Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PLANI FRANKO-GJERMAN PËR MARRËVESHJEN KOSOVË- SERBI

by

Propozimi përmban 11 nene: Palët e dakorduara,Të vetëdijshëm për përgjegjësinë e tyre për ruajtjen e paqes,Të përkushtuar për të kontribuar në bashkëpunimin dhe sigurinë e frytshme rajonale në Evropë dhe për të kapërcyer trashëgiminë e së kaluarës,Të vetëdijshëm se paprekshmëria e kufijve dhe respektimi i integritetit dhe sovranitetit territorial dhe mbrojtja e pakicave kombëtare janë kusht themelor për paqen,Duke u nisur nga faktet historike dhe pa paragjykuar pikëpamjet e ndryshme të Palëve për çështjet themelore, duke përfshirë çështjet e statusit,Me dëshirën për të krijuar kushtet për bashkëpunim ndërmjet Palëve në dobi të popullit,Kanë rënë dakord si më poshtë:Neni 1Palët do të zhvillojnë marrëdhënie normale, të fqinjësisë së mirë me njëra-tjetrën mbi bazën e të drejtave të barabarta.Të dyja Palët do të njohin reciprokisht dokumentet e tyre përkatëse dhe simbolet kombëtare, duke përfshirë pasaportat, diplomat, targat dhe vulat doganore.Neni 2Të dyja palët do të udhëhiqen nga qëllimet dhe parimet e përcaktuara në Kartën e Kombeve të Bashkuara, veçanërisht ato të barazisë sovrane të të gjitha shteteve, respektimit të pavarësisë, autonomisë dhe integritetit territorial të tyre, të drejtën e vetëvendosjes, mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe mosdiskriminimi.Neni 3Në përputhje me Kartën e Kombeve të Bashkuara, Palët do të zgjidhin çdo mosmarrëveshje ndërmjet tyre ekskluzivisht me mjete paqësore dhe do të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.Neni 4Palët vazhdojnë me supozimin se asnjëra nga të dyja nuk mund të përfaqësojë tjetrën në sferën ndërkombëtare ose të veprojë në emër të saj.Serbia nuk do të kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare.Neni 5Asnjëra palë nuk do të bllokojë, as nuk do të inkurajojë të tjerët të bllokojnë, përparimin e palës tjetër në rrugën e tyre përkatëse në BE bazuar në meritat e tyre. Të dyja palët do të respektojnë vlerat e përmendura në nenet 2 dhe 21 të Traktatit të Bashkimit Evropian.Neni 6Ndërsa Marrëveshja aktuale përbën një hap të rëndësishëm normalizimi, të dyja palët do të vazhdojnë me një shtysë të re procesin e dialogut të udhëhequr nga BE-ja, i cili duhet të çojë në një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme për normalizimin e plotë të marrëdhënieve të tyre.Palët bien dakord të thellojnë bashkëpunimin e ardhshëm në fushat e ekonomisë, shkencës dhe teknologjisë, transportit dhe konektivitetit, marrëdhënieve gjyqësore dhe të zbatimit të ligjit, postës dhe telekomunikacionit, shëndetësisë, kulturës, fesë, sportit, mbrojtjes së mjedisit, personave të zhdukur, personave të zhvendosur dhe fushave të tjera të ngjashme nëpërmjet lidhjes së marrëveshjeve specifike.Detajet do të bien dakord në marrëveshje shtesë të ndërmjetësuara nga Dialogu i udhëhequr nga BE.Neni 7Të dyja palët angazhohen të krijojnë marrëveshje dhe garanci specifike, në përputhje me instrumentet përkatëse të Këshillit të Evropës dhe duke u mbështetur në përvojat ekzistuese evropiane, për të siguruar një nivel të duhur të vetë-menaxhimit për komunitetin serb në Kosovë dhe aftësinë për ofrimin e shërbimeve në fusha specifike, duke përfshirë mundësinë e mbështetjes financiare nga Serbia dhe një kanal të drejtpërdrejtë komunikimi për komunitetin serb me Qeverinë e Kosovës.Palët do ta zyrtarizojnë statusin e Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë dhe do të ofrojnë nivel të fortë mbrojtjeje për objektet e trashëgimisë fetare dhe kulturore serbe, në përputhje me modelet ekzistuese evropiane.Neni 8Palët do të shkëmbejnë Misionet e Përhershme. Ato do të vendosen në selinë e Qeverive përkatëse.Çështjet praktike në lidhje me themelimin e Misioneve do të trajtohen veçmas.Neni 9Të dyja palët marrin parasysh angazhimin e BE-së dhe donatorëve të tjerë për të krijuar një paketë të veçantë investimi dhe mbështetje financiare për projektet e përbashkëta të Palëve në zhvillimin ekonomik, lidhjen, tranzicionin e gjelbër dhe fusha të tjera kyçe.Neni 10Palët do të krijojnë një Komitet të përbashkët, të kryesuar nga BE-ja, për monitorimin e zbatimit të kësaj Marrëveshjeje.Të dyja palët konfirmojnë detyrimin e tyre për të zbatuar të gjitha marrëveshjet e kaluara të Dialogut, të cilat mbeten të vlefshme dhe detyruese.Neni 11Të dyja palët zotohen të respektojnë Udhërrëfyesin e Zbatimit si aneks të kësaj Marrëveshjeje.https://www.eeas.europa.eu/…/belgrade-pristina-dialogue…

All reactions:11

Ç’ RRËFEN XHAFER DEVA PËR VETE DHE KRIJIMINE “SHQIPËRISË ETNIKE” MË 1943-1944

by

Me rastin e 45 të vdekjes

Prof.Muhamed Mufaku/

Ky vit,që shënon 45 vjet të vdekjes së Xhafer Deva (1904-1978),filloi herët nga Tirana me cerominin e pagëzimit të një segment të Rugës së Ibrahim Rugova me me një emër domethënës (Rruga “Dëshmorët ee 4 shkurti”),gjë e aktulaizoi përnjë herë polimikat në shtyp dhe mjetet sociale rreth Xheafer Devës: kriminel dhe bashkëpunëtor me Gjermaninë naziste apo lider nacionalit që e lidhi fatin me rishpalljen e Pavarësisë shquptare dhe për shpëtimin e Kosovës prej rrezikut të pritur atëherë.Vërtetë,këto polimika të nxituara reflektojnë dy kultura politike shqiptare që u krijuan me kohë gjatë 1941-1945: Kultura politike në Shqipërinë e 1913,e sidomos në jug,e cila ishte i hapur për bashkëpunim me “vëllazërit” sllavë që erdhën më 1941 për ndihmë për themellimin e partisë komuniste dhe e ngirtën Enver Hoxhën në krye të asaj partie duke siguruar më vonë edhe ndihmën e partizanëve shqiptarë në 1944-1945 për “çlirimin” e Kosovës,me pasojat që dihen.Për këtë kultuë,Xh.Deva fillon dhe përfundon si kriminel,në saj të teksteve shkollore të hartave me direktivat e Partisë,pra nuk përcillet aktiviteti i tij i madh në Mërgim për bashkimin e opozitës antikomuniste dhe në “Operacionin e madh” sektet (1948-1951),i cili kishte për qëllim përgatitijen e terrenit në Shqipëri për një kryengritje kundër regjimit komunist me ndihmën e aleatëve( SHBA dhe Britania).Nga ana tjetër,kultura politike në Shqipërinë e vriut,dhe sidomos në Kosovë, kishte një përvojë tjetër me sllavët,si më 1877-1878,1912-1913 dhe më 1918-1941,ndaj ajo u shpreh përsëeri me Lidhjen e dytë të Prizrenit në krye me Devën dhe shokët e “Grupit Kosovar”(Rexhep Mitrovica,Xhelal Mitrovica,Tahir Zajmi dhe Rexhep Krasniqi),i cili vazhdoi aktivitin politik në Mërgim duke ngritur për herë fatin e Kosovës edhe kur aleatët u pajtuan gjatë Luftës së fohtë me fatin e Kosovës në kuadër të Jugosllavisë,duke themelluar më 1962 Lidha e Prizrenit në Mërgim në krye me Devën deri në vdekjen e tij më 1978.Mu për këtë,këto figura u rehabilutuan në Kosovë më 1999 në mënyra të ndryshme.Në këtë kontekst,polimika rreth Rrugës “Dëshmorët e4 shkurtit” nuk u kufizua vetëm me faktin që ajo ishte një segment të Rrugës së Ibrahim Rugovës,por tejkaloi së shpejti te Xhevaer Deva si “kriminiel” për ta mjegulluar këtë cënim të emrit të Ibrahim Rugovës.Tani,me rastin e 45 vjetorit të vdekjes së Xh.Devës,ishte moment të sqarohet ç’ ndodhi më 4 shkurt 1944 në kundër të një konferenca shkencore për figurën e Xhafer Devës,i cili është shumë më dimensional se sa mendohet. Kuptohet,kjo mund të arrihet vetëm në bazë të dokumenteve të arkivave të ndryshme dhe të shkrimeve të Xh.Devës.Nga këto shkrime,do të lëshojmë tani një shkrim të Xh.Devës që botohet për herë të parë.Shkrimi përmbledh një analizë të dendur të ngjarjeve të rendësishme që ndodhën më 1943-1944,përkatësisht kapitullimi i Italisë dhe shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë që tani e kaloi shumë kufinjtë e 1913,duke përfshirë një pjesë të madhe të Kosovës dhe Maqedonisë përendimore dhe një pjesë të Malit të zi.Siç duket,këto faqe që botohen tani për herë të parë mund të jeni pjesë të një punimi të gjatë të shkruar me tahmin në 1962.Në atë kohë Grupi Kosovar u forcua në Mërgim,në prag të themellimit të Lidhjes së Prizrenit në Mërgim,dhe krerët e tij (Xhfer Deva,Rexhep Krasniqi dhe Tahir Zajmi) sikurse u moren vesh për të shkruar versionin e tyre nacionalist shqiptar për ato ngjarje historike pasiqë secili prej tyre kishte rolin e vet në ato ngjarje që e karektarizuan Shqipërinë etnike,pra Shqipëria e 1913 me “Tokat e lirueme”.Kështu,Rexhep Krasniqi(1906-1999),i pari shqiptar që u dokorua në histori në Universitetin e Vjenës më 1935,botoi disa shkrime dhe tek pas vdekjes iu botua në Prishtinë disertacioni “Kongresi i Berlinit dhe Shqipëria Verilindore”,kurse Tahir Zajmi e botoi në Bruksel më 1964 librin e tij “Lidhja e dytë e Prizrenit dhe lufta heroike e popullit për mbrojtjen e Kosovës”.Këto faqe të Devës kanë vlerën e vet sepse aurori paraqet një analizë të veten për gjendjen në rajon pas shpartallimit të Jugosllavisë në Prill 1941 dhe kapitullimit të Italisë 1943, që hapen një horizont të ri për shqiptarët me përvoja të ndryshme në vendet ku jetonin deri atëherë. Me rendësi të veçantë janë ato të dhëna që i oërmend Deva për kontaktat e parë me komandën gjermane në Beograd dhe për lëvizjet e tij në Kosovë dhe në Shqipëri për një shtet të ri të pavarur shqiptar me sovranitet të kufizuar që mund të pranonte praninë ushtarake gjermane në pika të caktuara “derisa të kryehet lufta”. Më këto lëvizje të Devës u sigurua pajtimi për konceptin e shtetit të ri shqiptar me regjencë në krye me Mehdi Frashërin dhe një qeveri me prani të ndieshme të Grupit Kosovar:Kryeministri Rexhep Mitrovica,Ministri i mbrëndshëm Xhafer Deva dhe Ministri i arsimit Rexhep Krasniqi.Kutohet,kjo qeveri nuk u shikua me sy të mirë në terë Shqipëri,e sidomos në jug ku partia komuniste kishte agjenda tjera.Këto fleta dhe tjera ruhen me kujdes të madh të vetrani Idriz Lamaj, miku dhe bashkëpunëtori i ngushtë i Xhafer Devës,i cili e trashigoi nga bashkëshortja e Devës nja 1000 faqe me korespodenca dhe shkrimet e tij në disa gjuhë.Z.Lamaj,i cili botoi disa libra me vlerë për historinë shqiptare,u mbeshtet në këtë mori dokumentash për ta paraqitur më ndryshe Devën në librin e tij “Xhafer Deva në dritën e letrave të veta dhe zbulesa tjera të mërgatës” që doli në New York më 2002 dhe u ribotua në Prishtinë më 2022 . Tani,me bujarinë e vet të njohur(i dhuroi Arkivit të Kosovës 15 mijë dokumente më 2021) na lejoi që ti botojmë këtë shkrim origjinal të Devës,e shkruar me makinë me dorën e vet,si kontribut për një qasje më objektive të figurës së Devës,për çka meriton një diskutim në një konferencë shkencore me rastin e 45 vjet të vdekjes.Në fund,vlen të theksohet se Xh.Deva, i lindur në Mitrovicë më 21 shkurt 1904, nuk arriti të mësojë gjuhën amëtare në shkollë,por e kreu shkollimn në serbish dhe vazhdoi shkollimin duke mësuar shumë gjuhë(serbisht,rusisht, turqisht,gjermanisht, italisht dhe anglisht). Shkrimi është në gegnishte të rrjedhshme që e mësoi në shtëpi dhe e ruajti më vonë në mërgim qoftë në diskutimet ose shkrimet e tij.Tani ky shkrim me vlerë i Devës do të botohet për herë të parë në revistën mujore “Shënja” të Shkupit me rastin e 45 vjetori të vdekjes.

Albanian-American Women’s Association në Chicago organizoi festës e gruas

by

Albanian-American Women’s Association organizuan një mbrëmje madhështore në Chicago ku të ftuar ishin edhe anëtarë të Vatrës dega e Chicagos së bashku me kryetaren saj Mirela Kanini. Kjo mbrëmje u organizua ne vigjilje të festës ndërkombëtare të grave dhe atje u ndanë çmime të ndryshme për gra dhe vajza të cilat kane dhënë dhe japin një kontribut të shquar ne shoqëri dhe na bëjnë krenarë. Ndër çmimet që u ndanë ishin:Kimete Abdullai – Women of the year.Lirie Milla Ceja- Emerging women of the year.Suzana Kombi- Teacher of the year.“Hajde Shqiperia” outstanding community engagement e ftuar ishte dhe këngëtarja Vojsava Alia. Atmosfera e këndshme festive gjatë mbrëmjes tregoi edhe njëherë vlerat e pamohueshme të komunitetit shqiptar në Chicago dhe në këtë rast atë të grave, nënave dhe motrave tona të mrekullueshme.

SENATOR MENENDEZ: THE VOICE OF AMERICAN REASON AND JUSTICE

by

“Peace is achieved with the recognition of Kosova by Serbia, not with a mono-ethnic association”.

By MSc. Agim Aliçkaj

The very well-known Senator Robert Menendez holds a very important position. He is the Chairman of the Committee on Foreign Relations in the US Senate. This Committee is considered one of the most powerful and prestigious in the Senate, due to its long history, broad influence on U.S. foreign policy, jurisdiction over all diplomatic nominations, as the only Senate Committee to deliberate and and confirm international treaties.

         A Doctor of Jurisprudence, Senator Menendez has been in the public service of the American people for fifty years and has held various important positions. His knowledge and commitment to human rights anywhere in the world can be compared to the legendary Congressman Tom Lantos. As a child of an immigrant family who fled from Cuba, he understands very well the persecution of innocent people by communist and fascist regimes such as Cuba and Serbia. 

         His speech at the meeting with the Albanian American community organized by the Albanian American Civic League led by the living heroes of the Albanian nation Joe DioGuardi and Shirley Cloyes DioGuardi was historic. His positions are clear, reasonable, well argued, fair and strong. His knowledge, even in details, about the conflict between Serbia and Kosova is impressive.

         “The permanent solution cannot be achieved with bad short-term decisions”, Menendez said. “Kosova has accepted Ahtisaari’s plan and Serbia should do the same. The Constitution of Kosova, based on this plan, guarantees all the rights of the Serbian minority. There are misuses on their part, in municipalities with a Serbian majority the Albanian language is not taught, while in those with an Albanian majority Serbian is taught”. 

         “Peace is achieved with the recognition of Kosova by Serbia, not with a mono-ethnic association, which creates ethnic divisions and undermines the functioning of the state. The recognition of independence comes first, everything else is connected and can be resolved with it. This is not only right for Kosova, but also for the Balkans and for the national interest and security of the United States”.

         His disagreement with the State Department demonstrates the beauty of democracy and the genius of the American Constitution. Two different branches with different opinions. The US administration, as an executive branch, has ample room for tactical decisions in foreign policy. But, in the long run, their actions must be explained and harmonized with the legislative branch, consistent with American strategic interests.

         American diplomats will have a hard time justifying their recent actions in the Western Balkans before the US Senate Foreign Relations Committee. The Serbian minority in Kosova has more rights and privileges than any other minority in the world. Albanians in southern Serbia are denied basic human rights. The principle of self-determination cannot be applied at will, just because someone does not like the country they live in.

         How can they justify support and appeasement of Serbia, an autocratic hegemonic state, a constant troublemaker and permanent destabilizer of Europe?! How can they undermine and threaten Kosova, a peaceful and democratic state created by America itself, with the most pro-American people in the world?! Explanation with temporary geostrategic interests will not be enough to override the enduring sacred American values ​​of justice, tolerance, diversity, and inclusion.    

         The majority people of Kosova have elected Prime Minister Albin Kurti and President Vjosa Osmani to rescue Kosova. They must resist the unfair international pressure for pure Serbian ethnic association and other harmful concessions at the expense of the country they represent. 

         Kosova has no obligation to accept the agreement which was found unconstitutional by the Constitutional Court.

         The Kosova leadership must refuse it even if the international diplomats are unhappy, even if they do not meet with them, even if they do not give them visas, even if they threaten them with sanctions and isolation. The Albanian diaspora will be mobilized and will have the strength to support Kosova’s position in every aspect. If they are ousted from power, the people of Kosova will vote them in again with 80% of the majority. 

         If Serbia dares to enter the adventure of war, it will end badly for them. The Balkans will be engulfed in flames. Kosova will become Serbia’s grave.

         With begging and concessions, Serbia will never recognize Kosova. 

         There is only one solution to this conflict created by Serbia. Recognition of Kosova’s independence by the five EU countries that have not yet done so and accelerated NATO membership. Only in this way can peace and security be guaranteed. If the Western countries are not ready to do it, the dialogue with Serbia is meaningless.

         Senator Menendez’s voice of wisdom, reason and justice in this regard must be considered. His public statement is an extremely important step in the right direction.

         The right of the people of Kosova to exist and live freely in peace and harmony with neighboring countries must be respected.

Excerpts from my speech at the meeting: 

DEAR SENATOR MENENDEZ,

         Thirty-two years ago I left Kosova with my family, escaping the Serbian state oppression. We came to America, the best country in the world, the land of democracy, justice and opportunity. We are living the American dream just like my friends here and thousands of other Albanian-Americans across the country.

         We want people in Southeast Europe to live the same dream in peace and prosperity. Unfortunately, this is hindered by the aggressive behavior of only one country, the hegemonic chauvinist state of Serbia aided and abetted by Russia.

         Serbia is an aggressor, which has caused four wars and two genocides in Bosnia and Kosova. Serbia has not changed a bit. It is trying to achieve the same goals as the war criminal Milosevic, using different methods. The Serbian people have been brainwashed with lies and propaganda and poisoned with hatred for Albanians and other surrounding nations. Denazification of Serbia is necessary to give peace a chance.

          In April 2002, President Biden said “Until the Serbian people look themselves in the face and understand what their leaders have done in their name, they will not be able to shed this notion of victimization, they can never cure themselves of the disease that they are the oppressed… and this cycle will continue and continue”. This cycle is continuing today.

         The Albanian people are ready to move forward and join democratic Europe. They do not hate the Serbian people. They hate the Serbian state that has tried to exterminate them in coordination with the Orthodox Church and the Serbian Academy of Sciences. Their dark plans are written and documented. Kosova does not seek revenge, but expects Serbian criminals to be brought to justice.

         In February 2021, President Biden said that “the agreement to normalize relations must be centered around mutual recognition.” He knows this matter better than anyone. He knows how Serbian politicians lie, pretend, deceive, fabricate and play the victim. 

         It is beyond any imagination why are European and American diplomats trying to change his direction. It is so painful to see an American ambassador saying that he is sorry that Serbia was bombed for committing genocide. Even more so another American diplomat who threatens the democratically elected government of Kosova. We hope you can personally contact President Biden and find a way to stop this unprecedented injustice.

         Hospitality and the code of honor called Besa are great values ​​of the Albanian tradition. It is considered that the house belongs to the guest and God. Based on this tradition, the Albanian people saved all the Jews who lived or arrived in Albanian lands during the Holocaust. I am very proud that my father Arif Alickaj was part of this all-Albanian effort. Our house today belongs to you Senator Menendez, the guests and God.

         May God bless American people! 

         May God bless Albanian people!