Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for March 2025

Epopeja e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës

by

Donika Gërvalla/

Në Kazermën e Forcës së Sigurisë së Kosovës në Prishtinë, e cila mban me pietet emrin e Komandantit legjendar Adem Jashari, aty ku ushtria jonë mban gjallë shpirtin e pavdekshëm të qëndresës dhe trimërisë kombëtare, në praninë e Bacit Rifat ndoqëm ceremoninë madhështore të Rreshtimit të Kuadrateve Ushtarake të FSK-së.

Aty ku çdo hap pëshpërit historinë e lavdisë dhe sakrificës, ushtarët tanë të pathyeshëm ecnin me krenari, dëshmuan forcën dhe vendosmërinë e një kombi që kurrë nuk është përkulur përballë asnjë stuhie. Në këtë tokë të shenjtë, ku çdo pëllëmbë mban kujtimin e sakrificave sublime, emri i Adem Jasharit—simbol i flijimit dhe guximit të pashoq—jehon si një amanet për brezat e ardhshëm. Nën uniformen e tyre rreh një zemër që digjet për atdheun, një shpirt që nuk kursen asgjë për të mbajtur të gjallë ëndrrën e lirisë dhe për të mbrojtur çdo cep të territorit tonë.

Me disiplinë të hekurt dhe zemër të madhe, ushtarët tanë janë jo vetëm mburoja e shtetit, por edhe drita që ndriçon rrugën drejt paqes dhe sigurisë. Ata janë në pararojë të mbrojtjes së vlerave tona kombëtare, duke mishëruar shpirtin e çdo heroi që dha jetën për Kosovën. Kurdo dhe kudo që shteti ka nevojë, ushtarët tanë janë aty—të vendosur, të palëkundur dhe gjithmonë të gatshëm kur Kosova thërret. Bijtë e bijat tona janë shpresa dhe garancia e një Kosove të lirë, të sigurtë dhe krenare.

Studiuesi Bardhosh Gaçe nderohet me titullin akademik Profesor Emeritus

by

Historiani dhe studiuesi i respektuar i shkencave shoqërore Bardhosh Gaçe u nderua me titullin akademik Profesor Emeritus sot më 5 mars në Universitetin Ismail Qemali Vlorë, ku ka qenë pedagog që nga viti 2000.

Motivacioni i titullit vlerësonte “kontributin e tij të shquar në zhvillimin e arsimit kombëtar, si pedagog i departamentit të Gjuhës Shqipe dhe Letërsisë në Universitetin Ismail Qemali” Vlorë, me një varg botimesh për albanologjinë dhe kulturën shqiptare, ku ka spikatur puna me përkushtim dhe nivel të lartë shkencor.”

Ceremonia u hap nga Kryetare e Senatit Akademik dhe Rektore e këtij Universiteti Prof. Dr. Aurela Saliaj. Për rolin e tij si personalitet kërkimor shkencor folën referuesit Prof. Asoc. Monika Hasani, Përgjegjëse e Departamentit të Gjuhës shqipe dhe Letërsisë e cila ka mbrojtur oponencën me titull “Bardhosh Gaçe Pedagog me vlera të ralla”, Dr. Ermir Xhindi, Dr. Edlira Cerkezi e “Departamentit të Gjuhës Shqipe dhe Letërsisë” etj.

Certifikata me titullin Profesor Emeritus për Prof. Dr. Bardhosh Gaçe u prezantua nga Rektorja e Universitetit Prof. Dr. Aurela Saliaj. Në ceremoninë e sotme kishin ardhur Kryetari i Këshillit të Qarkut Vlorë Ervis Moçka, Prefekti i Vlorës Plator Nesturi, deputete Pranvera Resuli, pedagogë, student, miq, dashamirës dhe familjarë të Prof. Dr. Bardhosh Gaçe.

Kryetari i Federatës PanShqiptare të Amerikës VATRA Dr. Elmi Berisha në emër të Vatrës dhe gazetës Dielli e përshëndet dhe uron studiuesin e respektuar për titullin shkencor. Duke ju referuar bisedës me Profesor Gaçen në Tiranë muajin e kaluar, Dr. Elmi Berisha shprehu entuziazëm për projekte dhe bashkëpunime shkencore në të ardhmen.

27 vjet UÇK!

by

Bujar Leskaj/

Natën e 4 e 5 marsit të vitit 1998, Prekazi rrethohet nga forcat e shumta ushtarake dhe policore. Ishte hera e tretë që rrethohej kulla e familjes Jashari! Betimi i Adem Jasharit: “Nëse duhet të vdesë dikush, më mirë unë, sesa Kosova ime! Do të ishte betimi i LIRISË! Flijimi i Adem Jasharit, Komandantit Legjendar dhe 54 pjesëtarëve të familjes së tij, do të ishte simfonia e qëndresës së pamposhtur të Kosovës, rrënjët dhe maja e historisë së luftës për liri dhe bëri që Kosova të mundë frikën dhe të hapë shtigjet e lirisë dhe të ardhmërisë.

Çdo 5, 6, 7 mars, për çdo vit vëmendja e të gjithë kombit shqiptar kthehet nga Prekazi legjendar, që i dha Kosovës aq shumë.

Madje dëshmoi se çmimi i lirisë është shumë i shtrenjtë, por më i çmuari.

Ademi Jashari lindi në Prekaz, më 28 nëntor të vitit 1955, një datë simbolike kjo, sepse përkon me 28 nëntorin e viti 1443, kur Gjergj Kastrioti ngriti Flamurin në Krujë dhe me datën tjetër të historisë, 28 nëntorin 1912, kur Ismail Qemali shpalosi në Vlorë flamurin e Pavarësisë të Shqipërisë. Me qëndresën, përkushtimin, luftën e tij, Adem Jashari i tejkalon përmasat e heroit kombëtar, sepse vepra dhe akti vetëflijues me gjithë familjen, janë ngjarje unikale në Histori.

Epopeja e familjes Jashari është shkruar me gërma të arta në Histori, ashtu siç është shkruar në Histori me gërma të arta edhe sakrifica e Fehmi Lladrovcit, i cili përpara se të vritej iu drejtua bashkëluftëtarëve të tij me fjalët: “Ku ka ditë më të mirë se sot për të vdekur për atdhe. Mos u frikësoni, kush e ka dekën ka për të rënë në altarin e Lirisë. Kemi për të bërë luftë, që do të futet në analet e historisë.”

Lavdi familjes Jashari, UÇK-së dhe gjithë dëshmorëve të kombit, të rënë për Liri dhe Pavarësi!

BETEJA E SHEKULLIT QË NDRYSHOI HISTORINË E KOSOVËS

by

Dr. Lulzim Nika/

Sot në Drenicën fisnike, e të krenarisë, trimërisë e patriotizmit, në Prekaz këtë kala të pamposhtur të lirisë që e ka shkruar historinë e lavdishme të kombit shqiptar me gjakun e bijëve dhe bijave të saj më të mirë, historinë e lirisë së Kosovës.

U përula me nderim e respekt para jetës dhe veprës të Adem e Hamëz Jasharit.

Në mëngjesin e 5 marsit të vitit 1998, shteti kriminal serb do të sulmojë kullën e Komandantit Historik të UÇK-së Adem Jashari dhe gjithë familjen e tij. Lufta e ushtrisë çlirimtare në fillim hasi në vështirësi nga faktori ndërkombëtar që dhanë deklarata kundër veprimtarisë çlirimtare te UÇK-së.

Në 27 vjetorin e Epopesë së Jasharëve, përkulemi me respekt para sakrificës sublime

në këtë ditë të shënuar të Epopesë së UÇK-së, kujtojmë me nderim qëndresën heroike të Familjes Jashari.

Vendimi që u mor në zyrën e kriminelit S.Millosheviq, kryetar i Serbisë, dhe me përkrahjen e shumicës se këshilltarëve të tij, që të zhduket familja e Komandantit Adem Jashari, dhe që me ketë të shuhet ideja për një luftë çlirimtare e shqiptarëve të Kosovës, doli e dështuar. Kjo llogaritje ishte e gabuar, që duke u përdorur makineria ushtarake serbe ndaj një familje embleatike, siç ishte familja e Adem Jasharit, të shuhet ideja e lirisë së Kosovës.

Pas rënies së Komandantit Adem Jashari dhe familjes së tij, shqiptarët e Kosovës mundën frikën ndaj regjimit serb dhe filluan të rreshtohen masivisht në radhët e UÇK-së.

Beteja treditore, më 5, 6 dhe 7 mars 1998 nga familja Jashari në Prekaz të Skënderajit vuri themelet e lirisë së Kosovës.

Sot, në këtë ditë të shënuar, kujtojmë sulmin mbi familjen Jashari. Sakrifica e tyre u bë dritë e lirisë së Kosovës. Kjo betejë ndryshoi historinë, sepse u bë frymëzim për çdo shqiptar që t’i merrte armët e të luftonte për liri.

Ato ditë të kësaj beteje epike, edhe ata më skeptikët, më pesimistët, e panë se rruga e vetme që çonte drejt lirisë, ishte lufta çlirimtare. Kjo betejë, pra u bë frymëzim për shumë të rinj e të reja që u rreshtuan në radhët e UÇK-së dhe kështu kombi shqiptar anekënd trojeve të veta, u bashkua në këtë rrugë të fitores së madhe historike.

Përjetësisht, do t’u jemi mirënjohës ndaj atyre grave dhe burrave, që u flijuan dhe u bënë gurthemel i lirisë së Kosovës.

I përjetshëm qoftë kujtimi, respekti e vlerësimi për ta!

Lavdi

Rilindja Kombëtare: Shtrati i parë i Neoshqiptarizmit

by

Arian Galdini/

Epoka e Rilindjes Kombëtare përbën fillimin e një epoke të re për shqiptarët, ku ndjenja kombëtare, ndërtimi i identitetit dhe përpjekja për liri u shprehën përmes penës, pushkës dhe diplomacisë. Figura si Sami Frashëri, Naim Frashëri, Pashko Vasa, dhe Abdyl Frashëri hodhën bazat e një platforme kulturore dhe politike që kishte për qëllim ta nxirrte Shqipërinë nga errësira e pushtimit osman dhe ta vendoste atë në orbitën e qytetërimit perëndimor. Sami Frashëri, në veprën e tij vizionare, parashtroi një program të qartë për rilindjen e Shqipërisë: njohja dhe zhvillimi i gjuhës shqipe, arsimi kombëtar, bashkimi i shqiptarëve dhe pavarësia politike. Për Samiun, liria kombëtare dhe ajo shpirtërore ishin të pandashme. Naim Frashëri, me poezitë e tij plot shpirt dhe pasion si “Bagëti e Bujqësia” dhe “Historia e Skënderbeut”, krijoi një mitologji poetike që nxiti krenarinë kombëtare dhe u dha shqiptarëve një narrativë të përbashkët për identitetin e tyre.
Pashko Vasa, me thirrjen e tij të pavdekshme “O moj Shqipëri, mos thuaj se kam vdekur”, shtroi nevojën për bashkim kombëtar përtej dallimeve fetare: “Feja e shqiptarit është shqiptaria.”

Në shekullin XX, trashëgimia e Rilindjes Kombëtare u pasurua dhe u zhvillua nga një brez i ri mendimtarësh dhe veprimtarësh që përballuan sfidat e kohës së tyre dhe u përpoqën të ruanin thelbin e shqiptarizmit në kushte të reja. Faik Konica, përmes kritikës së tij të mprehtë dhe vizionit të tij europian, hodhi themelet e mendimit modern shqiptar. Në shkrimet e tij, ai kërkonte një Shqipëri të përparuar, të lirë nga korrupsioni dhe mediokriteti, dhe të aftë për t’u bërë pjesë e qytetërimit perëndimor.
Gjergj Fishta, me epopenë e tij kombëtare Lahuta e Malcis, përjetësoi vlerat e lirisë dhe heroizmit shqiptar. Ai ishte një mbrojtës i palëkundur i identitetit kombëtar dhe një kritik i ashpër i cënimit të dinjitetit kombëtar. Branko Merxhani, përmes konceptit të tij të “NeoShqiptarizmit”, kërkonte të ndërtonte një Shqipëri të bazuar mbi një elitë intelektuale dhe morale, duke përqafuar modernitetin pa humbur autenticitetin kombëtar. Ukshin Hoti, një nga mendimtarët më të shquar të shekullit XX, theksonte rëndësinë e vetëdijes kombëtare si parakusht për mbijetesën dhe zhvillimin e shqiptarëve: “Një komb që nuk e njeh vetveten nuk mund të mbijetojë.”