Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

OKB:U zhvillua debati i radhës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së për Kosovën

by

Kosova kërkon respektimin e marrëveshjeve nga Serbia dhe mbylljen e UNMIK-ut në Kosovë/
Nga BEQIR SINA, New York/
OKB 29 gusht – Mbledhja e radhës e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, në të cilën u shpalosë si rëndomtë raporti tremujor i sekretarit të përgjithshëm Ban Ki-Mun, u mbajtë me të njëjtën preformancë, më 29 të gusht ( pra dje e premete). Veçse me një ndryshim nga heret e fundit sepse kësaj rradhe debati u përfaqësua në nivel ministror – delegacioni kosovar kryesohej nga Ministri i Jashtëm, Enver Hoxhaj, ndërsa ai serb nga Ivica Daçiq.
Sekretari i Përgjithshëm Ban Ki – Mun në bazë të raportit më i fundit ka kërkuar nga autoritetet e Kosovës dhe të BE-së për të siguruar se një gjykatë e veçantë të vendoset jo më vonë se fillimi i vitit të ardhshëm.
Ai duke e bazuar tek raporti i prokurorit amerikan Vilijamson, të datës 29 korrik, ka thënë se “vendimtare jo vetëm për të respektuar parimet bazë të drejtësisë ndërkombëtare, por edhe për luftën kundër mosndëshkimit dhe për të siguruar që autorët e krimit janë përgjegjës për veprimet e tyre, është krijimi sa më shpejt i kësaj gjykate.”
Ban, në një raportin tremujor për periudhën 16 prill – 15 korrik, përshëndeti formimin e qeverisë së re të Serbisë me kryeministrin Aleksandër Vuçiç në krye, duke shtuar se ajo demonstroi angazhimin për të vazhduar dialogun me Prishtinën, të ndërmjetësuar nga BE-ja, si dhe zbatimin e plotë të Traktatit të Brukselit.
Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së u bëri thirrje të dy palët për të vazhduar përmbushjen sa më parë të jetë e mundur, pas një pauzë, që zgjedhjet në Kosovë përfunduan – procesin e formimit të një kabineti të ri në Prishtinë.
Kurse, dje dërguari i Kombeve të Bashkuara për Kosovën tha se ndërsa janë bërë përparime të mëdha që nga viti i kaluar në drejtim të normalizimit të marrëdhënieve mes Beogradit dhe Prishtinës, vigjilenca e afërt mbetet thelbësore për të ruajtur arritjet dhe për të vazhduar dialogun.
Duke informuar Këshillin e Sigurimit në raportin e fundit i dërguari i Special i Sekretarit të Përgjithshëm, i Ban Ki-moon-it në Kosovë, dhe Shef i Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), Farid Zarif, ka shprehur shqetësim në lidhje me zhvillimet e fundit në kufirin Kosovë – Serbi.
“Incidentet, tha zoti Zarif, të cilat kan ndodhur për gjatë 36 orëve të fundit në kufirin Kosovë – Serbi, ka rezultuar me tre viktima, duke përfshirë një polic serb. Informacionet, paraprake theksoi ai tregojnë se personat e armatosur të përfshirë në prerjen ilegale e pyejeve – kan pasur gjasat e përgjegjësis për këto incidente simbas tij. Ai bëri thirrje për kujdes më të madh që këto incidente që të mos merren për të u dhënë hapësirë spekulimeve, dhe, lidhur ato me motive politike, në mënyrë që autoritetet mund të bëjnë punën e tyre, për të sjellë autorët para drejtësisë.
Duke lavdëruar zgjedhjet e 8 qershorit, të cilat u kryen në një “mënyrë paqësore dhe të mirë-organizuar,” zoti Zarif, pranoi rolin konstruktiv të Beogradit, dhe të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) dhe Bashkimi Evropian (BE) në lehtësimin e organizimit të sondazheve dhe rritjen e transparencës e tyre, në zgjedhjet e përgjithshme. Në të njëjtën mënyrë, ai u bëri thirrje udhëheqësve politikë, për të nisur me shpejtësi punën në formimin e qeverisë së ardhshme të Kosovës .Gjykata Kushtetuese, tha ai ka vendosur si jokushtetuese zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit, duke i kërkuar Kuvendit, për të zgjedhur dikë në përputhje me Rregulloren e Punës” u shpreh Zarif.
Më tej ai shoti se “Duke i shkuar përpara dhe me shpejtësi këtij vendimi, ne mendojmë se ai do të shërbejë më mirë interesit të popullit të Kosovës, dhe do të jetë manifestim i mëtejshëm i proceseve politike, duke treguar maturin e duhur,” tha zoti Zarif. Për më tepër, aktet e mungesës së ligjit dhe të dhunës, të kryera gjatë një demonstrate më 22 qershor në Mitrovicë e Jugut, theksoi ai tregojnë luhatshmërinë në ndarjen veri-jug në rajonin e Mitrovicës. Në këtë aspekt, zoti Zarif u kërkoi paleve të adresuara të zgjidhin çështjet me dialog të respektueshëm.
Ai tha se ishte i kënaqur sespse të martën në Gjykatën Themelore në Mitrovicë, ka filluar gjyqin ndaj pesë serbëve të Kosovës, të akuzuar ata për krime të luftës dhe vrasje. Përveç kësaj, kryeprokurori i Task Forcës për Hetime Speciale, tha Zarif, ka lëshuar një astatement më 29 korrik për të pagjeturit, që paraqet një tjetër “moment historik në forcimin e sundimit të ligjit dhe duke shëruar plagët e pasluftës.”
Raporti më i fundit, i Sekretarit të Përgjithshëm Ban Ki – Mun, tha zoti Zarif , gjithashtu – tregon se si :”Ndërthurja e krizave të vazhdueshme në të gjithë botën – ka pasur efektet e saj edhe në Kosovë për të trajtuar tendencat e ekstremizmit të dhunshëm dhe për të parandaluar pjesëmarrjen e disa kosovarëve në konfliktet në Siri dhe Irak.
Ndërkohë, që mbrojtja e trashëgimisë kulturore dhe fetare në Kosovë, simbas tij duhet të jetë e vendosur dhe efektive për të siguruar që vendet të tilla nuk janë të shkatërruara, vuri në dukje i dërguari i Sekretarit të Përgjithshëm, Përfaqësuesi Special i Ban Ki-moon-it në Kosovë, dhe Shef i Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), Farid Zarif,.
Zoti Zarif si konkluzion ka thënë se është vrejtur gjatë kësaj periudhe në Kosovë, ka pasë pak progres në lidhje me procesin e kthimit dhe ri-integrimit të personave të zhvendosur brenda vendit (IDP). 35 për qind më pak nga të zhvendosurit – po të kthehen në Kosovë në krahasim me vitin e kaluar. Ai gjithashtu i bëri thirrje autoriteteve në Prishtinë, për të gjetur një zgjidhje afatgjata për 50 serbë të Kosovës.
Duke u përfshirë në debat ministri i jashtëm serbë Ivica Daçiç tha se “Ne jemi të bindur se të gjitha vendet do të respektojnë të drejtën ndërkombëtare ”
Ai më pasë ka përmendur Deklaratën e Kryeprokurorit (ekipit i posaçëm për hetim) Klint Uilliamson dhe kërkojë krijimin e gjykatës së veçantë, sepse simbas tij ajo do të jetë e vetmja gjë që mund të sjellë drejtësi dhe paqe për një numër të madh të viktimave dhe familjeve të tyre.
Ai i bëri thirrje nga faktorëve kryesorë në komunitetin ndërkombëtar për të bërë çdo gjë që është e nevojshme për të bërë që Gjykata e posaçme të themelohet në fillim të vitit të ardhshëm dhe paralajmëroi se kjo nuk duhet të ndodhë.
Daçiç tha se Serbia është e vendosur në mënyrë të konsekuente për të vazhduar një dialog konstruktiv me Prishtinën në të gjitha nivelet, dhe për të realizuar marrëveshjet e arritura deri më tani, si dhe ka vlersuar rolin e BE-së për të lehtësuar këtë dialog.

Serbia ka përmbushur me ndërgjegje detyrimet e saj deri më sot, të cilat nuk mund të thuhet për anën e Prishtinës, tha Daçiç, duke shtuar se Beogradi dhe Prishtina pritet që në proceset e ardhshme fund-zgjedhore, kan për të lejuar formimin e JCC.
Daçiç paralajmëron për ekzistencën e një boshllëku të dukshëm midis standardeve ndërkombëtare dhe kornizës ligjore dhe të gjendjes në terren, e cila është karakterizuar nga incidentet ndëretnike, çështjet e pazgjidhura të pronësisë, qasje të kufizuar në shërbime publike për pjesëtarët e komuniteteve jo-shqiptare, si dhe besimin e tyre në funksionimin e institucioneve.
Hoxhaj kërkon në OKB respektimin e marrëveshjeve nga Serbia
Më tej në fjalën e tij, Hoxhaj ka përmendur rastin e varrezës masive në Rashkë të Serbisë dhe nevojën për t’u identifikuar sa më shpejt civilët shqiptarë të zhdukur që nga viti 1999.
Ministri i Jashtëm i Kosovës, Enver Hoxhaj, në fjalën e tij në seancën e Këshillit të Sigurimit të OKB-së për Kosovën ka kërkuar nga Serbia që t’i respektoj marrëveshjet e arritura deri më tani dhe të mos inkurajoj destabilizimin e situatës në veri të vendit, duke përmendur rastin e EULEX-it.
“Qeveria e Kosovës ashpër dënon gjithë presionin e mundshëm ndaj personelit të EULEX-it, specifikisht kur është fjala tek arrestimi i kriminelëve të mundshëm që veprojnë në komunat veriore. Përtej kësaj, ne ndajmë shqetësimin serioz se autoritetet e Serbisë nuk janë përpjekur të implementojnë marrëveshjet tjera të arritura në këtë dialog. Gjatë këtij viti, Gjykata Kushtetuese e Serbisë ka revokuar Marrëveshjen mbi Kadastrat dhe atë për njohjen e dyanshme të diplomave universitare”, ka thënë Hoxhaj.
Më tej në fjalën e tij, Hoxhaj ka përmendur rastin e varrezës masive në Rashkë të Serbisë dhe nevojën për t’u identifikuar sa më shpejt civilët shqiptarë të zhdukur që nga viti 1999. “Deri sa po flas para jush, në qytetin e Rashkës në Serbi është zbuluar një varr masiv me rreth 350 trupa të civilëve shqiptarë të Kosovës të vrarë gjatë luftës në Kosovë. Ky nuk është varri i vetëm masiv i civilëve të vrarë gjatë luftës në Kosovë dhe i zbuluar në Serbi”, ka thënë Hoxhaj, duke përmendur edhe rastin e peticionit për dhunën seksuale të femrave të ushtruar gjatë luftës në Kosovë, që nuk është trajtuar asnjëherë dhe që do t’i adresohet Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së për të kërkuar nga kjo Organizatë të ndërmarrë të gjithë hapat e nevojshëm dhe të sjell drejtësinë në vend.
Si të arritura, ministri Hoxhaj ka përmendur organizimin e suksesshëm dhe me standarde demokratike të zgjedhjeve të përgjithshme të 8 qershorit duke siguruar edhe pjesëmarrjen e serbëve të Kosovës për të parën herë në të gjithë territorin e Kosovës, përfshirë edhe komunat e banuara me serbë në veri të vendit. “Aktualisht Kosova është në fazën e saj të konsolidimit të Parlamentit të ri. Në proces të konsolidimit të institucioneve të reja, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka qenë institucioni kryesor i cili siguroi fondamentin demokratik dhe kushtetues për të themeluar institucionet legjislative dhe ekzekutive të Kosovës. Në këtë frymë, Kosova së shpejti do të ketë qeverinë e saj të re si dhe përbërja e qeverisë do të jetë gjithëpërfshirëse, shumetnike dhe e përkushtuar të vazhdoj reformat”, ka thënë Hoxhaj.
Sipas tij, më 25 korrik të këtij viti, Kosova suksesshëm ka parafuar Marrëveshjen për Stabilizim Asociim (MSA) me Bashkimin Evropian. “MSA do të jetë marrëveshja e parë kontraktuale mes Kosovës dhe BE-së dhe do të sigurojë një kornizë të qartë të reformave dhe angazhimit politik me BE-në në procesin integrues të saj. Përtej përfitimeve politike, MSA-ja do të hap tregun e Kosovës për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, do të gjenerojë vende të reja të punës dhe zhvillim ekonomik. Kosova në rrugën e saj drejt anëtarësimit në BE, do të vazhdoj të dëshmoj përgjegjësi të lartë politike dhe institucionale”, ka deklaruar Hoxhaj.
Paralelisht me konsolidimin e institucioneve të brendshme, sipas Hoxhajt, Kosova ka shënuar progres në forcimin e pozicionit të saj ndërkombëtar. “Gjatë dy muajve të fundit, Republika Togoleze dhe Ishujt Solomon kanë njohur pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës. Gjatë qershorit, Kosova po ashtu është anëtarësuar në tri organizata, SEECP, Komisionin e Venedikut të Këshillit të Evropës dhe MARRI”, ka thënë Hoxhaj.
Në fund të fjalimit të tij, kryediplomati kosovar ka ngritur nevojën e mbylljes së prezencës së UNMIK-ut në Kosovë për shkak të rritjes së rëndësisë kritike të BE-së dhe ndryshimit të rrethanave. “Derisa BE po merr rol më të madh në rajon, është e rëndësisë kritike që ky Këshill të konsideroj mbylljen e prezencës së UNMIK-ut në Kosovë, derisa kjo do të ishte në kohë të duhur, kostefektive dhe në përputhje me përkushtimin e OKB-së për të fuqizuar pronësinë lokale dhe strategjitë dalëse të suksesshme. Ne në mënyrë të përgjegjshme i rekomandojmë këtij Këshilli të rikonfiguroj praninë e UNMIK-ut nga misioni aktual në një mision të Zyrës Politike në Kosovë, e cila do të kishte një rol të ri mbështetës në forcimin e institucioneve të brendshme për më shumë përgjegjësi në angazhimin e Kosovës në bashkësinë ndërkombëtare”, ka thënë Hoxhaj

NJOFTIM I AKADEMISE SE SHKENCAVE: NDERROI JETE AKADEMIKU SHABAN DEMIRAJ

by

R E P U B L I K A E S H Q I P Ë R I S Ë/
AKADEMIA E SHKENCAVE/
K R Y E S I A/
Tiranë, më 30 gusht 2014/
N E K R O L O G J I/
Sot, në datën 30 gusht 2014 në orën 13.50, u nda nga jeta në shtëpinë e tij në Tiranë gjuhëtari i madh, profesori, akademiku, Mësuesi i Popullit, i lauruar disa herë me Çmim Republike, Mjeshtri i Madh i Punës, ish-kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Shaban Demiraj (1920-2014).
Shaban Demiraj lindi në Vlorë. Kreu shkollën e mesme në Tiranë dhe studimet e larta në degën e gjuhës shqipe e të letërsisë në Institutin Pedagogjik 2-vjeçar (1946–1948) dhe më pas në Institutin e Lartë Pedagogjik (1954–1955). Disa vjet punoi si mësues në disa shkolla të mesme. Nga viti 1954 filloi punën si pedagog në Institutin e Lartë Pedagogjik e më pas në UT, ku shërbeu deri në v. 1990.
Ai ishte një autoritet shkencor elitar, një nga përfaqësuesit më të shquar të fushës së gjuhësisë brenda dhe jashtë Shqipërisë. Ai i solli shkencës gjuhësore shqiptare, por edhe ballkanike, vlera të mëdha përmes shumë veprave monumetale, ku veçohen: “Gramatikë historike e gjuhës shqipe”, “Gjuha shqipe dhe historia e saj”, “Epiri, Pellazgët, Etruskët dhe Shqiptarët”, “Fonologjia historike e gjuhës shqipe”, “Prejardhja e Shqiptarëve në dritën e dëshmive të gjuhës shqipe”, “Gjuhësi ballkanike” etj. Akademiku Shaban Demiraj është autor i shumë artikujve shkencorë të botuar në revista shkencore prestigjioze vendëse dhe të huaja për çështje të ndryshme të historisë së gjuhës shqipe, të gramatikës dhe të fonetikës historike, si edhe të ballkanologjisë. Si pjesëmarrës aktiv në vendimet më të rëndësishme të shqipes standarde, ai ishte njëherësh edhe nga protagonistët kryesorë të përgatitjes së dokumenteve bazë saj. Mendimit shkencor të Akademikut Shaban Demiraj i referohet sot brenda dhe jashtë vendit elita e gjuhësisë së sotme dhe historike. Ai e përfaqësoi me dinjitet shkencën gjuhësore shqiptare në forumet më të rëndësishme shkencore kombëtare dhe ndërkombëtare.
Shaban Demiraj si pedagog dhe si drejtues kërkimor përgatiti breza studentësh dhe studiuesish. Ndër vlerat më të mira shkencore e mësimore ata ruajnë në dijet e tyre shumë nga dijet e profesor Shabanit. Modeli i tij i punës u bë shkollë për studentë e studiues.
Ndarja e tij nga jeta është një humbje e madhe shkencore dhe njerëzore. Por ai lë pas një vepër të madhe, një pasuri shkencore, një vlerë të madhe kombëtare, një pasuri monumentale për breza.
Akademia e Shkencave e Shqipërisë i shpreh ngushëllimet më të thella gruas, djalit dhe vajzës dhe gjithë të afërmve, kolegëve dhe bashkëpunëtorëve të Tij. I përjetshëm qoftë emri, vepra dhe kujtimi!

Akademia e Shkencave e Shqipërisë

R E P U B L I K A E S H Q I P Ë R I S Ë
AKADEMIA E SHKENCAVE
K R Y E S I A

Tiranë, më 30 gusht 2014

HOMAZHET
Në nderim të jetës, veprës dhe figurës së akademikut Shaban Demiraj (1920-2014), do të organizohen homazhe në sallën “Aleks BUDA” në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë më datën 31 gusht 2014 nga ora 11.00-12.00. Pas homazheve do të zhvillohet ceremonia e përcjelljes në oborrin e Akademisë së Shkencave. Më pas do të vijohet me ceremoninë mortore në varrezat e Sharrës në Tiranë.
Akademia e Shkencave e Shqipërisë

SABIJE DERVISHI VESELI, SHKRIMTARJA STRUGANE E AMERIKËS, MJESHTRE E RRËFIMIT TRILLER

by

Intervistë e Raimonda MOISIUT me romancieren SABIJE Dervishi Veseli/
Sabije Dervishi Veseli, është zëri krijues, intelektual, femëror – që i përket Letërsisë Postkomuniste të Diasporës, dhe e njohur tashmë edhe si autore bilingualen shqip-anglisht, mjeshtre e rrëfimit në gjininë e thrillerit.Ajoështë një zë krejt i veçantë në letërsinë amerikane dhe shqiptaro-amerikane.Shkrimtarja shqiptaro-amerikane me orogjine nga Struga, Sabije Dervishi Veseli me përpjekje e sakrifica, ngarkesë emocionale, ajo është lum atdhedashurie për Shqipërinë e vendlindjen. Me dhimbjen e mergimtares, por me sytë nga atdheu, me pasionin dhe talentin për letërsinë, ajo hodhi ne letër nëpërmjet komunikimit anglisht, përvojat jetësore, kalvarin e dhimbjeve e sakrificave, dhimbjen e dashurinë, të mirën e të keqen, mallin dhe kujtesën, grotesken dhe paradoksen, dallgët e jetës që na rrahin çdo ditë, vuajtjet e mbijetesën, jetën e vdekjen”.
Autorja, ne veprat e saj, shpreh shpirtin fenomenologjik me qartësinë e mendimit filozofik e artistik, ide shprehëse dhe emocionale këto, krejt të veçanta nën efektin e njerëzores.
Autorja Veseli ka zgjedhur të shkruajë në gjuhën angleze nën aureolën e kauzës së lirisë e shpirtit të lirë në tokën e lirë, çka ka bërë që këto ngarkesat emocionale të jetës , t’i ndaje edhe me “bashkëqytetarët e saj amerikanë”, t’i bëjë pjesë të dhimbjes e gëzimit të saj, në Amerikën multi-kulturore, si një metaforë dhe best seller për letërsinë bashkëkohore, zë krejt i veçantë në letërsinë amerikane, shqiptaro-amerikane dhe promovim i vlerave te letrave shqipe.”
***
-Kam lexuar mbresa dhe mendime, komente të shumta për krijimtarinë tuaj, vecmas për librin të shkruar në gjuhë të huaj “Dangerous road”(Rruga e rrezikëshme). Përpos urimeve për këtë libër dhe të tjerë dëshirojmë të dimë;si jeni ndjerë rreth këtyre vlerësimeve?Cfarë ju shtyhu ta titulloni me këtë titull?
Ju faliminderit Monda për intervistën, dhe ju uroj gjith të mirat dhe suksese edhe ju.Libri im i fundit” Dangerous Road” dhe frymëzimi im për subjektin e libri, është marrë nga një ngjarje e vërtet, ku në këtë rrugë gati për cdo vit, humbin jetë njerëzore në aksidente rrugore. Nuk ka dallim se kujt moshe i përkasin, por e rëndësishmja është se rruga është e rrezikshme. Njgjarjet të tilla ndodhin në rrugën e Veleshtës në Strugë. Kur e sheh rrugën është pa problem trafiku,por gjatë mbrëmjes rruga është tërheqëse dhe pikërisht aty është edhe një vend i shenjtë.Në këtë rrugë humbi jetën tragjikisht Gëzim Kaleci, një i burgosur politik në ish -Jugosllavi dhe shoku i tij Garip Kaba, shpëtoi.Ngjarja realisht ka ndodhur në 1994-ën . Më vonë, po në të njëjtin vend përsëri viktima, por kësaj here një familje tjetër nga Veleshta, familja Hoda, ku humbën jetën Naseri, gruaja e tij , djali Drilon, kurse djali tjetër Kushtrimi shpëtoi, por ende i ndien traumat trupore dhe ngjarja vazhdo. Subjekti në brendësi është sa tërheqëse, por edhe e dhimbshme dhe tragjike, sepse jetë njerzish janë në rrezik.Shpresoj që ky roman të jetë mesazh jo vetëm për njerëzit e thjeshtë që ta mbrojnë jetën, të jenë të kujdesshëm kur ngasin makinat,-por edhe për institucionet shtetërore që të bëjnë dicka për rrugën, që merr gjithmonë jetë njerëzore.
– Kini botuar poezi e prozë,- Si u gjendet prozatore? Emocionet e para në krijimtarinë tuaj letrare?
Proza më ka tërhequr më tepër, emocionet ndjenjat përshkruhen më mirë në prozë, poezia më duket disi më e mbyllur.
-Cilat kanë qënë përfytyrimet më të herëshme se një ditë do të bëheshit shkrimtare? Kush ka qënë dashuria tuaj e parë, për c’ka theksova më lart?
Parafytyrimet e mija të para kanë qenë të mirem me sport, sepse hendbolli dhe basketbolli kan qenë ëndrrat e mija, por ndërroi politika e atëhershme dhe cdo gjë u rrënua, dhe më vonë pasi Zoti me dhuroi një dhunti tjetër, që të tjerët nuk e kanë,atëhere fillova të merrem me shkrime, por në formë ditari dhe vazhdoj me ditarin tim të jetës.
-Kush ka ndikuar në mënyrë të vecantë që ju ka frymëzuar apo inkurajuar për të shkruar prozën?
Dhuntia që zoti më dhuroi, (dhuratën që e kam), shkrimet e mija janë të një karakteri tjetër, është një rrymë e re në letërsin shqiptare, që mund të them Ghost Stories.
-Cilat janë shprehitë tuaja kur shkruani një poezi, tregim apo meditim… . Dëgjoni muzikë apo dëshironi qetësi?
Nuk ka rëndësi kur më vjen frymëzimi nuk më pengon as vetmia as muzika për derisa marrë mesazh.
-Cfarë është një “muzë”. Është aftësi gjenetike sipas mendimit tuaj?
Frymëzimi për mua lind nga brendësia e shpirtit dhe pastaj shkruan me ndjenjat e tua.
-Kush ka ndikuar në mënyrë të konsiderueshme në krijimtarinë tuaj, -prindërit, artet, letërsia apo njerëzit e thjeshtë, qoftë edhe një person i vetëm që ka luajtur një rol të vecantë në frymëzimin tuaj?
Njgjarja në të cilën isha e rrethuar më frymëzoi të merrem me krijimtarinë dhe duhej që edhe përfundimin t’ia jepja, por pasi gjurmova në atë njgjarje dhe nuk dëshiroja që punën e nisur ta lë përgjysmë .Proza ështe rruga ime e zgjedhur
-Kur shkruani cili është vendi tuaj më i preferuar, në studio, në natyrë apo krejt rastësisht edhe duke pirë kafe diku?
Shtëpia ,vendi im, më e preferuar
-Ju ndjek vazhdimisht në krijimtarinë tuaj, duke qënë kështu një lexuese e rregullt, Në prozën tuaj tuaj ka mall, protestë, revoltë, dhimbje, dashuri, mesazh tolerance e paqe, ton qytetar e intelektual … A keni ndonjë ndjesi të vecantë që ju jeni përpjekur ta cfaqni nëpërmjet artit të të shkruarit..?
Në prozen time është dashuria mes njerëzve jo urretje, është mirëkuptimi dhe paqja.
-…që do të thotë se ju keni kaluar momente të dhimbëshme, të bukura e kritike. Cili ishte kërcënimi që ju shihnit me sytë dhe koshiencën e brishtë të një gruaje nga ai realitet i jetës?
Me kohën kalon dhe sfidon, gjithcka, vetëmduhet durim dhe paqe shpirtërore.
– Kini botuar romanet fiction “Interpretation of dreams” “Misterious secretes”, “Ëhat did I do, fall in love ëith you”, në gjuhën angleze dhe në gjuhën shqipe “Pse u dashurove tek unë? Kush ka qënë frymëzimi për këto romane? Pse në gjuhën angleze? Pra sfida që ju përballeni me ndërtimin e romanit duke e krijuar atë me idetë që keni në mendje për ecurinë e personazheve? I paraqisni personazhet nga jeta reale në përshtatje me kohën e situatën apo anasjelltas?
Librat të cilët i përmendët më lart, i kam shkruar j në gjuhën angleze, sepse në Amerikë këto tema janë më të lexuara. Në Amerikë egzistojnë programe të vecanta që i trajtojnë këto tema me Ghost Story, kurse në Ballkan nuk është e njohur dhe nuk janë të besueshme si tema deri diku..Prandaj vendosa t’i botoj në gjuhën angleze, se edhe më pëlqen ky lloj stili i të shkruarit. Ngjarja ka ndodhur në Luftën e Parë Botëore, ku një Oficer kroat vritet në frontin e Selanikut. Por subjekti shkruhet në vitin 1989-ë dhe personazhi kryesor është Oficeri kroat dhe Besa një vajzë e re në moshën 17 vjecare bie pre e dashurisë së shpirtit të ringjallur të Oficerit kroat , dhe loja e trishtimit dhe e dashurisë së humbur vazhdon mes tyre .
-A të ka rastisur gjatë jetës tuaj të jeni takuar apo të keni pirë kafe me ndonjë nga personazhet e romanit “Pse u dashurove tek unë?”?
Jo , sepse personazhi kryesor ka vdekur dhe hija e tij vazhdon
-Keni qënë e sukseshme vitet e fundit si romanciere, jeni vlerësuar me cmime respektivë e të admirueshëm, duke gëzuar kështu edhe admirimin nga lexuesit e shumtë?A jeni habitur kur ju kanë vlerësuar? Si ju bën të ndiheni kjo gjë si autore femër?
Nga shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro- Amerikanë në një konkurs u vlerësova me Cmimin e Tretë me librin “Pse u dashurove tek unë”. Ishte një kënaqsi sepse ishte libri im i parë që kisha shkruar dhe u vlerësova. Jam tërhequr nga konkurset sepse më dukej se nuk vlersohen temat e mija, por kam dëshirë të marr pjesë në konkurset shqiptare, nuk ka rëndësi ku mbahen në Tiranë,Prishtinë apo Shkup .Po natyrisht që gëzohem, për vlerësimin e zërit krijues intelektual e qytetar.
-Kur ktheni kokën pas se e shikoni krijimtrainë tuaj gjatë viteve? Cilat janë drejtimet dhe objektivta interesante për të ardhmen?
Ëndrra ime për të ardhmen është që këta libra që i kam shkruajt t’i realizoj filma në Hollëood,dhe librin e parë e kam në screenplay dhe po bëj përpjekje të kontaktoj ndonjë producent që t’i realizoj në të ardhmen.
-Cfarë dëshiron të ndash me kolegët dhe audiencën e lexuesve që janë duke e lexuar këtë intervistë?
Të lexojnë libra sepse libri është arma e ardhmërisë,
-Cfarë është dashuria për ju? Kur një grua e ndjen se është e dashuruar? Si arrini ta reflektoni këtë në krijimtarinë tuaj letraro-artistike?
Për mendimin tim, dashuria ndaj familjes që je duke jetuar është më e rëndësishme dhe më e shenjtë.
– Pse shkruan Sabija…..
Sepse kam dëshirë të merrem me dicka, të shpreh ndjenjat e mija.
-Si jeni ndier përballë botës së frikëshme të mediokritetit, klaneve, hipokritëve dhe inferioritetit maskilist?Cfarë kuptoni me shprehjet “vetëgjymmtim dhe vetëvrasje intelektuale”?
Shoqërinë e dua, por pasi natyra ime është e atillë që nuk dëshiroj të merem me disa gjëra që nuk i përkasin personalitetit tim dhe tërhiqem nga ato rrethana.
-Mendoni se keni arritur aty ku duhet me krijimtarinë tuaj apo kini akoma për të bërë?Cfarë po shkruani aktualisht? Projektet tuaja në të ardhmen?
Jo kam shum për të bërë dhe më duket se ende jam në fillim. E mbarova librin tim të pestë me titull:Ëndrrat Mesazh Hyjnor: Kurse projekti ime është të kontaktoj me ndonjë producen pasi screenplay është gati në gjuhën angleze dhe nëse është dikush i gatshëm, ltë më kontaktojë, janë të mirëpritur nga unë. Kjo thirrje është edhe për produicentët shqiptarë.
-Autorët tuaj më të preferuar…
Autorët më të dashur për mua janë Naim Frashëri, Migjeni,Asdreni, Noli, Cajupi etj.
-Mesazhi tuaj për talentet e reja, por edhe për shkrimtaret femra në përgjithësi.
Talenteve të reja u dëshiroj suksese gjithashtu edhe shkrimtarëve femra ju dëshiroj arritje suksese në shkrimet e tyre
Intervistoi:Raimonda Moisiu

PËRKATËSIA E VEPRIMTARIA SHQIPTARE, E VETMJA PENGESË PËR INVESTIMET TONA NË QYTETIN E GUCISË

by

* Reagim ndaj gazetës “Dan” të Podgoricës/
*Vllaznit Mehaj, biznesmenë në Amerikë, kanë investuar mbi një milionë dollarë USD në pesë vite në motelin “Santea” në vendlindjen e vet në Guci dhe kanë pengesa të mëdha e të shumta nga struktura të shtetit malazez në vazhdimësinë e aktivitetit të tyre-/
Shkruan: SADRI MEHAJ-GUCI/
Ju, e përditshmja “Dan”(Dita) online e letër e Podgoricës, e dyta gazetë për nga tirazhi i botimit në Malin e Zi euro-atlantik, nuk duhet të jeni peng apo këmbanë e asnjë strategjie të errët, të hershme apo të sotme, të fshehtë apo të hapur, të shenjestruar keq kundër investimeve të drejtpërdrejta e institucionale të shqiptarëve të diasporës në vendlindjen e vet. Një rast ekstrem kundërshqiptar është sulmi i porositur, sa politik e shoven, me plot të pavërteta, edhe tendecioz e kërcenues, me anë të artikullit tuaj të botuar më 13 gusht 2014 në gjuhën boshnjake “Grupa gusinjana ljuta zbog adaptacije objektiva u komsiluku” drejtuar ndaj vllaznëve Mehaj, ndaj Sadri e Shaban Mehaj, që prej tre dekadash jemi shtetas shqiptaro-amerikanë në Nju Jork dhe prej pesë vitesh kemi investuar në motelin “Santea” në qendër të qytetit të Gucisë.
Ne, pa vullnetin tonë të lirë po të detyruar nga vet regjimi i asaj kohe, pas daljes time nga burgu politik i Jugosllavisë së Dytë (1983-1986), si familje 12-antarëshe (prindërit, 4 vllazën e 6 motra) ikëm emigrantë prej nga trolli ynë etnik i lashtë, nga Hoti i Plavës për në Nju Jork të Amerikës dhe, pas 24 viteve, (verë, 2009) u rikthyem të investojmë në komunën e Plavës (sot–Guci) një pjesë nga kapitalet tona të fituara bashkarisht e gradualisht, ndershmërisht e me sakrifica tejet të mëdha. Së parit, për familjen tonë me brezni e dhjetra antarë e ngritëm nga themelet një shtëpi të madhe në bashkësinë lokale të Gucisë. Së dyti, blemë sipas rregullave shtetërore të Malit të Zi një pronë të re (me tokë e godinë, etj.) në qendër të qytetit historik të Gucisë: motelin e vjetër “Santea”.
Ne, Vllaznia Mehaj, kryehere ishim të vetëdijshëm se në Gucinë e varfër nuk mund të bëheshim të pasur, se investimi i kapitaleve tona në Guci ishte i pakthim. Në SHBA-në e fuqishme progresi financiar i investimeve është i shpejtë, i lartë, ripërtëritës. Sikurse ndodh edhe në firmën tonë në Nju Jork. Mbi të gjitha, kryesore, në investimin tonë shumëvjeçar në motelin “Santea” ishte dashuria genetike për vendlindjen, për të kontribuar në rimëkëmbjen e zhvillimet e saj ekonomike, kulturore, turistike.
Vetëm për ta blerë këtë pronë shtetërore nga kooperativa shtetërore “Ali Hoti” në Guci dhe për ta privatizuar si pronë tonën motelin “Santea” me 420 m2sipërfaqe, për ta kthye këtë objekt pothuaj i rrënuar në një lokal (bar-kafe e hoteleri) me mjedise bashkëkohore sa më të kulturuara, u deshën mbi një gjysëm milionë dollarë amerikanë. Pas tre viteve nga marrja në pronësi e tij (2010-2013) kur unë, Sadri Mehaj, i kërkova leje-ndertimi Sekretariatit për Urbanizim më lypën si kusht autorizim nga pronari i tokës për të krye rikonstruksion e rinovime të motelit, etj.
Në përgaditjen sipas legjislacionit në fuqi të dokumentacionit të plotë e të sakt të motelit tonë “Santea” në qytetin e Gucisë si: a) kthimi tërësor i tokës së duhur e të mundshme të motelit në pronësi të vllaznisë Mehaj; b) për projektin e rinovimit të motelit me anekse të tij; etj. mua, Sadri Mehajt, m’u desht’ mbi një vit humbje kohe, nga maji i vitit 2013 e deri më sot (gusht 2014), duke pasë paragjykime, pengesa, ecejake, kërkesa vargavijë, etj. në gjithato zyra të shtetit nga Plava në Bijello Polje e deri në Podgoricë. Pothuaj gjithkund. E pabesueshme dhe e jashtëzakonshme. Në Amerikë kaq punë zyrtare do ta përfundoja në disa ditë apo më e shumta për një muaj. Nëse do të punoja për mbi një vit (2013-2014) në angazhimet e mia të përditshme në firmën tonë në Amerikë do të siguroja fitime të mëdha monetare dhe nuk do të kisha si në këtë rast të qëndrimit në Plavë-Guci një fitim të madh të munguar në qindra mijë dollarë amerikanë. Pasuria më e madhe që ka njeriu në administrimin e tij të drejtpërdrejt është koha, të cilën këtu në Malin e Zi ta humbin pa asnjë kriter, ta rrëmbejnë me burokraci, dhe nuk të thonë as ”Më fal!”.
Në motelin “Santea” në Guci në këto pesë vite në pronësi tonë (Vllaznëve Mehaj), nga blerja e rikonstruksioni i tij i pjesshëm i fillimit deri tek rinovimi i tij i plotë i sivjetëm, kemi investuar mbi një milionë dollarë amerikanë (mbi 1.000.000 USD).
Në se do t’i kishim investuar këto në Amerikë fitimi ynë do të ishte i madh, ndërsa këtu në Guci jo vetëm është i mangët, por dhe të ardhurat e këtij investimi milioner në USD në kushte ideale pune duhen të paktën tri dekada të na rikthehet kjo shumë e investuar prej nesh. Ndoshta, vetëm pas kësaj kohe tepër të gjatë mund të mendohet e punohet për fitime sado të pakta nga moteli ynë. Në realitetin praktik në Guci ndodh ndryshe: Në pesë vite moteli “Santea” ka mbet’ i mbyllur në ma shumë se dy vite, si në fillim të blerjes nga rikonstruksioni jo i plotë dhe tani nga ndjekja e proçedurave dhe rinovimi tërësor i tij.
Ky artikulli kundërshqiptar i “Dan”-it (13 gusht 2014) në mes fjalëve e rreshtave të tij i dëshmon qartë qëndrimet e veprimet politike e shovene kundër shqiptarëve etnik në Malin e Zi, kundër investimeve të tyre në vendlindjen e vet, etj. Kjo duket edhe ndaj nesh, vllaznëve Mehaj, investitor në qytetin e Gucisë. Sikur të mos mjaftonin ndërhyrjet proceduriale gjyqësore, kontrollet e shpeshta të inspektorëve të ndryshëm, të punonjësve të policisë e sigurimit të shtetit, etj. tek moteli ynë “Santea” në Guci po hidhet në ofensivë sulmesh edhe kjo gazeta juaj “Dan” e Podgoricës(!) Kjo duket qartë tek fjalathëniet krejt habi e plot mllef antishqiptar ndaj nesh: “Ata ecin me krenari…”(!) “…Ata ende vazhdojnë punën”(!) Etj.(!) Edhe inspektorët e lartë të Shtetit Malazez gjuajnë me kalkulimet e tyre kohë tejet të qëllimshme e krejt të veçantë për kontrolle rutinë tek moteli ynë “Santea”. Ata, fjala vjen, mund t’i kryenin të tilla kontrolle në çdo ditë e stinë të vitit 2014, por jo të na thërrasin pikërisht në kryefestën shqiptare ma të madhe të krahinës së Plavë-Gucisë, në orën e Manifestimit tradicional “Alpet Shqiptare. Vuthaj – 1 gusht 2014”(!) teksa ndiqnim koncertin tematik sëbashku me pjestarë të familjes tonë të madhe, me miq të ardhur nga diaspora si Amerika, etj. apo nga Shqipëria e Kosova, në mes tyre edhe politikanë, diplomatë, veprimtarë të shoqërisë civile. Në rastin që më thirrën në telefon isha me drejtorin e Qëndres Shqiptare të Studimeve Amerikane e Britanike në Tiranë.
Në këtë artikull, të përkthyer prej nesh nga gjuha boshnjake edhe në gjuhën tonë shqipe, shohim disa fokusime e spektrime të sulmeve kundërshqiptare ndaj neve – pronarëve të motelit “Santea”, si kur flitet për deklarata e apelime të komuniteteve të tjera etno-kulturore në Plavë-Guci për “proçese gjyqësore”, ”jemi ankuar në polici dhe tek inspektorët”, t’iu ndalet puna me motelin, etj. Apo, fakti tjetër: “ka ardhur grupi i inspektorëve nga Bijelo Polje” (komunë larg Plavë-Gucisë, krejt në veri të Malit të Zi), etj. Sulmet e të shpeshta e të mëdha po vijnë direkt edhe nga institucione të ndryshme shtetërore të Podgoricës, kryeqyteti zyrtar i Malit të Zi.
Gazeta juaj “Dan” në këtë artikull me plot ngjyrime, tone e frymë antishqiptare shkel edhe etikën e gazetarisë botërore: atë si e sheh me dyshim vetë mos ua jep të tjerëve për të vërtetë. Pra, iu shmangeni saktësimeve dhe publikoni të pavërteta, kundërthënie fjalësh, etj. Aty thuhet se “komuna ka lëshuar një liçensë…” sipas “kushteve urbane-teknike”, etj. Pra, deklarohet, gjithnjë sipas komunës së Plavës se Vllaznit Mehaj për motelin e tyre “janë të liçensuar dhe kanë të drejtë për të punuar”, etj., ndërsa nga ana tjetër gazeta juaj del me kundërthëniet se “puna duhej të ishte pezulluar”, se “duhet të kryhen proçedura ligjore”, etj. Në krye të artikullit shpiket e pavërteta tjetër se “ata kanë korruptuar dikë për të marrë atë leje”, ndërsa teposhtë, në rrjedhë të rradhëve të shkrimit, argumentohet fakti se “bazuar në kushtet urbane-teknike”, kjo, “komuna lëshoi një leje ndërtimi për të cilën një ndërtues apo kontraktor është i obliguar të veprojë”, etj.
Ne, vllaznit Mehaj, kemi investuar mbi një milionë USD në qytetin e Gucisë, kemi kontribuar me dhjetra mijëra dollarë amerikanë për lirinë e Kosovës, kemi financuar për historinë e kulturën shqiptare në Amerikë e në Shqipëri, kemi ndihmuar me 23.000 USD për hapjen e rrugës së Hotit (gusht-shtator 2010), etj. Edhe unë, ma i madhi në moshë ndër vllaznit Mehaj, Sadri Mehaj, ish i burgosur politik (1983-1986) i prangosur qyshse në moshë mbi 16-vjeçare në birucat e policisë në Bijello Polje e në burgun e Valevës në ish RSFJ për pjesmarrje në grupin “Besa” në shkollën e qytetit Guci, për Flamurin Kombëtar Shqiptar, etj., ndihem krenar për pjesmarrjen në luftën për çlirimin e Kosovës si luftëtar i Batalionit “Atlantiku” të Amerikës, ndihem i angazhuar në veprimtaritë kombëtare, kulturore e humanitare si antar i Bordit të Fonadacionit Plavë-Guci në Nju Jork, ndihem i lumtur tek marrë pjesë në lobingjet për rrugët Plavë-Deçan e drejt Prishtinës e Shkupit, Guci-Vermosh-Han i Hotit e drejt Shkodrës e Podgoricës, Plavë-Çerem-Bregut Drinit drejt portit të Shëngjinit. I permenda edhe përtej modestie disa nga veprimtaritë tona kombëtare, kulturore, humanitare, etj. për të treguar faqe botës euro-atlantike, se përveçse qënies tonë genetike si shqiptar etnik në shtetin e sotëm të Malit të Zi dhe investimeve si biznesmenë shqiptaro-amerikanë në Guci, edhe këto kanë ndikuar fuqishëm për të na vendos pengesa të gjithfarshme, të pandalshme, pothuaj të pakapërcyeshme nga strukturat shtetërore jo vetëm të urbanistikës, etj. po edhe të inspektoriateve të ndryshme, të policisë e sigurimit të shtetit, të gjyqësorit malazez, të disa individëve e përfaqësuesve me ekstremitete politike e shovene kundërshqiptare të komuniteteve etno-kulturore në Plavë-Guci, etj. dhe së fundit edhe gazeta juaj e përditshme “Dan” e Podgoricës.
Çështja shtrohet hapur, ballas kohës e botës: Mali i Zi teksa ecë në udhën e tij drejt integrimit në strukturat euro-atlantike në BE e NATO duhet të heqin dorë nga praktika të tilla tipike të udbashëve të vjetër antishqiptarë të Jugosllavisë së Parë e të Dytë, që nuk të çojnë në Europën e Bashkuar po në Mesjetë. Shpresojmë se ka ardhë koha që shqiptarët veprimtarë apo biznesmenë, si në rastin tonë të Vllaznëve Mehaj, të mos përndiqen me shantazhe e presione nga ma të ndryshmet, të mos diferencohen, pengohen e sulmohen në investimet e tyre në vendlindjen e vet për shkak të nacionalitetit të tyre shqiptar. Ky rasti ndaj ne, vllaznëve Mehaj, tregon se ende shtetit të Malit të Zi i duhet punë e madhe që të jetë faqebardhë si një vend euro-atlantik, që të jetë shtet i gjithë shtetasve të vet, edhe i shqiptarëve etnik.
Shumëkush na thotë të heqim dorë nga investimi ynë mbi një milonë dollarë amerikanë, ta shesim motelin tonë që të mos kemi probleme të tilla në Guci, të merremi me bizneset tona në Amerikë. Po ne iu themi: Jo dhe vetëm Jo. Nuk kemi ardhur për të ikur nga vendi ynë, pasi vendlindja ka nevojë edhe për investimet tona dhe ne kemi lidhje genetike gjaku shqiptar në breza jete me vendlindjen, me historinë e kulturën, me varret, djepet e kullat e tij shqiptare, me gjuhën shqipe e gjithçka tjetër që frymon shqip, mendon e vepron shqiptarisht në vendlindjen tonë të bekuar, që së shpejti dëshirojmë të jetë e integruar edhe në Europën e Bashkuar.

Guci, gusht 2014

A mund të harrohet Korifeu i Lumës Miftar Spahia!

by

nga Beqir SINA, Nju Jork/
Bethlehem, Pennsylvania: Kanë kaluar, 10 vjet prej se kur nderroi jete ne nje spital te Pensilvenias ne moshen 91- vjecare Prof Miftar Spahija. Ose,- Korifeu i Lumes, që u nda prej nesh ku qendronte i shtruar për një kohë të gjatë ne spitalin St. Luke’s Hospital (Spitalin St. Luke) ne Bethlehem, Pennsylvania.
Sipas nje amaneti te lene per se gjalli prej te ndjerit, familja Gashi( Mithat Gashi me babën dhe vëllezërit, dhe të afërmit trupin e te te ndjemit do te dergonte në Shqipni per tu preh ne token qe e lindi dhe që ai e donte aq shume.
Vdekja e tij u përjetua si një humbje e madhe për diasporën – nacionalizmin shqiptarë në mërgim . Diasporës do t’i mungonte gjatë simboli i luftës anti komuniste – intelektuali patriot dhe njeriu që i dha aq shumë Kosovës dhe çështjes së saj.
Kur u çlirua Kosova në qershor 1999 – duke biseduar me këtë intelektual të vërtet patriot i shquar ai do të më thoshte ” Tani edhe në se vdes – nuk jam pishman për asgjë se Kosova u çlirua dhe është e lirë, Serbia nuk është më nën Serbi – një ëndër e kahmotshme kjo që na bën si me le” thoshte Prof Miftar Spahija. Ose, – Korifeu i Lumes,
Aktiviteti politik i prof. Miftar Spahise eshte shpaluar sidomos ne vepren e tij “About Kosova” (1998) botuar ne shqip nje vit me vone. Ketu autori ka permbledhur nje numer te madh letrash, memorandumesh, protestash, derguar burrave me te fuqishem te kohes si presidentit te SHBA Bill Klinton, presidentit te Frances François Miterrand, presidentit te Rusise Boris Jeltzin, kryeministrit britanik John Major, Zhak Shirakut, Al Gorit, kancelarit Helmut Kohl, Felipe Gonzalesit e shume e shume te tjereve, duke paraqitur me besnikeri gjendjen e rende te popullit te Kosoves dhe duke mbrojtur me argumente bindes te karakterit diplomatik e historik kombin shqiptar.
Sidomos protestat e kerkesat e prof. Miftarit jane fokusuar ne Kosove ku rezistohej e luftohej kunder Beogradit, por edhe ne Çameri, popullsia shqiptare e se ciles u shkaperderdh e u perzu sidomos pas Traktatit te Lausanne-s 1923, por veçanerisht nga bandat e Zerves me 1945, duke iu mohuar deri ne ditet e sotme e drejta mbi pronat stergjyshore, dhe ajo e kthimit ne trojet e tyre te lashta.
Ne qershor 1992 “me syte qe i shkrepnin xixa te nji zjarri te motshem, tue denese imtas, tue u shkllahe se qami” ky lumjan i mire, krenaria e krahines se tij u perqafua me te vetet ne Tirane, ne Laç, ne Kukes e ne Kolesjan duke puthur me permallim token ame, mbas rrëzimit të komunizmit.
Kush ishte Miftar Spahija (Thaçi) shkruar nga Dr. Shefqet Hoxha
Ka lindur ne mars 1914 ne Kolesjan te Lumes, 2 vjet pas betejes se famshme midis malesoreve te kesaj krahine, e hordhive serbe ku mbeten disa qindra armiq (nentor-dhjetor 1912). Ne shkollen fillore te fshatit pati mesues patriotin Riza Spahija. Gjimnazin e Tiranes e mbaroi shkelyqeshem (me 1935) duke jetuar ne konviktin Vaso Pasha. Si kreu edhe shkollen e plotesimit (1936) u regjistrua ne Universitetin e Torinos ne fakultetin Letersi-Filozofi, dega e letersise, te cilin e kreu ne qershor 1939, dy muaj pasi Italia fashiste kishte pushtuar atdheun e tij.
Pas disa diteve qe kthehet ne vendlindje, ndalohet nga karabineria e Bicajt per dy jave. Ne nentor te atij viti arrestohet serish dhe dergohet ne Tirane dhe prej andej ne burgjet dhe kampet e internimit ne Itali. Si ndenji per do kohe ne burgjet e Barit e te Manfredonias, dergohet ne ishullin e gurte San Nicola di Tremiti ku qendroi per 2 vjet e 3 muaj. Ketu u njoh me te internuar te tjere shqiptare si Halim Begeja, Sulejman Lleshi, Petraq Vuçani, etj. Edhe pse i internuar, ne vjeshten e vitit 1941 doktorohet per letersi. Pas nje qendrimi ne Sinalunga te Toskanes, lihet i lire per t’u kthyer ne atdhe. Ne Tirane takon Anton Krajnin, funksionar ne Ministrine e Arsimit dhe me ndihmen e tij caktohet profesor ne gjimnazin e Prishtines ku per nje vit (1941-1942) jep lendet e historise dhe gjeografise. Ne kete qender arsimore te rendesishme per popullin e Kosoves, jepnin mesim edhe patriote e antikomuniste te njohur si Rexhep Krasniqi, Vasil Andoni, Ymer Berisha etj..
Ai largohet nga vendlindja fillim te shtatorit 1944, i ndjekur kemba kembes nga Sigurimi dhe forcat e ndjekjes, ndersa familja i internohet ne Berat ku i vdes edhe vajza 15-muajshe. Ne gusht 1946 largohet nga Shqiperia se bashku me nje shpure nacionalistesh ku bente pjese edhe Muharrem Bajraktari dhe vendoset ne Greqi. Ne kampet greke jetoi deri ne vitin 1952 dhe pastaj kaloi ne Rome ku qendroi deri ne vitin 1956. Ne ate vit pat vdekur ne duart e tij intelektuali antikomunist, ish prefekti i Tiranes Qazim Mulleti (ne Rocca di Papa).
Ne nentor 1956 Miftar Spahija emigron ne SHBA ku jetonte deri në ditën e vdekjes, ne nje moshe te thyer, por i lidhur me vendin dhe njerezit e vet. Ne SHBA per 16 vjet rresht (1964-1980) qe profesor i asociuar ne James Madison University ne Harrisonbourg dhe ne Mansfield University te Penssylvania-s. Ne 1980, pensionohet dhe vendoset ne North Bergen te shtetit te New Jersey-t. Ne qershor 1992 “me syte qe i shkrepnin xixa te nji zjarri te motshem, tue denese imtas, tue u shkllahe se qami” ky lumjan i mire, krenaria e krahines se tij u perqafua me te vetet ne Tirane, ne Laç, ne Kukes e ne Kolesjan duke puthur me permallim token ame.
Ka shkruar e botuar qindra artikuj politike, historike, gjuhesore e letrare, ne shqip e ne anglisht, si edhe vepren “About Kosova” (Rreth Kosoves) dhe romanin “Hasimja” (1990), “Arbanet e Curranet” (1998), “Taf Bardheti” (2000), “Met Malushi” (2001). Shume vepra te tij jane ende te pabotuara.
Aktiviteti politik i prof. Miftar Spahise eshte shpaluar sidomos ne vepren e tij “About Kosova” (1998) botuar ne shqip nje vit me vone. Ketu autori ka permbledhur nje numer te madh letrash, memorandumesh, protestash, derguar burrave me te fuqishem te kohes si presidentit te SHBA Bill Klinton, presidentit te Frances François Miterrand, presidentit te Rusise Boris Jeltzin, kryeministrit britanik John Major, Zhak Shirakut, Al Gorit, kancelarit Helmut Kohl, Felipe Gonzalesit e shume e shume te tjereve duke paraqitur me besnikeri gjendjen e rende te popullit te Kosoves dhe duke mbrojtur me argumente bindes te karakterit diplomatik e historik kombin shqiptar. Sidomos protestat e kerkesat e prof. Miftarit jane fokusuar ne Kosove ku rezistohej e luftohej kunder Beogradit, por edhe ne Çameri, popullsia shqiptare e se ciles u shkaperderdh e u perzu sidomos pas Traktatit te Lausanne-s 1923, por veçanerisht nga bandat e Zerves me 1945, duke iu mohuar deri ne ditet e sotme e drejta mbi pronat stergjyshore, dhe ajo e kthimit ne trojet e tyre te lashta.
Ne nje leter qe i ka shkruar Boris Jeltzinit (25 korrik 1993) Miftar Spahija eshte shprehur: “Te gjithe shqiptaret kudo qe jane ndihen thellesisht te fyer, te plagosur nga vendimi juaj per te mos e njohur pavaresine e Kosoves. Vendimi juaj eshte normalisht i gabuar, indinjues, sepse shperblen pushtuesin, i padenje, sepse buron nga filozofia e agresionit, e shtypjes, e imperializmit, kolonizimit, serbizimit te afer 4 milion, po te 4 milion shqiptareve ne Jugosllavine e vdekur.”
Miftar Spahine e kane karakterizuar ne vijimesi bindjet monarkike e antikomuniste. Ne nje leter qe i ka shkruar nje bashkekrahinari me banim ne SHBA (23 shtator 95), Miftari eshte shprehur: “Ti thash keto mendime, jo se jam apologjist i Ahmet Zogut dhe as me qellime polemizuese, por i shfaqa mos me mohue vetveten ku qendroj.
Miftar Spahia i eshte kushtuar edhe qemtimit dhe shpalimit te vlerave gjuhesore te kombit. Ne nje sere artikujsh dhe ne vlerat letrare te tij ai ka zbuluar fjale e frazeologjizma thjesht shqipe, duke ngulmuar si nje rilindas i vertete per pastrimin e gjuhes nga lenda e huaj dhe duke gatuar fjale te reja me burim vendas, mbeshtetur ne modelet e gjuheve klasike, sidomos te latinishtes qe e njeh mire. Ne kete leme ky zen nje vend te veçante, te merituar. Ai e sheh gjuhen si nje element ne zhvillim e ne perfeksionim, prandaj ka shkruar: “Gjuha si kombi asht e gjalle, i gjalle kombi, e gjalle gjuha. Kombi nderron, gjuha nderron; kombi para, gjuha para. Na duhet te herrim gjuhen, ta qerojme.”
Dhe pastrimit te saj i pati hyre qe heret. Teza e doktoratures qe mbrojti para Bartolit, albanolog i njohur italian, 1941, mbante titullin “Elemente te huej ne gjuhen shqipe”. Ai me pas, e ka deshmuar veten jo vetem si qemtues i zellshem i vlerave me te mira gjuhesore te shqiptareve, por edhe si purist i tejskajshem, nje rilindes i shquar i koheve moderne qe kerkon qe bashkekombesit te hyjne ne Europen e bashkuar me fytyren e vertete te tyre si shqiptar.
Fjalet e krijuara prej tij, prof. Miftari i ka jetesuar ne veprat e tij letrare dhe nje pjese e tyre jane bere apo mund te behen mish i shqipes. Ashtu si rilindesit e shekullit XIX, ky lumjan i ditur me horizont te gjere ne shume fusha dhe me vullnet te pamposhtur, ne hulline e tyre, por me ndjesi bashkohore vazhdon luften per dekada te tera per t’ia arritur synimeve te tij te formuluara kthjelltas edhe kunder moskuptimit e mosdurimit te disave, qe te ruhet kombi e gjuha e tij para rrezikut te sigurt te zdrodhjes, te bjerrjes nga proceset konvergjente europiane dhe te globalizmit.
Mbi te gjitha Miftar Spahija mbetet nje krijues i perkushtuar, nje letrar idealist, nje romancier i plleshem. Veprat kryesore te tij jane romanet voluminoze: “Hasimja” botuar ne Kanada 1990 (728 faqe); “Arbanet e Curranet”, Tirane, 1998 (966 faqe); “Taf Bardheti, Tirane 2000, (1046 faqe). Nderkohe ka botuar edhe novelen “Met Malushi”, Prishtine 2001. Romani “Arbanet e Curranet” siç e ka pare nje studiues, – eshte nje nder veprat me perfaqesuese te shkrimtarit. I shkruar para viteve ’80-te te shek.XX, ai u perket veprave psikologjiko-filozofike, eshte nje pasqyre e zakoneve, sjelljeve, normave e dokeve, si edhe e menyres se te jetuarit ne malesite shqiptare, me te mirat dhe te keqijat e tyre, te cilat i ka vene ne site te komte autori.
Ne vijen e dy romaneve te para shkon edhe “Taf Bardheti”, prandaj mund te thuhet pa medyshje se te trija keto vepra formojne nje te tere ne permbajtje e ne forme e veç vlerave letrare. Ne kete veshtrim veprat letrare te Miftar Spahise duket se vijne per te plotesuar nga kendveshtrimi i nje vendasi, kerkimet e Nopçes, Durhamit, Hasllekut si dhe pershkrimet dhe mendimet historiko-letrare te Pashko Vases, Ndoc Nikajt, Shtjefen Gjeçovit. Sepse ne çdo faqe te romaneve te prof.Spahise gelon fryma e Rilindjes kombetare dhe ajo e Kanunit te Maleve, ketij korpusi vigan qe eshte krenaria e shqiptareve. Megjithese nje veper jo e karakterit letrar, por e gjinise se kujtimeve, “Intervista” e gjate qe i pat dhene Miftari shkrimtarit kosovar Hasan Hasani, mbetet nje gur themeli per te njohur jeten, veprimtarine politike, bindjet dhe formimin e gjithanshem te profesorit (Hasan Hasani, “Miftar Spahija – Korife i Lumës”, Prishtine 1995).