Bashkim Pas 18 Vjetësh

March 16, 2017 by dgreca

SHBA: Tragjedia e familjes ushtarake bashkon dy botë pas 18 vjetësh/

Nga Besa Pinchotti*/

Kosovar refugees fleeing their homeland. [Blace area, The former Yugoslav Republic of Macedonia]/

Kur oficeri amerikan CW2 Kevin Reichert hipi në helikopterin e tij Apache për herë të fundit, ishte pjesë e një taskforce që mbështeste ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë. Ishte një vend për të cilin mezi kish dëgjuar… por unë e njoh mirë atë vend. Baba im, Ramiz Tafilaj, është nga Kosova dhe, si fëmijë, kam kaluar çdo verë atje me familjen time — derisa gjendja u keqësuar aq shumë sa nuk mund të shkonim më. Më shumë se 10-mijë njerëz u vranë nga forcat serbe. Dhe me gjasë i keni parë fotot e miliona kosovarëve të dëbuar prej shtëpive të tyre, duke ecur me javë të tëra, duke fjetë në kampe refugjatësh, duke u munduar të arrrijnë në vendet fqinje. Vetë familja ime ishte diku në mesin e turmave, dhe na u deshën muaj me i gjetë ata që ishin larguare dhe kishin mbijetuar.

Kur Kevini foli me gruan e tij, Ridgeley, një orë para se me u nisë në mision, e kishte parë me sytë e vet. “Zemër,” i tha gjatë bisedës që asnjërit nuk i shkoi mendja se do të ishte thirrja e fundit, “duhesh me e pa shkatërrimin që e përjetojnë këta njerëz. Do të bëj çmos për me i çlirue.”

Por çmosi qe diçka që familja nuk e kishte përfytyruar asnjëherë. Helikopteri i Kevinit u rrëzua në Shqipëri. Kanë kaluar gati 18 vjet prej se Ridgeley Reichert e humbi burrin… dhe Carissa (atëherë 9-vjeçe), Chris (7) and Colten (4) humbën baban e tyre. Kevini dhe bashkëpiloti i tij, CW3 David Gibbs, ishin ushtarët e parë amerikanë që u vranë në konfliktin ballkanas. Për vite me radhë, im atë ka dashur me i gjetë familjet e tyre. “Deklarata e Pavarësisë së Kosovës u shkrua me gjakun e këtyre ushtarëve. Nuk do t’i harrojmë kurrë.”

Në shkurt, në të nëntën Ditë të Pavarësisë së Kosovës, prindërit e mi dhe një mik yni — historiani i njohur kosovar Jusuf Buxhovi — udhëtuan nga Teksasi për në Wisconsin për ta takuar familjen Reichert. Këta fëmijë ushtarësh që humbën të atin e tyre para sa motesh nuk janë më fëmijë — Carissa ka dy fëmijë të saj, Chrisi ndihmon me biznesin familjar dhe Colteni po studion historinë në Universitetin e Wisconsinit, duke u përqendruar në Ballkanin. Dhe Ridgeley, bashkëshortja që përjetoi sakrificën më të madhe dhe i rriti vetë tre fëmijë, udhëheq fermën e familjes.

“Dy milionë njerëz po jetojnë në liri dhe pa frikë falë burrit tënd,” i tha babi im, ndërsa ajo po vështronte të birin tek e fshinte me përpikëri foton në kornizë të helikopterit të Kevinit.

“Për herë të parë që prej se vdiq Kevini, ndiej sikur jeta ka kuptim,” tha ajo. Babi im dhe Ridgeley këmbyen tregime të vuajtjeve, sakrificave dhe respektit të ndërsjellë. “Falë burrit tënd, ëndrrat e vendit tim janë gjallë,” i tha asaj. “Kevini bëri për popullin tim atë që unë vetë nuk munda ta bëj.” Babi im i dha familjes një plis, qeleshen tradicionale shqiptare që e bartin shumë prej të afërmve tanë. Chrisi tha se babai i tij do të ndihej krenar t’i shihte të gjithë së bashku dhe se duke e ditur se i ati nuk i ka vdekur kot – i jep fuqi në kohë të vështira.

Familja ime dhe Reichertët tani janë miq — ndajnë një lidhje të pathyeshme. Ç’do ndodhë në vijim? Ata po planifikojnë me e vizitue Kosovën vitin e ardhshëm për ta kremtuar 10-vjetorin e pavarësisë së vendit, ndërkohë që shpresojnë të kontaktojnë me familjen e pilotit tjetër.

*Autorja është drejtore e komunikimit, Shoqata Kombëtare e Familjeve Ushtarake (National Military Family Association), Washington

HAPNI DOSJEN E ARKIVIT “FRANÇESKANËT” !

March 16, 2017 by dgreca

*KU MUNGON AT GJERGJ FISHTA… /

*S’ KA SHQIPTARË SE… “HANË ME GISHTA”/

Nga Fritz RADOVANI/* At GJERGJ FISHTA O.F.M.- (Grafikë nga F.Radovani)/

PAPA GJON PALI II ka thanë: “Ajo që ka ngja në Shqipni, të dashtun Vëllazën dhe Motra, nuk asht pa kurrë në historinë e njerëzimit…”

HAPNI DOSJEN E ARKIVIT “FRANÇESKANËT” E SHIKONI ÇKA PO BANI /!!

■Pak ditë perpara kam shkrue per “Shkollat Shqiptare, pa dyer’ e dritare…”, ku per fatin e keq të Shqiptarëve, rrymat e ndryshme të ideologjive të hueja kanë hy dhe nuk po kanë të dalun nga shkollat tona. Fillojnë tek ushqimi i fëmijve tanë që janë librat shkollore, dhe vazhdojnë deri ku asnjë Shqiptarit nuk i ka shkue mendja aty, ku i ka rrah damari i tradhtisë Enver Hoxhës dhe Ramiz Alisë, në “Revolucionin Ideologjik e Kulturorë 1967”, gjoja i modelit kinez, po ma fort i modelit “Haxhi Qamilist të tiranëve të Tiranës sonë”, “kështjellë e pamposhter e socializmit në Ballkan.., e besa, edhe pak ma andej!”.

■Ditën e parë sllavokomunistët jugosllav erdhën në Shkoder, me 29 nandor 1944, gjoja me shoqnue brigadat partizane. Vepra e parë antishqiptare ishte vendosja e Flamurit të zhigatun me yllin partizan të Titos në kompanjelin e Kishës së Fretenve në Gjuhadol…

Partizanëve që hyne në Shkoder ju printe Nexhi Arra e Asllan Lici, dy topalla si “partia”!

Me siguri malazezët e kishin mbajtë ndermend daljen e vet në 1913 nga Shkodra, atëherë kur At Gjergj Fishta vendosi po në atë unazë të kompanjelit Flamurin e Shqipnisë së Gjergj Kastriotit, me 13 Qershor 1913 dhe, në rrugët e Shkodres rinia shkodrane këndonte me zanin e dalun nga zemra Hymnin e Flamurit me muziken e At Martin Gjokës…

Ata urdhnuen që mos të kndohet ma Hymni i Flamurit që kishte shkrue At Fishta, me muzikë nga At Gjoka, po të zevendsohet me Hymnin që shoqnohej me muzikë rumune.

Kështu okupatorët e rij filluen me ba ligjin që ua kishte lanë në dorë Konferenca e Jaltës.

■Kush ishte Ky Frat i zbathun me Emnin At Gjergj Fishta, që jugosllavët kerkonin me çdo kusht fshimjen e Vepres së Tij, një nga Emnat ma të mëdhej dhe të njohun jo vetem nga Populli ynë, po në gjithë Boten, si Atdhetar dhe Poet Kombtar i Shqiptarëve ?!

Asnjë nga Klerikët Katolik Shqiptar nuk e ka fillue jeten e Meshtarisë në tavolinen e Tyne të punës tue shkrue vjerrsha apo libra historije… Të gjithë edhe pse ishin teolog të perkryem dhe me diploma filozofije, fillonin sherbimin fetar si “Ushtarë të Krishtit” tue shkue nder katundet ma të humbuna dhe ashtu të zbathun u trokitnin atyne dyerve që i kishte shkatrrue robnia shekullore, per me ringjallë Besimin dhe Shpresen tek Zoti.

Ata dhe vetem Ata, ishin që me durimin ma të madh ju ndihmonin vllazenve të vet me dalë prej asaj së tmerrshmes vorfni, ku i kishin zhytë barbarët e pushtuesve të huej me ndihmen e madhe dhe të pakursyeme të tiranëve tanë, jo vetem antishqiptarë po edhe antinjerzorë. Ishte vetem Kryqi i pari që Ju duhej me pajtue gjaqet e grindjet e mbjelluna nga pushtuesit nder Ata Vatra të padhunueme asnjëherë nder shekuj, deri në pushtimin sllavokomunist të shovenistëve antishqiptarë, kriminelëve Tito, Stalin dhe Enver.

Doket e zakonet e Atyne Bjeshkëve ruheshin me pushkë per mos me ua prekë askush.

Vihej cungu i lisit nder Vatra sa u shkonte miku dhe “Bukë e Krypë e Zemer” ju shtrohej të gjithve edhe pa dijtë se cilit Besim i perkiste Miku, të cilit i kishte hapë portaren.

Ishin Fretnit të parët që me durimin e Vllaut dashamirë, ua mbushnin mendjen që me çdo kusht duhej që fëmijët e atyne Malsorëve të atyne vendeve të tretuna, me shkue nder shkolla edhe pse ju duhej me orë të tana me ecë nder malet pa rruga kalit…

E nder ata sofra të rrumullakta, ju vinte buka e kakinit e freskët nga stajanicat burrnesha. Bash nder ata sofra Kleri Katolik mësoi kush asht Besa Burrnia e Bujaria e Maleve tona Fisnike dhe kreshnike, që kishin ndigjue nga gjyshet e veta kur ishin fëmijë… E bash aty dredhej cigarja e shkrepej gota e rakisë, tue u Lavdue Krishti, aty mësuene se kujt i tha sëpari Malësori ynë se: “Shka asht ndera e trashigueme e të Parve të Tyne, nder breza”. Klerikët tanë e filluen jeten si mësues, vazhduen si profesor dhe kur hyne në moshen e pjekunisë u njohën si filozof ase psikolog të kuvendeve të Burrave nder ato krahina…

At Gjergj Fishta ishte i pasionuem nga edukimi dhe mendimi pedagogjik, dhe fillimisht ishte i dhanun shumë në fushen e arsimtarit dhe kuptimin e kulturës kombtare.

Me një mjeshtri të pakrahasueshme arrijti me kenë shkenctar në fushen e Gjuhësisë, të Letersisë, Shkollës Shqipe, pikturës, arkitekturës dhe i prirjes me shpejtësi per vepra të reja artistike, kulturore dhe mbi të gjitha Atdhetare e Fetare të bazueme gjithmonë si të gjithë Françeskanët Shqiptar, besnikë në Formulen e patjetersueshme “Atdhe e Fe”.

■At Gjergj Fishta njëherit me aktivitetin e vet shumë të spikatun në Shoqninë kulturore “Bashkimi” me 1899, që kryesohej nga Imz. Prend Doçi, ishte edhe ideator i një Qendres së Studimeve Albanologjike, me të cilen mendonte që Shkollave tona ti jepte fizionomi kombtare Shqiptare, dhe këte e mërrijti në vitin 1902, kur në Shkollen Françeskane Ai futi Gjuhen Shqipe, dhe nën kujdesin e Tij filloi botimet e revistave dhe teksteve Shqip.

Pranë Shkollës Françeskane në Shkoder, ndertoi edhe Theatrin që asht edhe sot ku, me një pasion e dashuni të madhe mblidhej edhe Populli i Shkodres me u njoh me veprat theatrale të njohuna edhe nga skenat Europjane. Aty shperthej edhe humori shkodranë.

■Në vitin 1908 asht Kryetar i Komisionit të Alfabetit të Gjuhës Shqipe në Manastir.

Botimi i Revistës “Hylli i Dritës” në 1914 i paraprinë Komisjes Letrare të 1916. Botimet bahen në Shtypshkronjen e tyne, dhe arkivohen pranë Muzeut Fretenve të pajisun me vlera të mëdha arkeologjike nga bashkpuntori i At Fishtës, i madhi At Shtjefen Gjeçovi.

Shkolla e Fretenve në Shkoder asht e njëkohëshme me tjerat që u hapën në shek. XIX, po si kjo ashtu edhe e Jezuitëve ishin të hapuna per të gjitha Besimet. Ndersa per ato vlera të paçmueshme kombtare që edukonin ato, ua la ligjeratave të Prof. Arshi Pipës dhe Martirit burgjeve komuniste Osman Kazazit, i cili thonte: “Po mos të kishe kenë nxanës nder bankat e shkolles së Fretenve të Shkodres, sot do të njihesha si një spijun!”, dhe vazhdonte me orë të tana tue shpjegue vlerat Atdhetare të Asaj kulture të paster.

■At Gjergj Fishta (këte herë jo me zhgun) asht në 1919 në krahun e djathtë të delegatëve në Konferencën e Paqës në Paris, me Kryetarin Imzot Luigj Bumçi. Atje asht botue dhe një material historik që per fat ruhet edhe sot, po që kush kerkoi me perdhosë Atin e Madh të “Lahutës së Malcis”, edhe sot nuk e ka lexue jo, nga padija se kush e ka shkrue sa, nga urrejtja ndaj vetvetes që gjithë jeten nuk ka mërrijtë me mësue as një të dhjetën e atyne rreshtave që At Gjergj Fishta, ua mësoi delegatëve të gjithë Europës atje.

■Prania e At Gjergjit në Amerikë, dhe lidhja e Tij atje me Kolegjin Katolik Amerikan per çeshtjet aktuale të Shqipnisë, ndoshta, do të kishte zbeh shumë “figura” që sot mburren me meritat dhe vlerat Atdhetare me të cilat At Fishta, arrijti suksese të pabesueshme sepse, ende sot si të gjitha meritat e Klerit Katolik Shqiptar, kerkohen me u errsue, dhe me kohen me i lanë në harresë, tue mendue edhe varrosjen e atyne vlerave Kombtare!

Asht mirë me e botue telegramin që At Fishta e bani porsa u kthye në Paris, jo per gja tjeter por, po i del per zot ndokush që as nuk ia din as permbajtjen atij telegrami…

■Çudija ma e madhe per mue asht qendrimi i klerikëve të rij katolik, që edhe pse ua kam tregue sekretin e Eshtnave të Bekueme të At Gjergj Fishtës, të ruejtuna në Vorrezat e Rrëmajit… Ende sot, nuk kanë ba asnjë veprim per nxjerrjen e Tyne… Kjo veper e tyne më shtynë me u mendue: “Mos ndoshta e urrejnë At Fishten, se nuk e ka shkrue Vepren e Vet “Lahuta e Malcis” toskënisht ?”

■Mos u merzitni… Bani shumë mirë me lexue “Gomarin e Babatasit” !!

*Pjesa e VI-Vijon Pjesa e VII.

Melbourne, 17 Mars 2017.

Mjeranët e kritikës letrare…

March 16, 2017 by dgreca

Nga Alfons Grishaj/

Postkomunizmi ka zbuluar dhe aq “shkrimtarë e poetë” sa, kombet e qytetëruara me tradita shekullore në letra, do na e kishin zili…! Për rrjedhojë edhe vlerësimi kritik është sëmurë. Kemi filluar t’u japim tituj si: “Penda e Artë” e “Penda e Argjendë” atyre që nuk kanë vlerë as për skrap bakri.

Shekulli XXI ka promovuar me shumicë antivlerën se sa vlerën reale letrare. Një pjesë e “letrarëve” të sotëm janë aq shterpë sa mendojnë se mund të fshihen pas një diplome letërsie të marrë me korrespondencë për të hyrë në artin e letrave. O, Zot! Ata ngatërrojnë publicistikën me fiksionin prozaik, poezinë klasike e quajnë poezi moderne. Epigramet, varg të lirë, dramën e quajnë novelë, etj., etj… Shkrimet e tyre janë në nivelin e hartimeve të shkollave fillore, pa dashur t’ i hyjmë në hak fillores. Konfuzë në ide e në botkuptim estetik, shumë prej “kritikëve” nuk janë në gjendje të bëjnë një kritikë te mirëfilltë letrare, jo se nuk kanë dëshirë, por sepse dijet e tyre janë të pamjaftueshme. Njohja e mirë e teorisë së letërsisë presupozon në rradhë të parë njohjen e termave (elementë) letrarë, si kusht për t’u orientuar më në thellësi në oqeanin e letrave. Dy ndër këto terma janë dhe Verisimilituda dhe Deus ex machina. Njohësit e mirë të letërsisë nuk kanë nevojë për të hapur një “dyzinë fjalorësh” për termat e mësipërme të cilat janë standarte në letërsinë botërore e që ne shqiptarët i kemi huazuar pasi nuk kemi tradicion të gjatë në shkencën e letrave. Terminologjia letrare ashtu si dhe terminologjia mjekësore në mjekësi duhen të mësohen përmendësh nga studentët. Pa mësuar termat bazë nuk mund të bëhesh letrar apo mjek. Njerëzit që nuk njohin të paktën një gjuhë të huaj e kanë shumë të vështirë për t’i kuptuar e shumë më të vështirë për t’i shpjeguar. Boshllëku dallohet menjëherë, kur përdoruesi mundohet që t’i shpjegojë (në përkthim diletantësh) duke vendosur sinonimin e largët dhe jo kuptimin e saktë. Fatkeqësisht, kategoria e tillë nuk njeh as rregullat sintaksore dhe morfologjike të gjuhës, çfarë varfëron vlerën estetike letrare. Gjenialiteti letrar lind, nuk fitohet, porse dhe nëse fitohet, duhet derdhur shumë djersë për t’u ngritur në nivelin e kërkuar që vepra t’i qëndrojë kohës.

Hubris apo egotismi, i zhvesh dhe prej asaj muze empirike që e quajmë “Krijimtari të brishtë” që nuk e ka jetëgjatësinë e një shkëndije zjarri. Me vjen të qesh dhe të qaj njëherësh kur i shoh se me sa zell shpërdajnë miopinë e tyre si letërsi apo kritikë të kualifikuar. Ndodh që degradimi arrin kulmin kur ndonjëri syresh rreket për të bërë kritikë të “kulluar” letrare, duke personalizuar subjektin, si bëri së fundmi, “letrari” Ramiz Gjini, i cili, doli nga tema dhe shkau në vulgaritet me fjalë e shprehje të rëndomta si “bishtuk”… Ai shkapërcen logjikisht aty , ku pretendon të merret dhe me dekoratat tona si janë marrë në vite etj. Ky tip ligjërimi nuk është as letrar e as kritik. Është tipik për një “oficer” sigurimi… Ndërsa për çmimin “Penda e Artë” dhuruar nga kushëriri i tij që ishte kryetar komisioni, s’ kam ç’ të them sepse vetë akti dëshmon më së miri, si një shfaqje tribalizmi, gjendjen e emancipimit të “elitës letrare shqiptare të sotme”. Sigurisht, nuk i fus të gjithë në një thes! Ai devijon qellimin tim të sinqertë në vertësinë e opinionit të Ekerem Bardhes, lidhur me luften civile në shqipëri…Devijim ky, i njohur prej kohesh që ka dalë nga një sirtar i qelbur në Michigan! Skenar i stërnjohur që i ka dalur boja prej kohesh…

Por, le të kthehemi tek tema. Në shkrimin e tij “kritik”, Gjini pretendon se shkrimtarin Prifti, e ka mik, por në anën tjetër mundohet ta ngacmojë viganin si miza në bythë të buallit (në atë rast bualli nuk ka nevojë të kthejë kokën se i vret me bisht), duke theksuar se veprat e Naumit nuk janë të atij niveli dhe se unë gjoja paskam shkruar me superlativa për Naumin… Ai duhet të kthehet ta lexojë dhe njëherë shkrimin tim me optikë letrare. Gjithashtu, i sugjeroj që të lexojë shkrimin e tij para disa vitesh: “Sqarim për ikjen e Naum Priftit”… Aty tregohet sa fort e ka dashur Naumin…, miqësi nepërke!

Në këtë kurth bien të gjithë mediokrit, të cilët grackojnë veten duke u bërë qesharakë. Dekonspirimi i qëllimit keqdashës e tërheq zvarrë arsyen kritike që griset e çirret rrugës. Maska e kontaminuar bie, duke shpërbërë sensin intelektual kritik. Dikur të parët tanë kanë thënë: “Fickla vret veten me gojën e vet” si, dhe ashtu ndodh me mjeranët kritikë që nuk e dinë ku bie me shtëpi kritika letrare…

Po i ndihmoj dhe njëherë “gjinët” dhe “gurët” e mocalit … me një shpjegim të thjeshtë pa hyrë në filozofi, sepse e di se u bie në “qafë”.

Kritika letrare botërore ka shoqëruar zhvillimin e letërsisë, për një kohë të gjatë si opinion e më pas si shkencë. Si e tillë ajo imponon çështjen e metodës. Epoka moderne kritike ka njohur disa metoda, të cilat, më shumë se të kundërshtonin njëra-tjetrën kanë qenë të orientuara drejt pasurimit të mendimit kritik në tërësi. Por të gjitha metodat mbështeten në parimet bazë. Të gjitha i mëshojnë idesë se kritika ka për objekt të ndihmojë në ndriçimin e të panjohurave në procesin krijues, në identifikimin e stili të autorit, në njohjen e të dhënave biografike si çështje rrethanash etj. Me pak fjalë, për kritikën, rëndësi ka zbërthimi i artit të shkrimit. Tek ne nuk është shtruar ndonjëherë problemi i metodës kritike. Mendësia që ka lënë prapa realizmi socialist vazhdon të ushqejë atë traditë opinionesh subjektive. Analiza tekstore as që duket gjëkundi në shkrimet kritike, çka ndodh jo rrallë edhe me njerëzit e katedrave (departamenteve universitare) të letrave. Megjithatë tek këta të fundit, koncepti metodik nuk mungon. Mund të thuhet se të paktën dy metoda ushtrohen në shkrimet kritike të disa pedagogëve të letrave tona:

1-Kritika tradicionale, e cila e studion veprën letrare në raport të ngushtë me biografinë e autorit.

2-Kritika Sociologjike, e cila merret me kushtet e rrethanat shoqërore e historike, të cilat kanë ndikuar tek autori.

Edhe qasja ime kritike mbështetet kryesisht në këto metoda, ndaj dhe besoj se në realizimin e portretit të personalitetit letrar të Naum Priftit, kam shkruar vetëm me objektivitet dhe me kompetencë profesionale, kurse oponenti im shkau në baltën që prodhoi vetë.

E di që pas këtij shkrimi do të ketë sërish reagime mjerane. Sepse si çdo devijacion tjetër, kompleksi i mjerimit intelektual është i vështirë për t’u trajtuar dhe sindromat e pakuruara shndërrohen në sëmundje kronike.

Po e mbyll shkrimin me thënien brilante të Edith Wharton: “There are two ways of spreading light: to be the candle ( bishtuk) or mirror that reflects it.”

ISA BOLETINI:UNE S’KUPTOJ HALDUPISHTE

March 16, 2017 by dgreca

ISA BOLETINI – SULLTANIT ABDUL HAMID (1903) : « UN S’KUPTOJ HALDUPISHTE ! » DHE NJË MESAZH PËR RUSËT/

Nga Aurenc Bebja*, Francë – Mars 2017/

Shkrimi në vijim, i 15 prillit 1903, botuar në gjuhën frënge nga gazeta armene, « Pro Armenia », ilustron bisedën mes patriotit shqiptar, Isa Boletini, dhe, sulltanit turk, Abdul Hamid.

Ky shkëmbim është marrë asokohe në gazetën shqiptare, « L’Albanie », me vendodhje në Gjenevë (Zvicërr). Kjo e fundit e ka siguruar atë nëpërmjet korrespondentit të saj në Turqi.

Biseda vë në dukje atdhedashurinë e Isa Boletinit, si dhe vizionin e tij ndaj influencës ruse në Ballkan. Edhe sot e kësaj dite, fjalët e patriotit shqiptar për rusët janë mëse aktuale.

Ja biseda në vijim :

Abdul Hamid : Mirësevini Isa Beu.

Isa Beu : Unë s’kuptoj haldupishte ! (Unë s’kuptoj turqisht).

Abdul Hamid (i drejtohet eunukut të tij) : Sill Tahir pashën (ky është një shqiptar shumë injorant, besnik i tiranit, drejtues i garnizonit shqiptar në pallat).

Tahir pasha hyn.

Abdul Hamid : Tahir pasha, uroni Isa beut mirëseardhjen nga ana ime.

Tahir pasha : Isa beu, Lart Madhnia e Tij thotë mirëserdhe.

Abdul Hamid : Tahir pasha pyesni Isa beun përse ai është kundra kaurëve (shprehje me të cilin turqit quanin me përbuzje ata që nuk ishin të fesë myslimane, pra një fyerje e Sulltanit ndaj të krishterëve).

Isa Beu : Tahir pasha, i thoni Madhërisë së Tij se nuk e kuptoj fare këtë fjalë « kaur » ; unë kuptoj fjalët mysliman dhe katolik.

Abdul Hamid : Kaur do të thotë armik i fesë sonë ; të gjithë të krishterët janë armiqtë tanë.

Isa Beu : Ne, ne jemi shqiptarët, ne kemi një atdhe ku populli shqiptar përbëhet nga tri fe. Pra, si mundet që shqiptarët katolikë të jenë armiqtë tanë ? Gjatë luftës dhe pas luftës ruso – turke, shqiptarët, pa dallim feje, morën armët kundra armiqve. Ne kemi luftuar së bashku me njëri – tjetrin kundër të gjithëve.

Abdul Hamid : Le ta mbyllim këtë diskutim të pavlerë. Përse Isa bej nuk e dëshiron konsullin rus të vendoset në Mitrovicë ?

Isa Beu : Çështja e konsullit rus është një çështje tërësisht politike. Ne, shqiptarët, nuk duam të kemi në zemër të atdheut shqiptar një fole sllave, aty ku nuk ekziston qoftë edhe një rus. Vendosja e konsullatës ruse në Shqipërinë veriore, si në rastin e Mitrovicës do të shkaktojë me kalimin e kohës trazira të mëdha mes shqiptarëve të krishterë dhe myslimanë. Rusia dëshiron të shkaktojë gjithmonë trazira në Ballkan, dhe jo të kontribuojë për paqen. Në qoftë se Madhëria e Tij dëshiron të na trembë me kozakët e rusisë, të cilët thuhet së do të vijnë me konsullin në Mitrovicë, shqiptarët do t’i shporrin me qëllim për të mbrojtur të drejtat e tyre kombëtare.

Abdul Hamid : Kjo nuk është e vërtetë. Ju lutem, Isa bej, të paktën, lëreni konsullin të vijë i vetëm, që të mos kemi probleme me moskovitët (term ofendues në turqisht ndaj rusëve).

Isa Beu : Ne e pranojmë konsullin me qëllim për të përmbushur dëshirën e sovranit tonë (komunikim diplomatik) ; por ne nuk duam të shohim tek ne kozakët ; rojet e konsullatës do të jenë bashkatdhetarët tanë.

Abdul Hamid : Shumë mirë, shumë mirë, shumë mirë ! Ne do t’i shkruajmë menjëherë ambasadorit rus. Unë jam shumë i kënaqur prej jush. A dëshironi që të ju bëj pasha në pallatin tim, pranë meje ? Do të keni të holla, shërbëtorë, etj.

Isa Beu : Jo Madhëri. Unë preferoj të qëndroj pranë fëmijëve, prindërve dhe bashkombasve të mi, duke punuar me ndërshmëri në vendin tim për të siguruar jetesën e familjes sime. Ju falenderoj për bujarinë ndaj shërbëtorit tuaj (Dihet shkëmbim diplomatik).

Abdul Hamid : Ju lutem edhe një herë, Isa Beu, mos krijoni trazira dhe demostrata kundër rusëve. Udhë e mbarë, Isa Beu. Përshëndetni nga ana ime të gjithë shqiptarët e mi që i dua shumë ?!!!

Isa Beu, pas një nderimi mjaft urryes, largohet nga pallati.

One Military Family’s Tragedy Brings Two Worlds Together After 18 Years

March 15, 2017 by dgreca

Kosovar refugees fleeing their homeland. [Blace area, The former Yugoslav Republic of Macedonia]

Kosovar refugees fleeing their homeland. [Blace area, The former Yugoslav Republic of Macedonia]/

By Besa Pinchotti*/

When CW2 Kevin Reichert boarded his Apache helicopter for the last time, he was part of a task force supporting the NATO intervention in Kosovo. It was a place he had barely even heard of… but I know it well.

My dad, Ramiz Tafilaj, is from Kosovo and, as a kid, I spent every summer there with my family—until things got so bad I couldn’t go. More than 10-thousand people died at the hands of Serb forces. And you’ve probably seen the pictures of more than a million Kosovars forced out of their homes, walking for weeks, sleeping in refugee camp sites, trying to reach neighboring countries. My own family was somewhere in the masses and it took us months to find the ones who escaped and survived.

When Kevin talked to his wife, Ridgeley, an hour before he took off on his mission, he had seen for himself. “Honey,” he said to her on what neither realized would be their last phone call, “You should see the devastation these people are enduring. I’ll do whatever it takes to free them.”

But what it took, was something the family had never imagined. Kevin’s helicopter crashed in Albania.

It has been almost 18 years since Ridgeley Reichert lost her husband…and Carissa (9), Chris (7) and Colten (4) lost their father.

Kevin and his co-pilot, CW3 David Gibbs, were the first American soldiers killed in the Balkan conflict.

For years, my father has wanted to find their families.

“Kosovo’s Declaration of Independence was written with the blood of these soldiers. We will never forget them.”

In February, on Kosovo’s 9^th Independence Day, my parents and a friend—renowned Kosovo historian, Jusuf Buxhovi—journeyed from Texas to Wisconsin to meet the Reicherts.

Those military kids who lost their father so long ago aren’t kids anymore—Carissa has two kids of her own, Chris helps with the family business and Colten is studying history at the University of Wisconsin, focusing on the Balkans. And Ridgeley, that military spouse who endured the ultimate sacrifice and was left to raise three kids on her own, runs the family farm.

“Two million people are living in freedom and without fear because of your husband,” my dad told her as she watched her son meticulously clean the framed photo of Kevin’s helicopter.

“For the first time since Kevin passed, I feel like my life has meaning,” she said.

My dad and Ridgeley swapped stories of pain, sacrifice and mutual respect.

“Because of your husband, my country’s dreams are alive,” he told her. “Kevin did something for my people that I couldn’t do myself.”

My dad gave the family a plis, which is a traditional Albanian hat worn by many of our family members. Chris said his dad would have been proud to see them all together and knowing his father didn’t die in vain carries him through the tough times.

3-9-kosova-meeting

My family and the Reicherts are friends now—sharing an unbreakable bond. What’s next? They’re working on a trip to Kosovo next year to celebrate the 10 year anniversary of the country’s independence, and hoping to get in touch with the other pilot’s family.(

ByMy Military Life. Published on March 9, 2017)

By Besa Pinchotti, Communications Director