Prof. dr. Bahtijar Kryeziu/

Rëndësia e studimit të problemeve në fushën e onomastikës, ishte dhe mbetet temë e pakapërcyeshme dhe me shumë interes për shkencat albanologjike, si dikur, ashtu dhe sot e nesër, jo vetëm nga studiuesit e huaj, siç ishte dikur (më tepër për interesa të tyre), po sidomos nga studiuesit tanë, për zbardhjen e të vërtetës shkencore për popullin dhe vatanin tonë.

Fakti i zbulimeve të vendeve të ndryshme në tërthoret tona edhe këtë vit (2023), siç ishte rasti i zbulimit të moshës së madhe mbi 8500 vjet të fshatit Lin, afër qytetit të Pogradecit, të më të vjetrit në Europë; zbulimi në Ulpianë i mozaikut të kishës së Justinianit me mbishkrimin DARDANIA etj., pos atyre që tanimë janë vërtetuar se janë shqip e të shqipes, si: Shtip nga Astibo, Sharr nga Scardus, Shkodra nga Scodra, Shkupi nga Scupi, Nish nga Naissus etj., vetëm sa na e plot mendjen edhe më tepër, se studiuesit tanë kanë pasur të drejtë dhe arsye të forta që të merren me studime në këtë fushë, siç ishin te ne, ndër të parët, Profesor Eqrem Çabej në shtetin amë dhe profesor Idriz Ajeti, këndej kufiri, e që shumë onoma të të cilit i kemi bërë objekt studimi në këtë punim.

Veprimtaria shkencore e profesor Idriz Ajetit kap një gamë të gjerë çështjesh: nga fusha e historisë së gjuhës, e dialektologjisë, e etimologjisë, e ballkanistikës, e onomastikës mesjetare dhe të mëvonshme, e kontakteve të shqipes me gjuhët fqinje, e njësimit të gjuhës letrare, e normimit të shqipes dhe të kulturës së gjuhës etj. Por nga e tërë kjo punë e madhe e këtij kolosi, ne këtë radhë po veçojmë studimet e profesor Ajetit në fushën e onomastikës, të kësaj disipline mjaft komplekse të gjuhësisë, e cila tek ne zuri të bëhet objekt studimi që nga vitet e 60-ta të shekullit të kaluar, për dallim nga të huajt, të cilët, pikërisht në mungesë të studiuesve tanë, shfrytëzuan onomastikën edhe për interesa të tyre e në dëm tonin (fjala është sidomos për ata sllavë), që përmes “objektivitetit shkencor” të studimit dhe shpjegimit të onomave të ndryshme (si fosile të paleontologjisë njerëzore) të Ilirikut të dikurshëm, të Kosovës së sotme dhe të tërthoreve të tjera të gjeografisë shqiptare, të caktojnë, jo vetëm fatin por edhe “shtëpinë tjetër” të shqiptarëve.

Se ç’rëndësi ka kjo disiplinë shkencore shumëdimensionale (toponimi, antroponimi, patronimi, oronimi, hidronimi, bionimi (zoonimi dhe fitonimi), odonimi (emërtimet e rrugëve, të shesheve e autostradave) etj., po zëmë në gojë një mendim të akademik Gjovalin Shkurtajt, i cili, për rëndësinë e saj, thekson: “Onomastika ka qenë gur themeli e lëndë e parë me rëndësi parësore në të gjitha hulumtimet e shqyrtimet historiko-gjuhësore rreth iliro-shqiptarëve, së pari, për albanologët e huaj, pastaj (në hullinë e tyre e me përmasa përherë e më të gjera) edhe për studiuesit shqiptarë”. Andaj, jo rastësisht, onomastika ka tërhequr interesimin edhe të prof. Ajetit, duke qenë i bindur se kjo disiplinë ka qenë dhe mbetet “një nga argumentet themelore ku mbështetet teza e autoktonisë së popullit shqiptar, e cila ka si korolar pranimin e burimit të shqipes nga ilirishtja jugore. Këtë tezë, të përfaqësuar … nga prof. E. Çabejt, do ta mbështesë edhe I. Ajeti duke nxjerrë në pah argumente që flasin në të mirë të saj e duke provuar se pohimeve kundër kësaj teze u mungon mbështetja qoftë historike, qoftë gjuhësore” – thotë profesori tjetër nga Tirana, profesor Emil Lafe. Kështu që, jo pa të drejtë mund të themi se “onomastikës shqiptare i kanë kushtuar rreshta të shumtë dy mjeshtrit e mëdhenj të historisë së gjuhës shqipe: i ndjeri prof. Eqrem Çabej në Tiranë…, dhe prof. Idriz Ajeti në Prishtinë…”. E thotë parimi i vjetër i të gjitha shkencave: “Themeluesit vijnë në fillim, përfituesit vijnë më mbas”, pa mohuar këtu, sigurisht, edhe ndihmëtarët e tjerë të kësaj fushe, siç janë: Mahir Domi, Androkli Kostallari, Kolë Luka, Palok Daka, Emil Lafe, Gjovalin Shkurtaj, Seit Mansaku, Rexhep Ismajli, Çlirim Bidollari, Skënder Gashi, Rexhep Doçi, Qemal Murati, Begzad Baliu, autori i këtyre rreshtave dhe shumë të tjerë.

Akademiku ynë, shpeshherë i kreshpëruar, ngrihej si Gjergj Elez Alija kundër atyre bajlozëve, për ta mbrojtur gjuhën shqipe si shenjë kombi, për të treguar fillimet e saj, për të mbrojtur gurët e sinorëve të vatanit tonë aty ku e kishin vendin denbabaden, e jo të shkuljes së atyre gurëve e të korrigjimit të mezhdave të shqiptaro-iliro-pekllazgëve, për t’ju bërë qejfin karpatxjinjve. Pikërisht onomastika ishte dhe mbetet ajo disiplinë shkencore e cila dokumenton të vërtetën shkencore të çdo populli, përkatësisht autoktoninë dhe kufijtë e shtrirjes së tij, në kohë dhe hapësirë, si dje ashtu dhe sot.

Në kohën kur po dalin të dhëna të reja shkencore, si dëshmi se shqipja është ndër 3 gjuhët më të vjetra të kontinentit tonë (e një moshe më të madhe se 6000 vjet); zbulimi i toponimit më të vjetër në Europë (siç po thuhet për fshatin Lin buzë liqenit të Ohrit, afër qytetit të Pogradecit); zbulimi në Ulpianë i mozaikut të kishës së Justinianit me mbishkrimin Dardania etj., vetëm sa dëshmohet edhe më tepër autoktonia e shqiptarëve në këto troje e më gjerë, të cilit problem i kanë mëshuar studiuesit tanë me përgatitje e dije të lartë, të cilëve ua kanë pasur lakmi edhe studiuesit më në zë evropianë e përtej tyre.

Në këtë rrafsh, Akademik Idriz Ajeti, përmes një vargu çështjesh gjer vonë edhe të diskutueshme: historike, antropo-gjeografike e sidomos gjuhësore, për shumë toponime, patronime e antroponime, mbështetur në metoda të rrepta dhe objektive shkencore, me prova të pakundërshtueshme tregon të vërtetën dhe lashtësinë “e popullit tonë dhe të gjuhës së tij në trojet e veta që i banon sot e ku ka banuar dikur, së paku që nga antikiteti”. Po t’i sjellësh në mend toponimet mesjetare të Malit të Zi, Bosnjë e Hecegovinës dhe të Kosovës, si: Pantalesh, Barzan (Bardhan), Bankeq (nga ban+keq), Butidosi (Bytydosi nga një emër vëllazërie – bythëdosë), Lazorci të rrethit të Kuçit; ose edhe Leshkoviqi, Vjedushi, Bardiqi, Kuçi (një fshat me këtë emër përmendet edhe në lindje të Vlorës, që lidhet me fjalën kuq – i kuq, lat. cucceus, e që prof. Idrizi, duke e prekur edhe një herë këtë thotë se më shumë ka të ngjarë të lidhet me apelativin kuç – “vorbë, kuth” i ngulitur në një vend, që i përgjigjet vorbës e vorbëtinës, se sa me apelativin i kuq), e që sipas nesh, nuk përjashtohet mundësia as e prejardhjes së Kuçit, si nahije që ishte, nga një emër vetjak i fisit të madh shqiptar Kuçi, i shtrirë në disa tërthore: Kuçi (Berat), Kuçi (Thesprotia), Kuçi (Vlorë), Kuçi si patronim në Kosovë, si mbiemër “Petrus Kuç” pranë Tuzit etj.; pastaj disa toponime të nahijes së Kelmendit, si Liqeni, Shpaja me katundet: Gjonoviq, Leshkoviq, Kolemade (Golëmadhe – gojëmadhi); Keqi, Shpihja, Bukmir (Bukëmirë), Rogami, Bushat (analog me Nënshat te Shkodra) në nahijet e Hotit dhe të Piperit; komuna Burmazoviq (Burmaza – burrë i madh); fshati Butmir – Budmir/e (nga shqip botë e mirë) në fushën e Sarajevës; Ligatiqi, Ligate e të tjera, të pranuara, të sqaruara e të shpjeguara drejt e mirë nga profesor Idrizi, përmes ligjeve fonetike historike të shqipes, na dalin të gjakut e të mishit të shqipes. Madje për dy emrat e fundit (Ligatiqi dhe Ligate), profesori ynë, nuk pajtohet as me Lirak Dodbibën, i cili këtu shihte një “i lig” si bazë, duke u mbështetur në cilësinë e vendit, kurse profesor Idrizi këto i shpjegon me të drejtë nga një bazë lag (tokë e lagët) + sufiksi i vjetër i shqipes –atë: lagatë > lëgatë > ligatë.

Profesor Ajeti, në punën e tij shkencore e kishte parim: studimin e dokumenteve, përfshirë: gjurmimin, qëmtimin, mbledhjen, analizën dhe më në fund botimin e rezultateve, duke marrë në sy karakteristikat e jashtme dhe të brendshme të të dhënave, por edhe duke dhënë vlerësimet për to. Kështu që, në bazë të të dhënave të siguruara, ai pohon se edhe emrat: Tanush, Gjin, Progor, Bukur, Shin, Vitan, Gal, Lesh, Gjon, Tole, Lekë, Kolë, Pepa, Gegë, Bardo, Gjec, Kolsh, Bushat, Lulo, Mazarak, Pal, Dukë etj., nuk kanë prejardhje sllave e që, pothuaj, të gjithë janë emra shqiptarë. Kësisoj, ndër të tjera thekson profesor Ajeti, nuk kanë mbështetje shkencore dhe bien poshtë pohimet e disa historianëve borgjezë, se gjoja shqiptarët erdhën në Kosovë nga fundi i shek. XVII dhe fillimi i shekullit XVIII, pasi që prej këndej u shpërngul elementi serb. Madje, duke ju referuar pikës 6, njërës nga dymbëdhjetë pikat e Veigandit, se “po të kishin banuar shqiptarët gjithmonë ku banojnë sot, emrat e vendeve që dihen prej kohës së vjetër, duhej të kishin pësuar edhe ata zhvillimet fonetike të shqipes”, profesor Ajeti, pikërisht duke u mbështetur te ato toponime antike, më bindshëm se kudo tjetër, gjen shpjegimin e tyre vetëm me anë të shqipes, siç kanë thënë edhe dijetarë të tjerë, si Jokli, Çabej etj.

Këtu do të përmendim vetëm disa topikë, tanimë të pranuar shkencërisht, si: Naissus – Nish; Scardus – Sharr, Scupi – Shkup; Astibos – Shtip; Scodra – Shkodër; Lissus – Lesh (Lezhë).; Drivastum – Drisht; Dyrrachium – Durrës; Drinus – Dri-Drin; Barbanna – Buenë; Mathis – Mat; Isamnus – Ishmi etj., ose edhe topoleksemën Rogami (që gjendet në truallin e Shqipërisë Veriore si dhe në trevat e Malit të Zi), që është një formim sekondar i përftuar relativisht vonë me zgjerim sufiksal rogë + ame, formuar nga fjala shqipe rog(ë) “vend në mal, i mbuluar me bar dhe pa drurë, rrah” – siç shprehej edhe dijetari ynë i shquar profesor Eqrem Çabej.

Një papajtueshmëri profesor Ajeti shpërfaq edhe për qytetin bregdetar Vlonë – Vlorë, që sipas tij, është një formë toponimike që ka rrjedhur pas ligjeve fonetike të shqipes e jo sipas një trajte sllave (Aulon), siç e mendojnë Veigandi, I. Popoviqi e ndonjë studiues tjetër. Praninë e shqiptarëve në viset e tyre të banimit, gjithnjë sipas profesor Idrizit, e dëshmojnë edhe emërtimet: Shkumbin, Qafa e Prushit (nga Pirustae, Perustae); emri i qytetit të Ulqinit (nga një emër i lashtë Oulkinion) etj.

Profesor Idriz Ajeti, me erudicionin që e karakterizonte, me punën sistematike dhe të kujdesshme, me interpretimet e sakta gjuhësore, me metodat më rigoroze shkencore dhe gjykimet e mprehta prej dijetari të rrallë, i është rrekur edhe një numri toponimesh me prejardhje shqiptare, ku dje ka jetuar ose jeton edhe sot ky popull, si: toponimi Dushka (te Sibovci, të cilin G. Elezoviqi e sheh me luhatje si fjalë shqipe, për të cilën profesor Ajeti thotë se është emërtim me prejardhje nga gjuha jonë: nga dushk që rrjedh nga një trajtë e hershme *durshk); ashtu si edhe Kudrina – shënuar te Fjalori i G. Elezoviqit (fshat në Drenicë – nga shqip kodër, kodrinë); fshati Plepishtë (po te Fjalori… – nga fjala shqipe plep + sufiksi i vjetër i serbishtes –ishte); Troja – trualli, afër fshatit Svinjar (Frashër), që vjen nga fjala e shqipes truall, pl. troje; Brinje (Brinjë, emër katundi në mes të Tivarit dhe të Ulqinit) – fjalë e mbarë gjuhës, që nuk mund të ndahet nga pjesa anatomike bri-ni : bri-ri. Sipas dijetarit tonë edhe toponimet Kunje, katund mes Tivari e Ulqini, i pranishëm edhe në vise të tjera, duhet parë nga fjala shqipe kunj, ashtu si edhe emërvendet Shtek, Shteke (Šteci), Zashtek etj., që lidhen me rrënjorin e gjuhës sonë: shteg, shtek, përveç te toponimi Zashtek ku ndeshim edhe parafjalën za- parafjalë sllave.

Edhe toponimet Suka (kodër në kufi të Zagaraçit dhe të Bjelopaviliçeves; Sukeza (shqip Sukëza) lagje në Zagaraçin e Poshtëm janë fjalë me prejardhje shqipe: nga çukë, ashtu sikurse edhe Firza që do kërkuar te fjala e shqipes Firza (fier, fir); pastaj toponimi Guraja në fshatin Zhilivodë, të cilin toponim, që më parë edhe G. Elezoviqi e kishte paraqitur të shqipes, të cilin mendim e përkrah edhe profesor Idrizi, ose edhe emrat e fshatrave: Lopari (nga shqip lopë), Fundena (nga fund + prapashtesa e shumësit (e)na), i pari në rrethin e Kuqit, kurse i dyti te Drivasi (Drishti) etj. Me etimologji shqipe dalin edhe toponimet e Krajës: Briska (nga shqip brisk), Livare (nga shqip livare, katarakt, ujëvare), emri i paralagjes Gurza (nga fjala shqipe gūr + sufiksi –za, që ka karakter zvogëlues si edhe te shumë fjalë të tjera), ndërkaq toponimin Ombla, të cilin disa gjuhëtarë, ndër ta edhe profesor Çabej, e kishin shpjeguar nga fjala shqipe ãmbël, profesor Idrizi, për hir të së vërtetës, e sheh të etimonit sllav: ãblŭ, që do të thotë burim.

Po edhe patronimet e antroponimet: Šoći (shqip Shoqi), emër vëllazërie i fisit të Lubotinës; Zogović në Mal të Zi (nga shqip zog); Zotović në Hercegovinë (nga zot); Zonjići (nga shqip zonjë, geg. zojë); pastaj Burmaz/ović (shqip burrë i madh), Lekić (Lekë), Perendija (shq. perëndi): Prentaš, Prentino, Prentići, Prentovići (nga Prend, nganjëherë edhe Prenk); emrat etnikë të këtij krahu: Đin (Gjin), Đonovići (nga Gjon); Bridje, Bridjaši (nga forma e shumësit breg – huazim nga serbokroatishtja) etj., dëshmojnë për elementin mjaft të vjetër shqiptar në këto anë. Këto shpjegime të profesor Ajtit sikur dëshmojnë se ai e tumirte një shprehje të akademik Shaban Demirajt, se “njeriu duhet të flasë e të shkruajë me mend në kokë dhe këmbë në tokë”.

Gjurmë tona dhe thërrmija gjuhësore me origjinë shqiptare, thotë profesor Idrizi, vërtetohen edhe nga burime historike, si te këta emra të vjetër vëllazërie të Zetës: Mataguzhët te Podgorica (1335) e te Mahina Bregdetare (1435), Malonshiqët (Malonsi) në Luginën e lumit Zeta, por megjithëkëtë profesori e pranon se ka edhe një numër emrash të krishterë të përbashkët për të dy grupet etnike, si: Nikola, Andreja, Lazar, Gjorgj, Stepan, Dimitër, Petër, Mihal etj., të cilët vështirë dallohen sipas përkatësisë së tyre, ose ka edhe raste “ku prindërit mbajnë përzierje emrash shqiptarë, kurse bijtë dhe vëllezërit kanë emra karakteristikë serbë.

I prirë kurdoherë nga e vërteta shkencore, profesor Idriz Ajeti nuk bën përpjekje që çdo emërtim dhe me çdo kusht ta paraqesë me etimologji të shqipes. Le të përmendim, sa për ilustrim, vetëm disa emra “relativisht të rinj – nga periudha e mesjetës të cilët profesori i sheh të etimonit kryesisht sllav, si: Prizreni, Prishtina, Peć – Pejë”; sish me prejardhje latine: Zhur – Zhuroviq (1367) në Mal të Zi ose katundi Shur, Zhur, një fshat te Prizreni, i cili duhet të lidhet me këtë të parin; Bjeshkët e Nemuna (oronim me dy emra: i pari shqip, tjetri serbisht – Prokletije); pastaj toponimi Bajgorë (fshat në Krahinën e Shalës te Mitrovica, i formuar si kompozitë, nga dy emra gjuhësh të ndryshme me të njëjtin kuptim: turq. bayir “mal, rrafshnaltë, breg, kodër” dhe serb. gora, po me kuptimin “mal, malësi, pyll”, nga i cili topik kemi edhe patronimin Bajgora, të cilën onomë profesor Çabej e sheh te baza e fjalës bajgë (balëgë) me sufiksin pronor –or, -ore. Ne besojmë se këto toponime janë si rezultat i një jete në kontakte shekullore me popujt e ndryshëm të Gadishullit Ballkanik, e që kjo fqinjësi ka krijuar bashkëpërkime, përngjasime, barazime dhe zhvillime paralele edhe në onomastikë.

Nuk janë të rralla rastet kur prof. I. Ajeti, në trajtimin e çështjeve nga fusha e onomastikës, del edhe jashtë orbitës mbarëshqiptare, duke shprehur kozmopolitizmin e tij në hetimin, shpjegimin ose edhe në mbështetjen e disa mendimeve të drejta, pavarësisht përkatësinë e studiuesit, siç është rasti në përkrahjen që i bën Pavle Iviqit për shtrirjen e elementit etnik sllav edhe jashtë Ballkanit: të një Bistrice, të një Rudniku; të një Lipovice edhe në Gjermani; duke e lidhur emrin e qytetit Graz të Austrisë me një Gradac (sllav); ashtu si i ka parë Iviqi edhe disa toponime të Rumanisë me etimologji sllave, si: Bistrica, Crasna, Lipova; toponimet sllave në Hungari: Budin e Peshta, Peçuj, Velika Kanizha, Estergon, Dombovar, Solnik, Vesprem, Çongrad etj.; ose edhe disa të tjera në Greqi, për të cilat profesor Idrizi thotë se po të përjashtohet greqishtja, në vështrim vjen vetëm prejardhja shqipe e tyre, si: Gardhiqi, Kriekuqi, Hundëkuqi etj. Mbështetur në këto të dhëna, na duket se profesor Ajeti, nuk kishte qëndrim prej “puristi” për ndryshimin e emërtimeve të huaja në Kosovë, pavarësisht prejardhjen e tyre. Në studimet e tij, parim kryesor kishte objektivitetin shkencor të dëshmuar edhe në veprën e tij “Për të vërtetën shkencore”.

Por, a vlente ky kriter e parim edhe për kuazi-shkencëtarët sllavë të sojit të Selishqevit, Veigandit, Skokut, Ivan Popoviqit, Atanasije Urosheviqit e të tjerëve studiues të këtij kalibri? Ndoshta dhe po, po të mos ishte në radhë të parë, pena e mprehtë e kurorës së gjuhësisë shqiptare dhe e ballkanologut të rrallë – dr. Eqrem Çabejt si dhe e patriarkut e klasikut të albanistikës e ballkanistikës – Idriz Ajeti. Si mund të shpjegohen ndryshe qëndrimet e A. M. Selishçevit në veprën e tij “Slovenskoe naseljenie v Albanii”, pos si gënjeshtra të veshura me petkun e “të vërtetës shkencore”, kur, ndonëse pa shkelur Shqipërinë, duke gjykuar vetëm nga të dhënat e disa hartave, thotë që shumica e emrave në Shqipëri janë me etimologji sllave, edhe pse të tilla dalin nja 1000, kur dihet se vetëm fshatra në këtë vend ka rreth 3000, ose pohimet e Urosheviqit në veprat: “Novobrdska Kriva Reka 32” dhe “Toponimi Kosova”, ku gati të gjitha vendbanimet e Rrafshit të Kosovës, Llapit, Gallapit, Siriniqit dhe të Moravës së Poshtme i paraqet të gurrës sllave e shqiptarët ardhës në këto troje.

A nuk nënkupton kjo qëllimin djallëzor-shovinist për realizimin e detyrave që kanë pasur shkencëtarët propagandistë serbë: të urdhëruar nga institucionet shtetërore, të organizuar nga ato shkencore e të këshilluar nga institucionet religjioze, për të paraqitur një gjeografi emërvendesh krejt tjetër e me këtë edhe mohimin e prejardhjes së gjuhës shqipe e të autoktonisë së shqiptarëve në këto tërthore, të cilat qëndrime, më se një herë i paraqitën, përveçse në vepra, edhe në tubimet e tyre “shkencor”, edhe në organet më të larta partiake e shtetërore, siç ishte edhe rasti në Kongresin IX të LK-së të Serbisë, të mbajtur më 1982, në të cilin kongres, po në mes të Beogradit, profesor Idrizi me reagimin e tij individual dinjitoz, të guximshëm dhe të vendosur – siç thotë akademik Rexhep Ismajli, ua dha përgjigjen e merituar të gjithë atyre të cilët çështjen shqiptare më me qejf e shtrembërojnë sesa ta paraqesin çfarë ka qenë ose çfarë është në të vërtetë.

Qëndrimin e tij prej shkencëtari të rysur, profesor Ajeti e përvijoi edhe në polemikat e zhvilluara me Petar Zhivadinoviqin, dr. Jovan Deretiqin, akademik Sima Qirkoviqin (me të cilët nuk ishin pajtuar as edhe kroati prof. dr. Radoslav Katiçiq e ilirologu i njohur dr. Aleksandër Stipçeviq) në mbledhjen e 46 të Redaksisë Qendrore të Enciklopedisë së Jugosllavisë (1982), kur shkruhej për ne e, profesori ynë nuk kishte heshtur as ndaj shkrimeve të njëanshme dhe kuazi-shkencore të gazetarit të gazetës “Politika” të Beogradit, Sava Dautoviqi, e sa e sa të tjerëve. Se ndihmesa e profesor Ajetit, në të mirë të kombit e vatanit, të arsimit, kulturës e shkencës nuk kishte të ndalur, dëshmohet edhe te një intervistë, 4 vjet pa mbyllur sytë, dhënë Agjencisë së lajmeve “Presheva jonë”, të datës 14 shkurt 2015, ku la një porosi të madhe, se “Shqipëria jonë, toka jonë, është deri në Nish”, një amanet ky që tërheq vëmendjen e të gjithë atyre që sot po vendosin për Kosovën (e në të vërtetë ende po luajnë me Kosovën), duke vendosur kufirin te Konçuli, në njërën anë, te Ibri në anën tjetër, te Debelldei në jug, e pa Çakorrin e para pak vitesh që e kishim ne, në anën perëndimore të Kosovës, për të vazhduar bisedimet me Serbinë për ndarjen edhe të një cope toke të Kosovës me pasuri të mëdha natyrore.

IV. Për veprimtarinë dhe punën e tij shkencore kolosale që ka bërë profesor Idriz Ajeti, siç u tha në punimin që paraqitëm këtu, institucionet shtetërore, ato arsimore e shkencore, e kanë shpërblyer dhe nderuar shumë herë, për të gjallë, me çmimet më të larta të kohës. Dekorimi i fundit, për profesor Idrizin, në mos gabofshim, ishte i presidentit Fatmir Sejdiu, pa harruar atë të ish-kryetarit të ndjerë të Kosovës, dr. Ibrahim Rugova, dekoruar më 9 qershor 2003, me “Medaljen e Artë të Lidhjes së Prizrenit”, për nder të 125-vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, e që ish-nxënësit dhe kolegët e tij e kujtuan me shënimin e 60, 70, 80, 90-vjetorit të lindjes së tij, organizuar nga Instituti Albanologjik i Prishtinës, me rastin e 95-vjeorit në Gjilan, në 100 vjetorin e lindjes, organizuar nga IA kur edhe ju dhurua libri “Rrapi shekullor – Akademik Idriz Ajeti” (Prishtinë, 2017) i dy bashkautorëve (B. Kryeziu – B. Baliu (fjalët e ngrohta e miradije të ish-nxënësve të tij e të studiuesve të tjerë, jo vetëm këtu, janë shpërblimet, dekorimet, pranimet, urimet e pse jo edhe falënderimet më të mëdha dhe më të sinqerta ndaj dhe për akademik Idriz Ajetin – themelvënësin e gjuhësisë së re shqiptare, shkencëtarin i cili nuk u bë shkencëtar, por lindi i tillë – siç do të thoshte profesor Mahir Domi.

Dhe krejt në fund: për kontributin e dhënë, tani kur profesori ynë nuk gjendet mes nesh, është nder që akademikut Idriz Ajeti t’i ngrihet një shtatore, ose së pakut një bust në Topallën e tij të lindjes, (se në Medvegjë është më vështirë), apo në Bujanoc a Preshevë. Derisa dy autorët e librit për profesorin, e sollën bibliotekën e tij në Bibliotekën “Fan S. Noli” të Gjilanit, natyrisht, sipas testamentit që kishte lënë bashkëshortja e profesor Idrizit – zonja Hajrije, dhe tani, autoriteteve të Luginës së Preshevës ju mbetet që për këtë vepër të propozuar të veprojnë e jo të ngurrojnë.

Miku i profesor Ajetit, profesori i njohur tiranas, Emil Lafe, në letrën e tij me rastin e ndarjes së

profesorit nga kjo botë, shkruan: ”Idriz Ajeti do të mbetet në kujtesën e brezave si përmendore e gjallë e fisnikërisë së shpirtit, e burrërisë dhe e mençurisë së kombit shqiptar”. Në fund, falënderojmë përzemërsisht dhe një herë Akademikun e Nderin tonë, Mësuesin e mësuesve tanë, bardin e rrallë ndër ne, për punën dhe veprën e madhe që na la, me bindje të thellë se Ai, me të drejtë, ka siguruar vendin në Panteonin e burrave të pavdekshëm të kombit shqiptar dhe urojmë:

I qoftë i lehtë dheu i Kosovës martire që mbulon trupin e Tij – bjeshkë, por pa u harrua emri dhe vepra e Tij për jetë e mot!

L i t e r a t u r a:

Akademik Shkurtaj, Gjovalin, Onomastikë dhe etnolinguistikë, Tiranë, 2015.

Prof. Lafe, Emil, Akademik Idriz Ajeti – personalitet i shquar i shkencës dhe jetës shoqërore (kumtesë me rastin e përurimit të veprës së akademik Idrizz Ajetit, Gjilan, 16 tetor 2012.

Akademik, Shkurtaj, Gjovalin, Vepra e cituar, fq. 12-13.

Intervist dhënë Agjencisë “Presheva jonë”, 14.2.2015 (ku profesor Ajeti shprehet: “Shqipëria jonë, toka jonë, është deri në Nish”).

Gazeta prestigjioze “New York Times”, 25.8.2014 (https://www.albinfo.at/new-york-times-shqipja-nder-tri… me-te-vjetra-ne-bote/).

Gazeta “Tema”, Tiranë, 28 korrik 2023 (https://www.gazetatema.net/…/revista-prestigjoze-gjuha…).

Gazeta Metro, 12.8.2023.(Në mozaik është shkrimi i dedikimit të Perandorit Justinian dhe Perandoreshës Teodora për kishën më të madhe të kohës që u zbulua rishtas. Në mbishkrim theksohet DARDANIA.

Ajeti, Idriz, Vepra 4, AShAK, Prishtinë, 2001.

Ajeti, Dr. Idriz, Studime gjuhësore në fushë të shqipes I, “Rilindja”, Prishtinë, 1982.

Plasari, Prof. dr. Aurel – Injac Zamputi, Gazeta “Panorama”, 28 prill 2016 (http://www.panorama.com.al/injac-zamputi-themeluesi-i…).

Blaku, Mr. Murat, Veprimtaria shkencore e akademik Idriz Ajetit, (Parathënie te vepra: Studime gjuhësore në fushë të shqipes I, “Rilindja”, Prishtinë, 1982, 29-30.

Ajeti, Idriz, Vepra 5, AShAK, Prishtinë, 2002.

Ajeti, Dr. Idriz, Studime gjuhësore në fushë të shqipes I, “Rilindja”, Prishtinë, 1982.

Ajeti, Akademik Idriz, Njësia brenda ndryshimeve ka vlerë absolute, “Gjuha shqipe”, nr.1, Prishtinë, 1987.

Ajeti, Akademik Idriz, Për të vërtetën shkencore, ASHAK, Prishtinë, 2006.

Baliu, Dr. Begzad, Demitizimi dhe standardizimi i onomastikës së Kosovës”, Tiranë, 2006.

Neçaj, Sokol, Toponimet sllave në Shqipëri, “Gazeta Express”, 1.10.2020.

Kryeziu, Prof. dr. Bahtijar (Konferencën Ndërkombëtare, organizuar nga Agjencia e Zbatimit të Gjuhës Shqipe), Shkup, 29-30 shtator 2022.

Akademia e Shkencave (Qendra e Enciklopedisë Shqiptare), “Kosova në vështrim enciklopedik”, “Toena”, Tiranë, 1999.

Prof. Afrim Krasniqi/

“Republikë pa republikanë: Tranzicioni në Shqipëri dhe eksperimentet në kërkim të një sistemi funksional qeverisës” – referimi në konferencën “Sistemi republikan në Shqipëri përgjatë një shekulli”. Është 100 vjetori i Republikës dhe IH zgjodhi ta ketë objekt studimor ecurinë e ideve republikane prej vitit 1925-2025.

E dini që ne e nisëm pluralizmin me një vendim politik (Plenumi 13 i PPSH) dhe jo me një vendim institucional (Kuvend/Presidium/Qeveri)?

E dini që sistemi pluralist 1991 bashkëjetoi rreth 4 muaj me Kushtetutën e vitit 1976 që ndalonte pluralizmin politik?

E dini që deputetët e legjislaturës së parë pluraliste ishin part time, mbi 85% e tyre punonin në administratë/strukturën ekzekutive ndërkohë që si deputet duhej të kontrollonin ekzekutivin?

E dini që në vitin 1991 aq i brishtë ishte koncepti i ndarjes së pushteteve sa një deputet u zgjidh njëkohësisht edhe zv/kryetar në Gjykatën e Lartë apo se deputetë u zgjodhën edhe kryetarë gjykatash e komandantë divizionesh, në të gjitha rastet, pa dhënë dorëheqje?

E dini që mediat e para (të lira) në Shqipëri ishin gazetat partiake, pra media lindi si media partiake pluraliste?

E dini që debati mbi formën e regjimit “zgjati” më pak se 5 minuta, por në vitin 1997 më shumë se një e treta e votuesve zgjodhën monarkinë?

E dini që reformat kryesore u imponuan nga jashtë, erdhën si eksperimente dhe vijuan të tilla, dhe se demokracia nuk nisi si konsensus mbi reformat, por konsensus për bashkë-administrimin e status quos?

Në këtë mënyrë shteti republikan erdhi para kulturës republikane? Në një mjedis të tillë ishte sfidë dhe aspiratë kultura ligjore dhe kushtetuese, aplikimi i demokracisë funksionale, ndarja e pushteteve dhe ndërgjegjësimit të qytetarëve për rolin dhe përgjegjësitë e tyre në mbrojtjen e vlerave demokratike. Ligjërimi e premtimet pro perëndimore bashkëjetuan madje u dominuan nga konceptet orientale e lindore të politikës, personalizimi, konflikti permanent dhe drejtimi përmes turmave.

Një histori e gjatë që meriton të shkruhet. Debati në konferencë me kolegë studiues nga IH Tiranë e IH Prishtinë, Fakulteti i Drejtësisë etj, i kontribuoi me modesti & profesionalizëm kësaj sfide dhe përgjegjësie.

“Zëra të rinj po përsërisin tani gënjeshtrat e vjetra”

Nga Frank Shkreli

Më 7 Nënntor, 2025, Presidenti i Shteteve të Bashkuara Donald Trump ka shpallur, zyrtarisht, javën 2-8 Nëntor 2025, si Java e Anti-Komunizmit.  Anti-Communism Week, 2025 – The White House.  Deklarata e Presidentit Trump ka për qëllim të kujtojë viktimat e regjimeve komuniste dhe të ritheksojë kundërshtimin e vazhdueshëm të Amerikës ndaj komunizmit.

Në deklaratën e lëshuar javën  që kaloi nga Shtëpia e Bardhë, në lidhje me këtë njoftim, Presidenti i Shteteve të Bashkuara Trump e përshkruan komunizmin si “një nga ideologjitë më shkatërruese në histori”. Një ideologji që ka shkaktuar vdekjen e “më shumë se 100 milion jetëve” nga regjimet komuniste të shekullit të kaluar. Shefi i Shtëpisë së Bardhë e sheh Javën e Anti-komunizmit në Amerikë edhe si një nderim e kujtim të viktimave të regjimeve komuniste në të kaluarën, por, njëkohsisht, edhe si një paralajmërim kundër lëvizjeve politike majtiste bashkëkohore të ditëve të sotëme, duke thënë se zëra të rinjë “po përsërisin gënjeshtrat e vjetra”. Duke i paraqitur idetë e tyre me gjuhën e gjoja ‘drejtësisë sociale’ dhe të ashtuquajturit “socializëm demokratik.”  Në deklaratën e Shtëpisë së Bardhë e cila përcakton Javën e Anti-Kounizmitt në Amerikë, kritikohet ashpër “doktrina e keqe” e komunizmit, ndërsa u bëhet thirrje amerikanëve të mbrojnë “lirinë dhe vlerat njerëzore”, përballë kërcënimeve aktuale në botë.

Në deklaratën e tij, Presidenti Donald J. Trump përshkroi komunizmin si një ideologji shkatërruese, përgjegjëse për vuajtje të mëdha, anë e mbanë botës. Ai tha se, “Anë e mbanë kontinentëve dhe brezave të kaluar të njerzimit, komunizmi ka sjellë shkatërrim mbi kombe dhe jetë njerëzish.  Më shumë se 100 milion njerëz janë vrarë nga regjime komuniste që synonin të zhduknin besimet fetare, të shtypnin lirinë dhe të shkatërronin begatinë e fituar me punë të rëndë, duke shkelur, njëkohsisht dhe brutalisht të drejtat dhe dinjitetin njerzor dhuratë nga Zoti kundërshtarëve politikë të komunizmit dhe gjithë njerzve.

“Ndërsa nderojmë kujtimin e viktimave të komunizmit, ne ritheksojmë premtimin tonë kombëtar për të qëndruar të palëkundur kundër komunizmit, për të mbrojtur kauzën e lirisë dhe vlerat njerëzore dhe për të afirmuar edhe një herë se asnjë sistem qeverisjeje nuk mund të zëvendësojë kurrë vullnetin dhe ndërgjegjen e një populli të lirë”, thuhet në deklaratën e Presidentit Trump me rastin e njoftimit të shpalljes së Javës së Anti-komunizmit në Shtetet e Bashkuara. 

Në deklaratë theksohet gjithashtu se për më shumë se një shekull, komunizmi ka sjellë vështirësi dhe vuajtje të mëdha kudo që është përhapur ajo ideologji, anë e mbanë botës. Presidenti Trump shtoi se: “Për më shumë se një shekull, komunizmi nuk ka sjellë gjë tjetër përveç rrënimit të njerëzimit. Kudo që përhapet, regjimet komuniste zhdukin kundërshtarët, ndëshkohen bindjet e kundërta dhe kërkon që njerzit të gjunjëzohen para pushtetit të gjithfuqishëm të shtetit, në vend që të mbrojnë lirinë dhe të drejtat njerzore. Historia e komunizmit është shkruar me gjak dhe dhimbje, një kujtesë e zymtë kjo se komunizmi nuk është gjë tjetër veçse një fjalë tjetër sinonime me skllavërinë”, shprehet Presidenti Trump në deklaratën e tij.

“Amerika e refuzon këtë doktrinë të keqe”, nënvijoi Presidenti Trump. 

“Ne mbetemi një Komb i themeluar mbi të vërtetën e përjetshme që liria dhe mundësia janë të drejta që nga lindja për çdo person, dhe asnjë ideologji, qoftë e huaj apo vendase, nuk mund t’i shuaj ato.”

Njoftohet se i pjesë e festimeve të Javës Anti-Komuniste në 2025—34 vjet pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, Shtetet e Bashkuara do të përqendrohen në nderimin e viktimave të regjimeve shtypëse, ndërsa do të angazhohen për mbrojtjen e lirisë individuale. Duke përfunduar deklaratën e tij me atë rast, Presidenti Trump u shpreh se ndërkohë që shpallim Javën Anti-Komuniste në Shtetet e Bashskuara, ne qëndrojmë të bashkuar në mbrojtje të vlerave që na dallojnë si një popull i lirë. “Ne nderojmë viktimat e regjimeve diktatoriale shtypse duke mbajtur të gjallë kauzën e tyre për të cilën ata dhanë jetën duke siguruar që komunizmi dhe çdo sistem që mohon të drejtat për jetën, lirinë dhe ndjekjen e lumturisë, më në fund të gjejnë vendin që meritojnë, njëherë e përgjithmonë në koshin e plehrave të historisë”, ka deklaruar Presidenti Trump nga Shtëpia e Bardhë duke njoftuar Javën e Anti-komunizmit në Amerikë.

Për mua dhe veteranë të tjerë të luftës së ftohët shekullin e kaluar, shpallja e Javës Anti-Komuniste në Amerikë nga Presidenti Trump javën që kaloi ishte një dejavu, duke na kujtuar “Javën e Shteteve të Robëruara” (The Captive Nations Week), përcaktuar si e tillë me një rezolutë të Kongresit dhe nënshkruar nga Presidenti Eisenhower në vitin 1953, me qëllim për të treguar solidaritetin e Amerikës me vendet e robëruara nga komunizmi, në kulmin e luftës së ftohtë. Sa i përket shpalljes së Javës së Anti-Komunizmit nga Presidenti Trump javën që kaloi, disa media reaguan duke shkruar se ky vendim nga Shtëpia e Bardhë në këtë kohë, nuk duket të jetë, thjesht, nji vendim simbolik, por një përpjekje e qëllimt si pjesë e një diskursi më të gjerë politik në Amerikë, përball dukurive të të ashtuquajturit “socializëm demokratik”, një qëndrim i fortë i administratës Trump ndaj ideologjive politike të majta, si një kërcënim i vazhdueshëm ndaj lirisë nga regjimet autoritare. 

Në fund, mbetet për tu parë, por sipas disa vërejtësve, shpallja nga Presidenti Trump i Javës së Anti-Komunizmit, javën e kaluar, mund të ketë, eventualisht edhe ndërlikime në politikën e jashtme dhe ndërkombëtare, duke marrë parasysh se në Deklaratën e Shpalljes së Javës Anti-Komuniste në Shtetet e Bashkuara të Amerikës nga Presidenti Trump, u referohet regjimeve dhe viktimave të shtypjes komuniste. Veçanërisht kur është fjala për shtetet me histori dhe regjime komuniste të shekullit të kaluar, siç është Shqipëria, një vend që si asnjë tjetër shtet ish-komunist në Evropë –35-vjet pas shembjes së Murit të Berlinit — refuzon të përballet, zyrtarisht, me të kaluarën e saj kriminale komuniste, 

 Është absolutisht e pakuptueshme dhe e papranueshme që jo vetëm në Shqipëri por edhe në Kosovë ende vazhdon të mbizotërojë ajo frymë skllavëruese sllavo komuniste që vrau e preu kundërshtarët e saj për pothuaj një gjysëm shekulli. Ndërsa bota e qytetëruar kujton viktimat dhe dënon krimet e komunizmit në botë me qëllim që të mos përsëriten më – klasa politike shqiptare vazhdon të hesht për krimet e komunizmit në trojet shqiptare. Me këtë heshtje zyrtare dhe me refuzimin e saj për t’u distancuar njëherë e mirë nga e kaluara komuniste dhe refuzimi për të dënuar krimet e komunizmit dhe për të kujtuar viktimat e regjimit komunist, ashtu siç ndodh në Washington, Londër e vende të tjera, përfshir ato ish-komuniste të Evropës — politika zyrtare në Tiranë por dhe në Prishtinë mbetet e lidhur, nostalgjikisht, dhe besnike e palëkundur e trashëgimisë së komunizmit sllavo-aziatik anë e mbanë trojeve shqiptare – një majtizëm fanatik politik, të cilit tanimë jo vetëm që i ka dalur boja si ide politike, por po e mbyt Kombin shqiptar! 

Kujdes shqiptarë!

Frank Shkreli

                                Anti-Communism Week, 2025 – The White House

Ambasador Blerim Reka/

Sot, në Universitetin e Harvardit, duke folur për rrëfimin e suksesshëm të shtet-ndërtimit demokratik të Kosovës, para profesorëve dhe studentëve të: Minda de Gunzburg Center for European Studies; Global Affairs Program, Institute of Politics at Harvard Kennedy School; dhe Harvard College Albanian Students Association.

Demokracia më e re në Evropë dhe e para në Ballkan, u lind në luftën çlirimtare kundër: kolonializmit, aparteidit dhe gjenocidit të Serbisë kundër popullit shqiptar të Kosovës. Sot, 26 vite nga çlirimi dhe 17 vite pas pavarësimit, Republika e Kosovës është shtet model për demokraci, sundim të ligjit dhe për mbrojtjen e pakicave kombëtare.

Dr. Dritan Demiraj,

Detroit Diaspora, 2025/

Shpallja e shtetasit Shqiptar Luftar Hysa, Arben, Ramiz, Fatos dhe Fabjon Hysa nga Departamenti I Thesarit duke vendosur sanksione si pjesëtarë të lidhur me kartelin ‘Sinaloa’, duke pastruar paratë e tyre në biznesin e restoranteve dhe të kazinove, ndërkohë që takohet në zyrë me KM Rama, merr një licensë për të hapur kazino dhe pastruar paratë e kokainës në Shqipëri, është vetëm një nga provat e shumta dhe të pakundërshtueshme se qeveria dhe ‘Palloshi’ i saj janë këmbë e kokë të lidhur me rrjetet ndërkombëtare të trafikut të drogës. Trekëndëshi i tyre operacional është: Qeveria Shqiptare, Grupet e trafikut ndërkombëtar të drogës dhe pastrimi i tyre në bregdet, kryeqytet kudo ku është e nevojshme që Rilindja të qëndrojë në pushtet.

Që në momentin kur erdhën në pushtet në vitin 2013, e vetmja gjë që Rilindja bëri ishte kanabizimi i të gjithë vendit. Ky kanabizim u lejuan nëpërmjet emërimit të MB Sajmir Tahiri si mbikqyrës dhe menaxher i saj (trafikut të drogës). Menjëherë ai ngriti rrjetin e drogës të cilin e kontrollonte krejtësisht duke njerëzit e tij besnik dhe drejtuesit e policisë në 12 qarqe, 61 komisariate dhe në zonat e thella, të cilët kishin për detyrë mbikqyrjen e mbjedhjes, rritjes, korrjes, përpunimit, shpërndarjes dhe kontrollin e rrugëve të transportit.

Padyshim që çdo gjë u bë edhe në bashkëpunim me MM dhe Mimi Kodhelin, e cila në të gjitha rastet kur aeroportet e Forcave të Armatosura përdoreshin për transportin e drogës dhe denoncohej me prova nga opozita, ajo në shpërblim të shumave të mëdha financiare i mohonte, duke ju mundësuar edhe përdorimin e QNOD-së e cila në shkëmbim të mijëra Eurove fikte radarët e ushtrisë (të gjitha të deklaruara nga miqtë e Tahirit në sallën e gjyqit në prokurorinë e anti-mafies në Itali) me qëllim kalimin e drogës në Itali.

Sipas mediave gjermane, italiane dhe greke e vetmja kohë kur trafiku i drogës ndaloi krejtësisht për të cilën u bënë dy dokumentarë tek Deutsche Velle (DW), përcaktonin vetëm muajt maj-gusht të vitit 2017 kohë kur MPB drejtohej nga unë. Edhe denoncimi për listën e përfshirjes të 132 oficerëve më të lartë në trafikun e drogës u bë po nga ana ime.

Në të njëjtën kohë, në cilësinë e MPB në një letër zyrtare në muajin korrik 2017 i tërhoqa vëmendjen MM Kodheli për lejimin e trafikut të drogës nëpërmjet detit duke fikur radarët. Ky trafik nuk bëri gjë tjetër por krijoi kushtet që trafikantët Shqiptarë të rrisnin oreksin duke kërkuar edhe ata pjesë në ‘tortën’ ndërkombëtare të trafikut të kokainës. Me kalimin e viteve, në rritjen e ndikimit të tyre në përfshirjen e tyre (trafikantëve) në politikë duke zgjedhur dhe financuar përfaqësuesit e tyre në parlamentin Shqiptar, filloi kontrolli total i politikës të Rilindjes nga krimi. Dhe nuk është aspak e rastësishme që në të gjitha zgjedhjet parlamentare dhe lokale, përfaqësues të krimit të organizuar në Shkodër, Elbasan, Fier, Durrës, Vlorë dhe Korcë zgjedhin vasalët e tyre në vendimmarjen politike shqiptare.

Sot Mafia Shqiptare kontrollon një pjesë të madhe të trafikut të drogës në Europë dhe treguar se nuk ka kufizime në përdorimin ekstrem të dhunës. Tashmë prej pesë vitesh ajo e ka zgjeruar rrjetin e saj të ndikimit deri në Amerikën Latine. E gjithë kjo skemë është e lidhur drejtëpërdrejtë me nivelet më të larta politike në Shqipëri. Ndërkohë nuk mund të kishte cirk, mashtrim dhe tallje më të madhe për popullin Shqiptar, kur BE-ja, Brukseli dhe Ursulat e saj tallen me të gjithë njerëzit duke e paraqitur Shqipërinë si një shembull reformash dhe stabiliteti, ndërkohë që raportet e përvitshme të DASH e paraqesin RSH njëlloj me narko-shtetet.

Sipas DASH-it, grupet kriminale të udhëhequra nga shqiptarë operojnë jo vetëm në Ballkan, por edhe në BE, SHBA, Kanada, Lindjen e Mesme, Turqi. Shqetwsimi mw i madh janw lidhjet midis krimit të organizuar dhe institucioneve më të larta shtetërore përfshirë gjykatës, prokurorë, policë, gazetarë dhe aktivistë tw cilat janë subjekt intimidimi dhe të lidhur me trafikun ndërkombëtar. Shqipëria është vend për pastrimi i parave të trafikut ndërkombëtar, përmes sektorëve si ndërtimi, real-estate, biznese fantazmë, etj.

Të gjitha sa më lartë nuk ka asnjë spjegim tjetër, pasi në asnjë rast diplomatët e huaj të korruptuar në vendin tonë nuk flasin për korrupsionin, lidhjet e qeverisë me krimin e organizuar, vjedhjen e zgjedhjeve, etj por ju shesin Shqiptarëve gënjeshtra dhe mashtrime sikur jetojnë në një botë tjetër. Sigurisht që është i njohur fakti se këto diplomatë sapo vijnë me mision në Shqipëri ju ofrohen të gjitha mundësitë për të kënaqur epshet e tyre sipas kënaqësive dhe orientimit individual, duke ju ofruar party dhe çdo gjë për rekrutimin e tyre dhe për rrjedhojë mbylljen e gojës.

Sipas EUROPOL-it mafia shqiptare është një nga pesë rrjetet më të rrezikshme të kokainës në kontinent për këtë arsye njihet si ‘Kolumbia e Europës’.

Sipas SPAK-ut 16 grupe kriminale operojnë brënda Shqipërisë. Ndërkohë shumë pak është bërë për të arrestuar ata të cilët janë të përfshirë dhe ndikojnë në rrezultatin e zgjedhjeve në vend sa herë që ka zgjedhje. Sot trafikanët Shqiptarë kontrollojnë tregun më të madh të kokainës në Britaninë e Madhe, Belgjikë, Hollanda, Francë, Gjermani, Itali dhe në Spanjë dhe janë përgjegjësit kryesorë të transportit të kokainës nga Amerikan Latine në portet e BE-së me lidhje dhe rrjete operacionale në Kolumbi dhe në Ekuador.

Personalisht së bashku me patriotët Shqiptaro-Amerikanë duke mos qënë pjesë e politikës aktive në Shqipëri, në shtesë të denoncimit publik i sygjeroj opozitës Shqiptare dhe shoqërisë civile asaj që nuk është blerë nga ‘Palloshi’:

1. Të mos harxhojnë kohë me zyrtarët e korruptuar të BE-së.

2. Të investohet sa më shumë, me qëllim rritjen e bashkëpunimit me agjensitë ligjzbatuese, ligjvënësit e zgjedhur, senatin, kongresin dhe administratën e presidentit Trump, me qëllim denoncimin e të gjitha lidhjeve të paligjshme të qeverisë Shqiptare me krimin e organizuar në të gjithë botën, përfshirë këtu blerjen e zgjedhjeve, pastimin e parave të pista, lidhjen e deputetëve të zgjedhur në parlament me personat që i kanë mbështetur, korrupsionin dhe vjedhjen e Shqiptarëve nga kryehajdutët e Rilindjes.

3. Detyra e diasporës është që të informojë dhe sensibilizojë institucionet amerikane për të marrë vendimet e duhura dhe mbajtur qëndrime të forta në politikën e jashtme kundrejt narko-qeverisë Rama dhe pushtetit të tij kriminal e autokratik.

4. Mbështetja e diasporës në SHBA nuk do tju mungojë në asnjë rast në momentin kur ju të tregoni më shumë bashkëpunim, integritet, sinqeritet dhe vlerësim të rolit të saj.

5. Nuk kam asnjë dyshim, që viti 2026 do të jetë viti i ndryshimeve të mëdha gjeopolitike, ku edhe pse e vogël Shqipëria do të ketë ndikimin e saj.

6. Koha nuk pret, Shqiptarët kanë nevojë për veprime aktive në terren dhe jo fjalë boshe në parlament.