• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for June 2017

Kurti thërret bisedime për krijimin e qeverisë së re

June 13, 2017 by dgreca

Kosovë-Kurti thërret bisedime për krijimin e qeverisë së re të drejtuar nga Vetëvendosje/

“Si kandidati për Kryeministër, me legjitimitetin më të qëndrueshëm të fituar prej votës së qytetarëve, do të ndërmarrë të gjitha masat e nevojshme për të nisur e drejtuar bisedimet me subjektet e tjera politike në kuadër të krijimit të qeverisë së re të Kosovës, që do të hiqte regjimin e vjetër nga pushteti, me drejtësi e pa hakmarrje do ta çlironte shtetin, dhe do t’i hapte rrugën zhvillimit ekonomik të vendit”, theksoi Albin Kurti./

1 albin kurti

PRISHTINË, 13 Qershor 2017-Gazeta DIELLI/ Kandidati për kryeministër, Albin Kurti, thërret bisedime për krijimin e qeverisë së re të drejtuar nga Vetëvendosje.

“Zgjedhja e re qytetare tash duhet të bëhet qeveri e re progresive që zgjidh problemet e vendit tonë. Nëpërmjet 40 Prioriteteve të Republikës dhe marrëdhënies së afërt me popullin, me votën e tyre, qytetarët e vendit jo vetëm kanë afirmuar Lëvizjen Vetëvendosje si partinë më të madhe politike në Kosovë, si partinë e parë në Republikë, por edhe kanë krijuar një situatë krejtësisht të re politike”, deklaroi Kurti në konferencën e sotme për shtyp.Tutje ai tha se Lëvizja Vetëvendosje, si askush tjetër në këto zgjedhje, ka fituar një legjitimitet të madh e të fuqishëm nga qytetarët e Republikës së Kosovës, ndërsa dy koalicionet përballë tha se kanë pësuar humbje të thella.

“Në këto kushte plotësisht të reja politike, dhe bazuar mbi përkrahjen e madhe qytetare, ne deklarojmë se jemi të gatshëm për të ndërmarrë të gjitha përgatitjet e nevojshme për ndërtimin e një qeverie të re të vendit të drejtuar nga Lëvizja Vetëvendosje. Qytetarët kanë votuar për ndryshim, dhe ne e kemi dëgjuar mirë e qartë zërin e tyre. Prandaj, e kemi obligimin që të japim maksimumin tonë për ta çuar përpara vullnetin e tyre”, shtoi Kurti.Ai ka ftuar të gjitha subjektet politike të koalicionit LDK-AKR-Alternativa si dhe të gjithë ata deputetë të koalicionit PDK-AAK-Nisma që janë “kundër vazhdimit të regjimit të vjetër, pra kundër pushtetit të Klanit Pronto, që të na bashkohen në tryezë për të diskutuar mbi situatën e re politike të vendit pas këtyre zgjedhjeve si dhe për programin politik të një qeverie të re të drejtuar nga Lëvizja Vetëvendosje”.

“Lëvizja Vetëvendosje ka marrë një mandat të qartë dhe të fuqishëm prej qytetarëve për të sjell ndryshimin në qeverisje. Si kandidati për Kryeministër, me legjitimitetin më të qëndrueshëm të fituar prej votës së qytetarëve, do të ndërmarrë të gjitha masat e nevojshme për të nisur e drejtuar bisedimet me subjektet e tjera politike në kuadër të krijimit të qeverisë së re të Kosovës, që do të hiqte regjimin e vjetër nga pushteti, me drejtësi e pa hakmarrje do ta çlironte shtetin, dhe do t’i hapte rrugën zhvillimit ekonomik të vendit”, theksoi ai.Në fund, Albun Kurti iu ka bërë thirrje gjitha partive të tjera dhe deputetëve që janë të përcaktuar për t’i sjell vendit ndryshimin, që të bashkohen në këto bisedime për përgatitjet për ndërtimin e një qeverie te re të Republikës së Kosovës.Në zgjedhjet e parakohshme parlametare të së dieles së 11 qershorit në Kosovë, sipas rezultateve preliminare të 99,88% të vendvotimeve të procesuara deri sot në mëngjes nga KQZ, koalicioni i 13 partive shqiptare – Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Nismës për Kosovën dhe 10 të tjerave ka 33,98% të votave, Lëvizja Vetëvendosje që garoi e vetme ka 27,12%, ndërsa koalicioni i Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës Kosova e Re, ku në listë përfshiheshin edhe kandidatët për deputë të subjektit politik më të riut drejt regjistrimit si parti – Alternativa e të Lëvizjes për Drejtësi ka 25,74% të votave. /b.j/

Filed Under: Komente Tagged With: Behlul Jashari, Kurti, Qeveria e re, vetvendosja

Zbulohet nje veper e panjohur e piktorit Simon Rrota

June 13, 2017 by dgreca

Ditari i piktorit te njohur, nje veper sa historike dhe kulturore, aq edukative dhe sociale/

Nga Pjeter Logoreci/

Këto ditë pata privilegjin të kisha në dorë një dorëshkrim me kujtime ose DITARIN e piktorit të njohur shqiptar, birit të Shkodres, Simon Rrotes. Personalisht e si kërkues, jam njohur me disa nga pjestarët e familjes Rrota, me jetën dhe veprimtarinë e të cilëve kam shkruar më parë duke publikuar informacione, foto dhe dokumenta të panjohura. Po ashtu, në arkivat e Vjenës kam pasur rastin të njihem me dokumenta që tregojnë veprimtarine e gjërë në të mirë të atdheut të Kolë e Justin Rrotes, vëllezërve të piktorit Simon Rrota, apo me jetën dhe veprimtarinë e vëllaut të vogël, fotografit të njohur Gjon Rrota. Njohja e shumë ngjarjeve, të përshkruara në këtë ditar, personazheve, familjarëve të autorit, shumë ambienteve ku zhvilloheshin këto ndodhi, më bëri që gjatë leximit të përjetoj momente e ndjesi të vecanta.

Foto 1 Fleta e pare e DitaritSimon Rrotashtepia e simon rrotesSimon_Rrota_Gjatë_punës_1934Simon_Rrota_Tek_pusi_i_fshatit_1934

1-Faximile e ditarit./        2- Simon Rrota/                   3- Shtepia e Simon Rrotes/   4- Simon Rrota;Gjate punes-1934/  5- Simon rrota-Tek Pusi i fshatit-1934/

Shënimet e ditarit janë të rreshtuara në 204 faqe të shtypura me makinë shkrimi nga i biri i autorit, Rafaeli, i cili i është referuar me korrektësi dorëshkrimit origjinal të autorit. Kujtimet e piktorit Simon Rrota fillojnë  duke përshkruar në mëndyrë kronologjike ngjarjet dhe ndodhitë me mbresëlënëse të jetës së tij që nga fëmijëria, shkollimi, zanafilla dhe vështirësitë e përmbushjes së dëshirës së tij të jetës – PIKTURES, deri në kujtimet e ngjarjeve që ndodhën ndër periudha të ndryshme në qytetin e tij të lindjes, Shkodren apo perpjekjet e shqiptarëve për pamvarsi si dhe zhvillimet e luftës së parë botërore.

Ditarin e përshkon një stili i qartë dhe i thjeshtë i ngjarjeve, që shpesh bëhet shumë emocional edhe për vetë autorin. Ndër ato reshta, ku ai shkruan për artin e pikturës, për prindërit apo atdheun, lexuesi ”ndjen” mallin e emocionet që autorit i kanë pushtuar shpirtin, që bën “ti dridhet dora”.  Daljes së vëllezërve nga shtëpia, në vitin 1901 e Kolës (vëllaut të madh), i cili largohet për në Klagenfurt të Austrisë për studime të larta të mësuesisë, më pas, largimit në 1902 të Ndocit ose sic u quajt më vonë At Justin Rrota për të vazhduar studimet në teologji e pregaditjen për meshtar, autori i kushton faqet e para.

Si periudhë kohore, autori fillon të kujtojë e të përshkruaj ndodhitë që i kanë mbetur në mendje, që nga viti 1902, kur ai ishte vetëm 15 vjec, kur “ishte bërë burrë” dhe kërkon ti bëhet ndihmë babait të tij të moshuar, për të mbajtur familjen duke u punësuar si “Shegert” tek një tregëtar i madh në Pazarin e Shkodres. Puna që filloj të bënte aty si shënues i mallrave që hynin e delnin në magazinat gjigande të pronarit, bëri që Simoni 14 vjecar të përballet për të parën herë me personazhe apo me  atmosferën orientale të pazarit, me shumëllojshmërinë e mallrave që vinin kryesisht nëpërmes anijeve në lumin Buna, me sengserë, hamej, peshues, kafexhinjë, shënues, tregtar të vegjël e të mëdhenj të ngarkuar me napoljona arit, gjë që e ndihmoj atë për të fiksuar në memorien e tij tipa të ndryshëm që do ti duheshin për vizatimet e pikturat e mevonëshme.

Dëshira e Simonit për të mësuar sekretet e pikturës, bindi babain e tij Gjushin, që ti kërkojë piktorit të famshëm Kolë Idromeno, ta marrë nën mbikqyrje, si nxënës pikture, djaloshin fillestar i cili më vonë, njohjes, mësimdhënies e punës me të, do ti kushtojë shumë faqe në kujtimet e tija. Njëkohësisht një vend të vecantë në ditar, merr edhe miqësia e Simonit me At Gjergj Fishten i cili atë kohë drejtonte shkollën franceskane në Shkoder dhe që merrej vetë me vizatim. Frati franceskan e ndihmon, piktorin e vogël me materiale që i duheshin për pikturën që atë kohë gjindeshin me shumë vështirësi, si dhe me ambiente për të punuar.

“Dishiri qi i paraqita, për kërkesën e materialit, – kujton ai, – e gëzoi shumë fratin, prandaj, pa far voneset më mori për krahut, më prini përpara, tue me cue në dhomën e vizatimit ku unë tre vjetë ma parë kisha mësue vizatim me shokët e shkollës. Aty material kishte mjaft e pa dhimbë. Më dha nji sasi të mirë lapsa, goma, letra vizatimit e modele të ndryshme. Përvec gjanave, i dha urdhën shërbyesit të shkollës, Ndoke Cunit, i cili ishte edhe kepucar e bante sandale për freten, qi, sa herë qi do të më nevojitesh material për vizatime, me ma dhanë pa pengesa. Gzimi kje i madh e kshtu unë pa vonesë ju shtrova punës me dishir për me vizatue elementet e para, e mbasi bana nji sasi të mirë, i cova te Kolë Idromeno për me i korigjue…”

Një ndër ngjarjet e rëndësishme të kohës, që autori e përshkruan me hollësi, ishte dhe termeti i 1 qershorit të vitit 1905 në Shkoder. Ai kujton: “Vendi ku unë punojshe, nuk ishte i mirë e as dritë të rregullt nuk kishte, për arsye se banojshim ku mujshim…për shkak të termekut qi në vjetin 1905, me 1 qershor, në orën 16.20 (ala turka), Shkodra u trondit prej termekut të randë e me dame të mëdha…” dhe vazhdon të përshkruaj me hollësi situaten katastrofale dhe rrenimet që pat në cdo cep të qytetit.

“…Shkodra u shndrrue krejt, e tjetër nuk u pa vec tym o pluhun,…qi u shkaktonte prej rrenimit të mureve e të shpijave, me shumicë. Kushtrimi u dha gjithkah, pse secili u interesonte për njerzit e të afërmit e vet, e në raste nevojet me dhanë ndihmë për nxjerrjen e viktimave qi kishin mbetë ndër rrenoja… Në Shkoder nuk mbeti  shtëpi pa u prishë e pësue dame të mëdha. Ndër to edhe Kisha e Madhe (Katedrale)…sidomos tullat qi ranë prej tavanit tuj damtue edhe njerzit”

Fragmente shumë interesante të ditarit janë miqësia dhe bashkëpunimi i autorit me At Gjergj Fishten i cili duke parë situatën e vështirë ekonomike të familjes Rrota dhe të vetë Simonit, e aktivizon në punime të ndryshme artistike si piktor. Së pari i beson ndërtimin e Betlemit të Krishtlindjes, me e pasunue me figura të cilat Simoni i realizonte plot fantazi e realizëm, e më vonë me pregaditjen e skenave teatrore të një komedie të cilën e kishte përkthyer vetë….

”…mbas sa ditësh, më thirri Pater Gjergj Fishta per me ba disa skena për teatër, për nji dramë të përkthyeme prej tij “Mjeku i përdhunë” (Komedi e Molier-it). Kjo do të ishte rasa ma e mirë për mue me pasë përpjekje ma të ngushta me poetin tonë. Edhe ai vetë, mori pjesë me mue, në punimin e atyne skenave mbasi vizatimi i vinte për dorësh, e kështu punojshim bashkë. Ndërsa unë papushim me brushat e mija ngjyrojshe në ato skena të bukura, poeti recitonte vjersha e lëshonte disa batuta satirike qi mue më bajshin me qesh aq shumë sa mu donte me lanë edhe punën tue i thanë se nuk mujshe me vazhdue ma, pse dhimbje të mëdha më kishin kape dejt e qafës prej së qeshunit të fortë….”

Këtu autori, faqe me radhë, vazhdon të tregojë anektodat dhe humorin që At Gjergj Fishta krijonte me nxansat e tij, të cilëve u recitonte në shqip vargje apo u tregonte historina me heronjtë tonë kombëtare, duke u ba njikohësisht edhe aktor e interpretues… Në ditar përshkruhet vënia në skenë për herë të parë e një drame në shqip:

….” Drama pati sukses të madh në Shkoder pse e organizueme në te tana pikat dhe skenat e bukura, e veqanërisht pse drama ishte në gjuhen shqip qi ma përpara nuk ishin cfaqë në Shkoder, prandej bani nji përshtypje të madhe në popull qi e priti me duartrokitje të vazhdueshme, në drejtim të poetit tonë. Mbasi mbaroj gjithshkafja, Pater Gjergji më shpërblej mirë për punën qi kishe ba, tue me dhanë tetë mixhida të bardha (pare turke argjenti), qi aso kohe kishin nji vlerë të madhe e mue më gzuen shumë….”

Në fletët në vijim, Simon Rrota tregon vështirësitë që kishte, si fëmijë piktor, për të realizue deshirat e tij me vizatime apo portrete të cilat i duhej ti bente në naturë apo në mes të njerzve të cilët nga injoranca nuk kuptonin artin e tij dhe shpesh reagonin brutalisht duke ja vjedhur, prishur apo grisur bllokun e skicave që mbante kudo me vehte…

” tue kenë, –tregon ai -, se populli hartin nuk e kuptonte, unë para tyne ishe i pavlefshëm me atë bllokun e skicave qi mbajshe me vedi. Më thojshin se unë ishe i papunë e u sillshe rrugash si rrugac, në vend qi me punue nji zanate, përvec kësaj, kudo qi unë rrijshe me vizatue, aty kishin për tu mbledhë te tanë vagabondat e Shkodres, qi atherë ishin me shumicë…. e me prishnin punët qi bajshe….

Episode e përshkrime shumë interesante, vazhdojnë në përmbajtjen e këtij Ditari, të cilat kanë vlerë të madhe historike dhe edukative për brezat e ri, si dhe për ndonji ekspert historie apo folklori, prandaj, duke falenderue familjen që ma besoj këtë vepër të Simon Rrotes, shpresoj që ndonjë nga lexuesit e këtij shkrimi të marrë përsipër që të mbështesë financiarisht botimin e kësaj vepre.

Vazhdon në numrat e ardhshëm

Filed Under: Histori Tagged With: Pjeter Logoreci, Simon Rrota, Vepra e panjohur

“Vatra“ e shpëtoi Shqipërinë nga copëtimi

June 13, 2017 by dgreca

NË 105-VJETORIN E NJOHJES SE FEDERATËS PANSHQIPTARE TË AMERIKËS – “VATRA” NGA SHTETI AMERIKAN/

4 korrik 1917 Noli_me_Wilson.IMG

NGA ADIL FETAHU/Federata Panshqiptare  e Amerikes “Vatra” u themelua si Federatë e disa shoqërive shqiptare, të cilat vepronin në ShBA, si bie fjala Shoqëria “Malli për Memëdhenë”,  “Besa-Besë”, “Flamuri i Krujës”, “Dallëndyshja” etj., me 28 prill 1912, ndësra njohja zyrtare dhe licenca e themelimit iu dha nga shteti Masaçusets më 13 qershor 1912.  Nuk ishte e lehtë të bashkoheshin e të shkriheshin shoqëritë shqiptare në një shoqëri, sepse shqiptarët janë individualistë të  mëdhenjë, që nuk e durojnë as hijen e vet, dhe vështirë pranojnë ta “humbin” subjektivitetin e krijuar. Por, falë mençurisë së intelektualëve të forte, siç ishin Konica, Noli, Floqi, Tromara, Kotta etj, u arrit të akordohen e bashkohen, rreth nje „Vatre“.

Federata Panshqiptare  e Amerikes “Vatra” u bë strumbullari i mërgatës shqiptare në Amerikë, që i shërbeu jo vetem asaj mergate, por edhe atdheut, shtetit e kombit shqiptar. Në krye të “Vatrës” e të organit të saj “Dielli”, prinë e vepruan shumë atdhetarë dhe intelektualë të shquar, si Petro Nini Luarasi, Sotir Peci, Fan Noli, Faik Konica, Kostandin Çekrezi, Kristo Floqi, Mirko Adams, Paskal Aleksi, etj. Shoqëria “Vatra” dhe gazeta “Dielli”, bënë më të mirën e mundshme për çështjen kombëtare dhe për shpëtimin e Shqipërisë nga copëtimi dhe zhdukja totale, që i kanosej prej monarkive fqinje dhe pazarllëqeve që bënte diplomacia ndërkombërtare pas përfundimit të Luftës së Parë Botërore. Fushata historike e “Vatrës” për shpëtimin e Shqipërisë u intensifikua sidomos prej vitit 1917, kur edhe Amerika hyri në luftë. Atëherë, fushata e “Vatres” u hap (qershor 1917) me moton e paharruar të vargjeve të Nolit: “Mbahu neno, mos kij frikë, se ke djemtë në Amerikë” , që ishin refreni i poezise „Jepni për Nënën“. Dhe, vërtetë, djemtë shqiptarë në Amerikë bënë çmos, pa kursye asgjë për kauzën shqiptare. Falë atyre “djemëve”, çështja shqiptare fitoi përkrahjen dhe mbrojtjen e Amerikës. Vet Fan Noli, në vitin 1917 u takua me presidentin e ShBA-ve, W.Wilson, nga i cili kërkoi mbrojtje, dhe  mori garancione se do ta mbrojë pavarësinë e Shqipërisë, ndërsa premtimin e realizoi në Konferencën e Paqes, në Paris (1919-1920), përmes programit të paqes botërore, të quajtur „14 pikat e Wilsonit“ (8 janar 1918). Në atë Program theksohej qartë se „nëse s’do të ketë drejtësi për të tjerët, s’do të ketë as për ne“. Në pikën 11 të Programit, ndër të tjera thuhej: „…marrëdhëniet e disa shteteve ballkanike ndërmjet tyre të vendosen me negociata miqësore, në saje të vijave të vendosura historikisht dhe të përkatësisë kombëtare, e të sigurohen garanci ndërkombëtare të pavarësisë politike dhe ekonomike si dhe integriteti territorial i disa shtteve ballkanike“. Kurse në pikën 14 parashihej „themelimi i një asosciacioni të kombeve, me qëllim që të sigurohen garancione për politikën, pavarësinë dhe integritetin territorial njësoj si për shtetet e mëdha ashtu edhe për shtetet e vogla“. Në bazë të kësaj pike u themelua Lidhja e Kombeve, anëtare e së cilës u bë edhe Shqipëria më 17 dhjetor 1920), përsëri në saje të përkrahjes amerikane dhe angazhimit të „Vatres“ e miqve të saj.

Në Konferencën e Paqes, presidenti Wilson u distancua nga Memorandumi (28 qershorit 1919) sipas të cilit, Anglia dhe Franca e neglizhonin njohjen e pavarësisë së Shqipërisë nga Konferenca e Ambasadorëve në Londër (1913), dhe lejonin copëtimin e saj. Me rastin e largimit nga Konferenca dhe kthimit për në Washington, presidenti Wilson i kishte lënë delegacionit të tij udhëzime të vecanta se si të vepronte për cështjet e pazgjidhura. Nga anija me të cilën po kthehej për në Washington, më 30 qershor, i kishte dërguar sekretarit amerikan për punë të  jashtme, Rober Lansing, telegram me këtë përmbajtje: „Para se të largohesha kisha ndërmend t’ju shprehja ju dhe kolegëve të mi të tjerë  interesimin tim të thellë për të ardhmën e Shqipërisë. Kam frikë se ndoshta, në morinë e cështjeve, nuk do t’u japin të drejtave të saj (të Shqipërisë, (a.f.) rëndësinë dhe konsideratën e duhur dhe ato do të lihen në harresë. Ju lutem, të jeni shumë i vëmendshëm në lidhe me to”, porosiste presidenti Wilson.

Ishte ndikimi i “Vatres” që presidenti amerikan e shpëtoi Shqipërinë. Ajo mobilizoi, organizoi dhe vuri në lëvizje e veprim të gjitha forcat intelektuale e material të patriotëve shqiptarë në funksion e dobi të shtetit të tyre. Kontributi i saj ishte vendimtar që mbrojti Shqipërinë nga copëtimi dhe zhdukja. Kryeministri grek Elefterios Venizellos, pas Konferencës së Paqes kishte deklarua: “Vatra” ma mori nga dora Vorio Epirin”!

Në këtë përvjetor (të 105-të) të njohjes nga Shteti Amerikan(Vatar nisi procesin e themelimit dhe veprimit, i kujtojmë me shumë respekt e pietet të gjithë ata patriotë të “Vatrës”, të cilët u angazhuan me mish e me shpirtë e dhanë gjithçka prej vetes dhe kontribuan për shpëtimin e Shqipërisë. Poashtu, i kujtojmë, u jemi mirënjohës e falënderuar përjetë edhe të gjithë miqve të shqiptarëve, të cilët u angazhuan për mbrojtjen e të drejtave tona legjitime, prej presidentit Wilson, deri te presidentët Bush e Klinton, dhe personaliteteve tjera të shquara.

Një meritë të posaçme për afirmimin e punës së “Vatres” dhe sensibilizimin e kauzës tone ka gazeta më e vjetër shqiptare, organ i Shoqërisë “Vatra”, gazeta “Dielli”, që prej themelimit të saj (1909), e cila ishte krah i fortë e zëdhënëse e “Vatres” dhe aspiratave e të drejtave shqiptare, jo vetëm në mërgatë, por më tepër në Atdhe. Rrezet e “Diellit” ndiçuan e ngrohen jo vetëm mërgimtarët tanë atje, por gjithë shqiptarët kudo që ishin. I kujtojmë me shumë respekt botuesit, menaxherët, redaktorët, bahkëpunëtorët e gazetës, prej të parit deri më sot. Urojmë, që “Dielli” i “Vatres” gjithmonë të përhape dritë e ngrohtësi e të mos perëndojë kurrë!

Urime 105-vjetori  te njohjes se Federatës Panshqiptare te Amerikes “Vatra” e vatranëve të gjithë kohës, dhe gazetës „Diellit“ e  personelit te saj, prej numrit te parë deri më sot e tutje!

Adil FETAHU

(adil_fetahu@hotmail.com)

 

 

Filed Under: Histori Tagged With: 105 vjetori, Adil Fetahu, i njohjes se Vatres

Disa mësime nga rezultati i zgjedhjeve në Kosovë

June 13, 2017 by dgreca

1 zgjedhjet Kosove

Moralisht të drejtën për qeverisje do të duhej ta kishte Vetëvendosja, edhe pse ligjërisht PDK-ja bashkë me koalicionin e gjerë të saj ka më shumë vende në parlamment sesa Vetëvendosja. Lidhja Demokratike e Kosovës ishte zhgënjim i madh, sepse për herë të parë u rendit në vendin e tretë, pas PDK-së dhe Vetëvendosjes./

1 enver BytyciNga Enver Bytyçi/ Kosova e filloi dhe e përfundoi procesin e zgjedhjeve parlamentare në një hark kohor shumë më të shkurtër sesa Shqipëria. Edhe rezultati zgjedhor në Prishtinë iu njoftua publikut në një kohë rekord, çka deri më sot nuk ka ndodhur në Shqipërinë e një tranzicioni të gjatë e të vështirë. Kësaj radhe ankesat për parregullsi ishin minimale, gjë që i jep legjitimitet të plotë rezultatit zgjedhor, ndërkohë që Shqipëria asnjëherë nuk u shkëput nga sindromi i kontestimeve dhe dyshimeve për manipulimin e procesit zgjedhor. Të gjitha këto diferenca në kryerjen e zgjedhjeve çojnë edhe në krijimin e një hapësire diferencuese në sistemin e qevereisjes, sepse në përgjithësi zgjedhjet dhe legjitimiteti i tyre përcakton gjithashtu sistemin e qeverisjes në katër vitet e ardhshme . Ndërkaq rezultatet zgjedhore nxorën Lëvizjen për Vetëvendosje si parti të parë në Kosovë. Nisur nga kjo, moralisht të drejtën për qeverisje do të duhej ta kishte Vetëvendosja, edhe pse ligjërisht PDK-ja bashkë me koalicionin e gjerë të saj ka më shumë vende në parlamment sesa Vetëvendosja. Lidhja Demokratike e Kosovës ishte zhgënjim i madh, sepse për herë të parë u rendit në vendin e tretë, pas PDK-së dhe Vetëvendosjes. Kjo erdhi si rezultat i konsumimit të saj në një bashkëqeverisje të gjatë dhe si pasojë e një drejtimi jo efektiv nga ana e lidershipit të saj, drejtim që ka favorizuar grindjet e brendëshme dhe krijimin e disa fraksioneve. E vetmja gjë pozitive që mund të shënohet në këtë fushatë zgjedhjesh ishte kandidimi i një kryeministri të ri për zgjedhjet parlamentare. Asgjë tjetër nuk u pa si faktor inkurajues që LDK të ishte parti fituese e zgjedhjeve të 11 qershorit. Por jo më pak humbëse mund të konsiderohen partitë e dala nga lufta. PDK e zotit Thaçi mori rezultatin më të ulët në dekadën e fundit, nën 30 përqind. Ndërkohq që një ulje të ndjeshme pësoi edhe AAK e zotit Haradinaj dhe Nisma e zotit Limaj. Koalicioni i partive të dala nga lufta nuk morën të gjitha së bashkë aq vota sa kishte marrë PDK e vetme në zgjedhjet e vitit 2014. Në këto kushte presidenti Thaçi është i detyruar që të mandatojë koalicionin e kryesuar nga partia e tij, me zotin Haradinaj si kryeministër. Natyrisht që ai këtë do ta bëjë me dëshirë të madhe. Por ky koalicion nuk ka numrin e nevojshëm të deputetëve që të krijojë qeverinë e re. LDK dhe Vetëvendosje kanë deklaruar se nuk bëjnë koalicion me PDK-në e zotit Thaçi. Mesa duket besueshmëria politike e nivelit të ulët në partneritetin me PDK-në ka zhbërë mundësinë e krijimit të një aleance midis këtij grupimi politik dhe dy partive që vijnë pas saj. Kurse votat e deputetëve minoritarë, sidomos atyre serbë mund të kushtëzohen me moskandidimin e zotit Haradinaj për postin e kryeministrit. Por edhe sikur ata të jepnin përkrahjen e tyre për koalicionin e PDK-së me partitë e tjera, numri i deputetëve shkon në 59, nderkohë që një koalicion i mundshëm Vetëvendosje-LDK me 61 deputetë do të siguronte votimin e një qeverie të re. Sipas të gjitha gjasave Vetëvendosja dhe LDK i kanë të gjitha shanset të krijojnë një qeveri të re me Albin Kurtin kryeministër. Por edhe në këtë rast mbeten dy çeshtje për diskutim: Së pari, nëse LDK mbetet në qeverisje ajo do të konsumohet edhe më tej dhe në zgjedhjet e ardhshme parlamentare do të konsolidojë përfundimisht qenien e saj në vendin e tretë. Ndaj dhe interssi politik i LDK-së është e duhet të jetë të qëndrojë në opozitë, me qëllim që ajo të reformohet dhe të krijojë një bazë solide për të ardhur në pushtet në zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Nëse ajo qëndron përsëi në pushtet rrezikon të mos reformohet e për pasojë të shndërrohet në një dekor të papërfillshëm për partitë politike të shumicës. Së dyti, një problem tjetër që dëmton këtë koalicion ka të bëjë me reagimin e pakicës serbe në parlament, sa e gatshme do të jetë ajo të bëhet pjesë e një qeverisjeje me kryeministër Albin Kurtin, i cili në platformën e tij politike është shprehur kundër dialogut me Serbinë, megjithëse nuk e ka kontestuar asnjëherë dialogun me serbët e Kosovës. Deputetët e pakicës serbe në fakt janë në dilemë: Aq sa nuk besojnë te zoti Haradinaj, thuajse në të njëjtën masë nuk i besojnë as zotit Kurti. Megjithatë LDK-në mund ta shohin si garanci për interesat e tyre e për këtë arësye mundet që bashkësia ndërkombëtare të imponojë një koalicion qeverisës, pjesë e të cilit të jetë Lidhja Demokratike e Kosovës. Duke u ndalur te ndikimi i ndërkombëtarëve, mund të thuhet se ata do ta dëshironin kësaj radhe ta shihnin në qeverisjen e vendit koalicionin e PDK-së me zotin Haradinaj kryeministër dhe për këtë do të duhej t’i bënin presion LDK-së të merrte pjesë në këtë qeverisje. Kjo për shkak se një pjesë e komandantëve të luftës do të përfundojnë në gjyqin special dhe qenia në pushtet e partive nga ata vijnë e favorizon dhe lehtëson këtë proces. Por ndërkombëtarët do të pranonin edhe pjesmarrjen e vetëvendosjes, me kusht moderimin e qëndrimeve të saj sa i përket raporteve rajonale në politikën e jashtme. Zoti Kurti ka mundësi që të moderohet në këtë aspekt edhe për faktin se e njeh mjaft mirë teorinë e marrëdhënieve ndërkombëtare. Por do t’i duhet të heqë dorë nga një vijë politike dalluese të përdorur në opozitë e për pasojë edhe të lëkundë besueshmërinë te qytetarët. Nga ana tjetër Vetëvendosje shihet si çelësi i suksesit në luftën kundër korrupsionit dhe kriminalitetit në Kosovë. Në këtë kuptim ajo do ta luante këtë rol në paritet, nëse Albin Kurti do të merrte postin e kryeministrit të vendit. Kësisoj Vetëvendosja do të testohej për premtimet e saj në këtë aspekt. Vështirë është të thuhet se Vetëvendosje do ta luante këtë rol në një koalicion me PDK-në të akuzuar prej saj në vijimësi për abuzim me pushtetin, aq më tepër me një kryeministër të nominuar nga vetë PDK. Nga e gjithë ajo çfarë zhvillohet në periudhën postzgjedhore duhet besuar se natyrshëm, pas dështimit të zotit Haradinaj për të krijuar qeverinë e re, ky besim do t’i jepej automatikisht liderit të Vetëvendosjes, Albin Kurtit. Nëse vijmë deri te ky akt ritunë të kërkuar nga ligji, atëherë natyrshëm do të rezultonte një koalicion i Vetëvendosjes me LDK-në. Këtë formulë do ta favorizonte edhe Isa Mustafa, sepse pjesmarrjen në qeveri do të shiste te anëtarësia e tij si sukses për t’i shpëtuar ndëshkimit për humbjen e tij të pakontestueshme. Tiranë, 13.06.2017

Filed Under: Politike Tagged With: Disa mësime nga rezultati, Enver Bytyci, i zgjedhjeve, ne Kosove

Kosova pas zgjedhjeve-Misioni nga BE prezenton deklaratën preliminare

June 13, 2017 by dgreca

-Zgjedhje vërtet konkurruese në pjesën më të madhe të Kosovës, por kërkohet vullnet politik për adresimin e dobësive të vjetra dhe frikësimit në rajonet e banuara me serbë/

–Elections genuinely competitive in most of Kosovo but political will needed to address long-standing weaknesses, and intimidation within Kosovo Serb areas/

-Procesohen 99,88% të vendvotimeve, asnjë subjekt vetëm s’mund ta formojë Qeverinë e Kosovës/1 kosove

PRISHTINË, 13 Qershor 2017-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Misioni i Vëzhgimit të Zgjedhjeve nga Bashkimi Evropian për Zgjedhjet Parlamentare 2017 në Kosovë sot në Prishtinë në një konferencë për shtyp prezentoi deklaratën preliminare, ku vlerësoi se ishin zgjedhje vërtet konkurruese në pjesën më të madhe të vendit, por kërkohet vullnet politik për adresimin e dobësive të vjetra dhe frikësimit në rajonet e banuara me serbë të Kosovës.

Shefi i Misionit, Alojz Peterle, deputet i Parlamentit Evropian, paraqiti gjetjet preliminare të Misionit të Bashkimit Evropian për Vëzhgimin e Zgjedhjeve (EU EOM) për zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 11 qershorit në Kosovë.

“Zgjedhjet e parakohshme të 11 qershorit 2017 ishin vërtet konkurruese dhe të qeta në pjesën më të madhe të Kosovës. Votuesve në përgjithësi ju ofruan informacione pluraliste për forcat politike që ishin në garë”, tha  Peterle në konferencën për shtyp në Prishtinë.

Megjithatë, vijoi ai, zgjedhjet u ndikuan negativisht nga dobësitë e vjetra, veçanërisht nga listat e pasakta të votuesve që janë të cenueshme ndaj mashtrimeve, një sistem zgjedhor që lë mundësi për abuzim, dhe një sistem me shumë të meta për votim jashtë Kosovës.“Këto çështje do të kërkojnë vullnet dhe përkushtim politik për të bërë reformat e nevojshme,” tha Peterle.EU EOM-i vlerësoi se, “në zonat me shumicë serbe, procesi zgjedhor u dëmtua nga frikësimi dhe rastet e dhunës brenda komunitetit serb të Kosovës kundër kandidatëve dhe votuesve. Po ashtu pati një reagim të pamjaftueshëm nga prokuroria dhe policia ndaj atyre incidenteve”.

“Kjo ngrit pyetje rreth besueshmërisë së procesit demokratik në këto zona”, tha PeterleMë tej u theksua se, dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe nuk u vërejt ndonjë incident i theksuar nga EU EOM, përfshirë edhe në veriun e Kosovës. Votimi në përgjithësi u vlerësua pozitivisht. Megjithatë, vëzhguesit vërejtën raste të shpeshta të votimit familjar, raste të ndihmës abuzive të votuesve, dhe pranisë së tepërt të vëzhguesve nga dy subjekte politike duke e shkelur ligjin. Procedurat e numërimit të votave nuk u përfillën gjithmonë, duke nënvizuar nevojën për trajnim më të mirë të stafit zgjedhor.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) u konsiderua nga EU EOM të jetë politikisht përfshirës, që kryesisht vepron në mënyrë transparente dhe që ka bërë përpjekje të zhvillojë një proces transparent dhe të mirëfilltë.

Igor Šoltes, udhëheqës i delegacionit nga Parlamenti Evropian, i inkurajoi autoritetet kosovare  që të veprojnë në adresimin e mangësive të identifikuara. “Ka pasur rekomandime të qarta lidhur me periudhën e nevojshme kohore për përgatitjen e zgjedhjeve”, tha ai.

Për vendimin për mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme brenda afatit më të shkurtër të mundshëm, Šoltes tha se, “pasojat e kësaj zgjedhjeje janë të dukshme, nga cilësia e listave të votuesve, te mundësia për votuesit jashtë Kosovës që të votojnë ose te gatishmëria e organeve për menaxhimin e zgjedhjeve”.Në ditën e zgjedhjeve, EU EOM ka shpërndarë rreth 100 vëzhgues gjithandej Kosovës nga shtetet anëtare të BE-së, si dhe nga Norvegjia dhe Zvicra. EU EOM do të mbetet në Kosovë për të përcjell procesin në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve dhe zgjidhjen e të gjitha ankesave dhe parashtresave, deri në shpalljen e rezultateve përfundimtare.

Në 19 maj 2017 Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i Kosovës nënshkroi Memorandum Bashkëpunimi me Zyrën e BE-së në Prishtinë, për vëzhgimin e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare të 11 qershorit.  Me këtë rast, u nënshkrua edhe Memorandumi i Bashkëpunimit ndërmjet Qeverisë së Kosovës-Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Zyrës së BE-së në Kosovë.

Më parë, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, me të gjitha votat pro ka miratuar Memorandumin e Mirëkuptimit sipas të cilit 100 vëzhgues nga Bashkimi Evropian përcjellin procesin zgjedhor në Kosovë.

KOSOVA PAS ZGJEDHJEVE, PROCESOHEN 99,88% TË VENDVOTIMEVE, ASNJË SUBJEKT VETËM S’MUND TA FORMOJË QEVERINË

Në zgjedhjet e parakohshme parlametare të së dieles së 11 qershorit në Kosovë, sipas rezultateve preliminare të 99,88% të vendvotimeve të procesuara deri sot në mëngjes nga KQZ, koalicioni i 13 partive shqiptare – Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Nismës për Kosovën dhe 10 të tjerave ka 33,98% të votave, Lëvizja Vetëvendosje që garoi e vetme ka 27,12%, ndërsa koalicioni i Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës Kosova e Re, ku në listë përfshiheshin edhe kandidatët për deputë të subjektit politik më të riut drejt regjistrimit si parti – Alternativa e të Lëvizjes për Drejtësi ka 25,74% të votave.

Nga subjektet e komuniteteve pakicë, më së shumti vota- 5,90% ka Iniciativa Qytetare Lista Serbe (Građanska Inicijativa Srpska Lista).

Duke bërë llogari nga rezultatet preliminare, shtypi i sotëm kosovar parashikon se koalicioni i PDK mund të ketë më së shumti 39 deputetë, VV 31 e koalicioni i LDK 30. Këta numra nuk i mundësojnë asnjë subjekti të vetëm të formojë qeverinë e ardhshme me votat e Kuvendit 120 anëtarësh edhe nëse do të kenë mbështetjen e të 20 deputetëve të komuniteteve pakicë, 10 të serbëve e 10 të tjerëve. Ka parashikime të ndryshme se kush me kend do formojë qeverinë e re të Kosovës me koalicione paszgjedhore dhe pikëpyetje se a do mund të formohet qeveria.

“Çelësi i qeverisë te LDK-ja”, është një kryetitull balline në shtypin e sotëm të Prishtinës.  Drejtuesit e subjekteve të koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi  në një takim paszgjedhor, sipas një komunikate, kanë “përsërit qëndrimin e palëkundur se nuk do të jetë pjesë e asnjë qeverie, në të cilën është edhe PDK-ja”.

Para një muaji, në 10 maj 2017,  Kuvendi i Kosovës u vetëshpërnda me kalimin me shumicë votash të  mocionit të mosbesimit për qeverinë e zgjedhur në 9 dhjetor 2014 në Kuvendin kosovar të konstituuar një ditë më parë me vonesë gjashtë muajshe pas zgjedhjeve. Mocioni i opozitës u votua pro edhe nga partia më e madhe e koalicionit qeverisës, PDK.

Të dielën e 11 qershorit  u votua  pasi sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme dita kur duhet të mbahen zgjedhjet e parakohshme duhet të jetë ditë e diel, jo më herët se 30 ditë dhe jo më vonë se 45 ditë nga shpërndarja e Kuvendit.

Sipas të dhënave më të fundit nga KQZ,  numri i fletëvotimeve të pavlefshme është I madh – 52.522. Ndërsa, numri i fletëvotimeve të vlefshme është 696.684.

Pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në këtë pranverë, Kosova këtë vit, në vjeshtë, mban edhe zgjedhje lokale, në afat të rregullt, katër vjet pas zhvillimit të tyre në 3 nëntorin 2013.

Elections genuinely competitive in most of Kosovo but political will needed to address long-standing weaknesses, and intimidation within Kosovo Serb areas

PRISTINA, 13 June 2017 – The Chief Observer, Mr Alojz Peterle, Member of the European Parliament, presented today the preliminary findings of the European Union Election Observation Mission (EU EOM) on the 11 June early legislative elections in Kosovo.“The 11 June 2017 early elections were genuinely competitive and peaceful in most parts of Kosovo. Voters were generally offered pluralistic information on the political forces in competition,” said Mr Peterle today at a press conference in Pristina.  “However, the elections were negatively impacted by long-standing weaknesses, in particular inaccurate voter lists that are vulnerable to fraud, an electoral system open to abuse, and a largely flawed system for Out-of-Kosovo voting.”

“These matters will require political will and commitment to conduct the necessary reforms,” said Mr Peterle.

The EU EOM assessed that “in Kosovo Serb majority areas, the election process was marred by intimidation and instances of violence from within the Kosovo Serb community against candidates and voters. There was also an insufficient response from prosecutors and police to these incidents.” Mr Peterle said that “this raises questions over the credibility of the democratic process in those areas.”

Election day was calm and no major incident was observed by the EU EOM, including in the north of Kosovo. Polling was overall assessed positively. Observers noted, however, a high incidence of family voting, instances of abusive voter assistance, and the excessive presence of observers from two political entities in breach of the law. The vote count procedures were not always followed, underscoring the need for better training of polling staff.

The Central Election Commission was considered by the EU EOM to be politically inclusive, operating largely transparently, and had made efforts to deliver a transparent and genuine process.

Igor Šoltes, the Head of the delegation from the European Parliament, urged the Kosovo authorities to act to address previously identified shortcomings: “There were clear recommendations regarding the timeframe necessary to prepare elections.” On the decision to hold early elections in the shortest possible timeframe, Mr Šoltes said: “The consequences of this choice are visible, from the quality of the voters’ lists, to the possibility for voters outside Kosovo to vote, or to the preparedness of the election management bodies.”

The EU EOM deployed around 100 observers across Kosovo on election day from EU Member States as well as Norway and Switzerland. The EU EOM will remain in Kosovo to follow the process at the Counting and Results Centre and the resolution of any complaints and appeals, until the declaration of final results.

Filed Under: Politike Tagged With: Behlul Jashari, Kosova zgjedhjet, Misioni i BE

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 28
  • 29
  • 30
  • 31
  • 32
  • …
  • 48
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit
  • Shqipëria u bë pjesë e Lidhjes së Kombeve (17 dhjetor 1920)
  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT