Featured – Page 250 – Dielli

DR. LIVIA QOSE-SHQIPTARËT NË TURQI DHE BETEJA E SHTETIT TURK NDAJ COVID-19

May 13, 2020 by dgreca

Livia Qose mjeke në Ankara, Turqi, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, New York, Turqinë në betejën me Covid-19, intervistë dhënë gazetarit Sokol Paja

Livia Qose mjeke në kryeqytetin turk Ankara, deklaron se “në shtetin turk ka me qindra mijëra shqiptarë që jetojnë aty, pa përmendur ata me origjinë shqiptare, dhe sidomos studentët. Ata duken më të ndikuarit, pasi universitetet dhe shkollat e mbyllën sezonin e pranverës. Para tre javësh ishin fluturimet e fundit të cilët kthyen në Shqipëri, të gjithë qytetarët e mbetur në Turqi, të cilët sigurisht u karantinuan për dy javë atje. Të tjerë shqiptarë që punojnë në Turqi, nuk kanë lëvizur, por kanë zgjedhur të vazhdojnë jetën e tyre këtu, duke ndjekur edhe masat që qeveria turke ka ndërmarë dhe publikon çdo ditë. Deri më tani, nuk rezulton asnjë shqiptar viktimë e COVID-19 në Turqi” sqaron mjekja Livia Qose për Diellin e Vatrës, New York.

SITUATA E COVID-19 NË TURQI

Tashmë kryefjala e këtyre ditëve, madje muajve të fundit, në të gjithë globin është COVID-19. Si e gjithë bota, edhe Turqia gjendet ende duke luftuar. Sigurisht nuk mund të jetë sfida e njëjtë me epidemitë e thjeshta të gripeve sezonale, sepse kemi të bëjmë me një virus që përhapet shumë shpejt, duke patur një spektër shumë të gjërë të sëmundjes, duke filluar nga një grip i thjeshtë e deri në një infeksion të gradës së fundit që mund të të marrë edhe jetën. Fatkeqësisht, akoma nuk është zbuluar vaksina apo qoftë edhe një kurë e sigurtë. Deri më tani në Turqi janë bërë mbi një milion teste tek qytetarët, nga të cilat 138.657 janë raste pozitivë dhe përsëri nga të cilët, mbi 90 mijë janë shëruar. Një lajm i mirë është se numri i viktimave ka ardhur duke u ulur nga dita në ditë, por për fat të keq kemi humbur rreth 3786 pacientë. Deri më tani nuk rezulton asnjë shqiptar viktimë e COVID-19 në Turqi.

MASAT E MARRA NGA QEVERIA DHE RIHAPJA E TURQISË

Përsa i përket masave që janë marë, lajmërimet për mbrojtjen dhe parandalimin e përhapjes së virusit ndodhen kudo në Turqi në forma të ndryshme, duke i bërë njerëzit më të ndërgjegjshëm. Lëvizja e lirë nuk është kufizuar gjatë ditëve të javës (veç personave nën 20 dhe mbi 65 vjeç), ndërkohë që në fundjavë ndalohet çdo lloj lëvizjeje (duke përjashtuar këtu punojësit e shërbimit shëndetsor dhe të bizneseve esenciale me leje pune). Qytetet nuk komunikojnë me njëri-tjetrin. Të gjitha linjat, qoftë tokësore, apo ajrore janë ndalur dhe njerëzit nuk mund të udhëtojnë. Lirimi i parë i masave ndodhi në 11 maj, të hënën, kur qendrat tregtare dhe ato estetike u rihapen pas gati dy muajsh të mbyllur. Gjithashtu, e diela, 10 maj, ishte edhe dita e parë që të moshuarit mbi 65 vjeç dolën jashtë karantanimit për katër orë, pas 50 ditësh të izoluar. Masa e rradhës që do të largohet mendohet të jetë hapja e fluturimeve, fillimisht brenda vendit në fund të majit (në fillim do të hapen 60% e tyre) dhe më pas ato jashtë në fillim të qershorit. Turqia është një destinacion shumë i frekuentuar nga turistët dhe pritet të ketë një fluks lëvizjeje drejt hoteleve bregdetare pas shpalljes së lëvizjes së lirë. Ndaj masat për sezonin e ri veror kanë filluar të merren, duke përfshirë edukimin e punonjësve të sektorit turistik në lidhje me pandeminë, dezinfektimin e plazheve dhe ambienteve të përbashkëta, si dhe distancimi social; 1,5 metra largësi midis tavolinave dhe 60 cm karriget nga njëra-tjetra. Gjithashtu, është bërë publik edhe lajmi për riphapjen e Grand Bazaar-it 500 vjeçar në Stamboll, i cili tërheq mesatarisht 300.000 turistë në ditë. Pazari i Madh do të rihapet në 1 qershor. Më tej nuk e dimë si do të procedohet, sa do zgjasin apo cilat do të jenë hapat e rradhës, por është e sigurt se pa patur një kurë definitive apo një vaksinë, njerëzit duhet të vazhdojnë të jenë të kujdesshëm. Për momentin në çdo market apo farmaci të Turqisë nuk lejohet hyrja pa maska (ndërkohë shteti turk vazhdon të dërgojë në adresat e shtëpive të qytetarëve maska falas). Përsa i përket nënshtetasve turq të mbetur në ShBA për shkak të pandemisë dhe anullimit të fluturimeve, Turkish Airlines do të kryejë fluturime nga New York dhe Chicago më 15 maj, Houston në 16 maj dhe Miami në datën 17 maj. Personat të cilët janë diagnostifikuar me Covid-19, nuk do të pranohen në avion. Ndërkohë pasagjët e tjerë do qëndrojnë 14 ditë në karantinë në Turqi. Përsa i përket kurbës së të infektuarve, rastet aktive kanë rënë ndjeshëm, ndërkohë që ajo e pacientëve të shëruar është rritur me gati 60% (sipas të dhënave të publikuara nga Qendra Kërkimore John Hopkins në ShBA).

SPITALET ME POLIKLINIKA TË VEÇANTA

Në hyrje të spitaleve është vendosur një zonë triazhi për të filtruar pacientët. Ata të cilët shfaqin shenja klinike që ngjajnë me Coronavirusin, drejtohen në poliklinikën e COVID-19. Çdo spital ka krijuar një poliklinikë të veçantë vetëm për pacientët e pandemisë. Të gjithë mjekët, qoftë specializantë apo të përgjithshëm, po punojnë pa u lodhur, me orare të zgjatura. Procedurat e mëtejshme për rastet pozitive, duke u bazuar edhe në gjendjen shëndetsore të pacientit (loë, moderate and high risk), vazhdohen në bazë të protokolleve të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, si edhe Ministrisë së Shëndetësisë në Turqi. Personave të cilët janë stabil dhe pa komplikacione (shenjat vitale janë brenda limitit normal) u kërkohet të vetizolohen për dy javë. Persona të tjerë të cilët shfaqin shenja klinike, si kollë, temperaturë e lartë, dispne (vështirësi në frymëmarje), në historikun e tyre kanë patur kontakt me një person pozitiv ndaj coronavirusit, u bëhet testi (PCR). Janë 114 laboratorë diagnostifikues për COVID-19 në të gjithë Turqinë. Në momentin që testi rezulton pozitiv pacienti pyetet për personat që ka qenë në kontakt në 2 javët e fundit. Secili nga këta persona kontaktohet për të bërë testin (apo për t’u informuar ndaj vetëkarantinimit nëse nuk shfaqin shenja klinike shqetësuese).

MESAZHI PËR LEXUESIT E GAZETËS DIELLI

Mesa duket jemi në përfundim të kësaj vale të gjatë dhe të lodhshme të virusit të ri, por kjo nuk do të thotë se rreziku është larguar. Virusi vazhdon të endet dhe duket se shtëpia është akoma vendi më i sigurt. Kurbat tregojnë ulje dhe kjo për shkak të izolimit të suksesshëm. Nuk duhet të tregohemi të pakujdesshëm, sado fort të besojmë në imunitetin e trupit tonë. Duhet të vazhdojmë të mendojmë për gjyshërit tanë, për personat me imunitet të dobësuar për shkak të sëmundjeve kronike (DM, HT, sëmundjet kardiovaskulare, kanser etj). Distancimi duhet mbajtur ende, pavarësisht masave të liruara. Nuk kemi të bëjmë me një mikroorganizëm të vështirë për t’u vrarë, mjafton një dezinfektant me bazë alkooli dhe një sapun i thjeshtë. Ndaj duhet të shfrytëzojmë çdo informacion që mjekësia ka gjetur për virusin, për ta kthyer në avantazhin tonë. Por veç kujdesit fizik, që jam e bindur është mësuar përmendsh, për shkak të vëmendjes globale që i është kushtuar, dua të ndalem edhe tek ai mendor. Tashmë në emergjencë, janë shtuar rastet e pacientëve me atak të panikut, për shkak të stresit. Nuk është aspak e thjeshtë, kemi të bëjmë me një rast të jashtëzakonshëm, i ndryshëm nga çdo herë tjetër, por ajo që duhet të na qetësojë është mendimi se në shtëpi jemi të sigurt. Shtëpia ka qenë puna, restoranti, kafeneja, hoteli, pushimi, biblioteka dhe më tepër se fatkeqësi, e gjitha kjo duhet të konsiderohet si një frymëzim për të bërë atë që kishim harruar të bënim, kur ishim shumë të zënë për të kapur metronë, për të arritur oraret, shkollën, punën, zyrën, takimet. Ndaj le të shfrytëzohet kjo periudhë për të marë frymë, për t’iu gëzuar jetës dhe për të rivlerësuar gjërat e vogla që na japin një mendje dhe shpirt të shëndoshë. Dhe shëndeti i trupit do të ndjekë.

A DI KUSH SE ÇKA PO NDODHË NË SHKUP ME SHTËPINË E NËNË TEREZËS?

May 12, 2020 by dgreca

Nga Frank Shkreli*/

Disa portale shqiptare, përfshirë edhe agjencinë INA në Shkup, njoftuan të martën për reagimin e Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut, (ITSHKSH-së) ndaj asaj që thuhet se është, “Shlyerja e çdo gjurme të shtëpisë së Nënë Terezës”, nobelistes shqiptare, në sheshin e Shkupit.

Në një deklaratë për mediat vendore në Shkup, Shefi i ITSHKSH-së një ent zyrtar ky i akredituar nga qeveria e Maqedonisë së Veriut Z. Skender Asani, shpreh indinjatën e thellë për këtë veprim të papërgjegjëshëm duke e cilësuar atë si “një sulm ndaj figurës së Nënës Terezë, ndaj veprës së saj të njohur dhe të pranuar ndërkombëtarisht, por edhe ndaj admiruesve të saj gjithandej nëpër botë”. Tani për tani, nuk e kam të ekzaktësisht të qartë, nga burimet e deritanishme, se vërtetë çka po ndodhë me shtëpinë e Nënë Terezës në Shkup, por duke u bazuar në deklaratën e Z. Asani për mediat, deklaratën e të cilit nuk kemi ndonjë arsye që ta dyshojmë duket se zhdukja e gjurmëve të shtëpisë së Nënë Terezës në Shkup, është një punë e kryer, megjithse nuk dihet se kush e mori vendimin dhe kur, ose pse, ka thënë Z. Skender Asani: “Jemi sot këtu, në sheshin e Kryeqytetit, për të tërhequr vërejtjen për një veprim që është ndërmarrë nga Qyteti i Shkupit dhe që na ka shqetësuar jo vetëm neve si studiues e si shkupjanë, por edhe shumë dashamirë të qytetit tonë, që i kanë sytë kah ne. Siç e shihni, në këtë vend tashmë nuk ekzistojnë gjurmët e shtëpisë së Nënës Terezë dhe pos kësaj, është bllokuar edhe rruga për të vendosur lule në pllakën përkujtimore të kësaj shtëpie. Pavarësisht thashethemeve, të gjitha faktet flasin se këtu ka qenë shtëpia ku ajo ka lindur, andaj ky vend tashmë disa vjet konsiderohej si shenjë e shtëpisë së Gonxhe Bojaxhiut Nënës Terezë dhe ishte shndërruar në një pikë pelegrinazhi për admiruesit e personalitetit të saj. Por, ja që tash, me një vendim që nuk dimë si është marrë, kur është marrë dhe nga kush është marrë, ky park i ka mbuluar shenjat e shtëpisë së Nënës Terezë dhe, përveç kësaj, ka pamundësuar vendosjen e luleve në pllakën përkujtimore të saj.”, ka deklaruar të martën për mediat, Shefi i ITSHKSH-së, Z. Skender Asani.

Asani dhe enti që ai kryeson, Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve, njëkohësisht, përgjegjës edhe për studimin dhe mbrojtjen e trashëgimisë së Gonxhe Bojaxhiut Nënës Terezë, ka bërë tani protesta me anë letrash duke kërkuar shpjegime për këtë akt të papërgjegjëshëm dhe sulm ndaj Bijës më të madhe shqiptare në botë nga udhëheqësit dhe entet më të larta të shtetit dhe të qeverisë së Maqedonisë Veriut, përfshirë Kryetarin e qytetit të Shkupit i cili është përgjegjësi kryesor për sheshin në fjalë që të rishqyrtojnë këtë vendim të papërgjegjëshëm. Z.Asani tha për median vendore se do presë edhe disa ditë për të parë se si do përgjigjen instancat më të larta maqedonase ndaj këtij akti, por shtoi se në mungesë të një zgjidhjeve të kënaqshme të këtij problemi, ai ka në plan të ndërmarrë një fushatë ndërkombëtare për të kërkuar ndihmë dhe mbështetje nga miqtë e Nënë Terezës, anë e mbanë botës, raporton agjencia INA.

Pasi Zoti Skender Asani është shef i Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve, përgjegjës edhe për studimin dhe mbrojtjen e trashëgimisë së Gonxhe Bojaxhiut Nënës Terezë, si do të reagojnë për ketë akt kundër trashëgimisë shqiptare në Shkupin, dikur shqiptar dy shtetet shqiptare – Republika e Shqipërisë dhe Republika e Kosovës? Nëqoftëse bazohemi në përvojën e së kaluarës, mos pritni asgjë, asnjë reagim, asnjë protestë. Se pse këta jo vetëm që nuk kanë mbrojtur deri tani trashëgiminë kulturore e historike shqiptare në trojet shqiptare jashtë kufijve të tyre, por kjo klasë politike ka mbylllur sytë dhe gojën ndaj përdhosjes së trojeve shqiptare me ngritjen e monumenteve turke, greke e sllave gjatë viteve, në tokat e shenjta shqiptare. Kësaj klase politike, nuk i intereson as shtëpia e Nënë Terezës në Shkup as trashëgimia kulturore mijëvjeçare e Kombit shqiptar në trojet shekullore të tij, në përgjithësi. Mbarë trojet shqiptare, sipas tyre, do të jenë pjesë e të ashtuquajturit minishengen ballkanik, por jo më parë se të fshihen të gjitha gjurmët e historisë, kulturës dhe identitetit të shqiptarve në ato troje. Edhe në këtë rast, nuk presim gjë nga Tirana dhe Prishtina zyrtare, po nga komuniteti ndërkombëtar që t’i bëjë presion qeverisë së Maqedonisë së Veriut, që të ndryshojë vendimin e papërgjegjëshëm të sllavo-maqedonasve.

Ndoshta ia vlen pak histori për shtëpinë përkujtimore të Nënë Terezes në Shkup, që siç duket nuk ekziston më, por që ndoshta hedh pakëz dritë për arsyet se pse pikërish tani u mor ky vendim. Ndoshta nuk është e rastit që “Shlyerja e çdo gjurme të shtëpisë së Nënë Terezës” në Shkup po ndodh pikërisht në 1-vjetorin e vizitës së Papa Françeskut në Shkup (me 7 Maj, 2019). Me atë rast Radio Vatikani shkruante kështu Shtëpinë e Nënë Terezës, që nuk është më: “Kujtojmë se Shtëpia përkujtimore është ndërtuar aty ku ngrihet kisha e Zemrës së Krishtit, shkatërruar nga tërmeti i vitit 1963. Pikërisht në atë kishë, që ishte famullia e saj, themeluesja e ardhshme e Motrave të Dashurisë mori pagëzimin, një ditë pas lindjes. Guri i parë u vendos më 9 maj 2008, ndërsa përurimi u bë më 30 janar të vitit të mëpasëm. Ndërtesa, me një stil të veçantë evropian e indian, ka një bazament në gur me të cilin ndërthuren elementë të ndryshëm arkitektonikë, ku spikat një kullë xhami, në faqet e së cilës mbizotëron një kryq i madh, punim në filigranë. Kati i parë është një muze, ku ekspozohen fotografi e objekte të Nënë Terezës si edhe disa relike të saj; në katin e dytë, krejtësisht prej xhami, ndodhet kapela. Shtëpia përkujtimore vizitohet nga rreth 100 mijë vetë në vit”, ka shënuar Radio Vatikani me rastin e vizitës së Papa Françeskut në Shtëpinë Pëkujtimore të Nënë Terezës në Shkup, me 7 Maj të vitit që kaloi.

Radio Vatikani ka njoftuar me atë rast gjithashtu se në atë vend, Papa Françesku u prit nga eprorja dhe nga 3 motra të Nënë Terezës. Një fëmijë i dha një tufë me lule, të cilën Ati i Shenjtë e vendosi në shtatoren e shenjtores shqiptare. Papa shkoi më pas në kapelë, ku ishin mbledhur krerët e bashkësive fetare të vendit si edhe disa kushërinj të Nënë Terezës. Në altar ishin vendosur relikja e shenjtes, disa objekte personale dhe pesë qirinj, që përfaqësonin 5 bashkësitë fetare të Maqedonisë së Veriut. Këtu, Papa shqiptoi lutjen e falenderimit drejtuar Zotit, që i dhuroi botës Nënë Terezën si dhuratë dhe lutjen drejtuar vetë shenjtes, që të ndërhyjë për të varfërit e për popullin.

Në vizitën e parë historike të një Pape në Maqedoninë e Veriut, në Shkup (7 maj 2019), dikur selia e Ipeshkvisë shqiptare Shkup-Prizren, ishte një vizitë e qëllimshme për të thekësuar jetën dhe veprat e Nënë Terezës, aty në trollin që e lindi atë dhe për të nenvijuar rolin e saj për të gjithë besimtarët por edhe për të gjithë njerëzit e vullnetit të mirë kudo në botë. Me të arritur në aerportin e Shkupit, ekzakt një vit më parë, Papa Françesku ka folur për qëllimin e vizitës së tij në vendlindjen e Nënë Terezës.“Dua të nderoj në mёnyrё të veçantë bashkëqytetaren tuaj të shquar e cila, dashurinë ndaj Zotit dhe dashurinë ndaj të tjerëve e bëri ligj më të lartë, duke fituar admirimin në mbarë botën. I referohem në mënyrë të qartë asaj që universalisht njihet si Nëna Tereze e Kalkutës. Ajo lindi në një lagje të Shkupit në vitin 1910, me emrin Anjezë Gonxhe Bojaxhiu dhe e zhvilloi apostullimin e saj, bërë me dhurimin e përvuajtur e tё plotë tё vetvetes, në Indi, dhe përmes motrave të saj mbërrini nё kufijtë më të skajshëm gjeografik dhe ekzistencial tё njerëzimit”.

“Jam i lumtur qё pas pak do tё mund tё shkoj për t’u lutur te Memoriali kushtuar asaj, ndërtuar në vendin ku dikur ishte Kisha e Zemrës së Krishtit, Kishë kjo në të cilën u pagëzua Nёna Tereze. Ju me të drejtë jeni krenarë për këtë Grua të madhe. Prandaj, ju ftoj të vazhdoni të punoni me angazhim, përkushtim dhe shpresë, që bijtë dhe bijat e kësaj toke tё mund, sipas shembullit tё saj, të zbulojnë, të arrijnë dhe të rrisin e përforcojnë thirrjen që Zoti ka ëndërruar për ta. Nëna Tereze diti t’u bënte mirë më të varfërve”.

Fatkeqësisht, bijtë dhe bijat e asaj toke, të cilëve iu drejtua Papa Françesku në vizitën e tij Shkupit një vit më parë, jo vetëm që nuk po ndjekin shembullin e saj, por po ia zhdukin edhe gjurmët fizike Nënë Terezës, pikërisht aty ku ka lindur ajo. Por kot e kanë se sado që të mundohen, nuk mund ta fshijnë atë nga zemrat e qindra miliona njerzëve anë e mbanë botës, përfshir edhe shumë shqiptarë vullnet mirë, pa dallim feje a krahine.

Ish-Drejtor i VOA-s për Euro-Azinë*

MJEKËT SHQIPTARË NË GJERMANI NË BETEJËN NDAJ COVID-19 DHE NDIHMA NDAJ BASHKATDHETARËVE TË TYRE

May 12, 2020 by dgreca

Intervistë ekskluzive për gazetën Dielli në New York e Dr. Marsela Ceno drejtuese e Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani, dhënë gazetarit Sokol Paja.*

Mjekët Shqiptarë në Gjermani përbëjnë një pjesë shumë të rëndësishme të sistemit shëndetësor gjerman. Ata janë shëndërruar në një lokomotivë të jashtëzakonshme në luftën që shteti gjerman po zhvillon ndaj pandemisë botërore Covid-19. Mjekët shqiptarë jo vetëm në Gjermani por kudo në europë dhe në botë përbëjnë sot një krenari kombëtare me profesionalizmin e lartë dhe humanizmin e pashëmbullt të treguar në ndihmë të çdo pacienti por sidomos patriotëve dhe bashkatdhetarëve shqiptar që gjendeshin nëpër europë në kulmin e pandemisë globale Covid-19.

NDIHMA NDAJ SHQIPTARËVE NË GJERMANI

Sapo Koronavirus po përhapej frikshëm edhe në Gjermani, dhe si pasojë mbyllja e kufijve do të linte në këtë vënd shumë shqiptarë pa siguracion, pa mjekë familje, ndoshta edhe pa njohuri të mjaftueshme të gjuhës gjermane, Dr.Marsela Ceno tregon se ajo, në cilësinë e kryetarës së Shoqatë së mjekëve shqiptarë në Gjermani, doli në datën 17 mars 2020 me deklaratën e mëposhtme: Shoqata e Mjekëve Shqiptarë në Gjermani duke vlerësuar emergjencën ne të cilën ndodhet gjithë bota sot, vendosi të japë kontributin e saj duke ofruar asistencë shëndetësore për të gjithë shqiptarët që në këto ditë të vështira gjenden në Gjermani. Të gjithë mjekët anëtare të shoqatës në shenjë humanizmi dhe patriotizmi kanë dakordësuar për të ofruar këtë ndihmë në komunitet shqiptare ku ata jetojnë dhe punojnë në mënyrë vullnetare. Mjekët e shoqatës janë duke u ardhur në ndihmë të gjithë shqiptarëve që ndodhen në Gjermani, pushuesve, punëtorëve që shfrytëzojnë periudhën e 90 ditëve të qëndrimit, të gjithë atyre që janë me apo pa vizë (leje qëndrimi), pa mjek familje, pa sigurimin e duhur shëndetësor dhe që nuk dinë mirë gjuhën gjermane. Këta mjekë të shpërndarë në 16 Lande të Gjermanisë po bëjnë një xhest të jashtëzakonshëm patriotik dhe humanitar në kushtet e një krize botërore emidimeologjike me fund të panjohur.
Deklarata e mësipërme u pasua nga formimi në një kohe rekord i 14 ekipeve të asistencës, ku u angazhuan rreth 80 mjek në të gjithë Republikën e Gjermanisë. Mjekët vendosën në dispozicion numrat e tyre të telefonit dhe adresat private të email. Në fillim patëm një valë të madhe shqiptarësh që na drejtoheshin përmes email, whatsapp ose inbox te faqja e shoqatës me pyetje rreth shënjave se si shfaqej sëmundja e shkaktuar nga Covid 19. Nuk ishin të pakta dhe rastet që na u drejtuan për të ditur se si do të organizohej riatdhesimi i tyre. Të gjitha këto raste ju dërguan ambasadave përkatëse të Shqipërisë, Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut në Gjermani. Më tej, pyetjet që na u drejtuan më tepër ishin sqarimi i simptomave të ngjashme me ato të COVID 19 dhe cfarë duhet të ndërmerrnin qytetarët për të kufizuar rrezikun e infektimit. Në rastet e paqarta kemi zhvilluar biseda telefonike me këta qytetarë dhe në varësi të anamnezës, gjëndjes së përgjithshme, i kemi këshilluar të qëndrojnë për 14 ditë në kushte shtëpie dhe të drejtohen te mjeku sapo situata të përkeqësohej. Unë personalisht kam patur rastin të kontaktoj me një djal të ri nga Shqipëria i cili në pritje të rezultatit të testit po kalonte një gjëndje ankthi. Në mungesë të mundësisë për tu kuptuar në gjuhën gjermane me mjekët, motra e tij nga Shqipëria më kontaktoi në inbox. Pasi fola me të riun, i propozova të shkonte edhe njëherë të qëndra spitalore në mënyrë që unë të flijsa me mjekun që e kishte vizituar. Si përfundim, cdo gjë shkoi më së miri. Rasti me këtë të riun por edhe shume raste të tjera të raportuara nga kolegët e mi, tregojnë se bashkëqyetaret patën një ndihmë të madhe edhe thjesht nga suporti moral që ju ofruam. Raste të tilla të ngjashme i gjetëm kryesisht në grupmoshat 25-35 vjecare, kryesisht grupmosha që ishte me qëndrim në Gjermani për arsye shkollimi, punësimi ose pushime. Në ditët në vijim, pjesa me e madhe prej nesh u kontaktua nga femijët e prindërve të moshës mbi 50 vjec, të cilët kishin ardhur në Gjermani për të vizituar fëmijët e tyre dhe koha e gjatë e qëndrimit këtu çoi në mbarimin e ilaçeve. Këto raste u ndihmuan përmes lëshimit të recetave private. Nuk mungojnë edhe rastet kur mjekët me iniciativën e tyre personale kanë siguaruar ilaçe për persona në nevojë në mënyrë private.
Mund të them, se numri i shqiptarëve të kontaktuar nga të gjithë mjekët që u angazhuan në ekipet e asistencës arrin tek 150 persona. Nuk kemi shifra zyrtare se sa mund të jetë numri i shqiptarëve të infektuar nga Covid 19. Për fat të mirë, nuk kemi informacione se qytetarë shqiptarë në Gjermani mund të kenë humbur jetën si pasojë e infektimit me Koronavirus.
Përpara disa ditësh mësuam se disa mjekë shqiptarë ishin infektuar dhe ndodheshin në karantinë, por gjëndja e tyre ka qënë e qëndrueshme. Një tjetër formë e kontributit tonë ishte edhe informimi i publikut përmes intervistave të dhëna për pothuajse të gjitha mediat në Shqipëri, Kosovë e Maqedoninë e Veriut. Pothuajse në çdo e ekran e në çdo emision ka qenë i ftuar se paku një nga mjekët e shoqatës, për të informuar e për të qetësura shqiptarët me profesionalizmin dhe sigurinë që ofron petku i mjekut. Në rastin tonë ka qenë jo vetëm një kënaqësi, por një detyrë e kryer me dëshirë ndaj vendit tonë.
Një formë tjetër e informimit të publikut ishte publikimi në faqen tonë të shoqatës të artikujve të shkruajtur nga dhjetra mjekë të shoqatës ku u trajtuan tema dhe ju përgjigjën pyetjeve kryesor të publikut, si psh:
1. Si filloi Epidemia e Skiatorëve? – nga Dr. Besmir Elmazi
2. Sa i rrezikshëm është COVID 19 gjatë shtatzanisë- nga gjinekologjia Dr. Vjosana Gosnishti.
3. A janë të rrezikuar diabetikët? – nga Dr. Muki Mala
4. Ndikimi i COVID 19 tek pacientët me diabeit- nga Dr. Kristi Xhunga
5. Ndikimi i COVID 19 tek pacientët me tension të lartë- nga Dr. Ali Hajdari
6. Si bëhet mjekimi i pacientëve me COVID 19 në terapi intensive- nga Dr. Ardian Mustafai
7. Si mund të rrezikojë COVID 19 shëndetin e lëkurës dhe kujdesin që duhet treguar- nga Dr. Merita Hajdari-Zeqiri
8. Pasojat e mundshme të karantinës në shëndetin mendor- nga Dr. Gjergji Merja
9. Kur mund të jetë gati vaksina anti Covid 19 nga – Dr. Shkëlqim Reci

EKSPERTËT E EPIDEMIOLOGJISË QË JU BASHKUAN MJEKËVE SHQIPTARË NË GJERMANI NË KOHËN E PANDEMISË

Një nga qëllimet kryesore të të gjithë mjekëve shqiptarë që ju bashkuan ekipeve të asistencës por edhe imi personal ka qëne përhapja në publik e informacioneve sa më reale në lidhje me përhapjen e virusit, mjekimin, parandalimin apo edhe zbulimit të një vaksine të mundshme. Të gjithë shkrimet e mësipërme janë të bazuar në humultime shkencore botërore. Një ndihmë e madhe për ne, që na e bëri më të lehtë ndihmën tonë, ishte bashkimi i dy ekspertëve të epidemiologjisë, nga të cilët përfituam shume:
Dr. GANI ABAZI NGA HARVARD

Në datën 9 prill 2020 Shoqatës së Mjekëve Shqiptarë në Gjermani iu bashkua një emër i njohur shqiptar në mjekësinë amerikane, Dr. Gani Abazi, ekspert i shëndetit publik në Universitetin e Harvardit në USA. Anëtar nderi, Dr.Abazi gjithashtu do të jetë i këshilltar i jashtëm i shoqatës nga USA.Duke ofruar asistencën e tij në këtë periudhë të vështirë të krijuar nga virusi COVID-19 ai tha se bashkërisht mund të kontribuojmë në edukimin shëndetësor të popullatës sonë, në projekte që i ndihmojnë gjeneratat e reja të mjekëve, dhe në projekte mjekësore nga Amerika dhe Gjermania, programe edukative dhe në vizita profesionale për pacientët tanë në Kosovë, Shqipëri dhe në vende të tjera të Evropës Juglindore ku jetojnë shqiptaret.

DR. DORIAN BARDHI NGA ROMA
Një tjetër epidemiolog iu bashkua shoqatës sonë, Dr. Dorian Bardhi i cili që punon në Institutin Kombëtar të Sëmundjeve Infektive `Lazzaro Spallanzani, Romë. Përtej punës si mjek ai i vuri në dispozicion Shoqatës së Mjekëve Shqiptar në Gjermani raportet ditore në lidhje me përhapjen, numrat e infektimeve, masat e marra në Itali dhe përtej. Raportet u përkthyen në gjuhën shqipe nga një grup pune prej disa mjekësh dhe u vunë në dispozicion të kolegëve por edhe qytetarëve që dëshirojnë të kenë më shumë informacione të sakta dhe të besueshme në lidhje me Koronën.

SHOQATA E MJEKËVE SHQIPTARË NË GJERMANI

Shoqata e mjekëve shqiptarë në Gjermani është themeluar zyrtarisht në datën 16 shkur 2020. Në statut, ndër të tjera theksohet se kemi të bëjmë me një shoqatë jo-fitimprurëse, e depolitizuar, e cila nuk ndjek qëllimet politike të asnjë forcë politike si brënda dhe jashtë vëndit, dhe e hapur ndaj të gjithë atyre që respektojne statutin dhe qëllimet e saj, pavarësisht profesionit ose origjinës. Qëllimi dhe synimi kryesor i kësaj shoqate është të krijoje një platformë bashkëpunimi dhe ndihme të ndërsjelltë për të gjithë mjekët shqipfolës duke vënë në funksion të mjekëve që duan të punojnë në Gjermani përvojën tonë; duke lehtësuar integrimin e tyre përmes shkëmbimit të informacionit dhe eksperiencës, duke u munduar të bëjmë sa më të qartë cilat janë kushtet e marrjes së aprobacionet dhe variacionet në cdo Land të Gjermanisë. Të krijojme mundesinë për të bërë sa të lehtë për tu kuptuar se si funksionon sistemi i siguracioneve në Gjermani. Në një faze të më vonshme, atëhere kur mjekët kanë kaluar vështirësite e fillimit, përmes një data baze, networking, synojmë të shkëmbejme informacionet shkencore për të ritur profesionalizmin e cdo mjeku përmes organizimit të takimeve, simpozium, kongrese ose webinare. Gjithashtu me shume rëndësi është edhe krijimi i një networku me të gjithë mjekët shqiptarë kudo që janë në mbarë botën për të patur mundësi që të shkëmbejmë ekspericat tona dhe të marrim pjesë në projekte të përbashkëta. Gjithashtu, ne synojmë të krijojmë ura bashkëpunuese me sistemet shëndetësore në Shqipëri, Kosovë, Maqedoninë e Veriut; bashkëpunim me dhomat e mjekëve në shtetet përkatëse dhe dhënien e ndihmës konkrete në vëndet tona të origjinës. Nga ana organizative, shoqata përbëhet nga Kryesia, Komisioni Mbikqyrë dhe Grupet e Punës. ë barabartë në instancat drejtuese të shoqatës. Kryesia aktuale përbëhët si më poshtë: Dr.med. Marsela Ceno kryetare e shoqatës, Dr. Ardian Mustafai, mjek primar kardiolog në Berlin, i lindur në Tetovë, Maqedonia e Veriut, është nënkryetari i parë. Dr. med. Univ. Ali Hajdari, mjek primar kardiolog në Thüringen, i lindur në Drenas, Kosovë është emëruar në pozicionin e nënkryetarit të dytë, Dr. Gjergji Merja, mjek specializant në neurologji dhe kardiologji në Nordrhein-Westphalen, i lindur në Tiranë, Shqipëri, është sekretar i thesarit. Komisioni mbikqyrës ka të drejta këshilluese dhe mbikqyr mbarëvajtjen si nga ana statutuore ashtu edhe financiare. Për cështjet statutuore komisioni drejtohet nga Dr. med. Valon M. Baraliu Mr.sc, mjek primar neurokirurg në Freiburg (nga Kosova) dhe Dr. Labinot Marku, mjek primar neurokirurg në Hannover (nga Dibra e Madhe) dhe për cështjet financiare përgjegjëse është Dr. Angjelina Karamani, e lindur në Durrës, pecialiste për mjekësi interne në Düsseldorf.

KUSH ËSHTË DR.MARSELA CENO

Dr. Marsela Ceno ka lindur në Korcë në datën 10.11.1985. Pas përfundimit të studimeve të larta për mjekësi të përgjithshme në verën e 2010 në Fakultetin e Mjeksisë në Tiranë, i drejtohet Gjermanisë ashtu sikurse edhe dhjetra mjekë të tjerë të sapodiplomuar më shpresën për të filluar specializimin në fushën e kirurgjisë. Në maj të 2012 fillon praktikën 6 mujore në spitalin Klinikum Mittelbaden Rastatt. Gjatë kësaj periudhe 6 mujore jep me sukses provimin e gjuhës gjermane niveli C1 dhe provimin e njëhësimit të diplomës duke marrë kështu aprobacionin dhe njëkohësisht të drejtën për të ushtruar të drejtën e profesionit të mjekut në Gjermani. Në janar 2013 fillon specializimin për kirurgji të përgjithshme dhe viscerale, specializim që u përfundua në nëntor të 2019 në spitalin Klinikum Mittelbaden Baden-Baden. Gjatë periudhës së specializimit përfundoi doktoraturen në Universitetin e Ulmit dhe mori pjesë në shumë kongrese si brënda dhe jashtë Gjermanisë. Ajo ka fituar çmimin për posterin më të mirë në kongresin vjetor të kirurgjisë në Esslingen, Gjermani në tetor 2016 dhe çmimin ndërkombëtar Bassin për referimin më të mirë në kongresin e 13 të Asia Pacific Hernia Society në Kaohsiung, Taiwan në shtator 2017. Dr. Ceno është anëtare e Europian dhe America Hernia Society dhe merr pjesë rregullisht në kongrese me punime shkencore.

* Fotografite i shihni ne Facebook dielli vatra

“Children of the Eagle” dhe mësimi online i gjuhës shqipe

May 12, 2020 by dgreca

Nga Marjana Bulku/ *

Fëmijët e shkollës shqipe ”Children of the eagle” po e përjetojnë ndryshe këtë vit shkollor. Sikurse shumë privime të tjera edhe të mësuarit e gjuhës shqipe po ndodh në kushte të tjera, e megjithatë po ndodh duke plotësuar kështu një nevojë të fëmijëve shqiptarë në Amerikë për të mos e harruar gjuhën e të parëve. Ishte deshira e tyre e mbeshtetur nga vullneti i stafit të kesaj shkolle që mësimi i gjuhës shqipe ti pershtatet këtij ritmi tjetër mjaft specifik me privacione e mungese raportesh sociale por me mjete e menyra që bota femijnore i deshiron më shumë se çdo kush tjeter.

Ky është një realitet i cili po vë në provë dashurinë për atë udhetim drejt mesimit shqip të cilin këta nxenes e kanë kaq të dashur. Atyre u mungojnë ato organizime të perjavshme , veprimtaritë e kanceluara, takimet me miqtë dhe mësuesit por varianti online po funksionon normalisht.

E teksa komunikojme me Drita Gjongecaj informohemi se nxenesve jo vetem që u mungon shkolla shqipe por ata e duan atë dhe pikerisht kjo i ka nxitur mesuese Dritën dhe koleget e saj te ndjekin metoda alternative të cilat po japin rezultat duke e bërë mësimin e gjuhës shqipe pjesë të punës sistematike të fëmijëve të “Children of the eagle”.

Dhe është bukur kur vullnetet e femijeve nxiten dhe plotesohen për të permbushur sadopak boten e tyre të bukur edhe pse ne kohe pandemie .

Le te ndjekim informacionin që Drita Gjongecaj dhe shkolla” Children of the eagle” ndanë me ne këto ditë maji.

“Mësimi online filloi me takimet në Zoom për të gjithë fëmijët e Children of the Eagle në të dy qendrat e saj, Bronx dhe Westchester.

Duke përdorur platformën Google Classroom, u krijuan klasa më vete në bazë të grup moshave dhe deri diku, të nivelit gjuhësor.

Mësueset Arjana Kurti, Holta Ahmataj dhe Ornela Hasandocaj zhvillojnë mësimet drejtpërdrejt, në mënyrë interaktive. Duke qenë profesioniste të arsimit, ato përdorin platforma plotësuese dhe applikacione të ndryshme për të mundësuar që fëmijët të aktivizohen dhe shprehin njohuritë e fituara në formën e detyrave të cilat ata i postojnë online. Çdo nxënës ka një kod që është përcaktuar nga mësueset dhe u siguron jo vetëm qasje në mësimet online por edhe mundësinë për t’i postuar privatisht përgjigjet e tyre, paqartësitë, etj.Pra në një farë mënyre jemi përpjekur të ruajmë një lloj sistemi vlerësimi të njohurive .

Bashkëbisedimi, pyetje-përgjigjët dhe të shprehurit e ndjenjave në këto kohë të pazakonta janë pjesë e rëndësishme e orës së mësimit. Kjo bëhet me përdorimin e Flipgrid, Jamboard, Google Meet, e ndonjë tjetër.

Pjesa e fundit e orës i kushtohet anës letrare dhe muzikës; fëmijët recitojnë dhe mësojnë këngë të reja.

Edhe kjo metodologji do të mbahet mend për kohën në të cilën u aplikua si dhe për efektet e saj në këtë proçes të pandalshëm të të mësuarit , pavarësisht vështirësive”.

Marjana Bulku & Drita Gjongecaj – ”Children of the Eagle”

Fotot shihi ne Facebook dielli vatra

KANADAJA NË BETEJËN NDAJ COVID-19 DHE SHQIPTARËT NË TORONTO

May 11, 2020 by dgreca

Doktor Luli Rrafshi Adjunct profesor në Departamentin e Mjekësisë Familjare në “Schulich School Medicine and Dentistry University of Western Ontario”, intervistë ekskluzive për gazetën Dielli, dhënë gazetarit Sokol Paja.

Shteti kanadez ashtu si mbarë bota po përballet me një virus shkatërrimtar, betejë që duket me një fund të largët deri në zbulimin e vaksinës kuruese. Si shumë shtete në Europë edhe Kanadaja u gjend e papërgatitur përballë betejës me Covid-19. Marrja me vonesë e masave dhe mungesat në bazë materiale e bënë më të ngadalshëm reagimin ndaj valës shkatërruese të virusit. Masat shtrënguese në Kanada vazhdojnë të jenë të forta dhe fatmirësisht qytetarët shqiptarë e kanë kaluar me sukses valën e pandemisë botërore Covid-19.

SITUATA E COVID-19 NË KANADA

Doktor Luli Rrafshi Adjunct Profesor në Departamentin e Mjekësisë Familjare në “Schulich School Medicine and Dentistry University of Western Ontario” shpjegon se : “Sa i përket corona virusit dhe gjëndjes në Kanada, sikur në shumë vende të botës po ashtu edhe në Kanada, jemi duke u përballuar me një sëmundje të panjohur deri tani dhe shumë të rrezikshme për njerëzimin. Numri i të infektuarve është në rritje e sipër, diku mbi 66, 000 të infektuar deri tani dhe më shumë se 4400 të vdekur deri më sot. Spitalet mbeten në gjëndje stabile e po ashtu klinikat intensive, por mungesa e ndjeshme për veshje mbrojtëse të stafit medikal mbetet e ndjeshme dhe prezente. Në mungesë të terapisë dhe vaksinës kundër virusit corona, nuk do të jetë rrugë e lehtë për tu tejkaluar kjo gjëndje e vështirë ku kanoset vdekja e shumë njerëzve e sidomos atyre në moshë të avancuar dhe me sëmundje të tjera kronike që i bëjnë ata edhe më fragjil për të mbijetuar.( diku afër 40% -50% e të vdekurve duket të ndodhin në shtëpitë e të moshuareve apo nursing homes/Long term care facilities).

E ARDHMJA DHE SHQIPTARËT NË KANADA

Sipas Doktor Luli Rrafshi adjunct profesor në Departamentin e Mjekësisë Familjare në “Schulich School Medicine and Dentistry University of Western Ontario”, kurba e të infektuarve mbetet stabile këtu në Kanada, diku përafërsisht 1-2 mijë të infektuar brenda 24 orëve dhe diku 150-200 të vdekur brenda ditës. Në luftën ndaj corona virus, nuk ka shërim e as vaksinë për parandalim, e vetmja armë është kujdesi i jashtëzakonsëm vetjak, distancimi social dhe qëndrimi në shtëpi. Pra, unë ju këshilloj rreptësisht që të rrini në shtëpi, sepse vetëm kështu shpëtoni jetë duke parandaluar bartjen e virusit. Deri më tani nuk kam hasur të ketë ndonjë shqiptar të infektuar, dhe sa jam në dijeni edhe me shoqatat tjera shqiptare në Toronto, ende nuk ka të prekur shqiptar nga ky virus në Kanada. Sa i përket rihapjes, Provincat e Kanadasë duket sikur vijnë me plane paksa të ndryshme, në Ontario ku edhe unë jetoj, lëvizja e njerëzve mbetet e lirë por e kujdesshme, ku rekomandohet dalje vetëm për të blerë gjëra esenciale por edhe ndalohet mbledhja e njerëzve e më shumë se 5 përsonave në një vend. Po ashtu parqet e qyteteve, shkollat dhe bizneset jo esenciale mbeten akoma të mbyllura dhe ende nuk ka një plan të rihapjes së menjëhershme.

KËSHILLA PËR LEXUESIT E DIELLIT

Doktor Luli Rrafshi adunct profesor në Departamentin e Mjekësisë Familjare në “Schulich School Medicine and Dentistry University of Western Ontario” tregohet shumë i rreptë me masat parandaluese që duhet të ndjekin qytetarët për të fituar betejën me Covid-19. Pra, distancimi social, qëndrimi në shtëpi dhe natyrisht pastrimi i kujdesshëm i duarve mbetet gjëja më e rëndësishme po ashtu edhe maskat dhe dorezat në përditshmërinë tonë. Qytetarët e Kanadasë janë tani të vetëdijshëm dhe ndjekin udhëzimet e Ministrisë së Shëndetësisë së Kanadasë rreth parandalimit të bartjes së COVID-19. Si qytetar dhe si mjek, këshilloj të gjithë njerëzit që të vazhdojnë të mbajnë distancimin social dhe të vazhdojnë ti ndjekin rregullat dhe udhëzimet që janë të përcaktuara atje ku edhe jetojnë ata. Kthimi në “jetë normale” – të gjithë ne shpresojmë që së shpejti ti kthehemi jetës normale por mendoj që së shpejti do mësohemi me një “jetë normale” të re.

KUSH ËSHTË DOKTOR LULI RRAFSHI D CCFP FCFP

Doktor Luli Rrafshi është i specializuar në Mjekësinë e Përgjithshme Familjare dhe mban titullin a Adjunct Professor në Schulich School of Medicinë në Universitetin e Mjekësisë në London Ontario. Doktor Luli Rrafshi ka shumë vite që praktikon Mjeksinë Familjare si dhe shumë vite eksperiencë në Mjeksinë Emergjente në Provincat e Nova Scotia si dhe Ontario të Kanadasë. Aktualisht doktor Luli Rrafshi ushtron detyrën në Poliklinikën Active Care Medical Centre së bashku me disa mjekë të tjerë ku dhe ofrojnë shërbime mjkësore diku përafërsisht 15 – 18 mijë pacientëve.