Archives for February 2016

BOTA SHPIRTËRORE E POEZISË

February 18, 2016 by dgreca

Mbi vëllimin poetik “ Vallëzimi i Frymës” të Violeta Allmuçës/

Shkruan: Natasha LAKO/Ashtu si “Një degë e këputur” dhe “Jashtë kohës pa kujtesë”, poezia e Violeta Allmuçës dhe libri i saj “Vallëzimi i Frymës”, i sapo paraqitur para lexuesit ndjek një rrugë pa takim me poetë të tjerë.Kur jeton dhe ku jeton poezia e Allmuçës? Më vjen përnjëmend si një pyetje e madhe. Është një pyetje që i bëhet çdo krijuesi. Mund të gjendesh në poezi vetëm, si përpara një stacioni autobusi, ose treni, ose duke pritur si Godoja. Mundet. Mundet…

Përpjekja e njeriut për të mbetur i vetëm dhe për të rikrijuar botën sipas përjetimeve të tij vetjake, është një histori e gjatë, që në gadishullin e Ballkanit përpiqet të zbresë drejt kohëve pellazgjike, në kohën kur gjuha shqipe mbase zgjohej prej një ndërgjegjeje të lindur.

Por nuk është vetëm kjo gjuhë e bukur, që e zbret edhe poezinë e kësaj shkrimtareje atje ku, siç thotë ajo vetë, çdo njeri, ose vetëm një njeri i vetëm ”afër zemrës mban pikëmbështetjen e jetës brenda rrënjëve tërheqëse.”

Këto rrënjë mund të jenë gjuha e bekuar shqipe, të parët tanë, por edhe vetë vdekja. Pra, tipari i parë i poezisë së Allmuçës mbetet shtrirja e frymës në një hapësirë të pafundme. Kjo frymë prej poezisë shqipe më çon deri te Serembe dhe De Rada, ku më së miri bota kthehet në një të kaluar të shprishur, vigane dhe të përjetshme. Është kjo frymë që shtrihet gjithkund, madje që e tejkalon çastin, vrullin e kapërcimit në një trotuar tjetër, nga frika se të shtypin makinat, dhe alarmin e një ambulance. Në këtë poezi nuk ka kaq gjëra të befta, por gjuhë njerëzore si të shkruar një herë e mirë. Duhet të vijë poeti që t’i lexojë.

Kështu, poezia e Allmuçës, si poezia e sotme në përgjithësi, merr trajtat e një stalaktiti ose fosili, kësaj here jo të florës dhe të faunës së dikurshme, të dinozaurëve të zhdukur, por të shpirtit ose të frymës njerëzore, po aq qarkulluese si era, po aq të pasigurtë për të gjetur vendin për t’u ndalur. Ky shpirt, pavarësisht se tërhiqet edhe nga amshimi rrezëllitës, e kapërcen atë, gjithnjë pa asnjë mbështetje.

Pyetjet vijnë njëra pas tjetrës me radhë. Ne po i afrohemi shkencës së vrojtimit të më se padukshmes sonë dhe krijimi i ngjan këmbënguljes së ftohtë. A kemi nevojë për emocione dhe a mund të lindin emocionet nga këto udhëtime pa fund rreth e rreth asaj që kërkon të na shfaqë poezia?

Sigurisht që jemi në botën e qetësisë, pothuajse të heshtjes edhe në poezinë e kësaj autoreje.

Njeriu i saj ka mbetur i vetmuar, i shkëputur, qenie as vigane, as e vogël, thjesht vetëm qenie, në një botë ku “gjethja e dritës lind e verbër”. Por ja që lëvizja ka lindur vetiu, brenda kësaj hapësire të madhe, ku s’reshtemi të themi të paktën në mënyrën e hipotezave shkencore, se bota ka pasur në fillimet e veta ndoshta dhjetë dimensione.

Poetët kanë lindur t’i shprehin këso dimensionesh të fantazisë dhe jo të shkencës, të cilat sot nuk u duhen as konstruktorëve të banesave, as varrmihësve dhe as shefave të ministrive të territoreve, të cilët kanë për detyrë të hapin rrugët.

Violeta Allmuça, me poezinë dhe në qëndrimin e saj statik, nuk e di as vetë se si e ka krijuar lëvizjen dhe dimensionet. Por drita e saj lind e verbër, pikërisht ajo dritë që na bën të shohim. Kontrasti, e papritura vjen si një rrokullimë që rrëzon atë çfarë është ngritur deri në këtë çast, duke krijuar lëvizjen e madhe poetike.

Poeti ndoshta ka lindur që të transmetojë këtë stafetë të frymës që s’do të shihet dot dhe vargjet ndoshta janë thjesht vetëm ca gjurmë.

Shpesh thuhet se leximi i poezisë është zbehur dhe se këto përsiatje s’para u shkojnë përshtat vrulleve ose mullirit ku ke zënë radhën për të bluar jetën, që nga dyqani ku blen bukën deri te tregtia e bananeve ose e naftës. Njerëzve u pëlqen shurdhëria dhe vetmia.

Por ligjet tona shoqërore dhe natyrale, pavarësisht nga zbulimet e reja të ekzistencës materiale, uljeve ose ngritjeve të prodhimit, krizave ose nën krizave, nuk para e pranojnë shterpësinë. Sikur të mendohet për një çast se një komb i tërë nuk do të ketë më aftësinë e riprodhimit (të njeriut dhe të mallrave), do të stepej. Secili e përjashton veten nga shterpësia e plotë.

Atëherë lind një pyetje tjetër, e cila në fakt shpërfill muret e përkohshmërisë.

Çfarë do të ishte pa poezinë dhe rikrijimin e vazhdueshëm të fjalës, përpos koha e dinozaurëve të zhdukur, çfarë do të shihte bota nëpërmjet shterpësisë së krijimit? Me sa duket, një përgjigje vjen edhe me poezinë e Violeta Allmuçës, madje e gjithë poezia e saj është një përpjekje për t’i gjetur vetes një përgjigje. Kështu, në këtë vetmi të plotë, kur gjendet ende vetëm një njeri i vetëm në të gjithë botën, gjithçka, qoftë edhe kjo vetmi është po aq madhështore. Në botën e autores, “trupi digjet si tym”, por “fijet e barit bëjnë dashuri me tokën, nën velin hënor”.

Jo rastësisht tingëllon gjithnjë ndryshe poezia e saj nga një varg në tjetrin. Për hir të kësaj vetmie të përgjithshme, një emër, i nxjerrë nga bota femërore, kërkon rreth vetes pjesën e lirisë. Në këtë hapësirë pothuajse të zbrazët të njeriut të vetëm, shfaqet herë pas here njeriu i dytë, herë skelet dhe herë i gjallë, në një botë ku është shumë e vështirë të gjesh dhe të kuptosh lidhjet. Poetja, në poezinë “Pikëtakimi”, thotë:

Unë dhe ti

Në një pikëtakimi

Përse nuk i takojmë

Zemrat në atë pikë

Unë dhe ti

Rreth pemës tokësore

Lidhim këpucët

Nëpër udhët e kësaj bote

Unë dhe ti

Rendim në prapahije

Ende nuk e dimë

Se çfarë kemi për të gjetur

Por, në këtë botë të ftohtë, në poezinë e saj digjen herë pas here edhe fijet e barit. Në këtë vetmi sublime dhe përpjekje për t’u shkrirë në pafundësi me tjetrin, ngrihet në një piedestal më vete, njësoj si emri i nënë Terezës, figura e nënës së paemër.

Ajo ndjek në largësi

Shpirttrazuar anijen

Vegimeve të harruara

Fluturave blu e yjeve

Me copëzat e shpresës

Dhe valët në breg qan

Batica e zbatica klith

Kur derdh lot të kripur

Më poshtë: Atje tej murit të dritës i shfaqet Ave Maria, dhe më tej: Fjala e ngjyrosur me liri shemb muret e botës / Eh, të gjallët njerëz i çliron vetëm dashuria.Autorja ka zbuluar klithmën e shkruar në historinë e botës duke e kthyer njësoj si fosilet e tjera. Domosdo pas këtij rishikimi kaq vetjak, lind edhe pyetja tjetër, e vetmisë, pasi poeti nuk është pothuaj askund pjesëmarrës, madje nuk i nevojitet edhe aq të thotë me të madhe se domosdoshmërisht i takon farës femërore. Kjo shkrimtare ka aftësinë ta kthejë edhe farën femërore në një forcë neutrale.Ne si shqiptarë nuk jemi mësuar edhe aq me çdo lloj neutraliteti, megjithëse kemi jetuar gjithmonë në një kryqëzim të kulturave të mrekullueshme dhe të ndryshme të botës. Ky lloj neutraliteti e bën poezinë e Allmuçës të mos i diferencojë edhe poezitë nga njëra-tjetra. Të gjitha poezitë qëndrojnë bashkë për të krijuar të tërën. Nuk mund të thuash se secila prej tyre mund të marrë me vete një jetë të plotë dhe të jetë mbështjellë me membranën e saj. Ka poetë që me çdo poezi krijojnë një botë më vete, ka poetë që një botë më vete e krijojnë të ndarë dhe të thyer në copë-copë reflektimesh, për të thënë se bota dhe njerëzimi është vetëm një. Jeta e secilit njësoj si e peshkut rrotullohet nga akuariumet në oqean.Poetja e mbyll vëllimin e saj më të ri “Vallëzimi i Frymës“ me poezinë “Trup dhe shpirt”, ku nuk i kujtohet asnjë dashuri pa dashuri. Ende, siç thotë vetë në këtë pafundësi, dritat nuk janë ndezur të plota. Ajo shpreh njeriun e etur dhe të pashtershëm që frymon duke u endur pafund.Libri është një copëz, ku ndoshta çlodhet kjo frymë e një shkrimtareje të veçantë shqiptare me emrin Violeta Allmuça, e cila pas disa romaneve të sukseshëm i kthehet farës së saj poetike.

BIOGRAFIA

Violeta Allmuça, poete, romanciere, publiciste, kritike letrare u lind në Dibër. Studimet e larta për Gjuhë-Letërsi shqipe i përfundoi në Tiranë në vitin 1991. Pasioni i saj për letërsinë iu shfaq qysh herët. Vite me radhë shkruajti e botoi, poezi, tregime, ese dhe publicistikë. Librin e parë me poezi “Sytë e Natës” e publikoi në vitin 1994. Sipas kritikës letrare poezia e saj është e prekshme, vizionare në kuptimësinë e fjalës. Njihet si një profil i veçantë që afirmohet me vargun e shprehimësisë së nëntekstit e mendimit të thellë, i cili konvergon nga realja drejt tokësores. Poezitë e autores janë botuar në gjuhët, italisht, anglisht dhe spanjisht. Po ashtu është përfshirë në disa antologji ndëkombëtare me poezi.Modeli i saj më i mirë në publicistikë është realiteti në terren, ku ka spikatur me shkrime në gazetat e pavarura, sidomos gjatë luftës në Kosovë.

Aktualisht punon e jeton në Tiranë

Titujt e veprave të autores

“Sytë e Natës”, Poezi 1994

“Era e Pasionit”, roman 1995, Bestseller, ribotuar 1996, 1999, 2001, 2005

“Zonjusha në Mjegull”, roman, 1998

“Jetoj me Zjarrin”, Poezi, 2000

“Zë Gruaje”, publicistikë, 2002

“Julia”, roman, 2004

“Dashuria vjen nga Jugu”, roman, 2010, ribotuar 2012

“Vallëzimi i Frymës”, poezi, 2015

Libra në gjuhë të tjera

“Zë gruaje”, publicistikë, 2002, italisht, anglisht

“Vallëzimi i Frymës”, 2014, anglisht, SHBA

70 VJETORI I PUSHKATIMIT TË AT ANTON HARAPIT O.F.M.

February 18, 2016 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI*/

AT ANTON HARAPI O.F.M.(1888 – 1946)/

20 SHKURT 1946 – 2016…/

■“… Kallxon nji zojë e cila, aso kohe bante punën si përkthyese në shërbim përsonal të sekretarit të Partisë Enver Hoxhës, në marrëdhanje diplomatike me ambasadën e Jugosllavisë në Tiranë, si nji ditë me nji bashkëfjalim ndërmjet ambasadorit titist e Enverit, ky i fundit shend e verë i paska pasë kumtue përfaqësuesit të Beogradit gati-gati si tue u krenue: “E mbytëm Patër Anton Harapin e, me té kemi plagosë për vdekje Klerin Katolik!..” Simbas rrëfimit të grues, ambasatori diplomat i vjetër pan-serbian i paska pasë përgjegjë: “Po, po! Po keni endè gjallë Patër Gjon Shllakun, i cili peshon shumë, duhet” – vazhdoi ai “si mbas porosisë që kam prej qeverisë sime, të zhdukni Shllakun dhe të shkatrroni kulm e temel çerdhen e Klerit Katolik në Shkodër, me në krye Françeskanët!” Shkruen At Daniel Gjeçaj O.F.M. tek libri “Martirizimi i Kishës Katolike Shqiptare 1944 – 1990” fq. 36, 1993.

■Më falni se po e persëris: “…duhet” – vazhdoi ai “si mbas porosisë që kam prej qeverisë sime, të zhdukni Shllakun dhe të shkatrroni kulm e temel çerdhen e Klerit Katolik në Shkodër, me në krye Françeskanët!” Kjo bisedë u zhvillue me 20 Shkurt 1946…

■Me 4 Mars 1946, zbatohet porosia e ambasadorit Titos në Tiranë, pra pushkatohet edhe At Gjon Shllaku O.F.M., me grupin e organizatës antikomuniste “Bashkimi Shqiptar”…

■Me 15 Nandor 1946, Kuvendi i Françeskanëve në Shkoder kthehet në qender torturash të hetuesisë së Klerit Katolik Shqiptar, ku masakrohen mbi 700 Shqiptarë të burgosun…

■Françeskanët e Shqipnisë të kryesuem nga Provinçiali At Mati Prennushi O.F.M., janë “çerdhja”e Klerit Katolik Atdhetar, që “duhen shkatrrue me kulm e temel në Shkoder!”

Ata mbushen 26 hetuesi dhe burgje të qytetit të Shkodres ku torturohej dhe masakrohej inteligjenca, rinia dhe qytetaria shkodrane me atdhetarët e maleve e fushave perrreth.

***

■Po, Rregjenti i Shtetit Shqiptar At Anton Harapi, kush ishte?!

Po thërras malin e t’gjimojë,

Lugu i Cemit n’gjamë t’ushtojë,

Zana e Sukës, t’madhe t’vajtojë,

e Deçiqi – i kjosha true!

T’dahet katrash, t’kjajë me mue,

n ’fund e n’maje lè t’ lëkundet,
t’kjajë mbi tý-o sa ku t’mundet.
Oj e mjera nanë për tý! Hêj… Hêj…

At Anton Harapi – “Andrra e Pretashit”

DOSJA 1068:

■At Antoni asht le në Shirokë pranë Shkodres me 5 Janar 1888. Ka krye studimet në Salzburg, e mandej Schwaz e Villach të Tirolit të Austrisë, dhe vijoi studimet teologjike në Romë. Kur u kthye ishte profesor filozofije e teologjije, predikatar, publicist, shkrimtar, politikan… dhe në vitin 1943 Provinçial i Françeskanëve të Shqipnisë, kur Rregjenti Lef Nosi kerkonte nga Eprorët e Klerit që At Antoni me marrë pjesë në Rregjencen Shqiptare.

■Per formimin e Tij Don Kolec Prennushi shkruen në “Hylli i Dritës”, në vitin 1936:

“… mendje dialektike, qi shkruen kryeartikuj, nder cillët disa janë kryevepra. Dija e thell, arsytimi i lidhun, analizimi i holl, stili i peshuem, dallojnë gjith shkrimet e tija. Mund të jetë i thatë, i ftoht, por ai asht i drejt e i pafajshem.”

■Rregjenti Lef Nosi thonte: “Nguli kambë për qenjen e Tij në Këshillin e Regjencës, se vetem mirë do t’i sjellin Shqipnisë!”

■AT ANTON HARAPI E PRANOI DETYREN NË RREGJENCËN SHQIPTARE (1943), “ME KUSHT: MOS ME NËNSHKRUE ASNJË DËNIM ME VDEKJE!”

Disa mendime të At Antonit:

■“Po të mos u xeni besë fjalëve të mija, ja tek e keni veprën teme për peng sigurie!”
■“Çdo ndërtese i vehen themelet në dhè! Edhe në vorr në hijshim, duhet të jemi gurët e themelit të asaj binaje që sot e quejmë Shqipni!”

■“Me gjak të vet e shuguroi elterin e Atdheut, katoliku, ortodoksi e muhamedani: Gjeçovi e Gurakuqi, Topulli e Curri, Gërmenji e Negovani, nuk kanë ndryshim, por janë në nji mendim e në një vendim, në vepër e në vdekje. Ata e vulosen me gjak çfarë qenë; na mbetët ne ta vulosim çfarë jena”!”

■“Nuk shpëton jo, sot, as Xhamia pa Kishë, as Kisha pa Xhami, por as njena e as tjetra pa Shqipni! Me gjak e dasi jena ngopë! Kena pa e provue edhe se çka asht kthetra e huej dhe e kena prekë se një popull i përçamë asht i gjykuem me mbarue! Të ngrihemi pra në kambë! Për një Zot të vërtetë e për një Shqipni të lumtun – na jena vllazen!

A sëbashku e të pështuem a të ndamë e të mbaruem!”

■“Shqipnia u fitue me gjak, me gjak edhe po mbahet e robnueme. Do të vij dita e me Paqë dhe Drejtsi do të fitohet!”

***■Rregjenti Cafo Beg Ulqini thonte: “Shërbimi i At Antonit për mosnjollosjen e Ditës së Madhe të Flamurit, asht shërbimi ma i madh që një Atdhetar si At Anton Harapi mundet me i ba Atdheut të vet. Ka me ardhë një kohë që për këte vepër Ai do të zanë vendin që meriton! At Anton Harapi asht kenë nji e nuk bahen dy!”

■At Antoni refuzoi largimin nga Shqipnia para vitit 1944 dhe mbas, kur Rregjenti Cafo Beg Ulqini i propozoi të shkonte në një streh të Tij nga Tokat e Malit të Zi, nder shpella, At Antoni u pergjegj: “Kam punue per Shqipni e ballafaqas. Nuk pres shpërblim, por as dënimi nuk ka pse më pret! Bashkatdhetarët e dijnë se kurrë nuk i tradhëtova, me ta vuejta, për ta punova, me ta qindrova. Me ta edhe do t’ vdes!”

■20 SHKURT 1946…

■Drejtë bregut të lumit Lana… Tiranë, 20 shkurt 1946..: Binte shi. Disa gropa ishin kthye në brraka ujë… “Frati hidhte hapat me kujdes, duke ngritur herë – herë kindët e zhgunit, për të mos iu stërpikur nga baltat… Njëri prej ekzekutuesëve e shikoi dhe i tha:

Mos ki dert, o prift, se tek balta ke për të përfunduar!..Frati vazhdoi rrugën dhe ia këthei:

“Atje tek po shkoj, due të shkoj i panjolla, ashtu siç kam kenë tanë jeten time!”…

Shkoi pranë gropës, dhe tha: “I bekoi vrasësit e i fali për aktin që do të kryejnë!”.

■“Shpirtin Zotit, trupin Tokës”… Pikrisht asaj Tokë Amtare, për të cilën u ba flij…

■VETEM DOSJET TREGOJNË KUJT I KANË SHERBYE DHE I SHERBEJNË TRADHTARËT E ATDHEUT!

* Melbourne, Shkurt 2016. Pjesa e II- Vazhdon Pjesa e III…

Cili është vendi ku duhet të jem unë?

February 18, 2016 by dgreca

Nga Reshat Kripa /

I kam kaluar të tetëdhjetat. Tashti nuk më mbetet gjë tjetër veçse të ëndërroj. Qysh kur isha fëmi ëndërroja për një botë më të mirë, për një botë ku të sundonte mirësia dhe mendimi i lirë. Ndonse në moshë të njomë, vala më rrëmbeu dhe më hodhi në rreshtat e atyre që dikur quheshin “të mundurit”. Fati e solli që të isha në ndikimin e tyre. Atëherë kuptova se historia e vendit tim nuk ishte ajo që kisha mësuar në bangat e shkollës por një tjetër, që ishte e kundërta e asaj që më kishin treguar mësuesit e mi të atëhershëm. Nëpër kalvarin në të cilin kalova, përveç dhunës dhe shtypjes mizore, mësova se vendi ynë kishte edhe një histori tjetër që sunduesit e atëhershëm e kishin mohuar krejtësisht.

Qysh prej asaj kohe, siç e theksova edhe më lart, endërroja të vinte një ditë kur t’i shprehja lirisht mendimet e mia, kur historia e vërtetë e vendit tim të mësohej nga të gjithë shqiptarët. Prisja që të vinte dita kur thirrjet për një Shqipëri perëndimore të ndiheshin në vendin tonë, kur thirrjet për demokraci dhe liri të buçisnin me të gjithë fuqinë e këtij populli. Për këtë ditë luftuan të rinjë e asaj kohe. Për këtë ditë luftoi ajo pjesë e popullsisë shqiptare që nuk mund të pajtohej me parimet totalitare.

Më kujtohen ato ditë të errëta kur, së bashku me shokët e mi, ashtu si shumë të tjerë, shkruanim nëpër muret e qytetit tonë:

Për Liri, për Shqipëri, për Flamurin Kuq e Zi! Le të sulemi nën flamurin kuq e zi në flakë të luftës, që të na drithtërohet trupi nga dehja e barutit, që të na ndizet shpirti nga zjarri i shenjtë i lirisë dhe le të vdesim duke thërritur: “Rroftë Shqipëria!”

Më kujtohet, kur në qelitë e errëta të sigurimit, i deklaroja hetuesit tim, ashtu si dhe shumë të rinj të tjerë, se:

Rrugën që kam ndjekur duke treguar aktivitet kundër pushtetit e quaj të drejtë, për deri sa gjendja në vendin tonë nuk ka ndryshuar dhe se unë këtë ndryshim e pres nga të arratisurit politikë jashtë shtetit dhe nga aleatët Anglo Amerikanë.

Kjo ditë erdhi. Një komb i tërë u ngrit në këmbë me thirrjet: “E duam Shqipërinë si gjithë Europa” apo “E duam Shqipërinë si Amerika”. Kishim vite që ëndërronim për këtë Shqipëri. Për këtë ishin sakrifikuar me mijra martirë. Ata më stoikët kishin sakrifikuar edhe jetën e tyre. Të tjerë kishin pranuar më mirë prangat e burgut apo telat me gjemba të kampeve të internimit se sa lirinë e dhunuar. Shumë të tjerë prisnin se kur do të vinte dita që të mos bëheshin hipokritë dhe servilë të një pushteti mesjetar barbar.

Dhe dita erdhi, por si erdhi? A ishte ashtu siç e përfytyroja unë? Në ditët e para besoja shumë. U hodha me vrull në rradhët e atyre që u ngritën kundër tiranisë. Por vërejta një gjë. Midis tyre një pjesë e mirë ishin nga ata, zërat e të cilëve ishin ngjirur nga thirrjet për sistemin e përmbysur dhe duart u kishin zënë kallo nga duartrokitjet për diktatorin. Megjithatë u rreshtova edhe unë përkrah tyre. U rreshtova sepse isha i mendimit se kushdo ka të drejtë të reflektojë për të kaluarën e tij. Kushdo ka të drejtë ta hedhë poshtë të keqen e së kaluarës dhe të fillojë një jetë të re. Ndaj u bashkova me ta. Por, prisja një reflektim, prisja një kërkim ndjese. Para syve më dilte dialogu i princ Hamletit me nënën e tij, mbretëreshën Gertrudë, kur i thoshte:

O nënë, hidhe poshtë gjysmën e keqe të zemrës dhe jeto me gjysmën tjetër më të mirë!

Por kjo nuk ndodhi. Askush nuk kërkoi ndjesë. Megjithatë i pranova si bashkudhëtarë. I pranova se e njihja mirë sistemin e përmbysur. I njihja mirë mjetet e dhunës që ai përdorte për të shkatërruar ndërgjegjen njerëzore nga çdo ndjenjë e mirë. Një pjesë të këtyre mjeteve i kisha provuar mbi shpinën time. Ndaj, në një farë mase, e kuptoja ngurimin e tyre. Por, të paktën, prisja që këtë ta bënin presidentët, kryeministrat, kryetarët e partive që e quanin veten demokratë e të tjerë të këtij lloji, qofshin të djathtë apo të majtë. Doja të ndiqnin shembullin e Papa Gjon Palit të Dytë që kërkoi ndjesë për krimet e kryera nga kisha në periudhën e inkuizicionit. Doja të ndiqnin shembullin e Kancelares Merkel që, në emër të Qeverisë Gjermane, kërkoi ndjesë për krimet e kryera nga nazizmi. Doja, së fundi, të ndiqnin shembullin e qytetarit gjerman që kërkoi ndjesë për krimet e kryera nga i ati në masakrën e Borovës. Por edhe kjo nuk ndodhi. Askush nuk pati kurajo ta bënte një gjë të tillë. Kjo më diziluzionoi dhe nuk arrita të kuptojë përse. Mendoja se një gjë e tillë do t’i ngrinte më lart figurat e tyre, do t’i bënte më të nderuar.

Para disa ditësh isha në një shfaqje filmi që organizonte Ambasada Çeke në ambjentet e Akademisë së Filmit dhe Multimedias “Marubi”. Filmi trajtonte historinë e një mjeku të njohur që në kohën e diktaturës kishte bashkëpunuar me Sigurimin e Shtetit. Pas ndryshimeve demokratike mjeku vazhdon punën e tij humanitare. Për këtë nderohet me çmimin më të madh të vendit. Në çastin e marrjes së çmimit mjeku pati kurajon që të deklaronte para pjesmarrësve të vërtetën e hidhur të jetës së tij në të kaluarën.

Një gjë e tillë në Shqipëri nuk njihet. Madje, ata që në ndërgjegjen e tyre mbajnë krimet e totalitarizmit, jo vetëm nuk kërkojnë ndjesë për to, por synojnë të arrijnë majat më të larta të sistemit të ri. Para syve më del pamja e asaj dite kur para meje, si një fantazëm, u shfaq figura e operativit të sigurimit të kampeve të Shtyllasit dhe Bulqizës ku, me urdhër të tij, në vitin 1954 Sulejman Dizdari u mbulua me dhe i gjallë dhe 17 vjeçari nga Mirdita, dha frymën e fundit i lidhur në shtyllën e elektrikut në natën e acartë të janarit 1955. Me një cinizëm të paparë ky kriminel më tregonte se ishte emëruar drejtor i një drejtorie në Ministrinë e Drejtësisë. Cilën drejtësi do të mbronte ky “kain”? Cilët do të dënonte? Mos vallë veten e tij?

Para disa ditësh lexova në një gazetë të përditëshme një lajm për nxjerrjen para gjyqit në Gjermani të Reinhold Hanning, ish roje i kampit famëkeq të Auschëit-it, 94 vjeç, mbi të cilin rëndonin 170.000 akuza si bashkëfajtor në vrasje nga janari 1943 deri në qershor 1944. Po ashtu John Demjanjak u dënua në vitin 2011 si roje i një kampi nazist, madje pa iu provuar fajësia. Po kriminelët shqiptarë të tipit të operativit të sigurimit të Shtyllasit dhe Bulqizës a do të dënohen ndonjë herë?

Unë nuk e besoj. Shokët e tij sot i gjen deputetë që kryesojnë madje edhe komisionet e Kuvendit. I gjen në qeveri. I gjen në të gjitha shkallët e gjyqësorit dhe prokurorisë, I gjen në partitë politikë. I gjen kudo madje, në shumë raste, të nderuar edhe me tituj dhe dekorata për ”meritat” e së kaluarës. Në komisionet e Dekriminalizimit dhe të Reformës në Drejtësi bëjnë pjesë edhe disa nga këto monstra dhe janë pikërisht këta që me termat e mësipërme kanë arritur të imponojnë pikpamjet e tyre duke konsideruar të inkriminuar vetëm ata që kanë shkelur ligjin pas viteve 90-të. Po kriminelët e para 90-ës ende do të vazhdojnë të jenë në këto komisione? Kanë kaluar 25 vjet nga përmbysja e sistemit të kaluar. A thua nuk paska të rinj që kanë kryer shkollat më dëgjuara të botës së lirë për të zëvendësuar këto mbeturina të diktaturës? Deri kur do t’i dëgjojmë absurditetet e tyre mbi demokracinë perëndimore?

Kjo nuk ndodh me ato figura që i përkasin shtresës së atyre që u sakrifikuan për këtë vend. Në mesin e tyre ka politikanë të njohur, mjek dhe poetë të shquar, inxhinierë dhe pedagogë të afirmuar. Shoqatat e të Përndjekurve Politikë, Instituti Integrimit të Përndjekurve Politikë, madje edhe Ministria e Kulturës, kanë dërguar propozime për nderimin e këtyre figurave, por kërkesat e tyre kanë rënë në vesh të shurdhër. Ndihet një tendencë e theksuar e kalimit në heshtje të së kaluarës. Synohet që ajo të harrohet, sikur nuk ka ndodhur asgjë, sikur nuk ka patur mijra të pushkatuar, të burgosur dhe të internuar. Një shembull i kësaj fryme është edhe debati i zhvilluar për dramën shqipe kur, një personalitet i njohur i kësaj fushe, deklaroi se tashmë nuk duhen më drama me subjekt nga periudha totalitare. Kjo gjë vihet re në shumë fusha. Në kinematografi gjatë këtyre 25 viteve janë prodhuar jo më shumë se 2-3 filma me temën e diktaturës. E njejta gjë vihet re edhe në teatër. Në letërsi për këtë periudhë shkruajnë vetëm ata që e kanë hequr mbi shpinën e tyre atë kohë. Përse? Sepse quhet një temë e dalë jashtë mode. E kundërta ndodh në botën perëndimore. Janë disa herë më të shumtë filmat me atë subjekt se filmat shqiptarë. Po ashtu edhe filmat e prodhuar në vendet ish komuniste të lindjes.

Kanë kaluar mbi 70 vjet nga mbarimi i Luftës së Dytë Botërore, megjithatë filmat me temë holokaustin nazist janë nga më të ndjekurit. Më lejoni t’ju kujtoj filmin “La vita e bella” me aktorin e njohur Roberto Benigni që, për vlerat e tij, fitoi çmimin presticioz “Oskar”. E njejta gjë edhe për degët e tjera të artit dhe kulturës.

Komedia vazhdon. Debate pa fund në kuvend. Debate që zgjasin pambarim a thua se qytetarët qenkan të malluar për këto debate boshe. Çudia qëndron në atë se si ka mundësi që edhe shtypi viziv dhe ai i shkruar u kushtojnë faqe dhe orë të tera. A keni parë ndonjë kanal shtetëror televiziv në botë që për orë dhe orë të tëra të transmetojë punimet e parlamentit në të dy kanalet e tij si ky yni? A keni parë në botë ndonjë kryetar partie apo kryeministër që të qëndrojë në pushtet me vite e vite me rradhë dhe megjithëse ka dështuar në detyrën e tij, vazhdon të qëndrojë dhe refuzon të jap dorëheqjen. Nocioni i dorëheqjes mungon në Shqipëri. Në Shqipëri ekzistoj nocioni i hyjnizimit të drejtuesve të përjetshëm. Një pasqyrë e qartë e vazhdimit të mentalitetit komunist.

I ndodhur në këto pozita pyes veten:

A jam në pozitat e duhura? Cili është vendi ku duhet të jem unë?

Hedh vështrimin në spektrin politik shqiptar. Qysh në ditët e para të përmbysjes së madhe u rreshtova në një pozicion të caktuar. Me të majtën i kisha këputur marrëdhëniet qysh në rininë time, ndaj u pozicionova në të djathtën. Por deri më sot nuk kam mundur të bindem se kush është e djathtë dhe kush e majtë e vërtetë. Një gjë e tillë vjen nga shkaku se shoh gati për çdo ditë ‘kapërxime pindarike” të politikanëve. Shoh të majtë që, pa pritur e pa kujtuar, kalojnë djathtas dhe anasjelltas. Shoh ministra dhe deputetë të së djathtës që kalojnë në ministra dhe deputetë me të majtën dhe anasjelltas. Kjo gjë ndodh në të gjitha sferat e shoqërisë shqiptare. Trafik politikanësh. Ndaj edhe unë nuk e di se kë të zgjedh. Hedh vështrimin por, për fat të keq, nuk shoh asnjë forcë politike që do t’i përshtatej pikpamjeve të mia, karakterit tim. Ndaj e bëra pyetjen e mësipërme.

Megjithatë kam bindjet e mia. Ato më mbajnë gjallë. Këto bindje i shpreh herë pas here nëpër faqet e shtypit të shkruar. Ndodh shpesh herë që organet e ndryshme nuk m’i botojnë. Por sot jemi në shekullin e internetit dhe faqet e tij janë gjithmonë të hapura për të shprehur mendimet. Kështu bëj edhe unë. Njoh shumë intelektualë, ende të panjohur në opinionin publik, që punojnë në heshtje, që duan të qëndrojnë larg lavdeve hipokrite te shoqërisë së sotme. Mendoj se këta janë e ardhmja e atdheut. Këta janë ata që do e çojnë vendin në një demokraci të vërtetë europiane.

Siç e theksova në fillim të këtij shkrim tani i kam kaluar të tetëdhetat. E di që nuk do të

mund ta gëzojë ditën e ëndërruar. Por një gjë e kam të qartë, do largohem nga kjo botë po me atë bindje që kisha në rininë time.

Çuditërisht në këto çaste para syve më dalin vargjet e pavdekshme të të madhit Viktor Hygo që shkruante:

Njëmijë po të mbetën, do mbetem edhe vetë,

Edhe njëqind të bëhen, nuk tundem jo q’aty,

I dhjeti do të jem, po qe se mbeten dhjetë,

E në mbet vetëm një, unë do jem ay!

* Botuar në gazetën “Telegraf” Nr. 38 (3134) datë 18 shkurt 2016. Dërguar, më parë, gazetave “Panorama” dhe “Shqip” të cilat nuk e kuptoj se përse nuk e botuan. Për më tepër, sipas etiketës së një gazete serioze, duhej të më kishin kthyer përgjigje për shkakun, gjë që unë ua kisha kërkuar. Megjithatë zotërinjtë kryeredaktorë të gazetave në fjalë, respektivisht zotërinjtë Robert Rakipllari dhe Urim Bajrami, nuk denjuan. Arsyen e dinë vetëm ata. A mund të quhet shtyp “i lirë” dhe “i pavarur” një shtyp i tillë? Po mundën le të përgjigjen.

Argjentinë-Hirësia e tij Aleksandër, uron Kosovën në Ditën e Pavarësisë

February 18, 2016 by dgreca

Buenos Aires Argentina : Kryepeshkopi Aleksandër, përsëri me këtë set me fotografi postuar në rrjetin social facebokk – statusin e tij nuk ka harruar as në këtë 8 vjetor të urojë Kosovën në 8 vjetorin e Pavarësisë së saj – nga një vend me shumë domethënie nga rruga dhe përroi në Argjentinë me emrin “Kosova” – Hirësia e tij Alekasandër, thotë : “Urime Shqipëri, Kosovë, Iliride, Çameri, Presheve, Ulqin, Plave e Guci, vaditën me gjakun e bijve tanë më të mirë; ata ranë në fushën e bëtejës për këtë Flamur, duke u bërë simbolë të krenarisë shqiptare, shembuj frymzimi për gjenëratat e reja”
Hirësia e tij Aleksandër, Kryepeshkop i Kishës Ortodokse të Shqiptarëve të Diasporës në Amerikën Latine, e thënë ndryshe pasuesen e kishës së Nolit, por në pjesën jugore të kontinentit – aty ku kjo kishë, ka komunitetet e veta në Argjentinë, Brazil, Kili, Uruguai, duket se me këto data të shenuara të kombit tonë shqiptarë nuk po e harron gjakun e tij shqiptar. Çka nuk ka munguar edhe kësaj radhe, ai nuk ka harruar të urojë shqiptarë kudo që janë :”Gëzuar 17 Shkurti Kosovë, 8 Vjetori i Pavarësisë, për të gjithë motra e vellezër , miq dhe të dashurit e mi Shqiptarë !!!
Në statusin e tij Hirësia e tij Aleksandër, Kryepeshkop i Kishës Ortodokse të Shqiptarëve të Diasporës në Amerikën Latine, shkruan :”Urime për të gjithë vëllezërit e mi dhe motrat e shqiptarëve të Kosovës, sidomos pasi shumë miq kam atje në ditën e Pavarësisë së tij të lavdishme, të gjithë ju jeni në zemrën time. Kosova një popull dje, sot dhe përgjithmonë thyejnë zinxhirët e tyre. Të gjithë shqiptarët, në qoftë se ne jemi të bashkuar, kemi ndërtuar Kombin e Madhe që është Shqipëria. Vetëm ajo ka vetëm atë që na bashkon, që na integron. Shkaku i Popullit të Shenjtë Shqiptar, shtyhet, përndjekur, ngrihet i papërmbajtshëm, e kuqe dhe e zezë, në zhvillim në një ulërimë e madhe: Rroft Kosova!!! Rroft Kombi Shqiptare!!! Rrofsh sa malet e Shqiperise!!! Në lavdinë e Popullit shqiptar përgjithmonë!!! Zoti e bekofte Shqiperine dhe Shqipetaret kudo qe jane” shkruan Kryepeshkop +Aleksander
Më tej ai sqaron se këto fotografi janë nga një përrua të quajtur Kosova, në Ushuaia, Tierra del Fuego. Patagoni, Argjentinë, fund jugore të botës. Këtu në Amerikën e Jugut, kudo që të shkoni, gjithmonë gjej një vëlla të Gjakut Shqiptar…
Gjithashtu, në postimin e tij – Hirësia e tij Aleksandër, shkruan se “Të gjithë shqiptarët, në bot ë në se ne jemi të bashkuar, kemi për të ndërtuar Kombin e Madh dhe shtetin që quhët Shqipëria. Vetëm ajo Shqipëra, ka atë që na bashkon, që na integron. Çeshtja e Popullit të Shenjtë Shqiptar, nese shtyhet,vazhdon përndjekja, populli nuk papërmbahet, e kuqe dhe zi “
Urime edhe të gjithë shqiptarëve, kudo që jeni e ku jetoni, me familjët tuaja!!! Me respekt, zemra ime është me ju djema. Qofshin gjith shqiptaret me shendet e te suksesshem!!! Rroft Kombi Shqiptare!!! Rrofsh sa malet e Shqipes!!! Rroftë Shqipëria Etnike!!! Në lavdinë e kombit tonë shqiptar përgjithmonë!!!

Kryepeshkopi Aleksander I shqiptarve – Bir i Shqiponjës

Arzobispo (Kryepeshkopi) Aleksandër i Argjentina dhe Amerika Latine rrënjët e tij zënë fill tek pasardhësit e Skënderbeut. Njëri nga prindërit mbante mbiemrin Muzakajt, ndërsa tjetri mbante atë Greco. Shumë shekuj më parë, familja e tij pat lënë Arbërinë e shkrumbuar nga luftërat dhe qe vendosur në Kozencë. Hirësia e tij Aleksandër, Kryepeshkop i Kishës Ortodokse të Shqiptarëve të Diasporës në Amerikën Latine, e thënë ndryshe pasuese e kishës së Nolit, por në pjesën jugore të kontinentit.

Shqiptarët e Argjentinës

Kjo kishë ka komunitetet e veta në Argjentinë, Brazil, Kili, Uruguai. “Dy janë qëllimet e punës sonë: të shërbejmë që shumë njerëz të ritakojnë besimin tek Zoti dhe t’i takojmë shqiptarët me vlerat kulturore të kombit tonë përmes simboleve dhe historisë. Madje, synojmë që të gjitha këto t’i bëjmë në shqip”, thotë Kryepeshkopi me seli në Buenos Aires të Argjentinës. Ai tregon se në këtë shtet dhe në gjithë Amerikën e Jugut ka shumë shqiptarë, shumë arbëreshë që kanë ikur nga Italia Jugore dhe janë vendosur atje. “Ne jemi me mijëra, por shumica është e asimiluar në vendin ku ka jetuar dhe e kanë harruar pothuajse lavdinë e origjinës shqiptare. Po luftoj për t’i ribashkuar, për t’iu kujtuar origjinën.

Amaneti i Kryepeshkopit

“Unë vij nga një familje me origjinë arbëreshe e jugut të Italisë. Paçka atyre shumë shekujve që kanë kaluar nga koha që familja ime la Shqipërinë, gjithmonë e kemi ruajtur edhe të folurën. Arbëreshët që jetojnë në Amerikën e Jugut e kanë humbur jo pak të folurën shqipe, gjuhën pra, e megjithatë po përpiqem ta rikthej vëmendjen tek ajo. Gjithnjë e kemi pasur në ndërgjegjen tonë, tokën e origjinës. Kjo koshiencë nuk ka humbur as përgjatë shekujve. Kjo është e rëndësishme për t’ia transmetuar edhe të rinjve tanë. Gjithnjë kam thënë se porta jonë është e hapur për të gjithë ata që kanë gjak shqiptar.”(E dergoi per Diellin:Beqir Sina)

Kosovë- Opozita afat qeverisë deri më 27 shkurt për dorëheqje

February 17, 2016 by dgreca

Dhjetëra mijëra qytetarë morën pjesë në protestën e organizuar nga lëvizja Vetëvendosje, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe Nisma për Kosovën, për të kërkuar rrëzimin e qeverisë dhe zgjedhje të parakohshme parlamentare. Ato i dhanë afat deri më 27 shkurt qeverisë që të largohet.

Partitë opozitare thonë se qeveria duhet të largohet në dritën e vlerësimeve të Gjykatës Kushtetuese mbi marrëveshjen e arritur me Serbinë për asociacionin e komunave me shumicë serbe në Kosovë.

“Kush e ka ndal këtë qeveri? E keni ndal ju, mos të ishit ju dëmet do të ishin më të mëdha, të përhershme dhe të pariparueshme. Andaj, ju sot me vendimin e juaj për shkarkim i obligoni të gjithë vendim marrësit. Ju sot I keni obliguar me zbatu këtë vendim menjëherë”, tha kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj.

“Sot, populli i Kosovës ju ka hequr legjitimitetin. Vendi duhet të shkoj në zgjedhje të parakohshme. Nuk ka kërkesë më demokratike, më institucionale se sa kërkesa për të shkuar drejt zgjedhjeve të parakohshme dhe për ti hapur rast dhe mundësi qytetarëve të Kosovës me votën e tyre, ata të vendosin nga është e drejta dhe kush duhet ti qeverisë”, tha kryetari i Nismës për Kosovën, Fatmir Limaj.

“Nuk mund të ketë normalitet institucional, nuk mund të ketë zgjedhje presidentësh e votim të vendimeve dhe ligjeve në Kosovë kur populli bashkë tashmë insiston që kjo qeveri nuk bënë të qëndroj aty as edhe një minutë të vetëm”, tha kryetari i lëvizjes Vetëvendosje, Visar Ymeri.

Që nga shtatori i vitit të kaluar, opozita ka bllokuar punën e parlamentit duke kundërshtuar këtë marrëveshje sikurse edhe atë të arritur me Malin e Zi për shënimin e kufirit.

Qeveria ka bërë thirrje për dialog politik, duke u zotuar për zbatimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese, e cila në muajin dhjetor tha se pjesë të marrëveshjes nuk janë në pajtim me Kushtetutën e Kosovës dhe se asociacioni do të themelohet sipas marrëveshjes së prillit të vitit 2013 për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

Kosova po shënon sot përvjetorin e tetë të pavarësisë së saj, duke u përballur me krizën më të rëndë politike. E mërkura ishte ndarë në dysh.

Paradite, në kryeqytet u mbajtën manifestime të organizuara nga qeveria, gjatë të cilave Forcat e Sigurisë së Kosovës dhe njësitë e Policisë së Kosovës parakaluan në qendër të Prishtinës.

Kosova shpalli pavarësinë e saj më 17 shkurt të vitit 2008, në bazë të planit të krye negociatorit të Kombeve të Bashkuara Martti Ahtisaari. Deri tash ajo është njohur nga mbi 100 vende të botës.

Pavarësia e saj vazhdon të kundërshtohet nga Serbia, e cila është përfshirë në bisedime për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën që është kusht për rrugëtimin e saj drejt integrimeve evropiane. Bisedimet i sigurua Serbisë hapjen e negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Por, Kosova vazhdon të mbetet e fundit në proceset integruese. Ajo nënshkroi Marrëveshjen e Stabilizim Asocimit në tetor të vitit të kaluar e cila u miratua nga Parlamenti Evropian në fillim të këtij viti.

Kosova është vendi i vetëm në Evropën juglindore që ka mbetur jashtë procesit të liberalizimit të vizave dhe qytetarët e saj nuk mund të udhëtojnë në vendet e Bashkimit Evropian pa viza.

Kosova ndërkaq është vendi me shkallën më të lartë të pranisë evropiane.Leonard Shehu- VOA)