1.Më 30 tetor 1991 në Otranto, Kryepeshkopi mons.Vincenzo Franco, së bashku me drejtorin e Caritas Don Giuseppe Colavero dhe shtatë anëtarë të tjerë, nënshkruan kartën zyrtare të Qendrës “Agimi”.Ky mision i shërbeu mjaftë jugut të vendit me ndihmat e tij.Më 20 nëntor 1991, Gjon Pali II bekon Statutin e Agimi dhe punën e të gjithë atyre që bashkëpunojnë me Qendrën.
“… Papa dëshiron të falënderojë dhe duke shpresuar për nismën e lavdërueshme, bollëkun e favoreve qiellore, përçon për ju dhe për të gjithë që punojnë në Bekimin Apostolik …”(Me letrën e Papa Gjon Pali II).
2.Botimi nga Prof. Don Giuseppe Colavero të librit “Le montagne sul canale, Otranto-Valona Strada per L’Albania”nga Tipoffsett Colazzo, Corigliano D’Otranto,ishte në mesin e punësive që kishte ndërmarr shoqata” Agimi” me President Don Giuseppe për të ndihmuar shqiptarët c’praj, 4 majit ,të vitit 1991 në Otranto kur në bregdetin pulieze kishin zbarkuar dhjetëra mijëra njerëz. “.Agimi lindi, në një përpjekje për të verifikuar për të ndihmuar , mbi një mijë refugjatë shqiptarë,qw ishin aty. Këtë botim të Don Giuseppe e mora në vitin e botimit ,kur e intervistuam për gazetën lokale rreth ndihmës së paçmuar të Don Giuseppe dhe shoqatës”Agimi” kishte dhënë në Vlorë si dhe në vende të tjera të rajonit. Ngjan si një histori e largët, mirëpo ata që e kanë përjetuar ndihmën e Agimit i kanë të freskëta kujtimet e saj. Në lagjen Kume të Vlorës, sot është një godinë e mbetur në harresë,përmes objekteve të tjera që kanë zhvilluar qytetin jugor. Ngrehina me dy kate dhe me një arkitekturë mjaftë të pasur qëndron ende aty si një fragment i ndihmës, që kishtarët italian i dhanë vendit tonë në kohën e krizës së madhe të tij. Kur pyeta Don Giuseppe se përse ishte në kopertinë një foto me Otranton nga ishulli i vetëm i vendit tonë ,qartazi shihej bregdeti italian. Mirëpo një foto tjetër kishte të fiksuar edhe pamjen e vendit të vogël të shqiponjave,Baba Tomori me dëborë si një hije dhe vend i zotave ishte prezent atje. Don Giuseppe ishte një prift katolik i arsimuar mirë dhe një njeri humanitar. Në fshatin Panaja tw Vlorws , Don Giuseppe dhe misioni i tij humanitar rikonstruktuan me mbi 150 milion lireta shkollën e fshatit duke e rikthyer atë në një qendër të madhe edukimi me kushte të reja,dyer,dritare,pllaka ,tualete.Në fshatin Vajzë të Vlorës,vendlindja e poetit Ali Asllani,ku gjendej një shkollë bash në hyrje të saj një godine, që ishte kandisur si mos me keq, ndonëse asnjë ushtri barbarësh nuk kishte shkuar andej në vitet” 90. Don Giuseppe shpenzoi mbi 60 milion lireta ndihmë të mbledhur ndër kishat e shtetit italian për të shkollën e katundit Vajzë duke kryer rikonstruksione dyer,dritaresh etj. Miliona lireta u shpenzuan edhe për të rikthyer në identitete shkollën tregtare,në Vlorë një institucion që kishte fillimin e tij nw 8 Nëntor 1924 dhe punonte në kushte jo të favorshme. Don Giuseppe e filloi misionin e tij humanitar si një prift i përkushtuar në vendin ku feja zyrtarisht ishte kyçur me vendimin e shkurtit të vitit 1967.
6 Laborator dentar,qendra gjakut,kurim ne spitalet italiane, 3000 lente,laborator analizash diagnostikimi,2 ekografi, bibliotekë shkencor e kompjuterike,pajisje ambulatore,pajisje për lindje, libra,kurse,sesione shkencore mjekësore ,kurse për fëmijët e verbër,etj.
Misionet humanitare të shumë shteteve midis të cilave italianët duhen vlerësuar ngase kanë ndihmuar në fillimet e vitit ‘91 mijëra banorë me pako,libra,ilaçe,shtrime jashtë shtetit për të sëmurët etj. Don Giuseppe ishte një prift i thjeshtë me veshjen e tij,me flokët e rënë në pjesën e parme ,i gjatë dhe me një vështrimin thikë. Rezidencën e parë Don Giuseppe e kishte ngrehur ,në qytetin jugor pranë pusit të Mezine, ku aktualisht dhe gjithë kohës janë rezervat e shtetit. Në Vlorë shoqata analoge pati si drejtues pedagogun universitetit të Vlorës, Petraq Truja.
Në vitin 1996, në qytetin e Vlorës u ndërtua një godinë tre katërshe, e financuar nga partnerët italianë, ku do të përqendroheshin aktivitetet humanitare të shoqatës, që do të shërbente edhe si rezidencë e saj. Projekti, mjaft modern për kohën, kishte si arkitekt një specialist italian. Godina u përfundua dhe u vu në funksion. Mjekë italianë në specialitete të ndryshme, bënin vizita dhe konsulta falas, ndërkohë që, në mjediset e saj, funksiononte edhe një bibliotekë e pasur. “Ky objekt, ishte ndër të parët që u grabit dhe u dëmtua në pranverën e vitit 1997″. Edhe pse e lanë pa shtëpi (ndërtesa ku kishte selinë Shoqata nëVlorë dhe që shërbente si qendër koordinuese e të gjithë aktiviteteve të AGIMI-it për mbare Shqipërinë, u vodh, u plaçkit e, aktualisht, është preokupuar nga familjen), edhe pse deshën ti prisnin krahët që ai të mos fluturonte për të përhapur
dritën e tji, AGIMI vazhdon të rrezatoje: ndihmat humanitare,aktivitetet e shumëllojshme .Qyetet ky kreu misionin shoqata : Vlora, Berati, Maliq, Bilisht,Gjirokastër,Lushnjë,Sarandë,Librazhd,Tiranë,rrethi i Vlorës.
3.
Kush është Don Giuseppe Colavero,prifti i misionit humanitar :”Agimi”?
Lindur në Carpignano Salentino (Lecce), 1942/04/05.Ai studioi në Otranto, Molfetta, Napoli, Lecce,’u shugurua prift katolik në 16 korrik 1966. Ai mori një licencë në teologji në Fakultetin Teologjik të Jezuitëve në Napoli. Diplomohet në letërsi e filozofi në Universitetin e Leçes,mësues i kualifikuar i historisë, filozofisë dhe shkencave arsimore. Ka dhënë mësim në seminarin e fesë gjimnazin e Otrantos, në Shkollën e Lartë Shkencor të Maglie,. Ish-pedagog i historisë dhe filozofisë në Shkollën Eksperimentale Liceo “F. “të Maglie. Profesor i filozofisë teorike dhe Shkrimit të Shenjtë në Institutin e Shkencave Fetare të Otrantos. Themelues i Fratres “vullnetaret e dhuruesit e gjakut” Terra d’Otranto. Drejtori rajonal i Caritas dhe anëtar i Këshillit Kombëtar dhe Këshilli i Caritasit italian në vitet ’90. Themelues rajonal i “Nevojat dhe Shërbimet”.Drejtori i Caritasit në Otranto nw vitet 1975-1998. Drejtor i revistës “Caritas Otrantian” deri në vitin 1998, dhe revista AGIMI deri më sot.
Koordinator i projektit Caritas në jug të Shqipërisë 1991-1995. Themelues dhe President i Shoqatës Ndërkombëtare “Agimi” (Agimi) .Pastor i famullisë “Zonjës së Virgjëreshës Mari” në Carpignano Salentino që nga viti 1997. Menaxher Kombëtare i Jezusi Caritas dhe anëtar i Asambleve evropiane dhe botërore, që nga viti 2005
Ka publikuar:
-Malet e kanalit, Otrantos-Vlore rrugë për në Shqipëri,1993.
– Në rrugët dhe rreth tavolinë, Graphics Panic, Galatina 1996 .
Shkolla italiane dhe shqiptare, Argo, Lecce 1994 .
– Edukimi për pjesëmarrje dhe demokraci 1994 .
-Ballkani dhe Mesdheu, Botimet Salento, Galatina, 2000,
-Gjiri Adriatik i Evropës 2007.
Ai ka përkthyer ese teologjike dhe vepra shpirtërore nga gjuhët spanjisht, frëngjisht dhe gjermanisht. Shef i Komunitetit për dhe të pastrehë, AGIMI Eurogiovani në rrjetë (Lecce), Itali.
4.
Më 30 tetor 1991 në Otranto, Kryepeshkopi mons.Vincenzo Franco, së bashku me drejtorin e Caritas Don Giuseppe Colavero dhe shtatë anëtarë të tjerë, nënshkruan kartën zyrtare të Qendrës “Agimi”.Ky mision i shërbeu mjaftë jugut të vendit me ndihmat e tij.Më 20 nëntor 1991, Gjon Pali II bekon Statutin e Agimi dhe punën e të gjithë atyre që bashkëpunojnë me Qendrën.
Rreth një vit më vonë, Ministria e Kulturës dhe Rinisë e Republikës së Shqipërisë njeh zyrtarisht Agimin si “shoqata kulturore dhe humanitare”.Që atëherë ajo shkon në çdo ditë në shumë pjesë të përpjekjeve të Italisë dhe Shqipërisë për pohojnë vlerat dhe parimet e Shoqatës, i mbështetur nga një numër në rritje të njerëzve të cilët, për arsye të ndryshme, janë në kontakt me ta.Në dhjetë vjet ka qenë në veprim të vazhdueshëm në Shqipëri,shoqata Agimi-veçanërisht në pjesën jugore të vendit duke krijuar një rrjet të seksioneve. Rrjet që ka provuar vendimtar për një rritje të rëndësishme kulturore, shpirtërore dhe materiale kulturore, shkencore.
*Ne Foto:Don Giuseppe Colavero

SHQIPERIA NEN UJE

January 7, 2016 by dgreca

* Prençi: Situatë e vështirë në Ndroq, përmbytet një kompleks blegtoral, ngordhin dhjetera koke bageti
* Bllokohen 20 punonjes te OSHEE nga shembja e rrugës në Qafe-Mali-Bajram Curri
TIRANE- Mjaftuan 24 orë reshje shiu që vendi t’i gjunjëzohet përmbytjeve e problemeve në qarkullim. Siç njoftuan edhe sinoptikanët, që prej mëngjesit të sotëm reshjet u bënë me intensive duke shkaktuar probleme në Tiranë, Lezhë, Dibër, Durrës, Bulqizë, Fushë Krujë, Pukë, Vlorë etj. Në Tiranë, lumi Lana ka dalë nga shtrati duke përmbytur disa zona. Vështirësi hasen edhe në qarkullimin e mjeteve në disa zona të kryeqytetit. Disa banesa janë përmbytur në Ndroq, ndërkohë që rrezikohet edhe ura e Shkozës. Po ashtu raportohet për banesa të përmbytura edhe në Kombinat, ndërsa u evakuan 50 nxënës nga një shkollë e përmbytur.
Si pasojë e reshjeve është përmbytur rruga e Mulletit dhe është mbyllur autostrada Tiranë-Elbasan, ndërsa qarkullimi po bëhet nga rruga e vjetër. Shembet edhe rruga në Qafë Mali-Bajram Curri, duke bllokuar lëvizjen e 20 punonjësve të OSHEE.
Që në orët e para të mëngjesit u raportuan rrëshqitje të dherave në Pukë, duke shkaktuar bllokimin e disa akseve rrugore. Problematike paraqitet situata edhe ne Qarkun e Lezhës. Burime nga Drejtoria e Bujqësisë në Lezhë pohojnë se janë nën ujë 1750 hektarë, ndërsa në Fushe Kuqe, 600 hektarë. Në një ndër zonat me problematikë sa i takon përmbytjeve, në fshatin Pllanë të njësisë administrativë të Zejmenit ishte edhe Ministri i Bujqësisë Edmond Panariti. Ai tha se kjo është një situatë e jashtëzakonshme pasi në vetëm 2 orë kanë renë rreth 130 mm shi. Me qetësimin e kohës, tha Panariti, do të ndërhyhet për pastrimin e kanaleve kulluese.
Ndërkaq, disa fshatra në Fushë Bulqizë kanë mbetur të bllokuar, pasi përrenjtë e rrëmbyer kanë shkaktuar dëmtimin e rrugës. Mësohet se në disa zona në Zejmen pritet ndërhyrja e forcave të ushtrisë për të normalizuar situatën. E bllokuar është ura që lidh fshatrat Stojan-Ulëz, duke penguar kështu lëvizjen e qytetarëve. Rreth mesditës u raprtua për dëmtimin e argjinaturës së Drinit të Zi në Bulqizë.
MBLIDHET KOMITETI I EMERGJENCAVE CIVILE: SITUATA MBETET E VËSHTIRË
Në orët e vona të mbrëmjes, është mbledhur Komiteti i Emergjencave Civile nën drejtimin e zëvendëskryeministrit Niko Peleshi. Komiteti Kombëtar i Emergjencave Civile u njoh me situatën në vend dhe sidomos në zonat problematike ku kanë vërshuar edhe lumenjtë. Sipas konkluzioneve të KKECK, gjendja e përgjithshme është nën kontroll, por situata parashikohet të mbetet e vështirë. Ndërkohë që u vlerësuar fakti se janë parandaluar të gjitha pasojat për jetët njerëzore.
PARALIZOHET QARKULLIMI NË AKSIN RRUGOR GRAMSH-ELBASAN
Në orët e mbrëmjes së sotme është dëmtuar ura automobilistike e Çekinit në Gramsh, çka ka sjellë paralizim të qarkullimit në aksin rrugor Gramsh-Elbasan. Kjo pasi nga vërshimi i ujërave, ura ka pësuar dëmtime. Po kështu raportohet se në Gramsh janë të pakalueshme janë dhe disa rrugë në qytet.
KRUJË, LUMI ISHËM DEL NGA SHTRATI, RREZIKOHEN 50 FAMILJE
Situatë e rëndë në fshatrat e Krujës. Klodian Laska, banor i fshatit Murqi, njësia administrative Bubq ka njoftuar në redaksinë e BalkanWeb duke kërkuar ndihmë, pasi lumi Ishëm ka dalë nga shtrati dhe rrezikon 50 familje.
“Jemi të bllokuar nga lumi Ishëm, i cili ka dalë totalisht nga shtrati dhe na rrezikon rreth 50 familje nga përmbytjet. Kanalet kulluese janë të papastruara. 25 vjet jemi të harruar nga pushteti lokal dhe qendror kërkojmë ndihmën tuaj ta bëni çështje mediatike se jemi në hall dhe na rrezikohet jeta”, deklaron banori.
SHKUMBINI DEL NGA SHTRATI, PËRMBYTJE NË MURIQAN
Moti i keq dhe me reshje të dendura ka shkaktuar edhe daljen nga shtrati të lumit Shkumbin. Dalja nga shtrati e Shkumbinit ka shkaktuar përmbytje në Muriqan. Dalja nga shtrati e Shkumbinit ka shkaktuar probleme edhe në rezervuarin e Mlizës në Elbasan. Rezervuari i Mlizës me 100.000 m3 ujë, bëhet rrezik për përmbytje, prandaj po punohet për shkarkimin e ujit në një kanal dytësor.
Në disa banesa, në lagjen “Dyli Haxhire” në Elbasan uji ka mbërritur deri në pragjet e shtëpive. Banorët janë të shqetësuar dhe kërkojnë ndihmë, pasi banesat e tyre rrezikojnë të përmbyten nëse reshjet e shiut do të vazhdojnë me këtë intensitet.
UJI HYN NË BANESA NË VALIAS TË RI, BANORËT: PËRMBYTEMI GJITHMONE
Reshjet e shumta të shiut kanë shkaktuar probleme në disa zona të Tiranës. Uji ka përmbytur disa banesa në Valiasi të Ri, ndërsa banorët thonë se e njëjta situatë përsëritet sa herë ka reshje shiu, por askush nuk ka ndërhyrë për të shmangur përmbytjet.
180 FORCA TË USHTRISË, 20 MJETE E NJË “COUGAR” NË OPERACION PËR PËRBALLIMIN E SITUATËS
Forcat e Armatosura kanë angazhuar rreth 180 forca, mbi 20 mjete të ndryshme dhe një helikopter “Cougar” për përballimin e situatës së krijuar si pasoje reshjeve të dendura të shiut që kanë përfshirë vendin.
Ministria e Mbrojtjes, Shtabi i Përgjithshëm dhe Forcat e Armatosura, në bashkëpunim me Emergjencat Civile dhe me pushtetin lokal, po ndjekin situatën e krijuar si rezultat i reshjeve të rëna gjatë orëve të fundit në vendin tonë dhe problematikën e krijuar prej tyre.
Në orën 12:30 të ditës së sotme, forcat ushtarake, me kërkesë të Drejtorisë së Përgjithshme të EC dhe autoriteteve lokale, janë angazhuar për evakuimin e banorëve të përmbytur dhe riparimin e argjinaturave dhe zhbllokimin e kanaleve në fshatin Pllanë, Lezhë, në njësinë administrative Fushë Kuqe, bashkia Lac dhe më njësinë administrative Paskuqan, zona Babrru, qarku i Tiranës. Gjithsej janë angazhuar rreth 120 forca, gomone, 11 mjete transporti dhe 1 eskavator.
Në orën 13:40, 25 forca ushtarake, 2 mjete transporti 2 dhe 1 eskevator, me kërkesë të Drejtorisë së Përgjithshme të EC dhe autoriteteve lokale në Dibër u angazhuan për ndërtim infrastrukture, argjinaturën e lumit Drin pranë fshatit Gjoricë, Peshkopi.
Në orën 13:45, 10 forca ushtarake, 2 Iveko transporti dhe 2 motorpompa, me kërkesë të Drejtorisë së Përgjithshme të EC dhe autoriteteve lokale në Lundër, qarku Tiranë u angazhuan për largimin e ujit nga Arkivi i Sigurimeve Shoqërore.
Në orën 14:25, 4 forca ushtarake dhe 1 Iveko transporti 1 u angazhuan për largimin e ujit nga ambientet e Poliklinikës Qendrore në Tiranë.
Në orën 14:40, 20 forca ushtarake, 2 Iveko transporti dhe 2 gomone u angazhuan për evakuim banorësh në fshatin Ndroq të Tiranës.
Në orën 15.20, 1 helikopter COUGAR, me kërkesë të Drejtorisë së Përgjithshme të EC dhe autoriteteve lokale në qarkun e Tiranës u angazhua për evakuim banoresh në fshatin Ndroq.
Ministria e Mbrojtjes dhe Shtabi i Përgjithshëm i FA-së, nëpërmjet Qendrës së Bashkuar Operacionale janë në kontakt të vazhdueshëm me strukturat e Emergjencave Civile dhe forcat ushtarake që po veprojnë në terren në ndihmë të komunitetit.
SITUATA NE RRETHE
Reshjet e shumta të shiut kanë sjellë probleme në disa zona të vendit. Korrespontentët tanë njoftojnë se në Peshkopi është bllokuar rruga që lidh qytetin me disa fshatra. Si pasojë kanë mbetur janë të izoluar 1200 banorë.
Rruga për në fshatrat Cerjan, Zagrad e Rabdisht është bllokuar si pasojë e prurjeve të shumta të Përroit të Llixhave. Nga kjo situatë rreth 100 nxënës që ndjekin shkollën në qytetin e Peshkopisë nuk kanë mundur të kthehen në shtëpi. Mësohet se nxënësit kanë qëndruar tek të afërmit në qytet.
Po ashtu në Fushë Bulqizë për shkak të dëmtimit të rrugës, janë bllokuar fshatrat Kocaj 1 dhe Kocaj 2. Në Mat ura që lidh fshatin Stojan me Ulëzën, është mbuluar nga uji, duke ndërprerë komunikimin. Në Gjoricë të poshtme në Bulqizë lumi Drin i Zi ka dalë nga shtrati si pasoje e dëmtimit të argjinaturës. Në rrezik janë dhjetëra banesa, forcat e ushtrisë kanë shkuar në ndihmë të banorëve.
Në Vaun e Dejës rritja prurjeve të përrenjve ka krijuar probleme në lagjen Kapedan. Tre banesa rrezikojnë të përmbyten. Zona e Gomsiqes është e izoluar për shkak te rritjes së nivelit te ujit. Në qarkun e Kukësit vijojnë reshjet. Disa banesa në Domaj të Hasit janë përmbytyr. Banorët kanë bërë thirrje për ndihmë. Energjia elektrike mungon në disa fshatra në Kukës, Has e Tropojë. Rruga e Kombit km i 7 në Kalimash ka rrëshqitje dherash dhe gurësh për pasojë ka vështirësi në qarkullim.
Kompania kontraktore po punon për pastrimin e rrugës. Kërkohet kujdes në rrugë për shkak të reshjeve të dendura dhe mjegullës. Reshjet e dendura krijuan probleme edhe në autostradën Rrogozhinë-Durrës, ku ka patur një prezencë të ujit në rrugë. Edhe në Kavajë përroi që kalon në qytet ka dalë shtrati duke sjellë përmbytje. Banorët kërkojnë ndërhyrje.
SHËMBET RRUGA NË QAFË-MALI-BAJRAM CURRI, BLLOKOHEN 20 PUNONJËS TË OSHEE
Ndërpritet qarkullimi i mjeteve në aksin Qafë-Mali-Bajram Curri, pasi në vendin e quajtur “Gryka e Arstit” është shembur rruga. Policia lokale njofton të gjithë banorët të evitojnë qarkullimin në këtë aks. Policia thotë se ka rrezikshmëri nëse lëvizet në Qafë-Mali-Bajram Curri. “Duhet ndërhyrje e specializuar për lidhjen e rrugës, nuk ka asnjë mundësi dytësore për lidhjen e rrugës”,- thotë policia.
Si pasojë e shembjes së rrugës 20 punonjës të OSHEE janë bllokuar në këtë zonë. Mësohet se ata po punonin për rikthimin e energjisë në Fierzë. Mësohet se ata do të shpërndahen nëpër banesat e zonës, ndërsa bashkë me ta ndodhet edhe Kreu i OSHEE-së në Pukë, Ndue Nikolli.
PRENÇI: NË MBRËMJE SITUATA DO TË PËRMIRËSOHET
Kreu i Emergjencave Civile, Shemsi Prençi deklaron se pas orës 22:00 të mbrëmjes së sotme, situata do të përmirësohet. Ai thotë se nga të dhënat e mbërritura tek emergjencat civile, në mbrëmje do të ketë më pak reshje, megjithëse shiu do të vijojë por me intensitet më të ulët. Ai tha se ka pasur një situatë të rëndë në Ndroq, ku është përmbytur një kompleks blegtoral dhe janë mbytur disa lopë. Situata ka qenë e vështirë por me ndërhyrjen e strukturave është përmirësuar.
“Shkodra jo probleme serioze. Lezha probleme në Zejmen dhe Pllanë. Në terren janë forcat e ushtrisë dhe të gjitha strukturat, janë evakuuar 40 familje. Ka prezencë uji në 50-60 familje në Pllanë. Pas orës 22:00 do bjerë intensiteti i reshjeve. Nesër do të ketë reshje por me intensitet të ulët”, tha Prençi.
Ai foli edhe për problematikën në ujëmbledhësin e Bovillës ku tha se ekziston rreziku që prurjet e lumit të Tiranës të godasin tubacionin kryesor.
“Situata në ujëmbledhësin e Bovillës është problematike. Prurjet e lumit të Tiranës ka rrezik të godasin tubacionin kryesor që lidh impiantin e Bovillës me qytetin e Tiranës. Shpresojmë të kalojë situata pa ndonjë dëm katastrofik. Unë jam në Ndroq dhe po operojmë me të gjitha strukturat. Të gjitha janë në gatishmëri që me 29 dhjetor, por në datë 3 kanë kaluar në dispozicion të probleme emergjente nga përkeqësimi i motit”, tha ai.
ARRSH INFORMON PËR RRUGËT: NË GATISHMËRI MJETE DHE PUNËTORË,
Autoriteti Rrugor Shqiptar jep informacion për gjendjen e rrugëve në të gjithë vendin nisur nga situata e krijuar nga reshjet që kanë nisur prej më shumë se 24 orësh. Ndërsa në veri të vendit, si në Peshkopi, Bulqizë, në Lezhë por edhe në Shqipërinë e mesme ka patur edhe përmbytje. Gjendja nuk paraqitet e mirë në asnjë prej qyteteve, pasi rrugët janë të tejmbushura me ujë.
INFORMACION MBI GJENDJEN E KALUESHMËRISË SË AKSEVE RRUGORE KOMBËTARE
TIRANË
Aksi Tiranë-Kërrabë (km29)-Elbasan është i kalueshëm normalisht.
Akset Tiranë-Trau Dajt-Qafë Mollë-Bizë + Trau Dajt-Antena + Qafë Priskë-Shëngjergj janë të qarkullueshme normalisht. Në gatishmëri janë 2 borëpastruese, ekskavator, grejder dhe 7 punëtorë.
Në aksin Sauk – TEG – Ibë – Elbasan, në segmentin Rotondo – Sauk – Ibë, gjendja është normale dhe qarkullimi kryhet pa probleme. Megjithatë në gatishmëri janë mjete dhe punëtorë.
Në aksin Ura e Peshkatarit – Berzhitë ka një çedim të trupit të rrugës me 10 ml, deri në gjysmën e korsisë.
Tek nënkalimi i Mulletit rruga është devijuar në aksin e vjetër, si pasojë e pranisë së ujit në këtë vend.
Nga informacioni që është dërguar nga supervizori i Kontratës nr.2, ne segmentin Qafë Priskë-Shëngjergj që i përket kësaj kontrate, në vendin Ura e lumit Derje, është dëmtuar mbrojtja prej betoni. Si rezultat është gërryer trupi i rrugës në një gjatësi prej 115 ml.
Për këtë problem është ngritur grupi i punës me përfaqësues të Drejtorisë dhe të firmës që mbulon këtë kontratë
Është çuar një ekskavator për të bërë devijimin e lumit, në mënyrë që të mos godasë trupin e rrugës, kjo si zgjidhje provizore.
Gjithashtu inxhinieri topograf i firmës ka bërë rilevimin , për të marrë masat për një zgjidhje përfundimtare.
Janë marrë masa me sinjalistikë.
DURRËS
Nuk ka probleme në akset e këtij qarku. Të bëhet kujdes në qarkullim, pasi ka trafik në akset e këtij qarku.
VLORË
Në akset e këtij qarku nuk ka probleme për qarkullimin.
Situata mbahet në monitorim të vazhdueshëm, sidomos pikat ku ka rënie materialesh.
Në Llogora janë në gatishmëri 1 borëpastruese, 1 fadromë dhe 5 punëtorë. Të bëhet kujdes në kalimin e segmenteve ku ka rrezik për rënien e dherave dhe të respektohet sinjalistika e vendosur.
GJIROKASTËR
Ka reshje shiu në të gjithë qarkun. Situata mbahet në monitorim të vazhdueshëm, sidomos në zonat e njohura ku ka rrëshqitje siç janë Shkalla e Zezë ku janë ne gatishmëri 1 fadromë dhe 6 punëtorë, dhe Rapi i Kuqarit, ku janë në gatishmëri 1 fadromë dhe 5 punëtorë. Rekomandohen përdoruesit e rrugës, që në këto zona të respektojnë sinjalistikën e vendosur. Në të gjitha akset e këtij qarku nuk ka probleme për qarkullimin e mjeteve. Të bëhet kujdes në kalimin në segmentet rrugore ku ka rrezikshmëri për rënien e gurëve në rrugë.
ELBASAN
Ka reshje shiu në të gjithë qarkun
1. Aksi Elbasan-Librazhd-Qafë Thanë, ka si pika më të vështira:
1. Murrash, km 73-77
2. Dragostunjë, km 81-84
3. Pishkash, km 101-103
4. Qafë Thanë, km 110-113
Në gatishmëri në këtë aks janë 2 fadroma, 2 kamionë dhe 10 punëtorë, për çdo rënie materialesh në rrugë. Situata për momentin është normale.
Në aksin Librazhd-Steblevë situata për momentin është normale. Këtu janë në gatishmëri 1 traktor me zinxhirë, 1 fadrome dhe 11 punëtorë.
2. Aksi Elbasan-Peqin ka si pika më të vështira:
1. Derven, km 60-63
2. Babluc, km 66-67
Në këto momente qarkullimi është normal. Këtu janë në gatishmëri 1 kamionçine, 1 fadrome dhe 4 punëtorë.
3. Në Papër, km 57, situata është normale.
4. Aksi Elbasan – Gramsh ka si segmente më të vështirë:
1. Banjë – Drizë, km 77-89
2. K/Shirgjan – Drizë, km 72-80
Qarkullimi është normal deri në keto momente. Ka mjete e punëtorë në gatishmëri.
5. Aksi Gramsh-Kodovjat, Bersnik, Mashan, Km 104-109, qarkullimi kryhet normalisht.
Në të gjitha këto pika të rrezikshme ka mjete dhe njerëz në gatishmëri. është kryer pastrimi i akseve nga gurët dhe materialet e tjera. Të bëhet kujdes në akset ku ka materiale në rrugë. Të respektohen tabelat e sinjalistikës.
KORÇË
Në të gjithë qarkun ka reshje shiu dhe temperaturat janë rritur. Kjo ka sjellë përmirësim në qarkullimin e mjeteve.
Aksi Korçë-Dogana Kapshticë, gjendja është normalizuar dhe qarkullimi kryhet pa probleme. Firma kontraktore po mban në monitorim të vazhdueshëm situatën.
Aksi Korçë-Voskopojë kalimi është normal. Edhe ne aksin Korçe – Dardhë nuk ka probleme me qarkullimin.
Gjendja e akseve të tjera rrugore të Qarkut Korçë paraqitet normale dhe është duke u punuar për kriposje pjesore.
Ne akset e këtij qarku janë ne gatishmëri 13 borëpastruese, 3 grejdera, 8 fadroma, 14 kamionë dhe punëtore ne segmentet me problematike. Të bëhet kujdes në akset ku ka materiale në rrugë. Të respektohet sinjalistika në vendet ku ka prani të ngricave në rrugë.
FIER
Nuk ka probleme për qarkullimin në akset e këtij qarku. Të bëhet kujdes në lëvizje, për shkak te fluksit të makinave
BERAT
Nuk ka probleme për qarkullimin e mjeteve në akset e këtij qarku. Punohet për pastrimin e akseve, në kuadër të kontratave me performancë.
KUKËS
Në të gjithë qarkun, ka patur reshje shiu. Nuk ka probleme për qarkullimin e mjeteve në të gjitha akset e këtij qarku. Në aksin Tuneli Kalimash-Kukës-Morine janë në gatishmëri 3 mjete, ne aksin Kukës – Krume janë në gatishmëri 2 mjete, në aksin Kukës – Draj Reç janë në gatishmëri 2 mjete, në aksin Domaj – Bushtricë janë në gatishmëri 2 mjete, në aksin Kukës – Qafë Shllak janë në gatishmëri 2 mjete, në aksin Kukës-Ura e Zapodit janë në gatishmëri 2 mjete, ne akset e Tropojës janë në gatishmëri 10 mjete.
1. Në aksin Krumë- Qafe Prush, në një gjatësi prej 80ml, ka një çedim të trupit të rrugës. Është vendosur sinjalistika përkatëse dhe qarkullimi vazhdon normalisht.
2. Në aksin B. Curri-Valbonë, në km 13 -17, në vendin e quajtur Prroni i Thatë, ka h rënie gurësh masive që sjellin rrezikshmëri për qarkullimin.
3. Në aksin Fierzë-Lekbibaj , në vendin e quajtur Shkëmbi i Rajës, ka herë pas here shembje dhe rënie gurësh. Janë pastruar nga firma kontraktore.
4. Në aksin Domaj – Bushtricë, ne km 27, 29 dhe 31 nga Kukësi, ka çedim të trupit të rrugës 20-70 cm dhe vështirësi në qarkullimin e mjeteve.
5. Edhe në akse të tjera ka rënie gurësh në rrugë, të cilat janë pastruar nga kontraktorët.
Në të gjitha akset e këtij qarku, qarkullimi kryhet normalisht.
Të bëhet kujdes dhe te respektohet sinjalistika në vendet ku ka probleme në rruge dhe rënie gurësh e materialesh të tjera.
Gjithashtu të bëhet kujdes ne ato segmente ku ka ngrica në rrugë.
DIBËR
Në të gjithë qarkun ka reshje shiu. Në akset e këtij qarku janë në gatishmëri 14 mjete, në zonat ku ka rrezik për rënien e materialeve në rruge. Rekomandohen përdoruesit e rrugës të bëjnë kujdes në zonat ku ka rrezik te rënies se materialeve ne rruge, si dhe te lagështisë në rrugë.
1. Gjatë gjithë aksit Skurraj – Burrel , ka herë pas here rënie gurësh në rrugë, që krijojnë probleme në qarkullim. Inspektorët dhe firmat ish kontraktore punojnë vazhdimisht për pastrimin e tyre. Në vendin e quajtur Baz, ka çedim të trupit të rrugës dhe shembje të murit pritës të rrugës. Në këto zona duhet të tregohet kujdes nga përdoruesit e rrugës, Ne gatishmëri janë 2 mjete.
2. Në aksin Burrel – Qafë Bualli, 1.5 km në dalje të qytetit të Burrelit, ka një çedim masiv të trupit të rrugës. Për momentin nuk ka probleme për qarkullimin.
3. Në aksin rrugor Kuben – Vasie, në km 19.5 nga Peshkopia, në fshatin Vleshe, ka një çedim të trupit të rrugës. Në këtë aks ka reshje bore dhe kalimi në këtë aks rekomandohet të bëhet me zinxhirë. Të behet kujdes në qarkullim në akset ku ka inerte në rrugë dhe të respektohet sinjalistika.
SHKODËR
Në të gjithë qarkun ka reshje shiu.
Në akset Dedaj-Razëm dhe Koplik-Bogë ka rënie gurësh si pasojë e reshjeve të shumta. Në gatishmëri janë 2 mjete fadroma, që po bëjnë pastrimin e akseve. Edhe në aksin Shkodër-Qafë Qelë ka rrezik për rënie gurësh në rrugë. Edhe këtu është në gatishmëri 1 fadromë, në aksin Shpal – Ura e Repsit janë në gatishmëri 2 mjete, në aksin Rrëshen – Qafe Benë janë në gatishmëri 2 mjete. Në aksin Qafe Mali – Fierze janë në gatishmëri 2 mjete, ne aksin K.Hadroj – Qafe Bene janë në gatishmëri 2 mjete.
1. Në aksin Qafë Laç – Qafë Qele ka zona me rrezik për rënien e gurëve, prandaj duhet të bëhet kujdes në qarkullimin në këtë aks.
2. Në aksin Pukë – Fushë Arrëz, në vendin e quajtur Kroi i Zojës, ka shembje të murit mbajtës të rrugës dhe çedim të saj. Situata e qarkullimit është normale. Në gatishmëri është 1 mjet.
3. Gjatë aksit Fushë Arrëz – Qafë Mali – Qafë Shllak, ka herë pas here rënie gurësh dhe shembje të skarpatave, por nuk ka probleme për qarkullimin. Në gatishmëri është 1 mjet.
4. Në aksin Vau i Dejës-Koman ka segmente ku ka rrezikshmëri për rënie gurësh e materialesh në rrugë. Në këtë aks, disa prej urave janë të dëmtuara, prandaj rekomandohet të bëhet kujdes në qarkullim. Të bëhet kujdes në zonat ku ka ngrica në rrugë, për shkak të temperaturave të ulëta të natës. Gjithashtu të bëhet kujdes ne zonat ku ka rënie gurësh e materialesh në rrugë.
LEZHË
Në të gjithë qarkun ka reshje shiu.. Në të gjitha akset qarkullimi kryhet normalisht. Ne aksin Milot-Skurraj-Rrëshen është në gatishmëri 1 mjet, në aksin Ura e Zogut-Rubik-Rrëshen është në gatishmëri 1 mjet, në aksin Rrëshen-Tuneli i Thirrës janë në gatishmëri 3 mjete.
1. Në aksin Rrëshen – Tuneli i Thirrës, në zonat e quajtura:
a. Mashterkovë km 26,
b. Fan km 28.5,
c. Bicak km 34,
ka shembje të dherave dhe bllokime të kanaleve anësore dhe tombinove, dëmtim të pritave mbrojtëse si dhe spostim të shtresës asfaltike nga vija e projektit. Megjithatë qarkullimi kryhet normalisht në këtë aks.
2. Në aksin Fushë Milot – Lezhë, ka dëmtim të fugës së diletacionit, në Urën mbi lumin Drin, në km 0.900. është vendosur sinjalistika përkatëse dhe për momentin nuk ka probleme me qarkullimin. Të bëhet kujdes dhe të respektohet sinjalistika rrugore.
PESHKOPI, BLLOKOHET RRUGA QË LIDH QYTETIN ME DISA FSHATRA
Reshjet e shumta kanë fryrë Përroin e Llixhave në Peshkopi, duke shkaktuar bllokimin e rrugës që lidh qytetin me fshatrat Cerjan, Zagrad e Rabdisht. Uji ka dëmtuar rrugën, ndërkohë që s’ka urë për të kaluar banorët. Nisur nga kjo situatë, nxënësit kanë qëndruar tek të afërmit në qytet.
BULQIZË, DËMTOHET ARGJINATURA E DRINIT TË ZI, RREZIKOHEN DISA BANESA NË GJORICË TË POSHTME
Reshjet e dendura kanë dëmtuar një pjesë të argjinaturës së Drinit të Zi, duke rrezikuar dhjetëra banesa në Gjoricë të Poshtme të Bulqizës. Në disa prej këtyre banesave ka prezencë uji. Si pasojë e kësaj situate, forca të shumta ushtrie kanë mbërritur në Gjoricë të Poshtme. Në Bulqizë ka mbërritur dhe deputeti Përparim Spahiu.
RRITET NIVELI I UJIT NË URËN E SHKOZËS, RREZIKOHET TË PËRMBYTET
Niveli i prurjeve të ujit në urën e Shkozës është rritur, ndërsa rrezikohet që kjo zonë të përmbytet. Mësohet se lumi Lana është tej fryrë nga prurjet, duke bërë që nga momenti në moment ai të dalë nga shtrati.
PËRMBYTEN DY BANESA NË ZONËN E NDROQIT, PUNONJESIT E ZJARREFIKESES SHPETOJNE 4 FEMIJE
Dy banesa në zonën e Ndroqit në kryeqytet rrezikojnë të përmbyten, ndërsa u rrezikua jeta e 4 fëmijëve, të cilët u shpëtuan nga punonjësit e zjarrëfikses. Mësohet se në këtë zonë uji ka ‘pushtuar’ rrugët, ndërsa situata vijon të jetë kaotike dhe në disa zona të tjera të Tiranës.
RRËSHQITJE DHERASH NË RRUGËN E KOMBIT
Në aksin Morinë-Kukës-Kalimash ka rrezik për rrëshqitje dherat. Ndërsa probleme paraqiten në kilometrin 7 të autostradës. Sakaq, probleme në këtë qark ka pasur dhe me energjinë elektrike, pasi ka ndërprerje në disa zona. Ndërkohë, reshjet e shiut vijojnë me intensitet të lartë, gjë që vështirësojnë punën e punonjësve të OSHEE që janë në terren për zhbllokimin e situatës.
PËRMBYTET RRUGA E MULLETIT, MBYLLET AUTOSTRADA TIRANË-ELBASAN, MJETET KALOJNË NGA RRUGA E VJETËR
Autostrada Tiranë-Elbasan është bllokuar, pasi rruga e Mulletit është përmbytur dhe automjetet e kanë të pamundur që të lëvizin. Mësohet se për inspektim në këtë zonë ka qenë ministri i Transporteve dhe Infrastrukturës, Edmond Haxhinasto. Sakaq, po punohet për zhbllokimin e situatës, ndërsa ministri pohoi se janë marrë të gjitha masat. “Aktualisht arrsh është në gatishmëri të plotë. Nuk ka asnjë aks rrugor të bllokuar”, tha Haxhinasto.
DISA BANESA TË PËRMBYTURA NË KOMBINAT
Disa banesa në zonën e Kombinatit janë përfshirë nga uji, i cili ka shkuar në një lartësi gjysmë metri. Në këto banesa raportohet se janë dëmtuar të gjitha elektro-shtëpiaket.
MM: 100 FORCA USHTARAKE TË ANGAZHUARA PËR TË NDIHMUAR BANORËT
Ministria e Mbrojtjes, Shtabi i Përgjithshëm i FA në bashkëpunim me Emergjencat Civile dhe me pushtetin lokal po ndjekin situatën e krijuar si rezultat i reshjeve të rëna gjatë orëve të fundit në vendin tonë dhe problematikën e krijuar prej tyre.
Forcat ushtarake, me kërkesë të Drejtorisë së Përgjithshme të Emergjencave Civile dhe autoriteteve lokale, janë angazhuar për evakuimin e banorëve të përmbytur dhe riparimin e argjinaturave e zhbllokimin e kanaleve në fshatin Pllanë ( Lezhe), njësia administrative Fushë Kuqe (Bashkia Lac), njësia administrative Paskuqan, Zona Babrru (Qarku Tiranë). Gjithsej janë angazhuar rreth 100 forca, gomone, mjete transporti dhe eskavator.
Ministria e Mbrojtjes, nëpërmjet Qendrës së Bashkuar Operacionale është në kontakt të vazhdueshëm me strukturat e Emergjencave Civile dhe forcat ushtarake në terren.
PANARITI NË ZEJMEN TË LEZHËS: NDËRHYRJA PËR PASTRIM SA TA MBAROJNË RESHJET
Ministri i Bujqësisë, Edmond Panariti inspektoi nga afër situatën e rënduar në qarkun e Lezhës. Nga Zejmeni, Panariti deklaroi se do të nis ndërhyrja për pastrim, sapo të mbarojë shiu. Sakaq, ai pohoi ndër të tjera se sapo të kalojë situata e vështirë me të cilën po përballen banorët e kësaj zone, do të bëhet dhe vlerësimi i dëmeve. “Sa të kalojë situata, do bëhet vlerësimi i dëmeve. Banesat e rrezikuara, mund të zhvendosen”, theksoi Panariti.
NIKO PELESHI: SITUATA E VËSHTIRË, POR KEMI PASUR MË TË RËNDA
Zëvendëskryeministri Niko Peleshi ka inspektuar nga afër situatën e krijuar në fshatin Pllanë të Zejmenit, si pasojë e përmbytjeve. Peleshi është shprehur se situata është e rëndë, por thekson se është ndërhyrë në kohë.
“Situata është e vështirë, por ne kemi pasur edhe më të rënda. Është ndërhyrë në kohë. Megjithatë duhet bashkëpunim që kjo situatë të mos përsëritet. Nevojitet bashkëpunim mes pushtetit vendor me qeverinë”, u shpreh Peleshi.
MPB: JA SITUATA NË TIRANË, LEZHË, DURRËS E DIBËR, EVAKUOHEN DISA FAMILJE
Ministria e Punëve të Brendshme bën të ditur se dhjetëra familje janë evakuuar në Tiranë dhe Dibër, pasi banesat e tyre rrezikojnë të përmbyten, si pasojë e daljes së lumenjve nga shtrati.
Shirat e dendur që kanë përfshirë sot vendin, kanë shkaktuar probleme të shumta, kryesisht në qarkun Tiranë, Lezhë, Durrës dhe Dibër.
Ministria e Punëve të Brendshme informon lidhur me situatën, deri në orën 12:00.
Qarku Tiranë. Në Babrru, janë evakuar 25 familje pasi banesat e tyre rrezikoheshin nga përmbytjet e lumit. Në njësinë administrative Paskuqan është çarë tubacioni i ujit të pijshëm që furnizon qytetin e Tiranës dhe po punohet për riparimin e tij.
Aktualisht në qytetin e Tiranës është rritur niveli i Lumit të Lanës.
Në rrugën “Mentor Xhemali” si pasojë e reshjeve të shiut ka prezencë uji në disa banesa. Në vendngjarje janë forcat zjarrfikëse dhe të policisë.
Tek “Ura e Beshirit” ka prezencë uji në aksin rrugor kombëtar Tiranë – Durrës. Po punohet nga forcat zjarrfikëse të Tiranës dhe policia rrugore.
Në rrugën “Siri Kodra”, pranë ish-Frigoriferit, ka prezencë uji në rrugë që ka vështirësuar qarkullimin e automjeteve. Po ndërhyhet nga forcat zjarrfikëse dhe tek nënstacioni elektrik.
Në rrugën ‘Don Bosko’ ka prezencë uji që ka vështirësuar qarkullimin e automjeteve.
Tek Bregu i Lumit, tek ish-Nishtulla nr. 3 janë evakuuar 3 familje që rrezikoheshin nga përmbytja.
Qarku Lezhë. Në fshatin Pllane, njësia administrative Zejmen, Bashkia Lezhë, si pasojë e fryrjes së përroit të Malbardhës rrezikohen disa banesa. Në vendngjarje janë administratori i njësisë administrative dhe forcat zjarrfikëse të Lezhës.
Për t’u ardhur në ndihmë banorëve kanë shkuar forcat e FNSH-së dhe policisë lokale.
Në fshatin fshatin Fushë Kuqe, njësia administrative Fushë Kuqe, bashkia Laç, si pasojë e reshjeve rrezikohen disa banesa. Në vendngjarje janë administratori i njësisë administrative dhe forcat zjarrfikëse të Laçit.
Qarku Durrës. Në Fushë – Krujë dhe fshatin Derven i Poshtëm ka pasur prezencë uji si rezultat i fryrjes së lumit që rrezikon disa banesa. Në vendngjarje janë administratori i njësisë administrative dhe forcat zjarrfikëse të Krujës.
Qarku Dibër. Në fshatin Gjoricë e Poshtme të Bashkisë Bulqizë rrezikohet argjinatura e lumit Drin. Forca të Ministrisë së Mbrojtjes janë të gatishmëri për të evakuuar rreth 200 banorë, nëse do të jetë e nevojshme.
Gjithashtu në Fushë Bulqizë rrezikohen disa banesa nga përmbytjet.
“Pas reshjeve të shiut me intensitet të lartë që kanë përfshirë të gjithë vendin situata vijon të monitorohet nga Drejtoria e Përgjithshme e Emergjencave Civile e cila po koordinon veprimet me të gjitha Institucionet dhe strukturat operacionale në terren. Forcat e FNSH në gjithë vendin janë në terren në ndihmë të banorëve.”- bën të ditur MPB.
DISA LAGJE NËN UJË, EVAKUOHEN 50 FËMIJË NË NJË SHKOLLË NË KOMBINAT
Disa lagje në kryeqytet janë nën pushtetin e ujit. Mësohet se problematike ngelet situata në lagjen “Irfan Tomini”, Kombinat dhe në Shkozë. Sakaq, bëhet e ditur se 50 fëmijë janë evakuuar në një shkollë në Kombinat. Ndërkaq, kritike është situata dhe tek lulishtja ‘1 Maj’, Selitë dhe në Lanabregas.
PANARITI: HIDROVORET NË PUNË, KEMI MARRË MASA. SITUATA KRITIKE NË LEZHË
“Hidrovoret dhe kanalet e kullimit të ujit janë të gjitha në punë dhe situata është në kontroll sa i takon parandalimit të përmbytjeve nga reshjet e shiut”. Kështu deklaroi ministri i Bujqësisë, Edmond Panariti, në një komunikim për mediat për të bërë një bilanc të analizës së punës përgjatë vitit 2015 të institucionit që ai drejton.
Panariti theksoi se më problematike mbetet situata në Qarkun e Lezhës, pasi aty ka zona të përmbytura. Sipas ministrit shkak i krijimit të kësaj situate është bërë prerja pa kriter e pyjeve.
“Situata në sistemin e kullimit në Territorin e Shqipërisë është nën kontroll. Marr kontakte nga të gjithë bordet që jemi në terren. Hidrovorët punojnë dhe ka energji elektrike dhe ata po punojnë. Situata më kritike ndodhet në qarkun e Lezhës ku kemi prurja më të larta, i dhe për shkak të prerjes së pyjeve dhe fryrjes së përrenjve. Për këtë arsye përshëndes vendimin e Qeverisë shqiptare për moratorimun e ndaljes së prerjes së pyjeve. Por situata është nën kontroll.”, tha Panariti.
Nga ana tjetër Panariti garantoi se janë marrë të gjitha masat, ndërsa të gjitha bordet ndodhen në terren. Ai konfirmoi se pasi të mbaroj komunikimin me gazetarët do të niset për inspektim të situatës nga afër në Lezhë.
Sakaq, ai shtoi me ndarjen e re territoriale, bashkive u është dhënë në dispozicion 15 milionë lekë që kanë shkuar për kanalet kulluese, që t’ju paraprihen situatave të tilla siç janë përmbytjet.
SHIRAT NXJERRIN NGA SHTRATI LANËN, PËRMBYTEN DISA LAGJE NË TIRANË
Reshjet e shiu kanë shkaktuar fryrje të lumit të Lanës. Si pasojë e daljes së lumit të Lanës nga shtrati janë përmbytur disa zona në Tiranë. Problematike situata paraqitet në rrugën “Irfan Tomini”, në Kombinat, Shkozë. Ndërkaq, përmbytje janë shkaktuar edhe në Lanabregas.
SHKODËR,SHEFI I EMERGJENCAVE CIVILE FLET PËR SITUATËN NGA RESHJET
Reshjet e shiut kanë krijuar probleme në Vaun e Dejës të Shkodrës. Rritja prurjeve të përrenjve ka krijuar probleme në lagjen “Kapedan”, ku 3 banesa rrezikohen nga përmbytjet. Ndërkaq, zona e Gomsiqes është e izoluar për shkak të rritjes së nivelit të ujit. Shtabi i Emergjencave ndodhet në gatishmëri për të vepruar.
13 FAMILJE TË PËRMBYTURA NË FSHATIN PLLAN, 3 EVAKUOHEN
Plot trembëdhjetë familje në fshatin Pllan të Lezhës janë përmbytur, ndërsa rrugët janë bllokuar. Rrëshqitja e dherave në këtë zonë kanë bllokuar rrugën e fshatit. Banorët kanë kërkuar ndihmë, dhe deri tani janë evakuuar vetëm 3 familje.
Nën ujë janë edhe dhjetëra hektarë tokë bujqësore.
SITUATA NGA MOTI I KEQ, MB: DO KETË RESHJE E SHTRËNGATA SHIU, JA ZONAT QË RREZIKOHEN
Dita e sotme filloi me reshje shiu, ashtu siç edhe ishte parashikuar nga sinoptikanët. Nisur nga kjo situatë Ministria e Punëve të Brendshme informon qytetarët se gjatë ditës së sotme, sipas buletineve meteorologjike, pritet të ketë një përkeqësim të ndjeshëm të motit, që do të shoqërohet me reshje dhe shtrëngata shiu me një intensitet të lartë, kryesisht në orët e pasdites. Rajonet që parashikohet të preken nga përkeqësimi i motit janë Shkodër, Lezhë, Dibër, Tiranë, Elbasan, Gjirokastër dhe Vlorë ku në intervale kohore prej 2-3 orësh, do të ketë reshje shiu që mund të arrijnë në 30-40 mm.
Përveç rajoneve të përmendura, në lartësitë mbi 800 metra mbi nivelin e detit, pritet të ketë reshje bore gjithashtu të dendura.
“Për këto arsye, Ministria e Punëve të Brendshme njofton çdo shtetas që t`u bindet lajmërimeve të strukturave të pushtetit vendor dhe qendror për të shmangur qarkullimet e panevojshme, si dhe të japin ndihmesën e tyre ndaj këtyre strukturave, ashtu siç parashikohet edhe në Ligjin nr. 8756, “Për Emergjencat Civile”. Gjithashtu bëjmë thirrje të minimizohen lëvizjet e panevojshme, kurse prindërit të shoqërojnë fëmijët në shkolla, kopshte e çerdhe, etj. Ministria e Punëve të Brendshme ka marrë masat e parashikuara për të tilla raste, duke ngritur Shtabet e Emergjencës në Prefektura e Bashki, për të vënë në gatishmëri të gjitha kapacitetet njerëzore e teknike operacionale që të reagojnë sipas situatës”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Brendshme.
Nisur nga kjo situatë, MPB theksoj se janë marrë masat që të jenë të gatshme për veprim gjithë strukturat operacionale të Emergjencave Civile si: Policisë së Shtetit, Forcave të Armatosura, ARRSH, etj.
“Janë njoftuar të gjitha kompanitë që kanë detyrime kontraktore për mirëmbajtje dhe mirëfunksionimin e akseve rrugore kombëtare dhe rurale. U është kërkuar bordeve të kullimit dhe strukturave të hidrovorëve, si dhe OSHEE-së, të qëndrojnë në gatishmëri për të minimizuar pasojat që mund të shkaktohen nga reshjet e dendura”, thekson MPB.
Një ditë më parë kreu i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, njoftoi për situatën si pasojë e reshjeve të parashikuara, si dhe njoftoi qytetarët që të shmangin lëvizjet nga ora 14:00 e deri në orët e mbrëmjes.
BLLOKOHEN DY FSHATRA NË FUSHË-BULQIZË NGA DËMTIMI I RRUGËS
Reshjet e rrëmbyera të shiut kanë shkaktuar fryrjen e përrenjve në Bulqizë, të cilët kanë dalë nga shtrati. Si pasojë është dëmtuar rruga në Fushë Bulqizë, duke bllokuar dy fshatra, Kocaj 1 dhe Kocaj 2.
Nga reshjet e dendura janë dëmtuar edhe dy banesa.
PROBLEMATIKE ZONA E ZADRIMËS DHE TOROVICËS, PREFEKTURA E LËZHËS: HIDROVORET PO PUNOJNË ME KAPACITET TË PLOTË
Reshjet e dendura të shiut kanë shkaktuar probleme në disa zona në Zadrime dhe Torovicë. Si pasojë e shirave të dendur rrezikohen të përmbyten disa banesa në fshatin Spiten në Lezhë.
Lidhur me situatën ka reaguar Prefektura e Lezhës, duke theksuar se deri më tani situata është nën kontroll, dhe po merren masat e nevojshme për të parandaluar përkeqësimin e gjendjes.
Nga Prefektura e Lezhës sqarojnë se hidrovoret po punojnë me kapacitet të plotë.
PROBLEMET NË DISA AKSE RRUGORE NË PUKË, REAGON ARRSH
Aksi rrugor Fushë Arrëz-Gjegjan–Mirditë është bllokuar mëngjesin e sotëm si pasojë e rrëshqitjes së dherave. Shkak janë bërë reshjet e shiut. Shembja masive e dheut, e ndodhur pranë tunelit të Gjegjanit, është për shkak për bllokimin e rrugës.
Ndërkaq, i bllokuar ka ngelur edhe aksi rrugor Qafë Qerret-Qelëz, nga rrëshqitjet e dherave në fshatin Dedaj.
Lidhur me këtë situatë ka reaguar ARRSH, duke theksuar nga ky institucion u ndërhy në aksin Fushë Arrëz-Gjegjan-Mirditë.
INFORMACION I ARRSH MBI GJENDJEN E KALUESHMËRISË SË AKSEVE RRUGORE KOMBËTARE
Nga komunikimi me specialistët e Drejtorive të Rajoneve, Autoritetit Rrugor Shqiptar njofton se situata në akset kombëtare paraqitet si më poshtë:
Në Rajonin Verior Shkodër: Në akset e këtij Rajoni ka patur rënie gurësh e materialesh , si pasojë e rreshjeve. Në të gjithë akset janë në gadishmëri mjete dhe punëtore që po bëjnë pastrimin e tyre. Nuk ka probleme për qarkullimin deri tani.
Në Rajonin Qëndror Tiranë: Si pasoje e rreshjeve ka patur një dëmtim të rrugës tek Ura e Peshkatarit – Bërzhitë, deri në gjysmën e korsisë. Janë marrë masat me vendosjen e sinjalistikës përkatëse.
Edhe në aksin Qafë Priskë – Shëngjergj ka një dëmtim të mbrojtëses prej betoni të rrugës, që ka sjellë demtim të saj. Është ngritur grupi i punës për verifikimin në vend të situatës. Rekomandohet të bëhet kujdes në qarkullimin në akset që kanë probleme dhe të respektohet sinjalistika e vendosur.
Në Rajonin Jugor Gjirokastër: Në akset e këtij Rajoni nuk ka probleme deri tani. Në gadishmëri janë mjete e punëtore sidomos në zonat e njohura të rrëshqitjeve, siç janë Shkalla e Zezë, Rapi i Kuqarit etj. Janë marrë masa që në këto zona të instalohen mjete dhe njerëz në gadishmëri. Në akset e Korçës nuk ka probleme për qarkullimin. Kontraktorët janë në gadishmëri.
Bashkëngjitur është tabela me situatën e akseve, dhe mjetet në gadishmëri sipas qarqeve.

Shijak, 150 banesa përmbyten nga lumi ‘Erzen’
Shijak, lumi ‘Erzen’ ka dalë nga shtrati në orët e vona të mbrëmjes. Lumi Erzen fillimisht ka përmbytur fshatin Sallmone duke përmbytur dhjetëra banesa.
Fluksi i lumit Erzen ka qenë tepër i madh dhe prurjet e tij kanë vërshuar edhe në fshatin Baronetë, duke përmbytur banesa të tjera.
Shpërthimi i tretë i lumit Erzen ka ndodhur tek Ura e Shijakut duke përmbytur dhjetëra banesa të tjera në këtë zonë.
Për shpëtimin e banorëve kanë mbërrijnë forcat ushtarake për të kryer evakuuimin pasi rrezikohet jeta e banorëve.
Forcat e ushtrisë po ndërhyjnë me varka dhe gomone pasi situata është shumë e rëndë. Forcat policore janë në terren dhe janë duke asistuar në ngjarjen e krijuar.
Priten shtim forcash ushtarake nga reparti i Farkës për evakuimin e banorëve, sepse uji ka mbërritur në banesa në lartësi deri në 2 metra.
Banorët më herët kanë apeluar për ndihmë pasi i rrezikohet jeta, dhe kanë deklaruar se në banesa ka edhe persona të moshuar dhe të sëmurë.(Kortezi Balkanweb)