Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Si Sot, 20 Korrik 1997, u nda nga jeta, ARSHI PIPA

by

FEDERATA PAN-SHQIPTARE E AMERIKES VATRA, TE HENEN ME 27 KORRIK 2015, ORA 6.P.M,NE SALLEN E SAJ, DO TA KUJTOJE PROF. ARSHI PIPEN ME RASTIN E 95 VJETORIT TE LINDJES. REFEROJNE: FRANK SHKRELI, ANTON CEFA, IDRIZ LAMAJ , MITHAT GASHI ETJ.PER HERE TE PARE: SI U TRNASKIPTUAN LETRAT E CIGAREVE ME TE CILAT U C’BURGOS”LIBRI I BURGUT”, LETRA ORIGJINALE, VIDIO../
….18 vite te shkuara, ne vitin e mbrapshte 1997, me 20 korrik, u shua Arshi Pipa, antikomunisti i betuar, qendrestari i burgjeve komuniste, poeti brilant, filozofi, publicisti, shkrimtari,pedagogu, studiuesi, ish Kryetari i Vatres dhe Editor i Diellit, antikonformisti, qe kundershtoi cdo lloje diktature, Prof. Arshi Pipa.
Ka lindur në Shkodër më 1920. Pasi kreu mësimet e mesme në liceun e vendlindjes, ai studioi për filozofi në Universitetin e Firences (Itali).Ne moshen 22 vjecare fitoi graden Doktor i Shkencave ne Filozofi. Prej vitit 1941-1946 dha mësim në shkolla të mesme të Tiranës e Durrësit. Në prill të vitit 1946 u burgos nga regjimi komunist për idetë e tij patriotike e demokratike, antikomuniste. Për dhjetë vjet (1946-1956) ai vuajti në burgjet dhe kampet e shfarosjes (Durrës, Vloçisht, Korçë, Tiranë, Burrel etj.), ku shkroi librin me poezi “Libri i Burgut”, që është vepra poetike më e mirë e poetit. U botua ne SHBA me 1959.Pasi del nga burgu, arratiset më 1958 dhe vendoset përfundimisht në SH.B.A. Gjatë kësaj periudhe, pas peripecish e vuajtjesh, arriti të japë leksione në universitetet më të dëgjuara të Sh.B.A. (Kolumbi, Kaliforni, Minesota etj.).
Shkrimet e tij të boruara në shqip, anglisht, frëngjisht dhe italisht ndahen në: 1) poezi, 2) estetikë e filozofi dhe 3) kritikë letrare. Në poezi janë vëllimet shqip: “Lundërtarë”, “Libri i Burgut”, “Rusha” dhe “Meridiana”, me përjashtim të vëllimit të parë, të gjitha veprat e tjera janë botuar jashtë dhe për këtë njihen ende pak nga lexuesi shqiptar. Përsa u përket studimeve dhe kritikës, përmendim vetëm disa nga ato që kanë të bëjnë me letërsinë shqipe: “Tipologjia dhe periodizmi i letërsisë shqiptare, “Fan Noli si një nga figurat komëtare dhe ndërkombëtare shqiptare”, “Humanistët italo-shqiptarë”, “Bisedë përmbi Kadarenë”, “Fenomeni Kadare” etj.

PJESE TE ZGJEDHURA NGA KRIJIMTARIA E ARSHI PIPES

KOSOVES

Vllazen shqiptare, Kosova s’asht e jona.
Kush me e permende guzon ai ban trathti!
O kob qi s do t’harrohet kurr tevona!
Kosova e ngrate dergjet e vdes n’robni.

Prej bastardhesh trathtue qi i zhgulen zemren
e n’pre ua hodhen klyshve qi Moskova
Per gjak ndersen, me parzem shkele nen themren
mizore sllave po jep shpirt Kosova.

Deri kur, vllezen, do ta ndiejme na veten
fajtore pse vendin ku SHqipnija leu (1)
guxojme ta duem, tue pasun frige fatshkreten
Kosoven tone ta quejme gjymtyre atdheu?

O toke e bukur ku fjala burrneshe
ilire ushton qysh me mjegull gojdhane!
gjoks i Shqipnis, ku e ndryme si luaneshe
nder hekura gjemon zemra Dardane.

A mundet ajo, vall, me u-zhgulun dejsh
pa ba kufome llogoren e krahnorin?
Lumnin tande, Kosove, at’here ta rrfejsh
kur gjak i lire t’vadise hullin e plorit.

Sot tjeterkush ta gzon frytin e punes,
mbi token tande, kosovar, je skllav!
Qi t’la mbi vetulla kamxhiku sllav!

Qofte e mallkueme fara qi aty hidhet
me djerse e njomun pleqsh, me lote kerthijsh!
Buken e turpit e t’poshtnimit t’idhet,
o vend martyr, der kur ta kaperdijsh?

Qenka pra faj me lype te drejten tande?
Doren per lmoshe duhet me i shtri kusarit?
O gjuhe, ti bamu rrfe e tmerrin trande!
Do t’vije, do vije nji dite ora e shqiptarit!

Mbas nesh tjere kane me ardhe. S fiket Shqipnija
pse disa qinda nesh rrzohen nen plumbin.
Se per cdeo dhjete prej nesh qi amshon lirija
dhjete mije do t’lindin e dhjete mije do t’humbin!

Do t’humbin shqim ata qi sot na shtypen!
Kulshedra e re me lakminat e vjetra
at’here do t’shembet kur ta shofim shqypen
prej majesh tu’e sulmue me sqeq e kthetra.

Andej na priret shpirti i forte me hove
t’dalldisuna ngadhnjimi, ushton jehona:
O vllezen, nalt ju ballin! prej Kosove
Der n’Cameri Shqipnija asht e jona.
KRISTO KIRKA *
**************
Vdiq flamurtari i moçem!
Si rrojti vdiq me nder,
I paster, i devoçem
E pa u perkule njehere

Nder qela u sos t’Burrelit
me dhunen e tradhetarit,
me njolln’ e kriminelit
mbi ballin e atdhetarit

Nuk foli, nuk mallkoi.
Por kur ra fjala ju pre,
Ndigjuem qysh lehte ankoi:
“Per flamur!… Per atdhe!”
* Poezia iu kushtua shokut te burgut,Kristo Kirkes, krahut te Djathte te Nolit,bashkethemeluesit te Vatres, Deputetit, kryetarit te Bashkise se Korces, zv/prefektit te Himares, Bilishtit, Konusllit te Shqiperise ne Boston,ish kryetarit te Shoqates Besa-Bese, Minaxherit te Diellit,… qe u shua ne burgun e Burrelit.
Nemesis (mallkim)
I
Ndër gropa burgjesh shkrye për gur e baltë,
mbërthye qelash ndër pranga,
nga gjoksi i shtypun sungullon mâ e naltë
kur del prej s’thelli kanga.
Na shajnë e na poshtnojnë, na plasin gjamën:
anmiq t’adheut! Tradhtarë!
pse duem Shqipnin e plotë, pse urrejmë na namën
e huej, pse jem, shqiptarë.
E ata qi e shitën tue ja lidhun qerit
t’anmikut për trofe,
ata qi flamurin, heu, i’Iskanderit
e zhyen me tjetër fè,
ata qi deri dje mbajshin kapistra,
teneqexhinj, shollarë,
gjysmakë, t’falimentuem, e sot ministra:
ata janë atdhetarë!
Na zhgulin thonjt me danë, ndër plagët krypë
na këllasin, na e shtyjnë
n’gërmaz me grushta, e uj kur bâjmë me lypë
qeshin e na pështyjnë.
Na lagin dimnit qelat, elektrikun
na e venë ndër veshë e n’gojë
e ndër trupa… E qeshin tue fikun
cigaret n’sy për lojë.
Na vene jelekun sa me u thye kërbishtnash,
na lanë me ditë e netë
varun për shpatullash mbi maje gishtash,
pa ngrënë, pa pi, pa fjetë.
Mandej po ngelëm prapseprap na gjallë
me shkelma na mbarojnë,
na hjedhin prej dritores, e veç rrallë
me nji plumb na nderojnë.
Pa gur, pa shenj, ndër gropa plehu hjedhun
si coftina na kallin,
ku grat e foshnjet tona s’vinë me rrjedhun
lotët që zbusin mallin.
Po e fortë asht zemra jonë, ma e fortë, o vllazën,
se tortura qi e sosë.
E zjarrmi i anmikut veç mâ keq na ndezën
urrejtjen qi rroposë.
Heu e tmerrshme ajo ditë tri herë fatore
kur shokët qi nuk ranë,
me shpirtin dalldisur për fitore,
do t’thrrasin gjakun tonë.
Dridhnju tiranë mbi frona e ju xhelatë
qi vegla u bâh’ ni qorre.
E zezë asht nata, por s’ashtë veç një natë.
Dielli i liris, ti shporre!
E n’se lypet durim e besë qi s’vdaret.
aq sa më dhambë me bre
hekurin që kryqzon dyert e dritaret,
qoftë ajo ligjë për né.
Nga gropa burgjesh me njeni-tjetrin rrokë
me besën e dëshmorit,
nga shpirti i bamë thëngjill qyshkur, o shokë,
pa shfrim mbrenda kraharorit,
ushton kanga e kushtrimit. Then çelikun,
shpartallon ledh e strehë,
dhe si shqiponja e flamurit vërtikun
ndër qiellna t’lira zhgrehë.
Përpëlitet Shqipnija nën mizoren
thundër si krymb n’handrak.
Heu, deri kur ma do puthim dorën
qi syt na i plasi gjak?
Kushtrim, o male, o fusha! Qitni bén
ksaj zgjedhe fund me i dhanë!
Ta zhbijmë krajtën qi na e bani atdhen
veç burg e kasaphanë.
—————————————————— Koment
Poema është shkruar në burg prej vitit 1946-1948. Është një nga krijimet më të fuqishme të autorit në poezi. Ajo përbëhet nga katër pjesë dhe është një stigmatizim i politikës antikombëtare dhe i egërsisë së diktaturës. Poeti del nga muret e burgut dhe lëshon një mallëkim në emër të popullit shqiptar kundër atyre që, siç thotë, e kthyen atdheun “veç burg e kasaphanë”.
Kanali
I
Nga Korça bumbullon. Currila shiu
Rrjedhin prej mushamas mbi krena e shtroje.
Pështillen, struken gjindja ndër mbuloje:
nji lamsh ku qelben recka e mish njeriu.
Mbramje, Dikush përbri qet gjak për goje.
Këndon lehtas matanë nji fmi arixhiu.
Ky grindet për pakë uj qi shoku i piu;
ai shan se i vodhën bukën. Hyn nji roje.
Shkopinj e shkelma. Britma. Fryn bilbili.
Pushim. E dergjet lodhja, pran secili,
e flen kush mundet për at natë me fjetë.
Si lazaret rënkon e fshan baraka.
Nesër të gjithë i pret kanali, brraka,
veç atyre qi i pret nji vorr i shkretë.
—————————————————— Koment
Në këtë sonet mjedisi i përgjithshëm i barakës ku banojnë të burgosurit. Detajet e zgjedhura nga poeti na ndihmojnë për të pasur një tablo të qartë e të gjallë të këtij kampi të shfarosjes. “Ndër baraka, shkruan poeti, rrojshin së bashku ordinerë dhe politikë. Vjedhjet ishin të shpeshta, të bame prej ordinerëve, të cilët nxiteshin nga rojet që të vidhshin politikanët. Po t’ankoheshe, ndëshkimin e kishe ti dhe jo vjedhësi, mjaftonte që ky të mohonte fajin. Mentaliteti i rojeve ishte ky: Politikanët janë përfaqësues të klasës kapitaliste-borgjeze, kurse ordinerët janë “proletarë”. Puna kishte mbërrit deri n’at pikë sa njeriu të flente me trastën e bukës nën kokë”.

IX
Ditën asht vallja, natën sarabanda
Se rraskapitesh ditën, natën flen?
Nuk thom për morrin, qi për trup e gjen
(u msuem me të) si miza dheu ndër banda.
E zgjohesh trembshëm… Ndien a vesh t’rren?
Këlthitje, t’çjerruna, rënkime t’randa…
Torturohen tash shokët te komanda,
e radha jote nesër ka me qenë.
E ç’nuk na bajshin! Na rrihnin me tel;
lakuriq, e mandej n’ujna handraku
na zhyteshin, trupin plagë n’currila gjaku.
E na lidhnin me fill prej telefoni
Për shtylla aty pranë krahanuer e bel
Që t’na pështynte nesrjet divizioni.
——————*Natën rojat torturonin me ndihmën e disa të burgosurve, të cilët morën emrin “brigata e zezë”. Të burgosurit merreshin nga shtrati dhe dërgoheshin në komandë (ose në një vend tjetër mbas telave, por edhe brenda telave) dhe aty torturoheshin mizorisht. Mbas torturës shpesh vinte veçimi. Disa herë veçimin e bënin për të dhënë shembull brenda kampit.
XIII
N’infermierin e kampit, nji kasolle
Anash rrethue me hasër, nalt me kashtë,
dergjen ndër qelbësina pesë a gjashtë;
njiqind, dyqind i ka gjithmonë okolle.
Pushim ankojnë. Por vjen rreshteri i vrazhdë
Dhe krisin hujt e çizmet n’ato golla
Jetë s’përçundun ngelun veç gëzholle
E shpesh me shkelma i qet nga shtrati, jashtë.
E vdesin fatkëqijt aty te praku
Vdesin e hendeqeve ndër baraka gjaku,
vdesin nën shtrat ku mshehen për me vdekë.
Vdesin tue pritun bukën, ndër gjiriza
Tue ba nevojën, vdesin posi miza,
dhe si coftina i kallin ndër hendekë.

*Për të kuptuar mirë ferrin e kësaj infermierie, vlen të lexohet shënimi i vetë poetit: “Infermieria e kampit ishte tepër e pakët për me përballue nevojat. Ndonjëherë, ndër rasa më të randa, dhe mbi insistimin e mjekëve, disa të burgosun u dërguan nga infermieria në spitalin e Korçës. Unë qeshë njeni prej tyre, “Rreshteri i vrazhdë” asht rreshteri Hito i burgut te Durrësit, më famëkeqi ndër të tjerët. Një tjetër nga ata që kryen tortura me zell të madh asht polici Skënder Xh, i burgut të Korçës. Kam dëshmue vetë torturën që ky i ka ba një të riut korçar bash në infermierin e kampit.
XXIV
Ajo na mbajti gjallë. Si luleferrë
Nga rrota e qerres shkelun rrafsh me tokën,
por qi nuk shtrohet për me vdekë e kokën
nesërjet diellit plot uzdajë i pjerrë,
ashtun nën rrotën, që për ne që mokën
me shpirt ndër dhambë duruem na kët skëterrë,
lirin e andrruem te nata e bame sterrë,
e zemrat tona për atë flamur rrokën.
Se nuk dyshuem na kur qi shpejt a vonë
Nga tiranija e randë atdheu do t’shkundesh,
dhe si nji perlë e nxjerrun thellë prej fundesh
ma e bukur do t’shkëlqente besa jonë.
Vuej por qëndro! Marr zemër te burrnija!
E vdis tue brohoritun: Rroftë Shqipnija!

*Ideali i pamposhtur i lirisë këtë herë, ashtu siç ka ndodhur mijëra herë në histori, bën edhe këtë radhë mrekullinë e triumfit të jetës mbi vdekjen, të së vërtetës mbi gënjeshtrën, të dritës mbi terrin. Është pikërisht për këtë, që ky sonet i fundit, dallon kaq shumq nga gjithë të tjerët.

Elegji për Gac Çuni*
Vdiq edhe nji tjetër! Qanje shokë, të ngratin!
Banja t’madhe gjamën! Vdiq tue sosë afatin!
Si, pat hjekë e vuejtun, mbasi shumë qe rrekë
Tue luftue me morden! Vdiq: e lanë me vdekë!
Shtrydhë e shterrun forcash djerreve t’Bedenit,
fill andej përplasun brrakave t’liqenit;
ra e u’mek djaloshi… Vinte i imët kah shtati,
s’ishte për tê kazma, s’ishte për tê shati
Se ktij qielli i fali çka s’i dha secilit:
frymën e muzikës, zanin e bilbilit.
Oh sa herë ndër muzgjet e robnis ai zâ
Zemrën qi lëngonte balçëm ai ju bâ
Dridhej nën zâ letas, mallshëm, melodija,
tash ndër kangë shkodrane, tash n’Ave Maria.
Prante zhurma e dhomës, që të gjithë veshtojshin
Tretun ndër kujtime t’ambla qi ato zgjojshin…
Gac, o shok i vuejtjes, nxânsi im i lashtë,
mâ s’ta gjegja zanin, mâ nuk t’ndesha jashtë!
N’imshtën e Burrelit vorrin ku ta banë
Kur ushton gjethnaja, Gac ti ndoshta fshân?
Fshâj nji kangë lirije qi t’u mbyll n’krahanuer!
Fshâj nji jetë artisti qi pa fryt u-buer!
Fshâj e përmbas teje le t’ankojë shojqnija
qi na njofti vlerën, mbarë t’ankojë rinija!
*Këtë elegji poeti ia kushtoi një ish nxënësi të tij dhe shok burgu, Gac Çunit ish-mësues në Kastrat të Shkodrës, që kur vdiq në burgun e Burrelit, nuk i kishte mbushur të tridhjetat. Ai ishte turbekuloz, megjithatë u kishte bërë ballë me trimëri vuajtjeve të burgut. Në mars 1956, pak muaj para se të lirohej, ai pati një sulm apendiciti. Drejtori i burgut e la të vdiste pa e çuar që të operohej. Në burg Gac Çuni kishte kompozuar këngë patriotike, njëra prej tyre ishte kënga për tre të rinj shkodranë të vrarë në gusht 1948 prej Partisë Komuniste. Caci kishte kompozuar edhe këngë të tjera mbi motive popullore. Njëra ndër këto: “Kanga e kaçurrelit”, është bërë sot popullore në Shqipëri.

Elegjia Vllazërore
Ma thonte zemra e ngrata
se jeta t’kishte lanë,
edhe pse miqt e shokët
nuk dojshin me ma thanë.
Der sa mbi krye mandata,
kur s’e pritsha më ra,
dhe mora vesh çka në andërr
prej kohe m’ishte gja.
E pau epileptiku
qi s’njifte mue as ty.
Po kapërcejshim lumin
kur befas ura u thye…
Un rashë… m’u turr vërtiku…
humba! Uluroi një za…
Ti u hodhe, m’kape, m’qite…
por vetë nuk dole ma!
Ti vuajte, ti rreziqe
durove simbas stinës
nga ishulli i Ventottenes
ndër telat e Prishtinës.
E pse përbuze vdiqe
terrorin bolshevik,
gjithmonë armik i shtypjes
e bir i atdheut besnik.
Sot qi nga dita e mortit
Ka rrjedhë ma se nji mot,
tue ta nderue kujtimin,
o vlla, nuk derdhi lot.
Pse për vdekjen e t’fortit
i fortë duhet me u bamë.
As i përmendi fajtorët:
nuk kam ma çka me i namë.
Kur ndofta nga mizori
Po përgatitet ura
për mue kët herë e kanga
e mbramë âsht kjo qi thurra,
me gjakun tand dëshmori
vulosi sot nji bè:
përbuzi komunizmin
e truhem për atdhè.
*Kjo elegji u shkruajt në Nanduer 1948, pak para se të nxirresha në gjyq për herën e dytë. Ky gjyq u ba në Prokurori të Durrësit me dyer të mbylluna dhe zgjati gjithsej 15 minuta. Vendimi i gjyqit u dha brenda në burgun e Durrësit. Im vëlla Myzafer Pipa, avokat, qe arrestue në shtatuer 1946 dhe mbasi u torturue deri në vdekje, u nxuerr dhe u vra me nji batare automatiku në Degën e Sigurimit të Shkodrës, kinse kishte dashtë t’ikte. Vrasjen e tij, të cilën ma kishin mbajtë mshehtë, e mora vesh vetëm gjatë proçesit të dytë në Prokurorinë e Durrësit.
Andrrën e pau nji i burgosun, kosovari Azis Sula, në kohën e vrasjes. Im vëlla pat qenë burgosë nga autoritetet fashiste italiane n’ishullin Ventottene afër Gaetas, më 1940 dhe më vonë internue në kampin nazist të Prishtinës më 1944.
Lamtumirë
Mos loto, q’i n’kujtese
te ruej pa turbullue
kqyrjen tende plot shprese
magdalene e pikellue!

mos qaj! fisnike zija
kur veten nuk e shpalle
ashtu nga dashunija
ti vdiqe tue u ngjall.

e zymte asht dita e motit
nuk dij a kem’me u pa….
n’se jo,ti lutju zotit,
se mire na jemi nda.

NISJE
Lamsh na perlane –cka mundem me rrembye
prej teshash vrik –e na stivuen si thase
nder kamjona, me shqelma tue na rrase;
prangat nder duer, per s’mbrapshti, ashtu mberthye

sa mishi u-nxi mbas pake e u-fry me plase;
mandej per kame e gjoks litarin nye
tri heresh na e pershuen, tue u-derkrye
ma keq mbi ke u-angue a desh t’u flase.

E mbasi kryen, rrethuen nenkolonelin
qi gjithe at kohe kish ndenjun tue soditun
fetyrat tona t’ajtuna, t’gerdheshna

nen klithmat e paza… Ishin djersitun
e fshiheshin me nge. E mbante belin
njeni tue qeshe me llanet e perveshna.

“Histori suksesi shqiptaro – amerikane” u promovua ne Ulqin

by

PODGORICE : Në Mal të Zi, më 17 dhe 18 korrik, u përurua projekti ” Histori suksesi shqiptaro-amerikane”, një projekt ky që ka nisur nji vjet më parë në Nju Jork, dhe, që i kushtohet veprimtarëve të komunitetit shqiptar në SHBA, tha ne programin televizivë Ditari – korrespondenti i Zërit të Amerikës Ali Salaj nga Ulqini, ku ai kishte përgatitur dhe kronikën që e transmetojë, ky radio -televizion.
Simbas, tij, në këtë prezantim personalitete të njohura nga komuniteti shqiptar, të cilët krijuan emër në fusha të ndryshme në Amerikë, theksuan rëndësinë e nxitjes dhe bashkëpunimit me bashkëvendasit e tyre në Mal të Zi. Me këtë rast, tha Salaj u shfaq edhe filmi dokumentar “Histori suksesi shqiptaro-amerikane”, realizuar në Nju Jork nga “Albanian Media Group, Fadil Berisha Studio, së bashku me American Councils for International Education’s Kosovo American Education Fund -“ Kurse, në faqen e rrjetiti social facebook Albanian American Success Stories , thuhet se rrjeti “Histori Suksesi Shqiptaro-Amerikanë” është pritur edhe nga Ambasada Amerikane në Podgoricë si dhe ka mbajtur javën e kaluar dy forume të hapura me panelist nga rrjeti “Histori suksesi shqiptaro-amerikane”, në SHBA.
Njoftohet se këto forume kan qenë të hapura për studentët e shkollave të përgjithshme publike, profesionistëve të rinj, sipërmarrësve dhe shumë të interesuarve të tjer. Me këtë rast thuhet në njoftim të rrjetit “Histori Suksesi Shqiptaro-Amerikanë” se këto forume janë mbajtur në partneritet me Ambasadën e SHBA në Podgoricë, dhe aty jan prezantuar një sërë arritjesh dhe është folur për disa nga ngjarjet e rëndësishme.
Bisedat e hapura me komunitetet u mbajtën në Podgoricë, Tuz dhe Ulqin më 17 dhe 18 korrik, 2015, në udhëtimin dy ditor intensiv dhe frymëzues, thuhet në njoftim.
Rrjeti “Histori Suksesi Shqiptaro-Amerikanë” dhe përfaqësues të Ambasadës Amerikane në Podgoricë, përfshirë edhe zvendes Ambasadorin e SHBA në Mal të Zi, B. Bix Aliu, i cili është edhe pjesë e librit të 150 shqiptarëve më të suksesshëm në Amerikë, zyrtarët e lart komunal, anëtarë të komunitetit, veprimtar dhe aktivist të tjerë, janë takuar në Hotel Otrant, në takimin ku mori pjesë edhe Kryetari i Komunës së Ulqinit Fatmir Gjeka dhe zyrtarë e Organizatës Turistike të Ulqinit.
Zonja Vera Mjeku, drejtore ekzekutive dhe themeluese e Albanian American Success Stories, në profilin e saj në facebook ka postuar fotografitë e këtij udhëtimi në Mal të Zi, duke shoqëruar ato me shkrimin :”Ky ka qenë një udhëtim i mahnitshm, me disa anëtarë të Rrjetit “Histori Suksesi Shqiptaro-Amerikanë” në Mal të Zi. Falenderim të veçantë, thotë zonja Mjeku, në profilin e saj, për ambasadoren e SHBA-së në Malin e Zi Margaret Uyehara, Zëvendës-ambasdorin B. Bix Aliu, zotin Bernard Cobaj dhe veçanërisht grupin vetëmohues, të këtij rrjeti AASS, i cili udhëtoi këto ditë në Mal të Zi, për të ndarë historitë e tyre, të suksesit me shqiptarët në Podgoricë, Ulqin dhe Tuz”/ Beqir SINA/.

Kosova, drejt përmbylljes së dialogut për liberalizim të vizave

by

PRISHTINË, 20 Korrik 2015/-Ministria për Integrim Evropian e qeverisë së Kosovës deklaroi sot se, së bashku me institucionet e tjera do të vazhdojë angazhimin për përmbylljen e dialogut për liberalizim të vizave brenda vitit 2015.
Përfaqësues të grupeve punuese teknike për procesin e liberalizimit të vizave nga të gjitha institucionet përkatëse, kanë diskutuar sot për punën e misionit faktmbledhës të Komisionit Evropian për liberalizim të vizave, ekspertët e të cilit qëndruan në Kosovë nga 13-17 korrik, duke konstatuar se organizimi i misioni ishte i suksesshëm.
Me gjithë përmbushjen e përgjithshme të kritereve, u konstatua që përkushtimi i institucioneve duhet të vazhdojë në nivelin e njëjtë. Përderisa një numër i vogël i kritereve kërkon ende punë për tu përmbyllur përfundimisht, një numër i tyre u tha se kërkon zbatim të vazhdueshëm.
Me këtë rast, zëvendësministri i Integrimit Evropian, Ramadan Ilazi, ka falënderuar të gjithë përfaqësuesit institucionalë për kontributin e dhënë dhe i ka përgëzuar për bashkëpunimin që patën me ekspertët e misionit faktmbledhës. Ilazi ka përsëritur se rëndësia e këtij misionit vlerësues është qenësore sepse raporti që do të hartohet nga ekspertët do të hap rrugë për përmbylljen e procesit të liberalizimit të vizave.
Ndërsa, Fisnik Rexhepi, këshilltar i lartë politik i ministrit për Integrim Evropian dhe njëherësh koordinator teknik i procesit të liberalizimit , ka bërë të ditur se ekspertët kanë zhvilluar mbi 50 takime dhe vizita në terren me përfshirje të mbi 100 përfaqësuesve institucionalë, me ç’rast janë prezantuar të arriturat në adresimin e kritereve teknike të cilat janë vlerësuar nga ekspertët. /B.Jashari/

Kosova, si qenka shqiptarizuar ajo?

by

Nga Fahri Xharra/
“Në bazë të një raporti të Kombeve të Bashkuara, sot Kosova renditet në vendin e katërt në botë për sa i përket luftëtarëve që janë rreshtuar me grupin ekstremist të quajtur IS apo “Shteti Islamik”, në raport me popullsinë, me rreth 232 luftëtarë. 20 familje kosovare me gra e fëmijë në ISIS , ne Siri dhe Irak.
Janë këto vetëm disa raste nga dhjetëra të tjera, që i janë bashkuar ISIS-it. Faji për këtë situatë në shumtën e rasteve i hidhet Qeverisë dhe Bashkësisë Islame të Kosovës. Qeverisë për mosmarrjen e masave, për rritjen e varfërisë, dhe BIK-ut që lejoi imamë të ndryshëm që të predikojnë gjuhë të urrejtjes dhe që bënë thirrje për t’iu bashkuar luftës në Siri, thënë ndryshe “xhihadit”./Zeri/ Lajme , lajme ,lajme troditëse për një popull të lashtë europian !
A mos po përsëriten vitet e Rankoviqit ndaj shqiptarëve? vitet e dëbimeve të mëdha por një mënyrë tjetër . më të butë por për çudi me përkarahjen gjithëpopullore (“ xhemati i 98 % -ishit të kobit ( kombit) islamik kosovar “ )
A ishte Hasan Kaleshi i përzgjedhuri i qeverisë Jugosllave të kohës ,që me autoritetin e tij prej “ historiani shkencor “ të mbushë mendjen e një populli të tërë që jemi turq ?
Po sot kush po përsëritë të njejtat fjalë të Hasan Kaleshit ?: “Në fjalimin e tij propagandistik Irfan Salihu bën këto deklarata skandaloze :
– Osmanët u kanë dhënë shqiptarëve me hektarë tokë dhe i kanë sjellë të jetojnë në Kosovë.
– Osmanët i bënë shqiptarët sundimtarë të Ballkanit.
– Gjatë kohës së Rankoviqit shqiptarët “vetë kanë shku” në Turqi.
– Statistikat e vitit 1455 tregojnë se këtu, në Kosovë, vetëm 1 për qind e banorëve kanë qenë shqiptarë
.( Përpara ardhjes së Turqisë Kosova ka patur rreth 4-5 % shqiptarë (Hasan Kaleshi )
– Më 1389, kur erdhi osmanliu, ai këtu luftoi kundër hungarezëve dhe Car Llazarit. Osmanliu ia mori serbit Kosovën dhe ua la në dorë shqiptarëve.
Hasan Kaleshi pohon se “nga gjysma e shek. II (p.e.r.s.) deri në ardhjen e turqve, tokat e banuara me shqiptarë qenë pushtuar nga romakët, bizantinët, venedikasit, bullgarët dhe serbët. Deri në vendosjen e serbëve këtu kah fundi i shek. VI, gjuhë zyrtare në një pjesë ishte gjuha latine, ndërsa në pjesën tjetër gjuha greke. Nga kjo periudhë nuk posedojmë asnjë dëshmi rreth shtetbërjes, kulturës, shkrimit, organizimit kishtar dhe krijimtarisë së shqiptarëve”. Në kuadër të këtyre argumenteve, Kaleshi thotë se edhe vet Skenderbeu i cili njihet si heroi kombëtar i shqiptarëve, nuk ka shkruar asnjë fjalë në gjuhën shqipe, por të gjitha shkresat e tij shkruheshin në gjuhët greke, latine dhe sllave.
(Më 1951 Hasan Kaleshi, diplomoi në Degën e Orientalistikës në Universitetin e Beogradit, kurse më 1960 përfundoi disertacionin e doktoraturës me titull “Najstariji vakufski dokumenti iz Makedonije na arapskom jeziku” (Dokumentet më të vjetra të vakëfeve të Maqedonisë në gjuhën arabe) në Fakultetin Filozofik në Beograd. )) Deri sa kaleshat përgaditeshin të thonë atë që deri atëherë e thoshin vet serbë në viset shqiptare zhvillohej një fortunë e madhe dëbimesh :” Sipas viteve, në Turqi nga terrori shtetëror serb shqiptarët janë shpërngulë: Më 1952 u shpërngulen 37000 shqiptarë; më 1953 , 19300 shqiptarë; më 1954 , 17500 shqiptarë; më 1955 , 51000 shqiptarë; më 1956 , 54000 shqiptarë; më 1957
, 57710 shqiptarë; më 1958 , 41800 shqiptarë; më 1959 , 32000 shqiptarë; më 1960 , 27980 shqiptarë; më 1961 ,31600 shqiptarë; më 1962 , 15910 shqiptarë; më 1963 ,25720 shqiptarë; më 1964 , 21530 shqiptarë; më 1965 , 19821 shqiptarë. (Shpërngulja e shqiptarëve në Anadoll 1951-1966, Prof. Dr. Hakif Bajrami )
Kurse Kaleshi e vazhdonte :në një vend tjetër të këtij punimi shkencor, pohon se sipas këtyre informacioneve që dihen shumë mirë, nga shek. I (p.e.s.) e deri në shek. e VIII, Shqipëria ka qenë nën sundimin e të huajve. Në këtë vend shohim përleshjen e gjuhëve dhe kulturave të grekëve, romakëve dhe sllavëve, si dhe gjatë kësaj periudhe nuk ekziston madje as një gjurmë që e karakterizon kulturën, gjuhën dhe traditën shqiptare.”
Kur sot në kohën e të mbërrimeve të mëdha elektronike ,kur çdo informatë na është në shuplakë të dorës , mashtrohemi aq leht sa që nuk njofim as diell e as hënë dhe bijmë në kurthën e disa të çpifurve hoxhallarë shqiptar ( special të përgatitur nga shërbimet ruso-turko-serbe ) , aspak nuk më duket e çuditshme koha e hasankaleshave kur ishim 98% analfabet :” Kaleshi në këtë punim në disa vende potencon faktin se deri në ardhjen e turqëve në Ballkan, shqiptarët nuk shquheshin si popull me ndonjë qytetrim apo kulturë origjinale shqiptare, ngase nga ilirët nuk kemi të trashëguar asnjë dorëshkrim a mbishkrim, poezi apo rrëfenj në gjuhën shqipe. Ai pohon se vetëm pas pushtimit turk, saktësisht “në shek. XVIII, qytetet bregdetare Ulqini, Shkodra, Vlora e Durrësi shndërrohen në qendra të kulturës orientale. Në këto vise lind një letërsi shqipe e shkruar me alfabet arab , gjithashtu në shumë raste shqiptarët veprat e tyre i shkruanin në gjuhët orientale”. Pra siç shihet, shqiptarët në kohën e P. Osmane fillojnë të krijojnë kulturë masive në gjuhën shqipe, ku vet Kaleshi në shkrime të ndryshme paska identifikuar rreth njëqind poet shqiptarë që kanë krijuar letërsi shqipe me alfabet arab dhe letërsi në gjuhët turke, arabe dhe perse. “ E shifni ? brengosëse për atë kohë.
(Sipas Seksionit të Pasaportave nga Jugosllavia për t’u shpërngulë në Anadoll nga viti 1951 e deri më 1966 janë shpërngulë 414500 shqiptarë, turq dhe boshnjakë. Sipas të njëjtit burim (MPJ, në Turqi deri më 1967 mbi një gjysmë milioni “jugosllavë” janë shpërngulë nga Jugosllavia. Lidhur me këtë duhet të shikohet gazeta “Nova Makedonia” 1950-1957, ku janë evidentuar të shpërngulurit që merrnin “shtetësinë maqedonasit” dhe detyroheshin nga Shtabi i Rankoviqit dhe K. Cervenkovskit të emigrojnë me detyrim. Lidhur me këtë, dokumentet vërtetojnë se në trojet e atyre që ishin shpërngulë, titistët i kolonizuan 65000 sllavë. Në bazë të statistikave që janë mbajtur saktësisht janë kolonizuar në pronat shqiptare si “zotërinj” të rinj 53220 kolonë sllave. (AJ. Fondi : KE 1954-1974). Prof. Dr. Hakif Bajrami )
“Në kohën që po finalizohej pushtimi turk i Ballkanit, populli shqiptar ndodhej para sprovës më të rëndë historike, pra rrezikonte të asimilohej i tëri.” shkruan Kaleshi. /Ora.mk”
(Se nuk është vetëm varfëria që po i nxit rininë të shkojnë në ISIS, e dëshmon edhe historia rrëqethëse e Faik Uksmajlit, nga fshati Neredime e Epërme (Ferizaj), dy djemtë e të cilit në vitin 2014 i janë bashkuar ISIS-it, njëri prej të cilëve ka marrë me vete edhe gruan me dy fëmijë, 1 dhe 3 vjeç.
Shteti që e injoroi skajshmërisht e nuk i ndihmoi edhe atëherë kur ai i paralajmëroi që djemtë e tij janë radikalizuar, Uksmajli shet pasurinë i bën rreth 20 mijë euro dhe niset vetë drejt Sirisë për t’i gjetur djemtë dhe për t’i kthyer në Kosovë. (Zëri.inf) )
“ Hasan Kaleshi :Shqiptarët do zhdukeshin po mos vinin osmanlijtë Në punimin e tij shkencor me temë “Ardhja e turqve në Ballkan dhe përhapja e Islamit, shkaqe themelore të vazhdimësisë etnike të shqiptarëve”, profesor Hasan Kaleshi ka thënë se pushtimi i Ballkanit nga osmanlijtë ka ndalur zgjerimin e popuvje sllav dhe atij grek. “ haj medet për ne dhe për shpetimtarët e kombit ! “Në anën tjetar osmallaku eka mbrojtur popullin shqiptar nga zhdukja dhe humbja e traditave të veta.”
Vërejtej publike : “Filozofia e historisë për t’u marrë me diplomaci në kohë paqe dhe lufte kërkon rreshtim rigoroz për të pas sukses ushtruesi i diplomacisë të punojë-nuhatë: çfarë është e nevojshme, çka është e domosdoshme dhe çka është e pashmangshme. Konceptet e dëmshme dhe e dobishme janë më tepër kategori ekonomike dhe shoqërore (sociale) që e ndihmojnë politikën dhe diplomacinë në kohë paqe dhe lufte. “Arsimimi, përvoja dhe forca janë kërkesa evolutive, që duhet të lidhen me konceptet e nevojshme e domosdoshme dhe e pashmangshme.(” Fenomeni i kthesave historike në Kosovën e robëruar 1945-1999” Hakif Bajrami ) E pashmangshme është vetëm lindja, jeta dhe vdekja. Prandaj, ngjarjet dhe datat historike, nga aspekti i filozofisë së historisë në shikim duken të pashmangshme dhe pa këtë jeta ka kuptim kur jetohet shkolla, përvoja dhe forca kur arrihet, në dobi të njeriut dhe për njeriun, për mirëqenien e tij jetësore.
Ne fund rastësi apo diçka tjetër çdo të thot kallesh (kalleş =colloq. treacherous, backstabbing. Tregon se do të thotë “tradhtar” dhe që “ta ngul thikën pas shpine”, pra “treacherous” dhe “backstabbing” Njeri i pabesë domethënë (http://www.turkishdictionary.net/?word=kalle%FE)
Korrik 2015,
Gjakovë

Baronesha Joyce Anelay viziton Kosovën

by

PRISHTINË, 20 Korrik 2015/-Ministrja e Shtetit në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Mbretërisë së Bashkuar dhe Përfaqësuesja Speciale e Kryeministrit për Parandalimin e Dhunës Seksuale në Konflikt, Baronesha Joyce Anelay viziton Kosovën prej 20 deri 22 korrik.
“Gjatë qëndrimit të saj në Kosovë, Baronesha do të takohet me zyrtarë të lartë qeveritarë duke përfshirë Presidenten Atifete Jahjaga, Kryeministrin Isa Mustafa dhe përfaqësues të shoqërisë civile për të diskutuar përpjekjet që po i bën Kosova në adresimin e çështjeve të dhunës seksuale në konflikt, marrëdhëniet bilaterale si dhe zhvillimet e fundit në Kosovë”, ka bërë të ditur Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar në Prishtinë në njoftimin e dërguar.
Në 8 korrik 2015 Presidenca kosovare njoftonte se, Presidentja e Republikës së Kosovës, Atifete Jahjaga takoi në Londër Ministren e shtetit për politikë të jashtme dhe përfaqësuesen speciale të Kryeministrit britanik për parandalimin e dhunës seksuale në konflikt, Baroneshën Joyce Anelay me të cilën diskutuan për iniciativat institucionale dhe shoqërore në Kosovë për t’i rehabilituar dhe reintegruar të mbijetuarit e dhunimeve gjatë luftës në Kosovë dhe zhvillime të tjera në vend dhe rajon.
Në takim gjithashtu u diskutua për zhvillimet rreth themelimit të Gjykatës Speciale. Presidentja Jahjaga shprehi zhgënjimin e saj me mosvotimin e amandamenteve kushtetuese për themelimin e Gjykatës Speciale dhe theksoi se pret nga institucionet e vendit të gjejnë mënyrën dhe kurajon që të përmbushin këtë obligim ndërkombëtar në përputhje me vendimin e Kuvendit dhe të marrëveshjes ndërkombëtare.
Presidentja Jahjaga e siguroi Ministren britanike se Kosova është shtet që beson në drejtësi dhe që do të veprojë mbi këtë parim.
Ministrja Anelay falënderoi Presidenten Jahjaga për përkrahjen viktimave të dhunës seksuale dhe për përkushtimin e saj ndaj drejtësisë. /B.Jashari/