• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Aulona Inter Folk Festival – Kur folku botëror zbret në Vlorë

May 3, 2018 by dgreca

1 Kosova 3

Nga Gëzim Llojdia/

1.Sejmen Gjokoli Drejtor  i Aulona Inter Folk Festival” shprehet se java e parë e muajit maj,sigurisht në nisje të sezonit turistik folku botëror do të ketë skenën  e tij në Vlorë ndërmjet dative 12, 13, 14 maj 2018.Muzika popullore përfshin muzikën tradicionale dhe zhanrin që u zhvillua prej saj gjatë ringjalljes popullore të shekullit të 20-të. Termi filloi në shekullin e 19-të, por shpesh aplikohet në muzikë më të vjetër se ajo thuhet në literaturën përkatëse. Disa lloje të muzikës popullore quhen gjithashtu muzikë botërore. Muzika popullore tradicionale është përcaktuar në disa mënyra: si muzikë që transmetohet me gojë, muzikë me kompozitorë të panjohur, ose muzikë të kryer me porosi gjatë një periudhe të gjatë kohore. Ajo ka qenë në kontrast me stilet komerciale dhe klasike.Duke filluar nga mesi i shekullit të 20-të, një formë e re e muzikës popullore popullore u zhvillua nga muzika popullore tradicionale. Ky proces dhe periudha quhet ringjallja popullore (e dytë) dhe arriti në zenitet në vitet 1960. Kjo formë muzike nganjëherë quhet muzikë folklorike bashkëkohore ose muzikë rinovuese popullore për ta dalluar atë nga format e hershme popullore.  Rigjallje të vogla e të ngjashme kanë ndodhur diku tjetër në botë në kohë të tjera, por termi muzika popullore nuk është aplikuar zakonisht në muzikën e re të krijuar gjatë atyre ringjalljeve. Ky lloj muzike popullore gjithashtu përfshin zhanret e bashkimit si rock folklorik, metal folklorik dhe të tjerë. Ndërsa muzika popullore bashkëkohore është një zhanër që përgjithësisht dallon nga muzika popullore tradicionale, në anglisht ajo ndan të njëjtin emër dhe shpesh ndan të njëjtët interpretues dhe vende si muzika popullore tradicionale.Në Vlorë prej 10 vjetësh, zhvillohet një festival tradicional folku,sikurse në vendet fqinje,e cila përmbledh grupe folku,fillimisht nga vendi më tej nga Mesdheu, Evropa dhe dhe më në fund nga folku botëror.

Intervista me Sjemen Gjokoli

Kaluan 10 vite dhe e kam të vështirë që në pak radhë ta përshkruaj  si duhet rrugëtimin e Aulona International Folk Festival. Kam shumë për të thënë por, e para që më vjen në mendje, është ajo ditë kur me miqtë e mi, poetin e regjisorin Petrit Ruka dhe muzikologun akademik Vaso Tole, vendosëm ti japim udhë një projekti që unë kisha disa vite, që e ëndërroja të ndodhte : instalimin e një festivali ndërkombëtar folku në Vlorë. Në qytetin e historisë, pavarësisë e kulturës por edhe me plot resurseve turistike e natyrore në gjirin e tij. Emrin vendosëm ta lidhim me AULONËN, emrin e qytetit në antikitet, edhe si tregues të vazhdimësisë së trashëgimisë kulturore në breza.  Zhvillimin e lidhëm me hapjen zyrtare të Sezonit Turistik të Vlorës duke realizuar një sinergji të bukur mes turizmit kulturor dhe atij natyror.Gjatë këtyre 10 viteve të zhvillimit të Aulona Inter Folk Festival, vetëm për këtë fakt, qytetin e Vlorës dhe bregdetin kanë patur rastin ta vizitojnë rreth 80 Ansamble e Grupe Folklorike me mbi 2500 pjesëmarrës nga 15 vende të Ballkanit e Evropës. Në këtë vit i cili përkon edhe me jubileun e parë të Festivalit gjeografisë së shteteve pjesëmarrëse i shtohet edhe Kina duke e kaluar statusin e tij në një event kulturor me përmasa Botërore.

Deri sot në Vlorë kanë ardhur festivalistë nga shtete si: Italia, Sllovakia, Polonia, Kroacia, Bjellorusia, Letonia, Bosnjë dhe Hercegovina, Mali i Zi, Kosova, Maqedonia, Bullgaria, Greqia, Turqia e së fundi Kina.

2.Duke qenë se edicioni i këtij viti shënon edhe Jubilenë e parë të festivalit është bërë kujdes që edhe axhenda e tij e ndarë në tri ditë, të jetë më e larmishme dhe me disa veçori.Kjo është paraparë jo vetëm në anën e masivizimit të festivalit, parashikohen që të dalin në skenë apo në performance të lira në sheshet dhe rrugët e qytetit rreth 350 pjesëmarrës, por jo pak kujdes është treguar edhe në përzgjedhjen e grupeve apo ansambleve pjesëmarrëse.Kështu krahas Ansamblit  “Minnan Folk Song e Dance” nga qyteti i Quanzhou i Republikës popullore të Kinës, për të parën herë vjen një ansambël nga nga Letonia, sikundër nga Italia këtë edicion vjen një grup popullor nga Sardenja me shumë vlera dhe traditë trashëgimie.Me një bengraud të pasur vlerash vinë edhe ansamblet nga Sllovakia, Bullgaria, Greqia, Kosova etj, ndërkohë që Shqipëria do të përfaqësohet me disa ansamble folklorike dhe grupe polifonike të zgjedhura.Festivali ka një program të detajuar që parashikon deri në detaje jo vetëm performancat konkuruese në Skenë por edhe në sheshe historikë e mjedise të reja të krijuara kohët e fundit në qytetin e Vlorës.Kujdes në Programin e festivalit i është kushtuar edhe dimensionit Turistik të festivalit e cila do ta zhvendos atë në pikat turistike të Bregdetit të Vlorës, në plazhet e Radhimës por edhe në pika të ndryshme historike e turistike.Një e veçantë tjetër në këtë edicion është edhe fakti që krahas grupeve folklorike, krahas të ftuarve të shumtë, festivalin do ta përcjellë edhe një delegacion me disa  drejtues grupesh nga trevat shqiptare që kanë patur rastin në këto vite të jenë me ansamblet e tyre në Aulona Inter Folk Festival.Festivali është në sinkron me axhendën e veprimtarive kulturore të bashkisë së qytetit dhe i vendosur tërësisht në shërbim të qytetarëve dhe sezonit turistik të qytetit.Ky jubile do ta gjejë Festivalin edhe më një Katalog të posaçëm fotografik, me 56 faqe, me ngjyra dhe në gjuhët shqip e anglisht, ku sintetizohet rruga dhjetë vjeçare e Aulona Folk.President Nderi i Edicionit të 10 –të do të jetë Akademik Ethem Likaj.

3. Grupet Pjesëmarrëse të edicionit të 10-të, Maj 2018          

1.  Kosovë,     Ansambli “ Lidhja e Prizrenit,  PRIZREN

2.    Bullgari,    Ansambli “ Kremikovci”, SOFIE

3.   Letoni,     Ansambli, “TDA Dizdancis”,  JELGAVA

4.  Itali,         Grupi “ Citta di Orosei” , SARDENJA

5.   Greqi,      Ansambli “Epirus”,  SELANIK

6.  Kinë,         Ansambli “ Minnan Folk”, QUANZHOU

7.   Sllovaki,   Ansambli “ Toplan”, GIRALTOVCE

Këngëtarët Besiana Mehmedi ( Terovë ) dhe Shkodran Tolaj ( Kosovë )

8. SHqipëria

8/1 . Ansambli “ Krahu i Shqiponjës- T.Madani”, Vlorë

8/2. Ansambli “  Star Danc”, Vlorë

8/3.  Grupi Polifonik “ Dukat”, Vlorë

8/4. Grupi Folk “ Bilbili”, Vlorë

8/5. Ansambli “ Vace Zela”, Lushnjë

Historik i shkurtër i Ansambleve pjesëmarrëse në AIFF – 2018

Ansambli “ Epirus “, Greqi

Grupi vjen nga Selaniku dhe është krijuar në vitin 1983 dhe ka një pjesëmarrje të madhe në festivale si në Nepal, Tajlandë, Egjipt, Turqi, Bullgari, Sardenja, Sicilia, Bosnjë dhe Hercegovinë, Serbi, Poloni, Gjermani, Shqipëri.

2. Ansambli “TDA  Dizdancis”  LETONI

 Dizdancis u themelua në vitin 1978, këtë vit do të festojë 40-vjetorin. Drejtori i grupit – Ieva Karele.Origjina – Jelgava, Letoni. Repertor i Ansamblit përbëhet kryesisht nga valle popullore letoneze – mjedise etnografike të valleve dhe koreografitë valleve popullor e moderne  Në mesin e 13 ansambleve më të mira valle në Letoni, fituesin e tretë në Festivalin Kombëtar të Vallëzimit ,2013 që mbahet çdo 5 vjet. Pjesëmarrja në festivalet ndërkombëtare të vallëzimit. Sllovakia, Gjermani, Danimarkë, Belgjikë , Francë, Hungaria, Norvegji ,Turqi, Kroaci, Armenisë, Gjeorgjisë, Ukrainë, Rusi, Turqi, Izraeli, Kinës , Serbia   .Grand Prix Ukrainë. 

3. Ansambli “ Toplan”, Sllovaki

 Krijuar në vitin 1973. Ansambli merr pjesë çdo vit në festivalet ndërkombëtare të folklorit ku ka përfaqësuar me sukses kulturën Sllovake  dhe ka performuar në Francë, Gjermani, Holandë, Çeki, Poloni, Ukrainë, Bjellorusi, Maqedoni, Serbi, Itali, Kroaci, Turqi, Izrael dhe Lituania.

4.  Ansambli “Minnan Folk Song e Dance”,  KINA

I themeluar në vitin 1961, Quanzhou Minnan Folk Song & Dance Heritage Centre, është nën Byronë Komunale të Kulturës. Ky është një grup që në repertorin e tij ka këngët tradicionale Minane, valet dhe dramën me vepra përfaqësuese si Tajvani Beach, Tajvan Girl Dancing, Falling Lotus dhekështu me radhë. Ka marrë pjesë në shumë festivale si: nëJaponi, Kore, Singapor, Turqi, Emiratet e Bashkuara Arabe, Indonezi, Hk, Makao, etj dhe është vlerësuar me çmime të shumta. Ajo fitoi disa nderime si Plum Blossom Prize dhe Çmimin Ëenhua nga Ministria e Shtetit të Kulturës, Çmimi Forsythia Viridissima dhe Hundred Floëers Aëard nga Administrata Fujian Provinciale e Kulturës. Trupa është përgjegjëse për trashëgiminë e këngëve tradicionale, vallëzimeve, dramave dhe krijimit të veprave të reja që kombinojnë muzikën tradicionale me dramat moderne.Ky grup vjen për here të pare në Shqipëri dhe pikërisht në Vlorë, në Edicionin e 10-të të Aulona Interfolk Festival.

5.  Ansambli “ Kremikovtzi”, Bullgari

Ky ansambël vjen nga rrethinat e Sofjes dhe ka një pjesëmarrje të konsiderueshme në festival kombëtare dhe ndërkombëtare:1978 Moskë, Kiev dhe Petersburg,  1989 Brno -Çekosllovakia; 1990 Tbilisi – Gjeorgji;1991Bukuresht – Rumani; 1993 Nafplion- Greqi; 1994 Cingoli – Itali; 1996 Beograd Serbi; 2000 Sierps -Poland; 2002 Stamboll – Turqi; 2003Ohër – Maqedoni; 2004 Stavros -Greqi; 2005 Irun – Spanjë; 2006 Felgueirash- Portugali; 2007 Eger – Hungari;2008 Zagreb – Kroaci, 2009Ohër – Maqedoni, 2010 Yalova-Turqia; 2011 Lusnia-Shqiperi; 2012 Primorsk-Ukraina; 2013 Criuleni-Moldavi; 2014 Serres-Greqi; 2015 Lefkada-Greqi, 2016 Dimitrovgrad-Serbi;Criuleni-Moldova; 2017 Galliate-Itali .

6.  GRUPI “ Citta Di Orosei”, ITALI

Grup që vjen nga qyteti i Sardenjës në itali.

Ky grup  është përbërë nga tri komponente: grupi dance “Santa Maria e Mare” me valltarë  të cilët kryejnë me kostume dhe bizhuteri tradicionale Orosei.

Orosei si traditë ka katër vallet, (katër: -ballubrincu- passutorratu- Balluturturinu-dhe -dillu-) që janë të shoqëruar nga të dyzërit të kënduarit, apo me instrumente tradicionale, të tilla si “Launeddas”, flaut Sunniti, harpa e hebre dhe harmonika.Grupi Santa Maria përbëhet nga të rinj që vazhdojnë traditën e folklorit dhe kanë kryer për disa vite jo vetëm në Sardenjë por edhe në pjesë të tjera të Italisë.Grupi i “Etnos”, është I përbërë nga tre muzikantë: Pietro Paolo Piredda, Giangiacomo Rosu, dhe Patrick Mura.

Grupi ka funksionuar për shumë vite me radhë dhe kanë dhënë koncerte në Sardenjë, në Itali dhe jashtë saj.

7. Ansambli “ Lidja e Prizrenit”, Kosovë

Është ansambli që vjen nga Prizreni. Nga më aktivët në jetën kulturore të Kosovës.

Me një përvojë dymbëdhjetë vjeçare ka një jetë të gjallë kulturore e artistike dhe dallon për pjesëmarrje të here pas hershme në festival Brenda dhe jashtë Kosove si në Shqipëri, Bullgari, Maqedoni, Turqi, Kroaci et.

Filed Under: Featured Tagged With: Aulona Inter Folk, Gezim Llojdia, Sejmen Gjokoli, Vlore

RILINDJA, GAZETA TRADICIONALE E KOSOVËS

May 3, 2018 by dgreca

….NDËRMARRJA SHOQËRORE GAZETARE RILINDJA/ 1 Behlul RD

RILINDJA, DEKLARATË PROTESTE: NË KOSOVË NUK KA LIRI SHTYPI DERISA KA GAZETË TË MBYLLUR E TË DËBUAR KUNDËRLIGJSHËM E PADREJTËSISHT NGA AUTORITETET/2 rilindja

 -Edhe në këtë Ditë Botërore të Lirisë së Shtypit e shohim të nevojshëm një sqarim për opinionin: Ndonjë portal që ka “huazuar” emrin, po edhe logon, nuk është as nuk mund të jetë gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja, e cila mund të ridalë dhe do ridalë vetëm në një proces të ligjshëm privatizimi, ku të gjithë punëtorët e saj realizojnë të drejtat e tyre-
4 RilindjaEdhe në këtë 3 Maj 2018, të Ditës Botërore të Lirisë së Shtypit, si gjatë 16 viteve të  mbylljes së gazetës tradicionale Rilindja, mesazhi i gazetarëve të saj është: Në Kosovë nuk ka liri shtypi derisa ka gazetë të mbyllur e të dëbuar kundërligjshëm e padrejtësisht nga autoritetet.

Me dëbimin dhe mbylljen detyrimisht të Rilindjes është bërë shkelja më e rëndë dhe e pashembullt e të drejtës dhe lirisë së shtypit në gjithë botën demokratike, dhe çuditërisht kjo ka ndodhur në Kosovën me administrim ndërkombëtar dhe me institucionet e veta.

Në 21 shkurt 2002 gazeta tradicionale e historike e Kosovs Rilindja u dëbua kundërligjshëm dhe dhunëshëm nga Pallati i saj nga administrata e UNMIK dhe detyrimisht u mbyll.

Qeveria e Kosovës në mbledhjen e 15 shkurtit 2005 mori vendim për ndërprerjen e punimeve që po zhvilloheshin – anulimin e kontratës për renovim të Pallatit të Rilindjes të uzurpuar, “për shkak të paqartësive juridike në lidhje me pronësinë dhe menaxhimin e objektit”, ndërsa për ta shndërruar në ndërtesë qeveritare i rifilloi në 7 nëntor 2008 duke siguruar për zgjidhjen e ligjshme që do bëhet edhe për gazetën  Rilindja edhe për punëtorët e saj, por që ende nuk u bë.

Gazeta Rilindja, kronikë e zhvillimeve historike të Kosovës, edhe pas dëbimit doli me rreth 40 numra protestues të jashtëzakonshëm të kohëpaskohëshëm me punën e gazetarëve e punonjësve tjerë të saj nëpër shtëpa si në kohën e luftës. Pasi doli me botime speciale edhe për ngjarjen historike të shpalljes së pavarësisë në 17 shkurt 2008 dhe për njohjet ndërkombëtare që pasuan, ka përmbyllë daljet e kohëpaskohëshme në 30 dhjetor 2008 me paralajmërimin në ballinë: “Duke besuar në sundimin e ligjit në shtetin e Kosovës presim që nga numri i ardhshëm Rilindja të dalë përditë”.

Zgjidhja për Rilindjen, që ka statusin e ndërmarrjes shoqërore, pritet e kërkohet nga Agjencia Kosovare e Privatizimit. Për privatizimin e gazetës tradicionale të Kosovës, pa u ndërlidhur me objektin e saj të shpronësuar,  që tash është ndërtesë qeveritare, është edhe shembulli i gazetave në rajon dhe në botë, që kishin statusin si të Rilindjes, e që janë privatizuar dhe kanë vazhduar të dalin.

Në arsyetimin e  kërkesës për privatizim theksohet edhe se emri dhe tradita e gazetës Rilindja është një vlerë shumë e madhe, e krijuar gjatë mëse shtatë dekadave, është pasuri me vlerë më të madhe se e çdo pallati.

“Dhe, ai që do ta blejë gazetën Rilindja dhe natyrisht do e nxjerrë këtë të përditshme historike dhe tradicionale të Kosovës do jetë pronar i një pasurie të madhe mediale kombëtare, do të jetë trashëgimtar i ligjshëm i firmës-emrit, traditës. Rilindja ishte, është dhe mbetet edhe si një shenjë identiteti”, theksohet në kërkesën drejtuar Agjencisë Kosovare të Privatizimit në 12 shkurt 2014.

Ndërmarrja Shoqërore Gazeta Rilindja pas dëbimit ka bërë tre padi në gjykatë, ndërsa në vitin 2017, kur ka hyrë në procesin e likuidimi, punëtorët e saj kanë bërë kërkesa për kompensime në Agjencinë Kosovare të Privatizimit, e cila i ka mbështetur në vazhdimësi për të drejtat e tyre të ligjëshme, si dhe në Dhomën e Posaçme të Gjykatës Supreme të Kosovës.

Gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja ka nisë të dalë në Prizren para 73 vitesh, në 12 shkurt 1945, në frymën e Konferencës së Bujanit e me angazhimin e intelektualëve më të shquar të asaj kohe, me shkronja plumbi që u sollën me arka nga Tirana.

Edhe në këtë Ditë Botërore të Lirisë së Shtypit e shohim të nevojshëm një sqarim për opinionin: Ndonjë portal që ka “huazuar” emrin, po edhe logon, nuk është as nuk mund të jetë gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja, e cila mund të ridalë dhe do ridalë vetëm në një proces të ligjshëm privatizimi, ku të gjithë punëtorët e saj realizojnë të drejtat e tyre.

 Behlul Jashari

Kryeradaktor i gazetës Rilindja deri në numrin e fundit dhe në kohën e dëbimit nga Pallati i Rilindjes (Ndërmarrja Shoqërore Gazeta Rilindja sipas Statutit nuk ka drejtor, por vetëm kryeredaktor i cili e menaxhon dhe përfaqëson)

 Prishtinë, 3 Maj 2018       

 Tel: 044 278 024

Email: behlul.j@gmail.com, g_rilindja@yahoo.com, behluljashari@hotmail.com

Filed Under: Featured Tagged With: Behlul Jashari, E E KOSOVËS, GAZETA TRADICIONAL, Rilindja

KOMUNITETI SHQIPTAR NDERON TV DHE SHKOLLEN SHQIPE ALBA LIFE

May 3, 2018 by dgreca

*Koncert madhështor në “Symphony Space”, Manhattan, për 10 Vjetorin e TV dhe Shkollës Shqipe “Alba Life”/
1 senat Golden* Senatori Golden dhe Keshilltari i Nju Jork-ut Mark Gjonaj,Prolamata Mirenjohjeje-/
1 Marku kjo
* Artiste te shquar u ngjiten ne Skenen e “Symphoni Space” per 10 vjetorin e Shkolles shqipe dhe TV”Alba Life”1 kori femijeveNga Keze Kozeta Zylo*/Artistët dhe nxënësit shqiptarë shfaqën një koncert madhështor në Symphony Space në festimin e 10 të vjetorit të TV dhe Shkollave Shqipe “Alba Life”, New York.
Qindra shqiptarë të Diasporës në Amerikë u mblodhën në Symphony Space për të festuar së bashku 10 Vjetorin e themelimit të Televizionit dhe të Shkollës Shqipe “Alba Life”.
Në këtë festë kishin ardhur nga trishtetëshi i Nju Jorkut si dhe nga Çicago, Kanada Vancouver, Uster, Shqipëria etj. Ishte një festë e bukur shqiptare.
Manhattani kryeqendra e botës rrezëlliti dhe më shumë nga shkëlqimi i syve të nxënësve shqiptaro amerikanë si dhe artistëve të shquar që debutuan me plot kulturë dhe talent në Symphony Space në një ndër sallat më prestigjioze të artit dhe kulturës. Ndonëse mësuesit si dhe nxënësit e shkollës Shqipe “Alba Life” që operon në disa lagje të Nju Jorkut kishin kohë që po përgatiteshin për koncertin ata përsëri erdhën ditën e festës për të bërë provat gjenerale dhe për çudi nuk e ndjenin lodhjen fare. Ata janë fëmijë kaq hyjnorë sa vërtetë e meritojne kur shumëkush i quan Ëngjëjt Mbrojtës të Gjuhës Shqipe dhe kjo na bën të ndihemi tejet krenarë për këtë pasuri të krijuar dhe që do të mbetet e patundshme.
Mësueset e shkollës plot elegancë dhe bukuri, të cilat dalloheshin nga stema që kishin varur në fustane si anëtarë të stafit të “Alba Life” mirëprisnin të pranishmit. Çiftet Laçaj, Xhemaili dhe Todd Watkins iu shpërndanin të pranishmëve buletinet që ishin printuar nga designer, mjeshtri Ismer Mjeku…
Spektatorët kalonin në tapetin e kuq dhe kush e kush bënte foto të ndryshme nga kompania e famshme “Alba Pro” drejtuar nga i taelntuari Amir Suka dhe bashkëpunëtorët e tij si: Agron Ceka, Fatmir Sela, Admir Memeti, Shuk Dule, Dzemo Halilovic. Në qendër të banerit ku ishin sponsorit të shkruar, ishin dy gazetaret si Elona Pajo ish gazetare në TVSh dhe Dëshira Balidemaj të cilat vazhdonin me intervista me artistët, politikanët, prindërit etj. Secili anëtar i stafit ishte në punën e tij dhe me përkushtim vazhdonin punonin papushim. Qendra e zërit që drejtohej nga stafi i Symphony Space midis tyre ndihmonte dhe artisti shqiptar Andrea Lole e bënte dhe më me efekt kur bashkohej me gumëzhitjen e zërave, nxënësve, bilbilave të Gjuhës Shqipe.
Bordi kishte dy ditë më parë që kishte lajmëruar se biletat ishin shitur “sold out tickets”, çka tregonte për suksesin e radhës dhe respektin e bashkatdhetarëve të nderuar për të shpërblyer punën plot kulturë dhe profesionalizëm të “Alba Life”. Prapa skenave artistët i rregullonte dhe i bënte më të bukur Stilisti i mirënjohur Noli së bashku me stafin e tij si stilistet: Noli Nazim Salihu. Hana Mirdita, Blertta N. Ejupi, Adelina Ejupi, si dhe makeup artist Shkurta Makolli Kukaj dhe Flatrim Amrllahu, asistent.
 
Senatori veteran Martin Golden nderoi me proklamatë nderi “Alba Life”, në emër të Senatit të shtetit të Nju Jorkut
 
Senatori veteran i shtetit të Nju Jorkut Marty Golden erdhi me anëtarin e stafit të tij dhe na nderoi me pjesëmarrjen pranë Symphony Space. Për shkak të angazhimit me evente të tjera senatori veteran Marty Golden nuk qëndroi gjatë, por në emër të Senatit foli para kamerave dhe tha se kam ardhur këtu për të vlerësuar punën e madhe të një TV dhe të Shkollave shqiptare në New York që punojnë me aq dashuri dhe nderim për Kombin amerikan dhe shqiptar. Unë e kam ndjekur personalisht punën e tyre dhe kam shkuar nëpër klasa dhe nëpër aktivitete, por jam magjepsur me punën e mësueseve dhe të nxënësve se si ata punojnë duke sakrifikuar dhe fundjavën. Ai falënderoi dhe i shprehu mirënjohjen në veçanti kontributit të themeluesit të “Alba Life” z.Qemal Zylo.
Senatori Golden në statusin e tij në publik shkruan si:
“Congratulations Qemal Zylo honored to spend time with you and your lovely wife Kozeta at the 10th Alba life Anniversary Gala.
Senatori veteran Marty Golden i dorëzoi Z.Qemal Zylo proklamatën me këtë motivacion ku midis te tjerash shkruhet: Senate NO: 4487.
Rezolutë legjislative duke përgëzuar Alba Life. është ndjenja e trupit legjislativ të Senatit të shtetit të Nju Jorkut të nderojë organizatat që mbajnë gjallë traditat, kulturën, gjuhën etj.
Familja Zylo emigroi në vitin 1997 nga Shqipëria gjatë luftës civile në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe njohu shumë fëmijë emigrantësh që nuk flisnin shqip prandaj i vunë si qëllim vehtes të hapnin shkollat shqipe…
Suksesi i Alba Life është bashkëpunimi i presidentit Qemal Zylo me stafin e tij me suksese impresionuese, entuziazëm të jashtëzakonshëm, me standarde të pakompromentuara dhe përpjekje të eksellencës…
 
Programi i koncertit Gala
 
Vetë mbushja e sallës plot e përplot si dhe llozha lart që njerezit thoshnin se s’kishje ku të hidhje kokrrën e mollës të vinte në një detyrim sa moral po aq dhe shpirteror për të realizuar një program serioz dhe tejet me art.
Në ekran të gjerë shfaqeshin fotot e ndryshme të punës së jashtëzakonshme të mësuesëve ndër vite për të cilat gjithmonë dhe kurdoherë në publik kemi shprehur mirënjohjen e pakufishme dhe ato i kishim lajmëruar kokë më kokë për të ardhur dhe kujtuar vitet e punës së tyre. Filmimet, intervistat, kronikat, reportazhet e ndryshme që TV “Alba Life” ka bërë ndër vite i jepte një atmosferë tejet festive sallës. Montazhi me fotot u realizua nga fotografi proefsionist Adriatik Berdaku.
Çfarë kënaqësie më jepte kur shikoja nxënësit midis mësuesëve, prindërit e tyre, politikanët që kanë marrë pjesë, personalitete të ndryshme nga Diaspora, Shqipëria, Kosova, Ulqini, Dibra, Çamëria dhe ata parakalonin si në një paradë pambarim sespe pambarim do të jetë puna e Diasporës shqiptaro-amerikane si dhe e Alba Life…
 
Salla ndriti dhe shpërtheu në duartrokitje kur në skenë dolën dy prezantuesit e talentuar, Rea Ulaj me një fustan të zi dhe tejet elegant, me plot bukuri dhe sharm si dhe Bledar Maqellara veshur bardhë e zi, nje artist i vërtetë i cili ka hyrë qysh fëmijë në botën e artit.
Ata njëzëri thanë:
Të dashur miq, mirëmbrëma dhe mirë se keni ardhur të festojmë dhe gëzojmë së bashku 10-të Vjetorin e Televizionit dhe të Shkollës Shqipe “Alba Life.” Lulja është simboli i së bukurës. Lulja e zbukuron festën dhe pikërisht sot në këtë
10 vjetor kemi mbledhur një buqetë lulesh shumëngjyrshe për ta bërë më të bukur këtë festë. Sot në këtë skenë do të vinë artistë të mirënjohur nga të gjitha trojet ku flitet shqip. Janë këta artistë, aktorë, dhe instrumentistë të shquar që do ta bëjnë madhështore festën. Unë jam Rea Ulaj dhe pranë meje është Bledar Maqellara. Ne jemi moderatorë të kësaj mbrëmjeje. Por mos të flasim shumë gjatë dhe le t’i lëmë surprizat për më vonë.
Le ta fillojmë programin me bashkëthemeluesen e shkollës shqipe dhe Televizionit Alba Life, ish-prezantuesen e emisionit “Pafi” në të vetmin Televizion Shqiptar, si dhe në disa show të tjerë, Klodiana Zylo Halsted.
Klodiana me një elekuencë në të folur dhe plot dashuri solli përvojën e saj dhe përjetimet si bijë e themeluesve të TV dhe Shkollave Shqipe dhe kënaqësinë që i dha salla e mbushur me njerëz që tregonte qartazi respektin dhe nderimin për punën e gjithë stafit.
Ndërkohe Klodiana pasi u përcoll me duartrokitje ftoi pjesëmarrësit të ndiqnin një video të shkurtër nga vitet e punës së Televizionit dhe Shkollës Shqipe “Alba Life” realizuar nga Amir Suka drejtor i programit të TV “Alba Life”.
Vidioja u përcoll me emocion dhe duartrokitje nga të pranishmit.
Rea në shqip dhe Bledari në anglisht kanë ftuar spektatorët t’i mirëpresin me duartrokitje nxënësit e Shkollës Shqipe Alba Life. Ata thanë se këta janë Ëngjëjt Mbrojtës të Alfabetit Shqip këtu në Amerikë. Ata interpretuan Hymnin e Shkollës Shqipe kënduar nga Kristina Melo dhe shoqëruar nga kori.
Për herë të parë në historinë e diasporës në një skenë kaq dinjitoze si Symphony Space u ngjitën nxënësit e shkollës Shqipe “Alba Life” dhe interpretuan këngë Shqip. Ata dhanë ngrohtësi, dashuri, emocion dhe po aq krenari. Bota e tyre është e magjishme dhe gjithmonë të japin një ndjesi kaq të bukur sa zor se e provon ndër debutime të tjera.
Rea tha se kam një ndjenjë kënaqësie kur mendoj se në një të ardhme shumë të afërt, dy prej këtyre fëmijëve do të udhëheqin një program të tillë si sonte.
Bledari me nje sens humori përgjigjet: “Pse nuk do ta udhëheqim ne”?!
Atëhere Rea vazhdon se: -Jo Bledar! Radhën do t’jua lëmë të rinjve që vinë pas nesh!
Si përshembull, Dea Watkins, një nxënëse 7 vjeçe e Shkollës Shqipe për tri vite. Përveç që mëson si të shkruajë dhe të lexojë. Dea ka mësuar disa këngë nga repertori muzikor shqiptar nën drejtimin e mësuesit te talentuar të pianos, artistit Gusti Daija. Sonte do të interpretojë këngën “Zilja po na fton.” Interpretimi i Deas në piano u mirëprit nxehtësisht si nga spektatorët po ashtu dhe nga nxënësit e Shkollës Shqipe.
Nxënësit e Shkollës Shqipe do të vazhdojnë programin me këngën “Globi rrotullohet” shoqëruar nga artistja e shquar dhe drejtoreshë e programit artistik, Dëshira Ahmeti-Kërliu.
Si bijë emigrantësh, unë ndihem shumë krenare kur dëgjoj këta fëmijë, edhe pse të lindur dhe të rritur jashtë trojeve shqiptare ata të mahnisin se si këndojnë dhe flasin shqip vazhdoi Rea. Këta janë frymëzim kombëtar.
Skena rregullohej mjeshtërisht nga menaxheri i saj, anëtar i stafit Odise Salillari.
 
Mark Gjonaj politikan i lartë dhe mik special i mbrëmjes
 
Rea ftoi ne skenë nje mik special të shqiptarëve Mark Gjonaj
Ky vit ka qenë gjithashtu një vit simbolik per komunitetin Shqipëtar për arsye se një bir emigrantësh për here të pare në historinë e diasporës Shqiptare është zgjedhur në një pozitë shumë kyçe si Këshilltar i Bashkisë së New Yorkut, ish-Ansambleist i shtetit të New Yorkut, dhe njëkohësisht, themelues i Shkollës së parë dy-gjuhëshe…anglisht dhe shqip ne Bronx. Ai është shembull i suksesit në diasporë. E përshendesim dhe e ftojmë në skenë. Mark Gjonaj gjithmonë të befason se si e gjen kohën dhe shkon pothuajse në të gjitha aktivitetet që organizon komuniteti. Shpirti i tij që kullon mirësi dhe dashuri kombëtare medoemos e ka bërë politikanin dhe vizionarin më të besueshëm për ëështjen Kombëtare.
Mark Gjonaj u mirëprit me duartrokitje dhe vlerësoi punën e stafit të TV duke i nderuar me dhënien e proklamatës me këtë motivacion ku midis te tjerash shkruhej:
Une Mark Gjonaj Këshilltar i Bashkisë së Nju Jorkut jam krenar të nderojë TV dhe Shkollat Shqipe “Alba Life” për një punë të jashtëzakonshme në shërbim të komunitetit shqiptaro amerikan. TV dhe Shkolla Shqipe “Alba Lfie” ka qenë një shembull i shkëlqyer i suksesit dhe integrimit në Amerikë.
Z.Mark Gjonaj ftoi në skenë Kozeta dhe Qemal Zylo dhe iu dorëzoi proklamatën. Z.Qemal Zylo falënderoi me plot respekt dhe i shprehu mirënjohjen e pakufishme Këshilltarit të Nju Jorkut dhe tha se ndjehej krenar që një shqiptar ka arritur në nivelet e larta tëpolitikës amerikane. Z.Zylo u shpreh se kjo proklamatë iu takon të gjitha mësueseve ndër vite, dhe ftoj në skenë mësueset e vitit akademik 2017-2018 si: Adelina Lacaj, Entela Muda, Vlera Thaqi, Dr.Valbona Zylo Watkins, Luljeta Xhediku, Ardita Miloti Vadahi, Klaus Sharra. Vleresimi i lartë nga z.Mark Gjonaj u mirëprit me duartrokitje të nxehta.
 
A jeni gati për “Margjelon” pyesin prezantuesit? Para jush artisti i mirënjohur në disa skena prestigjioze, Ergin Oda shoqëruar në piano nga Lekë Saliu, Gjilberta Lucaj, cello.
Rea recitoi: “O Moj Shqypni e mjera Shqypni kush të ka qitë me krye në hi” … sa të bukura që jan këto vargje të kësaj poeme, por nuk do ta recitoj unë tha ajo, këtë poemë do ta dëgjoni nga aktori i mirënjohur në të gjitha trojet Shqiptare…
Pajazit Murtishi.
Në skenë erdhi sopranoja e shquar Lindita Mezini-Lole e cila interpretoi “Valsi (waltz) i Lumturisë.” Mbas valsit, Lindita interpretoi “Këngen e Nënës” së bashku me ish-nxënësen e Shkollës Shqipe, Kristina Melo-n, artiste e talentuar qe premton shumë në të ardhmen!
 
Agron Llakaj i ftuari special nga Shqipëria për koncertin madhështor
 
Prezantuesja tha se në këte natë magjike që po kalojmë së bashku, me mijëra kilometra ka fluturuar mbi oqean dhe ndodhet midis nesh një bashkatdhetar shumë i suksesshëm. Ky është artisti i shquar kombëtar, komediografi dhe moderatori i emisionit “Al Pazar” si dhe moderatori i koncertit madhështor që po dëgjojmë së bashku, Agron Llakaj. Agron Llakaj Mjeshtër i Madh me mimikën e fytyrës, humorin e hollë plot mesazhe tërhoqi sallën si me magnet dhe njerëzit kishin hyrë në rezonancë dhe nuk pushonin së qeshuri. Detajet me plot mjeshtëri që përdor gjatë aktrimit, imitimet e personaliteteve të ndryshme si dhe karakterin e “Anesë”, aktori i humorit i realizon me një përsosmëri ekspresive, duke i sjellë të gjallë dhe konkret figurat e ndryshme pranë spektatorit. Agroni komunikoi mjaft ngrohtë me publikun, doli nga skena dhe shkoi pranë publikut duke i krijuar bisedat me nota të holla të humorit dhe sarkazmës therrëse që ai di t’i realizojë mjeshtërisht. Bukur ishte kur nga salla solli në skenë artisten e mirenjohur Ludmilla Baballëku e cila intepretoi “Moj e bukura more”.
Publiku ka më shumë se kurrë nevojë të qesh dhe të rrok mesazhet që përcjellin aktorët të cilët nëpërmjet aktrimit godisin pa mëshirë veset e shoqërisë, politikanët dallkauke dhe llumin që ata lenë prapa punës së tyre…
Agron llakaj ka një kohë të gjatë në këtë zhanër dhe per rrjedhojë janë shumë skena që ai i realizon në përsosmëri. Regjisor, producent dhe ideator i showt Al Pazar, ai ka arritur që show i tij të jetë një nga showt me shikueshmërinë më të lartë dhe me plot profesionalizëm. Këtë e pamë direkt në skenë në Symphony Space kur në fund gjithë publiku u çua në këmbë dhe e përcolli me duartrokitje të fuqishme! Faleminderit Agron Llakaj që iu përgjigj ftesës së Alba Life me plot gjenerozitet dhe dashamirësi të pashoqe për të ardhur pranë shfaqjes duke thënë se për Gjuhën Shqipe do të vija dhe në fund të botës… Ai shoqërohej nga bashkëshortja e tij fisnike Kostandina dhe mbesa bukuroshe dhe e ëmbël Adea.
Ulaj tha se ka kënaqesinë t’ju prezantoj kolegun tim që sonte nuk është vetem host, por edhe një bariton i shkëlquer me një sfond ne klasik-xhaz që është vetëm një ndër zhanret e tij të shumta që ai fokusohet në muzikë. Bledar Maqellara kendoi “Po ta dirigjoja botën!”
Skena mori një pamje karamel, u mbush si me petale kur pranë erdhën princi dhe princesha e baletit Klevis Tafaj dhe Kylie Brown të cilet luajtën “Sleeping Beauty,” një përrallë e hershme klasike e cila përfshinte një princeshë dhe princ të bukur.
 
Lauren Guci aktori 12 vjeçar që ka luajtur si djali i Katherina Zeta Jones, me aktoren botërore
 
Në këtë natë madhështore, nderoi me pjesëmarrjen e tij një aktor i Hollywoodit nga Vancouver, Canada. Ishte shumë impresionuese dhe krenari që një artist me moshë12 vjec u zbulua nga Alba Life, dhe ky ishte: Lauren Guci. Lauren Guci është një yll kinemaje dhe futet ndër aktorët e rinj në Vancouver dhe u përzgjodh nga regjjisorët e Hollivudit për të luajtur në filmat e tyre.
Laureni me prindër shqiptarë nga Marricaj e Tepelenës ka arritur shumësukses, duke luajtur me aktroren e famshme botërore si Catherine Zeta-Jones, si djali I saj në filmin Cocaine …Ai kishte plot kujtime me të gjatë aktrimit në Vanquver, por ajo qëtregoi gjatë shfaqejes ishte në lidhje me marrëveshjen që kishin bërë bashkë si: Në se Catherina do të fliste ndonjë fjalë të pistë ajo do t’i jepte djalit (Laurenit në film) 20 dollarë… Dhe ajo vetëm dy herë foli, kështu që fitova 40 dollarë.
Lauren Guci është aktor, i njohur për filmat si: Karen Kingsbury’s Maggie’s Christmas Miracle (2017), si Jordan, A Heavenly Christmas (2016) si Boy Narrator, and Cocaine Godmother (2017) si: Young Michael. Lauren Guci edhe pse në moshë shumë të vogël ka luajtur me aktorët e famshme si Jill Wagner e cila është një aktore amerikane, modele, Ajo ishte një bashkë-organizatore për konkurrencën e shfaqjes Wipeout të komikëve ABC nga 2008 në 2014.
Mbremja Gala vazhdoi me programin e radhës. Viti 2018 është viti i Gjergj Kastriot Skënderbeut për gjithë Kombin, sepse Heroi Ynë Kombëtar ka 550 Vjetorin e vdekjes. Aktori i shquar kombëtar Xhevat Limani interpretoi “Monolog Për Skenderbeun”.
Ndërsa tenori i shquar me një zë brilant Riad Ymeri, interpretoi “Aria nga Opera “Skënderbeu.”
“Unë Biri Yt Kosovë” e interpretoi sopranoja e mirënjohur, shqiptarja e parë dhe e vetme e Teatrit Kombëtar të Shkupit…Dëshira Ahmeti-Kërliu, shoqëruar nga mjeshtrit instrumentistë si Igli Tuga klarinet, Mialtin Zhezha violinë, Gjilberta Lucaj cello, Gusti Daija piano.
Një këngëtar tjetër mjaft popullor mbarë kombëtar erdhi nga trojet e Ulqinit. Hajro Ceka i cili këndoi: “Jam Shqiptar.”
Nderoi me pjesëmarrjen e tij këngëtari i njohur i muzikës amerikane i cili ka arritur suksese të dukshme si Arian Kërliu me këngën “New York, New York.”
 
Emocionuese ishte ku me kënaqësi Bledari prezantoi në skenë artistin e dashur mbarë kombëtar, dhe njëkohësisht xhaxhain e tij, Haxhi Maqellarën që këndoi këngën “Falemnderit Moj Tiranë.”
Me plot profesionalizëm debutoi artisti dhe pianisti i shquar Petrika Melo i cili interpretoi: “Canon in D”
Në këte koncert madhështor luajti mjeshtri Raif Hyseni si: “Fantazi Për Fizarmonikë”.
Të dy artistët, dy bashkëshortët, dy ambasadorë të kulturës si Merita Halili e shoqëruar nga bashkëshorti i saj Raif Hyseni, interpretuan “Jelekun Kadife” dhe “Dola në Penxhere.”
Me këngën e pijes “Brindizi” nga “La Traviata” interpretuan artistët e talentuar Riad Ymeri, Dëshira Ahmeti-Kërliu dhe Lindita Mezini-Lole shoqëruar nga instrumentistët profesioniste dhe plot sukses si: Igli Tuga klarinet, Mialtin Zhezha violinë, Gjilberta Lucaj cello, Gusti Daija piano.
Në mbylljen e programit erdhën të gjithë artistët e mrekullueshëm që plot kulturë, profesionalizëm, elegancë në të veshur i dhanë publikut një natë të bukur artistike dhe të paharrueshme, ata kënduan të gjithë së bashku: “Këngë Arbëreshe”, këngë që i ka mbijetuar kohërave, këngë që këndohet në të gjithë rruzullin tokësor ku frymojnë shqiptarë.
Ata kaluan në këngë, gjithë Kalabrinë, por askund nuk gjetën si Shqipërinë… Interpretimi i tyre ishte i mahnitshëm, sa që duket se kënga dhe arti bashkojnë zemrat shqiptare, ashtu siç dhe dolën nga shpirtrat e tyre të zjarrtë si: Dy manushaqe në dorën time/ Ja zgjata njërën Arbëreshës sime.
Të dy prezantuesit simpatik e mbyllën programin me duartrokitje të zjarrta ku nuk munguan buqetat me trëndafila të kuq nga Top modelja shqiptare, bukuroshja Lola Luma, gazetarja e talentuar Kozeta Turishta etj…
Ishte një natë magjike, një natë që s’do të harrohet kurrë. Ishin nxënësit e Shkollës Shqipe që kënduan Shqip dhe mbushën zemrat e spektatorëve me krenari të ligjshme për Kombin, ishin artistët e shquar që performuan mjeshtërisht dhe sollën aq emocione pranë nesh, ishte publiku i jashtëzakonshëm që i mirëpriti me duartrokitje të stuhishme dhe që shumë prej tyre u shprehën se do të jetë kënaqësi të vimë përsëri në 15 Vjetorin e TV dhe Shkollës Shqipe “Alba Life”.
Na rezervoni vendet për 2023-in!
 
Manhattan, New York
Fillim Maji, 2018
*Per me shume foto-Shihni ne Facebook dielli vatra

Filed Under: Featured Tagged With: 10 vjetori, Keze Zylo, Symphony Space, TV dhe Shkolla Shqipe Alba Life

TRASHËGIMIA KULTURORE DHE HISTORIKE SHQIPTARE NË ZHDUKJE

May 2, 2018 by dgreca

A ËSHTË TRASHËGIMIA KULTURORE DHE HISTORIKE SHQIPTARE NË ZHDUKJE E SIPËR?/

2-Frank-shkreli-2-300x183-1

Nga Frank Shkreli/Janë të pakën dy mënyra për të shkatërruar trashëgiminë kulturore dhe historike të një vendi, ose të një kombi. Njëra është si përfundim i ndonjë lufte siç ka ndodhur në Afganistan, ku në fillim të këtij shekulli talebanët kanë shkatërruar me mina dhe tanke, monumente prej më shumë se 1700 vjetë të vjetra. Raste të tjera janë Iraku dhe Siria, ku i ashtuquajturi “shteti islamik” (ISIL) ka shkatërruar qytetin e vjetër sirian Palmyra dhe monumentet e vjetra të tij.  Mënyra tjetër e shkatërrimit të trashëgimisë kulturore dhe historike të një kombi është pakujdesia ose mosinteresimi zyrtar për ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe historike të një kombi.Mbrëmë isha duke shikuar programin “Gjurmët Shqiptare”, një dokumentar të gazetarit nga Tirana, Marin Mema në lidhje me   https://www.youtube.com/watch?v=-bhSBktpmAY, Frashërin, “Vendin e Shenjtë të Shqiptarëve”, vendlindjen e tre vëllëzërve të mëdhej, Avdyl, Naim dhe Sami Frashërit.

3 naimi21 gjurme2 naimi1 naimi1 vendi i shenjteShikoni dokumentarin e Marin Memës, i cili nuk ka nevojë për propagandimin tim të këtij seriali televiziv dokumentarësh mbi historinë dhe kulturën shqiptare anë e mbanë trojeve të tyre dhe më gjërë.  Por Frashëri është në Shqipëri dhe jo në disa zona jashtë Shqipërisë, dikur të banuara nga shqiptarët ose nga ilirët, por të cilat Marin Mema i ka programuar me aq mjeshtëri, e të cilat gjithashtu janë pjesë e tarshëgimisë së historisë së shqiptarëve.   Janë këto programe që ai përgatit, e të cilat flasin vet për vlerën dhe rëndësinë që mbartin për shikuesin dhe për kulturën dhe historinë kombëtare në përgjithësi.  Si gazetar, Marin Mema meriton vlerësimet më të larta nga shikuesi dhe lexuesi shqiptar, pasi me programet e tija, ai jo vetëm që informon me objektivitet, gjë që është detyra e parë e një gazetari, por me punën e tij të palodhshme ai, njëkohësisht, edhe edukon. Për më tepër, për ata që duan të shikojnë dhe të reflektojnë mbi historinë dhe trashëgiminë e shqiotarëve, programi “Gjurmët Shqiptare”, është edhe një zgjim i ndërgjegjës dhe përgjegjësive kombëtare për të mësuar, për të kultivuar dhe për të ruajtur historinë dhe kulturën e Kombit Shqiptar, në trojet e veta — po se po — por edhe larg kufijve shqiptarë, në vende të tjera ku edhe pas qindra vjetësh, mund të gjëndet edhe sot gjurmët e kulturës, të gjuhës, traditave dhe të historisë shqiptare në pëgjithësi.Dokumentari i radhës i programit “Gjurmët Shqiptare” i gazetarit Mema i kushtohet fshatit historik të Frashërit, “vendit të shenjtë të shqiptarëve”, siç quhet.  Fjalët e mia nuk mjaftojnë që të zgjoj tek lexuesit interesimin për këtë program mbi fatin e keq të shtëpisë-muze të vëllëzërve Frashëri, pasi duhet ta shikoni vet videon e mësipërme që të bindeni se në çfarë situate të mjerueshme gjëndet sot trashëgimia kulturore dhe historike e kombit shqiptar.  Ky mund të jetë një simbol i vogël i një problemi shumë më të madh i moskujdesjes zyrtare për ruajtjen e trashëgimisë kombëtare dhe të monumenteve të kulturës.

Unë me disa të tjerë, për një kohë të gjatë, kemi bërë thirrje — por të cilat kanë rënë vazhdimisht në veshë të shurdhët të njerëzve përgjegjës për kulturën shqiptare — për restaurimin e shtëpisë ku ka jetuar At Gjergj Fishta.  Kur të shikoni programin e më sipërm, “Gjurmët Shqiptare” mbi gjëndjen në të cilën ndodhet sot shtëpia muze e vëllëzërve Frashëri, do të konstatoni se diçka nuk është në rregull me ruajtjen dhe kultivimin e trashëgimisë kulturore në Shqipërinë tonë.  Jo, ajo shtëpi-muze nuk është sulmuar as nuk është dëmtuar në luftë me të huajt, por ka degjeneruar në pikën që gjëndet sot nga mos kujdesi, nga mos kokëçarja dhe mos respekti zyrtar ndaj trashëgimisë kulturore dhe historike, në të këtë rast, të tre vëllëzërve Frashëri, të cilët kanë dhënë aq shumë për kombin e vet.  Merrni me mend, kemi të bëjmë me shtëpinë-muze të Avdyl Frashërit, ideatorit të frymës kombëtare të Lidhjes së Prizrenit dhe të bashkimit kombëtar????!!!!  At Gjergj Fishta nuk qenka i vetëm përsa i përket negligjencës zyrtare dhe mos njohjes së kontributeve të tija për kombin e vet, nga ana e atyre që sot janë përgjegjës për mbrojtjen dhe kultivimin e trashëgimisë kulturore dhe historike të shqiptarëve.

Frashëri, si shumë zona anë e mbanë Shqipërisë, nga jugu në veri – për arsye ekonomike e të tjera, është zbrazur dhe ka mbetur me shumë pak banorë, kryesisht të moshuar. Banorët kërkojnë ndërtimin e rrugës duke thënë se mungesa e rrugës për tu lidhur me zonat dhe qytetet për rreth, është një prej arsyeve që është boshatisur fshati.  Por cilat do qofshin arsyet e largimit të banorëve, shtëpia-muze e tre vëllëzërve Frashëri nuk meriton të jetë në gjëndjen që është sot. Është trup!

Në programin e gazetarit Marin Mema mbi fatin e keq që ka katandisur fshatin Frashër, shihen dëmet që i janë bërë ndërtesës nga moti ose nga vandalët. Janë thyer dritaret, librat janë të hedhura në tokë e të shpërndara sikur i kanë përhapur qenët duke kërkuar për ndonjë copë mish. Të pakën ato libra shpëtoni, se mund të jenë me vlerë.  Duket se dëmet materiale në shtëpinë që ka rritur Avdylin, Naimin e Samiun, janë të konsiderueshme dhe nevojitin ndërhyrje të menjëhershme.  Por ama si rrjedhim i pakujdesisë si kjo, dëmet ndaj trashëgimisë shpirtërore, kulturore dhe historike të shqiptarëve janë shumë më të mëdha dhe mund të jenë të përhershme, nëqoftse nuk ndërhyhet menjëherë.  Duke shikuar “Gjurmët Shqiptare” mbi fshatin Frashër dhe veçanërsiht mbi shtëpinë-muze të vëllëzërve Frashëri, mbeta me ndjenjën se, fatkeqësisht, më duket sikur kam parasysh shkatërrimin e jo vetëm të një fshati dhe të një zone, por edhe zhdukjen e identitetit të një shoqërie dhe qytetërimit të kombit – dhe jo vetëm të atyre banorëve të pakët që gjithnjë jetojnë aty, por edhe të brezave të tërë, në të kaluarën dhe në të ardhmen. Ka ndodhur dhe ndodhë që në kohë lufte dhe konfliktesh – shqiptarët e dinë këtë më mirë se shumë popuj të tjerë – monumentet dhe simbolet që përfaqësojnë identitetin dhe rrënjët e përbashkëta të një kombi, bëhen objekte sulmesh dhe dhune me qëllim për t’i zhdukur ato nga faqja e dheut, e me to edhe identitetin kulturor dhe historik të një populli.  Por një gjë e tillë nuk duhet të ndodhë kurrë në kohë paqeje, si pasojë moskujdesit, nga mos kokëçarjes dhe mos interesimit zyrtar për ruajtjen dhe kultivimin e trashëgimisë kulturore dhe historike – siç është shtëpia-muze e vëllëzërve Frashëri dhe shtëpia ku ka jetuar At Gjergj Fishta, ndër të tjera. Raste si këto, të pasqyruara nga gazetari Marin Mema në programin e tij dokumentar, “Gjurmët Shqiptare”, duhet të zgjojnë interesimin e ndërgjegjen, por edhe zemërimin mbarë-kombëtar për gjëndjen e krijuar në fushën e mbrojtjes së monumenteve kulturore dhe të bëhet pyetja nëse me të vërtetë është duke u bërë mjaft në mbështetje të trashëgimisë kulturore dhe historike, identitetit kombëtar, traditave dhe vlerave të kombit shqiptar, të cilat po vihen në dyshim dhe po sulmohen madje edhe sot nga ata që me shekuj janë munduar t’i mohojnë historinë dhe identitetin, kombit shqiptar. Dhe si rrjedhim, të kërkohet llogari nga ata që janë përgjegjës.  Detyra numër një e çdo qeverie është mbrojtja e sigurisë dhe interesave kombëtare, pjesë e së cilës është edhe mbrojtja e identitetit kombëtar, e kulturës, historisë, gjuhës dhe traditave të një populli… por edhe nderit të emërit shqiptar, do të thonte Naim Frashëri:

Ti Shqipëri, më ep nderë, më ep emrin shqipëtar,
Zëmrën ti ma gatove plot me dëshirë dhe me zjarr.

Dhe ti lutemi Perëndisë, gjithnjë me Naimin, me shpresën që shqiptarëve tu tregojë “udhën e punës së mbarë” dhe bashkimin, në mbrojtje të trashëgimisë kulturore, interesave dhe të identitetit kombëtar:

Tregomu dhe shqipëtareve udhën e punës së mbarë,
Bashkomi, bëmi vëllezër edhe fjeshtë shqipëtarë,
Falmi, falmi Shqipërisë ditën e bardh’ e lirisë,
Udhën e vëllazërisë, vahn’ e gjithë mirësisë.

Nxirr të vërtetën në shesht, paskëtaj të mbretëronjë,
Errësira të përndahet, gënjeshtëra të pushonjë. (Naim Frashëri)

Lutemi për mbrojtjen dhe kultivimin e dashurisë për trashëgiminë historike dhe kulturore të shqiptarëve!

 

 

 

Filed Under: Featured Tagged With: Frank shkreli, ne zhdukje, TRASHËGIMIA KULTURORE DHE HISTORIKE SHQIPTARE

“MBI VARKEN E KARONTIT”, VAJTJE-ARDHJE, FERR DHE LIBRA…

April 30, 2018 by dgreca

Visar flet2 ok visar1 salle1 dritan flet1 Leka  IMG_2109
NGA VISAR ZHITI/*
– Ligjëratë në perurimin e romanit të Dine Dines në “Vatra” –
 I dashur bashkëvuajtës, Dine Dine,
Të nderuar vatranë, senatorë të “Vatrës”,
i nderuar Kyetar i saj, z. Dritan Mishto,
i nderuar kryeredaktor i gazetës “Dielli”, z. Dalip Greca
Të pranishëm të nderuar!
Eshtë një nder dhe detyrë, kështu e ndiej, pjesëmarrjen time në një veprimtari tuajën. I thashë dhe Ambasadores së R. Shqipërisë në Uashington, zonjës Floreta -Luli-Faber, se ku po shkoja dhe ajo më tha t’ju përshëndes të gjithëve dhe suksese.
Ju falenderoj me zemër për ftesën, është e para që marr nga “Vatra” e madhe, shekullore e shqiptarëve në SHBA. Më emocionoi logoja në krye të ftesës, m’u përhitën profilet e dy themeltarëve, Imzot Fan Noli dhe Shkëlqesia e Tij, Faik Konica, viganë të shqiptarizmës dhe të lirisë, të një kulture të lartë Perëndimore dhe krijues të saj në gjuhën shqipe, që rilindën këtu dhe një “Diell” për ne, që për fat, vazhdon të ndrisë.
Unë kam ardhur dhe një herë tjetër në Nju Jork vite më parë, më sollën librat, në atë që u quajt “Gjyqi i New York-ut”, organizuar nga “Freedom House”, drejtuar nga z. Muç Xhepa dhe folëm për kalvarin tonë, persekutimet, ndëshkimet dhe mos ndëshkimet dhe më duket sikur do të vazhdojmë atë bisedë të lënë përgjysmë, por desha të thosha se e njoh pritjen tuaj aq të ngrohtë e vëllazërore, falenderoj me këtë rast përsëri senatorin Tuaj z. Zef Balaj familjarisht.
Po kështu në ftesën tuaj më prekën fjalët: në përurimin e librit “’Mbi varkën e Karontit’”, të autorit Dine Dine”, ish bashkëvuajtës me ju…”. Po, kemi ardhur nga ferri, por ne bashkëvuajtës jemi të gjithë.
Desha të shtoj se unë tani shkoj atje ku është dhëmbja dhe e shkuara, jo sepse vetëm dua të mërgohem nga e tashmja, por dhe sepse nuk ka të tashme pa të kaluarën që është si rrënjët dhe pa të tashmen nuk ka të ardhme që le ta themi, është si frutat. Dhe duhet punuar së bashku që frutat të mos jenë të hidhura, të mos ketë më gjëmba e tela me gjëmba.
I këtij misioni më duket dhe ky tubim. “Vatra” është dhe e së ardhmes, teksa sot jemi mbledhur në ditën e themelimit të saj, 106 vjet më parë…
* * *
Romani i Dines tonë është vepër e kujtesës, dëshmi e gjallë, me ngjarje të vërteta, me personazhe të vërtetë, që unë, sikundër shumë nga ne, i njohim, aq sa më duket se nuk e kemi të vështirë të futemi dhe të dalim në krerët e këtij romani si në një ngrehinë e në mjediset përreth saj, në mbylljen shtypëse, të bisedojmë, të kundërshtojmë, të vuajmë me ata që vuajnë, të ankthërohemi, të presim, të zhgënjehemi, të urrejmë, të qëndrojmë, të nderojmë ata që s’u thyen, të mëshirojmë, të akuzojmë shkaktarët, të tregojmë… Aty ka një kapërthim ndesish të të rëndës, të të pazakonshmes që po bëhej e zakonshme, e pabesueshme për sot, të absurdit dhe dramës nën një diktaturë nga më mizoret. Aq sa mund të dyshosh se lexuesi i sotshëm, që nuk e ka përjetuar atë kohë e atë vend, do të pyes me dyshim që: ky është roman, fikshën?
Jo, jo, është i vërtetë, për fat të keq.
Pra, është memuaristikë?
Quaje si të duash. Ai vjen që të dëshmojë. Të kujtojmë, se po e harruam, e keqja përsëritet.
Dëshminë e tij autori zgjodhi ta quajë “Mbi varkën e Karontit”, mori në ndihmë mitologjinë, të atij që dërgonte shpirtrat në botën e përtejme, në Had. Në një varkë të tillë dukej se ishte gjindja, në një kohë të vdekur dhe më pëlqen të shtoj se lumi i Ferrit, Akleronti, mendohet se është në Sarandë, Bistrica e sotme, madje ka nga ata albanalogë që thonë se edhe etimologjia e emrit Karont shpjegohet me shqipen, me fjalën haronj, harroj. (Shih: Aristidh Kolja “Gjuha e Perëndive”).
Ishim në atë varkë, por të mos harrojmë, duket se na porosit autori.
T’i afrohemi edhe më librit të Dines. Shkrimtarët, madje dhe ata më të shquarit, kur flasin për procesin e tyre krijues, thonë se është e vështirë, më saktë e rëndësishme, fraza e parë e romanit, se si ajo godet apo tërheq leximin.
Dinia fillon: Edhe një ditë në ndërtim kaloi pa arrestime! Që edhe pse fjalia është pohore, ka “!” në fund. Ishte cudi, pra, vërtet. Edhe pse punonin në ndërtim e s’duhej të kishte lidhje me arrestimet. Dhe puna në ndërtim ishte ndër më të rëndat. Arrestimet ishin bërë të zakonshme.
Duke vazhduar leximin, kuptojmë se jemi në internim, në fushëtira e Lushnjës, ku shpesh, për të mos thënë përditë, ndodhte spektakli i zymtë i prangosjes dhe ata që kishin grumbulluar të jetonin aty me familjet, e prisnin atë gjëmë, ku secili mendonte se tani ishte rradha e tij. Cfare ankthi, e megjithatë mundoheshin të jetonin si njerëz, me atë solidaritet njerëzor, që mungonte, me dashurinë për njëri-tjetrin në familje, punonin të pa përkulur dhe mes lodhjeve bënin dhe humor, të zi patjetër.
E them me sinqeritet që kjo pjesë, fletët e saj, janë antologjike, ndër më të bukurat, si letërsi, se si fakt është i dhimbshëm.
Rrëfimi, pasi e hapi kështu hullinë e vet, vazhdon me një zinxhir ngjarjesh, gjithnjë e më shkretuese, të atij zinxhiri të vërtetë që lidhin protagonistin, kur e arrestojnë, që është autori vetë, bashkëvuajtësi dhe miku ynë.
Duan ta thyejnë qysh në fillim, ta bëjnë bashkëpunëtor të së keqes. E refuzon me vendosmëri, madje me neveri ndaj atyre që ia kërkojnë, duke u dhënë përgjigje të ashpra, më pas dhe polemizon me ata, edhe nga ana ideologjike, që duken si të para nga perspektiva e sotme, mbase janë pjesa romanore.
E gjitha në vazhdim është rrëfimi tronditës i hetuesisë dhe gjyqit, varka metaforike është qelia mbi dallgë të vdekura të një asgjëje përthithëse dhe “Karontë” do të bëheshin me radhë polici, operativi, hetuesi, prokurori, gjykatësi, etj, më larg e më lart, sekretari i parë, Kometiteti Qendror. Ka edhe më, por mjaft. Të gjithë aspak mitologjikë, por karikatura të rrezikshjme.
Hetuesitë duken sikur ngjajnë. Rigjen nga ato që të kanë ndodhur dhe ty, një dialog apo detaj. Autori ndërkaq sikur i mëshiron burokratët e së keqes, aq sa i ngjajnë dhe të pafaj, të paditur, ndonjëherë dhe të mirë, jo s’e ka harruar, por mbase do të thotë tani që është sistemi ai që i bën njerëzit të bëjnë keq, që të shpalosin të keqen e tyre.
Por qëllimi i rrëfimit s’është ky. Autori nuk dënon kurrëkënd, por sistemin diktatorial, ndërsa atë e dënojnë njerëz të atij sistemi, që i shërbejnë diktaturës.
E dërgojnë nga internimi në burg. Autoburgun e nget një Karont tjetër. Për ku? Në Spaç. Dhe unë atje e njoha Dinen, në rrathë të tjerë të ferrit.
Edhe atje ai dinte të ishte i mirë, miqësor, ku nuk lejohej. Fliste per libra, autorë, kujtoj që përmendëte Heminguejin, Kiplingun, Shekspirin, dukej me i familjarizuar me gjuhen angleze, kujtonte Shopenhaurin, autore të ndaluar përgjithesisht. Të ngjallte besim dhe ishte i besës.
 
* * *
Lejomëni të vazhdoj duke kaluar në një libër tjetër, në burgologjinë “Rrugët e ferrit”, i autorit të kësaj ligjërate, ku është personazh dhe Dinia, disa pasazhe fare shkurt:
1.
Erdhi Dine Dinia, më i hareshmi mes nesh, por i trishtuar si të gjithë ne. Më i sinqerti dhe më ëmbëlcaku. Ngjante i sapoardhur në burg, ngaqë gjithmonë kishte diçka prej fëmije tek ai, të pastër deri në dëshpërim. Buzëqeshte e përlotej kollaj e nuk i rrihej pa shpotitur. Me zë kumbues, ngaqë i ka rënë fizarmonikës në internim… mendoja.
2. Pashë profilin e Dines. Vinte ca i rreptë, ministror. Kë ka pasur ministër ai, xhaxhanë, gjyshin apo të atin? Dhe kur erdhën në pushtet komunistët, ai, i gjithë fisi, ikën jashtë, që të organizonin sulmin, kthimin. Do të bien shpejt këta, thuhej. Dhe po arratiseshin maleve, nëpër borë. I qëlluan. Babai i Dines mbeti. Bora u përgjak. U rrit jetim ai, internimeve…
3.I sillnin në burg herë pas here, me radhë. E prisnin dënimin. Kur shihnin “Gazin e Degës” nga larg, që merrte kthesën për andej, nxitonin përmes kanaleve për në barakën e tyre, të bëheshin gati për arrestim, të linin një porosi në familje… vishnin një rrobë më shumë për ta pasur andej, hanin diçka, megjithëse nuk u hahej asgjë, përcilleshin.
4.
Avzi Nelaj përballë. Kuksiani që e mbante kryet pak mënjanë, si ata që varen… Me një buzëqeshje të lehtë, enigmatike. Ti ke qenë mësues afër fshatit tim, më kishte thënë në minierë. Po, por shefin e redaksisë së poezisë, atje lart, në shtëpinë botuese… ç’e ke, një Nelaj, Nelaj? – e pyeta unë. Fis jemi, fis… Nëse do të kishim gjetur kafe vërtet, Dinia, si më i papërtuari, do t’i bënte për të gjithë ne, me të vetmen xhezve që kishim, të vetën sigurisht do ta linte për të fundit. Por do t’i shkrepej të parit të tregonte gjëra mallëngjyese. E ndihmonte dhe zëri melodioz… malli i pashuar për nënën, meraku për djalin e vogël e gruan… Fizarmonika e tij kalbej internimeve… Por andej nga vjehrri i tij kujdeseshin dhe për familjen e Dines. Ia mbanin ata djalin dhe… – Ka qenë mik me Migjenin, – më tha befas Dinia. – Për vjehrrin po tregoja, Lazër Radin, e njeh? Një verë e kanë kaluar bashkë në Pukë, ka shkruar dhe një libër për të, jo vetëm në formë kujtimesh, por dhe përsiatjeje. Nuk ia botuan. Dëgjo, Lazri ka qenë gazetar, është lauruar për jurisprudencë e letërsi në Romë. Botoi artikuj plot shpresë në kohën e fashizmit, nuk ishin thjesht shpresë… Ka dhe polemika me një shkrimtar serb, Duçiq, për çështjen shqiptare. Shto që është kosovar, katolik, në burg ka qenë, shih sa mëkate ka për këtë sistem… Dua të përkthej një poezi-testament të Kiplingut, – psherëtiu Dinia. – Përktheje dhe mos psherëti, – thashë. – Dorëshkrimin e Lazrit për Migjenin e kam lexuar. Balzaku, shkruan yt vjehërr, e përshkroi epokën e vet me 89 libra a më shumë, s’më kujtohet numri i tyre, tregime dhe romane, kurse Migjeni e bëri veç me pothuaj aq vargje, me “Poemën e mjerimit”.
– Po ku e gjete? – u habit Dinia.
– Ma dhanë miq të Lazrit, ishin dhe të mitë, fshehurazi.
5.
Po shfletoj përsëri nga burgologjia, nga pjesa e dytë tani, “Ferri i çarë”, në burgun e Qafë-Barit, një pasazh, monologu i operativit, por që lidhet me Dinen: “Po ai që guxoi dhe bërtiti në zyrat tona, Dine Dinia, unë i bëra nder, i kërkova bashkëpunim, do të kishte lehtësira, ai kërkonte hesap: “ç’patë të keqe tek unë ju, ç’dobësi, që doni të më bëni spiun, ku, kuuuu?!” bërtiste. Po do ta ngordh, se ua ka treguar edhe shokëve për se e thirrëm…”
6.
Tjetër: Dine Dinen e kisha në krah. Si një lloj engjëlli mbrojtës, por me flatra të shqyera. Me sytë e ënjtur…
7.
Pas burgut, prapë në internim, kur kishin nisur protestat për ndryshimin e regjimit:
“Te Dine Dinia e gdhimë. Do të bjerë regjimi, ma thanë djemtë e xhaxhait, që janë në ShBA. Edhe shtatorja e Enverit do të rrëzohet…”
Dhe ashtu u bë vërtet. Shqipëria do të rizbulonte mbështetjen amerikane dhe SHBA do të ishte aleati më i madh i Shqipërisë në rrugën Euroatlantike të lirisë dhe demokracisë. Këtë themi shpesh në takime e konferenca…
 
“LETERSIA E DENUAR – PROBLEME…
 
Bashkë me ne doli nga burgjet dhe internimet dhe një letërsi tronditëse, që i kishte munguar letrave shqipe, e shkruar fshehurazi, që më shumë se sa në letër, ngjante si e shkruar në lëkurat tona, jo me bojë, por me gjak, me shkronja prej koskash. Nisi të quhet Letërsia e burgjeve. Letërsia e dënuar, e quajta unë, për një gamë më të gjerë, Letërsi e penguar, quan dikush tjetër, etj, por ne e dimë që letërsia është një e tërë dhe emërtimet kanë vlera studimore. Rëndësi ka që kjo letërsi u mirëprit nga lexuesi, e përpiu, mund të themi. Po kështu, aq sa iu arrit të përkthehet, si përpjekje vetanake, u vlerësua nga kritika e huaj.
Franc Kafka, aq shumë i ndaluar te ne, me vepra të dënuara, por që përmendej shumë burgjeve tona, thoshte se nuk ka letërsi të madhe pa të vërtetën dhe moralin. Letërsisë së Socrealizmit i mungonin të dyja. Dhe AntiKarontët tani po sjellin nga ferri letërsinë që u shkruajt atje.
Unë jam nga ata që besojnë se Letërsia që na vjen nga burgjet, nga internimet, nga shkrimtarët e arratisur, mbart të Vërtetën dhe Moralin.
Përvec kësaj ajo ka dhe vlera të vëerteta letrare. “Zyrtarisht” kam ndjesinë se u duk që nuk u mirëprit si e meritonte. Ndoshta nisi nga kolegët, shkrimtarët zyrtarë.
“Na zhgënjeu letërsia e burgjeve” – u tha me cinizëm, jo pa strategji të mbrapshtë, dhe u përsërit herë pas here.
Jo, këmbëngul unë dhe jo vetëm, na zhgënjyen shkrimtarët e socrealizmit, që edhe mbetën aty ku ishin, vecse veprat e tyre Karonti tani po përcjell për në ferr bashkë me shpirtrat.
Dhe dua të sqaroj se në burg nuk u fut askush për t’u bërë shkrimtar, por për të kundërtën, për të mos shkruar më.
Dhe nëse nga ferri ka dalë qoftë dhe një varg shpirti, i lartë apo një poezi ëndrre, lirie, një rresht me mendim të pjekur, kundër, një faqe proze të vërtetë, art, qëllimi është arritur.
Duhet t’i përulemi aktit të të shkruarit fshehurazi atje, në ferr, atëhere kur ishte e ndaluar.
Po nëse ka dalë një bibliotekë e tërë? Duhet pranuar. Përshëndetur. T’i hapen portat e letërsisë e të futet nëpër shkolla e të mos harrojmë se Karontët me uniformë na ndëshkonin rëndë, duke na marrë dhe kohën dhe jetën, shpirtin s’na i merrnin dot, se e ka tjetërkush në dorë. Asnjë hakmarrje mbi karontët tanë, ata janë të begatë në lirinë e ndonjëri prej tyre u bë deri dhe president, që jepte vazhdimisht dekorata, deri edhe këtu, por duke “e domokratizuar” dënimin…
Ne e kuptuam që nuk na donin ne, por ëndrrat tona, jo letërsinë tonë, por metaforën tonë që ta adoptonin, u duhej ideali ynë tani, aleatët, por jo ne.
S’ka gjë. Ne po sillnin jo veten, po shpirtrat tanë
Dhe vërshoi “Letërsia e çdënuar”. U ringjallën poezitë e të pushkatuarve, të poetëve nga Kleri Katolik dhe jo vetëm, që kishin studiuar në universitetet e Europës dhe që i vunë të parët para plotoneve, erdhën klithmat e poetit Trifon Xhagjika, të Vilsonit dhe Gencit, dy emra si në baladat e hershme, të Avzi Nelës, të varurit e fundit në të gjithë perandorinë komuniste…
Dolën nga burgjet dhe internimet veprat e Musine Kokalarit, gruas së parë shkrimtare, disidentes së parë grua në të gjithë perandorinë komuniste. Dolën romanet e Astrit Delvinës, Kasëm Trebeshinës, Pjetër Arbnorit, Mustafa Greblleshit, Fatos Lubonjes, sonetet infernale të Arshi Pipës e Uran Kostrecit, poezia e Frederik Rreshpes, Kudret Kokoshit, Pano Tacit, etj, etj, e me te rinjeve, Pellumb Lamaj, Gezim Metolli, vellezerit Coku, e… Ne burg ishin dhe Mitrush Kuteli e Petro Marko e ne internim edhe poeti Vehbi Skenderi… edhe unë nxora poezi nga burgu, jemi shume, s’i permend dot te gjitha, ndjesë, kam lënë dhe përkthyesit e mëdhenj, kam nje liber te vecante, “Panteoni i nëndheshem ose letërsia e dënuar”, aty jane listat e gjata të dhimbjes e të qëndresës, të martirizimit dhe ringjalljes.
U kthyen nga arratia veprat e Koliqit dhe te Isuf Luzajt e Bilal Xhaferrit dhe iken te shkruajne jashtë te tjerë, nga ata që ishin burgjeve s H. Gjoka e M. Bungo e Eugjen Merlika, etj, etj. Marcel Hila ka sjelle subjekte tronditese, etj, etj.
E kë ka gënjyer kjo letërsi, vecse te genjyerit, besoj.
“Erdhi letërsia e burgjeve të zëvendësojë letërsinë shqipe” – dha alarmin një tjetër zë i njohur i socrealizmit.
Jo, jo, camarad, letërsia e dënuar erdhi të sjellë vetveten. Pasuron letërsinë shqipe. Ka forca dhe vazhdon.
Së pari duhet ta besojmë vetë ne, që i përkasim Letërsisë së dënuar dhe ta duam veprën e njëri-tjetrit duke e ditur mirë që vuajtjet, persekutimi nuk janë vlera letrare, të kesh qenë në burg nuk do të thotë se je bërë poet. Por poeti, shkrimatri që del nga vuajtja e madhe, martirizimi është pasuri kombëtare, e njerëzimit mbarë..
Jo varkat e Karontit, por makinat e librit shkarkojnë librat e rinj librarive të Atdheut. Kohët e fundit kanë botuar libra të arrirë, me vlera për kujtesën edhe tre bashkëvuajtësit tanë, Maks Rakipaj, Hasan Bajo, (ndërsa presim nga Lekë Mirakaj) dhe Dine Dine, që na mblodhi sot. Që kur e mbaron së lexuari, e ndjen se do të vazhdojë. S’dihet se ku…
Dëshirojmë vazhdime për të gjithë për një botë më të mirë!

Filed Under: Featured Tagged With: “Mbi varkën e Karontit”, FERR DHE LIBRA..., VAJTJE-ARDHJE, Visar Zhiti

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 423
  • 424
  • 425
  • 426
  • 427
  • …
  • 900
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT