Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Albanian Independence Day Celebration

by

Nancy Kajo/

On Friday, November 14, 2025, Bethany Hall at Seton Hall University was filled with over 300 guests for the 2nd Annual Albanian Independence Day Celebration, organized by the Albanian Student Organization under the leadership of its president and founder, Nancy Kajo. The evening brought together students from Montclair State University, Manhattan University, Rutgers University–Newark, Rutgers University–New Brunswick, Fordham University, and St. John’s University, as well as representatives from organizations such as Federsta Vatra, Shoqata Ulqini, Shoqata Dibra, the Albanian Knights Club, the Port Authority Police Department Illyrian Association, and the Albanian American Cultural Center of Riverdale.

The program opened with a solemn introduction by the Port Authority Police Department Pipes and Drums and Honor Guard, followed by the playing of the national anthems. The Albanian national anthem was beautifully performed live by Ilsi Ademi. Throughout the night, guests enjoyed live music by Edmond Nikolla and Dritan Papa, creating a festive and deeply patriotic atmosphere. Distinguished guests included Miss Globe USA Samantha Sarelli, Albanian social media personalities Rrok Merdita and Blerim Nikeziq, and professional boxer Reshat Mati, whose presence highlighted the strong connection between Albanian youth, culture, and global achievement.

The Guest of Honor and Keynote Speaker for the evening was Emina Cunmulaj Nazarian, whose powerful remarks inspired the audience and helped mobilize even greater support for the event’s charitable mission. All funds raised from the celebration will benefit the 24-hour Development Center for Persons with Disabilities in Vlorë, Albania, making the night not only a celebration of Albanian independence and identity, but also a concrete act of solidarity with some of the most vulnerable members of our community abroad.

A special acknowledgment is also due to Chief Gloria Frank, Chief of Agency Affairs, whose presence and support underscored the strong partnership between the Port Authority and the Albanian-American community at this event.

Opening prayers were then offered by Fr. Gerald Buonopane and Imam Gazmend Aga, setting a meaningful and unifying tone for the evening.

The work of the Albanian Student Organization’s executive board—Dr. Ines Murzaku, Nancy Kajo, Sylvia Bojkovic, Arta Boljevic, Matilda Mbrati, Denisa Zuta, Fiona Meto, Ari Kadrija, and Erjon Mersimi—was essential in making the evening a success.

Historike, Kosova fiton në Slloveni 2-0 dhe arrin në “Play-Off” të Kampionatit Botëror 2026

by

Sokol Paja/

Historike, Kosova në futboll fitoi bindshëm në Slloveni 2-0 dhe arriti të sigurojë pjesëmarrjen në “Play-Off” të Kampionatit Botëror të futbollit 2026. Një fitore e jashtëzakonshme që gëzon kombin tonë. Pas suksesit të Shqipërisë në futboll, Kosova tregoi një nivel të lartë duke përmbysur çdo skeptik, me lojë, rezultate, klas dhe elegancë. Goli i shënuar nga Asllani në minutën e 6-të i dha garanci e siguri Kosovës duke administruar dhe dominuar ndeshjen që nga minuta e parë e takimit. Autogoli në minutën e 64-rt nga Karcincik vrau përfundimisht shpresat e Sllovenisë duke realizuar ëndrrën e Kosovës për të qenë 1 hap larg pjesëmarrjes në Kupën e Botës 2026. Pas 5 ndeshjesh në Grupin B Kosova arriti të grumbullojë 10 pikë: 3 fitore, 1 barazim, 1 humbje. E vendosur mirë në fushë, me pasime të sakta, mbrojtje hermetike, qarkullim të topit e kundrasulme të shpejtë zunë në befasi Slloveninë e cila mund të pësonte disa gola. Teknika e lartë e Avdullahut e Muslisë, pjekuria e Rrahmanit e Muriqit, energjia e Gallapenit e Hajdarit eklipsuan një ekip favorit në letër. Është mahnitëse rritja cilësore e Kosovës në futboll ku afrimet e lojtarëve të rinj e kanë kthyer Kosovën në një ekip të fortë e të frikshëm për çdo kundërshtar. Forca Kosovë, krenari e kombit tonë.

Biblioteka Kombëtare e Rumanisë prezantoi veprat grafike të artistit shqiptar Gentian Zekës

by

Biblioteka Kombëtare e Rumanisë, në bashkëpunim me Shoqatën Lidhja e Shqiptarëve të Rumanisë, zhvilloi të enjten, më 13 nëntor 2025, në orën 18:00, çeljen e ekspozitës së grafikës dhe vizatimit “Amprente și semne / Gjurmë dhe shenja”, të artistit të njohur shqiptar Gentian Zeka. Ekspozita u hap në sallën “Dealu Spirii” dhe u prit me interes të madh nga komuniteti kulturor, studiues, artistë dhe dashamirës të artit.

Në hapjen e aktivitetit përshëndeti parlamentari rumun dhe përfaqësuesi i pakicës së shqiptarëve të Rumanisë, Bogdan Alin Stoica, si dhe Dr. Radu Săvulescu, kryetar i ALAR-it, të cilët theksuan rëndësinë e bashkëpunimit kulturor rumuno-shqiptar dhe mbështetjen e vazhdueshme për promovimin e krijuesve shqiptarë në Rumani. Gentian Zeka, i lindur në vitin 1957 në Pogradec, është një nga artistët më të spikatur të artit bashkëkohor shqiptar. Ai ka përfunduar studimet në Akademinë e Arteve të Bukura në Tiranë. Ekspozitat e tij janë paraqitur në Austri, Gjermani, Rumani, Maqedoninë e Veriut, Suedi, Shqipëri e gjetkë, ndërsa veprat e tij gjenden në koleksione private në SHBA, Angli, Francë, Australi, Itali, Rumani dhe shumë vende të tjera. Ai është vlerësuar me çmimet “Vangjush Mio” – Çmimi II (2006) dhe Çmimi I (2008), në kuadër të Konkursit Kombëtar të Arteve Pamore në Shqipëri.

Grafikat e Zekës janë bizhuteri formash, linjash, aluzionesh dhe sugjerimesh, të frymëzuara nga format e pasura të natyrës dhe të realizuara me një finesë, elegancë dhe hijeshi të veçantë. Në ekspozitën „Amprente și semne”, artisti eksploron shprehësinë e vijës dhe të formës, duke ofruar një udhëtim delikat e poetik në memorien vizuale dhe shpirtërore të njeriut bashkëkohor. Kritika e cilëson artin e tij si një “poezi të dritës”, ku estetika ndërthuret në mënyrë organike me reflektimin filozofik dhe dimensionin e brendshëm shpirtëror.

Në hapjen e ekspozitës morën fjalën edhe Luiza Emilia Persu, piktore, në emër të Unionit të Artistëve vizualë të Rumanisë, si dhe piktori Nicolae Ionescu, i cili ishte dhe kuratori i ekspozitës si dhe kritiku i artit Luan Topçiu, të cilët vlerësuan thellësinë konceptuale dhe origjinalitetin e shprehjes artistike të Zekës. Folësit vlerësuan piktorin dhe grafistin Gentian Zeka, si një mjeshtër i rrallë për rafinamentin, sqimën, elegancën, thellësinë e mesazhit, forcën krijuese, duke e quajtur një artist të madh bashkëkohor. Ekspozita u zhvillua në kuadër të edicionit të VII-të të Ditëve të Kulturës Shqiptare në Rumani, një program kulturor i organizuar nga Shoqata “Lidhja e Shqiptarëve të Rumanisë” (ALAR), që synon të forcojë dhe pasurojë dialogun kulturor mes Shqipërisë dhe Rumanisë.

LEWIS – LUIGI ALBANESE (27 prill 1946 –1 dhjetor 1966), NJË HERO I AMERIKËS

by

Kolec P. Traboini/

Një hero, fituesi i Medaljes së Nderit të Ushtrisë Amerikane.

I lindur në Vinçenca, Veneto në Itali, Luxhi Albanese në moshë të vogël erdhi megjithë prindërit në Amerikë duke u vendosur në Seatle, shteti Washington. Mbaroi shkollën e mesme në vitin 1964, fillon punën për kompaninë Boeing e më pas u rekrutua në ushtri më 26 tetor 1965. Pas trajnimit në gusht 1966 dërgohet në Vietnam. Më 1 dhjetor 1966, ndërsa ishte në patrullim në Provincën Binh Dinh, toga e ushtarakut Albanese po përparonte nëpër një terren me bimësi të dendur, kur ata u qëlluan në befasi nga një zjarr intensiv me armë automatike nga një distancë e afërt. Ndërsa anëtarët e tjerë të grupit manovronin për të sulmuar pozicionin e armikut, ushtaraku Lewis Albanese u urdhërua të siguronte krahun e majtë të togës. Por papritur, krahu i majtë u qëllua me zjarr të dëndur nga shumë luftëtarë armiq të vendosur në një transhe e të maskuar mirë. Duke kuptuar rrezikun e afërt për shokët e tij nga ky zjarr, Luis Albanese hapi bajonetën e armës së tij dhe u zhvendos duke u pozicionuar në trashe. Veprimi i tij e detyroi të heshtë zjarrin e snajperit, duke i mundësuar togës të rifillonte lëvizjen drejt pozicionit kryesor të armikut.

Ndërsa toga vazhdoi të përparonte, zhurma e të shtënave të dendura vinte nga krahu i majtë dhe një betejë e ashpër pasoi në transhenë në të cilin kishte hyrë ushtaraku Albanese. Fortifikimi ishte në të vërtetë një kompleks i organizuar mirë i mbrojtjeve armike të projektuara për të hedhur zjarr shkatërrues në krah mbi forcat amerikane që sulmonin nga pozicioni kryesor.

Ushtaraku Luis Albanese, duke mos e marrë parasysh rrezikun për veten, përparoi 100 metra përgjatë fortifikimit dhe vrau gjashtë nga snajperët, të cilët ishin të armatosur me armë automatike. Pasi i mbaruan municionet, ushtari Albanese u plagos për vdekje kur u përlesh dhe vrau dy ushtarë të tjerë armik gjatë luftimit të ashpër trup më trup.

Veprimet e tij me trimëri të pashembullt shpëtuan jetën e shumë anëtarëve të togës së tij, të cilët do të kishin rënë pre e zjarrit të snajperëve nga transheja dhe i mundësuan togës së tij të përparonte me sukses kundër një force armike me epërsi të madhe numerike.

Heroit Luis Albanese ju akordua Medaljen e Nderit, e cila iu dorëzua familjes së tij në Pentagon më 16 shkurt 1968. Ai është varrosur në Parkun Memorial Evergreen – Washelli dhe Shtëpinë e Varrimeve në Seattle, Washington. Emri i tij gjendet në Panelin 12 E, Rreshti 131 i Memorialit të Luftës së Vietnamit.

Në vitin 2014, në qytetin e tij të lindjes Cornedo Vicentino i provincës Vicenza, Veneto, në veri të Italisë, një rruge i është vënë emri i Luis – Luigi Albanese.

Në motivimin e dekorimit të tij ndër të tjera thuhet:

“Heroizmi i jashtëzakonshëm dhe përkushtimi suprem i Ushtarit Albanese ndaj shokëve të tij ishin në përputhje me traditat më të mira të shërbimit ushtarak dhe mbeten një nderim i lartë për veten e tij, njësinë e tij dhe Ushtrinë Amerikane.”

VATRA TELEGRAM NGUSHËLLIMI MARK GJONAJT PËR NDARJEN NGA JETA TË NANËS SË TIJ ROZA (ZAGREDA) GJONAJ

by

Të nderuara familja Gjonaj e Zagreda

I dashur dhe i çmuar miku ynë i shtrenjtë Mark

Me keqardhje dhe hidhërim mësova lajmin e largimit nga jeta të nanës suaj të dashur e të shtrenjtë Roza (Zagreda) Gjonaj. Në emër të Federatës Pan- Shqiptare të Amerikës VATRA, të gazetës Dielli, në emër të të gjithë vatranëve e të familjes sime ju përcjell ngushëllimet tona më të sinqerta e më të dhimbshme për humbjen e pakthyeshme të nanës suaj dashur e të paharruar Roza.

Zoti ju dhashtë forcë për të përballuar dhimbjen e trishtimin për humbjen e njeriut të çmuar të zemrës suaj.

Të gjithë bashkë si vatranë jemi pranë jush, familjes e farefisit Gjonaj e Zagreda, miqve e dashamirësve tuaj në këto momente trishtimi, zie e lamtumire.

Ta kujtoni përjetë me nderim e respekt.

Lutemi për shpirtin e saj që të gjejë paqe në amshim.

I pikëlluar

Pranë jush dhe me nderime

Kryetari i VATRËS

Dr.Elmi BERISHA