Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

VATRA URON KOSOVËN PAS NJOHJES NGA KENIA

by

Federata Pan-Shqiptare e Amerikës Vatra uron përzëmërsisht Presidenten Vjosa Osmani, Kryeministrin Albin Kurti, Kryeparlamentarin Glauk Konjufca, ish Presidentin Behgjet Pacolli, klasën politike dhe mbarë popullin e Kosovës me rastin e njohjes së Kosovës si shtet të pavarur dhe sovran nga Republika e Kenias. Kjo ditë e shënuar është një fitore dhe arritje e madhe për shtetin dhe republikën e Kosovës. Mirënjohje përjetë veçanërisht shqiptarit të madh Behgjet Pacolli. Kjo arritje është një afirmim për shtetin e Kosovës në arenën ndërkombëtare.

Vatra dhe shqiptaro-amerikanët do të jenë kurdoherë një zë i fortë në promovimin e interesit të përbashkët kombëtar dhe shtetit të Kosovës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Diplomacia aktive e Kosovës, reformat dhe shteti ligjor e shteti i së drejtës e konfirmojnë rrugën demokratike dhe euroatlantike të Republikës së Kosovës.

Gëzuar Kosovë, krenare përgjithmonë.

Me respekt

Kryetari i Vatrës

Dr. Elmi Berisha

Republika e Kosovës mirëpret vendimin e Republikës së Kenias për ta njohur Kosovën si shtet të pavarur dhe sovran

by

Vjosa Osmani/

Republika e Kosovës mirëpret vendimin e Republikës së Kenias për ta njohur Kosovën si shtet të pavarur dhe sovran, nëpërmjet vendimit të nënshkruar nga Presidenti Ruto të dërguar zyrtarisht pak më parë në Presidencë.

Kjo njohje është një dëshmi e mbështetjes së vazhdueshme për të drejtën e popullit të Kosovës për liri, pavarësi, sovranitet dhe integritet territorial. Njëkohësisht është edhe njohje e vuajtjeve të gjata e sakrificës shekullore të popullit të Kosovës për liri.

Në emër të institucioneve dhe qytetarëve të Kosovës, shpreh falënderime të sinqerta ndaj presidentit të Kenias, William Ruto, për këtë vendim të drejtë dhe të rëndësishëm, si dhe ndaj institucioneve dhe qytetarëve kenianë që mbështetën këtë hap të madh diplomatik.

Përgjatë këtyre viteve, kam zhvilluar disa takime të rëndësishme me të, dhe në të cilat njohja e Kosovës ka qenë temë kryesore e diskutimeve. Presidenti Ruto vazhdimisht siguronte popullin e Kosovës se vendimi për njohje do të merret shpejtë, bazuar në të drejtën ndërkombëtare dhe në sakrificën e gjatë të popullit tonë.

Një mirënjohje e veçantë shkon për të gjithë ata që kontribuuan në këtë proces. Falënderim të veçantë për angazhimin e vazhdueshëm të ish-Presidentit dhe ish-ministrit të punëve të Jashtme të Kosovës, Behgjet Pacolli.

Kosova vazhdon të ecë përpara në rrugën e saj të integrimit dhe fuqizimit të pozitës së saj ndërkombëtare.

Marrëdhëniet në mes të Kosovës dhe Kenias do të thellohen në fusha të ndryshme, ndaj presim që shumë shpejt të vendosim marrëdhënie diplomatike, duke ndërtuar një partneritet të fortë dhe afatgjatë në mes dy shteteve dhe popujve tanë.

90 VJET NGA SHUARJA E ALEKSANDER MOISIUT, GJENIU I SHEKULLIT

by

Hazir Mehmeti

Vjenë/

“Aleksandër Moisiu i nevojitet rinisë, ngase rinia është ajo që e ka përkrahur Moisiun në atë kohë, rinia avangarde dhe intelektualët”. ( Isak Guta)

ALEKSANDËR MOISIU (1879-1935)

Artist i Popullit

U lind në Trieste. Rridhte nga familja shqiptare e Moisive me origjinë nga Kavaja. Është aktor i njohur botëror me prejardhje shqiptare. Shkollën e mesme e kreu në Grac të Austrisë më 1898. Pas vdekjes së të atit familja u vendos në Vjenë. Për një kohë të shkurtër Aleksandri ndoqi Konservatorin e Vjenës, por për arsye ekonomike u detyrua të punojë si duartrokitës në Opera dhe si figurant në Burgteatër.

Nga Enciklopedia: Alexander Moissi (italienisch Alessandro Moisi, albanisch Aleksandër Moisiu; ( 1879 in Triest; † 23. März 1935 in Wien) war ein österreichischer Schauspieler albanisch-italienischer Herkunft, der zwischen 1910 und 1930 der berühmteste Schauspieler im deutschsprachigen Raum und aufgrund seiner vielen Tourneen auch ein Weltstar war.Moissi war der Protagonist des modernen, zerrissenen, morbiden Menschen zu Beginn des 20. Jahrhunderts.

Veprimtarinë si aktor e nisi në 1899 në skenën e Burgteatrit. Më 1903 debutoi me sukses në Teatrin Gjerman të Pragës, më 1904 në Berlin në teatrin “Volksbühne” (“Skena Popullore”). Regjisori Max Reinhardt i dha rol te Osvaldit “Fantazma” nga Henrik Johan Ibsen. Ai luajti me sukses rolin e Hamletit tek drama e Shekspirit, pastaj tek “Kufoma e gjallë” të Tolstoit dhe shumë role tjera. Vdiq në kulmin e krijimtarisë së tij skenike, në Vjenë. U varros në Lugano të Zvicrës. Me art realist të nivelit të lartë mishëroi role kryesore në kryeveprat e teatrit klasik dhe të kohëve të reja. Në historinë e artit skenik botëror, Aleksnder Moisiu la gjurmë me artin e tij. Ai kishte herë pas herë kontakte me studentë shqiptarë në Austri dhe ishte admirues i progresit kombëtar. Ja një foto me studentë shqiptarë në Vjenë.

Ai la gjurmë në teatrot europiane.

Interpretimi i tij origjinal i bashkuar me temperamentin e fuqishëm, thellimin filozofik, lirizmin dhe bukurinë poetike të personazheve spikati fuqishëm. Tingëllima dhe ngjyra e zërit të tij ishin të veçantë. Ai interpretoi shumë role në filma artistik pa zë dhe folës. Moisiu shkroi dramën “Der Gefangene” (Robi) e cila i kushtohet Napoleon Banapartës dhe Revolucionit Francez e cila u shfaq në Gjermani, por me ardhjen e nazistëve në pushtet u ndërpre.

Në Austri Aleksandër Moisiu dhe Karl Gega me rrënjë shqiptare vlerësohen si ura lidhëse mes dy kombeve dhe kulturave. Sot shumë institucione, shoqata, shkolla mbajnë me krenari emrin e Aleksandër Mosisiut në Shqipëri Kosovë dhe diasporën shqiptare. Universiteti i Durrësit etj. Është themeluar edhe Çmimi “Aleksandër Moisiu”. Në shenjë nderimi shumë rrugë dhe sheshe mbajnë emrin e tij.

Aleksandër Moisiu është figurë e nderuar e kombit shqiptar. Emri i tij sot kujtohet si emër i shumë institucioneve të kulturës, shkolla, shoqata, rrugë në gjithë trevat shqiptare dhe në botë.

Mbi jetën dhe veprën e Aleksandër Moisiut janë shkruar dhjetëra vepra në disa gjuhë duke përfshirë këtu edhe ato në gjuhën shqipe. Njëri nga studiuesit e pasionuar i cili ka shkruar shtatë vepra dhe ka përgatitur filma dokumentar kushtuar Moisiut, ekspozita fotografish në disa shtete është Isak Guta. Hamburg me 8 nëntor 2003.“Me Moisiun, kombi shqiptar i dha botës misionarin më të lartë të artit skenik botëror. Ai arriti këtë me fuqinë e botës shqiptare dhe më fuqishëm se kudo tjetër duhet të prijë e të veprojë brenda qenies kombëtare. Përmes ekspozitës në prag të 125 vjetorit të linjës së Moisiut, pas aktualizimit të kësaj figurë, kryesisht synohet për të hyrë në zemrat e shkollarëve , nxënësve dhe studentëve shqiptarë, që tu shërbejë si fanar shtigjeve të reja në krijimtari…Me hyrjen e Moisiut në zemër të rinisë ata veprojnë së bashku dhe mund ti japin artit shqiptar hove të ndritshme deri në lëvizje kulturore”.

Nga rrethanat katastrofike në Shqipërinë komuniste dhe post komuniste, te Kosovës së robëruar dhe dërmuar, pak u mësua për veprat e këtij studiuesi të cilat i botoj pa kurrfarë ndihme.

Siguria e Kosovës nën Ombrellën e SHBA-së dhe Turqisë: Roli dhe Mbështetja Ndërkombëtare në Stabilizimin e Rajonit

by

Prof.Dr.Fejzulla BERISHA/

Për të thelluar më tej analizën e sigurisë së Kosovës në kuadër të mbështetjes ndërkombëtare nga SHBA dhe Turqia, dhe për të ilustruar më konkretisht ndikimin e këtyre dy aktorëve të fuqishëm ndërkombëtarë, mund të shqyrtojmë më gjerësisht dhe të analizojmë rolin e tyre në kontekstin global, duke u fokusuar në raste të ngjashme të mbështetjes ndërkombëtare për shtete që kalojnë përmes periudhave të pasigurisë dhe krizës. Kjo do të na ndihmojë të kuptojmë më mirë rëndësinë e angazhimit të SHBA dhe Turqisë për sigurinë dhe stabilitetin e Kosovës në kuadër të politikës globale të sigurisë dhe mbrojtjes.

1. SHBA dhe Turqia si Aktorë të Sigurisë: Roli në Stabilizimin e Rajonit të Ballkanit

SHBA dhe Turqia kanë luajtur një rol të rëndësishëm në stabilizimin e rajonit të Ballkanit pas Luftës së Ftohtë dhe veçanërisht pas periudhës së Luftës në Kosovë (1998-1999). Pas ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë, këto dy shtete janë bërë akterë kyç në ruajtjen e sigurisë rajonale dhe forcimin e kapaciteteve të Kosovës për t’u integruar në strukturat ndërkombëtare. Roli i SHBA dhe Turqisë është i lidhur ngushtë me angazhimin në krijimin e një Ballkani të qëndrueshëm, të sigurt dhe të integruar në Bashkimin Evropian dhe NATO.

A. SHBA dhe Stabiliteti Rajonal Pas Luftës së Kosovës (1999)

Pas misionit të NATO-s në Kosovë, SHBA ka mbajtur një prani të fortë në rajon dhe ka luajtur një rol kyç në stabilizimin e situatës në Ballkan. Pjesëmarrja e SHBA në operacione të NATO-s dhe angazhimi i saj për mbështetje diplomatike dhe ushtarake për shtetet e Ballkanit kanë pasur një ndikim të drejtpërdrejtë në ruajtjen e sigurisë dhe stabilitetit të Kosovës.

Prania ushtarake e SHBA dhe mbështetje e vazhdueshme: Në vitin 1999, pas intervenimit të NATO-s në Kosovë, SHBA ka ofruar një mbështetje të jashtëzakonshme për strehimin e trupave të NATO-s dhe ka luajtur një rol kyç në misionin e KFOR-it (Forca e NATO-s për Kosovën). SHBA ka ofruar ndihmë për forcimin e sigurisë në rajon, duke kontribuar me trupa, burime logjistike dhe mbështetje financiare për operacionet ndërkombëtare.

KFOR dhe trajnim i forcave të sigurisë të Kosovës: Pjesëmarrja e SHBA në KFOR ka ofruar një mundësi për trajnimin e forcave të sigurisë të Kosovës, duke siguruar një mbështetje për ndihmën e Kosovës në krijimin e institucioneve të saj të sigurisë, përfshirë Policinë e Kosovës dhe Ushtrinë e Kosovës. Pas shpalljes së pavarësisë në vitin 2008, SHBA ka vazhduar mbështetjen për forcimin e kapaciteteve të sigurisë, përmes trajnimeve dhe ndihmës teknike.

Mbështetje për forcimin e sundimit të ligjit: SHBA ka ofruar asistencë të madhe për forcimin e sundimit të ligjit dhe luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në Kosovë. Kjo ka përfshirë mbështetje për ngritjen e institucioneve të drejtësisë dhe forcimin e kapaciteteve të institucioneve kosovare në menaxhimin e sigurisë dhe administratës.

B. Turqia dhe Mbështetje për Kosovën

Pas 1999, Turqia ka pasur një angazhim të ngjashëm për stabilitetin e Kosovës. Roli i Turqisë ka qenë gjithashtu thelbësor në mbështetje të Kosovës, përmes marrëdhënieve bilaterale dhe mbështetjes diplomatike. Ndërsa Turqia ka qenë një mbështetës i fuqishëm i integrimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare, ajo gjithashtu ka luajtur një rol të rëndësishëm në mbështetje ushtarake dhe diplomatike për sigurinë e Kosovës.

Misioni i Turqisë në Kosovë: Turqia ka kontribuar me trupa të KFOR-it dhe ka ofruar ndihmë për ndihmën në menaxhimin e pasluftës dhe forcimin e kapaciteteve të sigurisë. Po ashtu, ka pasur ndihmë nga Turqia në ndihmën për rindërtimin e Kosovës dhe zhvillimin e infrastrukturës kritike.

Diplomacia dhe mbështetje për njohjen e Kosovës: Turqia ka lobuar për njohjen e Kosovës nga shtetet e tjera, përfshirë ato të rajonit dhe nga shtetet më të mëdha si Kina dhe Rusia. Kjo ka përfshirë mbështetje për integrimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare si Kombet e Bashkuara (OKB) dhe organizata të tjera rajonale.

2. Rastet Krahasuese të Mbështetjes Ndërkombëtare për Sigurinë e Shteteve të Tjera Pas Konflikteve të Ndërlikuara

Të shohim disa raste të tjera ku shtetet kanë kërkuar mbështetje ndërkombëtare pas periudhave të konflikteve të pasigurisë dhe kanë marrë ndihmë të ngjashme nga aktorë të fuqishëm ndërkombëtarë si SHBA dhe Turqia. Këto raste ofrojnë perspektiva të rëndësishme për të kuptuar se si mbështetje të ngjashme mund të sigurojnë stabilitetin dhe sigurinë e një shteti.

A. Rasti i Bosnjë-Hercegovinës Pas Luftës

Pas Luftës së Bosnjës (1992-1995), Bosnja dhe Hercegovina kaloi nëpër një periudhë të pasigurisë dhe pasluftës, duke kërkuar mbështetje ndërkombëtare për të ndihmuar në ruajtjen e sigurisë dhe integritetit të saj. SHBA dhe Turqia kanë luajtur një rol të madh në këtë proces.

SHBA dhe ndihma për sigurinë e Bosnjës: Pas Marrëveshjes së Dejtonit (1995), SHBA ka ofruar mbështetje të rëndësishme për stabilitetin e Bosnjë-Hercegovinës. Pjesëmarrja e trupave të SHBA në misionin SFOR të NATO-s ka kontribuar në ruajtjen e sigurisë dhe ka siguruar një periudhë stabiliteti pas luftës.

Turqia dhe mbështetje për integrimin e Bosnjë-Hercegovinës: Turqia ka ofruar mbështetje diplomatike dhe ka ndihmuar në lobimin për integrimin e Bosnjë-Hercegovinës në organizata ndërkombëtare, përfshirë Bashkimin Evropian dhe NATO-n.

B. Rasti i Ukrainës Pas Krizës së Krimesë (2014)

Një tjetër shembull krahasues është Ukraina pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në vitin 2014. Ukraina ka kërkuar mbështetje të fuqishme nga SHBA dhe NATO për të siguruar sovranitetin e saj dhe për të parandaluar më tej ndërhyrjen ruse.

SHBA dhe ndihma ushtarake për Ukrainën: SHBA ka ofruar ndihmë të madhe ushtarake dhe diplomatike për Ukrainën, duke siguruar mbështetje të drejtpërdrejtë në mbrojtjen e territorit të saj dhe forcimin e kapaciteteve të saj mbrojtëse. Ky angazhim ka pasur një ndikim të rëndësishëm në forcimin e sigurisë së Ukrainës dhe në ruajtjen e sovranitetit të saj.

Turqia dhe ndihma për Ukrainën: Po ashtu, Turqia ka ofruar ndihmë diplomatike dhe ka lobuar për mbështetje ndërkombëtare për Ukrainën, duke ndihmuar në përpjekjet e saj për të marrë mbështetje nga aleatët ndërkombëtarë dhe për të përballuar agresionin e Rusisë.

Angazhimi i SHBA dhe Turqisë për sigurinë e Kosovës është pjesë e një modeli të gjërë të mbështetjes ndërkombëtare që këto shtete kanë ofruar për shtetet që kalojnë periudha pasigurie dhe krizash të thella. Nëpërmjet mbështetjes diplomatike, ushtarake dhe ekonomike, SHBA dhe Turqia kanë siguruar stabilitetin e rajonit me theks të veçantë Kosovën.

Një takim i veçantë me Majoren e Rocky Hill, Lisa Morotta

by

Nazim Salihu

(Noli Tv)/

Vatra Hartford e quan sukses të madh dhe mbështetje të fuqishme shtetërore ndihmën dhe bashkëpunimin e shkëlqyer me Majoren e Rocky Hill, Lisa Morotta. Shqiptarët janë komunitet i suksesshëm dhe gëzojnë respekt në komunitetin dhe shtetin e Connecticut. Bashkë me kryetarin e Vatrës në Hartford z. Ilir Gjomarkaj dje zhvilluam një takim të frytshëm dhe mjaft emocionues në shenjë nderimi, mirënjohje e vlerësimi ndaj Majores së Rocky Hill, Lisa Morotta për kontributin e saj në ndihmë të komunitetit shqiptar në Connecticut. Vatra e shkolla shqipe e Vatrës në Rocky Hill po zhvillohen në mënyrë të veçantë falë punës së patriotëve shqiptarë e përkujdesjes së tyre. Mbështetja për të zgjeruar programin shkollor tashmë në zhvillim e sipër për gjuhën, kulturën dhe trashëgiminë shqiptare këtu në Rocky Hill, organizuar prej Vatrës Hartford, do të jetë e pakursyer prej Majores Marotta. Zhvillimi i komunitetit shqiptar dhe aksesi në programet shtetërore të komuniteteve e forcojnë komunitetin shqiptar dhe rrisin kontributin e patriotëve tanë në mërgatën e Amerikës. Mbështetja shtetërore e Rocky Hill është një mundësi e shkëlqyer për të bërë histori në shërbim të komunitetit shqiptar dhe çështjes kombëtare në mërgatën e Amerikës.