• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

The International Women’s and Teacher’s Day

February 7, 2024 by s p

AAWO “Motrat Qiriazi”/

The International Women’s and Teacher’s Day is a perfect opportunity to support and recognize the achievements of two amazing advocates of our community. Together with AAWO let’s celebrate Hon. Edit Shkreli, as Woman of the Year and Leda Cimo Andersen, as Teacher of the Year.

Filed Under: Komunitet

MATI LOGORECI

February 7, 2024 by s p

(10 shkurt 1867 – 7 shkurt 1941)

83 vjet më parë, më 7 shkurt 1941, ndërroi jetë gjuhëtari, historiani dhe arsimtari i devotshëm, Mati Logoreci.

Mati Logoreci lindi më 10 shkurt 1867 në Shkodër, qytetin me tradita dhe qendër tregtare të kohës. Mësimet e para i mori në vendlindje. Për katër vjet ndoqi Kolegjin Saverian të qytetit, duke nxënë kështu njohuri lidhur me ekonominë dhe tregtinë.

Në moshë fare të re punoi si shegert në shoqërinë tregtare të familjes Parruca, të emigruar asokohe në Itali. Pas kësaj detyre, u dërgua si llogaritar në Trieste, ku kreu njëkohësisht edhe studimet për pedagogji, një pasion i tij. Në atë përiudhë Logoreci u njoh me shkrimet e Jeronim de Radës, Dora d’Istrias, Zef Serembes e të tjerë. Rënia në kontakt me botimet e përkohshme të Sofjes, Bukureshtit dhe Stambollit, sidomos me ato të vëllezërve Frashëri, Pashko Vasës dhe Zef Jubanit, ishte një tjetër periudhë e rëndësishme për Logorecin.

Pas kthimit në atdhe në vitin 1889, shfaqi entuziazëm në zhvillimin e arsimit. Logoreci ndërmori nismën për hapjen e shkollës së parë shqipe në Kosovë. Kjo ndodhi në Prizren, ku me përkushtimin e mësuesit shembullor, ai edukoi brezat e rinj. Ky kontribut u shtri edhe gjetkë në veri.

Në nëntor 1907 nisi botimin në Trieste të gazetës “Dashamiri”, bazuar në alfabetin e njohur asokohe si “Agimi”. Gazeta nuk pati jetëgjatësi.

Në vitin 1908, Logoreci së bashku me Ndre Mjedën mori pjesë në Kongresin e Manastirit si përfaqësues i shoqërisë “Agimi”. Po atë vit, së bashku me Lazër Mjedën, të vëllanë e poetit Ndre Mjeda, organizoi një shkollë nate shqipe në Shkodër. Në vitin 1911, ai botoi një tekst shkollor për historinë e lashtë me titull “Ndolliina historijet t’motshme”, i cili përmblidhte historinë e lashtë të Ilirisë, Maqedonisë dhe Epirit si dhe përfshinte një vështrim mbi Egjiptin dhe Greqinë e lashtë.

Më vonë, pas shpalljes së pavarësisë, shërbeu si mësues në Tiranë, ndërsa në vitin 1916 u emërua si funksionar për arsimin në Shkodër, kohë që përkon edhe me anëtarësimin e tij tek “Komisia Letrare Shqype”.

Statura e Logorecit u rrit shpejt dhe ai u lidh me studiues të shquar të gjuhës e të historisë sonë në trevat shqiptare e jashtë tyre, duke këmbyer mendime e materiale për probleme të gjuhës shqipe. Përveç miqësisë me Mjedën, ai kishte lidhje edhe me prof. dr. Aleksandër Xhuvanin, Norbert Joklin, Nikolla Ivanajn, Luigj Gurakuqin, Gjergj Fishtën, etj.

Më 1920 përfaqësoi Shkodrën në Kongresin e Lushnjës. Nga viti 1922 deri në vitin 1923 shërbeu si sekretar i përgjithshëm në Ministrinë e Arsimit dhe iu kushtua arsimit derisa doli në pension në vitin 1930. Në vitet 20, ai botoi edhe tekste të tjera shkollore, mes të cilave “Historija e përgjithshëme”, Shkodër 1924, ku spikat një prirje e lehtë letrare e gjuhësore. Logoreci është shquar si purist i gjuhës së dialektit të Shqipërisë së Veriut.

Por edhe në pesion, ai nuk ndali së menduari për të mirën e përgjithshme të shqiptarëve. Mati Logoreci iu kthye botimit të një gazete të re, “Drita”, numri i parë i së cilës doli më 28 nëntor 1936, në 24 vjetorin e pavarësisë, dhe zgjati deri në vitin 1939. “Drita” ishte gazeta më e madhe shqiptare në vitet para Luftës së Dytë Botërore me një tirazh prej 4 mijë kopjesh. Mati Logoreci ishte tepër i lidhur me gazetën. Ai i redaktoi vetë nëntëdhjetë e tre numrat e parë deri më 23 mars 1937.

Mati Logoreci vdiq në Tiranë më 7 shkurt 1941. Atij iu dha titulli “Mësues i Popullit” me rastin e 100-vjetorit të hapjes së shkollës së parë shqipe. Në nderim të figurës së tij, rrugë dhe shkolla mbajnë emrin e tij. Ato janë:

Rruga “Mati Logoreci” – Tiranë

Shkolla “Mati Logoreci” – Shkodër

Shkolla “Mati Logoreci” – Prizren

—Administratori

Marrë nga “Mid’hat Abdyl Frashëri”

Filed Under: Kulture

The Forgotten War Goes Global – Middle East Problem is No Longer Remote

February 7, 2024 by s p

Rafaela Prifti/

The United States intends to launch further strikes at Iran-backed group in the Middle East, the White House National Security Adviser Jake Sullivan said on Sunday, following the last days attacks on Tehran-aligned factions in Iraq, Syria and Yemen over the last days. The diplomatic efforts by the Biden administration continue with Secretary of State Antony Blinken currently on his fifth trip to the region since October. He is visiting Saudi Arabia, Egypt, Qatar and Israel in the coming days focusing on the return of hostages in exchange for a temporary ceasefire in Gaza. The Yemen strikes are running parallel to the unfolding U.S. campaign of retaliation over the killing of three American soldiers in a drone strike by Iran-backed militants on an outpost in Jordan.

On Friday, the U.S. carried out the first wave of that retaliation by striking targets in Iraq and Syria. The strikes are the latest military actions in a conflict that has spread into the Middle East since October 7, when the Iran-backed Palestinian militant group Hamas attacked Israel from the Gaza Strip, calling it a justified response to “Israeli crimes against the Palestinian people.” Since then, it is reported that Hezbollah has fired at Israeli targets at the Lebanese-Israeli border, Iraqi militias have fired on U.S. forces in Iraq and Syria, and the Houthis have fired on shipping in the Red Sea and at Israel itself.

Secretary Blinken is making a push for ‘enduring peace’ through a US-brokered deal between Saudi Arabia and Israel. The Kingdom of Saudi Arabia has no formal diplomatic relations with Israel ad currently does not recognize Israeli sovereignty. The deal relies on ending Gaza conflict and undertaking steps toward a future Palestinian state. Two senior regional sources say that Riyadh would not insist on Israel taking concrete steps towards a Palestinian state, instead it would accept a political commitment to a two-state solution.

While backing the fighting groups, Iran has so far avoided any direct role in the conflict. The Pentagon has said it does not want war with Iran and does not believe Tehran wants war either. Doubtless the Houthis forgotten war has now gone global. Senior research fellow in Arabic and Islamic studies at Pembroke College, Oxford University, Elisabeth Kendall examines the rise of the Houthis in Yemen from an Islamist movement in the late 1980s to a significant force in Israel’s war on Gaza. She evaluates the impact of disrupting Red Sea trade in terms of both the supply chain as well as driving up consumer prices and importantly the present risk of a major global escalation.

The Houthis are an Iran-aligned group based in Yemen, that is “at once religious, political and military,” Kendall writes. Yet, “the Houthis should not be considered a direct proxy of Iran as in the model of Hizbullah, at least not yet,” says the pro-bono international advisor to a cross-tribal council in Eastern Yemen. Kendall notes that the Houthis are pragmatic and “they will do Iran’s bidding as long as their interests align with and are served by Iran, as is currently the case.” Specifically, she argues “The Houthis have their own independent reasons for adopting a strategy of attacking Red Sea shipping, and their motives are at once domestic, regional and international. Domestically, they can frame themselves as the hero standing up for defenseless Palestinians, which rallies the base and helps them with recruitment. Regionally, the attacks on shipping, which the Houthis insist target only Israeli-linked vessels, enable the Houthis to tap into the general horror around the Arab world at Israel’s apparently indiscriminate bombardment of Gaza. It also increases Houthis’ leverage in talks with Saudi Arabia. Internationally, the Houthi attacks are winning maximum publicity, not only for the plight of Palestinians but also for themselves. Despite nearly a decade of war in Yemen, the world barely noticed the Houthis, and the conflict was often referred to as ‘the forgotten war’. Now at the front and center of an already spread-out conflict, the Houthis are making international headlines. After yearslong on and off conflict their standing from that of terrorist to political interlocutors may be jeopardized by starting a war with the US. They are on the cusp of being recognized as a legitimate political authority in Yemen, as signaled by the country’s UN Special Envoy at the end of December.

After nine years of civil war in Yemen went barely noticed by the international community, it now is currently tuned towards handing compromises in return for promises of peace. Would the US-led targeted military response work? Despite apparent reluctance to go to war by the power players, the aggressive ongoing military action under way is fraught with uncertainty for the region and the world. Everyone is watching and wondering if a miscalculation or an emotional reaction by any party might spark an all-out war.

“What seemed like a faraway problem in the Middle East is no longer so remote,” writes Kendall, founder of the “Modern Middle Eastern Vocabulary” series.

Photo: Secretary Blinken holds joint press briefing in Doha.

Filed Under: Sociale

Deputeti Tomor Alizoti vizitoi Vatrën

February 7, 2024 by s p

Ylli Dosku/

New York, 6 Shkurt 2024 – Deputeti i Parlamentit të Republikës së Shqipërisë, përfaqësues i Partisë Demokratike të Shqipërisë z.Tomor Alizoti vizitoi Federatën Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra. Ai u prit nga sekretari i Vatrës Dr.Pashko Camaj, anëtari i kryesisë së Vatrës z.Bashkim Musabelliu, anëtarët e Këshillit të Vatrës z.Asllan Bushati, Ndrek Tonaj e Ylli Dosku si dhe veprimtari i shquar i çështjes kombëtare në mërgatën e Amerikës z.Anton Raja. Veterani i Vatrës prej 3 dekadash z.Asllan Bushati e njohu nga afër në detaje historike z.Alizoti me historinë e Vatrës dhe kontributin e jashtëzakonshëm për çështjen kombëtare. Gjatë bisedës vëllazërore u shkëmbyen mendime mbi situatën politike në Shqipëri dhe situatën në mërgatën shqiptare të Amerikës.

Dr.Pashko Camaj gjatë bisedës kërkoi që opozita në Shqipëri duhet të bashkohet e të japë shpresë e zgjidhje për Shqipërinë e shqiptarët sepse Shqipëria ka nevojë për një opozitë të fortë, serioze dhe dinjitoze. “Kërkojmë bashkimin e bashkëpunimin tuaj për të drejtuar Shqipërinë nesër” këmbënguli Dr.Camaj. Nga ana e tij z.Alizoti shprehu kënaqësi e falenderim për vizitën në Vatër dhe foli për vizitën në Washington, situatën politike në Shqipëri dhe imtësisht situatën e opozitës në raport me qeverinë. Z.Alizoti deklaroi shkurtimisht: “Vatra ka qenë një mbështetëse e të djathtës historikisht. Berisha keq apo mire është themeluesi i pluralizmit në Shqipëri. Është e pa imagjinueshme që hetues të diktaturës të

gjykojnë liderin e opozitës. Nuk ka shembull në botë si kjo që po ndodh në Shqipëri. Nuk mundet që 7 deputetë njihen nga Rama dhe jo 50 deputetë të opozitës” tha ndër të tjera z.Alizoti. Vizitën në Washington e quan sukses në takimet me shumë kongresmene republikanë dhe kongresmenë demokratë që sipas Alizotit shprehnin habi me zhvillimet në Shqipëri. Z.Bashkim Musabelliu, e falenderoi për vizitën në Vatër, duke e uruar për një bashkim sa më të shpejtë të opozitës. Takimi ishte shumë miqësor dhe me shumë shkëmbime mendimesh dhe idesh për të ardhmen e Shqipërisë dhe potencialin e komunitetit shqiptar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Filed Under: Opinion

NDER DHE KRENARI

February 7, 2024 by s p

Faton Bislimi/

Me 5 shkurt, në Parlamentin Evropian në Strasbourg, kisha nderin dhe përgjegjësinë e madhe që bashkë me Korab Kastratin, si bashkëkryesues të Këshillit Organizativ, të udhëheqë Akademinë Ndërkombëtare Përkujtimore për Presidentin Historik të Kosovës Dr. Ibrahim Rugova. Kryefjala e takimit ishte vlera e vizionit largpamës e demokratik të Dr. Rugoves, e potencuar me shumë emocione e elokuencë nga miq e personalitete ndërkombëtare prezentë në Akademi.

Kisha nderin e veçantë, po ashtu, që në Strasbourg nga Washington, DC (ku isha për takime para se të vija në Strasbourg) të sjellë edhe mesazhet më të ngrohta të Liderit të Shumicës së Senatit Amerikan, Senatorit Chuck Schumer; bashkëkryesuesit të Grupit për Çështje Shqiptare në Senat, Senatorit Gary Peters; si dhe bashkëkryesuesit të Grupit për Çështje Shqiptare në Kongres, Kongresistit Jim Himes.

Mesazh shumë të ngrohtë per këtë ngjarje, kam pranuar edhe nga Presidentja e Parlamentit Evropian, znj. Roberta Metsola.

Më lejoni të ndaj këtu me ju vetëm disa citate të këtyre personaliteteve të shquara nga letrat që kam pranuar nga ta si bashkëkryesues i këshillit organizativ të Akademisë Nderkombëtare Përkujtimore për Presidentin Historik të Kosovës:

Presidentja Metsola: “Parlamenti Evropian ju mirëpret sot për të nderuar jetën dhe veprën e Presidentit Rugova. Përkushtimi i palëkundur i Presidentit Rugova ndaj jodhunës e bëri atë shpresë për popullin e vet dhe arkitekt të Kosovës moderne…”

Senatori Schumer: “… për kohë të gjatë kam pëkrahur përpjekjet e Kosovës për liri e pavarësi… gjë që s’do ishte e mundur pa lidershipin e Presidentit Rugova…”

Senatori Peters: “Presidenti i Kosovës Rugova ishte lider i respektuar jo vetem nga populli i Kosovës, por edhe nga komunitetu shqiptaro-amerikan. Puna e tij është testament për paqe e demokraci, dhe ka formësuar të ardhmen e Kosovës si një shtet i lirë e i pavarur…”

Kongresisti Himes: “Aplaudoj lidershipin dhe përkushtimin e Dr. Rugovës që solli shtetin e pavarur e demokratik të Kosovës…”

Falëmnderime nga thellësia e zemrës Senatorëve Schumer e Peters, Kongresistit Himes, e Presidentes Metsola, për këto mesazhe kuptimplota përmes së cilave jo vetëm se më nderuan mua, por edhe ngjarjen e parë dhe historike të kësaj natyre për Presidentin Rugova.

Mirënjohës përjetësisht të gjithë pjesëmarrësve në këtë Akademi (nga krejt Evropa, por edhe nga Amerika, siç ishte atdhetari Ramiz Tafilaj), nikoqirëve në Parlamentin Evropian në krye me z. Mandl, të gjithë folësve, Unionit të Bizneseve Shqiptare në Gjermani, dhe posaqërisht kolegëve të mi në Këshillin Organizativ sidomos Fatmir Kastratit dhe familjes së tij atdhetare!

Filed Under: Rajon

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 1159
  • 1160
  • 1161
  • 1162
  • 1163
  • …
  • 2776
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT