• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Chattanooga surgeon helps Albanian woman walk for first time in decades

May 13, 2016 by dgreca

Mirjam Peraj, center, walks with her sister Lirie Asllani, left, and Physical Therapist Susan Higley inside the Medical Mall at Erlanger Medical Center.

Photo by Tim Barber /Times Free Press/

-Life is long, so I never gave up hope- Mirjam Peraj

Mirjam (pronounced Miriam) Peraj is a nature lover.

Every morning she would open the windows in her fifth-floor apartment in Shkodra, Albania, to bring a little bit of the outdoors inside.

Mirjam Peraj walks with Dr. Paul Apyan inside…

Photo by Tim Barber /Times Free Press.

Mirjam Peraj, center, walks with her sister Lirie…

Photo by Tim Barber /Times Free Press.

Mirjam Peraj walks with a staff of health…

Her favorite programs were on the Discovery Channel, giving her a window to nature she could never experience in person.

But for 10 years, most of her days were spent inside her apartment.

A botched operation when she was 7 years old had worsened a degenerative hip problem, and despite seeing other doctors, she was barely able to walk. She was in such pain it was hard to sit in a chair and she could not bend over to put on her shoes.

Her apartment building had no elevator, so she could go outdoors only on the two or three times each year when relatives would carry her down the stairs, to visit her mother’s home.

But she remained optimistic that someday, things would get better.

“Life is long, so I never gave up hope,” Peraj said.

More than 5,000 miles away, in a classroom in the business school at University of Tennessee at Chattanooga, hope would find a way.

Erlanger orthopedic surgeon Dr. Paul Apyan calls himself a businessman who became a doctor, and he was fascinated by the changes occurring in health care. After completing more than 6,000 knee and hip operations, he decided he needed an MBA degree, so he enrolled at UTC.

The professor for his information technology class?

Peraj’s brother-in-law.

“We’re in the class in November, and he asks me, ‘Do you think you could help my sister-in-law?'” Apyan said in an interview last week. “So I go up to his office, and he pulled out this X-ray that has been through the mill.”

His sister, professor Beni Asllani explained, had hip problems, was scarcely able to walk and mostly was confined to her one-bedroom apartment.

“My brain starts to engage — what will you have to do to make this happen?” Apyan said.

The surgery would not be easy. Both of Peraj’s hips would need to be replaced in one operation. It was surgery Apyan had performed before, but not often.

And there were the logistical problems — could she get a visa to enter the U.S. for the months it would take to do the surgery and recover? And how would she pay for the surgery, with no health insurance?

Apyan agreed to donate his fees. But while Erlanger officials were sympathetic, the hospital could not offer the procedure for free. After some negotiation, Erlanger came up with a discounted fee, and Asllani wrote the check.

Now Apyan needed to see his patient.

This time it was Asllani, a professor at UTC since 2002, who offered a deal. If Apyan and his wife came to Albania, he would provide a guided tour of the region.

Apyan is an inveterate world traveler. He did some of his medical training in Germany, Switzerland, England, and Canada, so he didn’t hesitate to accept.

Albania is a small country, tucked northwest of Greece about 45 miles across the Adriatic Sea from the “heel” of Italy’s “boot.”

Originally part of several Roman provinces, it won its independence in 1912 after the collapse of the Ottoman Empire. The Italians invaded under Mussolini, and then the Nazis took over during World War II, spurring a furious resistance movement under Communist leader Enver Hoxha. Hoxha won and established a brutal dictatorship that lasted until 1991.

While Albania is now on friendly terms with the West, it is still struggling to improve basic services.

The hospital in Shkodra had modern imaging equipment, but the walls were crumbling, Apyan said.

There was no way he could perform the operation in Albania. “That was not an option,” he said. “She needed to be here in our controlled environment, where I have all of the things available.”

So Peraj needed a visa. The U.S. Embassy had already turned her down once, but this time Apyan wrote a letter explaining his plan. The embassy issued a one-year visa, and Peraj was on her way to Chattanooga.

Was she worried about getting on a plane for a place she knew little about, trusting her future to a doctor she hardly knew? “Not really,” she said in an interview last week at Erlanger. “I had no other option. Given the condition I was in, it was the least thing to worry about.”

Apyan has a regular team of assistants he works with on hip and knee surgeries. He refers to them as his pit crew, trained to work together as smoothly as the pit crew at the Indianapolis 500.

Susan Higley is the physical therapist on the team. “When we first got Peraj in the hospital, it took two strong guys to pick her up and sit her on the side of the bed,” she said, “because of her pain and weakness.”

The team also had to negotiate cultural differences between Chattanooga and Albania. “Albania is largely Muslim,” Apyan said, “and the women there are very modest, so I had to be sure to be respectful.”

Peraj’s sister Lirie, Asllani’s wife, worked as the translator. “I would have to say, ‘I’m going to try to move her leg,’ and ask her sister to tell her,” Apyan said. “I didn’t want to upset anyone.”

The surgery was set for October. Peraj was wheeled into the operating room and given anesthetics. She was placed on her side while Apyan replaced one hip, then turned to replace the other. Apyan takes pride in his speed and efficiency as a surgeon, but the operation still took some three hours.

Peraj was in the hospital for four days recovering before going home to her sister and brother-in-law’s house in Hixson, only about a mile from where Apyan lives.

Physical therapist Higley worked with her regularly. “Everything was a milestone,” Higley said. “It was a big deal when she got home and could actually get out of bed on her own, or go up and down a few steps. Then it got to where she can go up a full flight of stairs.”

Even Apyan is impressed. “She has not walked well for 50 years, so how much normal function she would regain, I wasn’t sure,” he said.

Peraj’s family is overjoyed. “I was just expecting for her to be pain-free,” Asllani said, “and when I see her sitting like this and walking ” His voice trails off as he shakes his head.

But no one is more pleased than Peraj. “I’m very, very happy, thanks to Dr. Apyan and his wonderful staff,” she said, with her brother-in-law translating. “I was hoping that this happy day would sometime come, but I had no idea how it would come. And now it is here.”

There is still work to do. Her muscles need to be strengthened, Apyan said, and she needs to improve her balance. He is optimistic she will be able to walk without a cane.

But the doctor is clearly pleased. “This has been the closest to a perfect thing in my life,” he said. “This is why you go to medical school.”

For the next few weeks, Peraj plans to travel with her sister and brother-in-law — a trip to Destin, Fla., and perhaps a visit to Gatlinburg, before returning to Albania in June. Apyan already has accepted an invitation to visit later in the year.

And what will Peraj do when she returns home?

She has a brother, and once or twice a year, he would put her sitting side-saddle on the back of his bicycle and drive her around a nearby lake. Now Peraj wants to try riding a bicycle on her own.

And where will she go? “I will just go out to see things,” she said, with a smile in her eyes. “Because I have missed a lot in my life.”(Cortezi: Steve Johnson)

Filed Under: ESSE Tagged With: Chattanooga surgeon helps Albanian woman walk, for first time, in decades

European judo champion Majlinda Kelmendi awarded first European of the Year in Kosovo

May 13, 2016 by dgreca

As part of Europe Day 2016 celebrations, the EU in Kosovo presented for the first time the annual EUROPEAN OF THE YEAR award, to acknowledge an individual/institution for the promotion of the European idea in Kosovo. The award was presented by Samuel Žbogar, Head of EU Office in Kosovo/EU Special Representative, and Bekim Çollaku, Minister of European Integration of Kosovo. The first European of the Year was awarded to the European judo champion Majlinda Kelmendi. “I am happy to see that true Europeans come from all layers of the society: the institutions as well as from civil society; we find them in sports halls and among local communities. They selflessly walk that extra mile because they believe that they are doing the right thing. They work hard. They make us proud. They motivate us. Those are our Europeans”, said Žbogar.

The nominees for the first European of the Year award were Majlinda Kelmendi, the Institution of Ombudsperson of Kosovo; Danijela Zubac, member of the Development Fund Board; “Let’s do it Kosova – Clean Up Kosovo” initiative; the Group for Legal and Political Studies; and Krenare Gashi, Head of the Kosovo Youth Centres’ Network.

The ceremony was followed by a presentation of the publication “SAA for Everyone”, which outlines the main points of the Stabilisation and Association Agreement (SAA) in a way understandable to all. The SAA between the European Union and Kosovo entered into force on 1 April 2016. The Agreement is the first comprehensive contract between the EU and Kosovo and a milestone for Kosovo-EU relations.

Filed Under: Sport Tagged With: European judo champion Majlinda Kelmendi awarded, first European, in Kosovo, of the Year

Videoskandali seksual i kryetarit të Bashkisë së Dibrës, reagon ambasadori Lu

May 13, 2016 by dgreca

Ambasadori Lu: Kryebashkiakët të jenë të përgjegjshëm për atë që përfaqësojnë/
Videoskandali seksual i kryetarit të Bashkisë së Dibrës, Shukri Xhelili, është cilësuar si skandaloze nga ambasdori amerikan Donald Lu. Z. Lu e ka bërë këtë deklaratë nga Fieri, ku është takuar me kryebashkiakun Armando Subashi, në kuadër të takimeve që po zhvillon me krerët e bashkive.  Kryebashkiakët duhet të jenë të përgjegjshëm për atë çka përfaqësojnë, tha Lu. Më pas takimi me Subashin ka vijuar pa praninë e medias.

Filed Under: Komunitet Tagged With: Ambasadori Lu, së Dibrës, seksual i kryetarit të Bashkisë, Videoskandali

Eurosong, Shqipëria nuk kualifikohet

May 13, 2016 by dgreca

Në Stokholm të Suedisë u mbajt të enjten nw mbrwmje gjysmëfinalja e dytë e festivalit të këngës evropiane, Eurovision. Krahas përfaqësuesve të shteteve të tjera, në skenë u ngjit edhe Eneda Tarifa, përfaqësuesja e shtetit shqiptar, për të interpretuar këngën e saj “Fairytale”. Publiku ka pritur gjatë për të shijuar performancën e Eneda Tarifës e cila këndoi e 17-ta në radhë pas përfaqësueses së Gjeorgjise ne skenën mbresëlënëse të Eurosongut.
Eneda Tarifa përfaqësoi Shqipërinë në Eurosong ku përveç përformancës vokale të realizuar pastër dhe shumë saktë nuk mbeti pas edhe paraqitja skenike. Tarifa mbrëmë është shfaqur me një pamje të re, pasi ka prerë flokët të cilat kombinoheshin mirë me fustanin e saj të skulpturuar ngjyrë ari, i cili është realizuar nga Bora Kokëdhima në sfondin grafik si një liqen të artë.
Komentet e para nga Eurovizion e cilësojnë si gruaja e artë me një zë të artë. BBC e quajti vokalin e Tarifës si vokali i një dive, ndërsa komentet e RAI-it e konsideruan si këngëtarja elegante, ndonese nuk arriti ta kalonte Shqipërinë në finale.
Azerbajxhani, Rusia, Holanda, Hungaria, Kroacia, Austria, Armenia, Republika Çeke, Qipro dhe Malta janë shtetet që u kualifikuan për në finale nga gjysmëfinalja e parë, që u mbajt më 10 maj, ndërsa nga nata e dytë gjysëmfinale u kualifikuar Letonia, Gjeorgjia, Bullgaria, Australia, Ukraina, Polonia, Izrael, Lituania, Belgjika. Fituesi do të dali nga finalja e 14 majit.
Suksesi më i madh i Shqipërisë në Eurovision vazhdon të mbetet paraqitja e Rona Nishliut që zuri pozitën e pestë në vitin 2012.Shqipëria rrugëtimin parë në Eurovision e ka nisur me Anjeza Shahinin në vitin 2004 mbajtur në Turqi, ku e zuri vendin e 7-të.

Filed Under: Kulture Tagged With: Eurosong, nuk kualifikohet, shqiperia

NJË DEKADË POEZI NOBELISTE 1901- 1945 NE SOFREN POETIKE TE DIELLIT

May 13, 2016 by dgreca

 

Poeti dhe përkthyesi Faslli Haliti shell për lexuesit e Diellit një dekadë nobelistësh/

NOBELISTI  I  1903/

SULLY PRUDHOMME 1839 – 1907/

René Francois Armand Prudhomme I mbiquajtur  Sully Prudhomme (Paris, 16 mars 1839 – Châtenay-Malabry, 6 shtator 1907) ishte një poet francez, fitues i parë i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1901.____________________________________________

 MOTIVACIONI

 Në njohjen e përbërjes së tij poetike, e cila jep prova të një idealizmi të lartë, përsosmëri artistike dhe një kombinim të rrallë të cilësive të zemrës dhe intelektit…

VAZO E THYE

Në këtë vazo vdes shporiza

në heshtje një erashkë

e fshiku atë  

e plasariti pak

 e padukshme dhe e lehtë

plaga në kristal

lëviz çdo ditë

sille rreth ngadalë

 uji i freskët, pikon pike, pikë

rrjedh prej vazos ai,

por askush  s’e dalloi

mos e prekni:u thye tani

 ndonjëherë kush dashuron

fshik një zemër të shkretë

në heshtje e plagos atë

si erashka që vazon prek

 

e pa cenë duket, po e pe,

ndaj plagën e thellë pra,

mos e prekni aspak:

u thye, u ciflos, u ça.

  *6. Lule e njohur ende për vetitë e saj magjike e afrodisiache. Rrënja e saj  etimologjikisht rrjedh nga folja  verbero-colpire: që do të thotë vras.

NOBELISTI  II  1903/

Bjørnstjerne Martinus Bjørnson  1832 – 1910/

Bjørnstjerne Martinus Bjørnson (Kvikne, 8 djetor 1832 – Paris, 26 prill 1910) ka qenë  një poet, dramaturg dhe shkrimtar norvegjez. Në rrafshin artistik  kontribuoi, bashkë me Henrik Ibsen, në lindjen e drammaturgjisë moderne norvegjeze e skandinave. Madhështia e tij u vulos me Çmimin Nobel për Letërsi në vitin 1903

______________________________________________

MOTIVACIONI:

«Një haraç për poetikën e tij fisnike, madhështore e të gjithanshme, me të cilën ai është krejt i ndryshëm për qartësinë e frymëzimit të tij dhe pastërtinë e rrallë të shpirtit të tij»

______________________________________________

 VELA TË MËDHA NË DETIN E VERIUT*

Vela të mëdha në Detin e Veriut,

lart mbi malin Skandsem atë mëngjes

Erling Skjalgsson sytë nga Dielli drejton

duke vështruar detin drejt Danimarkës;

«Nuk po vjen Olav Trygvason?»

 

Pesëdhjetë e gjashtë Drakkar

djegur nga dielli

presin të nisen drejt Danimarkës

me vela të ulura poshtë.

Akoma një murmurimë:

“Ku është drakari më i gjatë?

Nuk po vjen Olav Trygvason? “.

 

Por, kur lind dielli

dhe ngrihet mbi det

mërmërima bëhet stuhi:

“Ku është drakari më i gjatë?

Nuk po vjen Olav Trygvason? “.

 

Ngadalë nga dalë, në këtë çast

të gjithë të habitur ndiejnë

nga fundi i detit

një gurgullimë, një mërmërimë:

“Drakari më i gjatë u mposhtë!

Ra Olav Trygvason “.

 

Që nga ajo ditë, për shekuj e shekuj

anijet norvegjeze janë të shoqëruara

në netët mbuluar me dritë hëne nga vajtimi;

«Anija më e gjatë u shpartallua!

Ra Olav Trygvason “.

 

*Olav Tryggvason (960-1000 ) ishte mbreti i Norvegjisë 995 -1000  dhe pati një rol kyç në konvertimin e vikingëve në të krishterë. Bjornson shkroi këtë tekst, i frymëzuar nga “Saga e Olav Tryggvason” (pjesë e “Heimskringlas”)  kompozuar në fund të shekullit të dymbëdhjetë nga poeti Islandez Snorre Sturlason, (1178 – 1241). Teksti përshkruan pas betejën e Svolderit  (në vitin 1000), kur mbreti u mund dhe u vra në betejën e madhe detare të Svolder në Baltikut mbi Drakkaren e tij «Ormen Lange» «Gjarpër i gjatë», sipas sagës, më shumë se 50 metra. Në breg, norvegjezët pyesin njëri-tjetrit në mënyrë të përsëritur «Pse nuk kthehet Olav Trygvason?»

NOBELISTI  III  1904  /            

ETIENNE FREDERIC MISTRAL   1830 – 1914/

Etienne Frederic Mistral (Maillane, 8 shtator 1830 – Maillane, 25 mars 1914) ishte Nje shkrimtar dhe poet i gjuhës franceze Occitane, iu dha në vitin 1904 Çmimin Nobel për Letërsi.

______________________________________________

MOTIVACIONI:

«Si njohje e origjinalitetit të qartë dhe të frymëzimit të vërtetë të krijimtarisë së tij poetike, që reflekton shkëlqyeshëm  peizazhet natyrore dhe frymën amtare të popullit të tij, gjithashtu dhe, punës së tij të rëndësishme si filolog provansal»

______________________________________________

PROVIDENCA

 

Shiko lulet e gatticeve. Janë flokë bore

me push të qartë. Dhe mjafton vetëm

që një erë mjaft e lehtë t’i prekë

që të shkrira të përhumben mbi tokë.

Por pambukut i shpërndarë.

kudo nga zogjtë

mblidhet menjëherë.

Shih: ka një fole

nën atë ind:

fole trishtili të kadifejtë,

e butë, e bardhë. Së pari bënë indin mire

dhe pastaj i veshën të vegjlit

me pelush… O dorë e bekuar,

që për çdo harabel

thur një fole…

 Endej plaku atëherë ngadalë

gjatë përrenjve me murgeshë,

dhe duke arsyetuar gjatë për Perëndinë.

«Ç’harmoni ka në veprën hyjnore!»

«Ç’largpamësi dhe ç’mrekulli»

Thoshte ai me admirim të thellë:

«Ç’providencë dhe ç’admirim!»

«Shiko ato mushkonja endacake në grup,

nëpër ajrin e qetë. Linden pak më pare

brenda një rrezeje dielli dhe sonte mbase,

s’do të kthehen në fare.

Pra për një ekzistencë kaq kalimtare,

Providence u dhuroju atyre të gjitha të mirat!.

Në galeta e gjejnë ato ushqimin

që më shumë atyre u pëlqenë; jetojnë në diell;

kanë krahëzit për të vazhduar më pas,

mbi male dhe mbi pllaja bartin të vegjlit;

në sytë e vegjël të tyre gjithë krijimi

pasqyrohet si një det i pafundmë.»

NOBELISTI  IV  1906/

Giosue Carducci 1835- 1907

GiosueAlexandër Joseph Carducci (Valdicastello di Pietrasanta, 27 korrik, 1835 – Bolojë, 16 shkurt 1907) ishte një poet dhe shkrimtar italian.Ky ishte italian i parë që fitoi Çmimin Nobel në letërsi në vitin 1906.

_________________________________________

MOTIVACIONI:

«Jo vetëm në njohjen dhe mësimet e tij të thella e hulumtim kritik, por mbi të gjitha  një haraç i energjisë krijuese, pastërtinë e stilit dhe të forces  lirike që karakterizojnë kryeveprën e tij poetike».  ______________________________________________

VAJTIM ANTIK

Pema që i zgjasje

Dorën fëminore,

Shega gjelbërore

Plot me lule flakë,

 

Në kopështin e shkretë

Bleron gjithçka tani,

Qershori e ringjall

Me drit’ e ngrohtësi.    

 

Ti lule pemës sime

E tharë, fshikulluar

Pa dobi tani në jetë,

Je  lule  e vetmuar,

 

Je në dhé të  ftohtë,

Je në dhé të të zi;

As dielli s’të gëzon

As un’s’të zgjoj tani.

NOBELISTI  V  1907/

RUDYARD KIPLING  1865 – 1936/

Rudyard Kipling (Bombay sotMumbai, 30 dhjetor 1865 – Londër, 18 janar 1936), shkrimtar anglezNë fëmijëri e mësoi gjuhën hinduse, vazhdoi shkollën ushtarake në Devonshire, ndërsa më 1882, u kthye në Indi dhe punoi si gazetar. Në vitin 1907 fitoi Çmimin Nobel për Letërsi.

MOTIVACIONI:

«Duke pasur parasysh fuqinë e vëzhgimit, origjinalitetin e imagjinatës, fuqinë e ideve dhe talentin e shquar për transmetimin  të cilat karakterizojnë krijimet e këtij »

______________________________________________

LAMTUMIRË

Tymi mbi altarin tuaj vdes,

Lulet thahen,

Perëndesha e sakrificës suaj

Iku.

Ç’duhet tё këndoni apo tё flijoni pra

Viktimën ditё pёr ditё ?

 «Dimё qё Shenjtërorja ёshtё bosh», u pёrgjigjёn,

« Dhe Perëndesha ka ikur –

Megjithatë, mbi altar janë vendosur kurora me lule-

Guri i Altarit

Nxirё nga tymi i kurbaneve,

Edhe pse Ajo iku prej syve tanё.

 Sepse ndoshta, po tё vazhdojmë tё kёndojmё

Dhe tё kujdesemi pёr Shenjtëroren,

Ndonjë Hyjneshё me flatra

Do tё drejtohet kёtu,

Dhe duke gjetur gjithçka të vendosur nё rregull,

Do tё ndalet ndërsa e adhurojmë në kёmbёt e Saj».

 

NOBELISTI  VI  1913

RABINDRANATH TAGORE

1861 – 1941

 

Rabindranath Tagore, i quajtur nganjëherë edhe me titullin e GURUDEV, është emir në anglisht i Rabindranath Thákhur ( A: [ɾobin̪d̪ɾonat̪ ʰ ʈ ʰ akuɾ]) (Kolkata, 6 maj 1861 – Santiniketan, 7 gusht 1941), ishte një , dramaturg poet, shkrimtar dhe filozof Indian. ______________________________________________

 MOTIVACIONI:

«për ndjeshmëri të thellë, për freskinë dhe bukurinë e vargjeve, me aftësinë e përkryer, arrin të bëjë në poezinë e tij, ai shprehu me anë të gjuhës së tij angleze, një pjesë të letërsisë West “

______________________________________________

 Grua

Grua, nuk je  vetëm vepra e Perëndisë,

por edhe e burrave, të cilët gjithmonë

të bëjnë të bukur me zemrat e tyre.

Poetët do thurin një rrjetë

me fijet e fantazisë së artë;

piktorët i japin formës tënde

përherë pavdekësi të re.

Deti jep perlat e tij,

miniera arin e tyre,

Kopshtet e pranverës lulet e tyre

për të të zbukuruar, për të të mbuluar,

për të të bërë përherë më të çmuar.

Dëshira e zemrës së burrave

ka shtrirë lavdinë e saj

mbi rininë tënde.

përgjysmë je grua, dhe përgjysmë  je  ëndërr.

 

NOBELISTI  VII  1923/

WILLIAM  BUTLER  YEATS

William Butler Yeats (Dublin, 13 qershor, 1865 – Roquebrune-Cap-Martin, 28 janar 1939) ishte një poet, dramaturg, shkrimtar dhe mistik irlandez.

_____________________________________________

MOTIVACIONI:

“Për poezinë e tij të frymëzuar gjithmonë, që me formën e lartë e artistike i ka dhënë shprehje frymës frymën së një kombi të tërë”…

NDËSHKIM  DASHURIE

 Zhurmën e një harabeli mbi ulluk,

Hëna e brilltë dhe krejt qielli i qumësht,

Dhe gjithë ajo harmoni e famshme gjethesh,

Kishin fshirë imazhin e njeriut dhe britmën e tij.

Një vajzë me buzë të kuqe të dhimbshme u ngrit

Dhe dukej madhështia e botës në pikën e lotit,

E dënuar si Odisea dhe anijet e rraskapitura

Por krenare si Priami i vrarë mes shokëve të tij.

U çua dhe në çast ullukët nisën zhurmimin,

Një hënë që kacavirrej në një qiell të zbrazur,

Dhe gjithë ai ankim i gjetheve,

Mund të kompozonin  vetëm imazhin e njeriut dhe britmën e tij.

 NOBELISTI  VIII  1931/

Erik Axel Karlfeldt 1864 – 1931/

Erik Axel Karlfeldt (Avesta, 20 korrik, 1864 – Stockholm, 8 prill, 1931) ishte një poet suedez. Në vitin 1931, menjëherë pas vdekjes së tij ai u nderua me Çmimin Nobel për Letërsi, Ai e kishte refuzuar (duke qenë një anëtar i Akademisë) në vitin 1918.

MAGJISTARE

Kur nata nebulozë është gri si argjili

dhe me avuj të lagshtë,

shtriga shtatzëne

vesh veladonin e saj dhe del

jashtë derës fshehurazi; zvarritet

përreth shtëpive rakitike, kasolleve;

midis tufave nguruese të barit gjethedielli,

mes xhufkave të çikoçelëve dhe graminaçeve.

Pastaj kthehet dhe përmbytur nga një napë e lagur

shtrydh vesën në kupë.

 NOBELISTI  IX  1931  /       

LUIGI PIRANDELLO

 Luigi Pirandello (Girgenti, 28 qershor, 1867 – Romë, 10 dhjetor 1936) ishte një dramaturg, shkrimtar dhe poet italian, i nderua me Çmimin Nobel për Letërsi në vitin 1934. Për prodhimin e tij, çështjet që shqyrtohen dhe inovacionit të rrëfimit teatror  konsiderohet ndër dramaturgët më të mëdhenj të shekullit të njëzetë. Ndër veprat e tij spikasin  disa romane dhe tregime të shkurtra  dhe rreth dyzet drama , e fundit prej të cilave jo e plotë.

 ____________________________________________

 MOTIVACIONI:

«për guximin e tij dhe përfaqësimin e zgjuar  të artit dramatik dhe teatral»

 

_________________________________________________________________

 GLOBI

Ja globi: një top kartoni,

që  rrotullohet rreth një boshti të brendshëm.

Rrotullohet…pista me ngjyra të ndryshme

synon kufirin e vet, të çdo kombi.

 Ky, është Oqeani Atlantik; dhe është det

sa i kaltër duket. Kjo masë dallgësh

këtu janë malet: Alpet. Roma

është kjo pikë që duket e s’duket.

 

Kush do ta dallonte në shikim të parë? Megjithatë

ka njerëz të mëdhenj, madje të pavdekshëm,

në këtë lodër të vogël; të këqija të mëdha

dhe të mira të mëdha dhe dashuri të mëdha dhe përkujdesje…

 Prandaj unë e mbaj unë e atë në duar,

e rrotulloj me një gisht.

Lojë e marrë! I japim fund?

Përgatit katastrofën e botës për nesër.

 

NOBELISTI  X  1945/         

GABRIELA  MISTRAL  1889 –1957/

Gabriela Mistral (pseudonimo diLucila de María del Perpetuo Socorro Godoy Alcayaga; Vicuña,7 aprile 1889 –New York, 10 gennaio 1957) è stata unapoetessa, educatrice efemminista cilena. Fu la prima donnalatinoamericana a vincere il Premio Nobel per la letteratura, nel1945. I temi centrali delle sue opere sono l’amore, l’affetto per la madre, le proprie memorie dolorose, la tristezza e la guarigione.

_________________________________________________________________

 MOTIVACIONI

 “Për lirikën e  saj, e frymëzuar nga emocione të forta, që e ka bërë emrin e saj një simbol të aspiratave idealiste e  gjithë botës së Amerikës Latine”

_________________________________________________________________

 PARAJSË 

Hapësirë shpirti prej ari
dhe në të shtrirët e artë
dy trupa si lëmshe ari;
një trup i famshëm
që dëgjon e një trup
i famshëm që flet  në livadh,
në të cilin asgjë nuk flet;
një frymëmarrje që vete në frymëmarrje
dhe një fytyrë që dridhet prej saj,  në një livadh,

ku asgjë s’dridhet.
Sjellin ndërmend kohën e trishtuar
në të cilën të dy kishin Kohë
dhe prej saj jetonin
të pikëlluar,
në orën e gozhdës së artë
në të cilën Koha ngriu
në prag
si qen endacak. …              

 MË JEP DORËN DHE NE DO TË VALLËZOJMË

 Më jep dorën dhe do biesh në dashuri

si një lule e vetme do të jemi

si një lule e vetme e asgjë më shumë.

Të njejtin varg do të këndojmë

me të njëjtin ritëm do të vallëzosh

Si kalli do dallgëzojmë

si kalli asgjë më shumë.

Ti quhesh trëndafil dhe unë shpresë

por emrin tënd do ta harrosh

sepse ne do të jemi një valëzim

mbi kodër dhe asgjë më shumë.

 Përktheu: Faslli Haliti

Filed Under: LETERSI, Sofra Poetike Tagged With: FASLLI HALITI SJELL, NE DIELLI NJË DEKADË, POEZI NOBELISTE

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 2819
  • 2820
  • 2821
  • 2822
  • 2823
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT