Archives for July 2020

Shkarkimi! Nje”sinfoni presidenciale”

July 23, 2020 by dgreca

-“Keshilltaret” bejne tekstin, “menaxheret” muziken, ndersa presidentet luajne sinfonine e tyre te “shkarkimit”.

Opinion. Nga Albano Kolonjari-

Egbo eshte i lumtur. Ai eshte trajneri i pare nigerian i cili fiton nje titull kampion ne Europe. Eshte trajneri i pare afrikan i cili mund te drejtoje nje skuader futbolli ne Ligen e Kampioneve. Emmanuel Ego eshte tranjeri qe riktheu bardheblute tek titulli kampion pas nje periudhe 11 vjecare. Dhe jo vetem kaq. Pas afro gjashte vjetesh, Tirana nen drejtimin e tij, arriti te fitoje perballe rivalit te perhershem Partizanit. Nje sukses qe e ka zili cdo tranjer shqiptar. Por fatura e ketij suksesi mesa duket eshte gati:”drejtuesit e Tiranes po mendojne largimin e tij nga stoli bardheblu”. “Do te ulemi me Egbone te bisedojme se çfare do te bejme per Ligen e Kampioneve. Nese biem dakord vazhdojme, nese jo do te vazhdojme me trajner tjeter”, u shpreh vetem pak caste pas fitimit te titullit kampion Presidenti i Tiranes Refik Halili. Nuk eshte hera e pare qe ne Shqiperi, presidentet e ekipeve “shkarkojne” tranjeret e skuadrave, pavaresisht suksesit qe ata arijne. Justifikimi:”perballjet ne kompeticionet europiane kerkojne teknike me te kualifikuar”. Sezonin e kaluar vetem pak dite pasi fitoi titullin kampion Partizani largoi nga drejtimi i ekipit tranjerin Skender Gega. Ne ndeshjet e vlevshme per kupat e europes Partizani u drejtua nga italiani Franko Lerda. Te kuqte jo vetem qe deshtuan ne objektivat qe kishin ne kompeticionet europiane, por deshtuan ne te gjitha objektivat qe kishin per sezonin 2019-2020. Lerda u justifikua:”Une nuk e njoh ekipin, une nuk i njoh lojtaret, per merkaton pyesni drejtorin”. Me te drejte lind pyetja: pse duhet qe ne krye te ekipit ne kompeticionet europiane te vendoset nje tranjer qe nuk njeh ekipin dhe qe nuk ka kohe te pregatise skuadren per ndeshje te tilla?Celesi i suksesit per Egbo dhe Gegen ishte krijimi i grupit. Partizani, duke “shkarkuar” Gegen gaboi, sepse largoi nga ekipi pikerisht strategun e krijimit te nje skuadre kompakte. Askush nuk mendonte sezonin e kaluar se Partizani do te dilte kampion. Askush nuk mendonte qe Egbo, te cilit iu besua ekipi vetem per tre ndeshje, pasi Tirana nuk gjendte dot tranjer, do te ishte “diamanti i zi” qe do te rikthente bardheblute tek suksesi. Tirana pritet te beje te njejtin gabim qe beri Partizani sezonin e kaluar. Te largoje pikerisht ate qe njeh me mire se cdo njeri tjeter ambientin bardheblu por edhe mentalitetin e futbollit shqiptar. Emmanuel Ego ka nje eksperience prej afro 20 vjetesh ne Shqiperi, fillimisht si portier tek Bylisi dhe Tirana, dhe me pas si tranjer portieresh per keto dy ekipe. Egbo e di mire qe “shkarkimi” eshte gati:”Eshte 100-vjetori i klubit dhe nje i huaj shkon e fitonin titullin. Kjo eshte e paimagjinueshme. Kjo eshte nje arsye pse ne Shqiperi nuk mund ta pranojne. Nuk mund te pranojne qe nje njeri i zi, nje i huaj, shkon dhe fiton kampionatin”, shprehet ai. Emmanuel Egbo, ka hedhur shashken duke akuzuar per diskriminim. Por ke akuzon Egbo ? Ambientin bardheblu, apo drejtuesit e Tiranes? A ka futbolli ne shqiperi nota diskriminimi? Kush nuk e pranon suksesin e Egbo tek Tirana? Kush nuk e paranoi susksesin e Geges tek Partizani? Sot eshte veshtire ti pergjigjesh ketyre pyetjeve. Por nje gje eshte e qarte, “keshilltaret” dhe “manaxheret” qe “jetojne” cdo dite prane presidenteve te ekipeve te futbollit, jane “drejtoret” qe bejne ligjin ne keto klube. Ata nuk e pranojne dot suksesin e tranjereve dhe jetegjatesine e tyre ne krye te klubeve. Ata deshirojne qe te kene ne krye te klubeve tranjere te rinj, te cilet do te pranonin ne skuader lojtaret qe ata afrojne ne keto klube. Ata shikojne vetem xhepat e tyre. “Keshilltaret” bejne tekstin, “menaxheret” muziken, ndersa presidentet luajne sinfonine e tyre te “shkarkimit”.

Në Kuvendin e Kosovës u inaugurua Këndi i Kurajos

July 23, 2020 by dgreca

DR. Osmani: Fuqizimi i grave është gurthemel i fuqishëm dhe i qëndrueshëm për demokracinë-

Në zbatim të Rezolutës për krijimin e Këndit të Kurajos, të votuar në Kuvendin e Kosovës, sot në hapësirat e Kuvendit të Republikës së Kosovës, është inauguruar Këndi i Kurajos, i iniciuar nga deputetja Donika Kadaj.

Në këtë kënd janë ekspozuar punimet e të mbijetuarave të dhunës seksuale gjatë luftës së vitit 1999, mundësuar nga Qendra për Promovimin e të Drejtave të Grave, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarave të Torturës, Medica Kosova dhe Medica Gjakova.

Kryetarja e Kuvendit, dr. Vjosa Osmani, ka thënë se nëpërmjet këtij projekti po shihet forca e grave dhe vajzave që mbijetuan luftën, por edhe dhunën seksuale gjatë asaj lufte.

“Sot këtë forcë e shohim të shndërruar në art dhe në kreativitet përmes punës së dorës. Nga dita e parë e ardhjes sime në krye të Kuvendit, jam zotuar së bashku me koleget deputete se do të mbështesim çdo nismë që ka të bëjë me promovimin dhe avancimin e të drejtave të grave, sepse besojmë fuqishëm se fuqizimi i grave është gurthemeli më i fuqishëm dhe më i qëndrueshëm për demokracinë e vendit tonë”, tha Osmani.

Ajo shfaqi besimin se kjo nismë të vazhdojë të zbatohet edhe në institucione të tjera, ashtu siç është paraparë në rezolutën e votuar në Kuvend, në veçanti në Qeveri dhe Presidencë, e pastaj edhe në komuna e institucione.

Kryetarja e Kuvendit premtoi se do të jenë çdo herë në mbështetje të tyre, duke paralajmëruar se dhuratat që ekspozohen në Këndin e Kurajos do të jepen në emër të Kuvendit të Kosovës në çdo vizitë jashtë vendit dhe në çdo takim me miq ndërkombëtarë.

“Me anë të këtij simboli tregojmë, jo vetëm rolin e gruas në Kosovë, por tregojmë mbi të gjitha që gratë, por edhe burrat që ishin subjekt i dhunës gjenocidale të serbëve, mbijetuan dhe do të vazhdojnë që dhimbjen e tyre ta shndërrojnë në punë, siç po shihet këtu”, tha Osmani.

Kurse Feride Rushiti nga Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarave të Torturës tha se ndihet e emocionuar që po jetësohet kjo iniciativë. Ajo tha se ky vend do të jetë inkurajues për gratë që sot e 20 vjet nuk po e gëzojnë tërësisht lirinë.

Ndërkaq deputetja Donika Kadaj-Bujupi, me iniciativën e të cilës u krijua ky kënd, theksoi se institucionet publike, e veçanërisht Kuvendi, duhet të jetë vendi ku kujtohet e kaluara, kujtohen të gjitha ato gra dhe burra që mundësuan lirinë, por kujtohen edhe të gjitha ato krime të pandëshkuara, të cilat vazhdojnë të mbesin plagë të hapura.

“Këtë hapësirë ne e quajtëm Këndi i Kurajos, sepse të gjitha ato gra gjetën kurajon që përtej dhunës, padrejtësive dhe vuajtjeve të të kaluarës, të bëhen bashkë nëpër shoqata të ndryshme dhe të triumfojnë mbi vdekjen”, theksoi deputetja Kadaj-Bujupi.

*Me shume fotografi nga kjo veprimtari gjeni ne Facebook-Gazeta Dielli

KUVENDI I SHQIPËRISË NDRYSHON KODIN ZGJEDHOR-DO TË VOTOJNË EMIGRANTËT

July 23, 2020 by dgreca

-SHBA: KY AKT RESPEKTON MARRVESHJEN E 5 QERSHORIT/

Shtetasit shqiptar jashtë vendit fitojnë të drejtën për të votuar –

Kuvendi i Shqipërisë vendosi ndryshimin e Kodit Zgjedhor të Republikës së Shqipërisë.

Vota e shtetasve shqiptarë jashtë vendit tashmë do të garantohet njësoj si për shtetasit shqiptarë që do të votojnë në Shqipëri. Ndryshimet janë produkt i konsensusit midis mazhorancës dhe opozitës në Këshillin Politik.

Ndryshimet e miratuara në Kodin Zgjedhor përcaktojnë Komisionin Qendror të Zgjedhjeve si institucionin i cili do të drejtojë dhe mbikëqyrë procesin për votimin nga jashtë vendit në zgjedhjet e ardhshme për Kuvendin e Shqipërisë. Ndryshimet në Kodin Zgjedhor kanë të bëjnë me të drejtën e votës për zgjedhësit që kanë vendbanim të përhershëm jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë, që janë të regjistruar në Regjistrin Kombëtar të Gjendjes Civile.

Sipas ndryshimeve të Kodit Zgjedhor, votimi nga jashtë vendit do të organizohet dhe administrohet nga Komisioni Qendror i zgjedhjeve. Ai do të vendosë për sistemin e rregullave dhe procedurat e votimit jashtë vendit.

Vota e votuesve nga jashtë vendit do të administrohet nga Komisioni Qëndror i Zgjedhjeve, duke garantuar integritetin e votimit dhe fshehtësinë e votës, nga çdo ndërhyrje mbi fletët e votimit ose mbi informacionin elektronik të votimit që administrohet prej saj.

Votimi nga jashtë vendit do të quhet i çelur nga dita që KQZ nis procedurat për dërgimin e dokumentacionit të votimit, ose sipas rastit dokumentacionit udhëzues në adresë të zgjedhësve jashtë vendit.

Rregullat për administrimin e materialit zgjedhor ose të informacionit të votimit, të regjistruar dhe ruajtur nga sistemet e teknologjisë informatike, për votimin nga jashtë vendit si dhe për testimin parazgjedhor dhe verifikimin parazgjedhor të sistemeve, janë pjesë e rregullave të përgjithshme që Komisioni Qendror Zgjedhor do të miratojë për administrimin e materialit zgjedhor apo për përdorimin e sistemeve të teknologjisë informatike në zgjedhje.

Në Kodin Zgjedhor është përcaktuar se garancitë ligjore për vëzhgimin, monitorimin dhe aksesin në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve gjatë administrimit të votave nga jashtë vendit, si dhe për testimin, verifikimin dhe sigurinë e materialit zgjedhor apo të sistemeve të teknologjisë informatike që përdoren për këtë votim nuk mund të jenë më të ulta se sa ato për votimin brenda vendit.

Ndryshimet në Kodin Zgjedhor janë zbatim i të drejtës kushtetuese të shtetasve shqiptarë jashtë vendit.Këto ndryshime ishin përgjigje e kërkesave të hershme të komuniteteve shqiptare në diasporë.

Dy nenet kryesore për të drejtën e votës së shtetasve shqiptarë jashtë vendit, miratuar në Kodin Zgjedhor me konsesusin e të gjitha palëve politike, të mazhorancës dhe opozitës, janë Neni 24 dhe Neni 25.

Neni 24

Kompetencat e KQZ-së lidhur me votimin nga jashtë vendit

1. KQZ-ja udhëheq dhe mbikëqyr procesin për përgatitjen e kushteve dhe zbatimin e masave që mundësojnë votimin nga jashtë vendit në zgjedhjet për Kuvendin, për zgjedhësit që kanë vendbanimin e përhershëm jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë, kanë të regjistruar në Regjistrin Kombëtar të Gjendjes Civile adresën e vendbanimit të përhershëm jashtë vendit dhe kërkojnë nga KQZ-ja që të pajisen me dokumentacionin e votimit nga jashtë.

2. Votimi nga jashtë vendit organizohet dhe administrohet nga KQZ-ja në të gjithë komponentët e tij, pasi Rregullatori të ketë miratuar të gjitha aktet nënligjore që kërkohen për votimin nga jashtë vendit, sipas këtij ligji.

3. KQZ-ja duhet të marrë vendim për përfshirjen për herë të parë të votimit nga jashtë vendit në procedurat e zakonshme të votimit. Në zgjedhjet vijuese, votimi nga jashtë vendit bëhet automatikisht pjesë përbërëse e procedurave të votimit.

4. Procedurat e detajuara të votimit nga jashtë vendit miratohen me akt normativ të KQZ-së.

Neni 25

Procedura e votimit nga jashtë vendit

1. Pavarësisht nga procedura e votimit, manuale ose elektronike, votat e votuesve nga jashtë vendit administrohen nga KQZ-ja, duke garantuar integritetin e votimit dhe fshehtësinë e votës, nga çdo ndërhyrje mbi fletët e votimit ose mbi informacionin elektronik të votimit që administrohet prej saj.

2. Votimi nga jashtë vendit quhet i çelur nga dita që KQZ-ja nis procedurat për dërgimin e dokumentacionit të votimit ose, sipas rastit, dokumentacionit udhëzues në adresë të zgjedhësve nga jashtë vendit. Votimi nga jashtë vendit mbyllet në ditën e votimit, në orën e caktuar nga ky ligj për mbylljen e votimit në qendrat e votimit. Me mbylljen e votimit nga jashtë vendit, KQZ-ja nuk mund të pranojë dhe përfshijë më në numërim asnjë fletë votimi të mbërritur më pas. Nëse votimi nga jashtë vendit bëhet elektronik, sistemi elektronik i votimit mbyllet në orën e caktuar nga ky ligj për mbylljen e votimit në qendrat e votimit.

3. Rregullat për administrimin e materialit zgjedhor ose të informacionit të votimit, të regjistruar dhe ruajtur nga sistemet e teknologjisë informatike, për votimin nga jashtë vendit, si dhe për testimin parazgjedhor dhe verifikimin paszgjedhor të sistemeve, janë pjesë e rregullave të përgjithshme që KQZ-ja miraton për administrimin e materialit zgjedhor apo për përdorimin e sistemeve të teknologjisë informatike në zgjedhje.Garancitë ligjore për vëzhgimin, monitorimin dhe aksesin në KQZ gjatë administrimit të votave nga jashtë vendit, si dhe për testimin, verifikimin dhe sigurinë e materiali zgjedhor apo të sistemeve të teknologjisë informatike që përdoren për këtë votim nuk mund të jenë më të ulta se sa ato për votimin brenda vendit.

***

SHBA: KY AKT RESPEKTON MARRVESHJEN E 5 QERSHORIT

Shtetet e Bashkuara mirëpresin miratimin nga Parlamenti të legjislacionit për reformën zgjedhore që kodifikon marrëveshjen e 5 qershorit të Këshillit Politik për Reformën Zgjedhore. Ky akt respekton marrëveshjen e bërë nga të gjitha partitë dhe e çon Shqipërinë një hap tjetër përpara drejt Bashkimit Evropian. Përgëzojmë të gjitha partitë që u siguruan që marrëveshja e 5 qershorit u arrit, u respektua, dhe u zbatua në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe transparente. Kjo mënyrë gjithëpërfshirëse dhe transparente duhet të jetë një normë për ndërmarrjen e akteve të rëndësishme kombëtare. Në këtë drejtim, mirëpresim vendimin për rithirrjen e Këshillit Politik për të diskutuar reforma të mëtejshme zgjedhore. Të gjitha palët duhet të marrin pjesë në mirëbesim; të shpjegojnë pozicionet e tyre qartë dhe plotësisht njëri-tjetrit dhe popullit shqiptar; dhe të kërkojnë një zgjidhje që është në të mirën e të gjithë popullit shqiptar dhe vazhdon ta çojë vendin përpara në rrugën e tij demokratike.

***

| The United States welcomes Parliament’s enactment of electoral reform legislation that codifies the June 5 agreement of the Political Council on Electoral Reform. This action honors the agreement made by all parties and moves Albania another step toward the European Union. We applaud all parties for ensuring that the June 5 agreement has been achieved, honored, and implemented in a manner that is inclusive and transparent. Such inclusiveness and transparency should be the norm for undertaking significant national actions. In this respect, we welcome the decision to reconvene the Political Council to discuss additional electoral reforms. All parties should participate in good faith; explain their positions clearly and fully to each other and to the Albanian people; and seek a resolution that benefits all of the Albanian people and continues to move the country forward on its democratic path.

Kosova i ka plotësuar të gjitha standardet për liberalizimin e vizave

July 23, 2020 by dgreca

-Kryeministri i Kosovës, Avduallah Hoti, takim virtual me drejtuesit e Qendrës së Politikave Evropiane (Europian Policy Centre), ku morën pjesë mbi 40 Eurodeputetë/

Prishtinë, 23 Korrik 2020-Gazeta DIELLI/

Kryeministri i Qeverisë së Republikës së Kosovës, Avduallah Hoti ka realizuar sot një takim virtual me drejtuesit e Qendrës së Politikave Evropiane (Europian Policy Centre), ku morën pjesë mbi 40 Eurodeputetë. Ndonëse në këtë bashkëbisedim janë trajtuar një varg temash, që prekin marrëdhëniet e Kosovës me Bashkimin Evropian, biseda është përqendruar sidomos te çështja e liberalizimit të vizave për qytetarët e Kosovës.

Në fillim të këtij takimi, kryeministri Hoti i ka njoftuar bashkëbiseduesit për hapat që ka ndërmarrë Qeveria e Kosovës për menaxhimin e pandemisë Covid 19, si dhe për implementimin e pakos së rimëkëmbjes ekonomike të vendit, ndërsa, më pastaj, ai ka shjelluar përkushtimin e institucioneve të Kosovës për t’i përmbushur kërkesat e shtruara për liberalizimin e regjimit të vizave.

Në këtë kontekst, kryeministri Hoti rikujtoi se Komisioni Evropian e filloi dialogun për liberalizmin e vizave me Kosovën më 19 janar 2012. Në qershor të vitit 2012, Komisioni ua dorëzoi institucioneve të Kosovës një listë kriteresh që duheshin plotësuar, të cilat identifikuan legjislacionin dhe masat institucionale që Kosova duhej të miratonte dhe të zbatonte për të përparuar drejt liberalizimit të vizave. Udhëzimi përbëhej nga 95 standarde, më shumë sesa për secilin vend tjetër të rajonit, në lidhje me migracionin, menaxhimin e kufijve, sigurinë dhe të drejtat themelore.

Gjatë viteve në vazhdim, vijoi kryeministri Hoti, Komisioni adaptoi katër raporte për dialogun për vizat në Kosovë, ndërsa në vitin 2016 ky Komision propozoi liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës pas përmbushjes së dy kritereve të fundit të mbetura, që ishin ratifikimi i demarkacionit me Malin e Zi dhe lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Në korrik të vitit 2018, Komisioni konfirmoi se Kosova i ka përmbushur edhe këto dy kërkesa, duke i përmbushur të gjitha standardet e kërkuara në udhëzimet për liberalizim.

Parlamenti Evropian, më 13 shtator 2018, ra dakord për të filluar bisedimet për heqjen e vizave për qytetarët e Kosovës dhe këtë qëndrim e rikonfirmoi edhe më 28 mars 2019. Po ashtu, pati edhe një votim tjetër në shtator 2019, në Komitetin për Liberalizim, që votoi për fillimin e bisedimeve me Këshillin e Bashkimit Evropian. Kjo votë u konfirmua në seancën plenare të Parlamentit Evropian, më 9 tetor 2019 në Bruksel.

Por, me gjithë konfirmimin e Komisionit për përmbushjen e të gjitha kritereve lidhur me liberalizimin e vizave dhe votave pohuese të Parlamentit Evropian, procesi është ende në pritje të një vendimi nga Këshilli i Evropës. Një nga shqetësimet e shteteve anëtare është se liberalizimi i vizave për Kosovën do të shkaktojë një valë të re migracioni. Sidoqoftë, është e rëndësishme të theksohet se është arritur shumë përparim në administrimin e migracionit, ndërsa numri i kërkesave për azil nga Kosova është i papërfillshëm.

Bazuar në të dhënat e Zyrës Evropiane për Mbështetjen e Azilit, azilkërkuesit nga Kosova nuk duhet të jenë më shqetësim për BE-në. Ndërkaq, sipas të dhënave të Eurostat-it, Kosova pati një prirje të rënies së migrimit gjatë viteve të fundit dhe në këtë pikëpamje qëndron më mirë se shumë vende të tjera të rajonit.

EMIGRACIONI SHQIPTAR DHE E DREJTA E VOTIMIT TË MOHUAR

July 23, 2020 by dgreca

Diskursi sociopolitik

Çështja e emigrimit të shqiptarëve nga Shqipëria nuk është dukuri e re dhe e as e panjohur, por në sajë të përmasave në kohën e pluralizmit është bërë brengë dhe plagë e vazhdueshme e shoqërisë shqiptare. Si e tillë kjo dukuri ka marrë përmasa shqetësuese, që veçohet më shumë se në asnjë vend tjetër në ish kampin socialist në Europën Juglindore. Në lidhje me këtë dukuri kohë pas kohe nga agjensitë apo subjekte të ndryshme publikohen të dhëna të cilat paraqesin në mënyrë numërike të dhënat në nivel shtetëror, duke dëshmuar shpopullimin e vazhdueshëm të vendbanimeve shqiptare me pasoja për ditët tona dhe në të ardhmën. Ndërsa mohimi i emigracionit shqiptar për të marrë pjesë në procesin e votimit paraqet çështje të veçantë e ate kryesisht politike që duhet të zgjidhet në nivel shtetëror, duke iu mundësuar për të shprehur verdiktin e tyre si qytetarët e tjerë shqiptar.

Nail Draga

Në lidhje më këtë çështje kohë më parë në sajë të dhënave të publikuara të një ankete të Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC), janë prezantuar të dhëna me interes. Sipas Barometrit të Ballkanit 2020, 49% e të anketuarve i përgjigjet me “po” pyetjes se, “a po e konsideron të jetojë apo punojë jashtë?”, 46% i përgjigjet me “jo”, ndërsa 5% me “nuk e di”. Norma prej 49% e atyre që e mendojnë të largohen nga Shqipëria është lehtë më e ulët se një vit më parë, kur fiksohej në 50%. Gjithsesi kjo shifër, vijon të jetë norma më e lartë e dëshirës për t`u larguar mes të gjitha vendeve të tjera të Ballkanit Perëndimor.Të dhënat e anketës së Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC) janë mbledhur mes periudhës dhjetor 2019 dhe janar 2020, pra nuk përfshijnë periudhën e krizës së shkaktuar nga pandemia, paçka se reflektojnë situatën pas krizës së tërmetit të nëntorit të vitit 2019.

Emigrimi në nivel të lartë

Ndërsa nga ana tjetër sipas statistikave të publikuara nga INSTAT-i, nga Shqipëria, në vitin 2019 janë larguar rreth 44 mijë persona, si emigrantë, që është niveli më lartë që nga viti 2014.

Nëse krahasohen lëvizjet dykahëshe del qartë se me shumë janë ata që ikin nga vendi e gjithnjë e më pak po preferojnë të kthehen. Në vend janë kthyer 20.7 mijë imigrantë, që është niveli më i ulët që nga viti 2010, kur INSTAT-i raporton të dhënat.

Si rrjedhojë, migracioni neto (diferencave mes emigrantëve që ikin dhe imigrantëve që vijnë) është zgjeruar, duke arritur në 2019-n në rreth 23 mijë persona që janë larguar neto nga vendi, niveli më i lartë, të paktën që nga 2011-a, kur janë të disponueshme statistikat e INSTAT.

Që prej vitit 2016 konstatohet një rritje e tendencës për të ikur nga vendi, duke rikthyer një valë të dytë emigracioni në vend, ndonëse në nivele më të ulëta në raport e periudhën 1990-2000.

Mesatarisht nga vendi gjatë periudhës 2011-2019 janë larguar rreth 400 mijë persona. Për të njëjtën periudhë janë kthyer 236 mijë të tjerë, duke bërë që nga vendi të largohen neto rreth 164 mijë persona. Krahas rritjes së migracionit neto, Shqipëria po vuan dhe tkurrjen natyrale, me numrin e vdekjeve që po barazohet me atë të lindjeve.

Popullsia e Shqipërisë po zvoglohet

Sipas të dhënave nga INSTAT-i, popullsia e Shqipërisë në 1 janar 2020 rezulton 2.845.955 banorë, duke pësuar një rënie me 0,6%, krahasuar me 1 janar 2019. Në vitin 2019, shtesa natyrore e popullsisë është 6.624 banorë, duke pësuar një rënie prej 7,1 %, krahasuar me një vit më parë. Migracioni neto (Imigrantë-Emigrantë) Popullsia e është -23 mijë banorë.

Sipas të dhënave nga INSTAT-i për shkak të rënies së lindjeve dhe emigracionit të lartë, popullsia e Shqipërisë u pakësua vitin e kaluar me 16.5 mijë.

Gjatë vitit 2019, lindën 28.561 foshnja, duke pësuar një rënie prej 1,3 %, krahasuar me një vit më parë. Numri i vdekjeve në 2019 është 21.937 persona, duke pasur një rritje prej 0,6 %, krahasuar me një vit më parë.

Ndërkohë, popullsia po plaket. Në 1 janar 2020, mosha mesatare e popullsisë rezulton 37,2 vjeç nga 36,7 që ishte në 1 janar 2019.

Nga të dhënat e publikuara del qartë se moshënimi i popullsisë dhe emigracioni aktiv pritet të kenë ndikim negativ në të ardhmen e vendit, si në drejtim të produktivitetit të punës, ashtu dhe të skemës së pensioneve.

Nuk ka dilemë së situata e krijuar nga Covid-19, përkohsisht ka frenuar tendecën e emigracionit, por duke ditur gjendjen e pavolitshme sociale, si të krijohen mundësitë emigrimi do të vazhdojë dhe Shqipëria do të zvoglohet gjithnjë.

https://www.monitor.al/images/2020/06/grafik-2016.jpg

Emigrantët shqiptarë ende pa të drejtë vote

Mediat në Shqipëri bëjnë të ditur se këto ditë është duke u punuar për Reformën Zgjedhore, ku në mënyrë të veçantë është duke trajtuar e drejta e votimit të shqiptarëve në botën e jashtme. Madje në këtë aspekt në Shqipëri ekziston edhe Ministria e Shtetit për Diasporën, ku ditë mmë pare ministry P.Majko, ka cekur së votimi është një e drejtë Kushtetuese për “shtetasit tanë që jetojnë jashtë vendit”, duke theksuar se ata “nuk mund të quhen emigrantë”. Nga një qendrim i tillë mund të kuptohet së më së fundi, kjo çështje do të jetë pjesë e agjendës së reformës zgjedhore, por se si do të vijojë puna mbetet të shihet në ditet në vijim, përkatësisht deri me datën 30 korrik, kur do të mbahet seancë plenare e Kuvendit për reformën zgjedhore.

Ka munguar përkujdesja shtetërore

Nuk ka dilemë së kemi të bëjmë me një të drejtë kushtetuese të mohuar, për shqiptarët në botën e jashtme, çështje kjo e cila deri më tash nuk ka pasur trajtimin e duhur nga institucionet shtetërore. Çdo nismë në këtë aspekt, ndonëse është e vonuar, ajo meriton trajtimin e duhur, sepse nuk kemi të bëjmë më një grup personash por me shtetasit shqiptar, që janë vendosur të jetojnë në botën e jashtme. Andaj, ata meritojnë respektin e mohuar, duke iu mundësuar votimin si shtetasit shqiptar në vend. Në kët aspekt, kësaj here më e zëshme në Kuvend është opozita parlamentare e cila ka insistuar që votimi i diasporës, përkatësisht të shtetasve shqiptarë jashtë vendit, së bashku me listat e hapura të jetë kusht për miratimin dhe votimin e reformës zgjedhore.

Ndonëse në këtë aspekt edhe nga ana e Qeverisë theksojnë se kanë të njëjtin objektiv, mbetet të shihet angazhimi politik dhe programor në këtë drejtim, sepse deri më tash çdo gjë ka përfunduar me premtime dhe deklarata të rastit, për pëfitime politike nga ana e pushtetit aktual.

Vende të rezervuara për diasporën

Pasi deri më tash në Shqipëri nuk ekziston përvoja së si do të votojnë në zgjedhjet parlamentare pjesëtarët e shtetasve shqiptar që janë në botën e jashtme, si model duhet të merren vendet e ndryshme që kanë votuar në ambasadat e vendëve të tyre në shtetët përkatëse. Madje, disa vende si p.sh. Kroacia kanë rezervuar vende të veçanta për numrin e deputetëve(3) që ata do të zgjidhen me votën e tyre. Pasi, kemi të bëjmë me një procedurë e cila do të zbatohet për herë të parë, çdo konsultim dhe bahkëpunim me vendet analoge në lidhje me këtë çështje do të ishte e mirë së ardhur.

I mbetet Kuvendit të Shqipërisë që çështjet e tilla të definohen qartë në mënyrë që Reforma zgjedhore të jetë e pranueshme për të gjithë, duke përfshi edhe shtetasit shqiptarë në botën e jashtme, e jo duke i anashkaluar si deri më tash, sepse kemi të bëjmë me një pjesë vitale të kombit tonë e cila ka dhënë kontribut më rëndësi për çështjen shqiptare si në të kaluarën dhe në ditët tona.

(Korrik 2020)