dgreca – Page 2851 – Dielli

Komisioni Evropian propozon heqjen e vizave për qytetarët e Kosovës

May 4, 2016 by dgreca

-European Commission proposes visa-free travel for the people of Kosovo/

Thaci e Veseli urojne qytetaret e Kosoves;Dite Historike/

Foto Gazeta DIELLI – Behlul Jashari: Kryeqyteti i Kosoves, Prishtina ne mbremjen e 3 majit 2016/

Nga Behlul Jashari/

Bruksel-Prishtinë, 4 Maj 2016/ Komisioni Evropian i propozoi sot Këshillit të BE-së dhe Parlamentit Evropian heqjen e vizave për qytetarët e Kosovës duke e transferuar Kosovën në listën e vendeve pa viza për qëndrim afatshkurtër në zonën Shengen. Propozimi është bërë së bashku me vlerësimin pozitiv të Komisionit që konfirmon se Kosova ka përmbushur kriteret e udhërrëfyesit për liberalizimin e vizave.Komisioneri për Migrim, Çështje të Brendshme dhe Shtetësi, Dimitris Avramopoulos tha: “Sot ne po vazhdojmë me përkushtimin tonë për propozim të udhëtimit pa viza në BE për qytetarët e Kosovës me pasaporta biometrike – duke lehtësuar kontaktet mes njerëzve dhe duke forcuar lidhjet biznesore, sociale e kulturore ndërmjet BE-së dhe Kosovës. Ky është rezultat i punës së madhe dhe përpjekjeve të suksesshme të autoriteteve të Kosovës në bërjen e reformave të gjera dhe të vështira në fushën e drejtësisë, punëve të brendshme dhe më gjerë, që kanë ndikim në fusha të tilla si sundimi i ligjit dhe reformat në drejtësi. E di sa i rëndësishëm është për popullin e Kosovës udhëtimi pa viza dhe jam shumë i kënaqur me progresin e arritur. Shpresoj që Parlamenti Evropian dhe Këshilli do ta miratojnë shumë shpejtë propozimin tonë”.

Në raportin e sotëm të progresit, Komisioni konfirmon se Kosova ka përmbushur të gjitha kriteret e udhërrëfyesit të saj për liberalizim të vizave, që nënkupton se deri në miratimin e këtij propozimi nga ana e Parlamentit Evropian dhe Këshillit, Kosova do ta ketë të ratifikuar marrëveshjen për kufirin me Malin e Zi dhe ta ketë të forcuar regjistrin e të dhënave në luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit.

Zbatimi i vazhdueshëm nga ana e Kosovës i të gjitha kritereve të përcaktuara nga katër blloqet e udhërrëfyesit për viza, si dhe riintegrimi dhe riatdhesimi, do të monitorohen përmes mekanizmit monitorues të pas liberalizimit të vizave, procesi i Stabilizim Asociimit, dhe nëse paraqitet nevoja, përmes mekanizmave përcjellës ad-hok.

Në momentin që propozimi miratohet nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli, qytetarët e Kosovës me pasaporta biometrike nuk do të kenë nevojë për vizë kur udhëtojnë për qëndrime të shkurtra deri në 90 ditë në vendet anëtare të BE-së me përjashtim të Irlandës dhe Mbretërisë së Bashkuar, si dhe në katër vendet jo-anëtare të BE-së të përfshira në Shengen (Islanda, Lihtenshtajni, Norvegjia dhe Zvicëra). Përjashtimi i vizave parasheh vetëm udhëtim të shkurtër deri në 90 ditë për çfarëdo periudhe 180 ditore për qëllime biznesi, turistike ose familjare. Qytetarët e BE-së tashmë mund të udhëtojnë pa viza për në Kosovë.

Kushtet tjera për hyrje në zonën Shengen do të vazhdojnë të aplikohen, duke përfshirë nevojën për të dëshmuar mjete të mjaftueshme financiare dhe arsyen e udhëtimit. Përjashtimi i vizave nuk ofron të drejtën për punë në BE.

Si për të gjitha ato që janë të listuara në Aneksin II të rregullores së vizave dhe qytetarët e të cilave mund të udhëtojnë pa viza në Evropë, klauzola mbrojtëse e shtuar në fillim të vitit 2014 do të zbatohen për udhëtimin pa viza për qytetarët e Kosovës. Duke marrë parasyshë diskutimet e fundit me Shtetet Anëtare për politikën e vizave të BE-së si tërësi, Komisioni sot ka propozuar të forcojë këtë mekanizëm pezullimi që ta bëjë më të lehtë për Shtetet Anëtare të njoftojnë për rrethanat që çojnë te një pezullim i mundshëm dhe t’ja mundësojë Komisionit ta aktivizojë këtë mekanizëm me vet iniciativë.

Historiku/

Komisioni Evropian e lansoi dialogun për liberalizim të vizave me Kosovën më 19 januar 2012. Në qershor 2012, Komisioni i dorëzoi autoriteteve të Kosovësudhërrëfyesin për liberalizimin e vizave, i cili identifikoi masat legjislative dhe institucionale që Kosova do duhej t’i miratojë dhe zbatojë për të përparuar drejt liberalizimit të vizave.

Udhërrëfyesi paraqeti një listë gjithëpërfshirëse të reformave që Kosovës i kërkohej t’i zbatojë, me qëllim që të përparojë drejt liberalizimit të vizave, duke përfshirë riintegrimin dhe riatdhesimin, sigurinë e dokumenteve, menaxhimin e kufijve dhe migrimin, azilin, luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit dhe të drejtat themelore që kanë të bëjnë me lirinë e lëvizjes.

Komisioni paraprakisht ka miratuar tri raporte për progresin në Kosovë në kuadër të dialogut për viza: i pari më 8 shkurt 2013; i dyti më 24 korrik 2014; i treti më 18 dhjetor 2015 dhe i katërti më 4 maj 2016. Këto raporte përmbanin vlerësimin e progresit të bërë nga Kosova, rekomandimet për autoritetet e Kosovës dhe të dhënat për ndikimin e migrimit dhe sigurisë në regjimin pa viza. Raporti i tretë konkludoi se vetëm tetë kritere mbetën të papërfunduara dhe se sapo Kosova t’i përmbushë këto kritere të mbetura dhe të dëshmojë se masat e ndërmarra për të parandaluar një fazë të re migrimi në BE janë efektive, Komisioni do të propozojë heqjen e obligimit të vizave për qytetarët e Kosovës.

Në Këshill, vendimi për propozimin e Komisionit do të merret me shumicë të kualifikuar.

Për më shumë informata

Propozimi për të transferuar qytetarët e Kosovës në listën pa viza për qëndrime të shkurtra në shumicën e Shteteve Anëtare të BE-së

Raporti i katërt për progresin nga Kosova në përmbushjen e kërkesave të udhërrëfyesit për liberalizimin e vizave

Dokumenti i punës i personelit të Komisionit që shoqëron raportin e katërtë mbi progresin e Kosovës në përmbushjen e kërkesave të udhërrëfyesit për liberalizimin e vizave

European Commission/

Press release/

Brussels, 4 May 2016/

European Commission proposes visa-free travel for the people of Kosovo/

The European Commission is today proposing to the Council of the European Union and the European Parliament to lift the visa requirements for the people of Kosovo by transferring Kosovo to the visa-free list for short-stays in the Schengen area. The proposal is presented together with the Commission’s positive assessment confirming that Kosovo has fulfilled the requirements of its visa liberalisation roadmap.

Commissioner for Migration, Home Affairs and Citizenship, Dimitris Avramopoulos said: “Today we follow up on our commitment to propose visa-free travel to the EU for the people of Kosovo with biometric passports – facilitating people-to-people contacts and strengthening business, social and cultural ties between the EU and Kosovo. This is the result of the hard work and successful efforts of the Kosovo authorities in achieving far-reaching and difficult reforms in the Justice and Home Affairs area and beyond, impacting areas such as the rule of law and justice reform. I know how important visa-free travel is for the people of Kosovo and I am very satisfied with the progress achieved. I hope that the European Parliament and the Council will adopt our proposal very soon.“

In today’s progress report, the Commission confirms that Kosovo has met all the requirements of its visa liberalisation roadmap, on the understanding that by the day of adoption of this proposal by the European Parliament and Council, Kosovo will have ratified the border/boundary agreement with Montenegro and strengthened its track record in the fight against organised crime and corruption.

The ongoing implementation by Kosovo of all requirements set out in the four blocks of the visa roadmap, as well as reintegration and readmission, will be monitored in the post-visa liberalisation monitoring mechanism, the Stabilisation and Association Process and, if necessary, through ad hoc follow-up mechanisms.

Once the proposal has been adopted by the European Parliament and the Council, the people of Kosovo with biometric passports will no longer require visas when travelling for short stays of up to 90 days to all EU Member States except for Ireland and the UK, as well as the four Schengen associated countries (Iceland, Liechtenstein, Norway and Switzerland). The exemption concerns only short-stay visas valid for up to 90 days of travel in any 180-day period for business, tourist or family purposes. EU citizens can already travel to Kosovo visa-free.

Other entry conditions for access to the Schengen area will continue to apply, including the need to be able to prove sufficient financial means and the purpose of travel. The visa exemption does not provide for the right to work in the EU.

As for all those listed in Annex II of the Visa Regulation and whose people can travel visa-free to Europe, the safeguard clause introduced in the beginning of 2014 will apply to visa-free travel for people of Kosovo. Taking into account recent discussions with Member States on the EU’s visa policy as a whole, the Commission has today proposed to strengthen this suspension mechanism to make it easier for Member States to notify circumstances leading to a possible suspension and enabling the Commission to trigger the mechanism on its own initiative.

Background

The European Commission launched a visa liberalisation dialogue with Kosovo on 19 January 2012. In June 2012, the Commission handed over a roadmap on visa liberalisation to the Kosovo authorities, which identified the legislation and institutional measures that Kosovo needed to adopt and implement to advance towards visa liberalisation.

The roadmap sets out a comprehensive list of reforms that Kosovo has been requested to implement, in order to advance towards visa liberalisation, including reintegration and readmission, document security, border/boundary and migration management, asylum, the fight against organised crime and corruption and fundamental rights related to the freedom of movement.

The Commission has previously adopted three reports on progress by Kosovo in the visa dialogue: the first one on 8 February 2013; the second on 24 July 2014; the third on 18 December 2015 and the fourth on 4 May 2016. These reports contained an assessment of the progress made by Kosovo, recommendations to the Kosovo authorities and data about the expected migratory and security impacts of the visa-free regime. The third report concluded that only eight outstanding requirements remained and that as soon as Kosovo fulfilled these last benchmarks and provided that effective measures remain in place to prevent new migratory flows to the EU, the Commission would propose lifting the visa obligation for the people of Kosovo.

In the Council, the decision on the Commission’s proposals will be taken by qualified majority.

***

Kosovë-Thaçi: Javë historike

Prishtinë, 4 Maj 2016/ Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi shkruan:

Pas dekadave të izolimit, nuk do të ketë më pritje para ambasadave, nuk do të ketë refuzime. Nuk kemi fituar dhuratë, por kemi merituar liberalizimin me punën tonë të përbashkët. Kur punojmë bashkë, asnjë kufi nuk na ndal. Urime liberalizimi sot, urime edhe për UEFA-n dje. Javë historike.

***

Veseli uron qytetarët

-Me rastin e dhënies së rekomandimit për liberalizimin e vizave/

-Veseli: Kjo ngjarje na jep një arsye më shumë për t’u ndjerë qytetarë të denjë e krenarë të Evropës/

Pas rekomandimit të Komisionit Evropian për liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës, kryetari i Kuvendit, Kadri Veseli, ka uruar të gjithë qytetarët e vendit për këtë të arritur të madhe të Kosovës.“Urime të gjithëve për rekomandimin e liberalizimit të vizave, një lajm ky historik për Kosovën! Së shpejti do të mund të udhëtojmë të lirë e pa viza në kontinentin tonë, duke u afruar më shumë se kurrë me Brukselin. Përgëzime për Ministrinë e Integrimit Evropian dhe të gjitha institucionet e tjera shtetërore që kanë mundësuar përmbushjen e kritereve të vështira që na mundësuan këtë rekomandim. Kjo ngjarje na jep një arsye më shumë për t’u ndjerë qytetarë të denjë e krenarë të Evropës”, ka thënë Veseli në urimin e tij.

Ne Shqiperi shteti ka monopolin e te vertetes

May 4, 2016 by dgreca

Nga Enver Bytyci/

Po na mesohen veshet me lajmet e perditshme per arrestme personash nen akuzen “fshehje e te vertetes” ose “pengim te hetimeve”. Dje u dha lajmi i fundit i kesaj natyre. Para pak ditesh ne Korce u arrestuan kater persona me kete akuze idiote.Deri sa erdhi Rilindja kete lloj neni nuk na e kane zene veshet. Dikush me tha se ka zene vend me ndryshimet e reja te para dy viteve ne Kodin Penal.

Po nuk eshte fjala ketu. Prej Sokratit e Aristotelit e deri sot lufta me te verteten e per minopolin e saj ka qene shumedimensionale. Shtetet gjithnje e kane pretenduar si prone te veten. Filozofet i kane dhene dimension universal, por jo absolut. Me i spikaturi nder ta eshte filozofi gjerman Emmanel Kant, i cili provon se e verteta eshte gjithnje relative. Nuk ka te vertete absolute.

Relativiteti i provuar i se vertetes tashme njihet si zbulim shkencor i filozofise. Shoqerite demokratike, te cilat e njohin kete zbulim nuk bejne asnje perpjekje per ta pervetesuar monopolin e se vertetes. Shoqerite totalitare, ashtu si shtetet e mbreterive absolute te shekullit XVII, ruajne me dhune, dmth me ligj, monopolin e te vertetes.

Keshtu ndodh me arrestimet ne Shqiperi per “fshehje te se vertetes”. Eshte kamufluar dhe me akuzen “moskallxim krimi”. Dmth njerezit detyrohen me ligj te pranojne dicka qe nuk duan ta pranojne, te besojne ne oerceptimin e hetuesit, por jo ne perceptimin individual. Njerezit detyrohen e denohen nese thone se “nuk pashe as nuk degjova”.. Deri ketu ka shkuar Rilindja. “O do pranosh ate qe them e dua une, ose shko prapa hekurave”.

Dhunimi me kriterin dhe monopolin e te vertetes ne duart e shretit eshte diktature. Por eshte gjithashtu iracionale, jologjike. Silogjizmi i Kantit e perjashton mundesine qe dikush qofte ky shteti, kisha, kushdo tjeter te behet pronar i te vertetes.

Nese prokurori, hetuesi, polici, gjykatesi jane e verteta dhe qytetaret shihen si armiqte e te vertetes, me keq akoma, denohen si te tille, atehere shoqeria ka mberritur kufijte ekstreme te diktatures. Nese hetojme nen diktature, atehere se paku duhet ta pranojme fatin tone, nese ky brez nuk ka kellqe ta luftoje ate.

Një shqiptar në Maratonën e çiklistëve në New York me Flamurin Kombëtar

May 4, 2016 by dgreca

Imer Laçaj , Shqiptari që mori pjesë në maratonën e çiklistëve në New York me Flamurin shqiptar dhe logon e TV/ Shkollës Shqipe Alba Life/

Nga Keze Kozeta Zylo/

Është shumë interesant dhe krenari se si bashkatdhetarët tanë në Diasporë me mënyra nga më nga më ndryshmet prezantojnë vehten në publik plot kulturë dhe profesionalizëm duke filluar nga vendet më të thjeshta deri në Shtëpinë e Bardhë. Shembujt janë nga më të hatashmit çka e bën dhe më të larmishme gjithçka që ata i japin vendit ku janë integruar denjësisht.Këtë radhë e kam fjalën për shqiptarin Imer Laçaj që mori pjesë në Maratonën me biçikleta në metropolin botëror të Nju Jorkut.

Organizimi i këtij aktiviteti me biçikleta ka filluar qysh në vitin 1977, më 12 qershor me rreth 250 pjesëmarrës.Më vonë kryetari i Bashkisë së Nju Jorkut i ndjeri Ed Koch ka promovuar idenë e një turneu më të gjerë me biçikleta.

Nga viti 1979 deri më 1990 sponsori kryesor i Marathonës me biçikleta ka qenë Citi Bank. Nga viti 1992 këtë aktivitet e sponsorizon TD Bank, ku për policinë e

shë rbimit u harxhua 1 milion dollarë .

Z.Laçaj kishte kohë që përgatitej për të marrë pjesë në maratonën me biçikleta, ka qenë një passion i hershëm i tij. Në fakt me të drejtë tha se vetë shkuarja në punë kur ishja në Shqipëri me biçikletë ishte një lloj shkolle dhe praktike e cila më nxiti për të marrë pjesë me shumë dëshirë dhe kënaqësi. Ciklizimi ka qenë pasioni im, që më shtyu se kur të krijohen kushtet pse të mos e realizosh atë , për më tepër këtu në New York që gjithçka kryhet në mënyrë perfekte.

Z.Laçaj ka gati dy dekada që jeton dhe punon në Staten Island, por për të shkuar në Manhattan iu desh që të merrte Ferrin, pasi atje bëhet nisja. Në jug të Manhattanit filloi përgjatë rrugës Greenwhich/ Church Trinity, rrotullohesh

përmes 6 avenue, në Harlem, në një pjesë të Bronxit, pastej në Queens, në Brooklyn dhe perfundoje te pika e mbarimit duke ecur drejt urës së famshme “Verrazano Bridge” për të ndaluar në Staten Island.

Z.Lacaj ishte shqiptari që iu bashkua 32 mije çiklistëve të tjerë të Marathonës, nuk i dihet në se kishte shqiptarë të tjerë dhe pse u munduam që të gjenim dhe të tjerë …

Shumë njerëz i marrin me qira biçikletat për të hyrë në udhëtim, pasi janë dyqane të veçanta për t’ju shërbyer çiklistëve në këtë ditë të shënuar.

Policia ishte tejet e gatshme dhe ndihmonte mbarëvajtjen me përsosmëri të Marathonës, e cila i drejtonte të gjithë ciklistët me mjetet elektronike si dhe qentë e policisë nuhasnin çantat dhe çdo gjë që mbanin çiklistët.

Edhe pse organizuesit i kishin lajmëruar një ditë më parë se koha do të jetë me shi ata nuk u penguan pasi motoja e tyre ishte “rain or shine” ne do të shkojmë dhe nuk do të dështojmë .

Z.Imer Laçaj na tha se nuk u pengova aspak nga shiu, por i veshur me bluzën e zgjedhur me logon “Alba Life” TV/Albanian School, dhe në gjoks me Flamurin Shqiptar, i dukej sikur fluturonte me biçikletë . I vesha për të sensibilizuar opinionin mbarë shqiptar dhe për të respektuar bashkatdhetarët e mi që punojnë me aq përkushtim për mësimin e Gjuhës Shqipe në Diasporë tha Lacaj. Vlen të përmend këtu se bashkëshortja e tij mësuese Adelina Laçaj ka kontributin e saj në mësimdhënien e Gjuhës Shqipe pranë kësaj shkolle.

Para se të niseshin maratonisteve iu lexua përshëndetja e Kryetarit të Bashkisë së Nju Jorkut Bill De Blasio i cili ndër të tjera tha se: “Ky aktivitet i rëndësishëm me pjesëmarrjen e 32 mijë çiklistëve, nga 30 vende të botës që do të udhetojnë 40 miles” na bën të ndihemi krenar”.

Ne këtë aktivitet përshëndeti dhe Presidenti I Çiklizmit të New Yorkut Ken Podziba I cili tha se: “Çiklizmi është një motivim për më shumë pjesëmarrje jo vetëm në Maraton por edhe në përdorimin e biçikletës si mjet i mirë sportiv:

”It’s like one big Family.”

Në këtë aktivitet të rëndësishëm përshëndeti dhe përfaqsuesi i TD Bank si sponsor kryesor i Maratonës.

Së bashku me bekimin e Kryetarit të Bashkisë, ata kishin mbështetjen e agjencive të tilla si Shërbimeve Mjekësore Emergjente te qytetit, Departamentin e zjarrit New York. Departamenti i Transportit kishte koordinuar përfshirjen e agjencive të qytetit qe kishin punuar me NYPD për t’i bërë rrugët e trafikut sa me të lira.

Në këtë të dielë çikliste kishin dalë shumë njerëz për gjatë avenuve duke përshëndetur, brohoritur, ndonjëherë dhe me muzikë, ose duke i shoqëruar:Go, Go!

Z.Laçaj tregoi emocionet e rrugës, por ajo që i kishte bërë përshtypje ishte udhëtimi i një gjyshi me mbesën e tij të bukur në një biçikletë me tri rrota.Rrugës kishte parë dhe çiklista që u rrëzuan, por pa dëme.

Në pika të veçanta kishte çadra ku mund të riparoje biçikletën ose të bleje pjesë këmbimi.Shiu ua vështirësonte lëvizjen, por të papriturat kishin kënaqësinë e tyre.

Kështu “Verrazano Bridge” ishte pjesa më e vështirë e udhëtimit prej 4-5 orësh, malorja shumë e madhe dhe distanca e madhe dukej sikur nuk mbaronte kurrë, por nga ana tjetër ndjeu kënaqësinë duke udhëtuar mbi këtë vepër madhështore me biçikletë . Pastaj arritën në zonën destinacionit në “Fort Wadsworth” in Staten Island ku do bëhej dhe festivali i finalizimit me sukses. Banda dhe këngëtarët interpretuan këngën “You survived”, ju mbijetuat.

Ishte një përvojë shumë pozitive duke kaluar në 5 lagjet e NYC bashkë me 32 mijë të tjerë çiklista, ku treguan solidaritet për të ndihmuar njeri tjetrin,por ndërkohë sodita natyrën, rrugët dhe ndërtesat tregoi Lacaj.

Shpresoj se vitin tjetër vazhdoi Laçaj natyra do të derdhë gjithë rrezet e arta të diellit duke sjellë dhe më shumë pjesëmarrës, pse jo dhe shqiptarë midis tyre.Z.Laçaj ishte ndjehet i gëzuar që arriti ta përfundojë me sukses, ndërsa vitin tjetër vazhdoi ai dua që të ketë prindër dhe mësues nga Shkolla Shqipe “Alba Life” për ta suportuar punën fisnike të mësimdhënies në gjuhën shqipe.

Maj, 2016

Staten Island, New York

KOLORITË I PASUR I MUZIKËS FOLKLORIKE, VESHJES DHE RITEVE TË TRADITËS SONË

May 4, 2016 by dgreca

SONTE PËRMBYLLETICIONI I 27 I FESTIVALIT “HASI JEHON 2016″/

Në hapje të programeve të natës së dytë të Festivalit “Hasi jehon” të pranishmit në sallën e mbushur të shtëpisë së kulturës në Gjonaj, i përshëndeti deputetja shqiptare e Parlamentit të Kroacisë Ermina Lekaj Prljaskaj, e cila i falenderoi hasjanët për votën që ia dhanë që ajo të jetë pjesë e Parlamentit të Kroacisë, ndërsa iu premtoi mbështetje për problemet e mërgimtarëve në këtë shtet. “Erdha këtu të ju mbështes dhe të ju falenderoj për besimin që ma dhatë të jem në Parlamentin e Kroacisë si Deputetja e parë shqiptare. Së pari e përgëzoj ShKA “Malësori” që po e organizon këtë festival për ruajtjen e traditës shqiptare. Si deputete në Parlamnentin kroat i kam dyert e hapura për të gjithë gurbetçarët tanë, kështu që ju lus pa hezitim ti adresoni problemet që i keni dhe ju premtoj që do të jem zëri juaj në Parlamentin kroat. Nuk do ta harrojmë as Kosovën dhe as Hasin dhe si diasporë do të punojmë për Kosovën dhe për Hasin kështu që do ta keni mbështetjen tonë gjithmonë”, iu tha hasjanëve deputetja Eremina Laskaj Prljaskaj.

Kompozitori Sami Piraj, anëtar i juirsë, në edicionin e 27-të të Festivalit “Hasi jehon” thotë se Festivali “Hasi jehon” tashmë ka një traditë të gjatë të kultivimit të zhanrit të kësaj natyre të folklorit. Vlerat që prezantohen këtu janë autentike, ato që janë ruajtur brez pas brezi. Konsideroj që “Hasi jehon” është një nga festivalet që i ngjason festivalit të folklorit në Gjirokastër, por natyrisht në një format pak më të vogël. Pavarësisht nga kjo konsideroj se prezenca e madhe e Ansambleve jo vetëm nga Kosova por edhe nga Shqipëria nga Maqedonia, dhe nga trevat shqiptare të Malit të zi e bëjnë që festivali “Hasi jehon” të jetë gjithkombëtarë. Prezenca e Ansambleve që kultivojnë traditën e kësaj natyre të folklorit e bënë që festivali “Hasi jehon” të ketë primtain e festivaleve jashtëzakonisht të qëlluara dhe të cilat tashmë kanë krijuar traditën e kultivimit të kësaj natyre të muzikës. Nuk është vetëm muzika që prezentohet, janë edhe veshjet karakteristike të Hasit, veshjet karakteristike të të gjitha trevave, ritet etj. Është një festival që ka një kredibilitet të vlerave të folklorit të muzikës të gjithë asaj që e bënë jashtëzakonisht të bukur këtë natyrë të festivalit” tha Piraj. Ai më tej thotë se folklori burimor gjithnjë e më të vështirë e ka mbijetesën. “Unë konisderoj që trysnia e jashtëzakonshme mbi fokllorin është duke ndodh me dekada, përmes formave të ndryshme të prezencës së antivlerës në muzikën tonë, të imitiumeve të ndryshme dhe kjo në një mënyrë sinqerisht e rrezikon traditën tonë të lashtë. Në këtë trysni konsideroj që në këtë drejtim foklori e ka vështirë të mbijetojë por falë këtyre festivaleve dhe njerëzve entuaziastë që ende e kultivojnë mendojë që kemi arrit dhe po vazhdojmë ta ruajmë. I pyetur për festivalet që organizohen në Kosovë, Piraj thotë se është një mendim që vëtetë ka festivale gati në secilën komunë por konsideroj se ka edhe heterogjenitet në kultivimin e vlerave por e bukura është se secila mëton të organizoj një festival me forcat e veta dhe e mira e së mirës është se të gjitha janë në shërbim të vlerave, dikush pak më shumë e dikush më pak, por esernca mbetet që të kultivohen vlerat e traditës sonë të muzikës dhe veshjeve tradicionale”

Mysafirrë të natës së dytë të festivalit “Hasi jehon”, ishin nxënësit e shkollës së baletit “Allegri” të cilët u paraqitën me një program shumë simpatikë, prandaj edhe morrën duartrokitje të gjatë të të pranishmëve.

ShKA “Katarina Josipi” nga Zymi e hapi natën e dytë të Festivalit Hasi jehon. Në konkurencën për çmimet e festivalit. “Halla Gergoce”, “Njoftimi në krua” dhe vallja tradicionale e vajzave, grave dhe burrave të trevës së Hasit ishin programi i paraqitur nga kjo shoqëri kulturore artistike.

Qendra Kulturore “Kamza” nga Kamza e Shqipërisë, u paraqit me vallen tropojane, vallen dyshe, vallen devollicë. Anëtarët e Qendrës Kulturoe nga Kamza u parqqitën edhe ke këngën e Mahmut Dacit të cilën e këndoi Osman Hasa, Këngën e Qanakalsë të cilën e këndoi Gjin Pepkolaj dhe këngën “MOlla e kuqe” që e kënduar Refjan Maksuti dhe Mira Qatipi.

ShKA “Jonuz Ramadani” nga Smira e Vitisë u paraqitë me një valle instrumentale, me vallen nga treva e Karadakut dhe me këngët: “Një Yll i mëngjesit” e këndoi dueti Haziri Ibishi, këngën “Pyet Kosova” e kënduan motrat Ismaili dhe këngën “Diell e hanë shndërrit këtë dhe” që e këndoi Elbasan Idrizi.

Ansambli “Drenica” u paraqit me ritin “LIndja e djalit”, me “NInullën”, Vallen e Malësisë dhe me këngët “Maje krahu, zakon burri e ka pas” dhe këngën “Erdha nga Tirana” të cilën e kënduan , Bajram Jakupi, Naim Buzhala, Haki Buzhala dhe Isa Veliu.

ShKA “Dëshmorët e kombit” nga Obiliqi, u paraqitën me vallen e Librazhdit, vallen me motive të Peshkopisë, dhe këngët: kushtuar Besim Ndrecës, kënduar nga Ilmi Gashi dhe Nijazi Durmishi dhe këngën Kosova dardane kënduar nga Besim Haliti.

ShKA “Bajram Curri” nga Krusha e madhe u paraqitë me vallen orkestrale, vallen festive dhe këngët: “Moj Shqipëri”, kënduar nga Blerim Shala dhe “Vendit tim” kënduar nga Vlora Duraku

Ansambli Kulturor Artisrik “Bajram Curri” nga Prishtina, u paraqitë me vallen suitë kosovare, vallen e PËrdrinit dhe këngët: Malli i gurbetçarit, kënduar nga Gentrit Sfishta dhe “Jam Kosova” kënduar nga Avdyl Babatinca

Juria e Festivalit “Hasi Jehon” Sami Piraj, Hysen Dida dhe Shaqir Hasi, pas përmbylljes së natës së tretë nga ShKA “Malësori” që paraqitet jashtë konkurencës për shpërblime do të vendos për ndarjen e çmimeve tradicionale. Krahas tri shoqërive që vlerësohen me çmimet tradicionale: Malësori, Malësorja, Lahuta janë edhe çmimet individuale që i marrin këngëtarët, valltarët, ritet etj.

CA DËSHPËRIME ME (PA)”SEBEPE”

May 4, 2016 by dgreca

Nga Fadil LUSHI/Të nderuar miq të mi. Sa herë që më mungon ideja për të shkarravitur ndonjë opinion a vështrim gazete, po thuaj edhe përrallë për fëmijë, aq herë më ikën fiqiri te Sulo çavo, nga mëhalla ime, i cili në çdo “karasabah”(herët në mëngjes ), mbledh a nxjerr skrapin nga koshat, aq herë më shkon mendja te duart dhe te “biçaku” i tij i mprehtë të cilin e shfrytëzon si mbrojtje që çavot e tjerë të mos ia vjedhin skrapin nga oborri i tij…, aq herë më ikën fiqiri a mendja te vithet a tulet e prapme të Maros, e cila me bukurinë e saj i la beqarë sot e mot çunat e mëhallës së saj…, sa herë më “mungon një dërrasë”, arsyeja, durimi po edhe vullneti për të shkruar, aq herë më zapton ajo dembelia anadollake që ashtu pamëshirshëm të kap për fyti e nuk të lejon të shkruash për ndonjë mesele, qoftë ajo të jetë e vjetër, e koklavitur, e sajuar apo edhe për ndonjë lajm që e ka marrë “havaja”…, sa herë mundohem që ta “sikteris” dembelinë time prej anadollaku…, aq herë më kaplon paragjykimi. Sa herë që më mungon durimi “për të tjerrë lesh të bardhë a lesh prej arapi”, aq herë më ik rradakja te njerëzit që nxjerrin gështenjat nga zjarri me duart e botës…, sa herë që dëshpërohem, aq herë më ik mendja te njerëzit me “koqe” si të miut, te njerëzit të cilëve po nuk ua ktheve “selamin”,” e shndërrojnë surratin” e tyre në “çehre prej hajduti”…, sa herë që më ikën rradakja te nocioni i moralit tonë kolektiv, aq herë më mërgon mendja a fiqiri te hajduti me damkë, i cili dikur moti, zaptoi shtëpinë e jetimit…, një shtëpi në rrënim e sipër…, sa herë që kam “telashe” me vetveten, aq herë më vete mendja te Faiku nga Konica, i cili në një shkrim të tij, pos të tjerash, kishte thënë: “I dashur mik – në e bëfsh gazetën me fleta të mëdha; shqiptarët do të thonë që s’fshihet dot lehtë; në e bëfsh me fleta të vogëla, do të thonë se s’është gazetë, por libër. Në e shtypsh me letra të holla, do të thonë se s’këndohen edhe prishin sytë; në e shtypësh me letra të trasha do të thonë se je “hamall” e kërkon të mbushësh vend. Në shkrofsh toskërisht, do të thonë se s’është gazetë për gjithë shqiptarët; në shkrofsh gegnisht prap ashtu, në shkrofsh në gjuhë të përzier me të dyja, gjysëm gegnisht, gjysëm toskërisht, do të thonë se është çervish…”

Të nderuar lexues, nëse nuk ju “bezdisa” me këto përrallisje në paragrafin e parë të këtij shkrimi gazete, besoj se do të më lejohet të vazhdoj të them…, sa herë që nuk pajtohem me unin tim, aq herë më mbetet mendja te një vaki nga koha e mbretit të shqiptarëve, Ahmet Zogollit…, tek ai pasaniku të cilit ia kishin vjedhur në vijimësi shtëpinë hajdutët. I ndodhur në siklet, pasaniku kishte angazhuar “rojtarë me pagesë të majme” për t’u kujdesur për pasurinë e tij. Megjithëkëtë, hajdutët prapëseprapë ia kishin “bastisur” shtëpinë dhe çekmexhenë ku kishin gjetur lekët e vjedhur nga arka e shtetit. Pasaniku, i zhgënjyer nga “rojtarët”, kishte kërkuar ndihmë nga oborri mbretëror…, por as kjo nuk ia zgjidhi problemin. Një “kumarxhi” nga një mëhallë e hajdutëve e kishte dëgjuar këtë “haber”, i ishte drejtuar pasanikut me fjalët: “…, ti, miku im i nderuar që ke prapanicë të dhjamosur, për ta ruajtur shtëpinë tënde, duhet të angazhosh një hajdut…”. Vërtet ky sugjerim i kumarxhiut zuri vend!

Sa herë që nuk merrem vesh me moshën mentale timen, aq herë më ikën rradakja te Mitro Çeloja, i cili në një shkrim satirik të tij, dikur moti me plot gojën kishte “përfolur” gënjeshtrat e kumarxhinjve tirons…. Para ruletit qëndrojnë dy mesoburra. Mbajnë fishat e fundit në dorë. Dilemë. Ku t’i vendosin? I pari parashtron pyetjen: “Sa herë në javë bën seks me gruan”? “Katër herë”, “Unë një herë më pak”. Pasi i mblodhën numrat, vendosën 7-tën. “Zari qëndroi te zeroja”. “Do të kishim fituar, po të mos kishim gënjyer”! Vërtet kishin gënjyer njëri-tjetrin, po jo ama edhe ruletin dhe shqiptarët gjithandej ku jetojnë dhe veprojnë…, pavarësisht se rrenat e tyre ishin simpatike dhe gjithsesi të këndshme.

Sa herë që mundohem të ndërroj mendje dhe bajrak, aq herë më shkon fiqiri te njerëzit që pa të drejtë parapëlqejnë a mëtojnë të paragjykojnë çdo gjë me vlerë…, më shkon mendja te njerëzit të cilët hë për hë, me a pa sebep, bënë “hyxhym” për ta paragjykuar Fatimenë, atë gocën thatanike nga Negotina e Gostivarit, e cila me retorikën, sintaksën dhe morfologjinë e saj, lëre që i sfidoi hapur intelektualët dhe akademikët e mirëfilltë maqedonas, por edhe i habiti…, i la gojëmbyllur. Sa herë që më shkon mendja te “didaktika shqipe”, aq herë ngatërroj mendjet e intelektualëve me ato të folkpatriotëve respektivisht të ca provincialistëve shqiptarë të cilët ashtu jerm, mëtuan të paragjykojnë përgatitjen profesionale të ish-nxënësve dhe studentëve tanë të cilët kohë më parë u zgjodhën për ministra në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë. Të anashkalosh këta të rinj, do të thotë të paragjykosh arsimimin e tyre fillor, atë të mesëm dhe së fundi universitetin, tok me pedagogët e tyre. Hajde mendje, hajde!

Tek nuk di si ta “harxhoj” kohën e lirë, më shkon mendja te sejmenët dhe sekserët e politikës ditore, të cilët sot e gjithë ditën e Perëndisë, do të sillen vërdallë kazinove të Shkupit, të Prishtinës dhe të Tiranës për të gjetur ndonjë politikan diletant a “axhami” për të luajtur bixhoz me mallin e shqiptarëve.., politikanë të cilëve toptan u mungon komunikimi i mirëfilltë, të cilëve u mungon ajo filozofia e politikëbërjes së moderuar, të cilëve u mungon leksiku profesional, leksiku politik .., ca të tjerëve u mungon shtylla kurrizore e të menduarit ndryshe, ca të tjerë të duken si ai plaku i katundit me dy lek tru… Dhëntë Zoti që ky komunikim zero (politik) ngatërrestar dhe i kërrusur shqiptar, të mplaket para kohe dhe përfundimisht sa më shpejtë të shporret prej aty ku mundohet të mbijetojë me paragjykime të vjetra, me hile dhe me naze!

Një ditë, një lajmëtar solli haberin e “ligë”. Haberi i tij kishte të bëjë me ikjen e politikës grabitqare nga dynjaja e saj dhe jona. Iku nga ne pa e shkëmbyer “buzëqeshjen e saj të fundit premtues, human dhe emancipues”, iku kokulur, iku me bishtin ndër shalë, pa përmbushur premtimet e bujshme. Ata që kishin qëndruar pranë saj, thanë se “çehrja” e saj fillimisht kishte marrë bojë jeshile dhe në fund atë të verdhën. “Kryepeshkopi” që i qëndronte mbi kokë, nuk donte ta vriste heshtjen prej varri, sepse po ta bënte atë, atëherë do të vriste shpresën e fundit të saj për të mbijetuar…, për t’i shpëtuar lemerisë trishtuese. Dhe politika, mbylli sytë dhe iku pa kthim. “Inshallah “ asnjëherë nuk kthehet më! Unë nuk do të iki, sepse kam ca punë që s’i lë dot pa i bërë me huamarrës të vjetër!