Archives for May 2016

Se paku mos i thurni serenata Albin Kurtit

May 11, 2016 by dgreca

Nga Enver Bytyci/

Albin Kurti u shfaq ne sheshin e Shkupit. Njerez idiote e pa mend e quajne kete nje veprim kombetar te tij. Ne fakt efekti eshte antishqiptar, antikombetar. Sepse Gruevski ka shansin ta perdori pranine e Albin Kurtit ne Shkup si alibi nacionaliste, duke deformuar qellimin e vertete te protestave. Aq i duhet Gruevskit, t’i jape ngjyra nacionaliste protestave per t’i zhvleftesuar ato e per t’i terheq votat e maqedonesve, duke ua paraqit demin nacionalist te shtirur si rrezik kryesor per ta. Ose Albinit i ka hip ne mendje qe te nise “revolucionin boteror” e ta udheheqe ate, ne vijim te filozofise staliniste e enveriste. Protestat e Shkupit jane te qytetareve opozitare te Maqedonise, pra dhe te shqiptareve, te cilet kane njemije aresye me shume se maqedonasit per te protestuar kunder qeverisjes Gruevski-Ahmeti. Albin Kurti eshte produkt i shkolles se Edi Rames dhe Ali Ahmetit. Si i tille eshte shume e dyshimte dhe kunderproduktive pjesmarrja e tij ne protestat e Shkupit. Ishte krejt ndryshe pjesmarrja e Shpend Ahmetit ne nje ndeshje sportive te para disa koheve. Se paku mos i thurni serenata ketij njeriu destruktiv, qe vrapon te kape nje flamur kombetar ne ajer atehere kur nuk duhet, ose atehere kur i intereson njerit ose tjetrit kundershtar te Shqiptareve. Keta njerez qe thurin serenata per Albin Kurtin te njejten gje bene ne nentorin e vitit 2012, kur Kurti organizoi protestat e dhunshme ne Merdare. Megjithese ende nuk e dine efektin ose impaktin e atyre ptotestsve. Tri-kater dite para atyre protestave ne Merdare ne veriun e Mitrovices u vra nje ushtarak i KFOR-it austriak dhe u plagosen dy te tjere. Bota, Europa e denoi ashper kete akt te serbeve dhe mediat europiane bene pergjegjes Beogradin e strukturat e tij paralele ne Kosove. Albini, si cdo shqiptar, duhej ta shijonte kete perkeqesim te marredhenieve te Beogradit e serbeve me Europen e NATO-n. Po nuk qe e thene: Menjehere gjeti alibine e “reciprocitetit” me Serbine dhe mobilizoi fansat e tij per te bllokuar mallrat e kamionet serbe ne Merdare. Protesta perfundoi ne dhune. Jehona e saj u perhap ne Europe. Tashme nuk ishin me serbet vrases problemi i ekstremizmit ne Kosove, ishin shqiptaret. Nderroi menjehere trajektorja e shenjimit te se keqes. Shkaku ishte Albin Kurti. Une nuk kam mundur te zbuloj cfare impakti tjeter pati protesta e Merdares, aq me teper qe ajo perfundoi ne momentin qe shqiptaret u vune ne shenjester te kritikes se aleateve. Neser Albin Kurti mund te shkoje perseri ne Shkup. Mediet maqedonase, me shume se ato shqiptare, do ta shoqerojne kudo me kamera. Mund ta nxisin qe te marre mikrofonin e tribunes e te kerkoje federalizimin e Maqedonise. Te gjitha keto shkojne ne favorin e nacionalizmit te shfrenuar te Gruevskit. Mos ma jepni rastin qe me pas te shkruaj komentin tim “Albin Kurti, ky nacionalist maqedonas i tipit Gruevski”.

SHKOLLA SHQIPTARE DHE MËSIMET MBI FETË

May 11, 2016 by dgreca

“Harresa e çdo feje çon në harresën e detyrave të njeriut”– J.J.ROUSSEAU/

Shkruan: Eugjen Merlika /

Ka disa ditë, që kur Kryeministri Edi Rama njoftoi publikisht mendimin se në shkollat mund të futet, si lëndë e re mësimore, një histori e besimevet fetare, që shkrimet në organet e shtypit gëlojnë si asnjë herë tjetër për të njëjtin problem. Mendimet e shumta të shprehura ndahen në dy pjesë, të cilat nuk dij si qëndrojnë në raport me njëra tjetrën. E para është ajo e skeptikëvet, që venë në dyshim, në format më të ndryshme, projektin qeveritar, ndërsa e dyta është ajo e atyre që e shohin të dobishëm atë.

Duke e parë me sy të paanshëm këtë synim, më duket se trajtimin e tij duhet t’a shkëpusim nga debati politik, i cili në Shqipëri është më shumë një vazhdimësi pa krye e përplasjes së interesavet të kastavet drejtuese, se sa një përpjekje për të sendërtuar objektiva që i shërbejnë përparimit të Vendit. Nuk dij sa është e vërtetë që nisma e futjes së kësaj lënde të re në shkollat tona vjen nga Evropa, por personalisht e quaj një nga risitë e rëndësishme të këtyre 25 viteve të pas komunizmit. Kjo jo vetëm për faktin lirindjellës në vetvete, por edhe si një shenjë të shkëputjes nga mendësia komuniste në superstrukturën arsimore e kulturore të Shqipërisë, që ka mbajtur peng për gati tre të katërtat e shekullit, brënda skemash të parafabrikuara nga politika, mendimin shqiptar dhe formimin intelektual të disa brezave shqiptarësh.

Kundërshtarët e këtij mendimi, firma të njohura të jetës intelektuale shqiptare të dyzet viteve të fundit, e përqëndrojnë kundërshtinë e tyre në dy argumenta kryesore. I pari është vënia në dyshim e dobisë së një veprimi të tillë, madje ka edhe ndonjë që parashikon edhe “konflikte”(!) shoqërore si pasojë e tij, a thua se 70 vjetët e mungesës së kësaj lënde në shkolla kanë qënë një model i paarritshëm harmonie e bashkëpunimi ndërmjet shtetit dhe qytetarëvet. Argumenti i dytë paraqet një “vështirësi”, simbas meje, të zmadhuar në fuqi të tretë, për të hartuar tekstet e mësimdhënies e për të gjetur mësuesit. Në këtë drejtim hasim “dizertacione” e shpalosje erudicioni, mbi çastet e ndryshme historike të lidhura me vendime të hierarkivet fetare, kryesisht në kah negativ.

Më duket se trajtimi i problemit ndërlikohet enkas, për të mos nxjerrë në dukje, siç do të ishte më mirë, kundërshtinë që e ka bazën në formimin intelektual të shkollave ateiste në Shqipërinë e regjimit e, në rastin më të mirë, referencat shkojnë tek laiçizmi i shtetit, antiklerikalizmi i një pjese të iluminizmit freng, madje deri tek mbyllja e shkollave private nga Ministri mason i Mbretërisë, z. Mirash Ivanaj. Kjo lloj kundërshtie i ka rrënjët në gjysëm shekullin komunist të shoqërisë shqiptare e në luftën e gjithanëshme, që Shteti i asaj kohe zhvilloi kundër besimevet fetare, duke ngritur në piedistal një totem të Rilindjes Kombëtare, siç ishte vargu i famshëm i Pashko Vasës “Feja e shqiptarit âsht shqiptaria”. Ai ishte një varg monumental për mesazhin që përcillte rreth 120 vite më parë, kur kombi nuk ekzistonte si entitet shtetëror e kur besimet fetare mund të luanin një rol negativ, sidomos në Jugun e Shqipërisë ku ndikimi i kishës greke ishte shumë i fortë. Instrumentalizimi i tij nga regjimi komunist dhe inteligjenca e tij nuk ishte në funksion të interesit kombëtar, siç trumbetohej, por të luftës kundë feve si institucione që, për gjysëm shekulli, u quajtën “opium për popullin”.

Shëmbja e sistemit, me zhvillimet e saj të prirura ndaj fitimit të kohës së humbur, hapja ndaj botës, pjesëmarrja në institucionet ndërkombëtare, deri para 25 vitesh të shpallura zyrtarisht si “armike” të Shqipërisë e të shqiptarëvet, mërgimi në përmasa të jashtzakonëshme, liria e shprehjes dhe shkrirja e të vërtetave historike, së bashku me interesin që zgjojnë ato në një opinion publik më pak të politizuar, kanë krijuar kushtet për një rishikim themelor të gjithë disiplinave humaniste të shkollave tona. Politizimi i theksuar i tyre gjatë regjimit e ngurimi i papërligjshëm për t’u hequr ndryshkun gjatë viteve të kalesës, kanë shkaktuar një tjetër dëm të madh në formimin e nxënësve dhe studentëve të shkollave shqiptare gjatë këtyre viteve.

Cilado Qeveri, që merr përsipër seriozisht të ndreqë këto shtrembërime të jetës sonë kulturore, jep një ndihmesë të çmuar në përparimin e Vendit, një dukuri që ende nuk është në nivelin e kërkuar e që, për të arritur atë objektiv, ka nevojë të domosdoshme për njerëz të formuar me dijen e vërtetë dhe parime morale të shëndosha. Mendimi për të futur një lëndë mbi besimet fetare në shkollat tona, besoj se shkon në këtë drejtim. Do të jetë një vlerë e shtuar për formimin kulturor, një dritare për të parë e gjykuar përvoja mijëvjeçare të njerëzimit, në tërësinë e tyre, në dritëhijet e tyre, në rolet e tyre të vërteta në jetët shpirtërore të qindra miliardë njerëzvet që kanë kaluar mbi këtë planet. Ajo dritare ka qenë e mbyllur me mure të papërshkueshme nga asnjë lloj rreze drite, pasojë e një ideologjie skajore, kundër njerëzore, që i mohonte shtetasve të drejtën për t’u futur në objektet e kultit, mbasi besimin vetiak tek Zoti, me gjithë fuqinë mizore të ushtruar, nuk mundi t’a shrrënjosë plotësisht.

Mësimi i besimeve fetare si lëndë shkollore, krahas historisë së përgjithëshme, filozofisë, historisë së arteve, do të zgjerojë horizontin e të rinjve shqiptarë. “Feja është motra e madhe e filozofisë” thonte dy shekuj më parë poeti i njohur anglez Savage Landor. Nëpërmjet asaj lënde nxënësit do të njihen me parimet themelore të besimevet të ndryshme fetare, por edhe me historinë e tyre. Kështu do të jenë në gjëndje të bëjnë zgjedhjet e tyre vetiake, pa detyrimin e Shtetit dhe të propagandës së tij. Ky mësim nuk cënon aspak karakterin laik të Shtetit, madje e forcon atë më tepër sepse formon qytetarë të pregatitur e të vetëdijshëm që do të dijnë “T’i japin Qezarit atë që është e Qezarit dhe Zotit atë që është e Zotit”.

Përtej së drejtës natyrore e të lindur të çdo individi në shoqëritë demokratike e të qytetëruara, për të mos patur mure kufizuese në formimin e tij intelektual e shpirtëror, një e drejtë e dhunuar dhe e nëpërkëmbur tmerrësisht nga regjimet komuniste, mendoj se nxënia e ideve themelore të besimevet fetare ndikon fuqishëm edhe në brumosjen morale e paisjen e njerëzve me vlera të çmuara si dashuria mes njerëzve, harmonia ndërmjet besimevet, respekti për të ndryshmin, ndihma e solidariteti njerëzor me të varfërit, të dobëtit, të pamundurit, të gjymtuarit, të moshuarit në vështirësi etj. Ishin këto vlera që lartësoi e përhapi në gjithë globin bija më e madhërishme që nxori kombi shqiptar, Nënë Tereza, të cilën regjimi kriminal ateist shqiptar e mohoi paturpësisht për gati një gjysmë shekulli, edhe se ishte krenaria m’e madhe e tij në botën bashkëkohore.

Çështjet teknike të teksteve e mësuesve nuk më duken se janë pengesa të pakapërcyeshme. Nuk më duket se është e nevojshme të përfshihen klerikët e besimeve të ndryshme në proçesin e hartimit të teksteve, që duhet t’i lihen në dorë një grupi të vogël studjuesish të ndershëm, të aftë, me horizont të gjërë e pa paragjykimet negative të shkollës ateiste të regjimit. Ata për punën e tyre mund të mbështeten në tekste të huaja objektive të historisë së besimeve dhe nocioneve themelore të tyre. Nëse ata tekste janë të plota mund të përkthehen integralisht e nëse do të kenë nevojë për përditësime, të lidhura me historinë tonë n’atë fushë, mund të bëhen plotësimet e nevojshme, të bazuara në studime të njohura të ekspertëve të së shkuarës apo të ditëve tona. Nuk është një punë shumë e thjeshtë, por as e pamundur. Po të jetë vullneti, përkushtimi, kompetenca dhe vetëdija se po i shërbehet të sotmes e t’ardhmes së kombit tonë, duke plotësuar një zbrazëtirë që, prej më shumë se 70 vitesh, linte të mangët shkollën dhe kulturën shqiptare, çdo pengesë e çfarëdo forme bëhet e papërfillëshme.

Uroj që projekti të shkojë përpara drejt sendërtimit të tij pa mëdyshje, të jetë cilësor e gjithëpërfshirës, të mbajë parasysh ndryshimet e opinioneve, të shkuarën, por të shohë me vendosmëri drejt s’ardhmes, sepse synimi i tij duhet të jetë një hap tjetër drejt shoqërisë së lirive dhe qytetërimit.

KUFIJTË E PAKËNAQËSISË SONË

May 11, 2016 by dgreca

Nga Gian Antonio Stella/

“Corriere della Sera”/- Përkthyer nga Eugjen Merlika/

Ose janë sharlatanë shkencëtarët që studjojnë demografinë, ose janë të tillë ata që gjejnë lehtë zgjidhje të lehta. “Nëse ëndërra e disave do të sendërtohej, dhe Vendet e pasura do të “blindonin” kufijtë e tyre”, shkruajnë në esenë e tyre “Gjithshka që nuk ju kanë thënë kurrë mbi imigracionin” (Laterza), Stefano Allievi dhe Gianpiero della Zuanna, duke cituar të dhënat zyrtare të Population Division të Kombeve të Bashkuara, “në krye të njëzet viteve banorët e tyre, në moshë pune do të kalonin nga 753 në 664 milionë”. Tetëdhjetë e nëntë milionë më pak. Pak a shumë sa popullsia në moshë pune e Gjermanisë dhe Italisë, të marra së bashku.

Në rastin tonë, “në njëzet vitet e ardhëshme, për të mbajtur të qëndrueshme popullsinë në moshë pune (20 – 64), çdo vit duhet të hyjnë në Itali 325 mijë punonjës të mundshëm, një numur i afërt me ata që kanë hyrë në fakt në njëzetvjetorin e shkuar. Përndryshe, në krye të vetëm njëzet viteve, punonjësit e mundshëm do të bien nga 36 në 29 milionë.” Me përfundime shkatërruese që nga prodhimi industrial deri tek barazpesha e pensioneve. Vlen kjo dhe për Austrinë që don të mbyllë Breneron : pa të mërguar të rinj, në 2035 popullsia në moshën 20 – 64 do të pakësohej me 16%, nga 5,3 në 4,4 milionë. Me atë që pason. E thjeshtë të mbyllesh : po pastaj ? Kush don mundet edhe të mallkojë kohët, po pastaj ?

Atëherë, skërmitet ndonjeri, “duhet të marrim të gjithë ata që arrijnë?”. Aspak. Do të ishte e pamundur, edhe sikur në mënyrë paradoksale, do të pranonim. Nëse do t’ishin Vëndet e varfëra të mbylleshin papritmas, në fakt “në krye të njëzet viteve popullsia në moshë 20 – 64, do të shtohej me 850 milion njerëz ose më shumë se 42 milion në vit.” Dridhma.

Askush nuk ka formulën magjike për të zgjidhur këtë problem epokal. Askush nuk mund t’a nxjerrë nga historia. Njerëzit shpërngulen, siç shpjegon filozofi dhe evolucionisti Telmo Pievani, “që prej gati dy milion vitesh”. Por kurrë më parë kishte qënë një cunami demografik i këtij lloji. Kjo është çështja : nëse do të mbajmë nervat e forta dhe të vetëdijësohemi me realizëm për vështirësinë e gjetjes këtu e shpejt të zgjidhjeve shpëtimtare, ashtu sikurse shkenca luhatet me dyshim para viruseve të reja, por është e pamundur t’i nënështrohemi disa zakoneve të këqija. Prej kësaj rrjedh arnimi i përditshëm e i mundimshëm i gjëndjeve të jashtzanshme me shpërndarjen e t’ardhurvet tek njëri apo tjetri pronar hoteli (madje pa skrupuj) pa një projekt me frymëmarrje të gjërë. Prej kësaj ulurimat kundër të ikurvet nga uria e nga luftërat me nxitjen për të ndaluar valën e pamasë duke shtrirë rrjeta dhe tela me gjemba. Dhe asnjë copë shtetari që të sigurojë shoqëritë tona të lemerisura, duke treguar se janë në lartësinë e sfidës biblike.

Një raport i OKB-së thotë se “kush le një Vend më të varfër për një më të pasur, mesatarisht ka një shtesë 15 herë më të madhe se rroga e tij dhe një pakësim 16 herë të vdekshmërisë foshnjore” : cilido prej nesh, në vendin e tyre, do të ishte i gatshëm të rrezikonte lëkurën për të “gjetur fatin” siç thonin gjyshët tanë mërgimtarë venetë. Edhe se, Zoti mos e dhëntë, do të na shtinin me armë. Aq më tepër, duke ditur që n’Evropë dhe n’Itali, në sajë të një rrjete familiare dhe një ndihme shoqërore që, sidoqoftë, siguron atë minimum jetësor të pamendueshëm gjetiu, ka ende hapësirë për kë është i gatshëm të kryejë “dddjobs”, punët “dirty, dangerous and demeaning” (të ndyra, të rrezikëshme e poshtëruese), të papranuara nga ai që priste diçka më të mirë.

Nuk do të mjaftonte as edhe një shpejtim mrekullues në t’ardhmen : në Kaliforninë e Google-t dhe Apple-t kujtojnë akoma Allievi e Dalla Zuanda, “çdo dy vende pune të reja high tech lindin pesë të tjera të një profesionalizmi t’ulët : dikush duhet të hekurosë këmishët e të pasurvet, të punojë kopshtet e tyre, të kujdeset për të moshuarit e tyre”. Krejt tjetër nga kurset e formimit për baristë akrobatikë.

Si do të dalim nga kjo gjëndje ? Zgjidhje të shpejta “me çelsa në dorë”, për inat të gjithë demagogëve, nuk ka. Do të duhet kohë, durim, vendosmëri, largpamësi. Megjithatë disa gjëra në rrëmujën janë të qarta.

Pika e parë, askush nëse mund të jetojë ku ka lindur, nuk përballet me shpenzimet, mundimet, rreziqet dhe poshtërimet e një farë soji udhëtimesh : duhet pra “t’i ndihmojmë në shtëpinë e tyre” seriozisht e jo me hipokrizi, jo me lëmosha të vogla (G8 e Akuilës i dha Afrikës 13 të mijtat e fondit të dhënë bankave për krizën), me dhuratat diktatorëve apo me bashkëpunimin ndërkombëtar të viteve Tetëdhjetë, që mbaroi i përlarë nga skandalet (të paharrueshme siloset veroneze të shkrira nën diellin sudanez), mbasi Gianni de Michelis kishte pranuar në Dhomën e Deputetëve se 97% e financimeve për Botën e Tretë përfundonte (shpesh nëpërmjet marrëveshjesh private) në sipërmarrjet italiane që donin porosi për jashtë shtetit.

Kurrë më. Më mirë të ndryshohen rregullat e tregëtisë ndërkombëtare, të cilat, për të mbrojtur gjëndjen e Perëndimit, i gozhdojnë Vëndet në zhvillim të mos rriten. Citojmë Kofi Annan-in : “Bujqit e Vendeve të varfëra nuk duhet vetëm të konkurojnë me financimet e prodhimeve ushqimore t’ eksportit, por duhet të kalojnë pengesa të mëdha për importimet. (…) Tarifat doganore të BE mbi prodhimet e mishit arrijnë maja të barabarta me 826%. Sa më shumë i shtojnë vlerën prodhimeve të tyre Vëndet në zhvillim duke i përpunuar, aq më shumë shtohen taksat doganore.” Gjëndja nuk ndryshon mbas ndonjë viti.

E dyta : mjaft me trafiqet e armëvet drejt Vendeve në luftë. Sa eritreas që vijnë me barkat ikin nga shtëpitë e tyre, mbasi kanë provuar mbi fshatrat e mbi familjet e tyre “mirësinë” e armëvet të shitura regjimit të Isaias Afewerki-t edhe nga firma italiane dhe evropiane, siç vërtetoi Ekspresi , edhe se kishte një embargo ? Mëtojmë të qëndrojnë në shtëpitë e tyre e njëkohësisht të humbasin ndjenjat duke blerë armët tona ?

E treta : krahas një strategjie të shpejtuar për t’i krijuar kushtet italianëve të lindin më shumë fëmijë, gjithënjë e më tepër të domosdoshëm, duke filluar nga një rigjallërim i vërtetë i rolit edukativ të shkollës edhe në këtë drejtim, është e ngutëshme të arrijmë, më së fundi, në rregullat e reja të nënshtetësisë. Ndoshta do të duhen dhjetëvjeçarë për të sendërtuar ëndrrën e Mamelit (“Të shkrihemi së bashku ora tingëlloi”), të zgjeruar drejt shumë italianëvet të rinj që duan të ndihen italianë, por sigurisht nuk është e lehtë të mëtohet që të jetë një qytetar i mirë ai që ka shumë të mundimëshme të bëhet qytetar.

“Corriere della Sera” 1 maj 2016

Përkthyer nga Eugjen Merlika

Linguistic relationships of Albanians with the Pre-Indo-European inhabitants of their territories

May 11, 2016 by dgreca

By Nelson CABEJ/

The history of the Albanian language is an essential part of their history and cannot be separated from it. Being an Indo-European language, Albanian, like all the rest of Indo-European languages of Europe has a considerable Pre-Indo-European linguistic substrate, originating in the language of the Neolithic population of the Western Balkans. The prevailing opinion among linguists is that Neolithic Europe was characterized by a linguistic diversity of languages that didn’t belong to a single family of languages.

During the Neolithic, the territory where by the Bronze Age formed the Illyrian ethnos, flourished the Vinča culture, which left a large number pictographic “writings”. However, the pictographs are still not deciphered and provide us no clue about the language they spoke. Basque may be the only language that survived from the group of the Neolithic languages of Europe, but the extinct Minoan language attested in undeciphered inscriptions and the Eteocretan language (whose inscriptions are deciphered) in Crete are clearly non-Indo-European languages and is believed to belong to the group of the Neolithic pre-Indo-European languages. It is not known whether the languages of the Caucasus belong to the same group of Neolithic languages.

The development of the ancient Mediterranean culture of the Pre-Indo-European inhabitants of Western Balkans was interrupted with the arrival of the immigrant population, the bearers of the Indo-European culture. From their fusion, a new culture emerged in the region. Despite the domination of the Indo-European component, elements of the earlier Mediterranean culture were preserved in the emerging new culture.

From the viewpoint of the physical-anthropology, however, the following process of dinaricization of population in this region complicates the situation to such a degree that makes it difficult for us today to determine the relative contribution of Pre-Indo-European type in the formation of the population that came to be known as Illyrians by the bronze era.

Under such circumstances, the examination of the lexical Pre-Indo-European and Indo-European substrate of the Albanian language could lead us to a reliable judgment on the relative contributions of both components of the Illyrian culture. It is generally believed that the pastoral civilization of steppes was lower than the agriculture-based civilization of the late Neolithic inhabitants of the South-East Europe, with the first being of a higher degree of patriarchal organization¹. This and the fact that at the time existed no state and true centralization of the social structure, leads one to believe that the contribution of both the Pre-Indo-European and Indo-European populations in the formation of future Illyrian ethnos and the spiritual and material culture that emerged from their gradual fusion, might have been proportional to the contribution of each of them to the language of Illyrians, and Albanian as a linear descendant of Illyrian. Commenting on the Norbert Jokl’s view on Illyrian-Thracian origin of Albanian the greatest scholar of the history of the Albanian, Eqrem Çabej, while admitting the possibility of a Thracian component in Albanian, concluded that available linguistic material proves that “Illyrian is the major contributor to the formation of the Albanian language”². However, as late as 1976, the well known Croatian linguist, Radoslav Katičić, denied the very existence of any proof or reliable indications on any Thracian origin of Albanian3: “Nothing in the nature of a proof has been presented so far for the Thracian origin of Albanian, only a cumulation of indications which, without deciding the question, prevent us from rejecting the Thracian hypothesis outright. The only thing one can do is to keep an open mind while remembering that in this controversy the burden of proof is with those who deny the Illyrian descent of Albanian”³.

Since the beginning of the 19^th century when Franz Bopp (1791-1867) and August Schleicher (1821- 1868) proved that Albanian belongs to the Indo-European family of languages^{4, 5}, most linguists pointed out that the Albanian vocabulary and grammatical structure is Indo-European and, from the family of ancient Indo-European languages, Illyrian provided most of the lexical material, without excluding a modest contribution of Thracian, which is difficult to be determined because of the close genetic relationship and likeness of these two ancient languages.

In modern Albanian, however, a considerable number of words is believed to belong to the ancient Balkan Pre-Indo-European substrate. Most of them belong to Albanian-Basque lexical correspondences, e.g. Albanian agon ‘to dawn’ and Basque ego ‘light’, Alb. bisht ‘tail’ and Basq. bustan ‘tail’, hardhi ‘grapevine, grape plant’ and ardo ‘wine’⁴, etc. In 50es of the 20th century E. Lahovary and K. Bouda discovered a number of Albanian-Basque concordances, which could not be accidental. A number of words of the Pre-Indo-European substrate of Albanian are similar with the corresponding words of the Pre-Indo-European substrtate of other Indo-European languages. So, e.g., Albanian words rripë, shkrep, etc. are comparable to the corresponding words of the Pre-Indo-European substrate of German (dialectal form riepe ‘rripë, rrëpirë), Italian (dialectal rave and grepo ‘shkrep’) and French (dialectal crep, grep ‘shkrep’). In the ancient Illyrian language were preserved a number of Mediterranean, Pre-Indo-European place names, such as names of the islands Issa and Cissa, as well as place names Puplisca, Tambia(Timbia) etc. considered by Hans Krahe⁷.

Although the contribution of this ancient Mediterranean language to the vocabulary and morphology of Illyrian and the Albanian language is very difficult to be determined, the idea exists that there are more words of the Mediterranean substrate in modern Albanian than in other Balkan languages and the study of the lexical material of Albanian may considerably contribute to the knowledge of the lexical structure of ancient languages of Balkans⁸ (Mayer, A. (1957). Die Sprache der alten Illyrier I.).

In regard to the possible Thracian component that may have participated in formation of the Albanian people, culture and language, it is noteworthy that the Thracian component is not satisfactorily demonstrated and argued. Besides, that contribution may be exaggerated because at the time, i.e. more than 2 millennia ago, as argued by Norbert Jokl, Illyrian and Thracian were two closely related Indo-European languages (Polack, V. (1964). Op. cit.). It can be imagined that Illyrian and Thracian at the time of the formation of the Albanian people have been roughly as closely related to each other as two neo-Latin languages are today. Such a conclusion would be drawn based on the general view of the historical linguistics that differentiation of languages of a common origin, in our case of the Indo-European family of languages, is a function of time. This implies that in the classical era Illyrian and Thracian from their common Proto-Indo-European were evolving as separate dialects for about 2 millennia.

References

¹Garashanin, M.V. (1971). Nomades des steppes et autochtones dans le Sud-Est européen à l’epoque de transition du néolithique a l’age du bronze. In Sympossion: L’ethnogenese des peuples balkaniques. Sofia, p. 9-14.

²Çabej, E. (1976). Studime Gjuhësore III. Rilindja, Prishtinë, p. 36.

³Katičić R. (1976). Ancient Languages of the Balkans. Ed. W. Winter, Mouton & Co., The Hague, p. 187-88.

⁴Bopp, F. (1855).Über das Albanesische in seinen verwandtschaftlichen Beziehungen. Stargardt, Berlin.

⁵ Schleicher, A. (1861). Compendium der vergleichende Grammatik der indogermanischen Sprachen. Bohlau, Weimar.

⁶Krahe, H. ((1955). Die Sprache der Illyrier. Wiesbaden, f. 48.

⁷ Çabej, E.. (1936). Mundartliches aus Italien. Glotta, XXV (1/2), 50–57 (52).

⁸ Mayer, A. (1957). Die Sprache der alten Illyrier I.

Kryeministri Mustafa: Kosova e përkushtuar në rrugën integruese euroatlantike

May 11, 2016 by dgreca

-Kryeministri Mustafa takon përfaqësuesit e shteteve të Kuintit në Kosovë dhe shefin e Zyrës së BE-së /përfaqësues special i BE-së në Kosovë. Ishte qëndrim i përbashkët se për Kosovën është hapur një perspektivë shumë e fuqishme e zhvillimit/

*Ambasadorët e vendeve të Kuintit dhe përfaqësuesi special i BE-së vlerësuan të arriturat si dhe shprehën përkrahje të mëtejme për Kosovën./PRISHTINË, 11 Maj 2016/Kryeministri i Republikës së Kosovës, Isa Mustafa, priti në takim përfaqësuesit e shteteve të Kuintit në Kosovë dhe shefin e Zyrës së BE-së /përfaqësues special i BE-së në Kosovë. Njoftimi i dërguar thekson se, kryeministri Mustafa i falënderoi për përkrahjen e madhe që shtetet e tyre dhe institucionet e Bashkimit Evropian kanë dhënë për Kosovën, deri më tani. Kryeministri Mustafa, po ashtu, i njoftoi për progresin në Kosovë dhe për prioritetet e Qeverisë për zhvillim ekonomik dhe avancimin e proceseve eurointegruese.Më tej, kryeministri Mustafa foli për rëndësinë e madhe që ka për Kosovën rekomandimi i Komisionit Evropian për liberalizimin e vizave dhe proceset e tjera pozitive siç ishte edhe pranimi i Kosovës në UEFA dhe hyrja në fuqi e MSA-së, muajin e kaluar. Ishte qëndrim i përbashkët se për Kosovën është hapur një perspektivë shumë e fuqishme e zhvillimit dhe se Qeveria e Kosovës do të rris edhe më tej përkushtimin për zhvillim ekonomik, për avancimin e proceseve integruese evropiane, për fuqizimin e shtetit ligjor dhe luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar.Me këtë rast, kryeministri Mustafa ka kërkuar përkrahjen e mëtejme të vendeve të Kuintit dhe të institucioneve të BE-së për Kosovën.Ambasadorët e vendeve të Kuintit dhe përfaqësuesi special i BE-së vlerësuan të arriturat si dhe shprehën përkrahje të mëtejme për Kosovën./b.j/