Archives for May 2023

PËR DISA GABIME GJUHËSORE TË KOMENTATORËVE SPORTIVË NË TV

May 16, 2023 by s p

Nga Skifter Këlliçi
Boston, SHBA

Megjithëse i shkëputur që nga viti 1999 nga kamera dhe mikrofoni sportiv i TVSH-së, pas 40 vitesh veprimtarie, pasioni që në fëmijëri për këtë lloj gazetarie sortive, më shtyn të ndjek vazhdimisht komentatorë sportivë shqiptarë dhe tëhuaj gjatë zhvillimet të ndeshjeve kombëtare dhe ndërkombëtare të fubollit. Kam ndjekur gjithashtu me vemendje edhe komentatoë sportivë kosovarë, ndonëse nuk i njoh me emra. Dhe vërej me kënaqësi se niveli i tyre profesional është i lartë. Por,duke qenë për shumë vjet edhe redaktor letrar në Shtëpinë Botuese të Librit Shkollor në Tiranë, në këtë shkrim do të ndalem në disa veretje gjuhësore që ata duhet t’i mënjanojnë. Ndër 36 shkronjat e alfabetit të gjuhës shqipe përfshihen edhe bashkëtingëlloret ‘l’ dhe’ll’. Ne shkruajmë dhe shqiptojmë qielli, llampa, dielli… pra përdorim gjatë shqiptimit të këtyre fjalëve edhe bashkëtingëlloren e mësiperme ‘ll’, ashtu si veprojmë në fjalët lumi, lepuri, liria… në të cilat përdorimim bashkëtingëlloren ‘l’.
Por ne disa gjuhë, kryesisht neolatine si për shembull italishtja, bashkëtingëllorja ‘ll’ shkruhet, por shqiptohet ‘l’. Kjo ndodh sidomos e mbiemrat e njerëzve dhe në rastin tonë të futbolistëve.
Po rendis disa shembuj:
Shkruhet: Pellegrini, Martinelli, Galli, por bashkëtingëllorja ‘ll’ gjatë shqiptimit kthehet ne’l’, pra: Pelegrini, Martineli, Gali.
Mirëpo komentatorët e kanaleve televizive të Kosovës gjatë komentimit të ndeshjeve të futbollit nuk veprojnë kështu. Ata në emrat e mësipërm, ose të ngjashëm me ta, ruajnë ‘ll’-në. Madje, kjo ndodh edhe kur në emrin e nje futbollisti,ku krahas ‘ll’-së ndodhet bashkëtingëllorja ‘l’. P.sh. në italisht shkruhet ‘Locatelli’ dhe duhet shqiptuar ‘Lokateli’. Mirëo komentatorët kosovare këtë emër e shqiptojnë ‘Llokatelli’. Pra, edhe bashkëtingëlloren ‘l’, në fillim të emrit e kthejnë në në ‘ll’. Dhe të mendosh se emri i këtij futbollisti të ‘Juventusit’ të Torinos shqiptohet në këtë mënyrë gjatë tërë në ndeshjes, siç ka ndodhur në ndeshjet që ‘Juventusi’, ka zhvilluar ditët e fundit.
Kalojmë më tutje: nuk e kuptoj se përse po këta komentatorë emrin e qytetit ‘Milano’ dhe njerës prej skuadrave të saj ‘Milan’ i shqiptojnë ‘Millano’ dhe ‘Millan’.
Nendialekti kosovar është element shumë i rëndësishëm i gjuhës shqipe me veçoritë e veta fonetike që dihen. Por, sidoqoftë, komentatorët e mësipërm që respektojnë normat e drejtshkrimit dhe drejtshqiptimit të gjuhës shqipe, të vendosura në vitin 1972, nuk duhet të bien në këtë gabim, pra nuk duhët ta zëvendësojnë gabimisht bashkëtingëlloren ‘l’ me ‘ll’, aq më shumë kur po gjëtë komenteve televizive nuk shqiptojnë ‘Lliga e kampionëve’, por ‘Liga e…n, siç shqiptojnë ‘skuadra italiane’ dhe jo ‘skuadra italliane’, Italia dhe jo Itallia.
Ua bëj me dashamirësi këtë vërejtje kolegëve të mi komentatorë sportivë të kanaleve televizive në Kosovë, sepse komentimet e tyre nuk tingëllojnë mirë në përdorimin krejt pa vend të dukurisë së mësipërme.
Pra, ata duhet të shqiptojnë Milano dhe jo Millano, Milan dhe jo Millan e kështu dhe në raste të tjera si këto, e përsëris, në përputhje me normat e drejtshiqtimit të gjuhës shqipe.
Për të shkuar më tutje, ata nuk duhet të shqiptojnë ofenzivë, difenzivë, por ofensisë dhe difensivë, sepse edhe në gjuhë te tjera, p.sh. italisht ose frengjisht, prej të cilave janë huazuar në gjuhën shqipe, këto fjalë shkruhen dhe shqiptohen p.sh. në italisht – ofensiva, difensiva. Madje, si fjalë të huaja këto duhet të zëvendësohen me fjalët shqipe- sulm dhe mbrojtje. Gjithashtu, nuk duhet përdorur fjala intervenim, intervenoj, por ndërhyrje, ndërhyj, jo reprezentacion, por përfaqësuese, fjalë që janë huazuar nga serbokroatishtja.
Në mbyllje të këtij shkrimi, edhe një vërejtje për specialistët në studiot televizive, që disktutojnë rreth ndeshjeve. Eshtë për të ardhur keq që në përgjithësi, sidoqë vlerësimet e tyre nga ana sportive janë shumë profesionale, me përjashtime të rralla, asnjeri prej tyre nuk përdor gjuhën standarte. Dhe kjo nuk tingëllon mirë.

Kush ishte Nexhmie Zaimi

May 15, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Ndoshta pak njerëz nuk e dinë. Nexhmie Zaimi lindi në Libohovë, Shqipëri më 14 maj 1917, vdiq më 18 prill 2003 në Santa Barbara, Kaliforni. Ishte autore dhe gazetare e njohur shqiptaro-amerikane.

Në Shqipëri, Nexhmia ishte dymbëdhjetë vjeç, kur babai i thoshte vazhdimisht se do të duhej të vinte vellon sa herë që dilte nga shtëpia. Kur i dha vellon, pa thënë asnjë fjalë, ajo hapi dritaren dhe e hodhi mbi çatinë e fqinjit, ku ajo shkonte herë pas here. Babai i zemëruar e quajti “dhi e egër”. Ky akt rebel do t’i jepte tonin jetës së saj.

Nexhmia ishte një nga gjashtë vajzat e para që ndoqi shkollën e mesme në Shqipëri, shkollë e udhëhequr nga misionarët amerikanë presbiterianë në Kavajë.

Në kujtimet e saj nga takimi i parë me Fan Nolin, Nexhmie Zaimi shkruan:

“Ishte prill i vitit 1924, kur u takova për herë të parë me Nolin në qytetin e Vlorës. Ai kishte ardhur aty për të marrë pjesë në ceremoninë mortore të Avni Rustemit. Në karrocën me të cilën shkonim në funeral, bashkë me mua dhe prindërit e mi, ishte edhe nëna e Avni Rustemit, që herë pas here lotonte dhe qante me dënesë. Ky çast mortor u bë shkak të njihesha me Fan Nolin, i cili ndjehej shumë i dëshpëruar për humbjen e papritur të Avniut, që siç thoshte ai, kishte qenë një patriot i rrallë.

Mbaj mend që nëna ime Sherifja, gjatë atyre ditëve vuri në dritaret e shtëpisë pëlhurë të zezë. Ndërkaq, nëna e Avniut për ditë të tëra pas kësaj ndenji në shtëpinë tonë”.

Po me Nolin, Nexhmije Zaimi do të takohej më vonë në Nju Jork dhe të dy bashkë do të bëheshin ndër protagonistët kryesorë të federatës atdhetare “Vatra”.

Ndërsa ishte adoleshente në Shqipëri, familja e saj që ndiqte me rigorozitet traditat u përpoq ta martonte me detyrim. Ajo u largua nga Shqipëria dhe u bë gruaja e parë shqiptare me arsim të lartë në Kolegjin Wellesley, dhe shpejt u bë shtetase amerikane.

Pas Luftës së Dytë Botërore, Nexhmie shkoi në Itali, ku punoi për disa vite duke ndihmuar shqiptarët dhe refugjatët e tjerë që ishin arratirur në Itali nga vendet komuniste. Ajo kaloi disa kohë në Kalabri duke u njohur me historinë e shqiptarëve arbëreshë dhe dialektin e tyre mesjetar të shqipes. Pikërisht për punën me refugjatët dhe kontributin e jashtëzakonshëm që dha në ndihmë të tyre, Nexhmie u dekorua me çmimin “Comandatoressa della Coronna d’Italia”, dhe u vlerësua me një nga medaljet më të mëdha italiane të artit. Gjatë viteve të shërbimit në zonë ajo shkroi edhe një ditar, duke regjistruar kronikën e plotë të veprimtarisë së saj në Itali.

Pastaj ndoqi Shkollën Pasuniversitare të Gazetarisë të Universitetit Kolumbia në New York, dhe u martua me Henry M. Margolis, një avokat dhe biznesmen i njohur në vitet 1940. Më 1943, ata bënë një djalë, Eric Margolis, dhe u divorcuan në fillim të viteve 1950. Sot Eric S. Margolis është gazetar dhe shkrimtar. Për gati 30 vjet, duke përfunduar në 2010, ai ishte një redaktor kontribues në rrjetin e gazetave Toronto Sun, duke shkruar kryesisht për Lindjen e Mesme, Azinë Jugore dhe Islamin.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Nexhmie Zaimi punoi për Zyrën e Shërbimeve Strategjike (OSS) paraardhëse e Agjencisë Qendrore të Inteligjencës, CIA. Pas luftës, mori një rol shumë aktiv në çështjet shqiptaro-amerikane, duke u bërë kryetare e degës së Shoqatës Pan Shqiptare, Vatra, në New York. Ajo ndihmoi të arratisurit shqiptarë dhe ndihmoi familjen e saj në Shqipëri. Nexhmie Zaimi punoi për disa kohë për radiot Zëri i Amerikës dhe Evropa e Lirë. Vehbi Bajrami shkuan në ”Shqiptarët e Amerikës” se në fillim të viteve 1950, ajo ishte një nga gazetaret e para amerikane që raportoi nga Lindja e Mesme, ku intervistoi udhëheqësit e Egjiptit Gamal Abdel Nasser, Anwar Sadat dhe mbretin Husein të Jordanisë. Nexhmie Zaimi ishte gjithashtu një nga gazetaret e para që shkroi dhe ligjëroi gjerësisht për refugjatët palestinezë, gjendja e të cilëve ishte praktikisht e panjohur në atë kohë në Shtetet e Bashkuara. Ajo paraqiti një studim në Departamentin e Shtetit të SHBA-së, në të cilin paralajmëroi se nëse problemi i refugjatëve palestinezë nuk zgjidhet, ai do të shpërthejë në fytyrën e Amerikës pas pesëdhjetë vjetësh. Karriera e saj e transmetimit dhe të folurit u ndërpre pasi gazetat për të cilat ajo shkruante u vunë nën presion. Zaimit iu bënë kërcënime të vazhdueshme kundër saj dhe jetës së djalit të saj, thotë Eric Margolis.

Siç do të përcillte për mediat amerikane, në intervistën me mbretin e Jordanisë, Nexhmie Zaimi do të vendoste në fletore edhe përshtypjet e para për kreun e këtij vendi arab. “E kuptova që në momentet e para”, shkruante në anglish gazetarja shqiptare. “Ishte i sjellshëm në bisedë dhe herë pas here gjërat që i konsideronte të rëndësishme i përsëriste dy herë, në mënyrë që mesazhi të arrinte i plotë dhe i qartë tek lexuesi i thjeshtë.” Në vijim të kujtimeve të bisedës me Mbretin Husein, Nexhmie Zaimi nënvizon një tjetër detaj për momentet e ndarjes me të. “Kur mbaruam intervistën, mbreti Husein më tha se do të më shoqëronte në dalje të pallatit mbretëror. Madje theksoi se kishte rezervuar edhe një surprizë për gazetaren shqiptare që kishte ardhur nga larg për të dëgjuar mendimin e tij. “Teksa zbritëm shkallët e pallatit, në të dyja anët e tyre u nderuam me një rreshtim të 60 rojeve të Pallatit – të gjatë e të veshur me uniformë ceremoniale. Mreti Husein më tha se mund të komunikoja me ta. Anglisht? i thashë. “Jo shqip”, më tha duke u ndalur para tyre. “Shqip?! “Po, po shqip”, këmbënguli mbreti Husein. “Si ka mundësi?” e pyeta e habitur. “Këta janë të gjithë shqiptarë”, shpjegoi Mreti surprizën që kishte vendosur të më bënte në ndarje. Kur e pyeta pse kishte zgjedhur shqiptarët për roje të tij, Mbreti Husein shpjegoi se ata janë besnikë dhe trima. Këto kishte përgatitur të përcillte Zaimi për mediat amerikane, në intervistën me mbretin e Jordanisë,

Gjatë kësaj periudhe, zonja Zaimi vuante nga glaukoma dhe sëmundje të tjera të syrit që e penguan të shkruante një libër tjetër si Daughter of the Eagle. Ajo punoi për komunitetin shqiptar në Nju Jork dhe Nju Xhersi, duke përkthyer në Gjykatat Penale, duke u angazhuar në aktivitete komunitare dhe duke ndihmuar refugjatët e luftës në Evropë. Ajo gjithashtu jetoi për disa kohë në Paris, Romë, Gjenevë dhe Kajro. Nexhmie Zaimi ishte një zë i fortë në SHBA kundër regjimit komunist të Shqipërisë. Shtëpia e saj në Manhatan ishte vazhdimisht e mbushur me gazetarë, artistë, shkrimtarë, diplomatë, staf të OKB-së dhe vizitorë nga Evropa dhe Lindja e Mesme. Për shkak të fillimit të verbërisë, Nexhmie Zaimi u largua me dëshirë nga Nju Jorku në vitet 1980 dhe u vendos në një komunitet pensionistësh në Santa Barbara, Kaliforni. Në fund të viteve të 80-ta, ajo u kujdes për tre fëmijë nga Kosova të cilët u plagosën rëndë në një aksident ajror të NATO-s. Zonja Zaimi vazhdoi të shkruante librin e saj të dytë deri në vdekjen e saj. Duke qëndruar krenare dhe sfiduese deri në fund, në vitin 2003, trupi i saj u dorëzua përfundimisht. Lidhjet e Nexhmës me familjen e saj në Tiranë kanë qenë gjithmonë shumë të ngushta. Ajo nuk i takoi për dekada, por kujtesa e saj për Shqipërinë dhe dashuria për familjen mbetën gjithmonë shumë të forta. Ajo vuante vazhdimisht nga frika se familjarët e saj do të arrestoheshin dhe torturoheshin, apo edhe vriteshin nga sigurimi i shtetit, veçanërisht kur ajo u bë e famshme në çështjet politike shqiptare në SHBA. Në shumë prej analizave të saj në mediat amerikane, duke filluar nga CNN, ajo, duke promovuar vlerat më të mira të shqiptarëve, goditi me forcë regjimin komunist të vendosur në Shqipëri menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore. Nexhmia nuk i prishi për asnjë moment lidhjet me vendlindjen dhe ishte gjithmonë krenare që ishte shqiptare. Në fund të viteve 1940, 1950 dhe 1960, Nexhmie u përpoq të shpëtonte familjen e saj nga uria, duke dërguar ngarkesa të rregullta me ushqime dhe veshje. Kështu ndodhi edhe kur kishte pak para dhe pas divorcit në vitin 1949. Familja e saj në Tiranë u shpall “Armik i Popullit” nga komunistët, vetëm sepse të afërmit e saj kishin ndjekur shkollën amerikane. Situata e tyre politike u rëndua edhe nga fakti se Nexhmie dhe vëllai i saj Muhamedi kishin shërbyer për disa kohë si përkthyes

në Ambasadën Britanike në Tiranë. Angazhimi i saj si një nga gazetaret e njohura në mediat perëndimore e përkeqësoi edhe më shumë pozitën e familjes së saj në Tiranë. Ajo vizitoi Shqipërinë dy herë: herën e parë në 1939 dhe herën e dytë shkoi në 1986 kur autoritetet komuniste i thanë se ishte e padëshirueshme a “non grata”.

Në Nju Jork ajo njihej gjerësisht si “Zonja e Parë e Shqipërisë”, thotë Bexhet Çobani, dhe Italia i kishte dhënë titullin e lartë “Kalorës Komandant i Kurorës”.

Në nderim të Nënave Amerikane

May 15, 2023 by s p

Nga Merlin Tushe
New York

Me rastin e Ditës së Nënave Amerikane “Mother’s Day” Organizata e Gruas “Shpresë & Paqe” (The Women’s Organization “Hope & Peace”) me anëtaret e saj organizoi një drekë në restorant “Il Bacio” në New York, e ftuar speciale ishte Konsullja e Shqipërisë në New York, Znj. Valentina Loka. Të pranishme ishin edhe Kryetarja e Shoqatës së grave “Marigona” në SHBA, zonjat Sabije Veseli, regjisorja Mrika Krasniqi etj.
Disa zonja ishin shoqëruar edhe nga bashkëshortët e tyre. Festa kaloi bukur dhe nën një atmosferë feste. U përshëndet nga Konsullja e Shqipërisë Znj. Valentina Loka dhe anëtaret e organizatës “Shpresë & Paqe”. Znj. Loka, vlerësoi misionin dhe përpjekjet e organizatës “Shpresë & Paqe” që punon vullnetarisht në mbrojtje të të drejtave të grave dhe fëmijëve në SHBA, si dhe përpjekjet e anëtareve të saj kundër dhunës në familje. Gjithashtu Konsullja Valentina Loka përcolli edhe urimet e Ambasadorit Shqiptar Misionit të OKB në New York, Z. Ferid Hoxha.
Me këtë rast për veprimtarinë humane dhe si aktiviste e të drejtave të njeriut Znj. Maria Rexhaj u dekorua nga Presidenca e Bashkisë në New York me Proklamatë Nderi, ndërsa disa zonja dhe studentja Sonila Daci, anëtare të organizatës “Shpresë & Paqe” u vlerësuan me “Çertifikata Mirënjohje” nga Senatorja Nathalia Fernandez. Gjatë drekës u fol dhe u përkujtua historiku i “Mother’s Day”, si Festë Mbarëkombëtare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës që festohet çdo vit, të dielën e dytë të muajit Maj.

Faleminderit Amerikë!

May 15, 2023 by s p

Prof. Nusret Pllana/

Pas promovimit të 23 marsit 2023, në Treviso të Italisë, të organizuar me përkushtim e përgjegjësi të lartë kombëtare nga Shoqata “Shën Nëna Terezë”, me Kryetar Bajram Deskun dhe ndihmën e pakursyer të shokëve të tij, Elmi Vrenezi e Lirim Kolgeci, në prill të këtij viti, duke iu falënderuar Lobit shqiptaro – amerikan, e në veçanti Mr.sc.Agim Aliçkajt, në Amerikën mike u arritën edhe një sërë suksesesh të promovimeve të veprave publicistike e dokumentare: “Mos Harro Kurrë – Never Forget”, të autorëve: Nusret Pllana e Agim Aliçkaj, “The Terror Of Serbian Occupier Over Albanians 1844 – 1999”, të autorit: Nusret Pllana, “Albanian Children In Kosova – Victims Of The State Genocide Of Serbia 1981 – 1999”, të autorëve: Hanëmshahe Ilazi e Nusret Pllana, “Nato Intervention In Kosova”, të autorit: Nusret Pllana dhe të filmit dokumentar: “ Who Kills Children – Kush i vret Fëmijët”?!, të autorëve: Nusret Pllana e Esat Shala, në: Huoston, Dallas, Washington, New York, Detroit e Çikago të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, nga 23 deri më 30 prill 2023, falënderoj përzemërsisht dhe në veçanti, bashkëatdhetarin, bashkëveprimtarin dhe bashkëautorin e librit tonë “Never Forget”, shqiptaro – amerikanin dhe mikun e ngushtë të të madhit Josef DioGuardi dhe znj.Shirley Cloyes DioGuardi, z.Agim Aliçkaj, i cili, jo vetëm që më ndihmoi moralisht e financiarisht, në promovimin e këtyre veprave me rëndësi të veçantë historike për kombin tonë, e të cilat e dëshmojnë katërcipërisht gjenocidin serb mbi shqiptarët për gati dy shekuj me radhë, por, Mr.sc.Agim Aliçkaj mori pjesë aktive edhe vet, duke dhënë kështu një kontribut të jashtëzakonshëm dhe të pashembullt ndonjëherë, duke udhëtuar me mua për çdo ditë me aeroplan, me shpenzime të veta, nga një qytet në tjetrin, me bagazhin jo të vogël të librave tona nëpër duar, duke i lënë të gjitha punët e veta mënjanë, por edhe obligimet familjare për një javë rresht, për të qenë pjesë e këtyre promovimeve të rëndësishme, në Huoston, Dallas, Washington e New York.
Me një fjalë, atë që nuk e kanë kryer Akademitë tona të shkencave dhe Institucionet kompetente të Republikës së Kosovës, qe 24 vite rresht, po vazhdojnë ta kryejnë me përgjegjësi e vendosmëri të pashoq, N.Pllana e A.Aliçkaj, vetëm e vetëm që të luftohet harresa e kujtesës historike, një nga defektet më të mëdha “gjenetike” të shqiptarëve në përgjithësi, e të atyre të Kosovës në veçanti, të cilët përkundër krimeve e masakrave gjenocidiale, vuajtjeve e dhimbjeve të përmasave antologjike, nga barbaritë dhe mizoritë e Sebisë fashiste, për fat të keq, edhe më tutje vazhdojnë ta ushqejnë armikun barabar serb, pa i vrarë aspak ndërgjegja dhe frika që ky gjak i derdhur lum, i mijëra dëshmorëve dhe martirëve të kombit tonë në përgjithësi, e i vrasjes dhe masakrimit me gjakftohtësi të 1432 fëmijëve shqiptarë në veçanti, do të na mallkoj një ditë.
Për sukseset e promovimeve të veprave tona publicistike e dokumentare në qytetet – Shtete të Amerikës mike, gjithsesi, Unë dhe Agimi, ndjejmë obligim moral e atdhetar, t’i falënderojmë nga zemra bashkëpunëtorët dhe bashkëatdhetarët tanë shumë të vyeshëm, në: Huoston, z.Arber Neziri, z.Florian Zanaj, e z.Ramiz Tafilaj, Dallas, z.Visar Visoka, z.Bekim Ademi, z.Nick Nazar Mehmeti, z.Shaban Krasniqi dhe z.Hysen Zeqaj, Washington, z.Ilir Dugolli – Ambasador, z.Drilon Gashi e z.Sab Gashi, New York, z. Elmi Berisha – Kryetar i Federatës Panshqiptare“VATRA” dhe z.Sokol Paja – Kryeredaktor i gazetës “DIELLI”, gazetarin e mirënjohur të RTV21 me seli në New York, z.Halil Mula, z.Florin Krasniqi, z.Behlul Gashi e z.Tomë Mrijaj, Detroit, Imamin e Qendrës islame shqiptare, z. Shuajb Gerguri dhe, në Çikago, z. Dr.Avni Thaçi e z.Jon Graboca – me TV Çikago në gjuhën shqipe.
Një falënderim të veçantë ia dedikojmë Ambasadorit legjendar amerikan, z.William Walker, i cili në Washington, më 26 prill 2023, mori pjesë aktive në promovimin e librit: “, “Albanian Children In Kosova – Victims Of The State Genocide Of Serbia 1981 – 1999”, të autorëve: Hanëmshahe Ilazi e Nusret Pllana, duke e vlerësuar lartë peshën dhe rëndësinë shkencore e historike të kësaj vepre monumentale, për çka tha se, jam shumë i impresionuar.
Promovimet e këtyre veprave në Ambasadën e Republikës së Kosovës i përcolli edhe VOA(Zëri I Amerikës), me prezencën e z.Elez Biberaj e z.Arben Xhixho, ndërkaq arkivimin dhe futjen zyrtare të librit “Albanian Children In Kosova – Victims Of The State Genocide Of Serbia 1981 – 1999”, në Bibliotekën Botërore të Kongresit Amerikan, e përcolli gazetari i shkëlqyeshëm i VOA(Zërit të Amerikës), z.Burim Goxhuli, të cilit i falëndërohemi përzemërsisht për kontributin e dhënë, siç, edhe zyrtares së kësaj Biblioteke për Ballkanin Perëndimor, Dr.Nevila Pahumi.
Një kontribut të veçantë dhanë me prezencën e tyre në Detroit, edhe referuesit e këtij promovimi, akademik Zef Pergegaj, Prof.Lulash Palushaj dhe Alfons Grishaj, si dhe dy ekipet televizive shqiptare, ALB TV USA, me gazetarin e mrekullueshëm, z.Rafael Floqi dhe AlbDreams Televizion, në krye me veprimtarin dhe gazetarin e palodhur, z.Luigj Gjokaj.

UÇK ja ishte partner politik i besueshëm për ndërkombëtarët lidhur me vendosjen e paqes në Kosovë

May 15, 2023 by s p

Shkruan Dr. Lulzim Nika/

Të gjitha dokumentet e kohës, në veçanti ato të Arkivave të deklasifikuara nga Arkivat amerikane, dëshmojnë për rolin konstruktiv të liderëve politikë të UÇK-së dhe angazhimin e tyre për arritjen e paqes në Kosovë.

Dokumentet më të çmuara gjatë hulumtimit personal, janë ato të Arkivit të presidentit Klinton që për herë të parë iu ofrohen hulumtuesve dhe publikut. Pas kërkesës time, nga tetori i vitit të kaluar dhe lejes për qasje në ato dokumente, kam qenë i përkushtuar për të gjurmuar sa më shumë dokumente që kanë të bëjnë me marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe ShBA-së.

Këtu, sipas dokumenteve, dëshmohet roli i veçantë i disa personaliteteve shqiptare që patën ndikim vendimtar për lirinë dhe të ardhmen e Kosovës.

Në tetor të vitit 1998, amerikanët në mesin e shumë partnerëve për të arritur paqen në Kosovë e trajtonin edhe bashkëpunimin me UÇK-në si faktori më i rëndësishëm për një marrëveshje paqësore për Kosovën. Këtë e dëshmojnë shumë shkresa dhe dokumente të kohës të bëra nga zyrtarë të qeverisë amerikane.

Në analizat e shërbimit inteligjent amerikan, një rol të veçantë dhe shumë të rëndësishëm të bashkëpunimit për lirinë e Kosovës, zë presidenti Ibrahim Rugova, që mund të thuhet me një fjalë, nga këto dokumente, ishte projektuesi dhe ndërtuesi i autostradës diplomatike të shtetit të Kosovës me Amerikën (Dok. FOIA 2017- 0034- F Ibrahim Rugova).

Një rol të rëndësishëm, në këto analiza të shërbimit inteligjent amerikan, i kushtohet edhe liderit politik të UÇK-së, Hashim Thaçit, me ç’rast vlerësohet si partner kryesor në arritjen e paqes dhe stabilitetit të ardhshëm të Kosovës.

Besimi në udhëheqësit e UÇK-së ishte aq i madh dhe bashkëpunimi aq i ngushtë, sa në një rast me diplomatët evropianë, vetë sekretarja e shtetit, Albright, thotë se “ju garantoj që këto obligime ndërkombëtare, UÇK-ja do t’i zbatojë në përpikëri, pasi liderët e saj, Hashim Thaçi e Kadri Veseli, kanë dëshmuar lidership të përgjegjshëm dhe shumë konstruktiv në arritjen e paqes në Kosovë” (Dok.FOIA 2019-0344 F George Stephanopoulos and Kosovo: Box 1.).

Po ashtu, në bisedat e presidentit Klinton dhe Jelcinit nëpërmjet telefonit, pas hyrjes së trupave të NATO-s në Kosovë, presidenti Klinton thotë se “liderët politikë të UÇK-së kanë dëshmuar lidershipin e një force, të përgjegjshëm dhe ndërtues të një Kosove të barabartë për të gjithë”.

Rol të veçantë dhe shumë të rëndësishëm për ndërkombëtarët e sidomos për amerikanët, ishte edhe transformimi i UÇK-së në TMK dhe zotimi për ndërtimin e një shoqërie të barabartë për të gjithë në Kosovën e lirë.

Rolin konstruktiv të Kadri Veselit në bashkëpunimin me aleatët tanë e sidomos me SHBA-në në ruajtjen e interesit të përbashkët nga rreziku i organizatave terroriste dhe qëllimeve të tyre në Kosovë për të instaluar pa siguri, ishte i jashtëzakonshme dhe shumë i vlerësuar nga amerikanët.

Të gjitha dokumente e diplomatëve dhe përfaqësuesit e presidentit Klinton, dëshmojnë për masakrat çnjerëzore të shtetit serb në Kosovë kundër popullsisë civile shqiptare.

Qeveria amerikane ishte zotuar që këta kriminelë duhej të dalin para drejtësisë pasi gjurmët e krimeve ishin prezentë në të gjithë territorin e Kosovës (Dok. FOIA 2012- 0956-F International Criminal Court: Boxes 1-7).

Sot, pas këtyre viteve të suksesshme të organizimit politik e ushtarak, arriti në pikë kthese dhe detyroi disa diplomaci të organizojnë rishkrimin e historisë dhe UÇK të quhet ndërmarrje e përbashkët kriminale.

Kuvendi i Republikës së Kosovës, duhet të jetë më aktiv në mbrojtje të vlerave të UÇK-së dhe nëpërmjet një rezolute të shprehet mospajtimi me terminologjinë e përdorur nga ana e Gjykatës Speciale, edhe në rast të efektit të paktë, ajo duhet të mbetet si dokument i mospajtimit.

UÇK-ja mbetet bazamenti i themelimit të Republikës së Kosovës pa i mohuar edhe gjithë ata breza që luftuan me pendë dhe pushkë dhe nuk u pajtuan me okupatorin serbo-sllav, duke qenë përjetësisht mirënjohës për kontributin dhe sakrificën sublime për liri.