• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for February 2019

A quintessential story of humanity, a legacy of civility and a lesson for future generations

February 2, 2019 by dgreca

Intervention of Ambassador Besiana Kadare, during the UN Civil Society event: “A matter of humanity: The rescue of Jews in Albania during the Holocaust”./

1 Besiana Kadare1

It is my great pleasure to extend a warm welcome to the distinguished panelists, Ambassadors, US elected officials, Albanian religious leaders and members of the diaspora, NGOs, and to all our esteemed guests gathered here today. A special welcome to the members of Bicaku family, honored as Righteous among the Nations by Yad Vashem, who specially came from Albania to attend our event.

Special thanks, as well, to our co-hosts, Ambassador Lauder and the World Jewish Congress, an organization with which we have a close partnership, and to the Department of Public InformationBesiana-300x169 at the UN.
I feel profoundly honored to have the opportunity today to represent the people and the government of Albania in commemorating the Holocaust. As we solemnly mourn the millions of innocent people killed by the Nazis, among which 6 million Jews, let’s also reflect on the lives that were saved by righteous individuals, who refused to be bystanders during those tragic times.
The story of the Albanian protection and rescue of Jews during the Holocaust is both exceptional and inspiring. Simply put, it’s a quintessential story of humanity, a legacy of civility and a lesson for future generations.
You see, every member of the Jewish community residing within Albania’s borders, survived the Holocaust. It’s a remarkable historical fact that Albania was the only European country that had 10 times more Jews after the end of the war than before!
I can proudly say that, according to Yad Vashem, there is not a single known case of a Jew being turned over to Nazi authorities in Albania, during its occupation.
Indeed, during World War II, while millions of Jews across Europe were persecuted and deported to extermination camps, often aided and abetted by local populations, the Jews found a safe refuge in Albania. With extraordinary acts of courage and humanity, ordinary Albanian people risked their lives in order to save strangers in danger. They sheltered displaced Jewish families, bringing them into their homes, providing their guests with false documents and passing them off as family members in order to keep them safe.

The Albanian authorities refused to supply the Nazis with lists of Jews, while the Albanian embassy in Berlin granted visas to Jews from any country, when no other country would.
Not only native Albanian Jews were rescued, but also thousands of Jewish refugees that fled to Albania from Germany, Austria, Poland and neighboring Greece, Italy, and the former Yugoslavia.
Yet, until very recently, the world knew almost nothing about the extent and the boldness of Albanian efforts to save Jews.

A full picture of the rescue story emerged only in the early 1990s, after the collapse of a repressive Communist regime that for half a century, kept Albania completely isolated from the rest of the world. That is why this exceptional story, confirmed by Yad Vashem only in 2007, remains, until today, virtually unknown to the larger public.
And so, we may rightly ask ourselves: What made Albanians risk their lives in order to save Jews? What is the significance of this story of bravery, honor and respect, and more specifically, what are we to learn from it?

The rescue of Jews in Albania was a matter of tradition and values. These noble acts originated from deeply-rooted Albanian traditions of hospitality, honor, and willingness to help those in need. Our ethical code of honor is called Besa, “the promise”. Its meaning is simple: You don’t betray your guest and you don’t betray your neighbor. Under Besa, any guest in an Albanian’s home is offered hospitality and must be protected at all costs. Author Harvey Sarner expressed it well in his book “Rescue in Albania,” when he said: “There are no foreigners in Albania, there are only guests”.
But what is fundamentally different about the Albanian story, as pointed out by Randi Winter, a Jewish writer who has documented stories of rescue, is that “Jews were not rescued in secret by the exceptional good persons. Entire villages knew about Jews in their midst, and no one turned them in”. Indeed, in Albania Jews were not hidden, they were hosted.
Moreover, Albanians never expected and never took any compensation for helping the Jews.
When their story finally became public, the Albanian rescuers were genuinely surprised by the publicity and the honors bestowed upon them. Indeed, these honorable people considered their heroic acts of loving-kindness (Chesed – in Hebrew) as simply doing their duty, as they believed that given the circumstances, anyone in their place would have done the same.
I would also like to emphasize that there is a long-standing tradition of interreligious harmony in Albania. (This harmony is perfectly illustrated today by the presence of Albanian religious leaders of Muslim, Catholic and Orthodox faith). In this context, it’s notable that throughout our long history, there has never been any trace of anti-Semitism. Regardless of which religion they belonged to, Albanian Muslims and Christians alike, considered helping Jews as a matter of national pride.
Listen to what the Jewish American Ambassador to Albania, Herman Bernstein, wrote in 1934: “There is no trace of any discrimination against Jews in Albania. Albania happens to be one of the rare lands in Europe today where religious prejudice and hate do not exist, even though Albanians themselves are divided into three faiths.”
It is a powerful and enlightened message that Albanians have sent to the world through this story of hospitality, sacrifice and religious harmony. A message that is very much needed in today’s world.

I feel proud today to honor the legacy of the Albanian people and to be part of a nation, which stood on the right side of history, at the right time, and made the right decision.
Dear participants, let us never forget the irreversible consequences of hate, discrimination and indifference.
But it is not enough to remember the horrors of the past. Future generations must be taught to always take sides and stand against hate and racism. It is our common duty to strengthen our resolve in fighting the scourge of anti-Semitism, as well as any manifestation of hate, and promote the peaceful coexistence between different cultures, religions and peoples.
In concluding, let us renew our pledge to keep the memory alive and to never forget the moral imperative of Besa: cultivate tolerance, compassion and respect towards our fellow human beings, regardless of their origin or faith. For this, indeed, is the enduring lesson learned from the Albanian rescue of the Jews during the Holocaust.

Filed Under: Opinion Tagged With: a legacy of civility, A quintessential story of humanity, Ambasadorja Besiana Kadare

66 MILIONE PER SAMITIN “DIASPORA 2019”, LUKSI I NJE SHTETI TE VARFER

February 2, 2019 by dgreca

– Ne nëntor 2016, qeveria shqiptare organizoi një samit fasadë të diasporës. Unë nuk di të them se çfarë u vendos e se çfarë u bë pas atij samiti. Tash po organizohet një samit i dytë. Sipas burimeve qeveritare, buxheti i samitit për qeverinë i kalon 66 milionë lekë. Në një vend si vendi ynë, ku njerëzit duan të ikin prej andej mes të tjerash nga varfëria dhe mungesa e një perspektive, mbajtja e një samiti me çdo çmim më duket luks i tepëruar.

1 samiti1-640x360

-Diaspora siç e dua unë- Disa mendime rreth diasporës shqiptare dhe roli dhe marrdhëniet e saj me atdheun mëmë/

DSC011771-300x253Nga Ajet Nuro/Montreal-Kanada/

Popullsia e një vendi e shpërndarë nëpër botë përbënë atë që quhet diasporë. Për shqiptarët, diaspora merr rëndësi të veçantë. Nuk ka një moment të historisë moderne të saj që diaspora të mos ketë ndikuar për të mos thënë se ndikimi i saj ka qenë vendimtar. Krijimi i shtetit të ri dhe sidomos ruajtja e integritetit dhe ekzistenca e shtetit të ri shqiptar nuk mund të arrihej pa ndihmën e diasporës shqiptare sidomos asaj në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Vet shteti i ri shqiptar, institutet demokratike dhe vendimet e qeverisë së tij kishin përballë kritikën e disaporës shqiptare aq sa jo më kot mbreti Zog emëroi pikërisht një figurë të diasporës shqiptare si Faik Konica si ambasador të shtetit shqiptar në Washington.

Lufta e Dytë botërore dhe ardhja e komunistëve në pushtet bëri që kundërshtarët e regjimit të linin vendin për t’i shpëtuar terrorin dhe zhdukjes. Ata që nuk mundën të ikin, u dihet fati. Kuptohet që të ikurit apo të arratisurit ishin kundërshtarë politi të regjimit. Ishte një pjesë e vogël që iknin me bekimin e regjimit edhe për qëllimet e tij. Kundërshtarë apo jo, regjimi komunist kishte interesat e vete tek kjo pjesë e popullsisë shqiptare e larguar nga atdheu. Kjo pjesë e popullsisë “Shqiptarët jashtë atdheut/ kishin emisionin e tyre radio, pjesë e propagandës. Pjesë e propagandës ishin edhe vizitat e “shqiptarëve jashtë atdheut” dhe intervistat dhënë televizionit shqiptar me ato përshtypje të jashtzakonshme nga atdheu dhe përparimin e jashtzakonshëm të tij.

Përgjatë pothuajse 45 vjetë, kufiri shqiptar ishte i mbyllur dhe tentativat për t’u arratisur në pjesën më të madhe përfunduan në tragjedi. Le të kujtojmë se arratisja ishte një nga krimet më të dënuar të periudhës komuniste. Po të shtosh këtu dënimet dhe internimet e familjes së atij që guxonte të arratisej, kuptohet rezultati.

Hapja e kufijëve apo shpërthimi i tyre në prag të vitit të ri 1991 shënuan fillimin e një ikje masive që u quajt edhe “eksod biblik” pasi ikja e shqiptarëve drejt perëndimit shënon ikjen më masive në të gjithë vendet e lindjes europiane. Ky eksod shënoi edhe krijimin e disaporës më të re shqiptare.

Qeveritë e pas 1990 fillimisht u interesuan për diasporën shqiptare sidomos për “milionerët” shqiptarë për t’i tërhequar ata në investime. Pas kësaj, heshtje. Interseimi i qeverive shqiptare për qytetarët e saj nëpër botë fillimisht ka qenë zero përveç viteve të fundit kur fillimisht u krijua një drejtori e diasporës në kuadrin e ministrisë së jashtëme dhe së fundi me krijimin e një mistrie diaspore. Duhet thënë se qeveria e Kosovës ka qenë edhe më përpara në përpjekjet për të krijuar lidhjet me diasporën si dhe në krijimin e një ministrie enkas për diasporën por edhe organizma që ndihmojnë në forcimin e lidhjeve mes diasporës dhe atdheut.

Së fundi, qeveria shqiptare është hedhur në një sulm të përgjithshëm për të kapur kohën e humbur. Kjo nuk ka se si të mos përgëzohet. Por, disapora çfarë duhet të bëjë në këtë mes, si duhet të reagoj?

Diaspora shqiptare sidomos ajo e re, është padyshim pasuria më e madhe e shqiptarëve. Suksesi i tyre, integrimi në vendet që ata kane zgjedhur, ekserienca e tyre do të ishte tërheqëse për çdo shtet e shoqëri civile si mjet për përparimin politik, ekonomik e shoqëror.

Në këtë kuptim, do të ishte e udhës të shihej integrimi apo ri-integrimi i disaporës shqiptare në jetën e atdheut të saj. Një debat është hapur madje edhe në mundësinë që kjo e fundit të marr pjesë nȩ jetën politike të vendit të vet pra, të ketë të drejtë votimi. Dy janë qendrimet kryesore në këtë pikë:

Diaspora shqiptare nuk ka të drejtë të marr pjesë në jetën politike shqiptare pasi ajo nuk paguan taksa shtetit shqiptar. Mundet që praktika e shumë vendeve është e tillë që politikbërja është e rezervuar për taksapaguesiit, Sidoqoftë diaspora shqiptare duhet dhe përbënë një veçanti. Në sitemin elektoral të tanishëm shqiptar që unë do të konsideroja më të keqin që mund të zgjidhte një vend, diaspora nuk ka vend dhe nuk do të ishtee logjikshme pjesmarrja e saj. Pjesmarrja e saj veç do të rriste cinizmin dhe do të ishte pjesȩ e problemeve të tanishme të politikës shqiptare.Diaspora shqiptare të ketë të drejtë të marr pjesë në jetën politike shqiptare por veç në një realitet të ri. Nëse diaspora do të jetë pjesë e partive politike shqiptare, ajo kurr nuk do sjell ndonjë gjë të re, Vetëm nëse ajo do të ketë zërin e saj, vetëm kur diaspora shqiptare të jetë opozitë dhe kritike e asaj që ndodh në Shqipëri, vetëm at’here diaspora shqiptare do të ketë edhe një rol për të luajtur.

Nuk mund të kaloj në heshtje nja dy ngjarje që kanë të bëjnë pikërisht me organizimet e disaporës shqiptare. Me nismën e qeverisë shqiptare po flitet dhe janë bërë edhe hapat e domosdoshme për krijimin e një këshilli koordinativ kombëtar me përfaqësues nga diaspora. Kandidaturat më të mira iu dërguan ministrit Pandeli Majko i cili do zgjedhi edhe përfaqësuesit e diasporës për çdo shtet. Por, problemi qëndron që në një vend ku ka munges të ndarjes së pushteteve, difiçit demokracie dhe një shtyp e media të pafuqishme e të pavarura, mënyra se si qeveria kërkon të tërheqi diasporën në një marrdhënie me shtetin amë lë për të dëshiruar. Mendoj se diaspora ka dhe duhet të krijoj mekanizma përzgjedhje dhe duhet me domosdo të ngelet e pavarur. Imagjinoni që ministri të zgjedhi një kandidaturë mes 10 tê tjerave. Ai që do zgjidhet nga qeveria (ministri) është më i zoti se të tjerët?! Ai që do të zgjidhet nga ministri do të jetë i pavarur të jap mendimin e tij qoftë edhe në kundërshtim me atë që e ka zgjedhur?!

Ne nëntor 2016, qeveria shqiptare organizoi një samit të parë të diasporës. Unë nuk di të them se çfarë u vendos e se çfarë u bë pas atij samiti. Tash po organizohet një samit i dytë. Sipas burimeve qeveritare, buxheti i samitit për qeverinë i kalon 66 milionë lekë. Në një vend si vendi ynë, ku njerëzit duan të ikin prej andej mes të tjerash nga varfëria dhe mungesa e një perspektive, mbajtja e një samiti me çdo çmim më duket liks i tepëruar. E parë me sytë e qeverisë, sigurisht ia vlen të harxhohen këto parà  të taksapaguesve shqiptarë për diaporën e saj. Po diaspora, si mendon?

Ajet Nuro

Montréal, Kanada, 1 shkurt 2019

Filed Under: Emigracion Tagged With: Ajet Nuro, diaspora, siç e dua une

KOSOVË-KUVENDI PËR BUXHETIN 2019, “TREPÇËN”…

February 2, 2019 by dgreca

-Kuvendi i Kosovës në seancë për Buxhetin e Shtetit 2019, “Trepçën” dhe 7 pika tjera në axhendë/
-Para fillimit të seancës së Kuvendit, Kryeministri i Kosovës Ramush Haradinaj ka marrë vendim dhe ka liruar nga detyra ministrin Nenad Rikalo të Listës Serbe/
Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/
PRISHTINË, 2 Shkurt 2019/ Buxheti i Shtetit 2019 dhe Statuti i gjigantit ekonomik “Trepça” janë dy nga nëntë pikat e axhendës së seancës së sotme plenare të Kuvendit të Kosovës, të dytës këtë vit – të sesionit pranveror, e cila nisi me më shumë se një orë vonesë, ndërsa ishte e ftuar për në orën 10:00.
Projektligji mbi ndarjen buxhetore për Buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2019 është sot në  shqyrtim të dytë, pasi u debatua gjatë dy ditëve, në 6 e 7 nëntor dhe miratua në parim në 21 dhjetor 2018 me votat e 62 deputetëve të pranishëm të Kuvendit 120 anëtarësh. Deputetët e dy partive opozitare, LDK e LVV, nuk ishin të pranishëm në procesin e votimit.
Në Buxhetin e Shtetit të Kosovës të vitit 2019 të hyrat e përgjithshme pritet të jenë 2 miliardë e 370 milionë euro, ndërsa shpenzimet në vlerë 2 miliardë e 365 milionë.
Në debatin në Kuvend, ministri i Financave, Bedri Hamza, tha se Buxheti i Republikës së Kosovës për vitin 2019 do të sigurojë një rritje ekonomike prej 4.7%, ndërsa theksoi se projektligji i propozuar është hartuar në bashkëpunim të plotë me FMN-në.
Por, sipas deklaratave nga opozita me paralajmërime votimi kundër, rritja ekonomike e paraparë në projektligj paraqet dështimin e zhvillimit ekonomik të vendit. Sipas opozitës, qeveria në fillim të mandatit të saj rritjen ekonomike e proklamonte deri në 10%.
Qeveria e Kosovës në mbledhjen e miratimit në 26 tetor 2018 ka theksuar se, Projektligji parasheh një rritje të konsiderueshme të të hyrave buxhetore që reflekton qëndrueshmërinë dhe stabilitetin ekonomik të vendit.
Gjatë prezantimit të Projektligjit, poashtu, është theksuar se përgatitjet e propozimit të Buxhetit për vitin 2019 janë zhvilluar në pajtim me legjislacionin dhe janë në përputhje me të gjithë parametrat financiarë dhe ekonomikë të Kosovës.
Në Projektligj parashihet rritje e pensioneve bazë prej 20 përqind si dhe atyre të kontributdhënësve prej 15 përqind, kurse do të rritet buxheti për prioritetet e qeverisë për vitin 2019, siç janë mbrojtja, rendi, shëndetësia, arsimi dhe mjedisi.
Miratimi i Buxhetit 2019 në Kuvendin e Kosovës ka vonesa në pritje të sigurimit të votave. Për krahasim, Projektligji për Buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2018, i cili parashihte të hyra të përgjithshme 1 miliard e 829 milionë euro, ndërsa shpenzime 2 miliardë e 82 milionë, është shqyrtuar për herë të dytë dhe mratuar në 22 dhjetor 2017.
Shkaku i voneses në miratimin e Buxhetit të Shtetit 2019, sot në axhendën e Kuvendit është edhe shqyrtimi i Propozim-vendimit të Qeverisë së Republikës së Kosovës për zgjatjen e ndarjeve buxhetore për muajin shkurt të vitit 2019, të përcaktuar me Ligjin për Buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2018.
Propozim-Statuti i Shoqërisë Aksionare “Trepça” Sh.A. është sot në axhendën e Kuvendit, pasi i propozuar nga Bordi Mbikëqyrës është miratuar në mbledhjen e Qeverisë së Kosovës në 25 janar 2019. Versionin e ri të Projekt-Statutit Qeveria e dërgoi në Kuvendin e Republikës së Kosovës, i cili në 8 tetor 2016 ka shqyrtuar edhe për herë të dytë dhe ka miratuar Ligjin për “Trepçën”.
 Statuti i “Trepçës” përcakton themeluesit e shoqërisë aksionare, aksionet e tyre, veprimtarinë, strukturën organizative, kapitalin themeltar, menaxhimin, afarizmin dhe të gjitha çështjet organizative që lidhen me kompaninë.
Emërtimi i shoqërisë aksionare është “Trepça” Sh.A dhe selia është në Parkun Industrial të Mitrovicës.
Miratimi Statusit të Shoqërisë Aksionare “Trepça” Sh.A. do të mundësojë zbatimin e Ligjit për Trepçën dhe versioni i ri është në pajtueshmëri të plotë nga të gjithë akterët që ndikohen nga kjo kompani, është theksuar në mbledhjen e Qeverisë së Kosovës.
Në axhendën e seancës së Kuvendit sot janë edhe: Shqyrtimi i dytë i Projektligjit për organizimin dhe funksionimin e Administratës Shtetërore dhe të Agjencive të Pavarura;  Shqyrtimi i dytë i Projektligjit për zyrtarët publikë; Shqyrtimi i dytë i Projektligjit për pagat në sektorin publik; Shqyrtimi i parë i Projektligjit për detyrat, përgjegjësitë dhe kompetencat e Delegacionit Shtetërorë të Republikës së Kosovës në procesin e dialogut me Republikën e Serbisë; Shqyrtimi i parë i Projektligjit për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për financimin e subjekteve politike; Propozimi për formimin e Komisionit Ad Hoc  për përpilimin e Kodit për rregullimin dhe menaxhimin e fushës së pensioneve dhe beneficioneve nga sigurimi social.
Kuvendi i Kosovës në 30 janar nisi sesionin pranveror me seancën plenare të parë në vitin 2019 me 30 pika në axhendë, derisa ditëve të kaluara kishte disa takime të komisioneve parlamentare.
“Shqyrtimi i parë i Projektligjit për pastërtinë e figurës së zyrtarëve të lartë në institucionet publike dhe të të zgjedhurve”, ishte një nga pikat e axhendës.
Në 31 dhjetor Kuvendi i Republikës së Kosovës njoftonte përmbylljen e sesionit vjeshtor të punimeve.
“Konform Rregullores së Kuvendit, sesioni pranveror fillon të hënën e tretë të muajit janar, përkatësisht më 21 janar 2019”, theksonte njoftimi.
Përbërja aktuale e Kuvendit të Kosovës 120 anëtarësh ka dalë nga zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 11 qershorit 2017, ndërsa seanca konstituive me zgjedhjen e kryeparlamentarit me 61 vota dhe Kryesisë është mbajtur në 7 shtator, e në 9 shtator është zgjedhur me 62 vota Qeveria e re.
KOSOVË-LIROHET NGA DETYRA MINISTRI RIKALO I LISTËS SERBE
PRISHTINË, 2 Shkurt 2019-Gazeta DIELLI/ Kryeministri i Kosovës Ramush Haradinaj bën të ditur se, sot ka marrë vendim dhe ka liruar nga detyra Ministrin e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Nenad Rikalo.
“Z. Rikalo i shprehi falënderim për bashkëpunim gjatë kohës sa ishte aktiv si ministër në Qeverinë e Kosovës.
Në proceset politike para vetes, do të respektoj angazhimin e secilit. Ministri Rikalo ishte ministër i respektuar në Qeverinë e Republikës së Kosovës.
Bashkëpunimi me përfaqësuesit e të gjitha komuniteteve dhe përfaqësuesit e komunitetit serb, do të vazhdon palëkundur”, shprehet Haradinaj.
Shkarkimi i Rikalos, një nga 3 ministrat e Listës Serbe në Qeverinë e Kosovës, një prej të cilëve edhe zëvendëskryeministër, e që ka gati një vit që nuk marrin pjesë në mbledhjet e Qeverisë, është një nga pesë kushtet e partisë opozitare PSD të 12 deputëtëve të ndarë nga VV për votimin sot në Kuvend të Buxhetit të Shtetit 2019.

Filed Under: Kronike Tagged With: Buxheti 2019, Kuvendi i kosoves, Trepca

Si u identifikua flamuri me të cilin u varros Ismail Qemali?

February 2, 2019 by dgreca

Dokumente dhe letërkëmbime të vitit 1933/

Nga Gëzim Llojdia/

1.

Flamuri me të cilën u varros plaku i Vlorës është gjendur 8 vjet më parë .Këtë e vërtetojnë  Dr. Ariola Prifti dhe Prof. Dr. Frederik Stamati.Prof Stamati një restaurator i njohur  ka dhën edhe intervista dhe ka publikuar edhe shkrim me këtë rast.

Dr. Ariola Prifti thotë:”.Me datë 2 dhjetor 2011 u zbulua në fondin etnografik të Qendrës së Studimeve Albanologjike flamuri me të cilin u varros Ismail Qemali!Flamuri  gjendej në një kuti të fondit. Duke u shtyrë më tej në kohë Dr A.Prifit shprehet:”Në darkën e  10  shkurtit 1919 luftanija italiane “Alpino” solli në Skelë të Vlorës arkivolin me trupin e pa jetë  të njeriut të madh.Në atë kohë Vlora ndodhej nën pushtimin italian. U vendos që Ismail Qemali të varrosej në Kaninë, në varrezën familiare të familjes Vlora, me që në   qytet nuk kishte mundësi urbanistike. Komanda italiane, që i a kishte frikën rebelimit, urdhëroi që në ceremoni të mos përdorej asnjë flamur shqiptar. Kjo ishte poshtëruese për ndjenjat e një populli, patriotizmi i të cilit mbushte  grykën e pushkës. Këshilli bashkiak i Vlorës këmbënguli në përdorimin e simbolit shqiptar. Komanda italiane e kuptoi mirë ultimatumin atdhetar dhe lejoi që gjatë ceremonisë arkivoli të mbulohej me flamurin shqiptar. Dhe ashtu  u bë. Arkivoli u mbulua me flamurin e kuq me shqiponjën e zezë. Më tej Dr A.Prifti shprehet se ku u gjetë flamuri:Këtë  flamur i a kishte dhuruar Ismail Qemalit duka i Monpasiesë në mars të vitit 1913, kur ai bëri një vizitë në Vlorë. Në ato ditë flamurin e mbante me vete djali i madh i Ismail Qemalit, Et’hem Bej Vlora.Cermonia e varrimit u bë me 12 shkurt 1919. Ishte e mërkurë. U mbajtën dy fjalime mbresëlënëse  nga Jani Minga dhe nga Qazim Kokoshi. Mbas heshtjes u ekzekutua himni mbretëror italian. Pastaj kortezhi i gjatë u nis për në Kaninë. Ishte ora dhjetë. Karroca ku ndodhej arkivoli tërhiqej nga gjashtë kuaj. Anash ecnin me ngadalë dy rreshta  ushtarësh. Banda ushtarake ekzekutonte melodinë e përmortshme “Jone” të kompozitorit italian Petrella. Kortezhi prihej nga dymbëdhjetë kurora që mbaheshin nga “Djelmoshat e Vlorës”, të shoqërisë me po këtë emër.  Kurorat ishin gjithë lule, nderim dhe dashuri nga populli i Vlorës, nga shkollat, nga shoqëria “Djelmoshat e Vlorës” dhe nga gazeta “Kuvendi”. Mbas këtyre vinte “Shoqëria djaloshare”. Pastaj ecte banda ushtarake qe luante marshin funebër. Mbas bandës ushtarake ishin ushtarët e regjimentit 86 dhe reparti i mitralierëve italianë. Mbas këtyre ecte karroca me arkivolin e mbuluar me flamurin e kuq dhe shqiponjën e zezë, e nderuar dhe e ruajtur nga dy rreshta ushtarësh. Mbas karrocës ecte grupi i hoxhallarëve dhe mbas tyre të tre djemt e Ismail Qemalit. Pastaj gjenerali Settimo Pacentini, kundëradmirali Lrubetti, autoritet ushtarake dhe civile të krahinës, paria e qytetit dhe e qarkut, qytetarët, nxënësit e shkollave dhe në fund ushtarët e kavalerisë. Përpara varrimit flamurin e morën djemtë e Ismail Qemalit, të cilin flamur e përdorën përsëri në rivarrimin e tij në “Sheshin e Flamurit” me 28 nëntor 1932. Mbas kësaj Et’hem Bej Vlora e dhuroi flamurin për Muzeun Kombëtar.Në Arkivin e Shtetit ruhen disa dokumente që vërtetojnë ngjarjen.

2.

            Dokumenti: AQSH, fondi 195, viti 1933, dosja 173.

 “MBRETNIJA SHQIPTQRE

Prefektura mbretnore

                 Vlonё

Nr. 172

Vlonë me 21. Kallnuer. 1933

            P.T.

Ministris Aresimit TiranË

Këtu ngjitun kemi nderin me Ju paraqite proces-verbalin e mbajtun me rastin e marrjes në dorëzim té Flamurit qé ashte ngritun për té parën here né Vlonë, prej Patriotit Ismail Qemalit. Gjithashtu në pako të veçantë dhe po me këtë shkresé dërgohet edhe Flamuri në fjalé. Shtojmë se me gjithqë Z. Etéhem Vlora pretendon se ky Flamur ashte ngritur për té parén here né ndërtesën Qeveritare me dorën Atit tij, por nga sa kemi hetue ky Flamur ashte ngritur me të vërtet mëm 28 Nanduer 1912, por jo né ndërtesën Qeveritare, por né Zyrën e doganave né Vlone.Lutemi me na njoftue marrjen né dorëzim.

                                                                                                             Prefekti

                                                                                                                  A.  Nepravishta”

Shkruar me dorë:

“T’i dërgohet ky

flamur Bibliotekës”

Nën këtë shënim, është një tjetër, që konfirmon marrjen e flamurit në dorëzim:

“asht këtu në bibliotekën t’onë”

(firma)

28/10/33

Vijojnë disa vula dhe firma dhe në fund:

“Marrë në dorëzim me 29-X-933”.Po paraqesim edhe proces-verbalin shoqërues:

                                            “Proces-Verbal

Sot mé 28 Nanduer 1932, ditën e Hënë, me rastin e transferimit të eshtravet të shënjtorit tëéKombit té ndjerit Ismail Qemalit nga Kanina né Pemendoren kujtimore té ngrehun prej N.M. Tij Mbretit dhe në pranie të Përfaqësuesit té N.M.Tij Mbretit Shkëlqesisë së tij Gjeneral Leon De Gjilardi dhe të shkëlqesave të tyne Z.Z. Hil Mosi, Ministër i Arsimit, Milto Tutulani, Ministër i Drejtësisë dhe té Prefektit té Vlonés Z. Abedin Nepravishta, Zoti Ethem Bej Vlora, i biri  i té ndjerit Ismail Qemal pér kujtim Kombëtar i dorëzoj Prefektit të Vlonés Flamurin Kombëtar té cilin mé 28 Nanduer 1912 ati i tij Eroj i Kombit i ndjeri Ismail Qemal e ngriti né qytetin e Vlonës tue prokllamuar indinpendencën e Shqipnisë pas shumé shekujsh rrobnije.Kété Flamur té shenjté Prefekti i Vlonës ja dorëzoj Ministrit té Arësimit Shk. tij Z. Hil Mosi për t’a dépozituar né Muzeun Kombétar né Tirané.

Për sa ma nalté u redaktua ky Proces-Verbal i mbajtun në katër kopje dhe i nënëshkruem prej të gjithëve që  përmendën ma sipër.

Ministri i Arësimit               Ministri  i Drejtësisë               Përfaqësuesi i N.M.Tij

        Hil Mosi                           Milto Tutulani                             Mbretit

                                                                                         Gjeneral Leon De. Gilardidrejt

 

I biri i té djerit                                    Prefekti i Vlonës

Ismail Qemal                                       A. Nepravishta

Etem Vlora”       

 

Nga shkresa e mëposhtme, e firmosur nga vetë ministri i arsimit Mirash Ivanaj, vërtetohet se flamuri i u dorëzua Muzeut Kombëtar. E citojmë:

Dokumenti: AQSH, fondi 195, viti 1933, dosja 173.

“ Ministri E Arsimit

Nr. Prot. 1208. Dërgohet Flamuri Komtar i ngrehun për herë të parë në Vlonë.

Drejtorisë së Muzeut Komtar, Tiranë

Këtu ngjitun i dërgojmë asajë Drejtorije kopjen e process-verbalit të mbajtun me 28 Nanduer 1932 mbi flamurin komtar qi asht ngreh për herë të parë nga i ndjeri Ismail Qemali në Vlonë.Për njiherit me këto shkresa ju dërgojmë dhe kët flamur historik për t’a ruejtun me kujdes në muzeun komtar.

                                                                                    Ministr’i Arsimit

                                                                                       Mirash Ivanaj (firma)

Nisur me 6/XI/1933”

Kështu, në bazë të këtij dokumenti, Shqipëria u bë me flamur kombëtar. Por kjo nuk ishte e vërtetë. E vërtetojnë mohimet që i u bënë faktit të servirur nga dëshmitarët e atyre ngjarjeve, që detyruan autoritetet e kohës të bënin verifikime të shumta, për të sqaruar të vërtetën. Mirëpo patriotizmi vulosi mendimin. Për shumë kohë u besua se flamuri i pavarësisë ndodhej i ruajtur në Muzeun Kombëtar. U desh kohë që ngatarresa të shpështillej, por kjo është çështje që nuk lidhet me këtë shkrim, aq më tepër që është sqaruar.

 

“M.A.

Nri 402/749

Flamuri i Vlorësë

                                              Mënistërijës’ së Arësimitë

                                                                                                   Q y t e t

Bashkë me shkresën’ Nri 1208 të së 6s’ së këtij muaji, të shoqëruarë me verbalin’ e endur’në Vlorë më 28 të Vjeshtës’ së Tretë 1932. Muarëm’ në dorëim:

Flamurin’ kombëtar që shtolli në Vlorë vetë Ismail Qemal Vlora, mbë 28 të Vjeshtës së Tretë 1912.Ky flamur zu vëndin’ në rjeshtën’ e kujtimevet’ t’ tjerë, me vlejë të jëstorijëtë, që ruhen’ në Tiranë,  9 Vjesht’ e Tretë 1933

                                                                                       Drejtori

                                                                                 (Firma dhe vula )

Ngjitur’ pas kësaj’ dorë-dëftesa

e jonë Nri C. 208”

Dokumenti: AQSH, Fondi 195, viti 1936, dosja 62.

                                                 “Flamuri i Vlorësë

 

 

Për punën, e flamurit’ kombëtar që valoj në Vlorë për here të pare ditën’ e të lëҫiturit’ të Shqipërijsë mbë krye të vehtë, Zoti Et-hem Bej Vlora, bir i të ndjerit Iamail Qemal Bej Vlora, pati mirësijën’ të shtronjë këta kujtime:

1)      flamuri upat nga shtëpija e Zotit’ Syreja Bej Vlora. (Shënim nga F.Stamati: fjalët, “nga shtëpija e Zotit’ Syreja Bej Vlora”, janë të shuara me një vijë përsipër).

2)      Pëlhura e flamurit’ qe e leshtë dhe shkaba e shtampuarë; nuk’ mban mënt të ketë pasur,’ theka o kravatë.

3)      Të madhët’ të tijë, gjer sa mund të caktohet’ me të maturë syri, munt të qe afëro 0 m. 80 për së gjati, dhe 0 m. 50 për së gjëri.

Sa për fundin ‘ e këtij, flamuri Zoti Et-hem Bej Vlora ësht’ i mejtimit’ se flamuri nuk’ ka qënë shdukurë, po se ndodhet’ i ruajturë në Shqipërijë, ndër duar’ që do të kujtohen’ ndofta  ndonjë  ditë t’i a falin’ Muzejës’ Kombëtare.

Tiranë, 10 shkurt 1936”

            Më poshtë, në të majtë, është vula e Bibliotekës dhe Muzeut Kombëtar, si dhe firma, ndërsa në të djathtë, firma e Ethem Bej Vlorës. Poshtë ka një shënim:

(a)     Zoti Et-hem Bej Vlora ndreqi me dorën’ e vehtë:

“nga shtëpija e Zotit’ Xhemil Bej Vlora”.

            Ёshtë me interes edhe një dokument tjetër:

Dokumenti: AQSH, fondi 195, viti 1936, dosja 62. Po e citojmë:

                                                 “Flamuri i Doganës’ së Vlorësë.

Me shkresën’ e Mënistërijës’ së Arësimitë Nri 1208 të së 6s’ së Vjeshtës’ së Tretë 1933, i udorëzua Muzejës’ Kombëtare një flamur i trajtuarë prej dy fijesh pëlhure të leshtë, 1 m. 45 i gjatë dhe 0 m. 95 i gjërë, me shkabën’, me dy krerë dhe me krahë të shtallurë mbë të përpjetë, pa theka dhe pa kravatë.

Pas shkresës’ që i përsillte Muzejës’ Kombëare këtë flamurë, janë mpështeturë:

1)      një verbal me ditë  28 të Vjeshtës ‘ së Tretë 1932, në të cilin’ kan’  vënë duarëtë:

Përfaqësi I L. Madhërijës’ së Tijë Mbëretitë, Gjeneral Leon de Ghilardi,

Ministri i Arësimitë, Hil Mosi,

Ministri i Drejtësijësë, Milto Tutulani,

Zoti Et-hem bej Vlora, përfaqësi i Fëmijës’ së të ndjerit’ Ismail Qemal Beutë, Prefekti i Vlorësë, A. Nepravishta.Në këtë verbal është shënuar se flamuri i dhuruar  Muzejës’ Kombëtare është mu ay  që pati ngriturë në Vlorë me dorën’ e vehtë i ndjeri Ismail Qemal Beu, të 28në të Vjeshtës’ së tretë 1912.

2)      një shkresë e Prefekturës’ së Vlorësë, Nri 172 me ditë 21 Jenar 1933, në të cilën’, ndër

3)       t’jera, është shënuarë se si pas kërkim’ e hetimeve të bërë nga Prefektura e Vlorësë, ky flamur nuk ‘ ka qënë ngritur’ kurrë mbi ndërtesën’ qëverritare as ditën’ që ulëҫit të krye-mbë-vehtët’ të Shqipërijésë as mëë  pas, po ka valuarë vetëm për një kohë të gjatë mbi godinën’ e Doganës’ së detitë  të Vlorësë.

Për të kthillurë këtë pikë ukërkuanë hollësija nga Zoti Et-hem Bej Vlora, i cili pati mirësijën’ të apinj’ këta shënime:

1)      flamurin’ që  i udorëzua Muzejës’ Kombëtare, i a fali të ndjerit’ Ismail Qemal Beutë Duku i Monpansierit’, kur pat’ ardhurë në Vlorë, nga Marsi i vitit’ 1913.

2)      qëverrija e Shqipërijësë e përdori për Doganën’ e Vlorësë, mbi ndërtesën’ e së cilësë valoj gjer ditën’ që Ismail Qemal Beu hoqi dorë nga Kryesija e Qëverrijësë.

3)      mbë t’ ularguarë nga Vlora  Ismail Qemal Beu, kërkoj të ketë si kujtim një nga flamuret’ të Qëverrijësë; usgjoth ky flamur dhe i udorëua Zotit’ Et-hem Bej Vlora, i cili e pati me vehte gjatë kohës’ që bashkë me t’ anë undodhën’ ndëpër Evropë.

4)      ditën’ që i ndjeri Ismail Qemal Vlora ndërroj jetë në Perugia të Italijësë (25 Jenar 1919) Zoti Et-hem Bej Vlora mbuloj trupin’ e t’et me këtë flamur.

5)      kur upru i vdekuri në Vlorë dhe uvendos në sallën’ e fllugërijës’ së përmortëshme, që pati navaturë Kumanda e Ushtërijës’ Italjane, prapë ky flamur under mbi arqivolin’ e të vdekuritë.

6)      gjatë përsjellës’ së trupitë nga Vlora në Kaninë, arqivoli qe mbuluarë me po këtë flamur.

7)      edhe ditën’ që eshtërat’ të të ndjerit’ Ismail Qemal Beutë umbartën’ nga Kanina në Vlorë, për t’ ukallurë në varrin’-monoment, që ngrehu Qëverrija Mbëretërore e Shqipërijësë, ky flamur qe nderur’ mbi arqivolin’ edhe gjatë rrugësë edhe gjer sa  mori funt shërbesa e të kalluritë, pas së cilësë Zoti Et-hem Bej Vlora u a dorëzoj  Përfaqësvet’ të Qëverrijësë Mbëretërore, si kujtim për t’ uruajtur’ në Muzejën’ Kombëtare.

Tiranë, 10 Shkurt 1936”.Më poshtë, majtas,  është firma dhe vula e Bibliotekës dhe Muzeut Kombëtar, ndërsa djathtas firma e Et-hem Bej Vlorës.

3.

 Si u rajtën dokumentacionet.Dr.A.prifti shprehet:” Në vitin 1946 materialet e Muzeut Kombëtar i kaluan Institutit të Shkencave. Në vitin 1957, kur u krijua Universiteti i Tiranës, mori jetë edhe Instituti i histori-gjuhësisë, i cili pati në vartësi të vet edhe Muzeun arkeologjik-etnografik, si edhe fondin etnografik. Në këtë fond kaluan edhe flamujt, që ndodheshin dikur në Bibliotekën dhe  Muzeun Kombëtar. Mirëpo nuk pati asnjë dokument për historinë e tyre. Kështu, ata mbetën enigmë. Edhe i ndjeri Rrok Zojsi, themeluesi dhe shefi i etnografisë dhe i fondit etnografik, e kishte me të dëgjuar se dikush i kishte dorëzuar flamujt pa dhënë ndonjë sqarim për ta, duke thënë: merrini dhe ruaini edhe këta! Punonjësja më e vjetër e fondi etnografik Znj. Pandora Plaku, kujton edhe në ditët e sotme porosinë e Rrok Zojsit për kujdesin ndaj ketyre flamujve dhe punën që ka bërë ajo me kolegët e saj për t’i mbrojtur këta flamuj nga infeksionet e insekteve dhe nga dëmtime të tjera.Ishin tetëmbëdhjetë. Puna për identifikimin e tyre filloi dhjetë vjet më parë. Me 2 dhjetor 2011 i erdhi rradha këtij. Se si ndodhi mund ta tregojmë ndonjë herë tjetër.Flamuri është i plotë, por ka dëmtime të shumta. Ngjyra e kuqe është zbehur nga veprimi i diellit.

 

Filed Under: Histori Tagged With: Gezim Llojdia, Ismail Qemali, Si u identifikua flamuri me të cilin, u varros

Nëse ka ngrohje globale, pse është kaq i ftohtë?

February 2, 2019 by dgreca

Nga Rafael Floqi/

Ndërsa ndryshimet klimatike thuhet se po nxehin planetin, dimrat duhet të ngrohen më shpejt dhe vera duhet të jetë më nxehtë. Por tani gjatë këtyre periudhave të motit jashtëzakonisht të ftohtë, shumë njerëz pyesin: “Nëse Toka po bëhet më e ngrohtë, atëherë, pse dimrat po bëjnë kaq ftohtë?”

Presidenti Trump e ka ngritur këtë pyetje shpesh, e përsëriti së fundi edhe më 28 janar: “Pra, si mundet që temperaturat ulen kaq shumë? Ne kemi nevojë për ngrohjen globale”, ironizoi ai në Twitter.

Po  ç’ është ngrohja globale

Shkencëtarët, sipas gazetës britanike The Guardian, po insistojnë se ngrohja globale tani duhet të quhet nxehje globale, kështu thotë shkencëtari Jonathan Watts. Ndërsa profesor Richard Betts, i cili drejton krahun e kërkimit klimaterik të organizatës së monitorimit meteorologjik të Britanisë, bëri këto komente në mes të dëshmive në rritje se temperaturat në rritje kanë kaluar zonën e rehatisë dhe tani po sjellin kërcënime në rritje për njerëzimin. “Ngrohja globale është teknikisht më korrekte, sepse ne po flasim për ndryshimet në bilancin energjetik të planetit”, tha shkencëtari në samitin e klimës së OKB në Katowice të Polonisë. “Duhet të flasim për rrezikun e jo për pasigurinë”. Pikëpamjet e tij u përsëritën nga Hans Joachim Schellnhuber, një profesor i fizikës teorike dhe themelues i Institutit të Potsdamit për Hulumtimin e Ndikimit në Klimë në Gjermani. “Ngrohja globale nuk kap shkallën e shkatërrimit. Duke folur për nxehjen e Tokës është e ligjshme, “tha ai. Shkencëtarët shprehën zhgënjim në ritmin e ngadaltë të veprimeve nga udhëheqësit politikë për mbrojtjen nga ngrohja globale. Në nënshkrimin e marrëveshjes së Parisit 2015, qeveritë në mbarë botën synonin ta mbanin ngrohjen globale brenda rritjes prej 1.5C-2C mbi nivelet para-industriale. Por angazhimet aktuale janë shumë larg.., Në 3C të ndryshimit, Schellnhuber tha se Spanja jugore do të bëhej pjesë e Saharasë. Edhe 2C, tha ai, nuk mund të garantohej si e sigurt. Madje Pakti i Parisit është vetëm një firewall, tha ai. “Nuk na ndihmon ta mbajmë botën siç është tani. E kemi humbur tashmë këtë mundësi. Është një firewall kundër kaosit të klimës. ” Sipas Johan Rockström, drejtor ekzekutiv i qendrës së elasticitetit të Stokholmit, “plasaritjet” po fillojnë  të shfaqen në sistemin e klimës që nxitnin natyrën nga të qenit një mik që thith dioksidin e karbonit tek një armik që liron dioksidin e karbonit. Këto shqetësime nxiten nga rritja e intensitetit të zjarreve të pyjeve, efekti i shkrirjes së akullit në rrjedhën e avionit dhe rritja e rrezikut të shkrirjes së permafrostit, i cili do të lëshojë metanin e bllokuar.

Ndryshe nga Protokolli i Kiotos, i cili krijoi objektiva ligjërisht të detyrueshme për reduktimin e emetimeve (si dhe ndëshkimet për mos përmbushjen) vetëm për vendet e zhvilluara, Marrëveshja e Parisit kërkon që të gjitha vendet e pasura, të varfra, të zhvilluara dhe në zhvillim, të bëjnë pjesën e tyre dhe të zvogëlojnë emetimet e gazrave serrë . Për këtë qëllim, fleksibiliteti më i madh është ndërtuar në Marrëveshjen e Parisit: Asnjë kufizim nuk përfshihet në angazhimet që duhet të bëjnë vendet, kombet mund të vendosin vullnetarisht objektivat e tyre të emetimit (NDC) dhe vendet nuk kanë asnjë gjobë për t’u pakësuar nga objektivat e tyre të propozuara. Megjithatë, ajo që kërkon Marrëveshja e Parisit është monitorimi, raportimi dhe rivlerësimi i synimeve individuale dhe kolektive të vendit përgjatë viteve. Tërheqja e SHBA nga kjo marrëveshje për arsye ekonomike e shton rrezikun.

Por le t’i kthehemi pyetjes, nëse ka ngrohje globale, pse është kaq i ftohtë?

 

Përgjigja qëndron në dallimin mes motit dhe klimës lokale. “Klima i referohet asaj se si atmosfera vepron gjatë një periudhe të gjatë kohore, ndërsa moti përshkruan se çfarë po ndodh në një shkallë shumë më të shkurtër kohore. Klima mesatare mund të mendohet, në një farë mënyre, si shuma e periudhave të gjata të motit.

Ose, për të përdorur një analogji që z. Trump mund të vlerësojë, koha është se sa para keni në xhepin tuaj sot, ndërsa klima është vlera juaj neto. Edhe në një ditë kur është më e ftohtë se mesatarja ku jetoni, bota si tërësi shpesh është më e ngrohtë se mesatarja, të cilën mund ta shihni vetë në hartat ditore nga Universiteti i Maine. Aty jepet një shembull nga një periudhë e motit të pazakontë të thatë në dhjetor të vitit 2017, kur në shumë pjesë të Shteteve të Bashkuara temperaturat ishin 15-30 gradë Fahrenheit më të ftohta se mesatarja, por bota si tërësi ishte rreth 0.9 gradë Fahrenheit më e ngrohtë se mesatarja e viteve 1979-2000:

Ndërsa shkencëtarët e klimës presin, që bota të ngrohet mesatarisht afërsisht dy deri në shtatë gradë Fahrenheit deri në fund të shekullit – varësisht, se sa shpejt rriten emetimet e gazrave serë – por nuk presin që kjo të nënkuptojë fundin e stinës së dimrit. Regjistrimi i temperaturave të ulëta do të vazhdojnë të ndodhë, ato do të bëhen më rralla me kalimin e kohës. Një studim i vitit 2009, zbuloi se Shtetet e Bashkuara panë më shumë rekorde të temperaturave të ulëta në vitet 1950, por në vitet 2000 pat dy herë më shumë rekorde të temperatura te ulëta rekord.

Disa veta sqarojnë se temperatura e kohëve të fundit të ftohtë janë shkaktuar nga një sistem moti i tmerrshëm i quajtur vorbulla polare (Polar Vortex). Ekzistojnë dëshmi në rritje për të sugjeruar se vorbulla polare po shfaqet gjithnjë e më shumë jashtë Arktikut, për shkak të ndryshimeve në rrjedhën të rrymës detare Golf Stream që i atribuohen ngrohjes atmosferike. Këto ndryshime ndihmojnë shtyrjen e frikshme të ajrit nga Arktiku dhe futen drejt jugut.

Politikanët janë përpjekur të përdorin këto situata klimatike për të provuar si p.sh. senatori James Inhofe, një republikan nga Oklahoma, solli një grumbull të dhënash në disa mbledhje në Senat në shkurt 2015, si dëshmi se Toka nuk po ngrohej.

  1. Trump ka bërë një zakon të transmetojë skepticizmin e tij ndaj ngrohjes së klimës në Twitter, duke postuar komente mbi “ndryshimin e klimës” ose “ngrohjen globale” më shumë se 100 herë qysh nga viti 2011. Para presidencës së tij, ai e quajti ndryshimin e klimës një mashtrim, dhe pohoi se ideja u përjetësua nga kinezët. Në vitin 2018, ai e mbështeti ketë pretendim duke thënë: “Unë nuk mendoj se ka ndonjë mashtrim. Unë mendoj se ka ndoshta një ndryshim. Por unë nuk e di që të jetë shkaktuar nga njeriu “.

Ashtu si çdo dimër, acari në Evropë dhe vorbullat polare në Shtetet e Bashkuara i shtyjnë një pjesë të njerëzve (të cilët nuk e dinë dallimin mes motit dhe klimës) të mohojnë realitetin e ngrohjes globale. E vërteta, megjithatë, është e kundërta. Por si shpjegohen temperaturat  -33 gradë në Çikago, -35 ° F në North Dakota, erërat e ftohta -52 °F (windshields). Këto temperatura shumë të ulëta dhe me acar, po e kthejnë këndvështrimet për ngrohjen globale të mos duket aq emergjente sa në fakt është. Dhe kjo shtron pyetjen .

Përse në një planet që supozohet se po ngrohet duhet të jetë kaq ftohtë? A nuk e mohon kjo ngrohjen globale?

Si ta shpjegojmë këtë fenomen? Klimatologët theksojnë se në këto raste ka një tendencë për të bërë gabime në vlerësime. Së pari, një periudhë e ftohtë disa ditore në një zonë të planetit është një fenomen meteorologjik dhe meteorologjia shpjegon se çfarë ndodh në një kohë të kufizuar. Së dyti: ndryshimi global i klimës është një teori shkencore që shpjegon se çfarë ndodh dhe do të ndodhë me të gjithë planetin mbi 150 vjet ose më shumë.

Përkundër këtij konsensusi shkencor mbi ndryshimet klimatike, janë bërë pohime se shkencëtarët dhe institucionet e përfshira në kërkimin e ngrohjes globale janë pjesë e një komploti shkencor botëror ose të angazhuar në një mashtrim manipulues. [9] Ka pasur pohime për keqpërdorime, kryesisht në polemikë e-mail të Climatic Research Unit (“Climate Gate”). Tetë komisione hetuan këto pohime dhe raporte të publikuara, secili duke gjetur asnjë dëshmi mashtrimi apo sjelljeje të keqe shkencore. [10] Raporti i Muir Russell deklaroi se “ashpërsia dhe ndershmëria e shkencëtarëve si shkencëtarë nuk janë në dyshim”, se hetuesit “nuk gjetën ndonjë provë të sjelljes që mund të dëmtonte përfundimet e vlerësimeve të IPCC-së”, por që kishte pasur “një model i qëndrueshëm i dështimit për të shfaqur shkallën e duhur të hapjes. “Konsensusi shkencor se ngrohja globale ndodh si rezultat i aktivitetit njerëzor mbeti i pandryshuar në fund të hetimeve.

A është ngrohja globale teori konspirative?

Në një fjalim të dhënë në Komisionin e Senatit të SHBA për Mjedisin dhe Punët Publike më 28 korrik 2003, titulluar “Shkenca e Ndryshimeve Klimatike”, Senatori James Inhofe (republikan, nga  Oklahoma) e përfundoi fjalimin duke pyetur: ” Me gjithë histerinë, e gjithë frikën, e gjithë shkenca e rremë, a mund të jetë se ngrohja globale e bërë nga njeriu është mashtrimi më i madh i kryer ndonjëherë nga populli amerikan? ” Ai tha më tej, “disa pjesë të procesit të IPCC-së i ngjanin një gjyqi në stilin sovjetik, në të cilin faktet janë të paracaktuara dhe pastërtia ideologjike nënshtron ashpërsinë teknike dhe shkencore”.  William M. Grey tha në vitin 2006 se ngrohja globale u bë shkak politik për shkak të mungesës së ndonjë armiku tjetër pas përfundimit të Luftës së Ftohtë. Ai vazhdoi të thotë se qëllimi i saj ishte ushtrimi i ndikimit politik, përpjekja për të futur qeverinë botërore dhe për të kontrolluar njerëzit, duke shtuar: “Kam një pikëpamje demoniake për këtë”. Dokumentari televiziv “The Great Global Warming Swindle” i bërë nga Martin Durkin, i cili e quajti ngrohjen globale “një industri multi-miliardë dollarësh në mbarë botën, e krijuar nga ambientalistët fanatikisht anti-industrial”. Ndryshimi i klimës është quajtur edhe “Mashtrimi më i madh në histori” nga John Coleman, i cili bashkë-themeloi Wather Channel .Në vitin 2012, Donald Trump pretendonte se “Koncepti i ngrohjes globale u krijua nga kinezët në mënyrë që prodhimi i SHBA të mos konkurronte atë kinez.

Bibla në ndihmë të luftës politike për klimën

Ngrohja globale është bërë një element i luftës politike aktuale në SHBA. Përfaqësuesja Alexandria Ocasio-Cortez (D-NY) që anon nga idetë socialiste pasi deklaroi se bota do të shuhet në 12 vjet, që nonsens, që tregon indoktrinim me teoritë e majta të nën presidentit Al Gore për të treguat “njohje e të thellë të problemeve të klimës “ iu përgjigjet të mërkurën sekretares së shtypit të Shtëpisë së Bardhë, Sarah Huckabee Sanders, duke thirrur në ndihmë të deklaratës së saj për ndryshimin e klimës një “autoritet shumë më të lartë” duke thirrur Biblën. Duke mos cituar vargje specifike, ligjvënësja e sapo betuar thirri në ndihmë shkrimet e shenjta në mbrojtje të lutjeve të saj të pasionuara për të adresuar ndryshimet klimatike. Duke shkruar në twitter.

“Zanafilla 1: Perëndia shikoi botën dhe e quajti të mirë jo një herë, jo dy herë, por shtatë herë”. “Zanafilla 2: Perëndia urdhëron të gjithë njerëzit ‘të shërbejnë dhe mbrojnë’ krijimin”. “Levitiku: Perëndia urdhëron që jo vetëm njerëzit, por edhe toka që i mban ata, duhet të respektohen”, shtoi ajo.

Ligjvënësja duket se ishte, duke parafrazuar një artikull të një reviste relevante nga viti i kaluar me titull: “Ndalimi i ndryshimeve klimatike, është një pjesë e pasuesve së Jezusit”. Artikulli përfshinte përkthime të përshtatura të pasazheve specifike biblike. Ocasio-Cortez ka përdorur shpesh llogarinë e saj të Twitter për të luajtur me kritikët dhe për të promovuar mesazhet e saj progresive. Komentet e Sanders u shtynë komentet e saj se “bota do të përfundojë në 12 vjet nëse nuk i drejtohemi ndryshimeve klimatike”.

“Unë nuk mendoj se do ta dëgjojmë atë për shumë gjëra, veçanërisht për çdo gjë që do të lëmë në duart e një autoriteti shumë më të lartë,” tha Sanders,. “Dhe sigurisht mos dëgjoni kongresmenë taze se kur bota të përfundojë.”

Kjo është politika, por në fakt, nga pikëpamja shkencore, dobësimi i vorbullave polare është një fenomen i vazhdueshëm, i cili është forcuar për disa dekada tani, dhe krijon mundësi për të ftohtë në kontinent, edhe pse jo aq ftohtë si në SHBA.

Vorbullat polare dhe efekti i tyre

“Në dyzet vitet e fundit këto ngjarje të motit, të shkaktuara nga erërat e forta arktike, janë bërë më të vazhdueshme, e më të gjata “. Ky është një konfirmim që mekanizmat e tyre ende nuk janë kuptuar plotësisht, por sidoqoftë ngrohja anormale e Arktikut dhe e gjithë planetit ka ndikime të rëndësishme në klimën e Tokës.

Gjatë valës së ngricës së vitit 2018, në bregun lindor të Shteteve të Bashkuara temperatura arriti pothuajse -40 ° C, bregu perëndimor ishte ende duke u përpjekur të shërohej nga efektet e zjarreve të frikshme që kishin prekur vendet, veçanërisht Kaliforninë.

Në shumë pjesë të tjera të botës, përfshirë Alaskën dhe Siberinë, temperaturat ishin shumë më të larta: në veçanti, në zonat arktike temperaturat prej rreth 3.4°C ishin mbi mesataren.

Shpjegimi i një fenomeni të tillë të veçantë qëndron në të ashtuquajturin vorbull polare: ky fenomen është një lloj unaze e vazhdueshme e erërave të forta që rrethojnë Polin e Veriut dhe “mbajnë” ajrin më të ftohtë në lartësi të larta. Pas ngrohjes, ndoshta edhe shkrirjes së akullit polar, kjo vorbull fillon të ngadalësohet dhe të tërheqë valë më të thella e më të gjera, të cilat gjithashtu mund të prishen e shpërndahen. Këto valë më të thella shkaktojnë një fluks ajri polar që ul temperaturat dhe krijon një klimë më të butë në veri. I njëjti fenomen, u zhvillua edhe në Evropë dhe Azinë veriore. Nga ana tjetër, kohët e fundit mbrojtësit e ngrohjes globale, nuk po përdorin “termin ngrohje globale”, me “ndryshimet klimaterike”.

Por cila do qoftë të jenë qëndrimet politike dhe vërteta shkencore .Toka duket si një pacient që vjen te mjeku dhe të merr një diagnozë vërtet të keqe. Por nëse shkenca është e saktë, teknologjia është e drejtë, dhe politika është e drejtë atëherë njerëzimi ka mundësi ta kurojë këtë situatë shumë të tmerrshme. Nuk ka asnjë sugjerim shkencor, se nuk mund ta bëjmë këtë gjë tani.

Filed Under: Politike Tagged With: ftohti, Ngrohja Globale, Rafael Floqi

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 31
  • 32
  • 33
  • 34
  • 35
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit
  • Shqipëria u bë pjesë e Lidhjes së Kombeve (17 dhjetor 1920)
  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT