Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Miratohet Ligji mbi krimet e komunizmit ne Florida

by

Nga Moza Boletini

New York/


Governatori i Shtetit ne Florida, Ron DeSantis, njoftoi me date 9 Maj 2022, se ne te gjitha shkollat e mesme publike te Floridas do te perkujtohet cdo vit “Dita e Viktimave te Komunizmit” me 7 Nentor. Nxenesit do te informohen e edukohen mbi genocidin e persekutimin nen rregjimet komuniste neper bote, perfshi ketu edhe partine komuniste te Kines e Bashkimin Sovietik. Ky ligj u miratua unanimisht kete vit nga Senati dhe Kongresi i Floridas.Governatori DeSantis u shpreh se: “Qytetaret e Florides, sidomos studentet tane, do te mesojne per krimet e komunizmit, per diktatoret neper bote qe kane qene ne krye te regjimeve komuniste dhe per qindra miljona njerez qe kane vuajtur dhe ende vuajne nen peshen e kesaj ideologjie. Organizata e Viktimave te Komunizmit ka vleresuar se regjimet komuniste kane shkaktuar humbjen e rreth 100 miljone jeteve nepermjet persekucioneve politike apo religjioze, nga skamja dhe uria masive, si dhe duke kryer krime te renda ndaj njerezimit gjate shekullit XX. Ne krye te ketyre regjimeve – vijoi DeSantis – qendron partia komuniste e Kines, e cila eshte perllogaritur t’i kete marre jeten 80 miljone shtetasve kineze.Ligji amerikan aprovuar ne Florida kete vit, thote gjithashtu se “Mbi 100 vjet kane kaluar nga Revolucioni Bolshevik ne Rusi si dhe krijimi i qeverise se pare konuniste nga Vladimir Lenin, qe coi me pas ne dekada represioni e dhune nga regjimet komuniste neper bote. Ligji gjithashtu ve ne dukje se qeverite komuniste kane shkelur idealet e lirise, prosperitetit dhe dinjitetit te jetes njerezore dhe kane ngritur ne krye diktatore totalitare si Josef Stalini, Vladimir Lenin, Mao Zedong e Pol Pot. Sipas studiuesve e historianeve, regjimi Mao mund te kete shkaktuar me shume se 80 miljone viktima ne njerez midis viteve 1949 deri ne vdekjen e tij ne 1976.Grupime te te drejtave te njeriut si dhe disidente, thone qe partia komuniste e Kines, qe zyrtarisht eshte ateiste, vazhdon represionin me ligjet e Maos, duke persekutuar grupime njerezish perfshi ketu edhe Falung Gog, Uyghuret e te krishteret.Instruktimi mbi tmerret e komunizmit ne Florida do te nisi ne vitin shkollor 2023 – 2024. Sipas historise, komunizmi u instalua ne qeverine ruse nga bolsheviket pas rrezimit te Carit, qe coi ne krijimin e Bashkimit Sovjetik. Florida ka nje numer te konsiderueshem banoresh, te cilet jane larguar nga shtetet e tyre komuniste, sidomos shtetase te Kubes, te vendosur ne Amerike pas ardhjes se Fidel Kastros ne fuqi ne 1959. Te shumte jane gjithashtu shqiptaret e larguar nga Shqiperia, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e trevat e tjera shqiptare, per shkak te persekucionit sllavo-komunist, e jane vendosur ne Florida apo shtetete te ndryshme te Amerikes. Ky projektligj eshte mjaft i rendesishem, pasi femijet dhe brezat e periudhes post-komuniste, do te marrin informacionin e duhur mbi genocidin ne vendet ish-komuniste ku pershihet edhe Shqiperia, qe perjetoi nje nga diktaturat me te egra ne Europe.

Joseph J. DioGuardi letër Kryeparlamentares Nikolla: Shpëtoni Butrintin

by

Dr. Lindita Nikolla

Kryetare e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë Bulevardi “Dëshmorët e Kombit”, Nr. 4

Tirana

Shqipëri

Dërguar me postë elektronike Sekretarit të Kuvendit: genci.gjoncaj@parlament.al Më 22 prill 2022

Ref: Menaxhimi i Vendit të Trashëgimisë Botërore të Butrintit

E nderuara Kryetare Nikolla,

Po ju shkruaj si ish anëtar i Dhomës së Përfaqësuesve të Shteteve të Bashkuara nga shteti i Nju Jorkut, 1985-1989, duke iu referuar një raporti në Zërin e Amerikës, të datës 6 prill 2022 lidhur me situatën në Vendin e Trashëgimisë Botërore UNESCO të Butrinti, të titulluar: “Qeveria shqiptare vendos menaxhimin e Butrintit nga një fondacion”, tek https://www.zeriamerikes.com/a/6517829.htmlMe sa duket, Qeveria e Shqipërisë, nën ndikimin e Fondacionit Shqiptar – Amerikan të Zhvillimit, ka ndryshuar Ligjin për Trashëgiminë Kulturore për të lejuar një fondacion privat që të menaxhojë Parkun Kombëtar të Butrintit. Më tej, nga raporti në Zërin e Amerikës mësova se një zonë e konsiderueshme prej rreth 800 hektarësh nuk do të ketë nivelin e pêrparshëm të mbrojtjes, “duke i hapur kështu rrugën zhvillimit të turizmit”.

Së fundi, mësova për shqetêsimet e thella të shprehura nga qytetarë të shquar të Shqipërisë, si p.sh. Prof. Neritan Ceka, arkeolog me famë ndërkombëtare dhe ekspert i dorës së parë për Butrintin, por të trazuar nga kjo gjë janë edhe shkencëtarë dhe ekspertë të tjerë shqiptarë.

Kam mendimin se këto zhvillime ngrenë pikëpyetje serioze për ruajtjen dhe integritetin e Butrintit, por edhe nëse një entitet i bazuar në SH.B.A., siç është Fondacioni Shqiptar – Amerikan i Zhvillimit, vepron në Shqipëri në shkelje të të politikave të qarta dhe të mirëpërcaktuara të qeverisë amerikane lidhur me menaxhimin e parqeve kombëtare.

Me të vërtetë, ju mund të keni dijeni se parqet tona shumë të vlerësuara në Amerikë menaxhohen ekskluzivisht dhe vetëm nga Shërbimi Kombëtar i Parqeve {National Park Service], një agjenci brenda Departamentit të Punëve të Brendshme të Qeverisë Amerikane. Në menaxhimin e tyre nuk përfshihen as fondacone private, as partneritete publike private, dhe as ndonjë model i ri apo “hibrid”.

Përse, atëhere Qeveria Shqiptare, nën mveshjen dhe ndikimin e Fondacionit Shqiptar – Amerikan të Zhvillimit, është kaq e merakosur dhe e gatshme që të eksperimentojë një model të ri menaxhimi “hibrid” apo partneriteti privat publik?Unë kam ndërmend që këto probleme t’i ngre me agjencitë e duhura në Qeverinë Amerikane, si dhe me miqtë e mi në Kongresin Amerikan.

Por dua që të sigurohem që, meqenëse Shqipëria, të paktën teorikisht, është demokraci kushtetuese parlamentare, atëhere Anëtarët e Kuvendit të Shqipërisë duhet të përfaqësojnë zgjedhësit dhe t’u përgjigjen interesave të tyre, dhe jo liderëve të partive ose pushtetit ekzekutiv.

Me të vërtetë, në përvojën time në detyrë publike qëllimi im si kongresmen ka qenë zbatimi i Kushtetutës së SHBA-së dhe përcjella e zërit, interesave dhe përparësive të zgjedhësve të mi, dhe unë mund t’ju them se kam pasur raste të panumërta kur kam kundërshtuar “vijën e partisë”, duke votuar sipas ndërgjegjes time si dhe interesit të zgjedhësve të mi.

Së fundi, Shqipëria sivjet feston 110 vjetorin e Pavarësisë. Vallë a beson ndokush se Shqpëria nuk i ka kapacitetet dhe burimet për të menaxhuar vetë Butrintin, por në vend të kësaj, është e gatshme që t’ja dorëzojë menaxhimin një fondacioni privat, të frymëzuar, të krijuar dhe të kontrolluar nga një entitet i huaj, siç është Fondacioni Shqiptar – Amerikan i Zhvillimit?

Prandaj ju sugjeroj me respekt që: Të ushtroni detyrimin tuaj kushtetues dhe të nisni pa humbur kohë procedurat parlamentare për të shfuqizuar shtegun juridik të krijuar nga nenet 171-173 të Ligjit të Trashëgimisë Kulturore 27/2018 të Shqipërisë.

Është vërtet tronditëse që të mësojmë nga një intervistë televizive e kohëve të fundit të arkeologut të shquar, Prof. Apollon Baçe, se disa nene “të ligjit [të lartpërmendur] u hartuan me ndërhyrjen e” Michael Granoff. Besoj se ju keni dijeni se Neni 1, Seksioni 1 i Kushtetutës së SHBA shpall se: “I gjithë Pushteti ligjvënës i takon Kongresit të Shteteve të Bashkuara, që përbëhet nga Senati dhe Dhoma e Përfaqësuesve”.” Asnjë person privat në Amerikë, madje as Presidenti i Shteteve të Bashkuara, nuk ka pushtetin për të hartuar apo miratuar ligje.

Në rast se ajo çka pretendon Prof. Baçe është e vërtetë, unë kam të drejtë të pyes se si është e mundur në Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë që një qytetar privat i huaj t’i mveshë vetes “pushtetin e ligjvënësit” apo të fusë dispozita ligjore në Shqipëri?!

Sa përputhet ky veprim me Kushtetutën dhe ligjet e repubikës tuaj, dhe çfarë mund të bëni ju për të rivendosur dhe rikthyer dinjitetin dhe sovranitetin e Kuvendit tuaj përballë një akti të tillë arrogant dhe të hapur të një ndërhyrjeje të jashtme? Po ashtu, sugjeroj që: Të bllokoni dhe të hidhni poshtë çdo projektligj vijues që i çel rrugën këtij akti, dhe që paraqitet nga qeveria në periudhën e tashme dhe/ose në të ardhmen e afërt që do të përfundonte transferimin de facto të menaxhimit të Butrintit në duart e Fondacionit Shqiptar – Amerikan të Zhvillimit;

Të udhëzoni organizmat e duhura të qeverisë shqiptare që të shqyrtojnë mundësinë e lidhjes së një marrëveshjeje binjakëzimi me Shërbimin Kombëtar të Parqeve të SHBA-së, me qëllimin që të adoptohet përvoja, dija dhe praktikat më të mira të tij për menaximin e parqeve aq të çmuara dhe unike kombëtare të Shqipërisë, dhe kjo gjë të bëhet vetëm dhe ekskluzivisht nga populli i Shqipërisë, sikurse është edhe politika dhe tradita vijuese në Amerikë.

Për sa më sipër, mbetem. Znj, Kryetare, në dispozicionin tuaj për çfarëdo pyetje ose mbështetje tjetër për këtë çështje shumë të rëndësishme.

Sinqerisht,

Joseph J. DioGuardi

VATRA DO NDEROJË LEGJENDËN E BOKSIT XHEVDET PECI MË 15 MAJ 2022

by

Federata Panshqiptare e Amerikës Vatra në bashkëpunim me familjen dhe miqtë, do të nderojë në një ceremoni solemne homazhi e vlerësimi legjendën e boksit shqiptar Xhevdet Peci. Ceremonia e nderimit do të zhvillohet në selinë qëndrore të Vatrës ditën e Dielë më 15 Maj 2022 në orën 11 AM. Ftohet komuniteti të bëhet pjesë e kësaj ceremonie nderimi, homazhi e vlerësimi. Xhevdet Peci u nda nga jeta më datë 9 maj 2022 në moshë 67-vjeçare. Ai lindi në  Zhazhë të Mitrovicës. Sukseset e Xhevdet Pecit në boks janë: (1975 – 1983) – Katër here kampion i ish-Jugosllavisë në konkurencën individuale, (1975 – 1983) – Pesë here kampion i ish-Jugosllavisë në konkurrencen ekipore, (1978) – Kampion Ballkanikë, (1981) – Kampion Ballkanikë për herë të dytë, (1999  – deri me sot ) – kryetar e këshilit profesional së federatës boksit të Kosovës, (2000) – Qyteti i Mitrovicë-s e zgjedh sportistin e shekullit.

U prehtë në paqë shpirti i kampionit të madh Xhevdet Peci.

Niçe

by


Astrit Lulushi/

Niçe ishte ithtar i Nihilizmit, filozofi, sipas të cilës vlerat më të larta zhvlerësojnë vetveten. Nihilizmi, me fjalë të tjera, është besimi se nuk ekziston asnjë qëllim objektiv ose pikë për jetën. Si lindi kjo gjendje? Është pasojë e “vdekjes së Zotit”, thotë Niçe. Kur realiteti nuk shihet nga një pikë e qartë e “syrit të Zotit”. Vdekja e Zotit do të thotë që kërkimi i së vërtetës nuk konsiderohet më qëllimi i jetës njerëzore – se e mira dhe e keqja, e drejta dhe e gabuara, e larta dhe e ulëta nuk janë gjë tjetër veçse preferenca arbitrare dhe subjektive.
Kur Niçe e karakterizon nihilizmin si proces përmes të cilit “të vërtetat më të larta” – objektiviteti, arsyeja, e vërteta – “zhvlerësojnë” veten, ai ka parasysh se e vërteta nuk është diçka për të cilën duhet të angazhohemi. Ai e shpreh këtë mendim në mënyra të ndryshme, një prej të cilave është vdekja e Zotit. Ideja është se vetë feja vret Zotin. Për këtë arsye, ajo zhvillon institucionin e Rrëfimit, i cili na mundëson të hetojmë përvojën tonë të brendshme me ndershmëri dhe vërtetësi. Qeniet njerëzore janë shumë të mira për të mashtruar veten, kështu që njeriu duhet t’i komunikojë mendimet e brendshme dikujt që mund t’i shohë ato. Sa më shumë që mësojmë për origjinën e besimeve fetare, aq më të pabesueshme bëhen.
Duke u udhëhequr nga ideja se e vërteta objektive është vlera më e lartë, çoi në zbulimin se nuk ka vlerë objektive, se e vërteta nuk është më e rëndësishme se çdo gjë tjetër dhe se asgjë nuk ka rëndësi pse jemi këtu. Ndjenja e çorientimit dhe e paqëllimit që lind nga kjo dialektikë është “nihilizëm”. Por dikush mund të ketë një nga dy qëndrimet ndaj kësaj gjendje. Në një shënim tjetër të Niçes thuhet:
“Nihilizëm. Është e paqartë: Nihilizmi si shenjë e fuqisë së shtuar të shpirtit: si nihilizëm aktiv. Nihilizmi si rënie dhe recesion i fuqisë së shpirtit: si nihilizëm pasiv.”
Një nihilist pasiv e sheh kolapsin e vlerës objektive si shkatërrim të të gjithë vlerës dhe nuk është në gjendje të gjejë ndonjë qëllim që ia vlen të ndiqet. Një nihilist aktiv e sheh rënien e vlerës objektive si një mundësi për të sajuar dhe ndjekur qëllimet e veta. Një lloj personi – që Nietzsche e quan “shpirt i lirë” – do të gjejë një kulturë në të cilën gjithçka është e diskutueshme dhe e pasigurt emocionuese, sepse një kulturë e tillë ofron mundësi për krijimin e vlerave të reja. Pra, nëse “nihilist” do të thotë “nihilist pasiv”, atëherë Niçe nuk e shihte veten si nihilist. Por nëse do të thotë “nihilist aktiv”, ai e bëri, ose të paktën shpresonte për ngritjen e nihilistëve aktivë.

HASAN PRISHTINA, NJË AMANET I DYFISHTË QË SHKOI NË VLORË

by

Mehmet Prishtina*

Të ndruar motra dhe vëllezër, të nderuar njerëz të mirë të Vlorës, I nderuari Kryetar i Bashkis Vlorë z. Dritan LeliI nderuari Minister i Mbrojtjes së Republikes së Kosovës z.Armned Mehaj I nderuari kryetar i kryqytetit të Kosovës z. Perparim Rama,sot para jush vjen një amanet i dyfisht nga Kosova. Amaneti i parë është vet historia Kosovës që është ngusht e lidhur me Vlorën e Pavarësisë, me Vlorën e Ismail Bej Qemalit, kurse amaneti i dytë është i babait tim të ndjerë si detyrim moral për mua, që u vra në një ballafaqim me forcat serbe në Drenicë. Ky amanet sot ndodhet para jush, është shtatorja e kolosit tonë Hasan Prishtina, e derdhur në bronx nga skulptori nga Mitrovica, Sabri Behramaj, një vepër kjo artistike e punuar me dashuri e përkushtim të madh krijues. Prandaj, shfrytëzoj rastin që sot publikisht të faleminderoj Sabriun për këtë vepër që u bë edhe shkas të jemi sot bashkë të gjithë në Vlorën tonë të lavdisë dhe bujarisë, aty ku në shiritin e kohës na rikthehet edhe një herë ballkoni prej ku u valvit për herë të parë flamuri i shtetit të pavarur shqiptar si dhe fama e burrave të Kaninës, prej ku doli figura markante e Ismail Bej Vlorës.Hasan Prishtina që moti e kishte vendin në Vlorë, aty ku ai fizikisht, intelektualisht e shpirtërisht ishte i lidhur, por rrethanat e kohës, që dijnë nganjëherë të jenë edhe absurde, ndikuan që të ndodhë një shkëputje në mes të vet figurës së Hasan Prishtinës dhe Vlorës si piemont i pavarësisë së Shqipërisë. Dhe tani, jo vetëm që po e kthejmë në vend një padrejtësi të shtresuar me dekada, por po vendosim edhe një komunikim të përhershëm e të pandërprerë në mes të këtij kolosi dhe brezave të ardhshëm, me qëllim të ruajtjes së vazhdimësisë historike e kombëtare të procesit të shteformimit shqiptar.Kjo edhe për faktin se Hasan Prishtina, jo vetëm që ishte një nga arkitektët kryesor të Pavarësisë së Shqipërisë, por, ai me dijen, guximin dhe largpamësinë vizionare i dha kombit tonë dinjitetin përfaqësues në arenën e madhe diplomatike të kombeve tjera. Ky përfaqësim fillimisht buronte nga brenda, sepse ai me besnikëri dhe devotshmëri të lartë i përfaqësoi krahinat shqiptare që nga Shqipëria e mesme e deri ato të jugut të Shqipërisë në negociatat me autoritet turke në prag të shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Duke qenë anëtar i kabinetit të parë qeveritar të Ismail Qemalit, pastaj edhe kryeministri i tetë i Shqipërisë, Hasan Prishtina, gjithë trajektoren e veprimit të tij politik e kombëtar e kishte të përqëndruar në krijimin e rrethanave për një atdhe të përbashkët të shqiptarëve. Por, gërshërët e konferencave ndërkombëtare e pamundësuan realizimin e këtij projekti… Sot kur në Vlorën tonë të lavdisë dhe dinjitetit kombëtar po e përjetësojmë figurën e Hasan Prishtinës në formë të kësaj shtatoreje të bukur, s’ka si të mos faleminderojmë të gjitha ato subjekte, individë, institucione e segmente shtetërore këtu në Shqipëri, sidomos Bashkinë e Vlorës, për nderin që po i bëhet sot figurës së Hasan Prishtinës, duke e vendosur atë në një hapësirë mjaft të dinjitetshme, në një diagonale me figurën markante të Ismail Bej Vlorës, me çka po plotësohet edhe një mozaik i munguar i kujtesës urbane në këtë qytet historik me rënëdisi jetike për gjihë shqiptarët. Hasan Prishtina udhëtoi nga Mitrovica në Vlorë i shoqëruar nga trupat e Forcave të Sigurisë së Kosovës, prandaj një faleminderim i sinqertë shkon edhe për ta, duke veçuar me këtë rast kontributin e ministrit të Mbrojtjes së Republikës së Kosovës. Z. Armend Mehaj, i cili vuri në dispozicion një prej segmenteve më të shenjta institucionale të shtetit tonë – FSK-në Personalitetin e Hasan Prishtinës nuk mund ta shohim të shkëputur nga proceset nëpër të cilat kaloi edhe Kosova, prandaj shfrytëzoj rastin që të faleminderoj për kontriburtin e tyre atdhetar edhe çlirimtarët tanë që padrejtësisht sot ndodhen në Hagë, si dhe gjithë pjesëmarrësit dhe veteranët e Ushtrisë së Lavdishme Çlirimtare të Kosovës. Sepse vetëm lufta heroike dhe flijimi për liri i ushtarëve të UÇK-së, prodhoi krenarinë e madhe kombëtare të cilën Hasan Prishtina paraprakisht e kishte projektuar në platformëm e veprimti të tij politik e kombëtar. Pra, duke qenë ndjekës të rrugës së Hasan Prishtinës, klasa politike shqiptare ka shanse ideale që të konsolidoj strategjinë shtendërtuese, jo vetëm me fjalë por edhe me vepra konkrete, ashtu siç veproi Hasan Prishtina, i cili ishte një shembull i rrallë në historinë tonë kombëtare, duke mos marrë asgjë nga politika, por vetëm duke i dhënë asaj gjithçka të shtrenjtë. Hasan Prishtina shqiptarisë i dha modelin e politikanit që nuk blihet as nuk shitet në këmbim të kauzave të huaja politike. Ai ndërtoi kauzën e tij dhe e zgjeroi në gjithë hapësirën shqiptare, që nga Juniku, në Shkup, që nga Drenica në Labëri, që nga Prishtina në Plavë e Guci.Duke iu faleminderuar gjithë juve që keni ardhë sot nga e gjithë Shqipëria, Kosova, Maqedonia, dhe nga viset tona shqiptare në Mal të Zi, Serbi e gjetiu, në emër të familjes së gjerë të Hasan Prishtinës u shprehim mirënjohjen tonë të thellë me një zotim se doktrina hasaniste do të jetë pjesë e angazhimit tonë të vazhdueshëm kombëtar.

*Fjalimi me rastin e inaugurimit të shtatores së Heroit kombëtar Hasan Prishtina në Vlorë!