Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

MELITA, VAJZA QË JETON NË SHTETIN FQINJ, KËRKON SHKOLLË SHQIPE

by

Nga Ahmet Zani/
Vajza që shihni në fotografi është vogëlushja Melita Hoxha, e cila sapo ka mbushur pesë vjeçe. Vogëlushja 5 vjeçare do të habiste shumë njerëz që e rrethonin nga veprimet e saja. Me dy duart e vockla do të formonte shqiponjën gjatë një ceremonie familjare me të afërmit e saj. E veçanta e Melitës është se ajo jeton në shtetin helen me prindërit dhe qëndrimi në Shqipëri është i përkoheshëm në kohën e pushimeve. Me veprimet e saja me ndërthajren e duarve me Shqiponjën tregon se është shqiptare ndonëse në shtetin fqinj ay ku jeton ka mësuar se është e gjakut të shqipes ndaj treguesi i saj me simbolin e shqiponjës ka mallëngjyer të pranishmit. Melita e vogël është e dëshpëruar nga ajo që pret të fillojë shkollën në gjuhën greke duke i rrëfyer prindërve të saj se i duhen libra shqip të mësojë gjuhën mëmë. Teksa bisedonim me prindërit Dhurim dhe Alketa Hoxha, të cilët e kanë lidhur jetën e tyre në emigrim, tregojnë se Melita është vajzë shumë e zgjuar, ndonëse ka provuar plot tre operacione, dhe është e prirur të studjojë në një shkollë shqipe. Mundësitë janë të pakta të plotësojmë këtë dëshirë vajzës, por kemi mundur të gjejmë libra të ndryshëm në shqip ndonëse ende nuk e zotëron mirë të shkruajë apo dhe të lexojë, por pasioni është vetëm gjuha shqipe të nisë dhe klasën e parë në këtë shtator.
Këtë veprim që ajo ka demonstruar gjatë kësaj ceremonie, të njjëtin veprim realizon dhe në Athinë ku kemi qëndrimin dhe punën, madje pronari ynë dhe shumë shtetas të tjerë grekë e shohin shtrembër Meliten, kur kryqzon duart duke formuar shqiponjën, simbolin e Flamurit tonë kombëtar.
Pesë vjeçarja nga fshati Gjorëm i Kurbinit është një rast i rrallë i kësaj kategorie fëmijësh në emigrim, që kanë ndjenjën e simbolit të shqiponjës, ndonëse jashtë kufinjëve, e duan vendin e tyre, dhe duan të mësojnë gjuhën shqipe, por kjo e drejtë duket se është tepër e largët…

Hirësia e tij Baba Rexhebi në 20 vjetorin e ndërrimit jetë të tij

by

Nga Mërgim Korça*/
Mund ta pohoj pa as më të voglën lëkundje se si fillimisht njohjen, e pastaj në vazhdim edhe miqësimin me Hirësin’e Tij Baba Rexhebin,tamam që i konsideroj një fat të madh timin në jetë ! Jam shprehur dëndur rreth filozofísë Tij, doemos për aq sa kisha unë mundësi t’a ndiqja e gjithashtu edhe t’i kuptoja pikëpamjet e Tija. Ndërsa sot, duke e kujtuar me një gjëndje shpirtërore tejet të mallëngjyer, e lidhur kjo pse jo edhe me gjëndjen atmosferike sikur t’ishim përgjatë një dite vjeshte të shtyrë e me shiun që i godet me furí dritaret e shtëpisë, jam i prirur t’ia përshkruaj lexuesit q’e kanjohur dhe ka qenë edhe i afërt i Baba Rexheb-it, duke ia kujtuar thënjet madhore të Tijat, (të cilat vet’i kishin dëgjuar dëndur të dala nga goja e Tij). Ndërsa pjesës tjetër të lexuesve, atyre që nuk e kanë njohur por vetëm kanë dëgjuar rreth Tij, doemos që e ndjej detyrë timen parësore edhe t’ua përshkruaj filozofínë e cila përcillej nga Baba Rexhebi në vijim t’atyre thënjeve madhore të Tija !
Parimisht Bektashizma vé në dukje se si egoizma është vënja në dukje e vetvetes ! Kurse Baba Rexhebi theksonte se si ky ves i keq, (egoizma), ngrihet si një mal i lartë përpara syve të njerëzimit duke mos u lejuar të shikojnë Zotin e Madh e të udhëhiqen nga mësimet e Tij ! E këtë çfaqje Ai e krahasonte me … hallkánë vendosur në hundën e ariut, e cila e tërheq atë, (ariun), sipas dëshirës së epsheve ! E me këtë rast dua t’ua kujtoj ish miqve të Baba Rexheb-itse si Ai ua sillte me këtë rast kujtimin se si kur Shejh Saadeddin Hameviu i hipur në kalin e tij nuk e kapërxente dot një përrua të vogël me ujë se kali u ngul dhe nuk bënte përpara nga që … shikonte në ujë të reflektuar pamjen e tij, (të kalit), e cila e tërhiqte shumë. E me këtë rast, I Madhi Baba Rexheb, shtonte “ … Ndjekësi i rrugës shpirtërore duhet të zhvishet fare nga fjalët E IMJA, E JOTJA, etj. dhe të jet’i pastruar nga çdo gjë, sepse vetëm atëhere pasurohet me dashurinë e Zotit dhe ia mbërrin së vërtetës, që ësht’edhe pikësynimi i tij. Përgjatë këtij konteksti Baba Rexhebi shtonte se si, kur e kishin pyetur një herë Haxhi Bektash Velinë se ç’ishte misticizma, Ai kishte thënë : “ Misticizma si edhe mirëgjëndja nuk mund të mblidhen bashkë pse baza e misticizmës është shkatërrim i çdo gjëje, veç Zotit. Pse ajo e hedh poshtë çdo gjë veç Atij.”
Dhe krejtë natyrshëm më vjen ndërmënd e doemos dua t’ua vé në dukje lexuesve të këtyre radhëve, duke kujtuar mësimet e baba Rexheb-it rreth atij vési që quhet egoizma e njeriut, se sa aktual edhe fuqíshëm tingëllon ky mësim tek ndjekim zhvillimet e vëndit tonë mbas shkërmoqjes së diktaturës ! E me këtë rast të gjith’atyre që jo vetëm e kanë pasë fatin të njiheshin me Baba Rexheb-in por edhe të ishin të afërmit e Tij, patjetër që u kujtohet se si Baba Rexhebi theksonte se : “ Ajo q’e ndan Zotin nga njeriu nuk është as qielli dhe as botët. Ajo q’e ndan me të vërtetë është UNË-ja si edhe TI-ja ! ”
Vazhdojmë tashti me disa nga thënjet e Baba Rexheb-it që Ai i kishte më për zemër e që dëndur i sillte në qëndër të vëmëndjes me bashkëbiseduesit. Njera nga këto e cila të bën të mendohesh thellë edhe sa i takon filozofísë që mbart me vete, është pohimi : “ Të mbahesh gji-thënjë me shpresë për të mirat që ke bërë dhe për dhuratat që ke dhënë, është tregëtí. E Baba Rexhebi shtonte se … Me Zotin veç tregëtí nuk bëhet ! “
Rrij e mendohem dhe më duket sikur jam përbrinjë Baba Rexheb-it edhe Ai ashtu qetë-qetë më flet lidhur me mësimet e Hynqar Haxhi Bektashit rreth këndvështrimit me të cilin duhet shikuar Mistika Bektashjane, nga njera anë, si edhe rregullat e Fesë Islame, nga ana tjetër ku, mësimi i nxjerrë nga Baba Rexhebi si ndjekës i rrugës së Mistikës Bektashjane është t’ua përcjellë besimtarëve mësimin themelor se si për të dyja palët në themel qëndrojnë rregullat e Fesë Islame e pastaj mistiku, mbasi t’i ndjek’e t’i zbatojë të gjitha detyrimet Islame, t’u shtojë këtyre të veçantat e kërkesave që ka Bektashizma ! Përmbledhtas, Baba Rexhebi mbasi e zbatonte agjërimin gjatë muajit të Ramazanit si çdo besimtar musliman, por ama si bektashi Ai mbante edhe Matemin, i cili mbahet dhjetë ditët e para të muajit hënor Muharrem në kujtim të të masakruarve me në krye Imam Hysejnin dhe familjen e Tij në Qerbelánë Irakéne. Ose se si p.sh. Baba Rexhebi u thoshte besimtarëve të Tij se si duhej të zbatonin faljen e të pesë vakteve, ky detyrim si besimtarë muslimanë fillimisht e pastaj edhe si bektashinj. Ose fakti që Baba Rexhebi, në Teqén’e themeluar prej Tij në Detroit, nuk lejonte të futeshin pije alkoolike !
Përgjatë kësaj hullíje, p.sh. Baba Rexhebi ngulte këmbë dhe theksonte “ Atë që s’e shikon dhe nuk e zbaton në veten tënde mos ia urdhëro tjetrit ! “ Vërtetë kjo porosí nuk përbën asnjë radhë të plotë, vetëm pesëmbëdhjetë caqe gjuhësorë e përbëjnë, por ç’mësim u trashëgonte bashkëkohësve atëbotë e sa i vyer është po ai mësim edhe sot e kësaj dite për bashkëkohësit !
Baba Rexhebi përgjatë hullísë filozofísë së Tij Mistike Bektashjane, ngulte këmbë edhe theksonte një moment tejet delikat nga pikëpamja ngushtë fetare, por ama skajshëm bindës i shikuar nga këndvështrimi filozofik, gjë që figurën e Tij na bën ta shikojmë tamam si të një Mendimtari të Madh, në themelin e mësimeve të të cilit zinte vënd pohimi i Tij madhor se si :“… Të gjithë monotheistët që besojnë një Zot të Vetëm edhe Atij dhe i luten, nuk ka asnjë kuptim të jenë të ndarë në besime të ndryshëme fetare! Ata duhet të jenë të integruar në një besim fetar të vetëm !“Dhe këtu pastaj i ndjeri Baba Rexheb-i sillte si shëmbull Henrikun e VIII-të të Anglisë i cili donte t’ishte jo vetëm mbret i Anglisë por edhe udhëheqës i gjithë të Krishterëve dhe egoizmi i tij e shtyu t’i ndante të Krishterët Anglezë nga Vatikani dhe sot e kësaj dite, falë atij egoizmi, britanikët janë të besimit Anglikan !
Pa hyrë fare në diskutime pa lé në krahasime mendësíshë fetare karakteri filozofik,nuk mundemi mos të vemë në dukje se sa gjithëpërfshirës është mendimi si edhe këndvështrimi filozofiko – fetar i të ndjerit Baba Rexheb-it ! E kjo, duke krahasuar dy personalitete të shquara fetare lidhur me gjerësín’e këndvështrimeve të tyre të ndërsjellë : njeri sa i takon vetëm një besimi fetar të të gjithë monoteistëve an’e mbanë botës,kurse tjetri,(pozicionimi i Imzot Frendo-s ndaj emërimit potencial të shkrimtarit tonë të madh Visar Zhitit si ambasador pranë Selisë së Shënjtë në Vatikan), si përzgjedhje jo të përshtatëshme.E kësisoji secili lexues objektiv e bën dallimin themelor ndërmjet të Madhit Baba Rexheb i cili kishte një këndvështrim tejet ekumenik, i krahasuar ky me këndvështrimin skajshëm të fetarit tjetër të reduktuar në të gjykuarët e vetëm një personi.
E doemosdo me këtë rast, para se t’i mbyll këto radhë, nuk kam se si mos t’i vendos përballë njeritjetrit edhe pozicionimet e Hirësísë Tij Baba Rexheb-it, një udhërrëfyes fetár tejet ekumenik, me t’ashtuquajturit luftëtarë të Islamit q’e kanë shpallur veten e tyre si luftëtarë të Shtetit Islamik të Irak-ut si edhe të Sirisë e që po e terrorizojnë Lindjen e Mesme me krime nga më të shëmtuarit pikërisht nën kushtrimin e Fésë Islame !
Prandaj edhe i jap fund këtij fluturimi krejtësisht sipërfaqësor rreth mendimeve filozofike që ishin edhe themelet e besimit të Baba Rexheb-it me të cilin Ai mbështeste Haxhi Bektash Veliun edhe pohonte se për të qenë njeri i madh në kuptimin mistik të fjalës :
“ I madh është ai që sjelljet e dukëshme i ka si të gjithë të tjerët dhe të padukëshmet i ka si të njerëzve të shquar të Zotit ! … E jashtmja e tyre është plot moral dhe të padukëshmen e kanë shëmbëlltyrë të moralitetit ! “ (*Minerva)

Klaudia Malaj, portret i suksesit dhe buzëqeshjes magjike

by

Nga Gani QARRI/
Femrat shqiptare, janë krenaria e përhershme e kombit tonë. Ato shkëlqejnë kudo,në atdhe e jashtë tij,si dhe në të gjitha profesionet që ushtrojnë,në arsim,sport, kulturë, politikë, mediat vizuele etj.
Një emër i ri premtues që shkëlqen në këtë drejtim,është e reja nga Tirana, Klaudia Malaj, të cilës me të drejtë, i është besuar një detyrë e nderuar, që çdo moshatar i saj,do ta ëndërronte dhe kishte lakmi.
Siç i kujtojmë ende me dhembje ,vitet e 90-ta, ishin ndër më të vështirat për popullin tonë, kohë kur shumë familje shqiptare u detyruan të iknin nga atdheu, madje disa edhe për të mos u kthyer më kurrë, në kërkim të mbijetesës nëpër vende të ndryshme të botës,fatkeqësi të cilën e përjetoi edhe ajo me prindër.
Klaudia është fëmija i parë në familje, e lindur më 4 qershor të vitit 1992, në Sarbrücken të Gjermanisë,ku atëbotë ata gjendeshin përkohësisht, për tu kthyer vetëm një vit pas lindjes së sajë, që më1993, përsëri në atdhe.
Prindërit e Klaudias, nëna Pranvera nga kryeqyteti Tirana dhe babai Lavdoshi nga qyteti historik i Flamurit,Vlora heroike, kanë edhe një djalë, 2 vite më i vogël, nga ajo.
Edhe pse e re në moshë, Klaudia është e njohur si udhëheqëse profesionale e emisionit të kulturës në “Radio Tiranë”.
Në veçanti, bie n ë sy për aftësinë në komunikim, thellësinë e mendimit dhe lehtësinë me të cilën trajton edhe temat më komplekse në emision.
Nga të gjithä ata që e njohin, Klaudia cilësohet si një bukuroshe e ëmbël me kaqurrela të gjata, e cila pareshtur ofron buzëqeshje me plotë dashamirësi.
Ajo, çmohet sidomos shumë për sjelljen e mirë, qëndrimin parimor dhe komunikimin familjarë e vllazëror me secilin bashkëbisedues.
Emri i saj, është portret i nderuar i medias dhe kulturës sonë kombëtare,vlerësim ky i cili nuk mund ti atribuohet secilit pretendues, autor apo krijues të sotëm.
Që në fëmijëri, thotë se i pëlqente pa masë aktërimi,kurse nga klasa e shtatë e shkollës fillore nis të shkruaj edhe poezi.
Krijimet e saj, ishin tejet serioze për moshën dhe temë të preferuar kishin dashurinë, ani pse autorja e tyre, ishte ende e re në moshë dhe për këto ndjenja njerëzore, kishte “mësuar” jo në mënyrën më të mirë, nga vërshimi i shumë serialeve të pa seleksionuara televizive, që atëkohë shtëpitë mediatike shqiptare kudo, emetonin me bollëk.
Megjithatë,poezitë e saj, rreth 200 sosh,ishin aq përmbajtësore, sa që ata të cilët i lexonin, jo rrallë ndodhte të mos besonin fare,se ato i takonin kësaj autore prestigjioze.
Madje qysh në atë kohë, poezia me titull “Dilema ime” do të vlerësohej lartë dhe vendosej në tabelë nderi ,në klasën e tetë, të shkollës fillore, ku Klaudia atëherë mësonte;
Dilema ime
Në rrugët e jetës po eci unë tani.
Të zgjedh Atë, apo Tjetër, nuk di.
*******************************
Sa gjëra kërkojmë në jetë
*********************************
Tjetër duam, e tjetër jeta na jep
****************************
U lodha duke dëgjuar premtime pa besë
***********************************
Nuk shohë një dritë jeshile që në jetë të vazhdoj
Por vetëm e kuqja në semafor më ndaloj,
Kjo ishte njëra nga poezitë e pakta të ruajtura nga ato vite,kurse të tjerat,ajo pothuajse do ti griste që të gjitha.
Më 2007-2011, në shkollën e mesme “Asim Vokshi” në Tiranë,Klaudia do të mësonte spanjishten dhe rusishten.
Njëkohësisht, ajo vazhdoi të shkruante përsëri poezi, të cilat edhe pse herë pas here i publikonte në fb. duke mos u ndjerë sa duhet e mbështetur ,nuk do ti ruante as ato.
Në fakultet, në vend të aktrimit që e pëlqente vet dhe dëshirës së prindërve për të studijuar mjekësinë, ajo krejt rastësisht do të vendoste për gazetarinë, të cilën do ta mbaronte në vitet 2011-2014,ani pse, pikërisht atë, nuk e kishte përmend as kujtuar kurrë si profesion të jetës së saj.
Pas,mbarimit të bachelorit për gazetari,të cilin sapo e ka përfunduar, Klaudia fillon “Masterin shkencor për mardhënie me publikun”.
Në fillim të vitit të dytë,ajo nis të shkruaj tek gazeta javore. INTERVISTA….. dhe përreth një vit boton aty.
“Nuk kisha provuar kurrë më parë me komente dhe opinione, por në vit të tretë,shkrimet nisa ti dërgojë tek “Tirana Observer”, ku publikova edhe diplomen time”,… thotë në mes tjerash Klaudia.
“Në tetor të 2014, shkoj për praktikë tek Televizioni Publik Shqiptar., kurse në prill të 2015 kalova në radio,ku kam hapsirën time me intervista, vazhdon Klaudia.” Të them të drejtën i dua që të dyja, radion dhe televizionin. Madje, sa herë dal në terren për një intervistë që më duhet në radio, më merr malli shumë edhe për televizionin.
Në Radio Tiranë, Klaudia bënë një punë të denjë që i sjellë jo vetëm vëmendje por edhe respekt e mirënjohje, derisa ajo vazhdimisht trajton vlerat e elitës krijuese të të gjithë kombit pa përjashtim.
Shumë çuditshëm lindin edhe poezitë e mija, shprehet Klaudia; “kjo (poezi) përshembull lindi kur po fshija pluhurat në shtepi…,:
Heshtja nga unë mësoi të flasë
Piktori mbi pluhur, një portret pikturoi.
I dha sy që të shikoi.
I dha vesh që të dëgjoi.
I dha gojë që me të të bisedoi.
I mësoi fjalët dhe e kompletoi.
***********************************
“Përse më dhè jetë, dhe s’më dhè zemër?” – Portreti i tha!
Nuk ta dhashë, – u përgjigj piktori, – se do lëndoheshe sa më s’ka!.
Dy poezitë e paraqitura në këtë shkrim, janë të vetmet që nuk kam grisur………sqaron autorja.
Opusi krijuesi Klaudias, është i lidhur ngushtë me rolin e gazetares dhe redaktores në emisionet kulturore të Radio Tiranës
Intervistat që udhëheqë Klaudia, shoqërohen me butësinë e zërit të mrekullueshëm dhe buzëqeshjen e magjishme , të cilat i emiton me aq përkushtim e dinjitet para publikut të gjerë mbarëkombëtar.
Pra, siç do të thoshte edhe autori me famë botërore dhe biografi i shquar,Stefan Cfajg: ajo sikur merrë me vete kudo edhe diellin e saj,me të cilin edhe krijimeve tjera nga autor të rinj,u ofron atmosferë sipërore shkëlqimi, u jep atyre ngjyrë tejet vezulluese dhe shije të adhurushme interesimi, deri në pafundësi.
” Diell” ky, i cili ndihmonë atë të ngrohë dhe shkrijë zemrat e krijuesve shqiptar nga të gjitha trojet tona etnike.
Në punën që bënë, ajo është dëshmuar të jetë e zonja të trajtojë edhe tema të arrira me përmbajtje, nocione dhe zhanre të ndryshme krijimesh, që kanë të bëjnë me majat e mendimit ideor dhe kulmet e mjeshtrisë krijuese e artistike nga emra autorësh të cilët, jo rastësisht kombin tonë e bënë të njohur edhe në Botë.
Ndaj, trajtesat e saj, që nga fillimi, marrin dimensionet e kronikës së kohëve,dhe përjashtojnë çdo mundësi kolizioni apo fenomeni të ashtuquajtur të goditjeve të dyfishta; “të shprehjes dhe mendimit” siç do të thoshte i madhi Roland Bart, të cilat me siguri do të mbeten shembulli më sublim edhe për brezat që vijnë në të ardhmen.
Të përgjigjesh në mikrofon para syve shkëlqyes me reflektime aq të thella metaforike të Klaudias, është një sfidë e vërtetë, ngase çdo pyetje, sqarim, plotësim e trajtim faktesh, ajo e shndërron në art, gjatë intervistave të saj të zhvilluara me aq kujdes e përkushtim…”
Njëjtë edhe krijimet e Klaudias, na vijnë si shfaqje të rralla artistike, shoqëruar me polifoni zërash poetikë,e që parë nga cilido këndvështrim, ato përherë spikasin për vlera të larta përkushtimore, si të ishin pjesë të zgjedhura nga shënimet jetësore të kolosit botëror të letërsisë, të famshmit Franc Kafka; në të cilat përkundër moshës së saj të re, dominon përmbajtje e “pjekur” jetësore, interesante dhe autentike.

Kështu, puna, talenti dhe përkushtimi i saj,vërtetë kanë madhëruar në mënyrë meritore,emrin e Klaudias.
Karakteristikë e krijimeve të së cilës, mbetet vargu i shkurtër por tërheqës e domethënës i cili, nga të gjitha grupmoshat e adhuruesve, lexohet me një frymë dhe plotë ëndje e ndjesi:
Rruga bëhet duke ecur
Nuk e dua gjithë jetën si një fundjavë
Nuk dua shpesh festa të zhurmshme
Nuk kam kërkuar vetëm sukses në jetë
*****************************************
Ke edhe dështime
*****************************************
Ka orë që nuk mbarojnë kurrë
*************************************
Tradhëtarët dikur ishin miqt tanë
I donim shumë. …..

Ajo na vie edhe si misionare që zotronë “universin” e lartësuar me frymëzime poetike nga dashuria, si dritë e jetës e cila e shoqëron Klaudian në rrugëtimin e saj kudo:
Në heshtje të kërkova
Nuk di ç’t’i bëj kujtimit që le në dhomën e braktisur.
Nuk të kam, por as harruar në mendjen time nuk je.
************************************************************
Ti ishe aty sërish, me puthje përqafime dhe ëndërrime.
Më ndiqje dhe sot në ëndrrat e largëta që mbetën kujtime.
Me një fjalë,jo vetëm në poezi, por edhe në jetë e profesion, Klaudia është një femër e kompletuar,e cila gjithmonë ka vizion për risi dhe aktivitet të pareshtur kulturor.
Të jesh pjesë e këtij suksesi, sigurisht që nuk është aq e lehtë dhe e thjeshtë sa duket,por kujdesi me kohë dhe për çdo gjë duke mos i lënë asnjë detaj rastësisë,ka bërë që gjithçka të ecën në drejtimin e duhur dhe kthyer Klaudian në simbolikë të punës dhe sjelljes shembullore.
Femrat e tilla,kam bindjen se nuk janë rastësi, ato sikur vijnë të lindura për sukses dhe arritje. Madje ato, shpesh herë dinë të jenë më të zonja se meshkujt, të udhëheqin me shumë elan firma të mëdha, institucione me rëndësi dhe poste të larta shtetërore, duke mundësuar tejkalimin e kufijve të mbetur të ndasive gjinore edhe në shoqërinë shqiptare.
Duke njohur Klaudian, bindemi plotësisht se natyra e butë dhe e padjallëzuar e pamjes së saj,përveç mirësjelljes së përhershme që buron pashtershëm nga kjo fytyrë engjëllore,na njeh edhe me një femër me karakter të fortë,e cila është në gjendje t’i bëjë ballë çfarëdo sfide dhe menaxhojë çdo detyrë të besuar me sukses e përkushtim,për çka ajo dhe nderohet me dhjetëra komente e mirënjohje të ndryshme nga të intervistuarit e shumtë.
Ndaj, në shenjë respekti për punën,përpjekjet dhe angazhimet e saj , përveç mirënjohjes më të madhe dhe falënderimit të veçantë e meritor,për optimizmin, vendosmërinë profesionalizimin dhe kreativitetin që ajo në vazhdimësi sjellë e promovon,mes nesh me aq dashamirësi dhe elan të pafund, me të cilat na bënë të krenohemi të gjithë ne, është i pashmangshëm edhe një urim i përzemërt me dëshirat më të mira për suksese të mëtejme e të gjithanëshme në karrierë, si dhe për shëndet e lumturi të përhershme dhe gjithë të mirat në Jetë,për këtë fenomen të artit e të kulturës radiovizive, portret të suksesit dhe burim origjinal të buzqeshjes magjike, që presim, shpresojmë dhe dëshirojmë me gjithë zemër, të bëhet emër i nderuar në gjithë hapësirën kombëtare,Klaudinë tonë!.
Gani Qarri Cyrih, 13 Gusht 2015

NJOHJA E TË VËRTETAVE HISTORIKE

by

NGA VIOLETA ALLMUÇA/
Para disa ditësh kam njohur një studente shqiptare 20-vjeçare këtu në Strugë që kishte lindur dhe ishte rritur në Turqi. Ashtu si arbëreshët edhe ajo fliste gjuhën shqipe, gjuhën e të parëve të saj. Asgjë më tepër se historia e saj, më shtyu ta pyes: Pse ndodhej në Stamboll ajo me familjen e saj? Përpos që më tregoi që kishin mbi gjysëm shekulli, kur, stërgjyshi i saj kishte shkuar në Turqi, më shkoi menjëherë memoria tek Platformat Famëkeqe të Çubrilloviçit dhe nuk di pse e lidha historinë e studentes shqiptare në Turqi me shpërnguljen e dëbimin e shqiptarëve nga trojet e veta. Ndoshta edhe prindërit e saj mund të mos e dinin të vërtetën e largimit të paraardhësve të tyre nga trojet shqiptare në Maqedoni.
Shumë pak njerëz kishin dijeni për të vërtetën e “Dëbimit të Shqiptarëve” nga atdheu i tyre, megjithëse mund të kishin dëgjuar ndonjëherë prej dikujt se, ishte akademiku serb Vasa apo Vaso Çubrilloviç, i cili hartoi planin më të zi kundër shfarosjes së shqiptarëve, zhbërjes së tyre, nëpërmjet shpërnguljes me dhunë nga trojet e veta shekullore dhe kolonizimit të trojeve tona. Por projektin e tij sigurisht nuk e kanë lexuar pjesa më e madhe e shqiptarëve.
Pas viteve 90-të u fol më hapur dhe dolën në dritë këto materiale sekrete të fqinjëve tanë të cilët në shekuj mund të krahasohen me Hitlerin dhe dhunën më çnjerëzore për zhdukjen e hebrenjëve. Po bëj një analogji me Hitlerin sepse historia e tij tashmë ka dalë e qartë si drita e diellit. Por sigurisht, nuk kam asnjë dilemë, se historia e Çubrilloviçit është e njëjtë sikurse edhe Platformat e tij për shpërnguljen e shqiptarëve. Më në fund vjen këtu sot në gjuhën shqipe Memorandumi mbi masakrat dhe krimet e serbëve për të zhbërë një popull që nuk mundi ta zhbënte as historia e para 600-vjetëve kur ne kishim heroin e epokës shqiptare Skënderbeun. Më së miri këtë e tregon edhe zëri i arbëreshëve që prej 6-shekujsh u vendosën në Itali dhe nuk harruan kurrë, po as do të harrojnë që vendi i tyre është Arbëria. Edhe pse Platformën e parë ia drejtoi mbretit serb më 7 Mars 1937 e cila kishte për qëllim shpërnguljen e shqiptarëve në masë me anë të brutalitetit dhe dhunës kriminale, kurse Platformën tjetër ia drejtoi Marshallit Tito me 3 Nëntor 1944, mbi shpërnguljen e pakicave, ku ai projektoi se zgjidhja më e mirë ishin luftërat, të dyja këto platforma ishin kriminale. Kuptohet se shpërngulja e shqiptarëve ka qenë një krim i rëndë kundër hapësirës shqiptare. Memorandumet vijnë në shqip nga origjinali ku jepen të dhëna edhe për shqiptarët në Maqedoni mbi të vërtetën e hidhur të shpërnguljes me dhunë. Ky akt ishte antishqiptar në rradhë të parë, pasi Serbia kërkonte dominimin e saj në trojet shqiptare dhe kolonizimin e tyre me ardhacakët sllavë. Edhe pse nuk kemi pranuar kurrë, se Kosova nuk ishte Serbi por atdheu i shqiptarëve dhe po ashtu trojet shqiptare në Maqedoni nuk ishin Maqedoni, shqiptarët janë konsideruar pakica prej fqinjëve tanë edhe pse shqiptarët nuk u ndjenë kurrë serbë, malazezë apo maqedonas. Ata mbetën në shekuj shqiptarë të vërtetë në gjuhën, kulturën, traditat dhe historinë e tyre. Asimilimi i shqiptarëve në përgjithësi ka qenë pothuajse i pamundur megjithë mënyrat dhe metodat e zbatuara nga regjimi sllav. Libri u përgatit për botim nga Zoti Medi Coma Connecticut, SHBA. Në parathënien e librit Zoti Coma na njeh me fakte të gjalla, të shpërnguljes së shqiptarëve autoktonë në Turqi, kur ndaj shqiptarëve në Maqedoni, familjes së tij dhe mijëra shqiptarëve të tjerë, kanë qenë Platformat e Çubrilloviçit, që në fillimet e veta kanë nisur të zbatohen kudo, ku kishte shqiptarë. Po ashtu besoj se paraardhësit e studentes shqiptare në Turqi si të shumë shqiptarëve të tjerë atje, janë viktima të dhunës serbe duke i larguar me dhunë nga trojet e tyre të të parëve. Këtë histori të krimit akademik serb e dinë tashmë të gjithë shqiptarët kudo që ndodhen, sepse historitë e kombeve nuk mund të fshihen e të mbeten sekrete të përjetëshme. Është fatkeqësi kombëtare dhe një përgjegjësi historike, se këto platforma ende po gjejnë zbatim në politikën e sotme antishqiptare të Maqedonisë. Më lejoni, t’u lexoj më konkretisht bisedën e Gordana Jankullovskës dhe Sasha Mijallkovit.
Mijallkov: Nuk ka bashkëjetesë me ata! Duhet të pastrojmë hesapet njëherë e përgjithmonë. Nevojitet strategji! Këto janë tezat e shkruara të Çubrilloviçit dhe përmenden me qindra herë në faqet e platformave të tij. Siç dihet kjo shpërngulje funksionoi edhe në qershorin e vitit 1999 kur serbët i dëbuan me dhunë mbi një milion shqiptarë të Kosovës nga trojet e tyre etnike, drejt shtetit amë, një strategji e shkruar në platformën e Vaso Çubrilloviçit të vitit 1937, e cila shkaktoi një tragjedi për të gjithë shqiptarët.
Ja si i përgjigjet Gordana Jankullovska: Edhe unë jam për një zgjidhje të tillë, për hir të së vërtetës. T’i pastrojmë përgjithmonë.
Kur ta lexoni këtë libër jo vetëm do të njiheni aty me platformat për shfarosjen e shqiptarëve, por do të njihni edhe llojin e Jankullovskëve të rinj të cilët vazhdojnë të ecin me këto ide për të pastruar sipas tyre “shqiptarishtat”. Kjo nuk do të ndodhë më kurrë, pasi shqiptarët kanë treguar se do të jenë qytetarë të hapësirës së re Evropiane. Qëllimi dhe publikimi i botimit në shqip të Platformave të Çubrilloviçit është një detyrë e veçantë për brezat e rinj të shqiptarëve të cilët në të ardhmen duhet të njohin realisht të vërtetat historike për kombin e tyre.

REQUIEM PER HAVZI NELEN

by

Foto e fundit e Havzi Nelës. para varjes .Bërë në hetuesinë e Kukësit/  
 Nga Gjegji Hani*/
Nuk me kujtohet data! Ne burg nuk kishin rendesi oret, ditet, muajt! Vetem vitet kujtoheshin! Viti I arrestimit, dhe viti I lirimit te mundeshem qe mbetej gjithmone diku larg! Mbaj mend qe ishte vere, dhe dicka me shume se nje vit me pare isha riarrestuar e denuar per here te dyte me akuzen e Tradheti ndaj Atdheut e Agjitacion e Propagande. Me prisnin 11 vite te gjate, dhe ngushellimi i vetem ishte mosha. Sapo kisha mbushur te 18-at, dhe po te deshte i madhi Zot, rreth te tridhjetave mund te isha serish jashte. Nuk e di se perse, por te burgosurit politike nuk thoshin kurre, ne burg apo ne liri, por brenda e jashte! Asaj kohe nuk me kishte rene ne sy kjo gje, por me pas, ne vitet qe erdhen, dhe ne kujtimet qe here pas here kerkojne te drejten e tyre per te mbijetuar, me kujtohesh se ne nuk thoshim i lire, por jashte! Dhe jo i burgosur, por brenda! Besoj se nuk duhen shume mend per ta kuptuar se perse! Me kujtohet se bente shume vape, kur zbrita nga birrucat e hetuesise se tiranes ne kaushin e burgut. Nje vit me pare kisha kaluar nje hetuesi te veshtire ne duart e zv. Shefit te hetuesise se rrethit Durres, Agim Ferizit (sot nenkryetar i gjykates se apelit Durres) dhe gjashte muaj me vone isha marre serish nen hetim ne Tirane pasi kishin arrestuar xhaxhain me akuzen e kontrabandes se floririt. Hetuesit te Tiranes i mbaj mend vetem mbiemrin, Melyshi, dhe nje sy cakerr, qe kur te drejtohesh te dukej sikur shikonte ne tavan! E kisha kaluar edhe ate dallge, dhe pas tre muajsh isha serish ne kaush te burgut, ku prisja transferimin me destinacion repartin e riedukimit 313 Qafe-Bar. Tuc. Puke. Nga hetuesia dola me nje dhimbje koke qe se bashku me vapen, tymin e duhanit dhe dendesine e te burgosurve te ngjeshur si sardelet ne nje dhome me tre radhe krevatesh rifuxho, e benin te pa mundur te me zinte gjumi. Kerkova nje valium ne infermieri, dhe infermieri me dha nje kokerr te madhe me ngjyre jeshile te erret dhe pak si te sheqerosur ne shije,( te cilen ma kishin dhene shpesh edhe ne hetuesi) dhe me kerkoi ta pija ne prezence te tij! Te burgosurit nuk benin pyetje! Nese u kerkohej te benin dicka, ose e benin ose jo, por pa kerkuar shpjegime se perse! Edhe une e piva pa thene gje, mjaft te flija. Me vone dikush me tha se ato qe kisha pire per tre muaj rresht ishin kloropromazine 100, nje qetesues per te semuret psiqike. Nuk e njhja Havzi Nelen. Deri ate dite nuk kisha degjuar te flitej per te. Rreth ores kater pasdite, kur te burgosurit ordinere me denime te lehta ketheheshin nga puna ne kompleksin e pishinave qe po ndertohej ne Tirane, ku punonin bashke me shume te burgosur politike-ndonese kontaktet mes tyre i kishin shume te kufizuara- dikush ne korridor hapi sportelin e vogel te ders sone e thirri me sa kish ne koke: “E varen edhe nje tjeter nga ju, armiqte e mutit”! Ai ze me kumbon akoma ne vesh. Kishte nje te qeshur tallese qe shkonte mes cinizmit e gallates! Me vone, nje i burgosur ordiner me te cilin kishim mundesi te flisnim ne mengjes kur ai lante korridorin e ne dilnim ne ajrosje, na tha se kishte qene njeri nga kapterrat e shoqerimit qe na kish dhene lajmin e kobshem, duke u zgerdhire vesh me vesh! Aty per aty, askush nuk ja vuri veshin! Kishim shume provokime te tilla, e nuk na benin me pershtypje. Nuk e di se kur me zuri gjumi! Heshtja e nates thyhej nga gerrhimat e renkimet e te burgosurve ne gjume. Diku, ne te gdhire, nje ulerime e mprehte, therese shqeu vetedijen time te pergjumur. U ngrita ndenjur pa e kuptuar se c’po ndodhte. Flija ne radhen e trete te rifuxhos, ku me te vjetrit nuk arrin te ngjiteshin, ndaj flinin ne rreshtin e pare apo te dyte. Ulerimat perzier me renkime ngjethese vinin nga diku poshte, sikur dilnin nga dheu. Te burgosurit rreth tij mundoheshin ta zgjonin nga ajo ender e lige! Dikur u zgjua, u qetesua e serish gjithcka heshti. Te nesermen me thane se i burgosuri ne fjale ish torturuar aq shume, ngaqe nuk pranonte te dilte ne pune, sa i kishin demtuar edhe organet gjenitale, e qe atehere nuk urinonte dot me ne kembe si te gjithe meshkujt. E kishin sjelle ne kaush per ta transferuar ne burgun e Burrelit pasi nuk e kishin thyer dot, e nuk e kishin nxjerre dot ne pune.
Ate, qe ne fillim e kishim marre per nje provokacion te zakonshem, pak dite me vone na e konfirmuan burime te ndryshme te “radio burgut”! Eshte e cuditeshme se sa shpejt qarkullojne lajmet tragjike! Aty degjova per here te pare per Havzi Nelen. E kishin ekzekutuar me varje ne mes te qytetit. Ata qe e kishin njohur tregonin per te, e perpiqeshin te hamendesonin se c’kish bere qe ta varnin?! Dikush tha per poezite qe shkruante, por logjika nuk mund ta pranonte nje aresye te tille, e kerkonte motive te tjera, me te thella e te komplikuara! Si mund te varesh dike per disa poezi? Atehere nuk e njhja Edvin Ramen. Per te jatin dija qe ishte skulptor. Nuk njihja as Diana Culin, as kisha lexuar ndonje poezi te saj! As qe me shkonte neper mend qe ata kishin firmosur denimin me vdekje te nje mesuesi, poeti, NJERIU! Atehere nuk mendoja se e keqja kish kaq rrenje te thella, e nje fytyre aq banale e emra aq te zakonshem si Kristaq, apo Diana! Atehere mendoja se e keqja si ne perralle rrinte e mbyllur ne shpellen e bllokut, e mbahej ne kembe nga qente e saj me uniforme jeshile e costume gri! Por sot Nebil Cika ma kujtoi, e rashe ne detin e trazuar te kujtimeve, ku u ngjallen zera, fytyra, kujtime, njerez, vende e vite qe banaliteti i se keqes universale perpiqet ti fshije me forcen e heshtjes!  
*Ish i burgosur politik