dgreca – Page 5582 – Dielli

Faik Konica mes himnizimit dhe kritikës së psikologjisë së popullit tone

February 6, 2013 by dgreca

Nga Anton Çefa/

Historikisht në kulturën shqiptare dhe veçanërisht në letërsinë tonë janë përvijuar dy qëndrime ndaj psikologjisë etnike të popullit tonë: përlavdimi deri në mitizim dhe kritika deri në akuzë. Të dy qëndrimet kanë synuar gjithnjë në një hulli të përbashkët: në emancipimin shpirtëror të popullit, në kulturimin dhe përparimin e tij në çdo fushë.

Si një popull i lashtë me një nivel të konsiderueshëm qytetërimi, më tepër të supozuar se të dëshmuar, duke pasë marrëdhënie afërie me popujt grekë e romakë, që arritën shkallë të larta të qytetërisë, dhe duke u ndodhur në një trevë kryqëzimi kulturor të rëndësishëm, tek ai që heret u kristalizua një psikologji e veçantë etnike, dalluese, që u bë në të njëjtën kohë një ndër faktorët përcaktues të dorës së parë të mbijetesës së tij. Kjo strukturë shpirtërore, ashtu siç na dëshmohet në folklorin, historinë, kulturën dhe aspektet e tjera të jetës materiale, shoqërore dhe shpirtërore të popullit, sa e lashtë aq edhe origjinale, erdh e u ruajt nga tjetërsimi, i ndikuar nga faktorë të jashtëm e të brendshëm shpirtërorë e joshpirtërorë deri në ditët tona. Tharmi i saj edhe sot e kësaj dite plazmon jetën e popullit tonë në të gjitha shfaqjet e saj.

Larg mendësh, sot në ditët tona ta mitizojmë e ta shpallim me mburrje, larg mendësh ta absolutizojmë pozitivitetin e saj, po edhe larg mendësh çdo mohim i origjinalitetit dhe rolit të saj në fatet kombëtare të popullit tonë.

Rilindasit u kapën më së forti ndaj këtij faktori për të realizuar qëllimin e tyre, zgjimin e ndërgjegjes kombëtare, që kishte rënë në një letargji përhumbjeje gjatë shekujve të sundimit otoman dhe prandaj ata edhe e mitizuan, duke ngritur në superlativ cilësitë pozitive të popullit tonë, vlerat morale e shoqërore të tij, virtytet karakterizuese të “racës”, siç i thonin ata, bëmat e tij historike, etj. Në ballë të këtij trajtimi qe Naimi, apostulli.

Po edhe në këtë periudhë nuk mungoi ana tjetër e medaljes, ajo e kritikës që bëhej për të prekur në sedër shqiptarin me qëllimin e aktivizimit të tij në veprimtarinë e gjithanshme kombëtare.

Kronologjikisht, periudha e mitizimit të psikologjisë sonë etnike në kulturë dhe në letërsi vjen deri më 1912 dhe bile deri më 1920, kur në rend të ditës së çështjes shqiptare qëndronte pavarësia dhe formimi i shtetit shqiptar.

Mbas këtij viti, d. m. th., mbas formimit të shtetit shqiptar, për trojet që përfshinte ky, në plan të parë përvijohet formimi i ndërgjegjes së shtetasit, qytetarit.

Qëndrimi i ideologëve, shkrimtarëve, publicistëve, etj, ndaj këtij problemi lidhet natyrisht edhe me faktorë të tjerë, përveç kronologjisë historike. Rol të veçantë në këtë mes, në fushën e letërsisë artistike, lot gjinia, lloji letrar. Destinacioni i veprës letrare përbën gjithashtu një element përcaktues në këtë fushë. Nëse vepra qe sendërtuar për të huajt, atëherë po, vazhdon përlavdimi i shqiptarit, i vlerave të tij shpirtërore, i kulturës, i së kaluarës së tij historike; por ndryshon puna nëse ajo është destinuar për popullin tonë. Në këtë rast, ajo sendërtohet mbi tehun e një kritike të ashpër, shpesh edhe shumë të ashpër.

Veprimtaria letrare e Konicës, e shikuar në këtë prizëm, përbën objektin e kumtesës sonë.

Kjo veprimtari kronologjikisht i takon dy periudhave. Shkrimet e Konicës, të botuara në “Albania”, siç dihet, i takojnë fazës së dytë të Rilindjes, përkatësisht nga viti 1897 deri më 1909. Konica, lidhur me problemin që po trajtojmë, nuk i shmanget qëndrimit të përgjithshëm të rilindasve. Aq më tepër kur shkrimet janë shkruar për të huajt. Kjo është kahja kryesore e tyre. Por nuk përjashtohen rastet në të cilat ai duke iu drejtuar shqiptarëve, i kritikon, bile mjaft ashpër, ashtu siç ka ditur e ashtu siç e ka pasur zakon. Por as që nuk duhet menduar – siç fatkeqësisht është shkruar – që Konica e bën këtë për të diskredituar shqiptarin, për ta përbaltur shpirtin e tij, ose i nisur nga mosbesimi për forcat progresive të popullit tonë; përkundrazi, ai e bën këtë për ta tronditur e zgjuar ndërgjegjen e tij. Pikërisht ashtu siç bënte Vaso Pasha dhe gjithë rilindasit tjerë në raste të tilla.

Veprat kryesore në fushën e letërsisë artistike, Konica i shkroi në vitet ’20: “Një ambasadë e zulluve në Paris” (botuar më 1922), “Doktor Gjëlpëra zbulon rrënjët e dramës së Mamurasit” (1924), “Shqipëria si m’u duk” (1929). Kjo është periudha kur para kulturës e letërsisë sonë, siç ka vënë në dukje Namik Resuli (në kumtesën “Faik Konitza në qindvjetorin e lindjes”, mbajtur në Seminarin e organizuar nga “Vatra” me rastin e këtij 100-vjetori dhe botuar në librin “Faik Konitza 1876-1976”, në N. Y. nën redaktimin e Eduard Liços), ngrihet e mprehtë detyra e formimit të qytetarit, të nënshtetasit, prandaj, ajo përdori kryesisht armën e kritikës, që parakupton vënien në dukje të të metave me qëllim përmirësimi.

Në veprimtarinë e Konicës, kjo detyrë vjen e kristalizohet në synimet dhe përpjekjet e tij për një oksidentalizim kategorik të shqiptarit, të jetës dhe të kulturës së tij, të organizmave shoqërore e shtetërore. Prandaj ai e mprehu kritikën ndaj të metave, duke përdorë me sukses, falë talentit, inteligjencës dhe kulturës së tij humporin e mprehtë, ironinë tallëse, sarkazmën e pamëshirshme, groteskun asgjësues.

Mbështetur në këtë trajtim kritik të jetës e të kulturës shqiptare, me tendencë mohimi e diskreditimi dhe me një dozë të theksuar dashakeqësie u akuzua Konica se gjoja “paraqiti në mënyrë të tillë të errët pamjen e vendit, sa ushqeu mosbesimin në një të ardhme të përparuar e përgjithësisht në forcat popullore e përparimtare…” (Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, “Historia e letërsisë shqiptare”, f. 471).

Në të njëjtën mënyrë u damkos edhe Fishta: vargje në të cilat poeti satirizonte shqiptarin për cilësitë e tij negative, sado qesharake që na duket, u trajtuan në rangun e një kredoje poetike, sikur ai i kishte shkruar me qëllim që ta diskreditonte atë. Natyrisht, këto “marifete” komentesh për një lexues të veprave të Konicës e të Fishtës nuk ecnin; por rininë shqiptare nën diktaturën e egër komuniste, që nuk i kishte lexuar veprat e tyre, lehtësisht e lajthisnin.

Tani ju marr leje të hapi një parantezë lidhur me shkakun e vërtetë të mohimit të Konicës. Eshtë thënë që Konica u mohua sepse hodhi baltë mbi kulturën shqiptare, gjë që nuk përban shkakun e vërtetë, por një argument të stisur. Në diktaturën e kuqe çdo gjë bëhej e diktuar nga lart; në më të shumtën e rasteve, e orientuar nga pozita thjeshtë personale ose teket, hujet e huqet e diktatorit. Kështu lidhur me Konicën kritikëve zyrtarë iu desh të sajonin vetë “argumentet” për “çkishërimin” e mallkimin e tij, ishin apo nuk ishin të bindur për to.

* * *

Me qëndrimin ndaj etnopsikologjisë dhe psikologjisë së personazhit të veprës letrare lidhet edhe gjinia e lloji letrar. “Një ambasadë e zulluve në Paris” është pa dyshim një vepër alegorike që aludon tek bota shqiptare; në të njëjtën kohë ajo është një vepër satirike, “një satirë par excellence”, siç e emërton shkrimtari e studiuesi Sabri Hamiti. (Sabri Hamiti, “Faik Konica jam unë”, f. 74).

A mund të pritet në një vepër satirike t’i thurën himne objektit të shkrimit, përveçse për ta tallur?

Zullutë janë në gjendjen shoqërore e psikologjike të turmës. Udhëheqësi intelektual, atdhetari idealist, Plugu, përpiqet të ndikojë dhe t’i udhëheqë drejt vetëdijësimit të etnicitetit dhe të identitetit të tyre, për t’i futur në rrugën e qytetërimit dhe për t’i shndërruar ata në një komb.

Në këtë vepër në mënyrë alegorike, Konica ka dënuar mitizimin në ballafaqim me kritikën, vënien në dukje të të metave. Dy metoda të kundërta të procesit të edukimit, kulturimit e vetëdijësimit të masave. Kështu, kur Plugu – mbasi ka mbajtur një fjalim para turmës së zulluve, duke bërë të qartë se për Evropën e qytetëruar, zullutë s’janë asgjë më tepër se negër dhe se evropianët ose i shajnë, ose i përqeshin dhe vetëm disave u vjen keq, por të gjithë i përbuzin – i vënë në ikje, sepse i ndjekur nga turma që donte ta linçonte për këtë “akuzë” të pamëshirshme, fillon të thurë këngë të bluara sipas mides logjike e estetike të turmës, kjo kënaqet. Turma ekzaltohet sidomos për faktin që këngët përfundojnë gjithnjë me glorifikimin e Zululandit: “Rroftë e qoftë Zululandi!”

Dhe këtu hapim një parantezë të dytë. Lavdërimi parapëlqehet dhe ndikon në mënyrë të veçantë tek naivët, njerëzit e pakulturuar dhe fëmijët. Njeriu i rritur, inteligjent dhe me kulturë ka nevojë t’i vihen në dukje të metat. Kështu është edhe për popujt. Na duket se populli ynë pëlqen lavdërimin më tepër se kritikën. Një situatë të tillë psikologjike na e dëshmon folklori ynë, sidomos fjalët e urta. Megjithëse populli thotë edhe: “Mos iu hidhëro pasqyrës, kur turirin e ke të shtrembër”.

“Atij nuk i pëlqejnë lëvdatat,- shkruan Namik Resuli për Konicën – vetëm lëvdatat që i thureshin këtij populli sikur të ishtë më i miri i botës; prandaj nis të nxjerrë në shesh edhe të metat, edhe veset e tij e kundra këtyre turret e lëshon shigjetat plot helm me bushtëri të hollë, pikërisht ashtu siç kishte filluar të bënte në vjershë një tjetër shok dhe mik gjenial, Gjergj Fishta.” (Libri i cituar më llart, f. 10).

Edhe një problem tjetër të rëndësishëm, lidhur me trajtesën tonë, na sugjeron vepra në fjalë. Për triumfin e idesë e të çështjes kombëtare, në përgjithësi, vetëdijësimi kombëtar i turmës kërkon trajtimin e individit e më pas të qytetarit, shtetasit. Lidhur me këtë problem kryesor, në gjithë veprën kullon një dozë e fortë skapticizmi që, për mendimin tonë, nuk duhet interpretuar si mohim i aftësisë dhe i mundësisë së shndërrimit të turmës në një element të ndërgjegjshëm.

Një gjë e tillë dëshmohet me faktin se Konica teorikisht nuk ia ka njohur shqiptarëve psikologjinë e turmës, të kopesë. Siç është shprehur ai në veprën “Shqipëria, kopshti shkëmbor i Evropës Juglindore”, karakteristika e parë e shqiptarit është individualizmi. Në Shqipëri nuk ka turmë, shqiptari ka besim në vete, në situata të paqarta merr vendim vetë. Bindjen e vet Komica e ilustron edhe me konkluzionin e dr. Herbart Luis: “Në Shqipëri nuk ka masa indiferente popullore”. Më tej, individualizmin e shqiptarëve dhe mungesën e shpirtit të turmës, autori ynë e trajton si pengesë të dorës së parë për bashkim kombëtar. (Shih, Faik Konica, Vepra, mbledhur e përgatitur nga N. Jorgaqi dhe Xh. Lloshi, Tiranë, 1993, f. ).

Vetvetiu del pyetja: me që në Shqipëri mungon psikologjia e turmës, ç’është gjithë ajo dramë e udhëheqësit intelektual për ta vetëdijësuar atë? Apo shqiptari e humbi individualizmin karakteristik dhe u shndërrua në kope? Shkurt, këtu kemi të bëjmë me një kontradiktë e Konicës.

Vepra tjetër, më e rëndësishmja, “Dr. Gjëlpëra zbulon rrënjët e dramës së Mamurrasit” është gjithashtu një vepër satirike, por në ndryshim me të parën, kjo nuk është alegorike. Kryesisht në pjesën e dytë, Konica diskuton drejtpërdrejt rreth problemeve shqiptare të kohës.

Në fillim të viteve ’20, populli shqiptar e kishte dëshmuar vitalitetin e tij. Me Kongresin e Lushnjës dhe me Luftën e Vlorës, ai shpallej para botës se është i aftë e i vendosur të marrë në dorë me çdo kusht fatet e tij. Një argument i rëndësishëm ky, për të vënë në dukje tharmin e një psikologjie pozitive. Po pikërisht, ky prag ngjarjesh – formimi i shtetit shqiptar në një pjesë të trojeve të tij – kërkonte një mobilizim të madh, ndërgjegje të lartë patriotike dhe potencë intelektuale për të bërë që ky shtet i porsa formuar të funksiononte si duhej. Ajo që kishte formuluar Fishta më 1921 shumë qartë: “Nuk asht mjaft që të jetë Shqipnija; duhet ta mbajmë!” (“Hylli i Dritës”, 1921, nr.1).

Paraqitja tek “Dr. Gjëlpëra…” e Shqipërisë së kohës me ngjyrat më të zeza, e zhytur në varfëri, iniorancë, fanatizëm, hajni, mashtrim, rushfet, dhe e shqiptarëve “si njerëz të mërzitur nga bota e vetja e tyre…” nuk dëshmon humbjen e shpresave ose mosbesimin e autorit ndaj së ardhmes së vendit. Aq më tepër, ajo nuk plazmon mesazhin e veprës.

Në këtë vepër, përballë intelektualëve të tjetërsuar: ministrit Salemboza dhe doktorëve Protagoras Dhalla dhe Emrullahut, vihet figura e intelektualit shqiptar me formim e kulturë perëndimore, i cili si atdhetar idealist do t’i përvishet punës për emancipimin e popullit. Veç përmirësimit të shëndetit, ai do të dritësojë e do të frymëzojë rrugën drejt së ardhmes.

Dr. Gjëlpëra, që është mishërimi i ideve, i idealeve dhe kulturës së Konicës, do ta projektojë shpëtimin në emancipimin shpirtëror të kombit. Dhe janë shtresat e popullit që e kanë ruajtur më mirë autenticitetin. Kur dr. Gjëlpëra bie në kontakt me to (E ku? – Në Pazar!), ai bindet për këtë dhe në ndërgjegjen e tij ravijëzohet shpresa e besimi në to.

Vepra e tretë dhe e fundit e viteve ’20 “Shqipëria si m’u duk”përbën një analizë të hollësishme shoqërore e psikologjike të shoqërisë shqiptare, bazuar në udhëtimin e autorit në Shqipëri, më 1928. Nuk kemi të bëjmë këtu me novela e romane satirike e alegorike, por me një vepër dokumentare të argumentuar, ku nuk mungojnë fare të gjitha ngjyrimet e satirës koniciane.

Ideja e trajtuar në themel të veprës është se çështja kombëtare pengohet nga vetë shqiptarët e pikërisht nga shtresa të tilla si ekspertët, robotët dhe levantinët. Këta të fundit, më të rrezikshmit, kanë humbur vetitë karakteristike kombëtare, janë çoroditur, nënvlerësojnë e mohojnë çdo vlerë kombëtare dhe mitizojnë si snobë çdo gjë të huaj. Në hullinë e ballafaqimit të psikologjisë etnike të popullit tonë me psikologjinë e tjetërsuar të levantinëve kristalizohet qartë rëndësia e ruajtjes së autenticitetit të çdo gjëje kombëtare, në fushën e psikologjisë, kulturës, zakoneve, etj.

Në vitet ’20 dhe më vonë në vitet ’30, në gjirin e kulturës shqiptare, të ideologjisë dhe të letërsisë artistike ka vepruar një rrymë e fuqishme e inteligjencës që mendonte se e ardhmja e kombit tonë, duke synuar qytetërimin perëndimor, duhej të nisej nga përpunimi e zhvillimi i vlerave të larta psikologjike të brumit tonë etnik.

Eshtë pikërisht ky një nga mesazhet më të rëndësishme që i përcjell kohës sonë jeta e veprimtaria e Konicës.

*Arkiv i Diellit- (Kumtesë e mbajtur në Seminarin e organizuar nga “Vatra” në Neë York, më 22 prill 1995)

DHIMITER BERATI-FIGURE E SHQUAR PER CESHTJEN SHQIPTARE

February 6, 2013 by dgreca

NGA Angjelina Xhara Papalilo*/

Le te citojme ne radhet e para te ketij shkrimi percaktimin qe i ka bere Ernest KOLIQI, Dhimiter BERATTIT:”Ai eshte dekani i Rilindjes…simbol i gjalle i idealeve qe frymezuan levizjen per Rilindjen Kombetare.”Kete vleresim te larte per atdhetarin e flakte Dhimiter Berati, Koliqi e ka bere pikerisht ne festimet e 60 vjetorit te gazetes se njohur “Dielli “organizuar nga “VATRA” e Amerikes.Dhe me poshte vazhdon:”Njeri me natyre te bute, Dhimiter Berati iu shmanget qendrimeve politike e shoqerore te preme.Perpiqet me u ba ndermjetes mes rrymave te ndryshme ne pershtatje me autoritetin qe i rridhte nga mosha e nga pervoja e gjate politike…”Dhimiter Berati eshte personalitet i spikatur ne politike ne publicistike e atdhetarizem.Ai gezonte me te drejte respektin e dashurine e shume personaliteteve te kohes kur po krijohej per here te pare shteti shqiptar.Ne leterkembimet e patrioteve te shquar te kohes si Fan Noli, Luigj Gurakuqi,Mihal Grameno,Mit’hat Frasheri,Lef Noci,Kristo Dako,Pandeli Evangjeli, Dhimiter Zografi,Pandeli Cale etj,emri i Dhimiter BERATIT permendet per misone te rendesishme politike qe ai merrte persiper, ne rrugetimin e gjate e te veshtire te mekembjes se shtetit shqiptar,duke bere pune te medha me nje perkushtim mahnites.Vete i madhi Ismail Qemali do ta kishte ne krah Dhimiter Beratin ne gjithe rrugen qe pershkoi per shpalljen e Pavarsise, nga Bukureshti,neper Durres e Myzeqe deri ne Vloren historike.

Firmetar i dokumentit te Shpalljes se Pavarsise,Dhimiter Berati vinte ne Vlore si delegat i Kolonise se Bukureshtit me nje veprimtari te gjere memedhetare.

Lindur ne Korce e rritur ne Bukuresht,ku kishte emigruar familja e tij ne fillim te shek 19-te,Dhimiter BERATI u shkollua ne Universitetin Rumun,per shkencat linguistike e juridike.Qe ne moshe te re, vec shqipes e rumanishtes,me nje pune skurpuloze autodidakte pervehteson gjuhet frengjishte, italishte,gjermanishte,qe do te jene nje arme e shkelqyer e tij ne betejat e ardheshme per mbrojtjen e ceshtjes shqiptare ne bote.Ai shquhet per fryme te thelle patriotike dhe zgjidhet nga Shoqata patriotike e Bukureshtit,ne vitin 1904, si sekretar i saj.Kur familja e tij kthehet ne Korce Dhimitri punon per nje kohe si mesues ne shkollen e pare shqipe. Merr pjese aktive ne Kongresin e Elbasanit dhe ne Kongresin e dyte te Manastirit,ku vendosej per gjuhen shqipe.Ishte nder organizatoret kryesore ne hotel “Kontinental” ne Bukuresht,prej nga niset ISMAIL Qemali me misionin e madh per shpalljen e Pavaresise se Shqiperise.

Me besnikeri e devotshmeri te madhe Dhimiter Berati punon e mbeshtet fuqimisht qeverine Vlores,duke qene vec antar i Pleqesise dhe Drejtor i Pergjithshem i gazetes se pare te shtetit shqiptar”Perlindja e Shqiperise”.

Emocionet e casteve te medha te shpalljes se Shqiperise me vete,Ai do t’i shprehte keshtu 10 vjet me vone ne nje gazete te botuar ne Elbasan”Sa e shohim ma se largu, ne pasqyren e mendjes sone ,aq ma e bukur na ngjan kjo dite e kurerezimit te shpresave tona…”

Duke qene nje nga pjestaret e delegacionit qe udhetoi per ne Europe,kryesuar nga Ismail Qemali,Dhimiter Berati ishte deshmitar dhe emer kryesor, ne perpjekjet per mbrojtjen e pavaresise se brishte shqiptare.Paralelisht ai punon intensivisht me artikuj te botuar ne shtypin e huaj ne mbrojtje te ceshtjes shqiptare.Eshte pjekuria e tij e larte e vetedijes patriotike e politike qe do ta coje ate te botoje librin aq me vlere “Shqiperia e Shqiptaret”botuar ne frengjisht ,ne 1920.

Duke qene edhe antar i delegacionit shqiptar te kryesuar nga kryetari i Regjences,z.Luigj Bumci, Dhimiter Berati lufton per ceshjen shqiptare me kopetence e profesionalizem, qe ia jepte kultura e tij e gjere dhe pervoja e gjate politike ne dobi te atdheut.

Firmen e tij e gjejme ne keto kohe ne shume telegrame e protesta drejtuar Konferences se Paqes ne PARIS.Ne njeren prej tyre drejtuar presidentit amerikan Willson ,lexojme”Ne duam nje Shqiperi te pandare e te pavarur,e cila te pranohet edhe nga vendet e tjera….Te gjithe ne shqiptaret desherojme te jemi te bashkuar dhe pa nderhyrjen e fqinjeve, qe na ndjekin kemba kembes…”

Vec z.Berati ky dokument eshte firmosur nga Viktor Eftimiu,Stavri Kuneshka,Dhimiter Ilo,etj patriote nga krahina e Korces,e kercenuar aq shume nga pushtimet e huaja.,ne kohen e luftes ballkanike e asaj te pare Boterore.

Ne nje leterkembim mes Luigj Gurakuqit e Lef Nosit lexojme:”Dhimiter Berati ka shkuar ne Bukuresht,te organizoje nje miting per ceshtjen e Korces”

Ndersa Mihal Grameno shkruan se Dhimiter Berati eshte delegat i shqiptareve te Rumanise ne Konferencen Paqes Paris.Ne protesten e shqiptareve te Rumanise Dh. Berati shkruan;”Ne emer te drejtesise e te gjithe principeve,qe duhet te sherbeje si baze e paqes dhe te garantoje jetegjatesine,ne i kerkojme Konferences, te pranoje disa diskutime mbi rajonin e Gjirokastres dhe te Korces,djep te Rilindjes politike te Shqiperise.Jeta e shtetit shqiptar pa distriktin e Jugut,eshte me te vertete e pamundur…”

Ne vitin1921 eshte antar i delegacionit ,ne Konferencen e ambasadoreve ne Gjeneve.Ne nje leter te derguar nga Dh. Berati Pandeli Evangjelit lexojme nje pohim shume te rendesishem “Konferenca e ambasadoreve e konsideron pavaresine dhe integritetin e Shqiperise,si ceshtje nderkombetare”…. Fakti me interesant i kerkimeve ne jeten e patrioteve te shquar eshte se si ata nga drejtime te ndryshme,nga pika te ndryshme te botes,u mblodhen dhe u bene mur i pakaperxyeshem per fitoren me domosdo te te drejtave shqiptare.Me 9 tetor 1921 Fan Noli permes nje telegrami drejtuar Pandeli Evangjelit shkruan :”Dhimiter Berati i ka derguar nje njoftim Konferences ku i shkruan se Qeveria e populli shqiptar,duke i konsideruar kufijte e 1913-tes,si minimizim i drejtesise ngs Fuqite e Medha,nuk pranon asnje coptim apo rishikim ,ne dem te atdheut”

Vec aftesive juridike e patriotike per te vulosur mendimet me nje elegance diplomatike kuptimmplote,Dh.Berati,ka bere nje pune te cmuar patriotike ne caktimin e kufijve jugore,duke qene Antar ekzekutiv i Komisionit te Fuqive te Medha.

Dhe per te portretizuar me shume akoma kete personalitet te shquar te ceshtjes kombetare,le te ndalemi ne menyre te vecante tek librat qe na ka lene trashegim . Ne biblioteken e Fan NOLIT ne Boston ,gjate xhirimit te dokumentarit per Vatren,gjejme nder librat kryesore ,te ruajtur me kujdes librin e Dh.Beratit”Ceshtja shqiptare”,shkruar ne frengjisht.Krahas Fan Nolit,Faik Konices,Mit’hat Frasherit,Dhimiter Berati eshte nga penat e forte qe influencon direkt ne mendjet e personaliteteve evropiane. Vete autori ka botuar ne kete liber nje studim te thelle per ekonomine shqiptare,per risurset e vyera kombetare .Gjithashtu ai sjell aty dhe artikuj te tjere te rendesishem te autoreve me peshe,miq te Shqiperise,qe shkruanin ne ato vite per integritetin e trojeve te lashta shqiptare.Ne kete liber botohen artikujt e kolonelit francez,Lambouch, Betran Bareilles, Edith Durhan, Elise Aubert,J.N.Papiniu, D.Kolovani.Me stil teper konciz dhe teper emocionues Dhimiter Berati ka pergatitur edhe 16 faqe speciale,te shoqeruar edhe me fotografi,ku pershkruan castet kulminante historike te viseve kryesore te Shqiperise etnike.Hyrja e ketij libri permban keto fjale te Tij,te thena me dhimbje ,diplomaci e elegance shprehjeje: “Te shkretet shqiptare….Kush popull ka vuajtur aq shume ,sa ata ne gadishullin ballkanik?!Te persekutuar nga osmanet,te keqtrajtuar nga kleri grek,te perndjekur nga sllavet,ata jane viktime e te gjithe ambicjeve.Lufta ballkanike ka vene nje nyje te pafund fatkeqesish ne Shqiperi.Per te arritur ne fundin e tyre ,eshte e nevojshme qe ata t’ua lene vendin zoterve te vertete,shqiptareve.”(libri u botua ne Paris ,imremieri Henri Dieval)

Nje veper tjeter e rendesishme qe mban emrin e tij eshte”Shqiperia me1937”,ne dy vellime,ku permblidhet nje informacion i plote per hapat e shtetit shqiptar,megjithe veshtirsite e sfidat e shumta qe duhej te perballonte.Ky liber doli ne Tirane ,me rastin e 25 vjetorit te vetqeverisjes se Shqiperise.Ne kohen e Zogut z. Berati,ka mbajtur poste te larta ne administraten shterore shqiptare.Ne nje leter, qe i dergonte gruas se tij Marjetes,qe jetonte ne Rome ,bashke me dy femijet e tij, Pietron e Kolecin, ai i tregon per besimin e math qe kishte monarku per te.Me aftesite e tij te vecanta Dhimiter Berati mban postin e ministrit te ekonomise ne fillim e me pas, ate te ministrit te aresimit.Ne fund caktohet Ambasador i Shqiperise ne Rome dhe lufton deri ne fund per nje perparim perendimor te vendit te tij.

Si erudit i shkalles se pare Dhimiter Berati, gjithe jeten e tij e kaloi nga Shqiperia ,ne Rome ,ne Paris ,ne Gjeneve…e kudo ku vajti punonte me perkushtim per ecjen perpara te atdheut te tij.

Profesori italian Giuzepe Valentini do ta percaktonte me keto fjale Dhimiter Beratin”Mbante me vete gjithmone nje bastun udhetimi qe dukej sikur thoshte…jam nje ballkanas,por i perkas civilizimit perendimor”ose…”nuk jam as nje ushtarak apo komit,por sherbimin tim e rendit me ate te nje borgjezi te mire…”

Ne sesionin shkencor qe mbahet ne NY Jork,me 1969,ai mban nje kumtese te rendesishme me titull”Shenime mbi Shqiperine etnike” ,ku zberthen me fakte e dokumenta te rendesishme vecanerisht etnicitetin e krahinave te jugut te Shqiperise.Ashtu si Noli,Dhimiter Berati ka bere nje pune te lavderueshme edhe per autoqefaline e kishes shqiptare,duke e krijuar ate edhe ne Bukuresht.

Dhimiter Berati ka marre medalje te larte nga mbreti i Rumanise”Grand officerDeLa CouponRumania”,ndersa nga Shqiperia “Urdhrin e klasit te pare”.Studjuesi francez Robert Elsie e rendit Dhimiter Beratin ne figurat kryesore qe kane punuar per historine e re perendimore te Shqiperise. Radio Vaticani,duke perkujtuar me respekt kete figure ,ne nje pervjetor te Dhimiter Beratit,ka thene:”Ne 15 tetor 1886 lindi ne Korce Dhimiter Berati,atdhetar politikan e publicist i shquar…”dhe mbasi ben nje pershkrim te gjithe jetes politike te tij perfundon me fjalet”u detyrua te largohet nga atdheu nen kercenimin e diktatures.U vendos ne Rome,ku bashkpunoi me pjesen me te perparuar te mergates politike shqiptare dhe me revisten “Shejzat” te Ernest Koliqit.”

Dhimiter Berati nderon emrin e tij si shqiptar i perkore patriot,duke u perfshire ne fjalorin enciklopedik nderkombetar te biografive me te shquara ne bote”Who’s who”,me te gjitha meritat e nje jete te plote ne perkushtim te nje Shqiperie perendimore. 100 vjetori i Pavarsise vazhdon sepse shume patriote kerkojne nje kujdes te vazhduar me ngritje bustesh,botime librash,korigjime te teksteve shkollore,ekranizime me emisione e filma…Le te mbeten me fort ne kujtesen popullore ata qe jeten e tyre ia kushtuan ATDHEUT

*Shkrimtare e kineaste

PUBLIKOHEN SHKRIMET KRITIKE PER KRIJIMTARINE E PROF.AGIM VINCES

February 6, 2013 by dgreca

Me rastin e 65-vjetorit të lindjes dhe 40-vjetorit të krijimtarisë e të kontributit të shumëfishtë në letërsinë shqipe, botohen recensionet, studimet dhe vlerësimet që i janë bërë ndër vite veprës së krijuesit të pandalur, Prof. Dr. Agim Vinca/ Nga Jolanda Lila/

Revista periodike “Fjalë e valë” nga Mitrovica i ka kushtuar një numër tematik të mbushur me shkrime, vështrime, recensione e studime, të botuara nga studiuesit shqiptarë e të huaj rreth veprës poetike e studimore të Prof. Agim Vincës. Ky numër tematik vjen me rastin e tre jubileve të rëndësishëm në jetën e prof. Agim Vincës, siç janë: 65-vjetori i lindjes së tij, 40-vjetori i fillimit të punës si pedagog në Universitetin e Prishtinës dhe 40-vjetori i botimit të librit të tij të parë. Për shkak të simbolikës së përvjetorit të lindjes, në këtë revistë janë përzgjedhur 65 shkrime nga studiuesit dhe kritikët më të njohur shqiptarë e të huaj, si Robert Elsie, Stephan Sigg, Iolanda Malamen, Rusana Bejleri, Rexhep Qosja, Bajram Krasniqi, Nasho Jorgaqi, Jorgo Bulo, Bashkim Kuçuku, Ardian Marashi, Roland Zisi, Hysen Matoshi, Visar Zhiti, Anton Papleka, Sali Bytyçi etj.

Revista hapet me një cikël poetik nga vetë autori, Agim Vinca dhe më tej pasohet nga kapitulli me shkrimet që të tjerët kanë bërë për poezinë e Agim Vincës, përfshirë edhe poetë të njohur si Din Mehmeti, Ali Podrimja, Natasha Lako, Beatriçe Balliçi, Adem Gashi etj. Kapitulli i dytë u dedikohet shkrimeve për kritikën dhe studimet historiko-letrare, ndërsa kapitulli i tretë përmban shkrime për publicistikën dhe veprimtarinë intelektuale të autorit. Në fund, janë publikuar disa nga vargjet, që poetët shqiptarë i kanë dedikuar Agim Vincës, ku vlen të përmendim vargjet e Dritëro Agollit, të Koçi Petritit, të Visar Zhitit, të Milanov Kallupit dhe të poetit boshnjak Husein Tahmishçiq.

Revista përmbyllet me një Kronologji të jetës dhe të veprimtarisë së Profesor Agim Vincës, të hartuar nga studiuesi Mr. Miftar Kurti, i cili, së bashku me poetin Sabit Idrizi, janë ideues dhe përpilues të saj.

Në këtë botim është paraqitur një pasqyrë e plotë e mendimit kritik e publicistik për dy frontet e punës së Prof. Vincës, në kërkimin letrar dhe në krijimin letrar, fronte në të cilat ai ka vënë vulën e origjinalitetit krijues dhe risues në letërsinë dhe studimet shqiptare. Ai konsiderohet si një figurë poliedrike, me kontribut të shquar në fushën e poezisë, të kritikës letrare, të historisë së letërsisë, të publicistikës, antologjisë, përkthimit dhe eseistikës. Është autor i më shumë se 25 veprave dhe i qindra shkrimeve letrare e publicistike në shtypin periodik shqiptar, duke u renditur kështu si një ndër intelektualët më aktivë, jo vetëm në çështjet profesionale, por edhe për reagimet shoqërore dhe problemet e kohës.

Shkrimet për veprimtarinë krijuese dhe intelektuale të Profesor Agim Vincës janë të shumta, por në revistën “Fjalë e valë” janë përzgjedhur vetëm 65 të tilla, të botuara ndër vite nëpër libra studimorë dhe në shtypin periodik. Kjo përzgjedhje sasiore përligjet me simbolikën e 65-vjetorin e lindjes së autorit dhe paraqitet si një lloj koncentrati për thelbin e krijimtarisë së këtij autori.

Merita e tij më e madhe në fushën e shkencës është përçimi i koncepteve shkencore e abstrakte në formën më të thjeshtëzuar e të qartë, meritë që vetë autori ia dedikon përvojës së mësimdhënies universitare dhe bashkëbisedimeve të vazhdueshme me studentët e tij. Ndërsa në fushën e poezisë, ai konsiderohet si një ndër emrat më të rëndësishëm të risimit të vargut shqip që në vitet ‘70, të frymëzimit të natyrshëm prej lëndës shqiptare dhe prej pasurimit të fjalorit poetik, gjë që shpërfaq edhe nivelin e lartë dhe njohjen e thellë të gjuhës shqipe nga ana e autorit.

Numri 23 i revistës letrare “Fjalë e valë” u vjen në ndihmë të gjithë studentëve, studiuesve të letërsisë dhe lexuesve, të cilët duan të zgjerojnë hapësirën e tyre kulturore përmes njohjes së veprës së shumëfishtë të Profesor Agim Vincës, por edhe më gjerë, njohjes së modelit të krijuesit skrupuloz dhe intelektualit të mirëfilltë shqiptar, i cili me fjalën dhe veprën e tij është i pranishëm në mbarë hapësirën shqiptare.

FAMILJE APO VETMI?!

February 6, 2013 by dgreca

Analizë Psikologjike/

Nga Prof. Dr. Hazbi Shehu/ New York/ Pas pune shumë qytetarë të New Yorkut dalin dhe shetisin me qen, të lidhur me anë të një litari që e tërheq ose e lëshon qenin sipas kërkesave të trotuarëve ose dëshirës së qenit. Këta njerëz i takojnë moshave të ndryshme, janë pa familje dhe jetojnë në vetmi. Nuk janë të pakta dhe rastet e lëvizjeve burrë-grua të shoqëruara nga karroca me fëmijë. Dëshira për të jetuar “të lirë” ka lenë shumë të rinj të pamartuar. Ata duan të ecin, të ecin dhe vetëm të ecin?! Kur shetisin gjatë bregut të oqeanit, dallgët e tërbuara përplasen nganjëherë në anën e djathtë të fytyrës. Djali i goditur kthen kokën majtas, duke parë tokën ku banon dhe hallet e saj?! Përsëri ai vazhdon të eci. Ecën dhe vazhdon të eci i vetëm?! I duket sikur e ndjekin nga pas dhe duan ta lidhin me hallet familjare. Ai e nxiton hapin, që ti shmanget jo vetëm dallgëve të oqeanit, por sidomos problemeve të jetës, të familjes dhe të shoqërisë. Po ku shkon?! Fundin e presim të gjithë; vetëm sikur është shpejt për ta takuar atë; veçanërisht të rinjtë?! Ata turren mbas dëfrimit, përkëdheljeve, puthjeve etj, duke u zhytur në llumin e zi që shpreh një të ardhme të zymtë njerëzore. Duke u përkëdhelur nga një femër tek tjetra; ose nga një mashkull tek tjetri, harrojnë infeksionet e rrezikshme?! Këtij dëfrimi nuk i gjendet fundi?! Ai po i çon të rinjtë në vetmi; në një të ardhme tragjike për jetën e tyre. Kur të plaken jo vetëm askush nuk do t’ju hedhi sytë; por as që do t’ju shtrij dorën për ndihmë njerëzore?! Duke mos krijuar familje; koha do ti plagosi, do ti hedhi në rrugë, të kërrusur dhe të pangopur nga dëfrimet shthurrëse. Kur dikush i plakur nga mosha dhe hallet dëshiron tu japë këshilla ndonjë të riu; ky i fundit qesh. Kjo qeshje plakut i kujton të qeshurit e tij, në rini dhe vajtimin tani në pleqëri. Kur një i ri ndodhet në ekstazën djaloshare, duke u përkëdhelur me seksin përkatës dhe kur dikush i moshuar dhe nga gjaku i tij i pëshpërit në vesh “Kujdes!”, ai duke qeshur mendon me vete “Sa të trashë janë këta të moshuar që kurrë nuk e kanë kuptuar jetën”.

Pranvera vjen dhe lulet çelin, por njëherë në vit. Kurse këta të rinj të ekzaltuar duan përgjithmonë prandverë dhe me lule që të lulëzojnë përherë. Ata ose ato, kërkojnë fytyra të reja dhe kur dikush ndryshket e flakin?! Nuk janë djemtë që kërkojnë vajza; as vajzat që kërkojnë djem, por është zjarri i brendshëm që i ndez?!

Ky zjarr i brendshëm shuhet në pleqëri,

kur dikush këkon ta ndezi me qiri;

kthehet në qesharak o njeri;

se plaku nuk bëhet kurrë i ri.

Një ditë, pashë një plak që tërhiqte një qen. “Përse e tërheq me forcë qenin? Nuk po e kupton që ai kërkon liri?” e pyeta . “E kuptoj”, u përgjigj plaku, “por për mua dhe për qenin është vonë tani. Ne jemi të lidhur bashkë dhe jetojmë për njeri tjetrin. Ne të dy formojmë familjen tonë. Qeni është besnik dhe nuk më tradhëton kurrë; përveç kësaj shpenzimet janë të pakta. Ai më ndjek mua gjithmonë, por nganjëherë dhe mua më duhet ta ndjek ate.” “Më lejoni t’ju pyes, përse nuk u martove dhe të krijonit familje?” “Kjo është plagë e mbyllur për mua, por pyetja juaj lë deren hapur për të tjerët, që sot janë të rinj. Unë shpreh kënaqësi, për njerëzit që kanë formuar familje dhe për fëmijët e tyre. Familja, sigurisht ka kontradikta që i krijon mënyra e jetesës, por ato shpesh kurohen nga prania e fëmijëve, dashuria dhe përkëdheljet përkatëse. Familja jo vetëm që është e nevojshme për vazhdimin e jetës njerzore, por ajo të mban gjallë me përplasjet, dhimbjet, kontradiktat dhe përkëdheljet e saj. Unë dhe jo vetëm unë, por të gjithë ata të moshuar, që ju i shihni të shoqëruar me qen, shprehin familjet e tyre.” “Më fal”, i thashë, “por kam parë shumë të rinj të shoqëruar me qen.” “Tek ata” u përgjigj ai, “është më e fortë ndjenja dhe ndjekja e seksit:

Për ata jeta është punë,

shetitje lule më lule dhe gjumë,

ata nuk e kthejnë kokën të shohin

dhe të pyesin njerëz me përvojë si unë.”

“Po përse ata të rinj shoqërohen me qen”, pyeta unë. “Ka disa arsye”, u përgjigj ai:

“E para: qenin e përdorin si grep për të zenë qënin e seksit tjetër; ndërsa dy qentë hungërijnë; shoqëruesit e tyre, fillojnë të shkëmbejnë sinjalet për dëfrimet përkatëse. E dyta: këta njerëz nuk gatuajnë; ushqehen nëpër restorante, bredhin, shetisin, defrehen, lodhen dhe pastaj shkojnë në foletë e tyre për gjumë. Ky cikël do të përsëritet deri sa të plaken dhe të bëhen si unë. Tani do të më falësh se qeni po më tërheq si shumë duke treguar se është mërzitur, prandaj duhet të ndahemi bashkë.” E falenderova për bisedën dhe u ndamë. Pikërisht nga nxitimi dhe ndoshta lodhja, plaku padashur u përplas me një familje. Ai menjëherë përdori shprehjen e zakonshme “Sorry”. Unë ndërhyra në çast “Më falni, por fajtori jam unë; duke biseduar gjatë me këtë njeri të thjeshtë ai sigurisht është lodhur dhe ndodhi përplasja me ju, prandaj ta falni.” Në vazhdim të bisedës i pyeta “Fëmijët tuaj janë këta?” “Po” u përgjigj burri. “Qenkeni familje e lumtur” . Ata qeshën dhe burri mu drejtua mua “Mos kujto se është e lehtë të jetosh me familje. Ka shumë probleme, nganjëherë dalin kontradikta aq të forta, sa që të çojnë dhe në divorc. Vetëm se duhet theksuar, që prania e fëmijëve i zbut shumë kontradiktat në familje. Për hir të tyre bëhen lëshime të dy anëshme, nga burri ose nga gruaja”. “Ju falenderoj për përgjigjet tuaja të llogjikshme dhe të ngrohta. Ju uroj shëndet dhe lumturi në familjen tuaj të bukur”,mirë u paeshim.

Ekzaltimi i ndjenjave shpirtrore të brendshme të rinisë gjen shprehje të qartë, të plotë dhe të njejtë me proçeset gjeologjike që ndodhin në planetin tonë. Planeti ynë përbëhet nga pllaka tektonike, të ndara nga kanale,nëpër të cilat kalon dhe shpërthen lava e vullkaneve. Në këto zona pranë kontaktit të pllakave ndodhin dhe tërmetet. Si rrjedhojë i përplasjes së pllakave; kur njëra zhytet në thellësi, tjetra hipën mbi të. Shtypja e tyre shkakton rritjen e presioneve dhe temperaturave shumë të larta dhe si pasojë shkrihen shkëmbinjtë pranë zonave të kontaktit, duke formuar lavën e lëngshme dhe të nxehtë. Vullkanet shpërthejnë në drejtim të sipëfaqjes së tokës sepse kundërpresioni është më i vogël. Kjo lavë e lengshme dhe shumë e nxehtë del në sipërfaqje dhe ftohet gradualisht dhe duke i shtuar tokës material të ri dhe me moshë më të re. Këto proçese njeriu i sheh me sy, gjatë shpërthimit të vullkaneve.

I njejti proçes ndodh dhe me qeniet e gjalla. Mashkulli me femrën përfaqësojnë pllakat tektonike. Nga afrimi i trupave të tyre, dhe si rrjedhojë i tërheqjes dhe shpërthimit të ndjenjave të brendshme (lëvizje që ne e quajmë dashuri); krijohen presione dhe temperatura të larta, që shprehin dashurinë e zjarrtë rinore. Ky takim mund të krijojë një fryerje të sipërfaqjes tek femra, e cila në kohën përkatëse të caktuar shpërthen duke lindur fëmijën, si materie e re, që i shtohet njerëzimit. Pra materia e ngurtë si toka jonë, të gjithë planetet dhe yjet e gjithësisë janë gjithmonë në lëvizje dhe sjellin vazhdimisht material te ri, pra ndodh përtëritja e materies. Ne që jetojmë në planetin ose tokën tonë, duhet të marrim shembullin e saj, të zbatojmë ligjin e natyrës. Ashtu siç ben toka jonë, që sjell nga thellësia material të ri dhe i shtohet sipërfaqjes së tokës; dhe ne duhet të martohemi dhe ti japim njerëzimit material të ri, njerëz të rinj, që të vazhdoj zhvillimi i mëtejshëm i botës.

Këto probleme të mprehta dhe delikate të familjes dhe vetmisë e kanë venë në lëvizje shoqërinë njerëzore. Shumë akademi në SH.B.A., shoqata dhe organizata të ndryshme kanë filluar të japin cikla leksionesh për forcimin e familjes. Po jepen emisione speciale në televizione, për krijimin e lidhjeve të shëndosha të anëtarëve të familjeve. Eshtë për tu përshëndetur kompanite, që po dhurojnë $20,000 dhe nje makina, për ç’do emision gare midis familjeve, etj. Qellimi i këtyre emisioneve televizive dhe i leksioneve te akademive, organizatave, shoqatave, etj, është forcimi dhe ngritja në nje nivel më të larte të rolit pozitiv dhe shumë të nevojshëm, në shoqërinë njerëzore. Shoqëria Amerikane për të penguar fundin tragjik të dëfrimeve shthurrëse të të rinjve të paekuilibruar, po përdor format më të mira edukuese. Po, format më tërheqëse, më irrituese dhe më efikase, për njerëzit janë emisionet ku dhurohet dollari. Konkretisht janë për tu admiruar kompanitë, që japin emisionet si “Family Feud”, d.m.th. garë familjesh duke dhuruar para familjes fituese.

Shprehjes pesimiste se është vonë mund ti përgjigjemi “Po është vonë për të moshuarit, që e kanë kaluar këtë rrugë, por jo për të rinjtë, truri i të cilëve ka filluar të reflektojë dhe të mendojë për një të ardhme të jetës normale njerzore. Proçeset e natyrës si tek materia e ngurtë (toka ose planeti yne, etj) dhe tek qeniet e gjalla, shprehin dhe paraqesin model të njejtë të zhvillimit. Zjarri i brendshëm i ndjenjave të të rinjve i ngjan lavës së nxehtë, që shpërthen nga vullkani. Ftohja e saj është një proçes i gjatë dhe i ngadalshëm. Kush tenton ti afrohet në çastin, kur ajo del ne sipërfaqjen e tokës përvëlohet dhe digjet nga afshi i nxehtë. Kështu ndodh dhe me zjarrin e ndjenjave të brendshme shpirtërore tek djemtë e rinj. Ai që kërkon të shuaj këtë vatër të nxehtë (qoftë ky dhe njeriu më i dashur i familjes) do të digjet nga afshi i nxehtë i saj. Nxehtësia e ketyre ndjenjave tek të rinjtë do të shuhet gradualisht; ajo lidhet me plakjen e njeriut.

Rruga më llogjike për të rinjtë do të ishte, që djali ose vajza të pëpiqet të zgjedhi partnerin që i përshtatet; të krijojë familjen me fëmijët përkatës. Kjo do te realizonte plotësisht ndjenjat e brendshmme përvëluese, do të shmangte infeksionet e rrezikshme, që sjellin vdekje dhe do të qetësohesh nga përkëdhelja e partnerëve të shumtë. Kjo mënyrë jetese zhvillon njerëzimin normalisht dhe i qetëson ata nga kërkimi i seksit. Një jete e tillë krijon kushte, që të punosh dhe të studjosh i qetë në familje dhe shoqërinë njerëzore. Sigurisht në familje do të lindin kontradita, por me durim dhe guxim ato kalohen, sidomos me ndihmën e fëmijve, që luajnë rolin e katalizatorit përkëdhelës. Duke krijuar familje plotëson detyrën kryesore, që ke para shoqërisë, përtëritjen e njerëzimit. Pyetjes, që i kanë berë pleqve beqar

; “Përse nuk jeni martuar?”, të gjithë, pa përjashtim, i janë përgjigjur “Kemi gabuar”. “Tani për ne është vonë; gabimin tonë ja u lemë të rinjve ta korigjojnë; ta kryejnë këtë detyre për të ardhmen e njerzimit.”

Shkurt, 2013

KKSHA: TË DORËHIQET KRISTIMIR PANTIÇ, BËNË THIRRJE PËR DHUNË!

February 6, 2013 by dgreca

Avni Mustafaj, Drejtor Ekzekutiv i KKSHA, në Uashington, ka thënë se “ne kërkojmë me forcë që SHBA, BE dhe qeverive të Kosovës dhe Serbisë që jo vetëm të denoncojnë zotin Kërstmir Pantiç, por edhe bëjmë thirrje për dorëheqjen e tij të menjëhershëm për nxitje të dhunës etnike, e cila është ajo që çoi në fushatën e spastrimit etnik në Kosovë në vitin 1999. “/

Nga BEQIR SINA, New York/

WASHINGTON D.C: Këshilli Kombëtar Shqiptaro Amerikan (KKSHA) në Washington ka bërë një dekleratë për shtyp ku këkohet dorëheqja e menjëhershme Krstimir Pantiç, Zëvendës Drejtor, Zyra për Kosovën e Qeverisë së Serbisë, mbas dekleratës së tij drejtuar misioneve ndërkombëtare të sigurisë për të braktisur menjëherë veriun e Kosovës, mbas sulmit në Lagjen e Boshnjakëve – Mitrovicë, gjatë të cilit u lënduan dy fëmijë.

Në dekleratë thuhet se shfyrtëzimi i këtij sulmi, ngjallë panik dhe nxitë drejtuesit e strukturave ilegale, me në krye zotin Pantiç që t’i akuzojnë shqiptarët dhe t’i bëjnë thirrje qytetarëve serbë që të ndërpresin çdo bashkëpunim me EULEX-in dhe KFOR-in, duke i cilësuar si forca okupuese, dhe se ata qëndrojnë pas sulmit në Lagjen e Boshnjakëve në Mitrovicë.

Me këtë dekleratë Këshilli Kombëtar Shqiptaro Amerikan (KKSHA) dënon gjithashtu thirrjen për armë nga Krstimir Pantiç dhe kërkon dorëheqjen e tij të menjëhershëm. Krstimir Pantiç, Zëvendës Drejtor, Zyra për Kosovën e Qeverisë së Serbisë, nuk ka bërë vetëm thirrje për dhunë, por ai edhe ka kërcënuar jetën e ushtarëve të KFOR-it dhe përfaqësuesve të EULEX-it, duke i akuzuar ata se janë: “të qenit” pas sulmit me granatë në një shtëpi në një lagje në Mitrovicë, ku mbeten të plagosur dy fëmijë.

Në fakt, thuhet në dekleratë një fqinj i fëmijëve të plagosur, Srdan Stojanoviq, u arrestua për shkak se ju gjetë një granatë dore, të ngjashme me atë të përdorur në sulm, grantë që u gjet në banesën e tij, dhe që shpërtheu në të njëjtën ndërtesë, dhe u zbulua se ai “nuk ishte në marrëdhënie të mira “me familjen e fëmijëve të lënduar.
Më tej, zoti Pantiç ka bërë thirrje publikisht për t’i dhënë sipas tij :” fund dialogut midis udhëheqësve të Kosovës dhe Serbisë. Kohët e fundit, Pantiç ka deklaruar: “Ne jemi duke dërguar me këtë një mesazh për armiqtë e popullit të Serbisë, se ne nuk do të dorëzohen dhe nuk do të lejojnë që ata të japin Kosovën.”
Kryeministrat e Kosovës dhe Serbisë kanë pasur takime dialogu në mes tyre që të normalizojë marrëdhëniet midis dy vendeve, duke u pajtuar me radhë, ndër të tjera në shumë gjëra, siç janë ato për vendosjen e marrëveshjes kufitare dhe krijimin e një fondi për të mbështetur për shërbime sociale, të tilla si shkollat dhe spitalet, për serbët në veri të Kosovës. Përveç kësaj Presidentët e Kosovës dhe Serbisë do të takohen më 6 shkurt, të ndërmjetësuar nga zonja Catherine Ashton, Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për politikën e jashtme , për të vazhduar dialogun për të ndërtuar marrëdhënie mbi një normalitet i ri.

Në dekleratë thuhet se Z. Avni Mustafaj, Drejtor Ekzekutiv i KKSHA, në Uashington, ka thënë se “ne kërkojmë me forcë që edhe SHBA, BE dhe qeverive të Kosovës dhe Serbisë që jo vetëm të denoncojnë zotin Krstimir Pantiç, Zëvendës Drejtor, Zyra për Kosovën e Qeverisë së Serbisë, por edhe bëjmë thirrje për dorëheqjen e tij të menjëhershëm për nxitje të dhunës etnike, e cila është ajo që çoi në fushatën e spastrimit etnik në Kosovë në vitin 1999. ”
Në fund të kësaj deklerate Këshilli Kombëtar Shqiptaro Amerikan (KKSHA) në Uashington thotë se :” Në mënyrë që populli i Kosovës dhe Serbisë për të jetuar si fqinjë të mirë, duhet të marrë masat për ndërtimin e besimit që të bihet dakord dhe garantohet nga autoritetet më të larta në Kosovë dhe Serbisë, paqe dhe siguri. Ndërkohë, që ata që e kundërshtojnë këtë, natyrishtë që janë rreziku për Politikën në Ballkan dhe “mendojnë” ta kthejnë Ballkanin prapa në luftërat e viteve 1990″, thotë Këshilli Kombëtar Shqiptaro Amerikan (KKSHA)