Nga Gëzim Llojdia*/
1.
Shkallina e parë.Silueta e manastirit në ishullin e vogël dhe të bukur me emrin Zvërnec është shfaqur për një kohë rreth shekullit 13-14,nëse s’është i kësaj kohe, mjegulla e kohës i fshinë kufinjtë,le të përcaktohet kjo vepër në qëndrimin tonë stoik ka ardhë më shpejt në jetë në shekullin e 10.
Shkallina e dytë.
Shfaqet ishull i Zvërnecit.Një pyll dhe disa ndërtesa në të verdhë.Përpara kemi një urë druri.Imazhi i saj dhe godina e manastirit enden në botimet turistike,ato kishat dhe manastiret bizantine.Ura mund të jetë mbi 1000m e gjatë, e ngushtë.Drurët e saj vende-vende kanë filluar të kalben.Ura prej druri një atraksion i bukur dhe më i veçanti, pra udha lidhëse që të shpie në ishull është bërë një vit më e vjetruar.Nën këmbët tona kërcisnin e rënkonin nga pesha,dërrasat.Kishin zëvendësuar dërrasa,mirëpo tanimë ajo urë nuk mund të mbajë më. Koha e saj dhe orët e saj kanë firuar,jetëgjatësia s’ka më limit.Të duket se nga çasti në çast,mund të thyhen,ato vetëm rënkojnë, koha,llohërat,zhegu,disa faktorë gjithsesi nëse nuk rindërtohet do të rrëzohet,d.m.th kjo kohë e urës tash e tutje quhet :“koha e fundit. Rrathët e urës prej këtij casi bëhen më të zymta.Ata shtërngonin duart,dhëmbët pas parmakëve,fëmijtë rrugëtonin në manastir.Komuna Qendër dhe institucioni religjioz fetar,që administron manastirin dhe godinat duhet të hedhin sytë tek një urë tjetër. Kjo urë ekzistuese nuk mund të shërbejë më,ngase në motet me erë,shi,kalimi për në ishull mbetet i rrezikuar.A do ta zerë dimri tjetër urën?
Në ishull ndodhet Manastiri:”Fjetja e Shën Mërisë” apo Hyjlindeses një ndërtim tipik bizantin.Ky monument është i stilit të veçantë.Kujtojmë se dikur kamë shkruar: Murgu i fundit nga ky manastir është larguar në vitet ‘67. Pas këtij viti u dogj edhe biblioteka e pasur e manastirit.Ngrehina në këtë ishull e ndërtuar nga dora e mjeshtrave,bekuar në gurët e themelisë,që kishte parë murgjë të lodhur nga lutjet dhe punët e manastirit,pra atë dimër kur u shkrua:”Feja opium për popullin”u pa se c’mund të bëhej me ngrehinën përtej ujërave,ngrehina mbijetoi,por mbeti stallë me banorë:” kuajtë e lodhur” të kooperativës.Pra sic shkuan punët,ngrehina i shpëtoi rrëzimit.D.m.th:” gjumi i vdekjes” gjendej larg.Nuk do të kishte rrëzim,por ’kohë të llangosur,që do të vuante tërësisht këto pasoja të shpërbërjes në një katastrofë të pritshme.
2.
Manastiri tregon një ndërtesë,ose kompleks ndërtesash , i cili përfshin lagjet e brendshme dhe të vendit të punës (s) e monastics,nëse murgj apo murgesha , dhe nëse jetojnë në komunitete apo vetëm ( eremitët ).Manastiri në përgjithësi përfshin një vend të rezervuar për lutje, që mund të jetë një kishëz , kishë apo tempull , dhe mund të shërbejë si një oratori .
Shkallina e tretë:Etimologjia e fjalës : Manastiri vjen nga fjala greke μοναστήριον , neut . i μοναστήριος – monasterios nga μονάζειν – monazein ” për të jetuar e vetme ” [ nga μόνος rrënjë – monos ” i vetëm “( murgjit e krishterë fillimisht të gjithë ishin eremitët ) ; prapashtesë ” – terion ” nënkupton një ” vend për të bërë diçka ” .
Shkallina e katërtë:Nëse themeluesi i jetës manastiriale thuhet në një broshurë Pakomi i cili lindi dhe jetoi në Egjipt gjatë shekullit IV. Ai krijoi komunitetin e parë të njerëzve, që jetonin të veçuar dhe i përkushtoheshin vetëm besimit. Këta njerëz u quajtën murgj dhe jetonin në kuvende, nga ku i largoheshin jetës së përditshme dhe kërkonin në vetmi paqen dhe qetësinë. Ata kishin si detyrë kryesore që ti luteshin zotit së bashku kurse pjesën tjetër të kohës e kalonin duke ju përkushtuar zejeve, shkrimit të librave, kopjimit të traktateve, veprimtarive të tjera, etj.Duke e njohur si praktike qëllimin se çfarë ishin manastiret në literaturë citohet kështu Manastiri është një institucion i veçantë që vepron brenda kishës si organizatë fetare zyrtare. Mirëpo cili ishte objekti dhe përse shërbente ai? Ai përbëhet nga një objekt në formë katërkëndëshi ku në qendër të tij është vendosur kisha, e cila zakonisht mban emrin e një figure të Panteonit Kristian. Kisha rrethohet nga një oborr i gjerë rreth të cilit janë vendosur një kishëz më e vogël, banesat e murgjve, mensa (trapezeria), punishtja, depot, stallat, etj. Manastiret ndërtoheshin në vende të veçuara, dhe të mbrojtura larg qendrave të banuara.
3.
Shkallina e pestë:Ishte llohe dimri,gjithsesi kur u bënë përpjekjet e para nuk mbetet shumë përcaktuese stinë-ardhja .Çfarë po e bren objektin?Qysh në hyrje të tij do të ndeshësh gjurmët e një restaurimi që është kryer në vitin 2003.Sakaq në mëndje,gjurma ka lënë qartazi mënyrën se ky lloj restaurimi.Pllaka guri me një shtresë llaci.Pllakat me ngjyrë,tej orgjinalietit.Ku është ngjyra gri? Një shtresë pllakash majolike,me ngjyrë të kuqe ishte filluar të shtrihej në dyshemenë e pjesës së jashtme të tij, por që ishte braktisur. Ka pasur një ndërhyrje nga DRMK dhe është bërë mirë sepse shtresa e pllakave bashkëkohore do të mbulonte gjurmët e historisë shumë shekullore, që ruan manastiri. Madje ato pllaka mund të hiqen për efekt sepse kanë krijuar një shëmti dhe shenjë të një pune që tregon mungesën e restautorëve. Manastiri ruan bukurin e tij në formën origjinale ashtu sikurse ai u rezistoi kohëve me mjegull dhe shekujve të jetës së tij.
4 kolona kryesore janë të degraduar deri në shkallën e fundit. Duke njohur përbërjen e tyre rreziku që shtohet bëhet edhe më prezent .Ngase ditët kalojnë ,por restaurim i objektit s’duket fare në horizont .Madje kjo bëhet kryesore duke njohur edhe faktin që këto kolona kërkojnë ndëryrhje të menjëhershme sidomos nga specialistët e monumenteve për t’i rikthyer ato në pozicionin e tyre fillestar. Gjurmët e restaurimit të ndërhyrjes rreth 11 vjet më parë shfaqen qartazi si punime të kryera jo me cilësi dhe jashtë parametrave.
Ndërhyrjet që janë kryer nga personeli që aktualisht zotëron pronësinë dhe kryen rituale fetare janë të dhimbshme. Kabllo, që përshkojnë që dalin e hyjnë kudo. Në këtë thesar që ende ruhet i tillë duhet të ndërhyhet me projekt restaurimi.Si pronësi është e kishës por duke qenë një monument kulture ai kërkon një ndërhyrje te specializuar në një kohë të shpejt marrë si shenjë edhe nga vizitueshmëria e madhe e frekuentimit në rituale fetare por më shumë nga vizitat turistike të qindra të huajve që e kanë të regjistruar nëpër guida turistike. Ky monument kërkon ndërhyrjen e shtetit për të nxjerre një fond të nevojshëm për punime restaurues dhe mirëmbajtje objekti. Gjendja e saj tejet e trishtueshme, po shpie drejt rrënimit një ndër monumentet historike fetare me peshë në rajonin e Vlorës.I cilësuar si një ndër perlat religjioze që ende qëndron në këmbë, Manastiri i Zvërnecit, po shket vajtueshëm nën peshën e dhimbjes erozionit mos vënies dorë dhe shpresës që tek shqiptarët vdes e fundit.Nuk ka dhimbje më të madhe për njerëzit që merren me trashëgiminë kulturore kur shikojnë gjendjen në të cilën është katandisur ky objekt monumental.
5.
M. Karrocieri ing,pedagog në “Pavarësia” ka realizuar një projekt për restaurimin e
këtij objekti religjioz në funksionim prej 10 shekujsh. Në problematikën urgjente ai ka konstatuar dobësimin e 4 kolonave të portikut,dobësimi i xhuntimi të llacit lidhës,në 4 zona të tjera,në nëdë rhyrjet, që këshillon ing Karrocieri janë :përforcimi i kolonave të portikut materiali prerë prej shkëmbinj sedimentar,ambient agresiv cikle lagje – tharje kanë cuar në gë rryerje sipërfaqë sore.Dobësimi struktural vetë m i portikut kolapsi i kolonave do të conte në rrëzimin e një pjese të harqeve si dhe i catisë së portikut .Përforcimi i kolonave të portikut – ndërhyrja e dallueshme e rikthyeshme strukturalisht e pranueshme.
6.
1 km nga qyteti i hershë m i Treportit,në ishullin e Zvë rnecit,gjendet monument që ka rëndësi dhe peshë në objektet e kultit dhe të historisë së ndërtimit arkitekturor në rajonin e Vlorës.Gjiri i Nartës në perëndim të qytetit ka një ndër ishujt magjepsës me një bukuri të jashtëzakonshme.
4.
Manastiri “Fjetja e Hyjlindëses”.Shqyrtimi i studiuesit prof.dr. Aleksandër Meksit.Kisha e Shën-Mërisë së Manastirit të Zvërnecit është e tipit “kryq i lirë” me kupolë,shkruan Meksi. Ajo mbart në vetvete dy faza ndërtimi, duke u veçuar në pjesën e vjetër dhe atë të re. E vjetra përbëhet nga Naosi (salla) dhe Narteksi (parasalla). Naosi ka formën e një kryqi të lirë, ku krahët lindore dhe perëndimore janë më të gjatë se krahët jugore dhe veriore. Ai përbëhet nga absida, një protezës gjysmërrethore dhe diakonikoni. Pjesën më të madhe të tij e zë tamburi me kupolën, i cili është ndërtuar me gurë e copa tullash të vendosur me llaç midis tyre. Narteksi është pjesa tjetër e ndërtimit të vjetër që përfaqësohet nga një zgjatim katërkëndor. Ndërsa pjesa më e re e kësaj kishe përbëhet nga ekzonarteksi (Portiku) dhe këmbanorja. Ekzonarteksi është ndërtuar me të njëjtën teknike si pjesa e vjetër e kishës dhe është shtuar më vonë. Fasada e tij përbëhet nga shtatë harkada të mbështetura në gjashtë kolona, të cilat janë ndikim i arkitekture romake në atë bizantine. Në pjesën perëndimore të kishës ndodhet këmbanorja, e cila mund të jetë e të njëjtës kohë ndërtimi me ekzonarteksin.
5.
Në të djathtë të manastirit, ku gjenden varrezat.Aty gjendet Marigoja prej vitit të më rgimit 1932. Ka edhe një gojëdhënë që letra e një të afërmi ka nxitur autoritete e kohës të gjejnë varrin e Marigosë, i cili gjendej brenda manastirit në të djathtë të tij poshtme kishte një kryq hekuri te ngulur ne toke. Ndërkaq duhet që pastrimi i vegjetacionit përreth këtij objekti të bëhet ndoshta edhe 4 herë në vit ,duke njohur faktin e zhvillimit të madh të vegjetacionit në këtë zonë bregdetare. MTKRS duhet të nxjerre fonde për këtë vepër dhe në bashkëpunim me institucionin religjioz që e ka në përdorim do të mund të bëjnë restaurimin në kohë për ti ruajtur thesarët e kësaj trashëgimie kulturore. Manastiri i Zvërnecit aktualisht ka dy funksione të rëndësishme.
Në të këtë objekt kryhen ritual fetaret ndër më të përmendurat është 15 gushti ditëlindjen e Shën Mërisë e cila festohet qysh nga mbrëmja dhe fjetja në territorin e ishullit pas ritualeve të shumta të kishës dhe shoqërimi në mëngjes me degën e dafinës. Funksioni tjetër është turizmi kulturor që tërheq mjaftë vizitorë. Mirëpo ka nevojë për restaurim edhe ura mund të jetë 1km ndërtuar prej druri e cila lidh dy brigjet përmes lagunës në ishull për te manastiri. Duhet përmendur edhe një fakt që shumë organizime shoqatash kanë realizuar projekte për këtë lagunë e pasuri të listuara në trashëgimin kulturore,mirëpo gjurmët që ato kanë lënë edhe këtu në ishull janë vetëm ndonjë epitafë dhe më shumë prej tyre, asgjë.Pas teje ishulli magjik,dafinë e qiparisë.
Ndërtesat religjioze i cek muzgu. Lëmë një lutje:
”Prift -po rrëzohet manastiri!Erdhëm u ngopëm me ajër, madhështin e tij e ishullit pa kufij, po ikim ,a të kthehemi vitin tjetër, lamtumirë …..
*Ms.Anëtar i Akademisë Evropiane të Arteve
Teatri Kombëtar Shqiptar nuk është vetëm ai i Tiranës
Nga Reshat Kripa/
Me termin “Teatër Kombëtar Shqiptar” nuk duhet të nënkuptojmë vetëm teatrin që ndodhet në Tiranë, por të gjitha ato teatro kombëtare që e zhvillojnë aktivitetin e tyre në trevat ku banojnë shqiptarë, në Shkodër apo Prishtinë, në Vlorë apo Gjakovë, në Korçë apo Shkup, në Durrës apo Ulqin. Mendoj se fizionominë e tij teatri kombëtar shqiptar duhet ta mbështesë, në rradhë të parë, në krijimtarinë kombëtare. Duhet të ketë një barazpeshë midis pjesëve kombëtare me ato të huaja, në mënyrë që peshorja të anojë nga ajo kombëtare. Ka një diferencë ndërmjet teatrit kombëtar dhe teatrove private ku këta të fundit, për interesat e tyre komerciale, mund t’i kushtojnë epërsi pjesëve të huaja. Një shembull i tillë nuk duhet të ndiqet nga teatrot kombëtare.
Një vëmendje e veçantë mendoj se duhet t’i kushtohet dramaturgjisë së traditës. Me termin dramaturgji e traditës nuk duhen mohuar edhe disa drama ose komedi dinjitoze të krijuara gjatë periudhës totalitare. Natyrisht, ne duhet të mbështetemi më tepër në dramat e krijuara para asaj periudhe të errët, drama të lënë në harresë nga politika që buronte nga lufta vrastare e klasave. Më lejoni t’ju sjell një shembull:
Në vitin 1920, kur u vu në skenë, për herë të parë, në sallonin e shfaqjeve të Kolegjit Saverian në Shkodër, melodrama “Ora e Shqypnisë” e njërës prej figurave më të shquara të intelektualve të ekzekutuar nga diktatura, qysh ne ditët e para të regjimit, Dom Ndre Zadesë, kur protagonisti i shfaqjes këndonte:
Adrijes, m’thuej krenare,
Vlona asht tokë shqyptare.
Spektatorët shpërthyen në duartrokitje të stuhishme dhe, në këmbë, thërrisnin:
Rrnoftë Vlona shqyptare! Rrnoftë Vlona Jonë!
Më thoni, të nderuara zonja dhe zotërinj, a nuk do ta nderonte skenën shqiptare sot shfaqja e një melodrame të tillë, sidomos për të rinjtë e nxënësit? Pra, dalim te një ide, te vënia në skenë e pjesëve për kategori të caktuara spektatorësh, nga teatrot kombëtare Po tragjedia e kollosit të letërsisë shqipe, At Gjergj Fishta, “Juda Makabe, drama “Prej robnijet në liri” e Vinçenc Prenushit, tragjeditë e Etem Haxhiademit apo drama e Ernest Koliqit “Rajët lëvizin”, ngjarjet e së cilës zhvillohen në Shkodër në vitet 70-të dhe që është një parashikim i shkëlqyer i rënies së perandorisë komuniste, ku rrëfen triumfin e ardhshëm të një shoqërie në të cilën nuk ka hakmarrje, por fisnikëri sipërane, a nuk mund të vihen në skenë?. Unë mendoj se ndonjëra prej tyre mund të mos i përgjigjet kritereve të dramaturgjisë së sotme, por jam, gjithashtu, i mendimit se një regjizor i mirë mund të nxjerrë prej tyre një shfaqje dinjitoze
Me të drejtë lind pyetja: A ka dramaturgji të vërtetë shqiptare? Unë jam i të njëjtit opinion me ata që mendojnë se ka, por nuk vlerësohen si duhet. Arsyet mund të jenë të ndryshme, por kryesorja është se regjizorët, aktorët dhe punonjësit e tjerë të teatrove kombëtare ndoshta ngurojnë për shkak të koncepteve të krijuara si rezultat i presionit të politikës.
Disa kohë më parë, Gabriel Partosh, në një intervistë dhënë televizionit “Top Channel” deklaronte:
Në Gjermani dhe në Francë dënohe po deklarove se nuk është zhvilluar gjenocid gjatë
Luftës së Dytë Botërore.
Për fat të keq në Shqipëri nuk ekziston një opinion i tillë. Po të vëresh me vëmendje realitetin e Shqipërisë së sotme do të arrish në përfundimin se opinionin publik po mundohen ta orientojnë drejt tendencës së harrimit të periudhës totalitare. Nuk mund të ndërtohet e ardhshmja pa kujtuar të kaluarën, qoftë ajo e ndritur apo e errët. Një gjë e tillë është mjaft e gabuar. Ka 70 vjet që ka përfunduar Lufta e Dytë Botërore dhe veprat me subjekt nga holokausti nazist kundër hebrejve janë ende mjaft të kërkuara. Mjafton të sillja si shembull filmin e mrekullueshëm “La vita e bella” me Roberto Beninjin i cili në vitin 1997 fitoi tre çmime Oskar. Mendoj se dramaturgjia shqiptare i ka mbetur mjaft borxh pasqyrimit të holokaustit komunist kundër vetë shqiptarëve.
Kjo përsa i përket dramaturgjisë së traditës. Ndërsa për dramaturgjinë e ditëve tona, ku autorët janë vetë gjallë, mendoj se bashkëpunimi i tyre me regjizorin ose edhe protagonistin do të jetë çelësi i suksesit të pjesës çka, për fat të keq, ka munguar pothuajse fare. Më lejoni ta ilustrojë këtë me një shembull personal.
Në vitin 2008 botova romanin “Shkallët e Ferrit”, kushtuar depersonalizimit të intelektualit në sistemin totalitar. Këtë roman në vitin 2012 mendova ta shndërroj në një monodramë por, me të vetmin ndryshim nga romani, që ngjarjet e tij vazhdojnë deri në ditët tona, duke goditur një plagë të shoqërisë së sotme siç është ajo e riciklimit të disa prej figurave të përlyera gjatë periudhës totalitare në krye të organeve drejtuese të shtetit shqiptar, gjë që nuk ndodh në vendet e tjera të ish perandorisë socialiste. Mjafton t’ju sjell vetëm një shembull, në Hungari në muajin mars 2014 filloi gjyqi i ish ministrit të brendshëm të viteve 1957-1961, 92 vjeçarit Bela Biszku, i akuzuar si urdhërues për masakrat e kryera kundër pjesëmarrësve në revoltën e vitit 1956
Këtë monodramë ua dhashë për të më dhënë opinionin e tyre dy regjizorëve të dëgjuar, emrat e të cilëve nuk dëshëroj t’i përmend. por njeri prej regjizorëve nuk denjoi të më kthente përgjigje. Përse? Nuk vlente monodrama apo druheshin se mos i dogëndiste dikujt me detyrë të lartë? Mua nuk do të më vinte fare keq po të më kishin thënë se monodrama nuk vlente. Megjithatë përgjigja nuk erdhi.
Regjizori tjetër, që aktualisht banon jashtë shtetit, midis të tjerave më dërgoi përgjigjen e mëposhtme:
Nga pikepamja artistike me la nje pershtypje te bukur forma, permbajtja, ritmi skenik. Subjekti nuk eshte fare i virgjer, por thene me autoritet dhe besueshmeri. M’u duk se ju zoteroni dhe nje vizion mjaft te pelqyeshem skenik, pervec kultures qe rrezaton, fraza, shkrimi, gjuha dhe bukuria e logjikes. Pra ju pergezoj sinqerisht dhe jo formalisht, sic eshte bere zakon i peshtire ne rrethet tona.
Regjizori më premtoi se do të vinte në tetor dhe do të më takonte. Në fakt u kthye, por me mua nuk mori asnjë takim. Përse? Mos përmbajtja e monodramës cënonte dikë?
Atëherë ia dërgova ish-Drejtorit të Teatrit Kombëtar i cili, për të thënë të vërtetën, e dërgoi për konkurim në konkursin e organizuar me rastin e 100 vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë. Ia dhashë edhe sime motre, e cila më këshilloi për disa ndryshime që i kreva, madje i ndërrova edhe titullin. Motra bisedoi me një regjizor dhe një aktor që do të interpretonte. U treguan të gatshëm për ta venë në skenë, por nevojiteshin fondet, në një kohë kur vetë teatri, që është shtetëror, i disponon regjizorët, aktorët dhe fondet e tjera të nevojshme për shfaqjen. Mendoj se është korrekte që kujtdo autori t’i jepeshin argumentet pse pjesa teatrore nuk është e përshtatshme për t’u vënë në skenë, ose kur ka vërejtje të pjesshme, t’i bëhen ato. Këto do të ishin përgjigje dinjitoze.
Si përfundim, mendoj se teatri kombëtar shqiptar, në rast se kërkon të quhet i tillë, duhet të shkëputet me më shumë guxim nga influencat partiake që ndërohen çdo katër apo tetë vjet dhe të ketë më shumë pavarësi për të arritur nivelin që kërkon koha dhe për rritur në mënyrë të konsiderueshme numrin e spektatorëve. Historia botërore ka treguar se dramaturgë të shquar kanë ngritur në veprat e krijuara zërin e protestës kundër padrejtësive shoqërore që sundonin në vendet e tyre, megjithatë ato vepra kanë gjetur rrugën e vënies në skenë në teatrot me zë të botës. Shembull për këtë mund të japim rastin e dramaturgut të mirënjohur amerikan, Artur Miller që, megjithse i ndjekur nga i famshmi ligj i mbiquajtur “Mac Carti” , gjeti rrugët për shfaqjen e kryeveprave të tij “Pamje nga Ura”, “Shtrigat e Salemit” e të tjera. Unë mendoj se këtë rrugë duhet të ndjekin edhe teatrot kombëtare shqiptare.
Mbajtur në takimin mbarëkombëtar për dramaturgjinë shqiptare.
26 Prilli – Një votë me rëndësi historike për shqiptarët –
Në SHBA dhe Kanada është obligim moral dhe patriotik i çdo votuesi shqiptar që të votojë më 26 prill duke ritur kështu shanset për fitoren e kandidatit shqiptar, Tefik Abdullai. Ai do të jet i pari deputet shqiptarë nga diaspora mbas 90 vjetëve – prej se kur Noli shkoi në krye të qeverisë së Shqipërisë me 1924/
Nga BEQIR SINA, New York/
BENSONHURST – BROOKLYN NY : Frika nga pasojat e mos arritjes se një qeverie me dy të tretat – pra 62 deputet, po luan rol të rëndësishëm në fushatën zgjedhore në Maqedoni. Para zgjedhjeve parlamentare më 26 dhe 27 Prill, në vend është rritur ekstremizmi dhe nacionalizmi i sëmurë sllavo – maqedonas, i kryesuar nga fushata që bënë dy partitë më të mëdha Maqedonase, dhe që pretendojnë të fitojnë edhe këto palë zgjedhje.
Kryeministri i Maqedonisë, Nikola Gruevski u shpreh nga Shkupi se VMRO-së, i duhen 62 deputetë në Kuvend, me qëllim që të “mund të realizojë reformat” pra duke shmangur shqiptarët. Kurse kandidati për president të Maqedonisë, George Ivanov, ka thënë në paraqitjen për media se “sot ka fituar Maqedonia dhe se në raundin e dytë do të fitojë ai dhe koalicioni i kryesuar nga VMRO DPMNE, duke kërkuar edhe ai 62 deputetë”.
Nëse shqiptarët e maqedonisë, do t’a kuptojnë gjuhën nacionaliste që po përdorin Gruevski dhe Ivanovi, nuk duhet të bëhen “mish për top”, i themi ne shqiptarët. Sepse, ata jo vetëm 62 deputet që si marrin kurr sesi! si do që të votohet, ose manipulohen zgjedhjet prej tyre – megjithëse kan pushtetin në dorë, dhe janë të udhëhequr dhe mësuar me parrullën staliniste : “Nuk ka rëndësi se kush voton – por kush i numëron votat” ata kurr nuk i marrin 62 deputetë.
Matematikisht, në një përqindje një shifrore, Gruevski dhe Ivanovi i kan të humbur të paktën kësaj radhe 4 deputet. Pse? Po sido që t’i luajn ata kartat dhe t’i bëjnë llogaritë e tyre, ata i kan të humbur dy deputet e diasporës atë në Europë, dhe këtë në SHBA dhe Kanada. Që i bie dy deputet të fituar nga shqiptarët dhe dy deputet të humbur nga maqedonasit, pra dalin katër deputet kështu simbas llogarisë shifërore.
Komisioni zgjedhor në Shkup njoftoi disa javë më parë simbas shtypit atje se :” 20 përqind e maqedonasve në SHBA dhe Kanada me pashaporta biometrike, janë regjistruar për të votuar, pra në se është e vërtet atëhere maqedonasit nuk i kalojnë dotë as 300 ose 400 vota. Në një kohë që shqiptarët kan dorzuar deri tani mbi 1300 regjistrime, me pashaporta biometrike, dhe simbas ligjeve të kodit zgjedhor te Republikës së Maqedonisë, duhet të votojnë më 26 prill.
Çka do të thotë sido që të manovrojë Gruevski me argatët e tij në komisionet zgjedhore, në asnjë mënyrë se fiton dotë deputetin e diasporës për SHBA dhe Kanada.
Mirëpo, çfarë kërkohet dhe çfarë duhet të bëjnë shqiptarët, ” A duhet që të flenë mbi dafina – dhe të i hapin oreksin Gruevskit , apo të dalin të shtunën masivisht në votime dhe ta mbrojnë votën e tyre? kjo është pyetja. Përgjigjeja është se :”Të shtunën nuk është më koha që të valëvisnin flamujtë kuq e zi dhe të këndojn këngë patriotike, por, është koha për ata që të paktën janë të regjistruar të shkojnë e të votojnë – për të mos humbur qoftë edhe një votë. Dhe, qysh të djelën si ai që votojë dhe ai që nuk kishte të drejtë të votojë, le të bëhemi së bashku dhe të festojmë duke valëvitur flamujtë kuq e zi dhe të këngë këngë patriotike, në mes të Amerikës, në mes të Nju Jorkut e Çikagos”.
Sot, mos të harrojmë se “Fryma nacionaliste maqedonase rritet” sepse, ata e dinë mirë se si nacionalitet si numër, ata janë minoritet ndaj shqiptarëve dhe sidomos në diasporë karshi shqiptarëve. Edhe ngjarjet karshi shqiptarëve në Shkup, kanë çuar qartësisht në rritjen e armiqësisë kundër ne shqiptarëve. Frymëzime të tilla dëshpërimi gjithmonë tentojnë t’i gjejnë fajtorët tek nacionalitet e tjera, dhe bëhen nxitje nga politikanët. Ku shpesh kohët e fundit për deri sa Gruevski ka fituar zgjedhjet me “kartën e nacionalizmit maqedonas”, shqiptarët, që përbëjnë mbi 28 përqind të Maqedonisë, bëhen tabelë qitjeje për agresivitetin, e rrezikshëm edhe nga prezenca e huliganëve të futbollit dhe kriminelëve maqedonas dhe sllavo maqedonas, nëpër lagjet shqiptare në Shkup.
Thirrja e Gruevskit për 62 deputetë në Kuvend, me qëllim “që të mund të realizojë reformat” dhe të mos ketë më shqiptarët për të krijuar qeverinë dhe qëllimi që parlamentin t’a kontrollojë edhe me 2/3 e votave, tregon qartë se “Gruevski dhe VMRO DPMNE, janë duke kërkuar 62 deputetë” sepse kanë tendenca radikalizimi të nacionalizmit maqedonas, të cilin ai e nisi me statujat dhe tani me ndërsymjen me anë të ekstremistëve dhe hulganëve maqedonas. Çka edhe ekstremistët, por edhe huliganët janë të gatshëm për dhunë, shpesh albanofobë dhe nxitëse të urrejtjes kundër shqiptarëve.
Shqiptarët e Maqedonisë, që diasponojnë dokumentat e rregullta dhe janë regjistruar – për sa citova më lart, nuk duhet t’ja falin vetes kurr “mos daljen në votime ditën e shtunë më 26 prill” dhe të votojnë Tefik Abdullain – deputetin shqiptarë nga diaspora. Nese ata mendojnë ( e kam fjalën për çdo votë – mbasi dalja masive as që duhet të diskutohet dhe të vihet në dyshim) se do t’a shprehen pakënaqesinë e tyre kësaj radhe për procedurën e kandidimit, duke mos e hedhur votën për mendimin tim ditën e shtunë ( 26 Prill) kjo :” do të thotë të mos votosh veten dhe t’ia lehtësosh fitoren kandidatit maqedonas” . Pra të jesh një votë kundra vetvetes dhe të “realizosh ëndrrën me sy hapur” të Gruevskit-
Shqiptarët në diasporë, tani nuk duhet të harrojnë se në vitin 2011 në diasporë fituan kandidatët maqedonas dhe me një konkurim qesharak 560 vota me 11 vota. Tani ka ardhur koha për një përfaqësimin të interesave të kombit shqiptarë dhe se ka ardhur koha që ky përfaqësim në veçanti në rastin e diasporës t’i jepet përsëri BDI-së, meqense, ajo qe e para që u angazhua në këtë zgjedhje, me Tefik Abdullain. Tani, çdo demarsh është shumë vonë saqë do ta konsideroja gabim historik me çdo votë të numëruar.
Unë nuk jamë me as një parti dhe asnjëherë nuk kam përkrahur ndonjë parti nga Maqedonia, por u bëjë thirrje mërgimtarëve shqiptarë nga Maqedonia, atyre që jan regjistruar të mos humbasin këtë rast hsitorik, që u ka rdhur në dorë, duke shkuar e të votojnë më 26 prill. Të tregojnë edhe një herë veten siç e treguan për çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës, dhe luftën në Maqedoni në vitin 2001, ku roli dhe kontributi i kësaj diaspore ishte historik.
Tani shanci i erdhi në dorë të zgjedhi një shqiptarë, pavarësisht se është i BDI, PDSH, RDK, DR, apo PPD, për herë të parë diaspora e Maqedonisë, do të ketë mundësinë për të zgjedhur përfaqësuesin, e tij i cili do të mbrojë interesat e tyre në Parlamentin e Maqedonisë, dhe do të jetë zëri i një shqiptari nga shqiptarët e Amerikës.
Në SHBA dhe Kanada është obligim moral dhe patriotik i çdo votuesi shqiptar që të votojë më 26 prill duke ritur kështu shanset për fitoren e kandidatit shqiptar, Tefik Abdullai.
Në këto zgjedhje bashkëkombasit tanë në SHBA kanë mundesinë dhe rastin e shkëlqyeshm që të përfaqësohen në Parlamentin e Maqedonisë me delegatin e tyre, i cili në mënyre direkte do të reflektojë interesin dhe vullnetin e diasporës shqiptare, për mbrojtjen e interesave tona kombëtare dhe mbarëvajtjen e proceseve integruese në Maqedoni.
Në kohën kur kabineti i Gruevskit është angazhuar me gjithë potencialin e vet në përpjekje të manipulimit edhe të këtyre zgjedhjeve më qëllimin e vetëm që të grabitë edhe dy deputetet e diasporës në Europë dhe SHBA e Kanda, kandidati i tyre të dalë edhe njëherë fitues në zonën që përfshin SHBA dhe Kanadanë, është obligim moral dhe patriotik, i çdo votuesi shqiptar, qe të votojë të shtunën më 26 prill 2014.
Nuk duhet të egzistojë as edhe dyshimi më i vogël se mes z. Tefik Abdullai dhe kandidatit maqedonas se është në interesin tonë kombëtar dhe në interesin e çdo bashkëkombasi në SHBA – besim vetëm tek fitorja e kandidatit shqiptar.
Fitorja e z. Tefik Abdullait, nuk ka vetëm rëndësi politike – por do të rrisë dhe numrin e deputeteve shqiptar në parlamentin maqedonas, çka do të bëjë që të vdes ëndrra e Gruevskit për 62 deputetët maqedonas. Kjo do të jetë një fitore njëkohësisht, që do të mundësojë vendosjen e një ure direkte komunikimi mes diasporës shqiptare dhe institucioneve me relevante të SHBA, si aleati më i mirë, dhe besnik dhe më i fortë i shqiptarëve, “Miku i përjetshëm i Shqiptarëve ka thënë presidenti historik i Kosovës Rugova..
Fitorja e kandidatit shqiptar, është fitore e juaj e vetvetes dhe familjes suaj. Vota e çdo shqiptari të Maqedonisë më 26 prill, është votë e dinjitetit dhe e krenarisë së të qenurit shqiptar, eshte votë e cila jo vetëm që rrit fuqinë tonë politike, në Parlamentin e Maqedonisë, por tregon edhe epersinë tonë numerike ndaj qytetareve maqedonas në kontinentin Amerikan –
Ndaj vota e 26 prillit është apelim tek të gjithë ata që janë regjistruar që t’i përgjigjen kësaj sfide dhe me indiferentizmin e tyre mos të krijojnë hapsirë për politikat shoviniste maqedonase, të cilat kanë për qëllim dobësimin politik të shqiptarëve dhe përpjekjet për të minimizuar përqindjen e shqipëtarëve si në Republikën e Maqedonisë, ashtu edhe në diasporë.
Vota e juaj për kandidatin shqiptarë nga Amerika na bënë të ndihemi shumë më mirë…! dhe më të fortë dhe më krenarë, edhe ne si shqiptarë, që luftojmë në kauzën tonë, për atë që ju edhe ne së bashku kemi luftuar dhe kemi dhënë një kontribut historik. Dhe jam shumë i bindur – bindje e cila nuk krahasohet me asgjë tjetër! – këtu në SHBA, pra që ju do të votoni Tefik Abdullain dhe ai do të jet i pari deputet shqiptarë nga diaspora mbas 90 vjetëve – prej se kur Noli shkoi në krye të qeverisë së Shqipërisë me 1924
Kremtimi i Pashkëve nga besmitarët shqiptarë në SHBA
NGA BEQIR SINA,New York/
HARTSDALE NEW YORK : Java e Shejtë – Pashkët të cilat janë festa më e madhe e të krishterëve, Ringjallja e Krishtit anembanë Shteteve të Bashkuara janë kremtuar me mesha të ringjalljes së Jezu Krishtit. Festa e cila nisi ditën e ejte, sot, të dielën ka vazhduar me dy mesha të Shejta dhe gjatë gjithë ditës kur besimtaret shkëmbyen dhe thyen vezët mes tyre – deri tek festa familjare e cila vijon me dreken e Pashkës – një drekë e veçantë kjo e cila dallohet për gatimet tradicionale të krishtera- dhe daljet familjare nëpër pikniqe në parqet e qyteteve për reth qendra të banimit dhe vizita tek njëri tjetri. Kësaj radhe, për herë të parë në shumë vite, Pashkët – dita për të cilën të krishterët besojnë se Jezu Krishti është ringjallë – festohet në të njejtën ditë nga të krishterët katolikë dhe ata ortodoksë. Edhe në Shtetet e Bashkuara shqiptarët nga të gjitha trevat shqiptare, emigruar në kohë të ndryshme për kremtimin e Pashkëve mbajtën festime të veçanta dhe të përbashkëta.
Në informacionin e përcjellur në faqet e interrnetit, tregohet se celebrimet dhe krimtimet kan qenë madhështore, kudo në kishat shqiptare. Më së miri këtë fakt e shohin në videot dhe fotografite ne rrjetet sociale. Në facebook e Our Lady of Schodra (https://www.facebook.com/albanianchurch?fref=ts) lexojmë se mesha qendrore e festës është kremtuar të shtunën, më 19 prill, në orën 21.00, në Kishën Katolike Shqipëtare Zoja e Shkodrës në Harstadle Nju Jork. Ndërkohë që Ditën e Pashkëve, të dielën, më 20 prill, po në këtë kishë kryefamullitari Dom Pjetër Popaj, dhe ndihmësi i tij Dom Viktori kremtojë meshën në orën 09.00 dhe 12 të mesdrekës.
Pashkët, simbas njoftimeve të këtyre protaleve shqiptare në internet, janë shënuar me festime dhe celebrime të mëdha edhe nga besimtarët e krishterë shqiptarë në Detroit – Kishët Zoja Pajtore dhe Shën Pali, në kishat ortodokse shqiptare Boston dhe Uster, kisha ortodokse në Nju Jork, dhe Florida, Uashington dhe Ohio, vende këto ku më së shumti jetojnë shqiptarët e besimit të krishter dhe që kan edhe kishat e tyre, besmtarët shqiptarë.
Në faqen e internetit të Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës -në Harstdale në Nju Jork, është publikuar edhe kalendarit liturgjik i Kishës Katolike, ku thuhet se Pashkët të cilat janë kremtimi më i madh i kishave të krishtera që kremtojnë Ringjalljen e Jezusit të Nazaretit, ndodhur, sipas Besëlidhjes së Re, të tretën ditë pas vdekjes së tij në kryq, u kremtuan me madhështi në këtë kishë, ku mijëra besimtarë kryen të gjitha ritet fetare në Kishë.
Simbas, kalendarit liturigjik të Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës në Hartsdale, në faqen e internetit, shkruhet se: “Java e Madhe e këtyre kremtimeve dhe celebrimve nisi me atë që quhet “E Ejtja e Madhe”, më 17 prill, kur është mbajtë “Mesha e Shejtë. Ndërkohë që “E Premtja e Madhe” më 18 prill është shoqëruar me kremten: “Udha e Kryqit” dhe “Shërbimi Tenebrae”, duke vazhduar më tej me “E Shtuna e Madhe”, më 19 prill me meshën “Vajtimet e Jeremisë Profetë dhe Bekimi i bukëve” dhe, duke vazhduar me atë që thirret “Mesha e Vigjiljes së Pashkëve” dhe Bekimi i bukëve”. Kurse, “E Diela e Pashkëve” ka vazhduar me dy “Mesha të Shejtë”, një e mbajtur në orën 9 të mëngjesit dhe tjetra orën 12 të mesdrekës, të rkeyera edhe këto nga meshtarët Dom Pjetri dhe Dom Viktori.
Çka duket qartë edhe në pamjet filmike , në Kishë për të celebruar së bashku Pashkët, ishin mbledhur mijëra besmitarë katolikë shqiptarë që qendruan deri mbrëmë vonë në meshat madhore për Pashkët në Kishën Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës – Our Lady of Shkodra në Harstdale në Nju Jork, simbas telekronikës së transmetuar në new.livestream.com/albanianchurch.
Simbas livestream, thuhet se në liturigjinë e tij meshtari i saj Dom Pjetër Popaj – tha ndër të tjera se :”Ndihma jonë është në emër të Zotit, i cili krijoi Qiellin dhe Tokën! O Zot dëgjoje britmen time dhe ajo të mbrrijë tek Ti! O Ati Ynë bekojë gjithë këtë ushqim, bukën, vezët dhe djathin dhe ushqimet e tjera që kemi përgatitur për këtë festë dhe na bën që në dashuri me gëzim t’i kremtojmë këto Pashkë – Na përmbush me fuqin tande që qysh tani te jetojmë me Krishtin dhe duke u ringjallemi me Të, që jeton dhe mbretëron në shekuj të shekujve. Amen!”
Më tej, Dom Pjetër Popaj u lut, duke thënë: “Zoti qoftë me Ju! ju bekoftë Hyji i gjithpushteshëm: Ati e biri e Shpipri Shenjt. Zoti ju ruajtë dhe për shumë mot dhe më gëzime – për shumë vjetë dhe Gëzuar Pashkët! të gjithë besimtarëve”, tha në fund të meshës famullitari i Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” Dom Pjetër Popaj.
Meqënse, kjo natë është nata e felënderimit – dhe falënderojmë Zotin për ringjalljen e Krishtit prej së vdekurit që është shëlbimi ynë, shpresa jonë për jetën e amshueme. I përndershmi Dom Pjetër Popaj tha se: “Dhe ne ju falënderojmë të gjithë ju besimtarëve, sikur meshtarët e juaj, për shembullin e mirë që jepni, për inspirimin që keni ndaj një feje të dallueme tuajën, që vazhdimisht e tregoni me bujarinë tuaj të pashterrshme, solidaritetin dhe besnikërinë tuaj – Shumë ju falëmi nderit, ne sikur meshtarët tuaj – shërbëtorët tuaj gjithmonë e ndijemë veten edhe më të gëzueshëm kur ju shohim ju të gëzueshëm dhe jeni aq afër Zotit dhe aq afër njëri tjetrit. Dhe një falënderim të posaçëm të gjithë atyre që kan ndihmuar këtë Meshë të Madhe dhe për shumë vjetë dhe Gëzuar Pashkët! të gjithë besimtarëve”.
DIELLI URON: GEZUAR PASHKET!
Redaksia e Diellit uron te gjithe besimtaret e Krishtere:Gezuar Pashket!Le ta festojme te gjithe se bashku Diten e Ringjalljes dhe ta forcojme me shume vleren e bashkjeteses dhe haromise nder fetare mbareshqiptare! GEZUAR!