Featured – Page 647 – Dielli

ENGEL DO TA VIZITOJE MAQEDONINE- Sela takoi kongresistin në Nju Jork

June 18, 2015 by dgreca

Engel : Mbas disa javëve do të jemë në Maqedoni – duke shpresuar se mund të takohem dhe të flasin për disa probleme, edhe me liderit e tjerë shqiptarë”/

Nga Beqir SINA – New York/

NEW YORK : Në kuadër të vizitës së tij në Shtetet e Bashkuara të Amerikës,Kryetari i Lëvizjes për Reforma në PDSH, z.Ziadin Sela , ka takuar në zyrën e tij kongresistin Eliot Engel, duke realizuar kështu një takim të rëndësishëm me Anëtarin e Dhomës së Përfaqësuesve të Kongresit amerikan, kongresist demokrat i qarkut të 16-të të New Yorkut. Sela në fillim të takimit me kongresistin Engel, ka shprehur një mirënjohje të thellë për Shtetet e Bashkuar, kontributin e madh historik të SHBA, për Shqipërinë dhe çështjen shqiptare, duke filluar prej presidentit Uillson, Bush dhe Klinton, si dhe ka falenderuar me këtë rast kongresistin Engel – për përkrahjen e vazhdueshme që i ka dhënë ai dhe po i jep shqiptarëve, çështjes shqiptare kudo në Shqipëri, Kosovë dhe viset shqiptare.

Në këtë kontekst zoti Sela, ka thënë se Engel, mbetet përherë mik i përhershëm dhe i dëshmuar i shqiptarëve. “Kongresisti Engel, njëherit është i njohur për opinionin edhe si zëri i fuqishëm i çështjes shqiptare në Capitol Hill të Washington D.C”, tha Sela.

Më pas kreu i lëvizjes për reforma në PDSH, zoti Sela, ka njoftuar kongresistin Engel me zhvillimet politike në Maqedoni, veçanërisht, ai foli gjatë për ngjarjet 9-10 majit në Kumanovë. Ai bëri gjithashtu edhe një prezantim të gjerë edhe Lëvizjes për Reforma në PDSH, për të cilën Sela, tha se është e vetmja që mundet t’a ndryshojë situatën politike në Maqedoni, simbas tij.

Kryetari Sela, e njohu gjerësisht kongresistin Engel me qëndrimet e Lëvizjes për Reforma, rreth situatës politike në Maqedoni, për daljen nga kriza aktuale, si dhe tha se çfarë kontributi mund të jap lëvizja tij që të zgjidhen problemet dhe të përshpejtonin integrimin e Maqedonisë në strukturat euro-atlantike, NATO dhe BE.

Kreu i Lëvizjes për Reforma në PDSH, e siguroi kongresitin Engel, se lëvizja e tij, edhe më tej do të jet e fokusuar për të bërë një politik konstruktive dhe të përgjegjshme, për të dhënë kontributin e saj maksimal në çdo proces politik në Maqedoni.

Nga ana e tij kongresisti amerikan Eliot Engel, mik i përhershëm dhe i dëshmuar i shqiptarëve, u shpreh i lumtur për t’u takuar me Selën, për të mësuar më shumë rreth situatës aktuale në Maqedoni, për të cilën premtojë se do t’a vizitojë së shpejti

“Jam i lumtur gjithmonë, që po përpiqem për të ndihmuar, tha Engel, dhe i shqetësuar me atë se çfarë po ndodh me komunitetin shqiptar në Maqedoni. Unë dëshirojë t’ju sigurojë me këtë rast që shqiptarët në Maqedoni, duhet të trajtohen njësojë si të gjithë qytetarët, të jenë me të drejta të plota dhe të pa nëpërkëmbura”.

Më tej kongresisit demokrat i Nju Jorkut, Eliot Engel pohojë se ka qenë shumë i shqetësuar dhe nuk e ka kuptuar ende atë se çfarë ka ndodhur dhe pse ndodhi në Maqedoni.

“Jam i pa kënaqur me mosrespektimin e Qeverisë së Maqedonisë së Marrëveshjes së Ohrit. Unë mendoj se ka shumë punë për të bërë, ngaqë mendoj se Maqedonia, është një vend i rëndësishëm, dhe aleat i Shteteve të Bashkuara, duke e mbështur Maqedoninë dhe shpresuar se Maqedonia do të bëhet pjesë e BE-së, por, shtoi ai dua që të gjithë qytetarët e Maqedonisë, duke përfshirë edhe shqiptarë, duhet të trajtohen në mënyrë të drejtë dhe të jenë të barabartë.”

Kongresisti amerikan Eliot Engel, për gazetën tonë u shpreh i kënaqur për të shkëmbyer mendime me Selën, për të dëgjuar se çfarë tha kreu i Lëvizjes për Reforma në PDSH , dhe deklarojë se shpreson që mbas disa javëve të jetë në Maqedoni – duke shpresuar se ata mund të takohen dhe të flasin për disa probleme të tjera atje, edhe me liderit e tjerë shqiptarë.

Ndërthurje e artit dhe fakteve historike

June 16, 2015 by dgreca

Java kulturore shqiptaro-britanike në Londër/

Java kulturore shqiptaro-britanike në Londër solli një ndërthurje të pazakontë të shkëlqimit të artit dhe befasisë së fakteve historike të shqiptarëve për britanikët dhe të britanikëve për shqiptarët. Një gërshetim që kapërceu dimensionin shqiptaro-britanik për të përqafuar atë europian dhe trans-antlantik për temat e prekura dhe vendndodhjet ku u zhvillua. Piktura shqiptare foli me gjuhën e Eduard Lear, letërsia britanike skaliti aftësitë drejtuese të shqiptarëve në elitën e Perandorisë Veneciane dhe Osmane, diplomacia shqiptare shpalosi modelin unik shqiptar të shpëtimit të hebrenjve në Europë dhe diplomacia e NATO-s u përcoll nën këndvështrimin e Kosovës.

Momenti kulmor dhe më intrigues i javës kulturore, ishte prezantim i i librit të sapobotuar të historiani britanik Noel Malcolm, përmes të cilit ai i servir befas shqiptarëve një copëz të panjohur të historisë së tyre. Në librin “Agjentët e Perandorive”, bazuar në kërkimet e tij origjinale, Malcolm tregon për një famije shqiptare në Ulqinin e shekullit të XVI, kufiri midis Perandorisë Veneciane dhe asaj Osmane.
Famlilja e madhe shqiptare ndahet në dy pjesë. Dy burra të njërës prej tyre prej tyre i shërbyen Perandorisë Veneciane, ndërkohë që kushëriri i tyre i shërbeu Perandorisë Osmane, Ata nuk e dinin, që edhe pse pjesëtarë të të njëjtës familje të madhe, një ditë do të ndesheshnin midis njëri tjëtrit në krye të ushtrive të dy Perandorive. Revista
“The economist” shkruan, se libri i Noel Malcolm tregon në mënyrë gjeniale ekulibrin ndryshues të forcave midis Perandorive Veneciane dhe Osmane, ku fuqitë detare ishin në konkurrencë për të zotëruar Medheun Lindor dhe se si disa të krishterë jetonin mirë duke i shërbyer Perandorisë Osmane dhe disa myslimanë depërtonin si spiunë në Perandorisë Veneciane.“The Telepgraph” e quan librin një arritje të mrekullueshme të gërshetimit të historive të fituesve dhe humbësve të shekullit të 16, me ndërmjetësuesit, kalorësit, piratët, priftërinjtë dhe spiunët.

Noel Malcolm, gazetar: Në shekullin e 16 ka shumë mënyra të të qënit shqiptar. Shqiptarët luajnë rol të rëndësishëm për fuqitë e mëdha në Perëndim dhe nga ana tjetër ata kanë pozicione kyce në Perandorinë Osmane. Në librin tim kemi një pjesëtar të familjes që është një krypeshkop shumë i rëndësishëm i Kishës Katolike, ndërkohë që një tjetër punon për Papën si oficer i lartë ushtarak. Por nga ana tjetër, ata kanë një kushuri që bëhet një nga Pashallarët më të rënëdësiëhm në Stamboll dhe përfundimisht ai bëhet Vezir i Madh. Është e vështirë që të përgjithësosh rolin e shqiptarëve në atë periudhë, por kur sheh pozicionet të rëndësishme që ata kanë mbajtur në politikë, shoqëri dhe ushtri, shqiptarët ishin kudo.

Ne, njohim që shqiptarët kanë qenë pjesë e elitës së Pertandorisë Osmane. A evidentohet kjo edhe në kërkimet tuaja origninale?

Noel Malcolm, gazetar: Shumë prej shqiptarëve janë kaq të talentuar, sa ata kapin majat. Nuk dihet ekzaktësisht numri i tyre, pasi përkatësia etnike e pashallarëve mbetet ende një çështje e paqartë, por në Perandorinë Osmane ka patur 40 vezirë të mëdhenj shqiptarë. Mendoj, se periudha për të cilën bëhet fjalë në librin tim është periudha më e mirë e shqiptarëve në postet më të larta të qeverisë osmane. Në librin tim, unë ndalem te Sinan Pasha Topojan që ishte Vezir i Madh pesë herë. Gjatë qeverisjes së tij. ka edhe dy tre shqiptarë të tjerë në Divan, që ishte Këshilli i ministrave asokohe. Unë i jam referuar një raporti të një diplomati austriak, që thoshte : Nëse dikush dëshironte të bënte tregti me Perandorinë Osmane ishte shumë e rëndësishme që të njihte një shqiptar, sepse të gjithë aty ishin shqiptarë.

Në javën kulturore shqiptaro-britanike, janë prezentë personalitete të njohura të jetës politike dhe akademike britanike. Një prej tyre gazetari Harry Eyres, që ka një lidhje të veçantë me Shqipërinë. Stërgjyshi i tij ka qenë ambasadori i parë britanik në Shqipërinë e viteve 1920 dhe ka qenë mbështetës i fortë i Mbretit Zog. Vetëm tre ditë më parë, Eyres shkroi në revistën prestigjioze “Newsweek”, se Shqipëria mbart shumë vlera prej lashtësisë, por vazhdon të mbetet një mister për Perëndimin.

Harry Eyres, gazetar: Stërgjyshi im ka qenë një mbështetës i fortë i mbretit Zog dhe ndikues në promovimin e mbretit. Shqipëria më tërheq vërtet shumë dhe shpresoj t’a vizitoj atë së shpejti. Stërgjyshi im i ka qëndruar shumë afër babait tim, ndaj unë mund të them, se kam një lidhje të ngushtë me Shqipërinë. Por kam edhe lidhje të tjera, si ajo e Eduard Lear, poetit dhe artistit që botoi ditarin e tij të një piktori peisazhesh mbi Shqipërinë. Është vërtet një libër i mrekullueshëm. Kjo është një tjetër arsye për të vizituar Shqipërinë dhe ndoshta për t’a zbuluar vendin në hapat e Eduard Lear.

Piktori shqiptar Bashkim Izano Ahmeti, impresionoi britanikët me ekspozitën “Homazh për Edward Lear”, poetit dhe artistit, që kaloi disa muaj në Shqipërinë dhe Maqedoninë e vitit 1848 dhe botoi një ditar udhëtimi të titulluar, “Ditari i një piktori peisazhesh në Ballkan” në 1851. Gazetari Eyres shkruan në revistën prestigjioze “Newsweek”, se piktura e shkëlqyer e Bashkim Izanos duket më shumë e ndikuar nga vargjet dhe aventurat e Edëard Lear, sesa peisazhet e holla të pikturuara nga ai.

“Nëse Izano ka liruar deri seksualitetin Lear-së, Lear mund të ketë çliruar imagjinatën Izano”, shprehet Eyres.

Një tjetër personalitet në javën kulturore shqiptaro-britanike , Paul Johnson, i cili ka shkruar 40 libra mbi historinë e botës. Ai shpreh këndvështrimin e tij për Shqipërinë, duke nxjerrë në pah impaktin e Lord Bajron dhe Eduard Lear në përceptimin e britanikëve për shqiptarët.

Paul Johnson, shkrimtar: Shqipëria është një vend shumë i bukur. Është përshkruar në një mënyrë të tilë edhe nga Lord Bajron. Eduard Lear e pikturoi mrekullisht dhe shkrujti një libër të bukur për Shqipërinë. Eksperienca e një piktori të peisazheve natyrore në Shqipëri. Shqipëria tërhoqi syrin e personazheve kryesorë britnikë. Ata e deshën Shqipërinë. shkruajtën për të dhe e pikturuan. Shqipëria mund të bëhet sërish shumë e rëndësishme.

Pse për shkak të pozicionit gjeografik apo asaj që përfaqësojnë shqiptarët?

Paul Johnson, shkrimtar: Po, pozicioni gjerografik është shumë i rëndsishëm.Është kyçi i Adriatikut. Është një vend shumë i rëndësishëm. Por shqiptarët janën njerëz shumë të zgjuar. Janë shumë dinamikë, origjinalë. Kanë shumë cilësi që i favorizojnë ata. Unë mund të ve bast për Shqipërinë. Ata do të luajnë një rol të rëndëisshëm në botë.

Libri i Enver Bytyçit “Politika shtrënguese e NATO-s në Kosovë” është pritur me interes nga britanikët. Ky libër paraqet një ekzaminim të detajuar dhe gjithëpërfshirës të angazhimit të NATO-s në Kosovë, si dhe të politikave të vendeve perëndimore. Për të ndërtuar një analizë të thellë të zhvillimeve historike në marrëdhëniet midis shqiptarëve dhe serbëve, libri i Bytyçit ofron një diskutim konstruktiv të konfliktit në Kosovë, që përbënte një nga shqetësimet kryesore në axhendën ndërkombëtare nga fundi i shekullit të njëzetë. Bazuar në dëshmi të gjera, Enver Bytyçi analizon qëndrimet kontradiktore në Këshillin e Sigurimit lidhur me konfliktin në Kosovë, ndërhyrjen ushtarake të NATO-s dhe çështjen e të ardhmes së Kosovës. Ky është libri i parë i Enver Bytyçit që është botuar në anglisht dhe u prezantua në ambasadën e Kosovës në Mbretërinë e Bashkuar.

Ambasadori i Shqipërisë në Mbretërinë e Bashkuar, Mal Berisha ka dhënë një leksion mbi “Jetën e Ambasadorit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës Herman Bernstein dhe Marrëdhëniet Shqiptaro – Hebraike si një model i tolerancës fetare parë në kontekstin e ngjarjeve tragjike të ndodhura këtë vit në Francë dhe Danimarkë”.

Java kulutrore shqiptaro-britanike pati edhe dimensionin e saj muzikor me ceremonnë e dorëzimit të albumit muzikor “Këngët e Atdheut”.

Ky libër muzikor është një dhuratë e muzikantëve Adelina Hoxha dhe Robert Radoja të përkrahur nga botuesi Flamur Hudhri, dedikuar fëmijëve shqiptarë në Britaninë e Madhe.

Filmi kosovar “Kali” fiton çmimin e parë në në Gjermani

June 15, 2015 by dgreca

Filmi i shkurtër kosovar “Kali,” prodhuar nga “Koperativa”, me skenar të Alban Ukajt, regji të Alban Ukajt dhe Yll Çitakut, me producent Arian Rexhepin dhe subvencionuar nga Qendra Kinematografike e Kosovës, me përkrahje nga Fondi Hartefakt, fitoi çmimin e parë në festivalin 20minmax në Ingolstadt të Gjermanisë.

20minmax është festival ndërkombëtar i filmit të shkurtër dhe çdo vit sjell krijime filmike të metrazhit deri 20-minutësh nga e tërë bota. Çmimin e parë e ndan Audi, meqë Ingolstadt është qyteti i markës së njohur të veturave.

“Kali” trajton ngjarjen e vitit 1997, kur mijëra studentë protestuan kundër regjimit shtypës të kohës, nëpër rrugët e Prishtinës. Në mesin e protestuesve janë edhe tre shokë adoleshentë, të cilët pas protestës e gjejnë veten në një situatë të paimagjinueshme.
Filmi u shfaq premierë në Kosovë me 18 maj në Kino ABC në Prishtinë, ndërsa deri tani është shfaqur edhe në Ozu Film Festival në Modena (Itali).
Shfaqjen e filmit për vitin 2015 e kanë konfirmuar edhe Dokufest, si dhe Festivali i Filmit dhe Kulinarisë në Pogradec./KosovaPress/k

KUR TRUPAT E NATOS HYNE NE KOSOVE

June 13, 2015 by dgreca

Kosovës po i ndodhte liria dhe paqja para 16 viteve, NATO nisi të hynte në 12 qershor 1999 ora 05 e 17 minuta/

– Kuvendi i Kosovës për 12 Qershorin – Ditën e Paqes, seancë festive dhe koncert i Filarmonisë-

Nga: Behlul Jashari/

PRISHTINË, 12 Qershor 2015.- Kuvendi i Republikës së Kosovës shënon sot 12 qershorin, Ditën e Paqes, me seancë festive dhe me koncert në të njëjtën sallë të Filharmonisë së Kosovës, ku po marrin pjesë liderë insitucionalë e politikë, si dhe ambasadorë e të ftuar të tjerë.

“Kjo është ngjarje e veçantë në sallën e seancave plenare të Kuvendit të Kosovës, një koncert festiv i Filharmonisë së Kosovës në nderim të 12 qershorit”, tha në çelje të seancës festive-koncertit, kryeparlamentari Kadri Veseli.

“12 qershori është një ditë sublime për popullin e Kosovës, por edhe për vlerat e paqës dhe humanizmit. 12 qeshori është dita e triumfit të lirisë njerëzore mbi shtypjen dhe tiraninë”, theksoi Verseli.

“Të nderuar të pranishëm, vlerat sublime më së miri shprehen me gjuhën e artit, prandaj sot, në këtë vend, në vend të fjalimeve politike le të flasë arti”, tha kryetari i Kuvendit të Kosovës e më pas nisi koncerti festiv i Ditës së paqës.

Ligj për Festat Zyrtare në Republikën e Kosovës përcakton 12 qershorin ndër ditët memoriale. Në vitin historik 2008, dekretimi i këtij ligji, të miratuar në Kuvend në 21 maj, si dhe i 40 ligjeve tjera të dala nga paketa e Propozimit Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të Kryenegociatorit Martti Ahtisaari – Emisarit Special të OKB-së, ishte një nga zhvillimet e ditës së 15 qershorit të hyrjes në fuqi të Kushtetutës së Kosovës, e cila është miratuar nga Kuvendi në 9 prill, më pak se dy maj pas shpalljes së pavarësisë në 17 shkurt.

Në Kosovë para 16 viteve nisi të ndodhte liria dhe paqja: Ishte ora 05 e 17 minuta e mëngjesit në 12 qershorin historik 1999. Në atë orë e ditë të lume tanket e para të NATO-s të përcjella nga helikopterët hynin në Kosovë.

Ishte ora kur nga kolona e tankeve të forcës më të madhe planetare, NATO-s, që kalonin kufirin e Kosovës nga Maqedonia në Bllacë-Han të Elezit, po jepja në ATSH lajmin e madh për të gjithë shqiptarët dhe botën.
Ishte ora kur liria po vinte e po iknin forcat serbe të kasapit të Ballkanit, Milosheviç, i cili përfundoi në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime Lufte në Hagë, dhe që po linin pas luftën me një bilanc tragjik të masakrave, spastrimit etnik e gjenocidit kundër shqiptarëve: Mëse 12 mijë të vrarë, rreth 6 mijë të zhdukur, shumë prej tyre të groposur në varreza masive, edhe të fshehura në Serbi, e afër 1 milion të dëbuar – shumica drejt Shqipërisë…

Kosovës i vinte era tokë e djegur, ua kishin vënë flakën mëse 400 fshatrave e qyteteve, 120 mijë shtëpive…

Drejt Kosovës, qyteteve, fshatrave e shtëpive të tyre të shkretëruara e të djegura ishin nisur më këmbë refugjatët e kampit afër kufirit në Bllacë, Maqedoni. Ata njerëz, që dukeshin më të gëzuarit e gjithë botës, në qytezën kufitare kosovare Hani i Elezit binin në gjunjë, puthinin tokën e atdheut të tyre dhe tanket e misionit humanitar e shpëtimtar të NATO-s, të cilat po u hapnin rrugën për kthimin e madh dhe lirinë e përjetshme. “Është më shumë se ëndërr, është më shumë se gëzim”, shpreheshin në atë mëngjes të dëbuarit që po ktheheheshin në shtëpitë e tokën e tyre.

Forcat serbe kishin ikur nga kufiri dhe po largoheshin nga Kosova, por kishin lënë prapa zonat e minuara, dhe dukej se për këtë zgjatnin me orë kontrollet te Ura e Kashanit mbi lumin Lepenc e te tuneli i afërt në Grykën Kaçanikut.

Në atë Grykë, forcat kriminale të Milosheviçit kishin lënë prapa edhe grafite në faqe shkëmbinjësh: “Kosova zemra e Serbisë” e “Serbia deri në Durrës”, e që shkonin edhe shumë larg, “Serbia deri në Tokio”, “ Serbia deri në Sidnei”…Gazetarët nga gjithë bota, me të cilët në kolonën e tankeve të para të NATO-s në Kosovë isha bashkë me korrespondentin nga Shkupi të gazetës kosovare Rilindja, Bedri Sadiku, ato grafite i shikonin si një çmenduri dhe qeshnin, fotografonin, filmonin, raportonin…

Por, përtej këtyre grafiteve të përçudshme, si një përgjigje dhe ralitet se çka është Kosova u shfaq imazhi i Flamurit Kombëtar Shqiptar i ngritur si fluturim shqiponje dykrenare e si në majën më të lartë të festimeve në gjithë botën në qytetin e Kaçanikut, ku në 7 shtator 1990 ishte shpallur Republika e Kosovës dhe miratuar Kushtetuta e saj në një mbledhje historike të Kuvendit, në kushte të rënda dhe plot rreziqe okupimi. Nga Kaçaniku, nëpër Fushën e Pajtimit, në orët e pasditës, kolona e NATO-s mbërriti në qytetin e Ferizajt, mbi të cilin nga larg shiheshin re tymi.

“Forcat serbe edhe sot po e djegin Ferizajn, duan ta djegin të tërin para se të ikin. Ende nuk kanë ikur të gjitha”, tregonin shqiptarët e mbetur atje.

Ata kishin dalë për të pritur e përshendetur NATO-n me lulet që i vënin mbi tanke e shtronin rrugën, dhe me brohoritjet: “NATO, NATO”, “Kosova, Kosova”, “NATO – Kosova e Lirë”. Kishin dalë në mikprijen e madhe, me falënderimin e mirënjohjen e gjithëmonëshme.

Fëmijëve anëve të rrugës që përshëndesnin me valëvitje duarsh e plot gëzim ushtarakë të NATO-s u shpërndanin bombone (ëmbëlsira). Një vajzë, nxënëse e shkëlqyer e fillores, po shtrëngonte bombonin në grusht te zemra dhe thërriste shumë e lumtur: “Do ta ruaj tërë jetën për kujtim”. Ishin ata fëmijtë që kishin përjetuar tmerret, e me muaj të tërë as s’kishtin parë ëmbëlsira e ishin përballur edhe me urinë në mungesë të bukës. Tregonin se kishin jetuar me shumë frikë të fshehur nëpër bodrume…

Ndërkohë që kolona kishte marshuar edhe më tej, pas ndonjë ore edhe fushat rreth qytetit të Lipjanit u mbushen tanke të NATO-s, të cilat para mbrëmjes arritën deri afër Prishtinës, por hyrja në kryeqytet dukej mbeti për të nesërmen…

“Po shkojmë në Prishtinë, të shohim si duket në natën e fundit të okupimit”, thanë disa nga gazetarët nga anë të ndryshme të botës, të cilëve iu bashkova, edhepse e dija se të shkohet para se ta marrë kontrollin NATO rreziku ishte shumë i madh, kishte shumë rreziqe nga të cilat mëzi isha larguar…

Vetëm para pak më shumë se një muaji, në 6 maj 1999, i larguar nga kryeqyteti, duke raportuar nga kufiri jugor i Kosovës, kisha dhënë lajmin në ATSH “Shqiptarët në Prishtinë – mburojë e gjallë”.

Kisha raportuar se “Shumë banorë të Prishtinës po mbahen peng dhe po përdoren nga serbët si mburojë e gjallë. Ata janë detyruar të qëndrojnë në shtëpitë dhe banesat pranë vendeve ku janë fshehur armë dhe mjete të mekanizuara ushtarake si dhe nëpër objekte që
mund të bombardohen nga NATO-ja…Shumë familje janë detyruar të qëndrojnë për disa ditë me radhë pranë postes së re të Prishtinës, në lagjen Dardania, thonë
dëshmitarë okularë që kaluan kufirin Kosovë-Maqedoni. Shumica e të ardhurve janë femijë dhe gra, ndërsa burrat janë marrë nga forcat serbe. Gra nga rajoni i Llapit tregojnë për më se 200 te rinj e burra shqiptarë që i kanë ndarë nga familjet
dhe i kanë marrë në rrugën midis Obiliqit dhe Prishtinës. Të deportuar nga fshati Hade i Obiliqit, tregojnë per ekzekutimin e 13 shqiptarëve. Mijërat e të dëbuarve gjatë 24 orëve të fundit janë kryesisht nga rajonet e Llapit, Prishtinës, fshatrat e Ferizajt dhe të Lipjanit”.

Kishim mbërritur në kryeqytet, Prishtinë, para mbrëmjes së 12 qershorit, duke kujtuar edhe largimin pasi në mbrëmjen e 24 marsit 1999 në kushte të pamundshme të ndërprerjes së linjave telefonike dhe dritave, me lidhje satelitore që e mundësoi vëllai Demë Jashari nga Zvicëra, nga banesa plot edhe me refugjatë në qytetin në luftë e në shtetrrethim, derisa shkallëve të ndërtesës në lagjen Ulpiana dëgjoheshin rrapllimat e zërat e forcave serbe, kisha raportuar për ATSH-në e Radio Tiranën për goditjet e para të aviacionit të NATO-s e të nesërmën në mëngjes për “qytetin fantazmë” e masakrat e reja të forcave serbe në shtëpitë e shqiptarëve gjatë natës…

Në atë mbrëmje të 12 qershorit të para 16 viteve, në Prishtinë shihej se rreziku ishte edhe më i madh se që ishte paramenduar, në të gjitha anët kishte breshëri armësh. Kudo kishte policë, ushtarë, paramilitarë serbë, të gjithë të armatosur, shumë prej tyre edhe të dehur. Paramilitarët e Arkanit i ndoqën gazetarët ende pa hyrë në hotelin në qendër apo të sapohyrë, dhe nëpër një rrëbesh shiu që largoi njerëzit nga rruga po iknim me shpejtësi, me automjetin që udhëtonim…

Kisha dhënë edhe lajmin e parë të rikthimit në Prishtinë… Po ku ta kalonim natën, kur ende nuk mund të shkoja në banesën time ku kishin hyrë forcat serbe…

Shkojmë drejt adresës së telefonatës së 6 majit nga Prishtina, që u bë lajm…“Ai lajm na dha shpresë shpëtimi”, u shprehën me falënderim të ngujuarit atje, që na dhanë çelësin e një banese të boshatisur.

Në lajmin e 6 majit të para 16 viteve, natyrisht, në rrethanat që ndodheshin të ngujuarit në Prishtinë, mes forcave kriminale, nuk përmenda burimin, telefonatën nga posta e re e Prishtinës që ishte bërë mes rreziqesh, po duke iu referuar “burimeve të ATSH-së” tregova çka po ndodhëte, që “bota ta marrë vesh”…

Në të gjitha anët në Prishtinë breshëritë e armëve vazhdonin edhe gjatë mbrëmjes së ditës kur nisi lira, edhe gjatë gjithë natës që po e kalonim në një banesë të shqiptarëve të dëbuar. Nata e fundit e forcave serbe në kryeqytetin e Kosovës ishte plot tmerre dhe ankthe, kishte disa shqiptarë të vrarë në shtëpitë e tyre, edhe shumë djegie e plaçkitje…Kishte edhe plumba qorr që binin, të shkrepur nga shumë armë serbe.

Në ditën e 13 qershorit 1999, në mëngjes, qielli mbi Prishtinë mbulohej nga helikopterët e NATO-s, ndërsa kolna e tankeve dhe makinerive tjera ushtarake shihej tek zbriste rrugës nëpër një kodrinë nga ana jugore dhe mbushte sheshet dhe rrugët e kryeqytetit të Kosovës.

Nga këto pamje, në ATSH në Tiranë shkonte lajmi: “NATO po e merr kontrollin në Prishtinë dhe po detyron forcat e Milosheviçit të largohen…”

Erë shkrumbi e shtëpive e obekteve tjera të djegura ndihej në Prishtinë. Forcat serbe i kishin vënë flakën edhe selisë së Zyrës së SHBA – përfaqësisë së parë të një shteti nga 6 qershori 1996 që shënonte vendosjen e pranisë amerikane në Kosovë në rrethana të veçanta, si dhe selisë së Presidencës dhe institucioneve tjera të Republikës së Kosovës, atëherë të panjohur ndërkombëtarisht.

Dyqanet dhe klubet ishin të mbyllura dhe të plaçkitura…

Në 13 qershor 1999, forcat e NATO-s hynë në Kosovë edhe nga Shqipëria, duke kaluar kufirin nëpër Morinë-Vërmicë, drejt Prizrenit…
Pas një nate që e përshkruaja “plot rreziqe dhe e tensionuar, me të shtëna të shumta armësh të serbëve dhe me provokacione kundër shqiptarëve dhe forcave paqësore”, vazhdoja raportimet nga Prishtina në ATSH: “Kosova qysh dje dhe sot është e lirë në shumë pjesë të saj. Kurrë nuk janë parë njerëz më të gëzuar se sot me hyrjen triumfale të forcave të NATO-s në Kosovë dhe kryeqytetin e saj, Prishtinë. Në Prishtinë qysh sot, NATO po vendos kontrolle…”

Pasditen e 13 qershorit 1999, me korrespondentin e Zërit të Amerikës, Isak Ramadani, që erdhi nga Shkupi në Prishtinë duke sjellë edhe numrin special të gazetës tradicionale kosovare Rilindja të botuar atje me raportimet për ngjarjen historike të hyrjes së trupave të NATO-s në Kosovë, kalova edhe një herë rrugën nga kishin hyrë forcat e para të NATO-s një ditë më parë. Edhe Rilindja në ballinë kishte te kryetitulli orën që kasha raportuar në ATSH: “Dje në orën 5.17 – Trupat e NATO-s hynë në Kosovë”.

Dhe, vazhdoja raportimin në ATSH: “Sot duket krejt e çliruar pjesa e Kosovës nga kufiri me Maqedoninë, përgjatë rrugës që të çon në Han të Elezit, Kaçanik, Ferizaj, Lipjan e deri në kryeqytet. Në Kaçanik, Han të Elezit dhe në lokalite të tjera takuam dhe ushtarë të UÇK-së që kthenin jetën dhe rregullin.
Flamuri shqiptar – flamuri i lirisë valonte në kulmin e ndërtesës 12- katëshe në qendër të qytetit të Kaçanikut, mbi kulmin e shkollës tetëvjeçare ‘Jusuf Gërvalla’ në fshatin Nikaj dhe lokalitete të tjera.
Në vendkalimin kufitar në Bllacë ndërmjet Kosovës dhe Maqednisë sot nuk ka më flamuj serbë, të cilët janë hequr. Në kufi figurojnë marinsat amerikanë”.

Kështu ishte 16 vite më parë…

Dhe, 16 vjet pas 12 qershorit historik 1999, Kosova feston Ditën e Lirisë – Ditën e Paqes, kur NATO nisi marshin shpëtimtar me forcat tokësore, pas ndërhyrjes me aviacion në fushatën ajrore 78 ditëshe.

Në 16 vjetorin e lirisë, Kosova me pavarësinë e shpallur në 17 shkurtin historik 2008 është e njohur nga 109 shtete anëtare të OKB-së dhe drejt të gjitha njohjeve ndërkombëtare…

Ilir Ikonomi- një portret te gazetës austriake per Isa Buletinin, 104 vjet më parë

June 10, 2015 by dgreca

-Gazetarët e huaj e quanin privilegj të bisedonin me Isa Boletinin. Një korrespondent, i cili e kishte takuar Isën në kullën e tij në Boletin, na jep një përshkrim të shkurtër që e gjeta në gazetën e Vjenës, Neue Freie Presse, të 6 prillit 1911. Në atë kohë, malësia e Mbishkodrës ishte përfshirë nga revoltat kundër xhonturqve. Përpara kësaj, revoltat kishin tronditur Kosovën dhe emri i Isa Boletinit përmendej në gazetat e mëdha. Vendosa ta përkthej këtë artikull, sepse korrespondenti e përshkruan Isën thjesht dhe pa ato fjalët e mëdha që lexojmë shpesh për të.
___________
Në kohën e regjimit të Abdyl Hamitit, Isa Boletini jetonte në kullën e tij pranë fshatit Boletin dhe për të arritur atje, duhet të ecje nëpër një shteg fare të ngushtë. Kulla ishte e ndërtuar me gurë të mëdhenj, deri në një metër të gjerë dhe ngrihej mbi një kodër, në këmbën e së cilës rrjedh lumi Ibër. Kanatat e dritareve ishin prej pllakash të trasha hekuri dhe krejt kulla kishte një pikë vëzhgimi, prej nga mund të shihje si në pëllëmbë të dorës vendin rreth e qark. Nga kjo fortesë, Isa Boletini vëzhgonte gjithçka dhe, kur kërcënohej nga ndonjë rrezik, mjaftonte të shtinte një herë me pisqollë në ajër, që shqiptarët të rrëmbenin armët.
Për mendësinë tonë, Isa Boletini mund të konsiderohet si një grabitës ose vrasës, por për shqiptarët ai është njeri me një mision të shenjtë, i cili nuk ka bërë tjetër përveçse detyrën si shqiptar, sepse ka marrë hakun e të vëllait, kunatit dhe disa të afërmve të vrarë.
Isa Boletinit i ndalohej hyrja në Mitrovicë, e megjithatë të paktën dy herë në javë njerëzit kishin rast ta shihnin zotërinë nga Boletini në rrugët e qytetit, hipur mbi kalin e tij arab. Mbante jelekun e shkurtër tipik shqiptar të qendisur me fije ari, ndërsa në brezin e gjerë ngjeshte një pisqollë të madhe me dorezë argjendi. Në qafë varte një martinë, edhe kjo plot me stolisje argjendi. Vazhdimisht rrethohej nga 40-50 burra, që të gjithë të armatosur deri në dhëmbë, disa që ecnin në këmbë e të tjerët mbi kuaj.
Në Mitrovicë turqit kanë një garnizon ushtarak, por askush nuk guxonte ta shqetësonte këtë burrë të respektuar.
Një ditë të bukur, Isa Boletini u bë mik me Sulltan Abdyl Hamitin, i cili i dhuroi një mulli dhe i caktoi një pagë mujore prej 50 lirash. Isa jetoi ca kohë në paqe me rrogën e qeverisë turke, por me rivendosjen e Kushtetutës në vitin 1908, të ardhurat e tij u shterën me shpejtësi, sepse qeveria nuk e paguante më dhe mulliri iu mor.
Mund të kuptohet kësisoj se përse Isa Boletini nuk është shumë miqësor me regjimin e ri turk. Ai nisi një propagandë antiturke dhe u shpall i jashtëligjshëm. Disa batalione turke shkuan për të sulmuar kullën e tij, mirëpo u sprapsën me humbje të rënda. Pas kësaj, kulla u rrafshua me top, por Isa Boletini kishte ikur dhe thuhet se ishte plagosur rëndë. Ai u tërhoq në pronat e veta në Pejë dhe kur filluan revoltat e shqiptarëve doli përsëri në skenë si luftëtar. Pas shtypjes së revoltave, Isa u tërhoq në Mal të Zi, por hyri disa herë në territoret shqiptare për të përgatitur kryengritjen. Të gjitha përpjekjet e turqve për ta dobësuar fuqinë e tij dështuan.
Isa Boletini është 45 vjeç, ka trup të gjatë dhe të derdhur, fytyrë të zbehtë dhe sy të zinj e melankolikë. Kur flet për familjen e tij, që është vrarë thuajse e gjitha për lirinë shqiptare, ai trishtohet dhe bie në mendime. Ka një djalë, të cilin e do shumë dhe e ngushëllon në heshtje.