Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for April 2018

NJË MIKESHË E VJETËR E SHQIPTARËVE NË SHTËPINË E BARDHË

by

1-frank-300x212

Nga Frank Shkreli/

Këshilltari i ri i dhe i treti brenda një viti i Presidentit Trump për Sigurimin Kombëtar, Xhon Bolton emëroi të hënën Mira Ricardel si zëvëndëse të tij.  Në një njoftim për median, Z. Bolton tha se zgjodhi pikërisht Mira Ricardel si zëvëndëse të tij në Këshillin e Sigurimit Kombëtar, “Për arsye të përvojës së saj të gjithanëshme, përfshirë çështjet e sigurisë kombëtare që kanë të bëjnë me aleancat tona, me mbrojtjen kombëtare, me sigurinë e teknologjisë, me ndihmën e jashtme dhe me kontrollin e armëve”, u shpreh Këshilltari i ri i Sigurimit Kombëtar i Presidenti Trump, Xhon Bolton.  “Njohuria e saj politike dhe përvoja e saj në depaartamente të ndryshme të qeverisë federale e bëjnë atë një anëtare të rëndësishme të Këshillit të Sigurimit Kombëtar”, shtoi Z. Bolton në njoftimin për emërimin e Mira Ricardel në këtë detyrë të rëndësishme të sigurimit kombëtar.

Emri i Mira Ricardel është i njohur mirë në radhët e komunitetit shqiptaro-amerikan, veçanërisht në radhët e atyre që bënë lobizmin në favor të kauzave shqiptare në Washington, fund dekadën e 80-ave dhe në fillim të 90-ave, që ishte kulmi i këtij aktiviteti, sidomos në mbrojtje të Kosovës, por edhe të  demokratizimit të Shqipërisë dhe në mbështetje të drejtave të shqiptarëve anë e mbanë trojeve tona.

Karierra e saj politiko-ushtarake në Washington përfshinë përpilimin dhe zhvillimin e politikës së jashtme dhe të mbrojtjes në detyrat që ajo ka ushtruar në Departamentin Amerikan të Shtetit, në Departamentin Amerikan të Mbrojtjes, si zëvëndës sekretare për Euro-Azinë dhe ndihmës sekretare si dhe këshilltare kryesore e Sekretarit Amerikan të Mbrojtjes dhe aktualisht si Zëvëndës Sekretare e Departamentit të Tregëtisë, nga ku u ftua që të transferohej në Këshillin e Sigurimit në Shtëpinë e Bardhë.  Gjatë viteve, ajo ka punuar për tri administrata të ndryshme amerikane.

Përveç detyrave të ndryshme në nivele të larta të legjislativit dhe të ekzekutivit, Mira Ricardel ka shërbyer edhe si nën-drejtoreshë e entit jo qeveritar për të drejtat e njeriut, Freedom House në Washington.  Para se të fillonte punën për qeverinë federale, ajo kishte punuar për nja 10-vjet për kompaninë e madhe aeronautike Boeing.  Ajo është edhe anëtare e Komitetit për Punët e Jashtme, një ent privat që i dedikohet studimit të Politikës së Jashtme.  Përvoja e saj, mbi të gjitha, përqëndrohet në fushën e politikës evropiane dhe euro-aziatike, marrëdhëniet me NATO-n, forcat bërthamore, mbrojta e raketave dhe kontrolli armëve, në përgjithsi.

Fillimisht, unë dhe shokë të tjerë të komunitetit shqiptaro-amerikan e kemi njohur Mira Ricardel nga koha që ajo punonte për ish-Senatorin Bob Dole në fillim të 1990-ave.  Ishte gjatë asaj periudhe që Mira Ricardel filloi të mësonte dhe të interesohej për çështjet shqiptare, pasi Senatori Bob Dole ishte në atë kohë i mirë informuar dhe mjaft i interesuar për fatin dhe mbi gjëndjen e shqiptarëve në Ballkan, si në Kosovë ashtu edhe në Shqipëri.  Në të vërtetë, ajo që e bëri edhe më të lehtë komunikimin e përfaqsuesve të komunitetit shqiptaro-amerikan me Mira (Radieloviq) Ricardel — si përfaqsuese e njërit prej mbështetsve më të mëdhej të interesave të shqiptarëve në Senatin amerikan, Z. Bob Dole — kur morëm vesh se ajo rrjedhte nga një familje kroate dhe ishte mjaft e sensibilizuar mbi zhvillimet e asaj kohe në Ballkan.

1 Mira Ricardel Mira Ricardel/

Në atë periudhë, Mira Ricardel, (që atëherë njihej si Mira Baratta) punonte për Senatorin Dole si ndihmëse legjislative dhe këshilltare për politikën e jashtme dhe të kontrollit të armëve.  Ndoshta për origjinën e saj si kroate, Senatori Dole e kishte caktuar gjithashtu që të shërbente si ndërlidhse e Senatorit Bob Dole me komunitetin shqiptaro-amerikan, gjatë një decade shumë të vështirë shqiptarët, sidomos për fatin e Kosovës.  Në këtë rol, ajo shërbente gjithashtu edhe si ndërlidhse midis individëve dhe grupeve të komunitetit shqiptaro-amerikan dhe senatorëve të tjerë –republikanë dhe demokratë — siç ishte ndër të tjerë, Kryetari i Komisionit të Senatit për Punët e Jashtme, Senatori Claiborne Pell, i cili mezi kishte pritur të vizitonte Shqipërinë pas shembjes së komunizmit në Mars të vitit 1991, menjëherë pas rivendosjes së marrëdhënieve diplomatike midis dy vendeve tona mike.   Biznismeni i njohur shqiptaro-amerikan Xhim Xhema ishte mik i ngushtë i Senatorit Bob Dole dhe më kujtohet fakti se gjatë asaj kohe, në të vërtetë për disa vite, vinte nga Nju Jorku në Washington, të pakën dy tre herë në javë për takime me senatorë e kongresmenë me qellim për të bashkrenduar me ta politikën amerikane ndaj shqiptarëve dhe kauzave të tyre, në mbrojtje të të drejtave të tyre. Për të interesuarit, mund të lexoni më shumë hollësi në lidhje me aktivitetin e Z. Xhema, në këtë link http://telegraf.al/opinion/xhim-xhema-shqiptaro-amerikani-qe-i-qiti-telashe-te-medha-serbise-se-milloshevicit-1487593260

Por ishte Mira Ricardel, e emëruara dje si Zëvendës Këshilltare e Sigurimit Kombëtar ndërmjetsja midis Kongresit dhe komunitetit shqiptaro-amerikan kryesuar nga Xhimi Xhema dhe të tjerë udhëheqës të komunitetit shqiptaro-amerikan të angazhuar seriozisht dhe pa kurrfarë interesi personal në mbrojtje të çeshtjes shqiptare.  Në ish-zyrtaren e Kongresit amerikan, komuniteti kishte një kontakt të drejt për drejtë dhe tanimë të mirë-informuar për gjëndjen e shqiptarëve dhe shkeljet e të drejtave të tyre dhe se ç’po ndodhte në fillim të 90-ave në Ballkan dhe parashikimet se ç’mund të ndodhte në vitet e ardhëshme në atë rajon.  Më kujtohet se ashtu siç ishte rasti edhe me të tjerë zyrtarë të ndryshëm amerikanë, Mira Rikardel shprehte pikëpamjet e saja, privatisht dhe zyrtarisht, kundër politikës së Beogradit në territorin e ish-Jugosllavisë, përfshirë Kosovën.

Megjithse kanë kaluar aq shumë vite qyshë nga fillimit të 90-ave dhe shumë gjëra kanë ndryshuar, fatbardhësisht, për më mirë për gjëndjen e shqiptarëve në trojet e tyre autoktone, mbeten ende çështje të pazgjidhura për shqiptarët, siç janë të drejtat e barabarta për shqiptarët në Maqedoni, për shqiptarët në Kosovën Lindore, në Mal të Zi dhe gjetkë.  Sipas disa të dhënave Mira Rikardel ende mbetet e interesuar për çështjet shqiptare edhe pas aq shumë vitesh, megjithse detyra të larta në administratat e më pastjame ka zgjëruar horizontin e saj përtej politikave të Ballkanit dhe natyrisht nuk shërben më si ndërlidhëse me komunitetin shqiptaro-amerikan. Por, megjithkëtë merret vesh se në fillim të prillit ajo është takuar me Haxhi Dautin, Kryetarin e Këshillit Shqiptaro-Amerikan, i cili përdori rastin të falënderonte miken e njohur e të vjetër të shqiptarëve dhe zyrtaren e lartë të Ministrisë së Tregëtisë, Mira Ricardel. Për punën që ajo ka bërë gjatë karrierës së saj në detyra të larta në tri administrata të ndryshme të Shteteve të Bashkuara, ai e falënderoi atë për kontributin e vazhdueshëm dhe për ndihmën që ajo ka dhënë për çështjet shqiptare gjatë viteve, sidomos gjatë periudhës që punonte në Kongresin Amerikan, në fillim të 1989-1996, për luftën në Kosovë, për çlirimin e Kosovës dhe pavarësinë e saj, për ndihmesën e saj në arritjen e marrveshjes së Ohrit dhe për demokratizimin e Shqipërisë, përfshirë antarësimin e Shqipërisë në NATO.

1 xhikja me Mira RicardelFoto:Haxhi Dauti me Zëvëndës ministren e Tregëtisë, Mira Ricardel tani e emëruar si Zëvëndës Drejtoreshë e Këshillit të Sigurimit Kombëtar

Mira Ricardel i takon një grupi zyrtarësh dhe ish-zyrtarësh amerikanë – të cilët po pakësohen dita ditës, qoftë për arsye moshe ose vdekjesh, me të cilët komuniteti shqiptaro-amerikan ka punuar ngusht gjatë 80-ave dhe 90-ave për mbështetjen e të drejtave të shqiptarëve në përgjithësi dhe për çlirimin dhe pavarësisë së Kosovës dhe për demokratizimin e vërtetë të Shqipërisë, në veçanti.  Ndihma dhe mbështetja e Shteteve të Bashkuara për këto kauza dhe të tjera për shqiptarët, është e doemosdoshme edhe sot, sidomos përballë kërcënimeve dhe lakmive historike të putinëve dhe erdoganëve të kësaj bote, ndaj trojeve shqiptare.  Nevojat janë të mëdha, por fatkeqsisht, as komuniteti shqiptaro-amerikan sot nuk është më i organizuar siç ishte gjatë periudhës së krizave të viteve 80-ta e 90-ta, në kohën kur Mira Ricardel shërbente si ndërlidhse me shqiptaro-amerikanët.  Por sot, fatbardhësisht, Shqipëria dhe Kosova nuk janë ato shtete të viteve 80-e 90. Sot këto dy shtete janë të lira dhe të pavarura, me ambasadat e tyre në Washington dhe me ambasada amerikane në Tiranë dhe në Prishtinë. U takon dy shteteve shqiptare që të organizojnë më mirë lobimin pro-shqiptar në Washington dhe të kultivojnë marrëdhëniet në një nivel më të lartë midis dy kombeve tona. Komuniteti shqiptaro-amerikan mund të ndihmojë në këtë pikë, por janë Tirana dhe Prishtina zyrtare që duhet të bëjnë miqë të ri dhe të ruajnë miqtë e vjetër të shqiptarëve në Washington.  As shpërndarja e abetareve në komunitetin shqiptaro-amerikan sado e vlefshme që është, nga ministritë e reja të diasporës në Tiranë dhe në Prishtinë dhe as dalja në fotografi 80-mijë dollarëshe të udhëheqsve shqiptarë nga të dy anët e kufirit shqiptaro-shqiptar, nuk do të zevendsojnë as nuk mund të ushtrojnë influencën e dikurshme të lobimit të komunitetit shqiptaro-amerikan në kryeqytetin e Shteteve të Bashkuara dhe as nuk do të sigurojnë mbështetjen jetike të Washingtonit zyrtar për interesat e kombit shqiptar, sot as në të ardhmen.  Nevojitet pra, një angazhim më serioz nga Shqipëria dhe nga Kosova për një lobim transparent bazuar në standardet amerikane, në mbështetje të interesave kombëtare dhe jo për promovimin e interesave të politikanëve të ditës, ose të partive që ata përfaqësojnë.

Haradinaj ne Slloveni- Diaspora, kontribut shtetësisë së Kosovës

by

-Kryeministri Haradinaj  në  Slloveni: Diaspora ka dhënë kontribut në forcimin e shtetësisë së Kosovës/

2 ramush diasp

Lubjanë, 24 prill 2018-Gazeta DIELLI/Kryeministri i Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj, sot ka takuar bashkatdhetarët që jetojnë dhe veprojnë në Republikën e Sllovenisë. I pranishëm ishte edhe ambasadori i Kosovës në Slloveni, Nexhmi Rexhepi.Kryeministri Haradinaj tha se bashkatdhetarët tanë që jetojnë dhe veprojnë në Slloveni kanë dhënë kontribut të çmuar në forcimin dhe zhvillimin ekonomik të Kosovës.“Duke ditur rolin e rëndësishëm të diasporës në të gjitha etapat e shtet ndërtimit të Kosovës, Qeveria është kujdesur që të jetë sa më afër kërkesave të bashkatdhetarëve tanë në diasporë, përmes mekanizmave brenda vendit dhe ambasadave të Kosovës në botë”, tha kryeministri Haradinaj duke shtuar se diaspora jonë në Slloveni ka qenë urë lidhëse dhe e forcimit të miqësisë me shtetin slloven.Kryeministri Haradinaj tha se Qeveria e Kosovës do të jetë afër tyre përmes lehtësimit të procedurave për investimet nga diaspora, në mënyrë që zhvillimi i afarizmit të tyre të jetë i suksesshëm dhe në të njëjtën kohë të ndihmojë edhe zhvillimin ekonomik të vendit.

Demokracia nuk pret

by

1 Nikolla Pano

By Prof. Nick Pano/*

The panel discussion “Demokracia nuk pret” is both timely and relevant as Albania finds itself at another critical juncture in its post-communist transition. This program is being held in the immediate aftermath of the issuance of the 2018 Freedom House Report on Albania and the 2018 European Commission Progress Report on Albania. The observations and conclusions reported in these documents have aroused both positive and negative reactions from the various segments of the Albanian political elite as well the country’s extensive commentariat….

1 RafaelaWith the exception of the generally positive reception of the EC recommendation that the European Union begin accession negotiations with Albania, the responses to both these reports have been largely colored by the partisan and ideological perspectives of their authors. Given the highly charged and polarized Albanian political environment in which the discussions of these recent evaluations of the status of  the country’s transition have occurred, today’s program provides a valuable opportunity for a more detached and sober analysis of the multi-faceted aspects of Albania’s transition and the challenges the country must overcome to succeed in its quest for political democracy, a free market economy, greater socio-economic equality, the rule of law, human rights and the  mitigation of crime and corruption.

The realization of this agenda may prove to be an even more daunting challenge than in the past, given the growth of political polarization in mature democracies such as the United States and several countries in Western Europe and the emergence of authoritarian nationalist parties and regimes in Central and Eastern Europe. This latter development has been well received by some elements of the Albanian political right. And, in Albania, the implementation of the democratic agenda is further complicated by what appears to be the ingrained undemocratic instincts of key members of the leaderships of the major political parties. Additionally, there appears to be a deepening resentment on the part of some Albanians to the ongoing role and influence of external actors and interests in the affairs of their homeland.

The panelists for this program are uniquely qualified to provide informed and authoritative perspectives regarding Albania’s transition experiences and future prospects. All have served with distinction as members of the Albanian Service of the Voice of America. Frank Shkreli is the retired director of the VOA’s Eurasian Service and Elez Biberaj serves in that capacity today. Idriz Lamaj was a long time VOA broadcast journalist and is the author of a number of studies on Albanian affairs. The panelists have followed, reported on and participated in in major events in the evolution of post-communist Albania from the collapse of the communist regime to the present. All have published books, articles and have made numerous presentations regarding Albania’s history, politics, society and international relations that have been well received. Indeed, the first volume of Frank’s Demokracia nuk pret , comprises the initial installment of his approximately 1,000 articles on various aspects of Albanian life published in the Albanian press in the homeland and the diaspora. And this book provides both the inspiration and title for today’s program.

My greetings to the panelists and conference participants. And, my best wishes and congratulations to those VATRA officers and members involved in the planning and hosting of this event.

  • U lexua ne promovimin e Librit “Demokracia nuk Pret” te Frank Shkrelit, nga Editorja e sec te anglishtes te gazetes Dielli, Rafaela Prifti

DEMOKRACIA, NJË MISION I PAPËRFUNDUAR

by

Nga Marjana Zeneli Bulku/

Për ne që e mirpritëm demokracinë si pjesë e atij brezi që jetoi 18 vjet në diktaturë, kohë kjo e mjaftueshme për të kuptuar marrëzinë e një sistemi të padrejtë diktatorial si edhe ato dhjetra arsye pse prindërit e mi, familja ime, e mijëra shqiptarë mezi e pritën demokracinë, që sot është në  emergjencë jo vetëm kombëtare, mes qindra përseve pa sepse, në një atdhe që gënjente dhe dhunonte vetveten duke na fshehur nga bota e duke pasur frikë nga civilizimi që sillte liria, demokracia sot më shumë se kurrë kërcënohet nga e kundërta e vet.  Në 28 vjetët e tjera të kësaj Odiseje ku si në të Penelopës pëlhurë thureshin e shprisheshin ëndrrat për liritë, të drejtat e munguara, mirëqenien sociale dhe atë ekonomike por edhe paqen që nuk erdhi kurrë për shkak të pajtimit me të keqen që e vret sistematikisht atë, demokracia mbeti një mision i papërfunduar, përgjysëm, peng. Po a u kuptua siç duhet ky sistem të drejtash dhe përgjegjësish?!  A ishte e përgatitur shoqëria shqiptare me intelektualët përherë në mërgim, me vlera të burgosura, dhunuara, mohuara, të ndërtonte liri mbi bazë rregullash?! Trashëgimtarët e diktaturës, ata që “ndërtuan” kopshtin shkëmbor të Evropës juglindore do të mbanin gjallë murin e izolimit edhe pse ai i Berlinit u shemb bashkë me autorët e tij, në Shqipërinë postkomuniste muri i korrupsionit na largon nga liria po aq sa ai i komunizmit që diktatura e gjatë prodhoi.  Një debat përherë i hapur që ngre dhjetra enigma të pazgjidhura, nyje të së shkuarës pa të ardhme. Ishte Vatra që na mblodhi në një bashkëbisedim mjaft të frytshëm rreth botimit më të fundit të gazetarit dhe publicistit, mendimtarit dhe refleksionistit zotit Fran Shkreli i cili nuk mungon me gjykimin plot peshë e vlerë as shtypit të Tiranës me” Demokracia nuk pret”.  Rreth Vatrës nuk mungojnë kurrë idealistët që ia mbajnë gjallë misionin për të cilin ajo u krijua. Por teksa dëgjon zërin e Dr Elez Biberaj që më shumë se zërin e Amerikës përcolli zërin e të vërtetës dhe atë të shpresës për ne shqiptarët vetmitarë e të izoluar nën dhunën e diktaturës, pohon pa mëdyshje që po, Vatra mundet që vizionin e saj ta kthejë në udhërrëfim për të ardhmen në udhëkryq.  E mendjet që i flasin botës shqiptare këtej dhe përtej me maturimin e Sami Repishtit, mprehtësinë analitike të Fran Shkrelit bëhen frymëmarrje shprese.  Dr Elez Biberaj shpalos objektivat konkrete se si dilet nga emergjenca kombëtare në të cilën është zhytur vendi në kushtet e cënimit të demokracisë dhe gangrenizimit korruptiv që vret përditë moralin kombëtar. Gazetarët e zërit të Amerikës janë vigjilentë në mbrojtje të sapolindurës së asfiksuar demokraci edhe pse me prezencën e doktor Halim Kosovës, deputet i Partisë Demokratike në Parlamentin e Republikës së Shqiperisë, ndihma më e mirë do ti vinte nga vetvetja, institucionet e konsoliduara, sistemi i pastër i gjygjësorit por edhe ai legjislativ, shoqëria civile, intelektualët, pra çdo grup interesi.

Ishte vërtetë bukur që në vatër të shikoje gazetarët e zërit të Amerikës Shkreli, Biberaj, Lamaj si një akademi e vërtetë për gazetarinë e cila ka si mision të edukojë qytetarët me liri përmes mire informimit në këtë botë të mbushur plot me lajme kaotike. Demokracia nuk pret, por demokracia len shtigje meditimi e shprese përmes vullnetesh pozitive që Vatra e mijvjeçarit të 21 çel me drejtuesin e saj zotin Dritan Mishto, gazetën e saj një shekullore Dielli si një tribun lirie dhe shprese se demokracia ka shanse për jetë kur intelektualizmi patriotik nuk mungon.

“Demokracia nuk pret”, një botim që duhet shfletuar edhe për të ushqyer përmes optimizmit objektiv por edhe kriticizmit korrekt që përcjell autori tek çdokush që prej demokracisë priti e u zhgënjye, ëndërroi e u dënua, projektoi e u arratis…por gjithmonë duke pritur para se të jetë vonë.

Dhe në pëmbyllje të këtij reflektimi modest që lind natyrshëm pas atij komunikimi të frytshëm në Vatrën gjithshqiptare, po citoj zotin Fran Shkreli përmes pyetjes retorike që mban dekadat brenda: Si do të ishte sot Shqipëria dhe shqiptarët nëse në shekullin e kaluar do të kishin fituar pikpamjet pro perëndimore të intelektualëve që u mundën prej komunizmit?!

 

APEL: PO ZHDUKEN SHPIFSIT PA KERKUE FALJE !

by

Nga Fritz RADOVANI/

 1 fritz

IMZOT ERNESTO ÇOBA(1913 – 1980)/

 * 1913 KUR SHKODRA RRAHEJ ME TOPA NGA MALI I ZI…/

  • 16 SHKURT 1913: U LE IMZOT ERNESTO ÇOBA NË VAUN E DEJËS…/

Jo larg nga Kisha ku asht kenë kunorzue Gjergj Kastrioti, besnik i të cilit Imz. Çoba ka qendrue deri në vdekje, edhe pse gjithë jeta i kaloi nen armët e pushtuesve gjaksorë.  Asht shugurue Meshtar në vitin 1936 në Kishen e Jezuitëve. Në 1946 asht me detyra pranë Argjipeshkvisë së Shkodres, deri me 20 Prill 1952 që shugurohet Ipeshkëv nga Imzot Bernardin Shllaku, të cilin e zevendson mbas vdekjes së Tij me 21 Mars 1967, kur me “Statutin e Kishës Katolike Shqiptare” të vitit 1951, Ai emnohet Kryetar i Kishës.

7 Prill 1858 ishte dita e vumjes së gurit të parë të Kishës Kathedrale të Shkodres, kur Imzot Ernesto Çoba filloi detyrën në pragun e 100 vjetorit të Asaj Kishë, që asht thirrë Kisha e Madhe. Merita e pergatitjes së asaj festë i përket Imzot Çobës, i cili me punën e madhe të Tij dhe kujtimin që ka lanë në historinë e Shkodres, do të thohet pa mdyshje se asht i paharrueshëm në zbukurimin e Kishës dhe zhvillimin e ceremonive të Festës. Imzot Çoba ka dy merita për punën artistike që u ba në ndertimin e Elterit të madh simbas projektit të arkitektit, piktorit dhe skulptorit Kol Idromeno, që kishte dhe lidhje fisnore me Imzot Ernesto Çobën, vepër që lidhej me tavanin e mbrekullueshëm të Kathedralës që ishte punue nga vetë Kola. Njëkohësisht sfondi i Elterit i punuem nga piktori At Leon Kabashi, kuadri i madh i vendosjes së gurit të parë nga piktori Simon Rrota, punimi i katekizmit ndër shtyllat e Kishës, për mungesën që dihet se nuk mund të botohej asgja për me mësue besimin fëmijët e rinia, janë vepra që meritojnë me u quejtë dinjitoze dhe shumë të guximshme tue dijtë edhe luftën e madhe që i bahej Kishës dhe Klerit nga shteti fanatik komunist i Tiranës. Por Imzot Çoba nuk mjaftohet me kaq, Ai njëkohësisht pergatitë në kushte private, përndjekje dhe survejimi disa klerikë të rijë, në një kohë që nuk ka as seminar, as profesora dhe as tekstet e nevojshme që duhen për atë qellim. Ai shuguroi: Don Simon Jubani, Don Matish Lisna, Don Martin Trushi, Don Ernest Troshani, Don Zef Simoni, Don Ndoc Nogaj, Don Luigj Kçira, Don Ndoc Volaj, Don Kolec Toni etj. si dhe dy Martirët e Kishës Don Marin Shkurti e Don Mikel Beltoja, që u pushkatuen nga komunistët tue lanë vetën të perjetshëm në Historinë e Kishës Katolike në Shqipninë e masakrueme. Imzot Çoba thonte meshë e sakramend, rrëfente, predikonte fenë dhe gjindëj kudo në rrugicat e qytetit tue shkue me kungue të sëmurët apo të pamujtunit me shkue ndër Kisha që survejoheshin nga shteti e sigurimi, e që tue u rrezikue puna rrezikohej buka e gojës.

Kjo luftë sa vjen dhe bahet ma barbare me “Revolucionin Ideologjik dhe Kultural”, që merr edhe pamjen e plotë të diktaturës terroriste komuniste me 19 Mars 1967, ku shteti merr çelsat e Kishës Kathedrale, tue i mbyllë të gjitha Kishat e vendit me dhunë.

Me mbylljën e Kishave, sigurimi kerkoi me gjetë shpifës në Shkoder, kundër Imz. Çobës dhe disa klerikëve të njohun… Besoj se shkodranët nuk e harrojnë fjalën e Burrneshës muslimane Adile Ashikja, në mbledhjen e lagjes së saj, kur i kërkohej me shpifë kundër Imz. Çobës: “Unë kam shkue me lypë tek Ai paret e bukës dhe Ai më dha ma shumë se i kerkova….Ju sot, kerkoni që Buken që më fali, me ia shperblye me shpifje! Ai asht kenë dhe mbetët për mue një Meshtar i Nderuem i Fesë Katolike në Shkoder!”

Kur shteti mori edhe çelsat e Argjipeshkvisë, Imzot Çoba ndodhët përballë Sigurimit të Shtetit që përfaqsohet me komunistin servil dhe hipokrit Angjelin Kumrija, në kontrollin që ushtrohet në Argjipeshkvinë Metropolitane të Shkodres. Ky dallkauk e spijun arrinë deri aty sa kur kontrollon dhomën e punës së Imzot Çobës, kërkon me ushtrue në mënyrë të paturpëshme kontroll në trupin e Imzotit të Nderuem, tue e detyrue me çveshë pantollonat, se mos ka mshef gja në….dhe, me të drejtë Don Mark Hasi i ka thanë ato ditë Nanës sime: “Ate që na ka ba atë ditë Angjelin Kumrija nuk na e ka ba as Sigurimi i shtetit!” por, kjo nuk ishte vepra e parë e tij si “besnik” ndaj Sigurimit.

Organizohet një mbledhje në vitin 1967, mbas arrestimit të Sekretarit të Kishës, Don Mark Hasit me 7 Prill 1967, tek shkolla Pyjore për demaskimin e Imzot Çobës. Si kudo ndër ato mbledhje nuk mungojnë as shpifsit, dhe as spijunët ordiner të PPSH në ato salla, ku mbas “duertrokitjeve” të tyne, klerikve iu venin prangat xhelatët e Sigurimit të shtetit. Por, krejt ndryshej ndodhë me Imz. Çoben, kur asht pergatitë terreni për arrestim në atë mbledhje, çohet në kambë shoferi trim Dedë Gjushi dhe, deklaron: “Sot njëkëtu, nuk guxon kush me i vue prangat Imzot Çobës!” dhe me të vërtetë “nuk guxoi askush!”. Akti i Dedës tronditi edhe ideatorët e arrestimëve, ndonse “ky emën Hero!” nuk zehet me gojë…(F.R. “Një Monument nën dhé”, fq. 304, v. 2004)

Në shfletimet e proceseve të viteve 1957, 1958 e prap ma vonë, nga deponimet false të At Rrok Gurashit, Don Ndoc Sahatçisë etj., dhe një letrës së shkrueme nga Ndoc Nogaj e Gjon Shllaku, në vitin 1958, kur këta dy largohen nga Argjipeshkvia, (letër e cila ruhet në Arkivin e Shtetit Tiranë e jepet lirisht për me u lexue për “përmbajtjen e saj”), mbi këta akte të turpëshme Sigurimi i shtetit krijon mundësinë e arrestimit të Imzot Çobës, dhe “fajsia e Tij” formulohet mbi bazën e shpifjeve e trillimeve, kështu, flet arresti lëshohet me datën 3 Prill 1976 dhe arrestimi bahet me datën 24 Prill, tue u akuzue për “trathti ndaj atdheut dhe agjitacion e propagandë kundër pushtetit popullor…”. Bashkë me te arrestohen edhe priftën tjerë. Një ndër to asht Don Lec Sahatçija, ish Sekretar i Imz. Frano Gjinit dhe ruejtës i dy letrave të Tija, të cilat me këte rasë zhduken, mbasi Don Leci nuk doli ma nga burgu, vdiq i dënuem 25 vjet, por duhet theksue se Ky prift mbajti qendrim burrnor edhe ndaj Imzot Çobës, gja të cilën të tjerët edhe pse ishin shugurue nga duert e Tija me ndonjë perjashtim, në gjyq nuk e bane, madje, gjatë zhvillimit të gjyqit me dyer të mbylluna edhe e randuene Imzot Çoben me akuza false, për të cilat Ai u dënue 25 vjet burg, por edhe vdiq i pafajshëm i shtrimë ndër çimentot e birucave të qelive të Sigurimit të shtetit. Fjala e Tij në gjyqin kunder Tij, besoj i kujtohet shpifsave:

“Jam kenë gjithmonë kundër komunizmit, as nuk kam dashtë me ia ndigjue zanin, kam punue me shpirtë me e zhdukë dhe do të vazhdoj me kenë kundër deri në vdekje!”. (Dosja 3359/1 Arkivi i Min. Mbrendshme Tiranë, 1998). Vetem Ky ishte Imz. E. Çoba!

Imzot Ernesto Çoba me po aq Burrni asht i patundun në bankën e t’akuzuemve para Kryetarit Sheuqet Muçi, anëtarit Xhemal Gramshi dhe prokurorit të “Revolucionit Kultural”, të njohtunit Faik Minarolli. Ja qendrimi i vërtetë i Martirit Çoba, i cili nuk akuzon asnjë njeri, nuk fyen me asnjë fjalë asnjë nga shpifsit, nuk randon asnjë nga dëshmitarët e rremë dhe nuk denoncon asnjë nga veprimet jo të mira ose të dobta të shokve të vet klerikë, që akuzohet se ka heshtë ose nuk ka marrë masa ndeshkimore. Asnjë qytetar apo fshatar i Shkodres nuk asht viktimë e Tij, sëpse Ai, gjenë forca me rezistue dhe mos me folë për asnjë njeri e, mos harroni se zyra e Tij asht kenë e hapun për katolik e musliman të të gjitha monstrave e modeleve të Shkodres. Ai asht i vetdijshëm se ndodhët në atë bankë vetem pse asht Klerik Katolik dhe armik i vëndosun i komunizmit, me të cilin asnjëherë nuk ka ba asnjë kompromis në asnjë kohë. Ai asht i pastër moralisht dhe shpirtnisht para shokve, miqve, armiqve dhe mbarë Popullit Shqiptar, të cilve iu ka sherbye si fetar dhe Shqiptar, prandej edhe me gjakftohtësi pret vendimin e “pafajsisë së Tij” tue Ju nënshtrue vullnetit të Zotit,  edhe pse i dënuem me 25 vjet heqje lirie, tue kenë me një gjendje shëndetsore shumë të randë  dhe, si pasojë e vuejtjeve me datën 8 Janar 1980, Sigurimi i shtetit e mbytë edhe Këte Martir si shumë të tjerë, në një nga repartet e Spitalit Civil të Tiranës.

Në librin “Çinarët”, fq. 130, At Konrrad Gjolaj shkruen: “…Tregonte radiologu i spitalit të Shkodres, sesi një ditë erdhën dy oficera me një thes në radiologji. I kishin thanë me ba një radiografi. Kishte pregatitë aparatin e po priste radiologu se cili don me e ba prej tyne. Kur i ka thanë: “Jam gati”, ata kanë hapë thesin e kanë nxjerrë një fëmijë me fytyrë të plakun… e kanë vue tek aparati dhe, mbasi asht krye radiografia, e kanë futë prap në thes. Mbasi i kanë lidhë grykën, kanë kërkue filmin për me e çue në Tiranë. Radiologu e ka pregatitë filmin shpejtë e ka kërkue me i shkrue emnin e të sëmurit, edhe pse filmi ishte i lagun. Oficerat kanë ngurrue me i diftue emnin. Ky ka kambëngulë, mbasi, simbas rregullit, nuk lejohej që filmi me u dorëzue pa emen. Ata tue pa kambënguljen e këtij, i kanë thanë emnin: “Imzot Ernesto Çoba”…

E shkrova, thonte radiologu, e kishte njohtë ma përpara, por kurrë nuk do ta kishte besue se asht Ai, po të mos ia kishin thanë vetë ata emnin. Për sa kohë nuk m’asht hjekë nga mendja sesa e kishin ba Imzot Çoben.”

Në vitin 1964 në një bisedë… At Pjetër Mëshkalla më ka thanë këto fjalë:

Ai e përfundonte bisedën me respekt për Imzot Ernesto Çoben, kryesisht për mos tolerancën e Tij në çeshtjet dogmatike dhe e mbyllte bisedën me mendimin se:

“Vetëm Imzot Çoba asht fakt, që asht kenë adapt për këte kohë, mbasi asnjë tjetër nuk do të kishte dijtë as muejtë me veprue si Ai, për kushtet që janë kenë në Shqipni!”.

***

Kriminelët, vrasësit, torturuesit, shpifsit dhe anmiqtë e perjetshem të Klerit Katolik Shqiptar Heroik, janë shumë të knaqun me “heshtjen” ndaj Martirëve të Pafajshem!

Imzot Ernesto Çoba ka Dosja nr. 3359/1, Arkivi i Ministrisë së Mbrendshme Tiranë, të cilen unë e kam lexue në vitin 1998.

I lutem Bahkëkohësit Imzot Ernesto Çobës, Klerikut të Nderuem, dhe Njohësit të Tij,

Shkelqësisë Kardinalit Ernest TROSHANI, që me Bekimin e Zotit, të nxjerrin haptas Pafajsinë dhe Virtytet e të Ndjerit Martir Imzot Ernesto Maria Çoba!

          Melbourne, 18 Prill 2018.