Archives for April 2020

29 PRILL 1967 ARRESTOHET  AT PJETER MESHKALLA S.J.

April 29, 2020 by dgreca

AT PJETER MESHKALLA S.J. –1901 – 1988) (Grafikë nga F.Radovani)/

Shkruan:Fritz Radovani- Instituti Pedagogjik Shkoder, ora 17.00… Organizohet demaskimi e arrestimi i Klerikut të Madh të Shqipnisë “ateiste”, At Pjeter Meshkalla, figurë e njohun antikomuniste dhe e papersëriteshme në historinë e lavdishme të Klerit Katolik Shqiptar. Ai hyni në Institut, ku të gjithë ishin me ftesa. Në sallë zakonisht hynin të zgjedhunit dhe të “porositurit” që do të flisnin si dhe duertrokitësit e njohun ndër këto mbledhje të Gjenocidit të vertetë.

Mbledhja drejtohej nga një presidium i përbamë nga Luigj Shala, Vat Deda, Arif Gashi dhe Palok Kraja, që mbajti edhe referatin e hymjes. Filluen mbas tij diskutimet e zjarrta kundër Zotit, Fesë, klerit dhe në veçansi kundër jezuitëve, mbasi atij Urdhni i përkiste At Mëshkalla. Dufin ma të madh kundër jezuitëve e shfreu agjenti i njohun i Ramiz Alisë, Jup Kastrati, i porsazgjedhun “Kryetar i Komisionit të Përzgjedhjes së Leteraturës Fetare (Kishtare)”. Ai foli për rolin reaksionar që kanë luejtë jezuitët në Shqipni tue përfshi këtu krejt klerin katolik, madje edhe ata prej të cilëve kishte vjedhë e përvetësue edhe librat e artikujt që ka kopjue e botue Jupi në emnin e vet. Mbas tij foli mjeku Ramiz Hafizi që u mundue me shpjegue disa “pakjartësi” të Biblës, por At Mëshkalla i tha: “Shko e lexoi mirë, se nuk janë të shkrueme kërkund tek Bibla këto që thue ti!..”. Foli edhe “shoqja” Angjelina Uli e u “duartrokitën” diskutimet e Luçije Gerës, Dedë Kullës, Mandica Jovani etj. Nga salla u ndigjue zani i dy komunistave: Vasil Kafesë dhe Xhemal Dinit, që pyeti At Mëshkallën:“Ti i ke shkrue Kryeministrit për Inkuizicionin, çka ke dashtë me thanë?” – At Mëshkalla, me qetësinë e Tij, iu përgjegj: “Shif fjalorin se ka shumë kuptime, ti merr cilin të duesh!”…Asht kërkue me folë aty edhe mjeku Kolë Pepa dhe mësuesi Mark Temali, të cilët nuk kanë pranue. Xhemal Dini njoftoi: “Që sonte populli do të djegin Ungjillin!” – At Mëshkalla Ju përgjegj: “Digjeni edhe ju që sonte, se ka dymijë vjet që thërrasin shokët tuej me djegë Ungjillin, e Feja e Krishtit veç sa vjen e forcohet!

Nga rreshtat e parë u çue në kambë xhelati i njohtun i Sigurimit Xhevdet Miloti (që ishte edhe Shef i Seksionit Katolik në Degën e Punve të Mbrendëshme të Shkodrës), e tue u ngërdheshë i vuni prangat. Parase të hynte At Mëshkalla në gjips të Sigurimit që priste tek dera e Institutit, Xheudet krimineli si gjithmonë e shtyni me shqelm…

Arrestimi u ba per Letren që At Pjeter Meshkalla i ka shkrue kriminelit Mehmet Shehu:

Kryetarit të Këshillit të Ministrave

Mehmet Shehu Tiranë

Shkëlqesë,

Pardje, me 3-IV-1967, ora 19, pjesa ma e madhe e klerikëve katolikë që gjendët sot në Shkodër, kjemë thirrë në Sallën e Kandit të Kuq të Komitetit Ekzekutiv. Na u komunikue, ndër tjera, se do të denonconim gjithëshka kishim, me përjashtim të teshave personale të domosdoshme të veshjes dhe të fjetjes, pse të tjerat të gjitha ishin të popullit dhe popullit duhët t’i kthehen; dhe se nuk do t’ushtronim asnjë sherbim fetar, as edhe privatisht: Këte e ka vendosë populli.

Mendova të drejtohem me këte letër Shkëlqesës s’Uej, për me i çfaqë mendimin tim, jo ndryshej, por si njeriu njeriut. Sa për libra të mij, gjana kishtare etj., le të vinë e t’i marrin kur të duen: nuk asht e para herë që unë dal në rrugë të madhe.

Por unë dëshiroj të çfaq disa mendime në përgjithësi: Dorëshkrimet janë pronë e shenjtë dhe e paprekëshme e Autorit, në mos i dorëzoftë ai vetë e në mos kjofshin kundra Sigurimit të Shtetit.

Sa për pasuni të tjera, as bujarija e burrnija e popullit, as ligji natural ma elementar nuk e pranon që një gja që asht falun njëherë njaj përsoni o njaj enti të caktuem, të kërkohet rishtas prej dhuruesit si gja e tija. Spekullimet e shpërdorimet goditen. Dhe, e vërteta asht se populli, pothuejse në çdo vend e ka përcjellë priftin e vet (të mirë o të dobtë) me vaj, si përfaqësuesin e fesë së vet.

Një hije e zezë ka ra mbi popull kur ka pa tue u mbyllë Kishat, tue u rrëzue kumbonaret, e sidomos tue u lejue të viheshin në lojë përsonat dhe gjanat fetare, tue fye kështu thellë ndjenjat kaq të shenjta të besimit.

Po atë efekt kanë ba fushatat e çfrenueme diskredituese antifetare zhvillue me të gjitha mjetet e propagandës. Si përgjegje populli ka mbushë Kishat deri në çastin e mbylljes së tyne. Çë vlerë ka atëherë qendrimi i një pakice të pandërgjegjëshme o të frikësueme me lloj lloj presionesh?

Sidomos pjesa e friksueme me kërcnime, presione, premtime e pushime nga puna, pëson torturën ma të madhën, sepse e lidhun nga kafshata e bukës, shtërngohet me mohue me gojë atë që beson; dhe kështu fushata që po bahet synon me formue një brezni pa kurajo civile, pa burrëni, opurtuniste, servile, tue prishë karakterin e Shqiptarit në dam t’Atdheut. Njerëzit kane frikë m’u takue, m’u përshëndetë rrugës me miq që janë në sy o të “prekun”. E kush po di se cilët janë! –Flitet shumë për Inkuizicionin e sot 500 vjetëve, dhe jo fort objektivisht. Po për këte të Shek. XX-të?

Vi tash tek unë. Unë vijën e tanë jetës sime nuk mund e ndryshoj, por do ta vazhdoj derisa të kemë frymë. Pengesa e jashtme e forcës madhore do të bajë në mue vetëm atë efekt që ban guri o dheu që pengon rrjedhën e ujit: Populli më njeh dhe e din mirë si kam shkri jetën për té.

Unë them se, me këte luftë kundra fesë neve, edhe po diskreditohemi faqe botës, së cilës i kemi dhanë premtime solemne për liritë dhe të drejtat njerëzore në Shqipni. Kur në vj. 1945, në Tiranë, me 8 mars, unë u takova me Juve, Shkëlqesë, se kishem ndigjue prej komunistëve fjalët: “Këte Kishë do ta bajmë kinema”; Ju m’u përgjigjët: “Kjo asht propagandë armiqësore!”.

Me të vërtetë, as anmiku ma i tërbuem i Pushtetit s’ka muejtë me u ba një propagandë ma anmiqësore në 22 vjet, sa i keni ba vetit.

Nuk më ka shty me Ju shkrue, Shkëlqesë, as urrejtja, as ambicioni, as interesi, por vetëm ndërgjegja, e vërteta dhe e mira.

Krytarit të Kësh. të Ministrave Me nderime

Mehmet Shehu Pjetër Mëshkalla

në Kryeministri – Tiranë meshtar katolik i Shoqënisë Jezu.

5 Prill 1967.

30 PRILL 1967, ora 08.00. Në Degen e Punve të Mbrendshme Shkoder:

Oficeri pyetës asht Llambi Jegeni, asistues Skënder Myftafaraj. Në kontrollin që u ba në shtëpinë e tij asistoi oficeri kriminel Dhimitër Shkodrani. Arrestimi dhe kontrolli i shtëpisë u ba me urdhën të prokuror Faik Minarollit.

19 KORRIK 1967. Ditë e nxehtë si ditët e korrikut në Shkodër, që me gojën e popullit thirrëshin “djegagurë”, pra me plasë edhe guri nga nxehtësia. Hapet gjyqi dhe jepet vendimi me 10 vjet heqje lirije, punë të detyrueshme dhe konfiskim të pasunisë…

At Mëshkalla iu afrue mikrofonit, rregulloi koletin e këmishës dhe tha fjalën e fundit:

“Ju më dënoni sa të doni mbasi mue nuk keni shka më bani. Unë prapseprap do të dal sepse ju, shpejtë keni me mbarue mbasi shoshojnë keni me hanger e aty, asht fundi i juej. Feja e Krishtit nuk mbaron kurr!” (Dosja 4191|1 Arkivi M. M. Tiranë, 1998).

Prof. Arshi Pipa shkruan për At Mëshkallën: “…Por, 25 vjet burg ndër burgjët staliniste, peshojnë ndoshta, edhe ma randë në kandarin e martirizimit, se pushkatimi”.

SOT, 29 PRILL 2020…

At Pjeter Meshkalla S.J., asht le në vitin 1901. Asht arrestue në vitin 1946. U lirue në 1961.

Mbas 15 vjetve burg, arrestohet heren e dytë në 1967 e lirohet në 1977. Ka ba 25 vjet burg.

28 KORRIK 1988 Populli i Shkodres, pa dallim Feje e percolli në banesen e fundit.

•Populli Shqiptar asht krenar per qendrimin Atdhetar, Burrnor dhe Heroik të Klerit Katolik, që ndoshta, me veprat e Tij, asht kenë model i qindresës së pakthyeshme në krejt Europen Lindore komuniste perballë diktaturës barbare të tiranit Enver Hoxha dhe pasuesit tij anadollak, Ramiz Alia, që ushtruen Gjenocid të vertetë, gjatë gjithë sundimit tyne antinjerzor në Token e Bekueme Shqiptare të Gjergj Kastriotit dhe Nanës Tereze…

What happens if you and daddy die?’

April 28, 2020 by dgreca

Children of doctors and nurses have kept anguished journals, written parents goodbye letters and created detailed plans in case they never see their moms or dads again/
By John Woodrow Cox*/
A month had passed since the first-grader last saw her dad, and her mom hadn’t stopped by in nearly a week, but now, from the kitchen, she heard a tapping on the front window. Tamina Tracy looked over, and when she saw the woman in a blue surgical mask standing outside the Northwest Washington rowhouse, the girl’s hazel eyes widened.
“Mama! My mama is here!” said Tamina, 6, as she hopped into the air and sprinted barefoot toward the door, her pigtails bouncing.
She wasn’t expecting her mother, Leah Lujan, that April Saturday. When her parents, both nurse practitioners, started treating patients with a scary new virus, they’d sent Tamina to live with her cousins. Her dad, Jimmy Tracy, also left their Adams Morgan home, moving into a relative’s empty apartment. Tamina didn’t know he’d developed a fever a few days later or that her parents feared he had the virus until his test came back negative, allowing her mother to visit the day before Easter.
Tamina, an only child, had struggled with the move, at times finding the separation unbearable, so they didn’t tell her Jimmy was sick. She understood it could happen, though. Before schools closed, a classmate explained that everyone who gets infected with the coronavirus dies. Then she overheard her parents talking about how they both expected to catch it, and she thought that meant they would die, too.
No, Leah told her daughter. That wasn’t true. Most people who get sick recover. But Leah didn’t lie, either. Some people, she acknowledged, do not make it.
That terrified Tamina, one of thousands of children across the country who have suddenly confronted the possibility that their parents’ jobs — to care for the ill — could cost them their lives. Already, more than 9,200 health-care workers have tested positive for covid-19, according to the Centers for Disease Control and Prevention. The illness has killed at least 27 of them, the CDC says, but the true number is much higher. National Nurses United found that more than 50 registered nurses, alone, have died.
Some health-care workers have moved away from their families, and many others have isolated in spare bedrooms or basements, trying to explain to their kids that they can no longer hug them because the consequences of even a single touch could be dire.
Most of all, parents have wrestled with how much to divulge, because what their children do and don’t know about the pandemic could consume them. In many cases, it already has: Kids have endured nightmares and recorded their anguish in journals, written parents goodbye letters and created detailed plans of what they’ll do in case they never see their mom or dad again.
Tamina’s anxiety seldom relented. Nearly every time her mother visited, the girl asked the same questions.
“When can I come home?”
“Why can’t daddy be here, too?”
“When is this going to be over?”
This time, though, Tamina was distracted.
“I brought you all kinds of stuff,” Leah said as she opened a shopping bag packed with toys and clothes.(*The Washington Post)

VATRA 108 VJET- MESAZH URIMI I KRYETARIT TË VATRËS Z. ELMI BERISHA

April 28, 2020 by dgreca

Urim i përzemërt për 108 vjetorin e themelimit të Federatës Pan Shqiptare të Amerikës “VATRA”, nga kryetari i saj Z. Elmi Berisha!

Të dashur vatranë;

Të nderuar bashkatdhetarë;

Sot është nje ditë shumë e veçantë për Shqiptarët e Amerikës, dhe të gjithë mergatën shqiptare të kudondodhur, por edhe për vendin e origjinës prej nga vijnë shqiptarët në Ballkan.

Sot, 108 vite më parë u lind shkëndija e parë, shpresa dhe dëshira e fuqishme e Shqiptarëve të Amerikës me në krye Fan Nolin dhe Faik Konicën me bashkëpunëtorët e tyre për të krijuar Federatën Pan Shqiptare të Amerikës me emrin e ngrohtë “VATRA”, e cila do i shërbente me përkushtim Kombëtar nevojave dhe interesave të shqiptarëve, që nga pragu i Pavarësisë (7 muaj para se të shpallej Shqipëria e Pavarur) deri në ditët e sotme.

Themeluesit e formuan Vatrën me një qëllim të vetëm; për të bashkuar forcat intelektuale, fuqitë materiale dhe njerëzore kombëtare për t’i ardhur në ndihmë Shqipërisë dhe kombit shqiptar në përgjegjësi.

Me shumë mund e sakrifica ia arritën të mbrojnë interesin kombëtar dhe mbi të gjitha të mbrojnë kufinjtë e Shqipërisë. Për 108 vite më radhë Vatra nuk ndaloi së punuari dhe asnjëherë nuk rreshti duke i dalë për Zot shqiptarëve të kudo ndodhur. Vatra ishte suporti kryesor në formimin e shtetit të parë shqiptar dhe vazhdoi me kontributin e saj në të gjitha proçeset e ndërtimit të shtetit shqiptar në 108 vite ekzistencë. Gjithashtu Vatra dha një kontribut tejet të vyer edhe në formimin e shtetit më të ri në botë, ” Kosovës” që sot gëzon lirinë dhe pavarësinë e saj.

– Unë, uroj nga zemra që Vatra të këtë jetëgjatësi me qindra e qindra vite tjera dhe asnjëherë të mos të shuhet ngrohja e këtij dielli, që ngroh zemrat dhe trojet e çdo shqiptari të kudondodhur.

Në këtë ditë të veçantë në kalendarin e Historisë Kombëtare ne vatranët e sotëm nderojmë themeluesit e Federatës dhe përulemi me respekt të thellë për dëshmorët antikomunist të Vatrës: Sot është ditëvdekja njërit prej bashkëthemeluesëve të Vatrës, e patriotit Kristo Kirka, i cili vdiq në burgun famkeq të Burrelit dhe sot nuk i janë gjetur eshtrat! I përjetshëm kujtimi i atdhetarit.

Po ashtu përulemi me respekt për ish kryetarin e Vatrës Kolë Tromara, Menaxherin e Diellit dhe komandantin e Trupave Vullnetare të Vatrës, që lanë Amerikën për të mbrojtë Shqipërinë nga fqinjët e jugut-Aqif Përmeti, Editorin e Diellit Bahri Omari, të tre të pushkatuar nga diktatura komuniste.

Përulemi para vuajtjeve në burgjet e diktaturës të Kryetarit të Vatrës dhe Editorit të Diellit Aqile Tasi, Koço Kota, Kolë Rodhja, ish editorit të Diellit Andon Frashëri, të vatranit që udhëhoqi fushatën e Shpëtimit të Shqiëprisë, por që u shua në qelitë e hetuesisë Ali Kuçi, e shumë vatranëve të tjerë, që shkuan të bënin Shqipërinë. I përjetshëm Kujtimi i Tyre!

Respekt dhe Mirënjohje për të gjithë brezat që kanë punuar prej 108 vitesh në radhët e Vatrës.

Nderim për kryetarët e saj!

Urime të përzemërta në 108 – vjetorin Vatrës, shqiptarëve të Amerikës dhe gjithë shqiptarëve nëpër botë!

Vatranë, ta gëzojmë FESTËN e Themelimit të VATRËS!

KRYETARI I FEDERATES PAN SHQIPTARE TE AMERIKES”VATRA”

ELMI BERISHA

28 Prill, 2020

As Parajsen tuaj nuk e duam!

April 28, 2020 by dgreca

Timeo Danaos et dona ferentes (Ruhuni nga greket madje edhe kur sjellin dhurata)/

Opinion nga Sadik ELSHANI/*

Ka disa jave e muaj qe Kosova, si gati çdo vend tjeter i botes jane dukje u ballafaquar me shume sfida qe vijne si rrjedhoje e Coronavirusit, apo Covid – 19, siç eshte i njohur ne terminologjine mjekesore dhe ne ligjerimin publik. Disa vende jane duke e ballafaquar pak me lehte e disa te tjera pak me veshtire. Ne rrethana te tilla secili vend ka nevoje per ndihmen e njeri – tjetrit ne forma te ndryshme: ndihme ne pajisje mjekesore, teste, ndihma financiare, kembim pervojash, etj. Sidomos vendet fqinje duhet te bashkepunojne sa me ngushte, t’i bashkerendojne masat qe duhen marre e te ndihmojne njeri – tjetrin. Dite me pare Serbia i “dhuroi” Kosoves 1000 teste per Covid – 19 dhe Kosova i pranoi. Ky veprim ngjalli nje reagim, nje dileme: nje pjese e popullates, zyrtareve e figurave publike u pajtua qe ketu nuk ka asgje te keqe – fqinji i ndihmon fqinjit ne rast fatkeqesie. Ndersa nje pjese tjeter me hidherim u shpreh se ndihma kurrsesi nuk ka qene dashte te pranohej. Keto reagime mjaft emocionale jane te kuptueshme, sepse kjo “ndihme” vinte nga Serbia, vend me te cilin shqiptaret ne pergjithesi dhe Kosova ne vecanti kane nje pervoje te hidhur shumeshekullore. Tragjedite qe Serbia i ka shkaktuar popullit tone, deri ne perpjekjet per crrenjosjen e tij nga trojet e veta dhe nga faqja e tokes, jane te dokumentuara mire dhe nuk eshte nevoja qe te perseriten edhe nje here ne kete shkrim. Eshte nje ceshtje e ndjeshme dhe kuptohet qe udheheqja e Kosoves ka qene ne nje gjendje pak te veshtire: Te mos i pranosh, nderkombetaret do t’i akuzonin ata se, ja shqiptaret nuk duan t’i permiresojne marredheniet me Serbine, e refuzojne edhe kete “ndihme” humanitare. Nderkombetareve u duhet perseritur disa gjera se ata “harrojne” shpejt. U duhen perkujtuar krimet makabre te Serbise ndaj popullsise shqiptare. Plaget ende jane te fresketa, ende nuk jane zene, ende pikojne gjak. Sikur te ishte ky nje gjest i pendeses se Serbise per veprimet e tyre, pas disa hapave qe ata ka qene dashte t’i ndermarrin per normalizimin e marredhenieve ne mes te dy vendeve, dy popujve, atehere kjo nuk do te ishte nje çeshtje kunderthenese (kontraverse). E disa nga keta hapa duhet te jene:

Serbia duhet te kerkoje falje publike, dhe jo vetem per ta lagur gojen, por duke treguar me vepra konkrete.
Duhet t’i pranoje e t’i denoje te gjitha krimet qe jane kryer ndaj shqiptareve.
Duhet t’i arrestoje e t’i nxjerre para drejtesise te gjithe kriminelet qe kane kryer krime ne Kosove
Te angazhohet per fatin e te pagjeturve.
T’i paguaje te gjitha demet e luftes, materiale e shpirterore
Te heqe dore nga Kosova dhe ta njohe ate si shtet te pavarur.

Pasi t’i kete ndermarre keta hapa e disa te tjere, atehere mund te bisedohet per ceshtje te tjera. Te gjitha lufterat, konfliktet perfundojne nje dite, por ka nje ecuri sesi permbyllet ky kapitull.

Siç edhe eshte pritur Serbia kete veprim te sajin e perdori ne mbledhjen e fundit te Keshillit te Sigurimit si nje mjet propagandistik per ta zbutur imazhin e saj, per t’i treguar botes se eshte per fqinjesi te mire me Kosoven e shqiptaret, brerngoset per fatin e tyre ne keto dite te veshtira, gje qe eshte jashte çdo realiteti objektiv. Nena ime, ndjese past, e thoshte nje fjale: Nje emire qe te permendet, nuk te duhet. Kur vdiq dr. Ibrahim Rugova ne janar te vitit 2006, presidenti i atehershem i Serbise, Boris Tadiq, shprehu deshiren qe te mirrte pjese ne vorrim, por familja e dr. Rugoves me shume fisnikeri i ktheu pergjigje se, tani nuk ishte koha per kete.

Timeo Danoas et dona ferentes (Ruhuni nga greket madje edhe kur sjellin dhurata)

Seq m’u kujtua kjo fjali nga Eneida e Virgjilit: Timeo Danaos et dona ferentes, fjali qe e kishim mesuar dikur ne shkolle ne oren e historise, e qe do te thote se, duhet patur kujdes nga armiqte qe ju sjellin dhurata, sepse mund ta punojne nje hile, mashtrim, dredhi. Te gjitheve na kujtohet Kali i Trojes qe greket e kishin lene para dyerve te Trojes. Trojanet duke besuar se ishte nje dhurate nga Zoti, e fusin brenda kalin e drunjte ne te cilin ishin fshehur luftetaret greke dhe dihet mire sesi perfundoi ajo histori. Prandaj, edhe ne duhet te jemi te kujdesur ndaj kurtheve serbe ne forme te ndihmave, dhuratave. Atyre u duhet kujtuar gjithmone se para se t’i pranojme dhuratat e tyre ata duhet t’i kryejne disa detyrime tjera qe i cekem me lart ne kete shkrim. Me nje ton diplomatik, me nje refuzim estetik u duhet thene: Ju faleminderit per dhuraten tuaj, nuk po e refuzojme, por, ja, qe ne kete çast nuk mund ta pranojme. Tani sa i perket atyre testeve, ajo pune ka mbaruar, por duhet te jemi te kujdesshem ne te ardhmen, sepse kjo nuk do te jete hera e fundit qe ne do te balafaqohemi me provokimet e tyre. Edhe pas gjithe atyre krimeve te kryera ne teritorin e ish Jugosllavise, ata ende po mundohen qe ta paraqesin veten si viktime, si te pafajshem. Dhe deri diku jane duke ia arritur qellimit te tyre.

As Parajsen tuaj nuk e duam!

Me duket se me kete teme lidhet mire edhe nje rrefim qe shpesh e kemi degjuar nga babai yne i ndjere, Avdyl Elshani. Populli yne ka nje pervoje te hidhur me serbet dhe me Serbine, prandaj kjo pervoje nuk duhet te anashkalohet, harrohet, por duhet patur gjithmone parasysh. Gjyshi im, Muharrem Shaqir Elshani, ka qene i verber ne te dy syte, por ka qene nje burre shume i mencur, trim, atdhetar e arsimdashes. Ne Shiroke, nje rrafshnalte ne te dale nga Suhareka/Theranda, ne drejtim te Prizrenit, ka qene nje pus shume i thelle. Ne ate rrafshnalte, ne mes te dy Lufterave Boterore, kane qene te vendosur disa kolone serbe e malazeze dhe ai pus ishte ndertuar gjate asaj kohe (me siguri nga shqiptaret). Gjate viteve 1941 – 1944 kur Kosova ishte bashkuar me Shqiperine dhe ishte vendosur administrata shqiptare, nuk e di se per çfare arsye, por shqiptaret e kishin mbyllur ate pus. Nje grua serbe, Jella, te cilen e kam njohur kur kam qene femije, gjate nje bisede i kishte thene gjyshit tim: “Hemo, ju shqiptaret jeni te poshter”. Gjyshi i ishte pergjigjur: “Pse, çka te kemi bere”?! Jella ishte pergjigjur: “Te gjitha, te gjitha, po pse e mbyllet pusin ne Shiroke”? Atehere gjyshi i ishte pergjigjur me nje ze te prere:” Oj Jella, edhe Xhenetin (Parajsen) ju na paçi lene, ne as Xhenetin (Parajsen) tuaj nuk e duam”! Aq e hidhur ishte pervoja me serbet, aq te padurueshme ishin vuajtjet, aq e tmerrshme ishte jeta, aq te renda ishin krimet!

Te shpresojme se nje dite edhe ky konflikt shumeshekullor do te permbyllet, ashtu siç kane perfunduar shume konflikte te tjera gjate gjithe historise njerezore, por per kete ka nje ecuri, qe Serbia nuk eshte duke e ndjekur si duhet ne kete çast. Ne nderkohe, duhet te jemi te kujdesshem, edhe atehere kur serbet na sjellin dhurata.

Philadelphia, 27 prill, 2020

*Sadik Elshani eshte doktor i shkencave dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.

APOLOGJIA E KOMUNISTIT ANTIKOMUNIST ZEF MALA

April 28, 2020 by dgreca

Nga K. P. TRABOINI/

Fare pak flitet për një figurë që është anatemuar e mallkuar aq shumë në të gjallë të vet, një kalvar i vërtetë i shkaktuar prej “të vetëve”, bashkëidealistët e komunizmit, flitet pak ose aspak për deziluzionet historike me qënë se ne si shoqëri shquhemi për dritëshkurtësi dhe harrim. Është Zef Mala ai i ka sjell Shqipërisë një dem kolosol e të pa riparueshem mbase për një shekull me krijimin e grupit të parë komunist. Por ndoshta është ndër të vetmit pendesëtar të ideologjisë utopike, ndërkohë vrastare, duke thënë se, neve që sollëm farën e komunizmit në Shqipëri kurrë nuk do të na falë populli shqiptar. Problemi është se, përderisa po reabilitohen e lartësohen gjithçfarë soj plehrash në historinë tonë, që i kanë bërë gjëmën këtij vendi duke e përgjakur, pse duhet të lënë pas dore Zef Malen? Ky vend ka një dashuri përverse me varret e pushtuesve dhe tradhtarët e vet që e kanë katandisur si mos më keq të mjerën Shqipëri. Jepini pak lavdi edhe këtij Zefit të vogël dhe erudit ….se të paktën ai e pagoi me vuajtje deri sa edhe vdiq në burg prej shokëve të vet të idealit komunist të cilet u treguan mizorë ndaj atij që e pruri i pari flamën e idealit të tyre mjeran në Shqipëri, pa patur nevoje t’ia delegojnë pejanit Ali Kelmendi që nuk kishte asnjë influencë në Shqipëri vec bridhte si muhaxhir sa në Rusi në Francë ku dhe gjeti vdekjen pas një operacioni në stomak, por mjekët nxorren si shkak tuberkulozin se ishte hjekakeq ndërkohë Zef Mala përballej me dinjitet me gjyqet e qeverisë zogiste që e dënoi me 10 vjet burg. E dënuan dhe italianët në vitin 1939, sepse ishte një antifashist i vendosur, por arratiset nga burgu. Merret me veprimtari antifashiste në Shkodër. E arrestojnë sërish dhe meqë e konsiderojnë element të rrezikshëm për fashizmin e dërgojnë per vuajtjen e dënimit në ishullin Shën Stefanit nga viti 1940-1943. Megjithese Zef Mala ishte me lëvizjen antifashiste në Pezë, Enver Hoxha gjeti vend e kohë të udhëzonte Nako Spirun më 4 prill 1944 që të ekzekutonte Zef Malën, por ketë veprim e konsideruan të nxituar dhe nuk ja zbatuan urdhërin. Sa kohë që ishte Tuk Jakova ndër udhëheqësit e Partisë Komuniste, Zef Mala kishte arritur ti shpëtonte persekutimit, por me rënien e dënimin e Tuk Jakovës, komunistin katolik shkodran nuk kishte më njeri ta merrte në mbrojtje nga urrejtja që kishte Enver Hoxha për të. Por jo vetëm për Zef Malen e Tuk Jakovën që i anatemonte herë pas here në fjalime delirante, por edhe për mbarë katoliçizmin shqiptar ndaj të cilit ushtroi gjenocit të egër, por që nuk konsiderohet i tillë nga pinjollët e monizmit, që kanë zënë vend në Akademi e Institutet shqiptare si historianë. Sikur të kenë edhe ata të njëjten urrejtje si Enver Hoxha ndaj eruditit Zef Mala dhe katolikëve në përgjithësi. Më këtë urrejtje patologjike enveriste është e natyrshme që Zef Mala te denohej. Ne periudhen partneritetit terrorist e dyshes Enver – Koçi Xoxes Zef Mala arrestohet e burgoset si anti sllav. Zhdukja e Koçi Xoxes në rivalitet me Hoxhën, sikur e lehtësoi pak sa gjendjen e Zef Malës që e nxorrën nga burgu. E caktojnë drejtor të Arkivës së shtetit kur bëri një punë shkencore plot pasion në mbledhjen e skedimin e materialeve historike sa mund të konsiderohet themelues i Arkives së Shtetit Shqiptar. Por kjo nuk mund të shkonte gjatë sepse urrejtja e hienes Enver Hoxha e ndiqte hap pas hapi. I mbetur pa mbrojtje, për Zef Malen rinisi kalvari i burgjeve të komunizmit që e çuan deri në verbim dhe vdekje në moshën 64 vjeçare, më 31 dhjetor 1979. Dhe e dini me sa vite burg është dënuar në jetën e tij Zef Mala, plot 60 vjet. Të cilat po ti bënte të plota duhet të ishte burgosur që kur ishte 4 vjeç në lagjen “Skanderbeg” të Shkodrës. Në urrejtjen patologjike ndaj tij bashkoheshin pushtuesit, fashistët, komunistët, enveristë, titistët dhe stalinistët. Të gjithë kundër Zef Malës që ishte i pari që përhapi e organizoi celulat e para komuniste në Shqipëri, veprim për të cilën ai me bindje të plotë mallkoi veten. E kam taku e kam fol me të rastësisht në Gjirokastër tek Hotel Sopoti, pa e ditur kush ishte ai plak i vogël me pallto të zezë e me gjyslykë të trashë si xham kavanozi. Kur po regjistrohesha për hotelin, nënpunësi brenda sportelit me pyeti: A e di me kë fole. Jo i thashë. Ke folë me revisionistin Zef Mala. U preva e mendova mos ishte ndonjë rreng spinesh. Gjirokastriti qeshi e me tha se është i mbaruar. Nuk merret njeri me të. Por në të vërtetë nuk shkoi as viti dhe u muar vesh se e kishin arrestuar dhe kishte vdekur në burg i mjeri. Enveri kishte dëshirë të shfrenuar me i pa të vdekur shokët e idealeve komuniste. Ishte pikërisht ai, diktatori, i cili përpiqej ta terratiste emrin e Zef Males duke mos i dhene anjë atribut veç titullimit tipik armik i partise dhe antimarksist i çoroditur. Ndikuar prej kesaj flame, shpesh shtrohet pyetja, Zef Mala apo Qemal Stafa? Për të plotësuar njohurit rreth G.K.SH. (Grupi komunist i Shkodrës) po shtojmë se ka një keqkuptim mbi rolin e Qemal Stafës në grupin komunist të Shkodrës. Qemali ka qenë një çunak gjimnazi kur Zef Mala kishte kishte nisur të përhapte idetë komuniste në Shqipëri. Zef Mala e ka afru në G.K.SH. gjimnazistin Qemal Stafa në vitin 1937, kur Qemali ishte 17 vjeç. Por propoganda enveriste meqë donte ta ulte figurën e Zef Malës. Ndërkohe që shkrimtari Petro Marko e vlerësonte Zef Malen si “mikun im i dashur Zef Mala, njeri shumë i kulturuar, sistemi pra nxirrte njoftime mashtruese sikur grupin e drejtonte Qemali dhe furrtari i pa shkollë Vasil Shanto. Zef Mala ishte intelektual, njohës i shumë gjuhëve, kishte bërë dy vite universitet në degën e filozofisë në Austri, botues revistash e gazetash, ndër më të njohurit e kohës së vet, botues i broshurës së parë komuniste në Shqipëri “Buletini jeshil” në 2 numura. Në fund të fjalës, kur Zef Mala hartonte programe dhe shkruante artikuj e analiza për kontraditat në shoqërinë shqiptare, Qema Stafa sajonte hartime shkollore. Dhe mediokrrit e komunizmit, një thënie të një shkrimtari të madh gjerman, F. Shiler, të rekomanduar nga mësuesi Skënder Luarasi si temë hartimi, ende ja atribuojnë Qemal Stafës. Kësaj i thonë kodra mbas bregut. Prandaj jepini Zefit çfarë i takon Zefit dhe Qemalit çfarë i takon Qemalit. Le ti fryjnë e shfryjnë sa të duan megafonët e ndryshkur të politikës, të dyve kusurin ua ka dhënë historia. Mësimin dhe pësimin. Aq me tepër kur Zef Mala me dinjitet ka pohuar atë që të tjerët as nuk kanë patur guximin ta mendojnë. Po cili ka qenë konkluzoni i jetës së Zef Malës? E thotë vetë ai si testament historik që ja vlenë ta kujtojmë e të mos e harrojmë: “Ne, që kontribuam në përhapjen e kësaj kolere të zezë, e cila lindi zi, lot, gjak dhe helm brenda zemrave të njerëzve e u solli shumë vuajtje, jemi ata që duhet të gjunjëzohemi dhe me zemër të hapur të kërkojnë falje”. Askush me shumë e më mirë se Zef Mala, me idealet e rreme e pësimet e disfatat që pati në jetë, nuk e kuptoi çfarë në të vërtetë ishte thelbi i komunizmit: kolerë, zi, lot, gjak, helm në zëmrat e njerëzve e popujve që hoqën kalvarin e dhimbjeve pa mëshirë e pa cak.