s p – Page 853 – Dielli

Oponencë Euroatlantike ndaj Ligjit Grek të luftës me Republikën e Shqipërisë

July 17, 2024 by s p

Dr. Halil HYSENI/

Temperaturat e ngritura sezonale, 80 – vjetori i Genocidit Çam, aktiviteti i PDIU, e angazhuan Kryesinë e Kuvendit ton Popullor. Konform medias, përfaqësuesit në Kryesi kanë dakortësi për të nxitur Kuvendin drejt një akti, për të katalizuar çështjen e Ligjit Grek të Luftës. Planifikuar për datën 18 korrik 2024. Angazhimi i anëtarëve të Kuvendit, i Kryesisë së tij, i vetë Kuvendit në zgjidhjen e cilitdo problemi që cënon sigurinë e vendit, pengon fqinjësinë e mirë vlen admirim. Vlen të vlerësohet lart. Përfaqësuesve tanë në parlament i bën nder, është në meritë të tyre cilado inisiativë a kërkesë për abrogimin e ligjit të Grek Luftës dhe zhbërjen e pasojave të tij. Angazhimi i deputeteve të PDIU reflekton vlerësimin e merituar nga komuniteti që i mbështet.

Ani pse është pjese e “job description” të parlamentarëve, edhe pse është puna e tyre, e paguar, përkushtimi në çështjet kombëtare, përfshi ato që rrokin Çështjen Çame shënjon dinjitet.

Faqja zyrtare e Kuvendit, në kalendarin e punimeve për periudhën 1 korrik – 26 korrik 2024 ende nuk e pasqyron të planifikuar ndërsa në rubrikën ‘Konferenca e Kryetarëve’ njoftohet për shqyrtimin, më datë 09 korrik 2024, të Projektdeklaratës “Për forcimin e bashkëpunimit me Republikën e Greqisë dhe heqjen e ligjit të luftës” propozim i Grupit Parlamentare “Demokraci dhe Integrim”.

Ligji i Luftës / Ligji i Forcës Nr. 2636 i vitit 1940 “Rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurisë armike” ka tetëdhjet e ca vjet që mbahet në këmbë, me artifica e për interesa. Është edhe për këtë arsye që cilido akt e procedurë që e adreson duhet të jetë e filtruar mirë, pa ekuivoke, me objekt, kërkime e terma të qartë, si ne lëndë ashtu edhe në parashtrim.

‘DEKLARATË’ versus ‘REZOLUTË’

Agjencia telegrafike Shqiptare, pjesmarrës në mbledhjen e Kryesisë, aktorë dhe media, folën per nje “Rezolutë” te Kuvendit, të planifikuar për tu kaluar në Seancën Plenare në datën 18 korrik 2024, ndërkoh zyrtarisht në rubrikën ‘Konferenca e Kryetarëve’ njoftohet për shqyrtim të një Projekt ‘Deklarate’. Në media ofrohet një draft i saj.

Flitet për “Ligjin e luftës”. Pesha e termit, vlera e pasojave të tij, serioziteti i cështjes; implikimi politik e trajtimi juridik nuk e pranon ambiguitetin. Përfaqësuesit e tij duhet të ia thon qartë popullit. Do vendoset për një Rezolut apo do shprehen me një Deklarat. “Deklarata” është tjetër gjë dhe “Rezoluta” është tjetër gjë. “Deklarata” është pohim, “Rezoluta” është vendim. Kuvendi, për rastin, mundet te prodhojë ose Rezolut ose Deklarat por nuk prodhon një akt hemafrodit edhe, edhe. Një akt edhe, edhe është një akt as, as.

Dallimi Rezolut – Deklarat nuk është vetëm leksikor. Dallimi është thelbësor e qëndron në vetë lëndën. Qëndron në pasojat që sjellin. Dallimi mes dy termave është i qartë edhe në faqen zyrtare të Kuvendit. Në Rubrikën “Dokumenta”jo më kot gjendet veç rubrika “Deklarata” dhe veç rubrika “Rezoluta”. Përzierja e tyre, në eter, ambiguiteti i hedhur, ndoshta padashje sjell dëm.

Akti i pritshëm, Rezoluta ose Deklarata për vet natyrën e tij do ti kundrejtohet njëherësh dy auditoreve. I drejtohet publikut dhe institucioneve Shqiptare, do i drejtohet edhe Institucioneve eksperte të palës përballë. Nëse për përdorim të brendshëm adresohemi verbalisht me “Rezolutë” ndërsa institucioneve dhe ekspertizes përballë u përcillet në letër “Deklarate”, është thënë shumçka. Populizëm brenda, vakum për jashtë. Ekspertët dhe jo vetëm ata mbajnë shënim.

Vetë titulli i Projektdeklaratës, i përbërë nga dy fjali të bashkërenditura “Për forcimin e bashkëpunimit me Republikën Greqisë dhe heqjen e ligjit të luftës” ngec. Është shtuar një pale e panevojshme dhe uj në përmbajtje.“Heqja e ligjit” është veprim juridik unilateral. Forcimi i bashkëpunimit është veprim bilateral. Përse duhet të kthejm një veprim të pastër unilateral (te palës Greke) në një detyrim të dyanshëm (edhe per ne)? Për ta kushtëzuar ?!.

‘EX NUNC’ versus ‘EX TUNC ’

Projektdeklarata, në titullin e saj kërkon heqjen e Ligjit të luftës. “Heqja”, në kuptimin e saj literal por edhe në kuptimin funksional, brenda konteksit të vetë fjalisë – Titull, nënkupton heqjen = mënjanim e pengesës (ligjit të luftës) për të vijuar më tej, për të mundësuar forcimin e bashkëpunimit. Shkurt, Ligjin e heqim (tani) e të forcojm bashkëpunimin (në vijim). Shkurt, në draft deklaratë, në titull e përmbajtje adresohet shfuqizimi “ex nunc” i Ligjit.

Për të përcaktuar kohështrirjen e fuqisë së një akti, përdoren gjërë dy terma ligjore “ex nunc” që do të thotë ‘nga tani e pas’ dhe ‘ex tunc’ që do të thotë “që nga fillimi” / “që at’herë”.

Mbështetur në të vërtetën historike, në Të Drejtën dhe në interesin tonë kombëtar duhet shprehimisht të kërkohet shfuqizimi ‘Ex Tunc’ i “Ligjit të luftës”. Të shkruhet shprehimisht në akt. Bashkë me shfuqizimin e mundshëm të konsiderohet nul e pavlerë, që nga data e hyrjes së Ligjit në fuqi, edhe aktet, edhe praktikat e krijuara në zbatim të “Ligjit të luftës”.

Nëse mbetemi te shfuqizimi “ex nunc” i “Ligjit të luftës”, efektet nuk shtrihen përpara datës së pritshme të shfuqizimit të vet aktit. Në këtë rast Palës Greke nuk i kërkojm. I dhurojm.

Përmes kërkimit për shfuqizim “ex nunc” të ligjit, Ipso juro pranojme të pavërtetën se përgjat luftës së Dytë Botërore Shqipëria ishte vend armik i Greqisë, e për rrjedhojë vend armik i aleancës fituese, e për pasojë nuk bën pjesë në vendet fituese. E kundërta është fakt i pranuar botërisht, nga vendet aleate fituese të Luftës së Dytë Botërorë. Radhitja me vendet fituese të Luftës së Dytë Botërore është ndoshta trashëgimia më e vyer që solli lufta Nacional-çlirimtare.

Përmes kërkimit për shfuqizim “ex nunc” të ligjit Ipso juro heqim dorë nga të drejtat, e qytetareve Shqiptar në Republikën Helene, të drejta të humbura prej tyre përgjat qënjes në fuqi të ligjit. Nuk është kjo që duam.

Sa më sipër nuk bëhet teori juridike, Jo. Për paralelizem me vjen përher ne mendje shënjimi i theksuar në Tiranë i Ministrit Kocias se Marrveshja (e Detit) ka fuqi “erga omnes”.

‘LIGJI’ versus ‘LIGJET’

Në Projekt Deklaratën e ofruar nga media, po edhe më herët në veshët e cilitëdo qytetari Shqiptar, kërkesat dhe deklamimet e qeverive dhe politikanëve tanë për shfuqizim të Ligjit të Luftës kan ardhur gjithnjë në njëjës. Gjithmon thuhet Ligji i Luftës. Qytetarit normal i është treguar dhe ka dëgjuar se egziston një Ligj Lufte dhe këtë ligj, shteti Grek e mban ne fuqi sepse nuk do tu’a kthej tokat Çamëve. Për qytetarin më të lëçitur, me Ligjin e Luftës nënkuptohet Ligji i Forcës Nr. 2636 i vitit 1940 “Rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurisë armike”.

E vërteta është se nuk është një ligj, nuk jan dy ligje, është një korpus i tërë normash dhe praktikash që e kalçifikojnë gjëndjen e luftës dhe e pa mundësojnë adresimin e Çështjes Çame, përmes shfuqizimit, në njëjës, të Ligjit të Luftës. Edhe pse Ligji i Forcës Nr. 2636 përben gurin themeltar, ustallarët Grek kan krijuar dhe vijojnë të krijojnë një ngrehinë legjislative perfide, e aftë të qëndroje pa u rrëzuar, edhe nëse hiqet guri i themelit, edhe nëse shfuqizohet Ligji i Forcës Nr. 2636 i vitit 1940.

Në korpusin e normave për Ligj të Luftës mund të përmendim, por pa u kufizuar: Ligjet Nr. 2636 dhe Nr. 2637 të vitit 1940; Ligjet Nr. 45 dhe Nr. 86 të vitit 1945; Ligji Nr.900 i vitit 1946; Dekret Ligjet Nr. 422 i vitit 1947 dhe Nr. 1138 i vitit 1949; Ligji Nr. 4506, i vitit 1965, etj, si edhe mjaft praktika dhe akte nënligjore mbështetur në to e për zbatim të tyre.

Kërkimi i mundshëm për heqjen vetëm të Ligjit Nr.2636 /40 dhe të pasojave juridike që burojnë vetëm nga ky ligj shkon në përfitim të palës Greke.

Nesë një ditë të bukur, Pala Greke, vendos ta shfuqizoj “ex nunc” Ligjin e Luftës (Forcës), Nr. 2636 të vitit 1940, pa e prekur korpusin e normve të lidhur me të, nesë vendos ta shfuqizoj Ligjin por pa i anuluar pasojat negative të korpusit të Ligjeve, at’here, ajo thjesht i bën dhurat vehtes. Ne marrim lugen bosh, ndërsa shteti Grek veç përfitimeve, që padyshim do të kërkoj e do marrë ne këmbim, do t’i heq vetes edhe një ngarkesë negative. Shteti Grek do t’ë çlirohet nga një barrë anti Evropiane, anti NATO, do trumpetojë paqe por do ti ruaj të paprekura përfitimet e “luftës”.

Vokalizimi i kërkesës për të shfuqizuar vetëm “Ligjin e Luftës” pa kërkuar shfuqizimin e sejcilës dhe të gjitha normave të lidhura me të është boomerang.

Nuk mund të paragjykojmë, pa lexuar, draftin final që urojmë të miratohet në Kuvend.

Është në nder të Kuvendit që përmes një “Rezolute” ku të kërkohet shfuqizim ‘ex tunc’ i Ligjit të Forcës Nr. 2636 të vitit 1940 dhe ‘tërë kuadrit normativ’ dalë në zbatim dhe plotësim të tij, të përcaktojë waterlinjën, të vejë nën detyrim institucionet shqiptare, si edhe ti përcjellë impulsin e duhur palës përballë. “Deklarimi” për heqjen “ex nunc” të ‘Ligjit “të Luftes” Nr. 2636 të vitit 1940, është koncesion, i radhës.

*ish/Zëvendës Ministri Jashtëm.

Më 17 korrik u pushkatuan dy poetët, Vilson Blloshmi dhe Genc Leka

July 17, 2024 by s p

Besim Ndregjoni/

Sot mbushen 47 vite që u pushkatuan Poetet Vilson Blloshmi dhe Genc Leka. Dy yje lirie. Vilson Blloshmi dhe Genc Leka lindën në muaj Mars dhe diktatura jua mor jeten ne muajn Korrik. Ata bënin pjesë në radhët e familjeve kundërshtare të regjimit komunist. Për këtë arsye u përfshinë në një proces agjenturialo-operativ të Sigurimit dhe më pas hetimor-gjyqësor të hetuesisë e gjykatës. U pushkatuan se deshën poezin, deshën paqen, deshën lirine! Vilsoni 29 vjeç, Genci 36 vjeç. Perse i pushkatuat or barbare aziatik me emer shqiptar!?

Saharaja s’di të ëndërrojë.

Ajo bluan gurë me mend’ e saj…

Saharaja s’ka këngë të këndojë,

Saharaja s’ka as lot të qajë.

Saharaja nuk ka miq e shokë,

Saharaja nuk ka bijë, as bir.

Saharaja është një copë tokë,

Thonë se dhe me natën s’shkon mirë

Shkëputur nga poezia e Vilson Blloshmit, me titull “Saharaja”, e konsideruar si vepër penale e “agjitacion e propagandës për dobësimin dhe minimin e pushtetit popullor”. Ata qe i ban ekspertizen e poezise sot krenohen ne emisionet televizive si shkrimtare, si politikane, i gradon Keshilli Bashkiak i hajduteve te Tiranes ne drejtime te komisioneve, ca moderatore te paskrupullta qe drejtojne emisione televizive i nxjerrin fytyrat e xhelateve te djeshem perpara shoqerise sikur keta jane engjuj, realisht ata jane xhelate qe ju moren jeten Poeteve te lirise. Po turpi këtu tek ne nuk njeh kufi!

Ka 34 vite që Vilsoni dhe Genci na lëshojnë piskamën “Kur do ti denoni krimet e xhelatëve komunistë” por kjo piskame njerëzore përballet me heshtjen e Presidentit, të Parlamentit, të Qeverise, të Opozitës!

Na fal Vilson, Genc vendin tuaj e tonin, Shqipërinë e ka perfshire Saharaja! Ne te mbijetuarit e diktatures ju bejme Homazhet me lule çdo korrik pranë dy kokave të mëdha prej bronzi që ndodhen krah për krah në një pellg me ujë të kristaltë në një platformë betoni në qytetin qendror shqiptar të Librazhdit.

Lulet përkujtojnë Genc Lekën dhe Vilson Blloshmin, të cilët u ekzekutuan nga regjimi i diktatorit komunist Enver Hoxha më shumë se katër dekada më parë për shkak të poezive që ata shkruanin, megjithëse ato nuk ishin botuar kur ata u nxorën në gjyq. Ne synojmë që vepra e tyre të jetojë përgjithmonë, për hir të fjalës së lirë dhe shpirtit të tyre poetik”

Ju dhe pse u pushkatuat Rroni në zemren e popullit, ata që ju ekzekutuan dhe pse janë gjallë fizikisht janë të vdekur!

EDICIONI I PESTË I FESTIVALIT TË FILMIT NDËRKOMBËTAR NË NEW YORK, SUKSES DHE TRADITË

July 17, 2024 by s p

Blerta Alikaj/

Intervistë me organizatorët e NYTVFF Julian Biba dhe Elona Paja (Biba)

Edicioni i pestë i festivalit të filmit ndërkombëtar në New York, organizuar nga New York True Venture Film Festival, u mbajt në datat 19-22 qershor, në Producers Club Theatres. Shikuesit shijuan tre ditë të ngjeshura me filma të kategorive të ndryshme, dhe patën rastin të takoheshin me regjizorë, skenaristë, producentë, aktorë, dhe përkrahës të filmave që erdhën për t’u përfaqësuar nga Australia, Kolumbia, Kanadaja, Anglia, Brazili, si edhe nga Kalifornia, Vermonti, Nju Xhersi edhe Nju Jorku. Nata e çmimeve u mbajt gjithashtu në Producers Club, dhe u dha shansin krijuesve e përkahësve të filmave të njiheshin më tej me njëri-tjetrin e të forconin lidhjet për projektet e mëtejshme. Ky festival organizohet nga dyshja dinamike, Julian Biba dhe Elona Paja (Biba), partnerë të vërtetë në punë dhe në jetë. U takuam me Juljanin dhe Elonën në apartamentin e tyre të këndshëm në Fort Lee dhe pimë nga një frape fantastike, kuruar dhe shërbyer nga Juljani. Biseda ishte po aq e rrjedhshme, e ëmbël dhe energjizuese sa edhe pija që e shoqëroi.

NË USA DHE NË BOTË KA SHPESH NISMA PËR FESTIVALE FILMASH, TË CILAT NISIN ME VRULL DHE ME ZHURMË POR SHUHEN PAS NJË OSE DY VJETËSH. CILI ËSHTË SEKRETI I VAZHDIMËSISË SUAJ?

Elona Paja (Biba): Të menduarit pozitivisht, të punuarit fort, dhe të mësuarit nga viti në vit. Ka patur edhe momente lodhjeje e stresi, por besoj se na kanë bërë më të fortë, nuk jemi dorëzuar. Qëllimi ka qenë jetëgjatësia e festivalit dhe e realizimit të objektivave që i kemi vënë vetes për detyrë, krjimin e një rrjeti bashkëpunimi, shkëmbimi i përvojës dhe përkrahjen e talenteve të reja. Për t’u dorëzuar është e lehtë, por as unë e as Juliani nuk jemi njerëz që heqim dorë kollaj nga diçka që e kemi me pasion. Festivali është fëmija ynë (qesh) që sapo i la të 5 vjetët dhe po rritet shëndetshëm, pasi ka rrotull njerëz që e duan e krijues që e mbështesin.

Julian Biba: Nuk besoj se kemi ndonjë sekret vazhdimësie. Ne e bëjmë këtë punë me pasion, dëshirë, e këmbëngulje, edhe pse vështirësitë janë shumë të mëdha. Kur shikon gëzimin e shprehur për pjesëmarrjen nga regjizorët dhe artistët nga mbarë bota, të bëhet zemra mal e të jep shtytje përpara.

JU JENI TË DY ARTISTË SHQIPTARË, TË NJOHUR NË RRJETET E ARTIT E TË FILMIT NË NJU JORK E NË TIRANË. PSE JO FESTIVAL FILMI SHQIPTAR, POR NDËRKOMBËTAR?

Julian Biba: Ne jemi të dashuruar me filmin shqiptar, dhe në festivalin tonë kemi pasur disa herë të nominuar e fitues në kategori të ndryshme nga Shqipëria, Kosova, dhe trevat e tjera shqipfolëse. Pra, edhe pse ndërkombëtar, ky festival ka organizues shqiptarë, dhe shpesh nderon artistë shumë të talentuar shqiptarë.

CILA KA QENË SHTYSA OSE VIZIONI PËR TA ORGANIZUAR KËTË FESTIVAL?

Elona Paja (Biba): Ne të dy donim të kishim një projekt tonin. Kur them një projekt, nuk e kam fjalën këtu për realizimin e ndonjë dokumentari apo filmi. Dëshironim diçka përtej kësaj. Duke parë sa të etur janë krijuesit e fushës së filmit për të prodhuar, dhe vështirësitë që kanë për të çarë e për të gjetur mbështetje në realizimin e projekteve të tyre, duke parë sa e madhe është konkurrenca, duke qenë vëzhgues të mirë të festivaleve të tjera, si unë dhe Juliani vendosëm të krijojmë një festival ku çdo kineast, skenarist, producent, etj., ta gjejë veten e të ndihet si në shtëpinë e vet. Festivali është i tyre dhe shërben vetëm për ta. Besoj që deri tani ia kemi dalë mbanë, dhe po përmirësohemi nga viti në vit (qesh).

CILI ËSHTË PROÇESI I PËRZGJEDHJES SË FILMAVE? CILAT JANË KRITERET KU MBËSHTETENI?

Julian Biba: New York True Venture Film Festival (NYTVFF) tani ndodhet ekskluzivisht në platformën filmfreeway.com, më e madhja në Amerikën e Veriut dhe kontinente të tjera. Filmat që na vijnë prej kësaj platforme, vlerësohen nga Juria e Festivalit që përbëhet nga artistë të fushave të ndryshme të filmbërjes si: regjizorë, producentë, aktorë, skenaristë, artistë të muzikës, etj. Prodhimet nominohen në bazë të pikëve të mbledhura dhe/ose fitojnë në një ose disa nga kategoritë që u përkasin.

CILAT JANË DISA NGA VËSHTIRËSITË MË TË MËDHA QË KENI HASUR? SI I KENI KALUAR ATO?

Elona Paja (Biba): Vështirësitë janë të shumta. Nuk është e lehtë të ndërmarrësh një sipërmarje të tillë e të thuash e realizova pa dhembje. Çdo etapë ka vështirësitë e veta. Juria punon gjatë gjithë vitit për përzgjedhjen e filmave, duke i parë e stërparë derisa jep pikët përfundimtare. Shfaqjet janë të lodhshme sepse duhen përqendruar në tre ditë të ngjeshura, 60-70 filma të shkurtër e të gjatë pa ndërprerje 12-14 orë në ditë. Ana financiare pastaj është hall më vete (qesh) por kur ka dashuri, gjërat bëhen edhe me pak. Janë qindra email-e që duhet t’u përgjigjesh, e për këtë ia qaj hallin Julit, por për këtë vit ia kemi lehtësuar punën duke ia kaluar përgjegjësitë koordinatores së festivalit (qesh).

SI I NXISNI LIDHJET MES ARTISTËVE DHE PJESËMARRËSVE?

Julian Biba: Ne e konceptojmë këtë si një event festiv ku filmbërësit dhe të gjithë artistët pjesëmarrës shfaqin projektet e tyre për tre ditë rrjesht, dhe ftojnë njëri-tjetrin për t’i ndjekur ato. Në natën e çmimeve, para ceremonisë, artistët mblidhen të gjithë bashkë me nga një pije në dorë e trokasin gotat. Kështu i çojmë më tej njohjet me njëri-tjetrin, edhe pse pak me ankth se janë konkurrentë për çmimet. Pas ndarjes së çmimeve, ne të gjithë festojmë arritjet e këtyre artistëve të mrekullueshëm me shampanjë dhe urime, ku zakonisht kanë gjenezat dhe bisedat për bashkëpunime të ardhshme.

A MBANI LIDHJE ME FITUESIT E EDICIONEVE TË SHKUARA? A MUND TË NA TREGONI NDONJË HISTORI SUKSESI TË TYRE?

Elona Paja (Biba): Ne ndajmë përafërsisht 21 çmime çdo vit, që do të thotë se në 5 vjet, festivali ka nxjerrë mbi 100 fitues. Është e vështirë t’i ndjekim të gjithë. Megjithatë, çdo vit i ftojmë fituesit e viteve të shkuara të marrin pjesë në juri, dhe pjesëmarrësit të ndjekin edicionet e reja.Ata na ftojnë në eventet e tyre gjithashtu, dhe shkojmë kur mundemi. Përveç pjesëmarrësve të rinj, kemi edhe nga ata që sjellin projektet e tyre përsëri, dhe na informojnë për sukseset e tyre të mëpasshme. Fetivali është ndërkombëtar, me pjesëmarrësnga e gjithë bota. Një nga fituesit e edicionit të tretë ishte nga një qytezë e vogël në Spanjë dhe është pritur si hero kur u kthye atje. Një nga fituesit e edicionit të katërt, sivjet erdhi nga Kanadaja dhe shërbeu në juri. Kjo anë e punës na kënaq vërtet.

CILAT JANË PLANET TUAJA PËR TË ARDHMEN E FESTIVALIT? PO TË ARDHMET TUAJA KRIJUESE?

Julian Biba: Ne shpresojmë që festivali të vazhdojë kështu si është, por edhe të shtojmë ditët, gamën, numrin e pjesëmarrësve dhe të sponsorve të cilët gjejnë tek festivali ynë një partner të sinqertë e pasionant. Vazhdimisht shkëmbejmë dhe debatojmë ide për projektet të ardhshme. Kemi rreth 29 çmime të fituara dhe 22 nominime për projekte filmike dhe skenare në IMDb. Momentalisht po përfundojmë një dokumentar shumë interesant, si edhe po planifikojmë xhirime për dy komedi respektive. Gjithashtu vazhdojmë komunikimet me kompani produksioni si në ShBA, ashtu edhe në Evropë për realizimin e filmave me skenarë të gatshëm për filmim.

ÇFARË MENDONI SE ËSHTË ELEMENTI MË I RËNDËSISHËM DALLUES PËR NJË FILM NË FESTIVAL?

Elona Paja (Biba): Kur një film është i mirë, kuptohet që në 3-5 minutat e para. Të gjithë përbërësit janë në harmoni, që nga kamera, mondazhi, loja e aktorëve, muzika, grimi. Pastaj në minutat e tjera, skenari të zhyt thellë dhe të mban të mbërthyer. Cilësia e filmave është vërtet e mirë, gjë që e bën edhe konkurrencën më të fortë.

ÇFARË RISIE DO TË SJELLË EDICIONI 2025 I FESTIVALIT? CILAT JANË PLANET TUAJA PËR EDICIONIN E ARDHSHËM?

Julian Biba: Në katër edicionet e kaluara live, kemi bërë të mundur që kushdo që merr pjesë si konkurrent dhe shikues gjatë shfaqjeve ose eventeve festive, t’ia kalojë sa më këndshëm e frytshëm. Këtë traditë do ta vashdojmë dhe planifikojmë ta përmirësojmë këtë vit.

ÇFARË KËSHILLE DO T’U JEPNIT ARTISTËVE E FILMBËRËSVE QË ASPIROJNË PËR TË FITUAR NË FESTIVALET E FILMAVE?

Elona Paja (Biba): Nuk është e thënë të jesh fitues, e rëndësishme është të ndjekësh ëndrrën. Besoj pa asnjë dyshim se kur punon fort dhe me seriozitet, puna jote do të shpërblehet një ditë. Unë kam parasysh një shprehje të Walt Disney-it, të cilës i referohem gjithmonë. Ai thotë: “Unë nuk bëj filma për të fituar para, unë bëj para për të realizuar filma.”. Është e vështirë për këdo që ka hyrë në këtë industri dhe kërkon sukes e para, por nëse ti je i talentuar dhe ndjek ëndrrën tënde, dera e suksesit ka për të t’u hapur një ditë.

MESAZHI I FUNDIT?

Ju ftojmë të na vizitoni në faqen tonë nytvff.com, të na gjeni në Facebook, X, dhe Instagram, si edhe të na bashkoheni në edicionin e ardhshëm që do të zhvillohet në 16-19 prill, 2025, si filmbërës, sponsorë dhe shikues. Pjesëmarrja është kontributi i parë dhe më i rëndësishmi drejt suksesit tuaj dhe të atyre që përkrahni.

Fotot

Ora e njohjes para ndarjes së çmimeve, Lura Lounge, Producers Club Theatres

Julian Biba (majtas) me kineastin më të mirë për 24, David Reina (A Hell of a Trip to Delicias)

Kryetari i Jurisë, John Vamvas me fituesit Kendra Kellman dhe Arthur Knox, filmi më i mirë eksperimental (If We Were a Movie)

Elona Paja (Biba) djathtas, me fituesin e kinematografisë më të mirë, David Gribble ACS (Final Broadcast)

Fitues të ndryshëm, NYTVFF24

Kush është JD Vance? I përzgjedhuri nga Donald Trump për zëvendëspresident

July 16, 2024 by s p

Nga Rafael Floqi sipas shtypit amerikan/

COLUMBUS, Ohio (AP) – Ish-presidenti Donald Trump zgjodhi të hënën senatorin amerikane JD Vance nga Ohio për të qenë kandidati i tij, ndërsa ai kërkon të kthehet në Shtëpinë e Bardhë. Këtu janë disa gjëra që duhet të dini për Vance, një republikan 39-vjeçar tani në mandatin e tij të parë në Senat:

Vance u bë i njohur me librin e kujtimeve “Hillbilly Elegy”

Vance lindi dhe u rrit në Middletown, Ohio. Ai u bashkua me marinsat dhe shërbeu në Irak, dhe më vonë fitoi diploma nga Universiteti Shtetëror i Ohajos dhe Shkolla Juridike Yale. Ai gjithashtu punoi si një biznesmen sipërmarrës në Silicon Valley.

Vance bëri emër me kujtimet e tij, bestselleri i vitit 2016 “Hillbilly Elegy”, i cili u botua ndërsa Trump po konkurronte për herë të parë për president. Libri i dha Vances një reputacion si dikush që mund të ndihmonte në shpjegimin e apelit të biznesmenit të çuditshëm njujorkez në Amerikën e Mesme, veçanërisht në mesin e klasës punëtore, votuesve të bardhë ruralë që ndihmuan Trump të fitonte presidencën.

“Hillbilly Elegy” gjithashtu prezantoi Vance me familjen Trump. Donald Trump Jr që e pëlqeu librin dhe e njihte Vance-in kur shkoi për të nisur karrierën e tij politike. Të dy e u lidhën dhe kanë mbetur miq.

Ai u zgjodh për herë të parë në postin publik në vitin 2022. pasi Donald Trump fitoi zgjedhjet e vitit 2016, Vance u kthye në vendlindjen e tij Ohio dhe ngriti një organizatë bamirësie kundër opioideve. Ai gjithashtu mori pjesë në qarkun e leksioneve dhe ishte një mysafir i preferuar në darkat e Ditës së Republikanëve Lincoln, ku historia e tij personale – përfshirë vështirësitë që Vance duroi për shkak të varësisë nga droga e nënës së tij – pati jehonë. Paraqitjet e Vance ishin mundësi për të shitur idetë e tij për rregullimin e vendit dhe ndihmuan në vendosjen e bazave për hyrjen në politikë në vitin 2021, kur ai kërkoi vendin e Senatit të liruar nga republikani Rob Portman, i cili doli në pension.

Ai dhe Trump kanë kimi personale

Marrëdhëniet personale janë jashtëzakonisht të rëndësishme për ish-presidentin dhe ai dhe Vance kanë zhvilluar një raport të fortë ndër vite, duke folur rregullisht në telefon. Trump ka komplimentuar gjithashtu mjekrën e Vance, duke thënë se ai “duket si një Abraham Lincoln i ri”.

Si vance u shndërrua nga kurrë-Trumper në aleat të fortë

Vance ishte një republikan I tipit “jo asnjëherë Trumpin” në vitin 2016. Ai e quajti Trumpin “të rrezikshëm” dhe “të papërshtatshëm” për detyrën. Vance, gruaja e të cilit, avokatja Usha Chilukuri Vance, është indiano-amerikane dhe nënë e tre fëmijëve të tyre, kritikoi gjithashtu retorikën raciste të Trump, duke thënë se ai mund të jetë “Hitleri i Amerikës”. Por në kohën kur Vance u takua me Trump në vitin 2021, ai kishte ndryshuar mendimin e tij, duke përmendur arritjet e Trump si president. Të dy burrat minimizuan kritikat ashpër të së kaluarës së Vance. Pasi u zgjodh, Vance u bë një aleat i fortë i Trump në Capitol Hill, duke mbrojtur vazhdimisht politikat dhe sjelljen e Trump.

Ai është një zë kryesor konservator

Kevin Roberts, president i fondacionit konservator Heritage, e quajti Vance një zë udhëheqës për lëvizjen konservatore, për çështjet kyçe, duke përfshirë një zhvendosje nga politika e jashtme ndërhyrëse, ekonomia e tregut të lirë dhe “kulturën amerikane”. Demokratët e quajnë atë një ekstremist, duke përmendur qëndrimet provokuese që Vance ka mbajtur, por ndonjëherë të ndryshuara më vonë. Vance sinjalizoi mbështetje për një ndalim kombëtar 15-javor të abortit gjatë kandidimit të tij në Senat, për shembull, më pas e zbuti atë qëndrim pasi votuesit e Ohajos mbështetën me shumicë dërrmuese një amendament të të drejtave të abortit të vitit 2023.

Ai është i martuar me një avokate që ishte nëpunëse e Gjykatës së Lartë

Vance u takua me gruan e tij, Usha Chilukuri Vance, në Yale, ku ajo mori diplomën e saj universitare dhe juridike. Ajo kaloi një vit si nëpunëse për gjyqtarin e ardhshëm të Gjykatës së Lartë, Brett Kavanaugh, kur ai shërbeu si gjykatës i gjykatës së apelit në Uashington, e ndjekur nga një vit si nëpunëse e ligjit te Kryegjykatësi John Roberts. Ajo kishte qenë një avokate gjyqësore për firmën ligjore Munger, Tolles dhe Olson. Firma e saj ligjore njoftoi të hënën se ajo ishte larguar nga firma.

“Usha ka qenë një avokate dhe kolege e shkëlqyer, dhe ne e falënderojmë për vitet e punës së saj dhe i urojmë më të mirat në karrierën e saj të ardhshme”, tha Munger, Tolles & Olson në një deklaratë.

Vance ka adoptuar retorikën e Trump për 6 janarin

Në zgjedhjet e vitit 2020, ai tha se nuk do t’i kishte certifikuar rezultatet menjëherë nëse do të kishte qenë zëvendëspresident dhe tha se Trump kishte “një ankesë shumë legjitime”. Ai ka vënë kushte për nderimin e rezultateve të zgjedhjeve të vitit 2024 që i bëjnë jehonë atyre të Trump. Një sërë hetimesh qeveritare dhe të jashtme nuk kanë gjetur ndonjë mashtrim zgjedhor që mund të kishte sjellë rezultatin e humbjes së Trump në vitin 2020 ndaj presidentit demokrat Joe Biden.

Në Senat, Vance ndonjëherë përqafon opsione dypartiake. Ai dhe senatori demokrat i Ohajos, Sherrod Brown, bashkë-sponsorizuan një projekt-ligj të sigurisë hekurudhore pas një daljeje të zjarrtë të trenit nga shinat në fshatin Ohajo të Palestinës Lindore. Ai ka sponsorizuar legjislacionin që zgjeron dhe rrit fondet për restaurimin e Liqeneve të Mëdhenj dhe ka mbështetur legjislacionin dypartiak që nxit punëtorët dhe familjet.

Vance mund të artikulojë vizionin e Trumpit në të ardhmen

Njerëz të njohur me procesi i verifikimit të zëvendëspresidentit thanë se Vance do të sillte në GOP aftësitë e debatit për projektligjet dhe aftësinë për të artikuluar vizionin e Trump.

Charlie Kirk, themeluesi i grupit aktivist konservator Turning Point USA, tha se Vance artikulon në mënyrë imponuese pikëpamjen e botës Amerika e Para dhe mund të ndihmojë Trumpin në shtetet që ai humbi nga afër në 2020, si Michigan dhe Wisconsin, që ndajnë vlerat, demografinë dhe ekonominë e Ohajos.

LA STAMPA (1989) / INTERVISTA ME ISMAIL KADARENË NË MILANO RRETH LIBRIT TË RI “KUSH E SOLLI DORUNTINËN?” DHE MESAZHI PËR KOSOVËN

July 16, 2024 by s p

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 16 Korrik 2024

“La Stampa” ka botuar, të premten e 26 majit 1989, në faqen n°3, intervistën ekskluzive me Ismail Kadarenë në Milano rreth librit të tij të ri ”Kush e solli Doruntinën?”, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Takimi në Milano me shkrimtarin Ismail Kadare rreth librit të ri

Fati shqiptar në një thriller

Burimi : La Stampa, e premte, 26 maj 1989, faqe n°3

Milano — “Ju italianët flisni më shumë për Mozambikun se sa për Shqipërinë”. Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare nuk tregon as habi dhe as qortim “Përkundrazi, ju jeni popullor te ne. Ne e duam artin, letërsinë dhe kinemanë tuaj. Ne e njohim muzikën tuaj, përfshirë atë të Festivalit të Sanremos”.

Kadareja e di se shumë italianë nuk e kanë parë kurrë vendin e tij, madje as në fotografi. Shqipëria këtu duket e largët, ekzotike, Kadare duhet ta dijë se edhe Shqipëria ka njëfarë përgjegjësie në këtë gjendje. Gjithçka e izoluar, e mbyllur. Ky është të paktën imazhi konvencional. “Saktësisht, konvencional. Ne nga ana tjetër jemi normalë. Sigurisht që shkëputëm marrëdhëniet me BRSS-në 30 vjet më parë. Nuk kemi ende marrëdhënie diplomatike. Por ne kemi marrëdhënie të mira me vendet e tjera”. Me vendet e Evropës Lindore, Perëndimore apo vetëm Evropës? “Evropën dhe kaq”.

Kadare flet për tokën (vendin) e tij të panjohur në Itali dhe peizazhet në jetën e tij. Detin e bukur. Dhe shtëpia e madhe në Gjirokastër ku ka jetuar kur ishte fëmijë : “Për mua ishte një shtëpi e madhe, me dhoma të mëdha dhe plot mistere. Ndoshta që atëherë, në ato hapësira pa kufi, lindi pasioni im për paqartësinë (ambiguitetin – dykuptimësinë). Librat e mi kanë një erë historie dhe legjendash, imagjinate të mundshme”. Ashtu si ky roman, që ndodhet tani në libraritë tona : Kush e solli Doruntinën? (Longanesi).

“E kam shkruar dhjetë vjet më parë, duke u nisur nga një legjendë mesjetare”. Një vajzë, Doruntina, po martohej në një fshat të largët, trembëdhjetë ditë më këmbë. Nëna e saj jep pëlqimin sepse një nga nëntë djemtë e saj, Kostandini, i premton : “Mos u shqetëso, do të ta sjell në shtëpi sapo të të marrë malli për të”. Në vend të kësaj, Kostandini vdes dhe të gjithë vëllezërit e tij vdesin. Doruntina nuk di më asgjë për familjen e saj dhe as në shtëpinë e vjetër nuk ka më ndonjë lajm. Nëna plakë mbi varrin e Kostandinit thotë këto fjalë : “Tani që jam plotësisht e vetmuar në botë, meqë nuk e ke mbajtur premtimin tënd, dheu mos të të përthithë kurrë”.

Një natë trokasin në derën e nënës së vjetër. Është Doruntina. “Kush të solli?” “Kostandini”, “Por ai vdiq tre vite më parë”. Dy gratë i nënshtrohen misterit. Fillojnë hetimet. Kapiten Stresi rindërton disa faza të atij udhëtimi të kthimit, të cilin Doruntina çuditërisht dukej se e kishte realizuar vetëm në atë kohë, në kujtimin e “një nate të pafundme, mes mijëra yjeve që vraponin në tufa nëpër qiell”. Dhe gjatë rrugës, mbi një kalë të vetëm, ajo vuri re disa herë se “flokët e burrit nuk ishin vetëm të mbuluara me pluhur, por edhe me baltë të sapotharë dhe se trupi i tij lëshonte një erë dheu të lagur”.

Kush ishte ky kalorës? A kishte lëvizur vërtet Kostandini gurin e varrit dhe kishte shkuar të merrte motrën e tij? Apo ishte një mashtrues? Po sikur Doruntina t’i kishte sajuar të gjitha? Në fund, kapiten Stresi zhvillon teorinë e tij mbi “besën”, fjalën që i ka dhënë nënës Kostandini në jetë. Çfarë rëndësie ka nëse ishte apo jo vetë Kostandini që e solli Doruntinën? Gjithsesi ishte ai, Kostandini. Ajo që duhet të bie në sy është respektimi i përbashkët i një ligji që nuk është shkruar në zemrat e të gjithëve. Aty ku një nuk arrin, mbërrijnë të tjerët. Nuk ka më bindje individuale ndaj një ligji të jashtëm, jo më gjykata dhe altarë të ndryshueshëm dhe grindavecë. Shqipëria, e vogël dhe gjithmonë në rrezik Shqipëria, gati e “kapur në ves”, dje si sot, “mes dy botëve, Perëndimit dhe Lindjes”, sheh lindjen e një njeriu të ri në “petkun transparent”, që di të përshtatet me ligjet “të qenësishme në vetë njeriun, të paprekshme dhe të padukshme”. Falë kësaj “besës”, besnikërisë fitimtare ndaj ligjeve më të fshehta e të vërteta, Shqipëria do të mund të dalë e padëmtuar nga vorbulla mes dy botëve të Perëndimit dhe Lindjes.

Ismail Kadare nuk insiston shumë në këtë vizion të heroizmit individual dhe shoqëror. Rrëfimi i tij është para së gjithash një thriller i lehtë dhe mahnitës. Dhe atëherë ndoshta Kadare e konsideron këtë vizion si të vjetëruar. Ai tashmë është shprehur se për të sot Shqipëria është “normale”. Nga ana tjetër, secili roman i tij lindi nga takimi i momenteve të ashpra historiko-politike dhe shpikjes (imagjinatës) së lirë. Ashtu si “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (Longanesi), ku një gjeneral italian kthehet në Shqipëri njëzet vjet pas konfliktit, në kërkim të trupave të ushtarëve të tij për t’i sjellë përsëri në atdhe. Ashtu si “Daullet e shiut” (përsëri Longanesi), një afresk i fuqishëm i rrethimit turk të shekullit të pesëmbëdhjetë në Shqipëri, një metaforë për lakun bashkëkohor sovjetik. Gjithashtu tema mbizotëruese në “Muzgu i perëndive të stepës” (Sei).

Tani është çështja e Kosovës, e diskutueshme mes serbëve dhe shqiptarëve. Ismail Kadare thotë : “Ne shqiptarët e Shqipërisë jemi tre milionë. Dy milionë shqiptarë të tjerë jetojnë jashtë Shqipërisë. Kryesisht në Kosovë. Kjo është e gjitha. Megjithatë, ne duhet të shkojmë drejt një ure miqësie në Ballkan. Nëse dikush më pas sugjeron se Kosova është e trazuar sepse atje po mbërrijnë petrodollarët islamikë, kjo është marrëzi, thjesht marrëzi”.

Kadare në Milano merr pjesë në “Takimin e parë me intelektualë nga jugu i Mesdheut”, promovuar nga Arci Nova. Ai është 53 vjeç. Jeton me paratë që i fiton nga shitja e librave jashtë shtetit. Ndër shkrimtarët bashkëkohorë italianë ai preferon Sciascia-n. Ai jeton në Tiranë me gruan dhe dy vajzat në një apartament pa dhomat e mëdha të fëmijërisë. “Por dritaret kanë pamje nga parku pranë sheshit Skënderbe, heroi kombëtar i Shqipërisë.”

Claudio Altarocca