• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NDAHET NGA JETA KUJTIM ALIJA, SIMBOL I DASHURISË PËR MUZIKËN DHE FËMIJËT

August 27, 2021 by s p

Nga Ramazan Çeka/

Të gjithë e njohën dhe dhe e respektuan dirigjentin, drejtuesin dhe organizatorin e nderuar shkodran, të palodhur dhe energjik të paharruarin Kujtim Alija. Kujtim Alija ishte një prej emrave me një kontribut të madh në muzikën shqiptare. Vjen nga një familje shkodrane intelektualësh, të cilët e donin arsimin dhe artin. Ka mbaruar Institutin e Lartë të Arteve në Tiranë, nën drejtimin e dirigjentit, Artistit të Popullit, Rifat Teqja, mbas shkollës së muzikës “Prenkë Jakova” të Shkodrës. Pas diplomimit ka filluar punën në qytetin e Shkodrës ku ka organizuar dhe drejtuar koncerte e veprimtari të ndryshme artistike si brenda, ashtu edhe jashtë Shqipërisë, me Filarmoninë e Shkodrës, Orkestrën frymore si dhe formacionin e harqeve. Festivali i parë shqiptar i këngës për fëmijë u zhvillua në Shkodër, më 10-11 maj 1963, një vit pas Festivalit të Këngës në Radio. Kjo bëri që ky festival të mbesë deri më sot, si të thuash “Pronë” e këtij qyteti. Ky festival në vite zbuloi dhe u dha rrugën e artit shumë talentëve të cilët më vonë shkëlqyen në skenat shqiptare dhe ato botërore. Në gjithë këto vite dirigjenti, drejtuesi dhe organizatori shkodran Kujtim Alija, pati jo vetëm fatin, por edhe aftësitë të bëhej vazhdues i mjeshtrave, që drejtuan këtë festival, duke e drejtuar atë deri sot, pa munguar dhe pa i ndryshuar klasin asnjëherë, gjë që nuk ishte aq e thjeshtë, duke pasur parasysh së paku ngjarjet e vitit 1991 dhe 1997. Nga ana tjetër, ai i rriti klasin këtij Festivali me zgjerimin e gjeografisë së tij, me pjesëmarrje të krijuesve dhe interpretuesve të vegjël nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi. Në mënyrë të natyrshme, Festivali i Fëmijëve u bë Mbarëkombëtar (në vitin 1993) gjë që i jep një meritë tjetër shumë të rëndësishme z. Kujtim Alija. Kujtim Alija ishtë njeri i palodhur. Ishtë ideatori, organizatori dhe themeluesi i veprimtarisë “Bilbilat e vegjël në Shkodër këndojnë”, veprimtari që konsiderohet si një ndër aktivitetet më të rëndësishme për fëmijë, që aktualisht organizohet për të 26-tin vit me radhë në Shkodër, si një ndër aktivitetet më të arritura të botës fëminore, duke evidentuar nivelin e lartë të pjesëmarrësve. Edicioni ka tërhequr vëmendjen e shikuesve të shumtë, përmes një organizimi model, bashkërealizuar nga Drejtoria Rajonale e Arsimit, me mbështetjen e Bashkisë. Ky aktivitet institucionalizoi kontributin e vet shumë të vlefshëm për zbulimin e trajtimin me profesionalizëm të talentëve të rinj, të cilët kanë shpalosur vlerat e tyre në olimpiada muzikore brenda dhe jashtë Shqipërisë. Ndihmë e tij e pandarë ishte Qendra Kulturore në Shkodër me stafin e vet të apasionuar e të përgatitur. Gjithë rezultatet e tij, z. Alija ia dedikoi njerëzve punëtorë me të cilët punoi vazhdimisht. Kujtim Alija me mbështetjen e Bashkisë së Shkodrës, bëri të mundur rifunksionimin e Bandës muzikore të qytetit, e cila për disa vite me radhë nuk ishte efektive. Pas një pune intensive me këtë trupë, dha me sukses premira që paten një interesim të madh për publikun. Rrjedhojë e kësaj pune të vazhdueshme ishte edhe vlerësimi i merituar i Çmimit të parë në Festivalet Kombëtare të Orkestrave Frymore në Sarandë, për katër herë rrjesht (aq herë sa u organizua) dhe çmimin e parë akorduar nga Presidenti i Republikës Italiane, në “X Festival internazionale BANDE MUSICALI” në tetor 2009 në Giulianova-Itali. Një ndër meritat e rëndësishme të dirigjentit dhe organizatorit Kujtim Alija ishte edhe rikthimi në Shkodër, pas 17 vitesh, i orkestrës sinfonike, shumë e njohur ndër vite për profesionalizmin dhe aktivitetet e saj, jo vetëm në këtë qytet, por në gjithë vendin. Riorganizimi i kësaj orkestre konsiderohet si një ndër evenimentet më të rëndësishme kulturore në Shkodër, me nismën e Departamentit të Kulturës në Bashkinë e Shkodrës nën kujdesin e Lorenc Lukës (kryetar Bashkie). Ajo kishte si qëllim jo vetëm gjallërimin e jetës artistike e kulturore në kryeqendrën e Veriut, por dhe risjelljen e vlerave të harruara. Pas viteve ’90, u angazhua edhe në një plan tjetër, duke udhëhequr evenimente të ndryshme artistiko-fetare. Pas kontributit vullnetar në disa veprimtari fetare, Komuniteti Mysliman i Shqipërisë i besoi atij drejtimin artistik të disa programeve festive që fillojnë në Teatrin “Migjeni”, vazhdojnë në skenat e Maqedonisë dhe bëhen të përvitshme në Tiranë, “Profeti Muhamed a.s. – Krenaria e Njerëzimit”, organizuar në sallën e Pallatit të Kongreseve. Për t’i realizuar këto, Kujtim Alija mblodhi, shkroi, muzikoi partitura të këngëve të ndryshme fetare, të pashkruara, por vetëm të kënduara, ndër të cilat edhe atë të Mevludit Sherif. Ai vazhdoi me pasion punën për pasurimin e këtyre vlerave. Gjatë viteve është angazhuar edhe me punë mësim-dhënëse në Universitetin “Luigj Gurakuqi”, apo në Universitetin e Arteve në Tiranë. Kujtim Alija ishte një figurë karizmatike në Shkodër. Një figurë që e nderoi Shkodrën. Muzikant i kultivuar, dirigjent për ta patur zili, organizator i shkëlqyer. I dekoruar nga Presidenti i Republikës me Urdhrin “NAIM FRASHËRI” i Argjendtë dhe nga Bashkia e Shkodrës me titullin “MIRËNJOHJE E QYTETIT” dhe pas 32 festivaleve, në qershor 2017, me titullin e lartë “Mjeshtër i Madh”. Planet e Kujtimit për të ardhmen ishin aktivitetet artistike, me të cilat ka ndarë jetën, si: Festivali Mbarëkombëtar i Këngës për Fëmijë (që këtë vit realizoi me shumë sukses edicionin e 59-të, kurse z. Alija të 36-tin si drejtor artistik dhe dirigjent). Festivali Mbarëkombëtar i Këngës për Fëmijë, në këtë vit, në Shkodër, erdhi si gjithnjë më i pasur dhe më i arrirë e natyrisht meritat më të mëdha i meriton ai, që ka vite që e udhëheq dhe që jo më kot për këto merita, u laurua me titullin e lartë “Mjeshtër i Madh”. Me modesti e emocion Mjeshtri Kujtim Alija gjithmonë falenderimet më të mëdha ia dedikoi qytetit të tij dhe fëmijëve të mrekullueshëm që e kanë gëzuar dhe e kanë bërë krenar për gjithë jetën. Pushofsh në paqe profesor Kujtimi, luftove deri në fund me armikun e shekullit, duke mos e larguar asnjëherë buzëqeshjen dhe optimizmin. Ngushëllime familjes dhe të gjithë miqve e bashkepunëtorëve të profesorit! Kotributi i tij do mbetet gjithmonë i gjallë dhe i paharruar në kujtesen e seicilit që ka punuar me profesorin, por edhe për të gjithë dashamirësit e artit.

Filed Under: Featured Tagged With: Kujtim Alija, Ramazan Ceka

Shën Nëna Tereze, histori, porosi dhe trashëgimi

August 27, 2021 by s p

Don Lush GJERGJI

Gonxhe Bojaxhiu u lind në Shkup më 26 gusht 1910 nga prindërit shqiptarë katolik Kolë Bojaxhiu dhe Drane lind. Bernaj – Bojaxhiu, me prejardhje nga Prizreni dhe Novosella e Gjakovës. 

Shkollën fillore, katër vitet e para, i kreu pranë famullisë së “Zemrës së Krishtit”, vitet tjera dhe gjimnazin në shkolla shtetërore. Në moshën 18 – vjeçare vendoset për shërbim të plotë Zotit, Kishës, njeriut me jetën rregulltare të “Motrave të Loretos” që vepronin në Kalkutë. Atje bëri studimet universitare histori – gjeografi, dhe për pak kohë punoi i infermiere, pastaj si profesoreshë dhe drejtoreshë e shkollave të mesme në Kalkutë. Në vitin 1946 braktisi rregullin për t’iu kushtuar tërësisht “të varfërve ndër më të varfër”. 

Në vitin 1950 themeloi motrat “Misionaret e Dashurisë”, pastaj “Vëllezërit Misionarët e Dashurisë” (1963), “Bashkëpunëtorët e Nënës Tereze” (1969), “Misionaret e Dashurisë – dega kontemplative” (1976) dhe “Vëllezërit e Fjalës – dega meshtarake” (1977)…

Mori gati të gjitha shpërblimet më të larta kishtare dhe shekullare, edhe atë Nobel për Paqe (1979). Mbarë bota e çmoi dhe nderoi me titullin më të lartë dhe më të ëmbël: Nëna e Dashurisë.

Si në jetë, ashtu edhe në vdekje dhe salikim,  si në lumturim, ashtu edhe në shenjtërim, mblodhi dhe bashkoi mbarë botën, pa asnjë dallim dhe  përjashtim.

U kthye në “Shtëpinë e Atit” apo ndërroi  jetë më 5 shtator 1997. Qe lumturuar nga Papa Shën Gjon Pali II (19 tetor 2003), ndërsa shenjtëruar nga Papa Françesku më 4 shtator 2016.

Në jetën dhe veprën e Nënës Tereze kemi tri faza jetësore që mund t’i dallojmë dhe quajmë edhe me tri emërtime: Gonxhe Bojaxhiu (1910 – 1928), Motra Tereze e Loretos (1929 – 1950) dhe Nëna Tereze – Misionare e Dashurisë (1950 – 1997).

Këto tri periudha jetësore kanë tri qëndrime,orientime dhe përcaktime themelore që përputhën me tri virtytet hyjnore: FEJA, SHPRESA dhe DASHURIA.

Për Nënën Tereze feja ishte kërkim, shpresa veprim, ndërsa dashuria flijim dhe dhurim.

Ajo ka folur pak, por ka vepruar shumë, mbi të gjitha ka dëshmuar fuqinë e fesë dhe frymëzimin e dashurisë, si dy shtylla të forta dhe të pathyeshme për jetë dhe për veprimtari, duke krijuar kulturën e jetës dhe qytetërimin e dashurisë. 

Në këtë libër do t’i gjeni 7 intervista ekskluzive, 5 vizitat e saja në Kosovë: 1970, 1978, 1980, 1982, 1986, 5 faksime apo dorëshkrime origjinale të Nënës tonë të madhe në gjuhën shqipe, mbi të gjitha histori, porosi dhe trashëgimi shpirtërore dhe kulturore, me një fjalë Nëna jonë Tereze dhe Populli ynë Shqiptar, dikur dhe sot, në vazhdimësi dhe trashëgimi.

Fatbardhësia e këtij libri është që së shpejti do të botohet edhe në gjuhën anglishte, gjermanishte, polonishte, rumanishte, frëngjishte, kroatishte dhe sllovenishte…

Thesarin e jetës dhe veprës së Shën Nënë Terezes , së pari për ne Shqiptarë, pastaj për Kishën dhe mbarë njerëzimin, jam munduar ta shënoj dhe ofroj, kështu që edhe ata që nuk e kanë pasur fatin tim që ta njohin dhe të shoqërohen për së afërmi, disa nëpërmjet këtij botimi, të takohen, afrohen dhe bashkohen me Të, për të qenë gjithnjë e më të lirë dhe më të mirë.

Shën Nëna Tereze, lutu për dhe për botën mbarë!

Prishtinë, Ditët Përkujtimore të Nënës Tereze, 5 – vjetori i shenjtërimit.

                                                                                     Don Lush GJERGJI

Filed Under: Featured Tagged With: don Lush Gjergji, Gonxhe Bojaxhiu, Nene Tereza

ECJA DREJT SE DJATHTËS – DËSHMI MORALE DHE MENÇURIE

August 27, 2021 by s p

DUKE SHPËRNDARË E PROMOVUAR LIBRIN E RI

(Shënime udhëtimi)

Thanas L. Gjika

Gjatë muajit maj të këtij viti Shtëpia Botuese JOZEF në Durrës botoi librin tim të ri “Ecja drejt së djathtës – dëshmi morale dhe mençurie” (374 faqe). Krahas postimit të disa kopjeve, që bëri Z. Aurel Kaçulini, pronari i shtëpisë botuese, shkova dhe vetë për ta shpërndarë edhe në disa miq e qytete të Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut, Kosovës dhe Malit të Zi dhe për ta promovuar në Durrës dhe Prishtinë.

Kur u nisa mendova se kjo do të ishte vajtja ime e fundit në atdhe, mirëpo mbas tri javë udhëtimi, kur u ktheva, vendosa që të mos humb asnjë rast për të shkuar në trojet shqiptare sa herë të kem mundësi, sidomos pas botimit të ndonjë libri të ri. 

Më kanë mbetur në mendje mikpritjet e zotërinjve Ali Bega në vilën “BEGA” në plazhin e Durrësit, Spiro e Margarita Bimbli në Korçë, Shpëtim Pollozhani në Strugë, Prof. Salajdin Mehmeti dhe vëllai i tij Muhameti në Tearce të Tetovës, Prof. Isak Shema në Prishtinë, Arbër Berisha në Pejë, etj. Konforti i hoteleve dhe sjellja e qytetëruar e personelit dhe kamarierëve /kamariereve i Hoteleve “Prishtina” në Prishtinë, “Coloseo” dhe “Geg e Tosk” (i Z. Gjon Dukgilaj) në Shkodër dhe “Palata Venezia” në Ulqin (i Z. Gani Resulbegu), i Hotel-Restorantit “Tirona” te Plazh i Durrësit, ishin të nivelit europian. Për nga sistemi rrugor, Kafe-Klube, Hotele, ndërtsa shumkatshe, Restorante dhe paraqitja e sjellja e personave të shërbimit, Shqipërisa është një vend Euro-Atlantik. Njerëzit, sodomos fshatarët, i janë futur punës dhe kudo ku jetojnë shqiptarët në Ballkanin Perëndomor bie në sy lulëzim i bujqësisë dhe i blegtorisë. Kurse nëpër qytete ka nevojë për investime në industri, dhe hapje vende pune, sepse rinia që jeton në qytete nuk pëlqen të punojë në bujqësi e blegtori. 

“Ajo që i mërzit shqiptarët, më thotë Z. Bega gjatë bisedave, është sjellja e korruptuar e zyrtarëve të qeverisë, e gjykatësve dhe e mjekëve. Mos paç të bësh me të tillë njerëz se ta nxijnë jetën. Në plan moral e ligjor Shqipëria është për të qarë hallin”. 

Promovimi në Durrës.

Nën përkujdesjen e Drejtoreshës së Bibliotekës Popullore Durrës, Z-njës Mirela Ylli, u organizua më 10 qershor 2021 në një nga sallat e Pallatit të Kulturës promovimi i librit “Ecja drejt së djathtës – dëshmi morale dhe mençurie”. Morën pjesë krijues, gazetarë dhe qytetarë të ndryshëm, midis të cilëve më kujtohen: Shpendi Topollaj Vaso Papaj, Nikolla Spathari, Doranin Agalliu, Mira Kauri, Mela Moisiu, Abdulla Deliallisi, Arjola Kondakçi, ing. Pasho Beqiri me bashkëshorten Z-njën Merushe, A. Bega, etj. Nga Tirana kishin ardhur studjuesja Emrie Krosi, gazetarja Kozeta Zavalani me bashkëshortin Dr. Gjergjin, studjuesi i fotografisë Qerim Vrioni, shkrimtari Kristaq Nanushi e poeti Qazim D. Shehu. Vlerësimet kryesore i dhanë gazetari e studjuesi Hasan Ulqini, punonjësja e bibliotekes moderatorja Teuta Dhima dhe shkrimtari Shpendi Topollaj.

“Libri i ri i studjuesit Thanas Gjika, tha misdis tjerash Z. Hasan Ulqini, është libri i tij i nëntë. Tërësia e studimeve, analizave, portreteve dhe kujtimeve të tij janë punë me vlera për kohën tonë dhe të ardhmen. Përpjekja kryesore e këtij libri është që të ndihmojë në korrigjimin e shtrembërimeve historike të së kaluarës, si njohja e 15 dëshmorëve të 7 prillit 1939, dënimi i hedhjes poshtë të Marrëveshjes së Mukjes, vlerësimi i arritjeve artistike të krijuesve që vijnë nga jeta e burgjeve dhe internimeve, si Visar Zhiti e Jozef Radi, etj. Ai vlerëson shkrimtarë të suksesshëm si Eglantina Mandia e Kristaq Nanushi, që meritojnë vlerësime më të spikatura për veprat e tyre. Nge lart karakterin e panënshtrueshëm të ish-komunistit Dino Martiko, të poetit Lazgush Poradeci, etj. Përkrah dhe vlerëson evoluimin e shkrimtarit Luan Rama dhe arritjet e tij artistike. Ai ka theksuar nevojën e një politike dhe kulture kombëtare të unifikuar në mbarë trojet shqiptare. Gjuha e shkrimeve të tij është shkencore, e pastër dhe e pasur, gjithnjë e thjeshtë dhe e kuptueshme.

Megjithëse jeton në Amerikën e largët, Thanasi, shoku e miku im që nga koha universitare, zemrën e ka në Shqipëri, jeton atje, por përjeton ngjarjet kryesore të popullit tonë dhe i trajton në shkrime, boton me shpenzimet e veta libra dhe vjen, si pak kush në atdhe për t’i shpërndarë e promovuar, gjë që i jep jetës sonë intelektuale impulse për ecje përpara”.

Punonjësja e Bibliotekës, Z-nja Teuta Dhima, pasi përmendi disa nga shkrimet e librit, theksoi se studjuesi Th. Gjika të tërheq për gamën e gjerë të problemeve që trajton, për realizmin dhe qartësinë e mendimeve, për guximin qytetar dhe dashurinë ndaj popullit tonë.

Shkrimtari Shpendi Topollaj, autor i mbi 50 librave me poezi, tregime, novela, drama, romane dhe artikuj të ndryshëm, pasi vuri në dukje disa nga vlerat e librit, theksoi: “E përgëzoj studjuesin Gjika sepse në shkrimet e këtij libri gjeta pikpamje të njëjta me pikpamjet e mia për vlerësimin e të përndjekurve dhe të së djathtës në shoqërinë dhe politikën shqiptare”.

Në fund m’u dha fjala edhe mua. Pasi falenderova Drejtoreshën e Bibliotekës, Z-njën Mirela Ylli, Z. Aurel Kaçulini dhe moderatoren Z-njën Teuta Dhima, për organizmin e këtij takimi, si dhe pjesëmarrësit e folësit, u tregova dy nga shtytjet kryesore që më nxitën të vijoja studimet në mërgim: “Kur shkova në ShBA me lotarinë Green Card më 1996 nuk dija anglisht, përgatitja ime si studjues i letërsisë dhe i historisë së popullit shqiptar nuk më hynte në punë. U punësova ku munda për të rritur e shkolluar dy fëmijët (13 dhe 18-vjeçarë). Shkova dy vjet në shkollë mbrëmjeje për të mësuar anglishten. Më bënë shumë përshtypje dy thënie autorësh amerikanë: 1- “Puno atje ku ndjehesh më i përgatitur e mund të japësh më shumë” dhe 2- “Më shumë se dashurinë, se pasurinë dhe lavdinë duaje të vërtetë”. I ngula në kokë këto thënie dhe pas punëve për të fituar jetesën, iu futa studimit të jetës së Shën Palit/Pavlit, për të cilin Kisha Katolike dhe ajo Ortodokse Shqiptare pranonin se ky apostull kishte punuar edhe në troje ilire, por nuk kishte studime konkrete për të përcaktuar se ku dhe kur kishte punuar ky apostull dhe a kishte shkruar ndonjë letër në këto troje. Përgatitja ime si historian dhe analist i tekstit letrar më ndihmuan që të arrija të zbuloja një të vërtetë të lënë në hije: Shën Pali/Pavli kishte punuar në disa fshatra e qytete ilire, dhe se në Durrës (Dyrrachium) kishte krijuar bashkësinë e parë të krishtere dhe se këtu kishte shkruar letrën e tij më të rëndësishme drejtuar të krishterëve të panjohur të Romës (letrën “Romakëve 1-15”). Këto arritje u pranuan prej Katedrës së Teologjisë së Atlantic Union College, prej Peshkop PhD Joan Palushit – Mitropolit i Korcës, prej Prof. Akademik Jorgo Bulosh, etj. Por në Shqipëri nuk ka studjues të mirëfilltë të historisë së Krishtërimit dhe kështu studim im ka mbetur pa u përkthyer në anglisht që të mund të bëhet problem i shkencës botërore…”

Moment nga promovimi i librit ne Durres

Një nga  dëgjuesit kërkoi të dinte se çfarë kuptoja unë me të djathtën shqiptare. E sqarova nocionin tim për të djathtën shqiptare: “Me të djathtë shqiptare unë kuptoj njerëz që punojnë për t’u pasuruar në përputhje me ligjet, duke qëndruar larg korrupsionit, njerëz që kanë ndërtuar familje me moral të shëndoshë, njerëz që synojnë krijimin e shtetit kombëtar demokratik. Për mua ajo që përfaqëson Partia Demokratike, nuk është e djathtë e vërtetë, sepse udhëheqja e kësaj partie është palë me udhëheqjen e Partisë Socialiste dhe të Partisë LSI, të cilat së bashku sundojnë Shqipërinë përmes korrupsionit, mungesës së moralit, pa çarë kokën për krijimin e shtetit kombëtar demokratik. Të djathtën e vërtetë e duan shumica e shqiptarëve të ndershëm që nuk kanë lidhje gjaku e interesi me klasën politike. Këta mund të jenë jo vetëm demokratë, por edhe eurosocialistë, ballistë e nacionalistë”… 

Promovimi në Prishtinë

Me nismën e Prof. Dr. Isak Shema dhe mbështetjen e Bibliotekës Kombëtare të Prishtinës më 15 qershor në sallën Amfiteatër të kësaj biblioteke u organizua promovimi i librit tim të ri. Për shkak të Pandemisë në këtë takim erdhën pak studjues, gazetarë, mësues, studentë, etj. Midis tyre më kujtohen poeti Prof. Xhemil Bytyçi, gazetari e analisti Shaqir Foniqi, Ing. Bashkim Bordoniqi, Z-nja Vlona Bordoniqi, Oliver Sedaj, poeti Agim Gjakova, etj. Drejtori dhe Zv.Drejtori i BKK nuk mundën të vinin për shkak të një takimi tjetër.

Fjalën e hapjes e mbajti poeti Agim Gjakova, intelektual që ka qenë shembull i rrallë i qytetatisë shqiptare në kohën e diktaturave komuniste në Jugosllavi e Shqipëri. Midis tjerash Z. Gjakova tha se e kishte njohur autorin e librit në Tiranë që në vititet studentore dhe më vonë. Ai dallohej për prirjet e tij liberale. Pasi më falenderoi për vajtjen në Prishtinë për të promovuar librin e ri, ia dha fjalën Profesorit Isak Shema.

Prof. Shema përmendi me hollësi shkrimet e përmblodhur në këtë libër si portrete, ku vlerësohet jeta dhe vepra e krijuesve të talentuar Jozef Radi e Luan Rama; jeta heroike të ish-komunistit Dino Martiko dhe e bashkëshortes së tij Sofia, minoritare greke nga Pogoni; analiza për vepra letrare të Visar Zhitit, të Eglantina Mandisë e Kristaq Nanushit; vlerësime për librin “Në strofullën e djallit” të veprimtarit të shquar politik Shpëtim Pollozhani i Maqedonisë së Veriut dhe për antologjinë “Pena të arta franceeze për shqiptarët – 1332-2007” të studjuesit Fotaq Andrea, libër madhor ku spikat ideja se Shqipëria gjatë shekujve ka qenë për vizitorët dhe miqtë francezë vend i heronjve dhe i njerëzve të bukur e të talentuar. 

Pastaj u ndal në artikujt analitikë kushtuar nevojës së katarsës kombëtare, që lidhet me dënimin e krimeve të diktaturës komuniste; artikullin ku vlerësohen dy ideologjitë – nacionalizmi borgjez dhe komunizmi. Vijoi me kujtime për personalitete të ndryshme të letërsisë si Lasgush Poradeci, të shkencës si Prof. Kristo Frashëri, të arsimit për disa pedagogë të gjimnazit, etj. Theksoi se ka vlera ideore dhe njohëse dhe letërkëmbimi i këtij studjuesi me disa personalitete të letërsisë e gazetarisë shqiptare si Visar Zhiti, Prof. Sami Repishti, Lek Pervizi, Jozef Radi, Frank Gj. Shkrelit, Ismail Kadare dhe Ilir Demalia. 

Pjesa vijuese e librit përmbledh vlerësime të gazetarëve dhe analistëve Frank Gj. Shkrelit e Astrit Lulushit, dhe të studjuesve Ilia Karanxha e Fotaq Andrea për librin tim të mëparshëm “Një letërsi kombëtare një atdhe i vetëm” Botimet KUMI Tiranë 2018 (459 faqe). Këtë paraqitje, Prof. Isak Shema e mbylli duke përmendur dhe kronikën e shkruar prej mësuesit Muhamet Memeti për promovimin e librit “Një letërsi kombëtare…” që u organizua në Universitetin Shtetëror të Tetovës “Fadil Sulejmani” më 3 nëntor 2018 me pedagogët dhe studentët e këtij universiteti. 

Si konkluzione Prof. Shema theksoi: “Puna studimore e Prof. Thanas Gjikës, ka karakter shumdimensional. Ajo përfshin tema studimi që nga antikiteti, Rilindja dhe deri në ditët tona. Ky libër i tij, ashtu si dhe librat e tjerë të tij, me lëndën e gjerë e të shumllojshme që trajton, me guximin qytetar që e përshkon, përbën një pasuri me vlera të shumanshme, si nga tematika, problematika, llojet letrare, studimore e publicistike”.

Më tej m’u dha fjala, për të përshëndetur pjesëmarrësit. Pas falenderimeve të rastit, vura në dukje se gjatë vizitave të mia në Kosovë dhe në Maqedoninë e Veriut, kam parë nga afër një përparim ekonomik dhe qytetar kudo ku kam ndalur gjatë viteve 2006-2021. Shqiptarët ndjehen më të sigurtë edhe pse politikat e Serbisë dhe MV përpiqen të ndalojë përparimin e shtetit të Kosovës dhe të drejtat e shqiptarëve në MV. Pastaj ma këkoi zemra të vija në dukje vlerat e veprimtarit të shquar në fushën e politikës e të letërsisë, poetit Agim Gjakova, që nuk u mburr kurrë për vuajtjet e tij nën regjimet diktatoriale të J.B. Titos dhe E. Hoxhës, por që me jetën dhe veprën e tij letrare na ka dhënë shembullin e një qytetari me ndërgjegje të lartë. E mbylla bisdën me fjlaët: “Ai ka luajtur rolin e Ambasadorit të Kosovës në Shqipëri, kurse bashkëshortja e tij Z-nja Naime, bashkë me simotrën e saj Zyma Barisha, kanë luajtur rolin e Konsullit të Kosovës,  kur Kosova nuk ishte ende shtet i pavarur. Prandaj mendoj se Qeveia e mençur e Z. Kurti do të gjejë rast ta vlerësojë si e meriton me titullin e lartë “Nder i Kombit” poetin e talentuar dhe luftëtarin Agim Gjakova.  

Prof. I.Shema, mesuse V. Bordoniqi, autori i librit dhe poeti A. Gjakova.

Në mbyllje fala disa kopje të librit, kurse me Prof. I. Shema, poetin A. Gjakova, O. Sedaj, poetin Xhemil Bytyçi dhe dy gazetarë dhashë një drekë në përkujtim të mikut tim Prof. Sadri Fetiu, i cili ishte ndarë nga jeta prej Covidit-19 pak javë më parë. 

Mbas këtij takimi shkova në Pejë, ku vura një tufë me lule te varri i Masueses Zyma Berisha, bujta te familja e Z. Arbër A. Berisha dhe të nesërmen kalova në Shqipëri, ku pata rast të bashkohem me grupin e rotarianëve të qytetit të Korçës, për të bërë një vizitë në qytetin e Shkodrës dhe në Ulqin të Malit të Zi, ku përjetova emocione po aq të fuqishme…   

Filed Under: Featured Tagged With: ECJA DREJT SE DJATHTËS, Mesuese V. Bordoniqi, Prof. I. Shema, Thanas L.Gjika

NË DITËLINDJEN E SHËN NËNË TEREZËS AKADEMI SOLEMNE NË KATEDRALEN E PRISHTINËS

August 26, 2021 by s p

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul JASHARI/

PRISHTINË, 26 Gusht 2021/ Në ditëlindjen e Shën Nënë Terezës, që sivjet koincidon me 5 vjetorin e shenjtërimit të saj nga Papa Françesku, Dioqeza Prizren-Prishtinë, organizon Akademi Solemne, në mbrëmjen e ditës së sotme – 26 Gusht 2021, në Katedralen Shën Nënë Tereza në Prishtinë. Sipas programit, në akademinë që hapet nga Imzot Dodë Gjergji, Ipeshkëv i Dioqezës Prizren-Prishtinë, flet edhe Vjosa Osmani, Presidente e Republikës së Kosovës. Pjesë e akademisë janë edhe pika muzikore dhe promovimi i dy librave: Libri i përkthyer në italisht i Don Lush Gjergjit “Conversazioni con Madre Teresa”, botues Velar & Edizioni Dotrinari – viti 2021, dhe libri i Don Fatmir Koliqit “Kulturë e krishterë. I. Dromca identitare”, botuese Drita – viti 2021.

Me rastin e 111 vjetorit të lindjes dhe në vigjilje të 5-vjetorit të shenjtërimit të Nënës Terezë, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti vendosi lule të freskëta pranë shtatores së saj në sheshin që mban emrin e saj, dhe me ç’rast mbajti një fjalë rasti. Para të pranishmëve, në fjalën e tij, Kryeministri Kurti tha se “Nënë Tereza arriti që ta kapërcejë pragun e tokës shqiptare dhe shkojë në botë të huaj, duke bartur me vete sistemin e vlerave të edukatës së familjes shqiptare, vlera këto që dukshëm dallonin nga sistemi i vlerave të tjerëve dhe që së shpejti u bënë si udhërrëfyes për të tjerët”. Ai shtoi se sot përkulemi pranë shenjtores sonë Nënë Terezës, e cila “me veprat e saj nuk mbushi boshllëk, por e ngriti kombin tonë, jo kur ai mungonte, por kur ai e meritonte”. Çdo vit, Instituti i trashëgimisë shpirtërore e kulturore të shqiptarëve në Shkup, organizon aktivitetet të ndryshme me rastin e ditëlindjes dhe shenjtërimin e Nënës Terezë. Këtë vit, ndryshe nga e kaluara, nga 26 Gushti deri 5 Shtator, në Shkup dhe Prishtinë do të mbahet manifestimi kulturore “Drita e Gonxhës”, gjatë së cilës do të zhvillohen aktivitete të ndryshme në nder të jetës dhe veprës së Nënë Terezës. Shqiptarja Gonxhe Bojaxhiu, e lindur në 26 Gusht të vitit 1910 në Shkup, u bë Motra Tereze e Loretos (1929); Nënë Tereza – “Misionare e Dashurisë” (1950); Nobelistja e Paqes (1979), e Lumja Nënë Tereza (2003); Shën Nënë Tereza (2016). Në 10 Dhjetor 1979, sipas raportimit në atë kohë të gazetës tradiconale të Kosovës Rilindja, Nëna Terezë pasi kishte pranuar Çmimin Nobël për Paqe në Oslo ka deklaruar: “Përsa i përket prejardhjes, unë jam shqiptare, indiane përkah nënshtetësia, motër murgeshë katolike, përkah thirrja, që i përkas tërë botës…” Biografi i Nënë Terezës, Don Lush Gjergji, ka shkruar: “Kush ishte Gonxhe Bojaxhiu? Bija e Kolë Bojaxhiut, me prejardhje nga Prizreni, dhe Drane lindur Bernaj – Bojaxhiu, nga Novosella e Gjakovës, por edhe më tepër bija e krishterimit tonë dymijëvjeçar, e traditës, kulturës dhe martirizimit të popullit shqiptar….Kush ishin prindërit e saj? Kolë Bojaxhiu (1872-1919) ishte tregtar i njohur, ndërtimtar, muzikant, poliglot, patriot i shquar, por mbi të gjitha bamirës dhe babë i shumë të varfërve të Shkupit dhe të rrethinës. Angazhimin e tij për drejtësi dhe barazi e pagoi edhe me jetë, si duket qe helmuar në Beograd, sepse i mbronte të drejtat themelore të njerëzve të pambrojtur, sidomos të shqiptarëve. Drane Bojaxhiu (1889-1972) ishte grua e mirë, shtëpiake e kujdesshme, nënë e zellshme dhe shumë e përshpirtshme, shpirt dhe zemër për çdo nevojtar, edukatorja e parë e Gonxhe Bojaxhiut. Familja Bojaxhiu pati edhe dy fëmijë të tjerë: Lazër Bojaxhiu (1905-1981) dhe Age Bojaxhiu (1908-1973)”. “Unë jam prej Prizreni, prindërit e mi kanë lindur në Prizren”, kujtonte fjalët e Nënë Terezes, Don Shan Zefi, Kancelar i Ipeshkvisë së Kosovës, nga takimi i parë në vitin 1975, në një bisedë ekskluzive që kam zhvilluar në 100 vjetorin e lindjes së Nënë Terezës, në Qershor 2010 “Isha në gjimnazin klasik në Suboticë (qytet në Krahinën e Vojvodinës në federatën e atëhershme jugosllave), ku ishim rreth 40 seminaristë kosovarë… Kur i tham se jemi nga Kosova, Nëna Tereze menjëherë u shpreh shqip, duke treguar se është nga Prizreni. Me një emocion të jashtëzakoshëm filloi të flasë shqip me ne shqiptarët…”, tregonte Zefi. Ai tregonte se me Nënën Tereze është takuar edhe në Shkup, në vitin 1986. “Thoshte edhe atje se ishte e lindur në Shkup, se kishte prindërit nga Kosova”. Po ashtu, Zefi tregonte se me Nënën Terezë ka pasur 3-4 takime edhe në Romë. “Edhe recitonte, lutej në shqip. ‘Punën e pendimit’ e thoshte shqip gjithmonë…”, shprehej Zefi, derisa bisedonim në Selinë e re të Ipeshkvisë së Kosovës dhe në Katedralën në ndërtim në Prishtinë… Gurthemeli i Katedrales Nënë Tereza në Prishtinë është vënë në 26 Gusht 2005, për nder të 95 vjetorit të lindjes së Nënës Terezë, nga Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova, Ipeshkvi i Ipeshkvisë së Kosovës Imzot Mark Sopi dhe Kardinali i Uashingtonit Teodor Mekkerik.“Sot është një ditë e madhe për kryeqytetin dhe për gjithë Kosovën, sepse po e bekojmë gurin e themelit të një tempulli të shenjtë, që i kushtohet Nënës së dashur shqiptaro-kosovare dhe Nënës së Njerëzimit – të lumturës Nëna Tereze – asaj që lartësoi nderin e Kosovës dhe të shqiptarëve në gjithë planetin duke i afirmuar vlerat tona dhe duke ndihmuar gjithë njerëzimin”, shprehej gjatë ceremonisë Presidenti Rugova.“Papa Gjon Pali i Dytë e ka përkrahur personalisht ndërtimin e kësaj katedraleje”, theksonte Presidenti Rugova.Katedralja Nëna Terezë në Prishtinë nisi të ndërtohej ndërkohë që ishte festuar 6 vjetori i Kosovës së lirë nga qershori 1999. Në 2005-tën shënohej dhe 600 vjetori i lindjes së kryeheroit kombëtar shqiptar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu.Në Prishtinë, në festën e gurthemelit të Katedrales nga Federata Pan-Shqiptare e Amerikës VATRA ishin Agim Rexhaj tani President Nderi dhe Marjan Cubi tani anëtar i Kryesisë dhe arkatar, të cilët së bashku ishin edhe në 13 Gusht 2021 kur në sallën e Katedralës Shën Nënë Tereza u shfaq dokumentari “Marjan Cubi – urëlidhës mes Kosovës dhe Amerikës, me regji të Ilir Buçpapajt, gazetarit të njohur të Radio Televizionit Shqiptar. Kërë verë dokumentari erdhi në Prishtinë nga Nju Jorku, ku më parë është shfaqur të dielën e 13 Qershorit 2021 në Qendrën Kulturore “Nënë Tereza” pranë Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës”…Edhe në ceremoninë festive të shfaqjes së dokumentarit në kryeqytetin e Kosovës u theksua me shumë mirënohje se shqiptarët nga Amerika – Këshilli i Fondacionit për ndërtimin e Katedralës Nënë Tereza në Prishtinë, me kryetar Marjan Cubin, në Nju Jork dhe rrethinë kanë kontribuar për mëse 9 vite me 2 milionë dollarë, që janë mbledhur dhe janë dorëzuar. FJALA E PLOTË E KRYEMINISTRIT TË KOSOVËS ALBIN KURTI TE SHTATORJA E NËNËS TEREZË NË PRISHTINË I nderuar Dom Lush Gjergji,I nderuar z. Skënder Asani, drejtor i Institutit të trashëgimisë shpirtërore e kulturore të shqiptarëve në Shkup,Të nderuar ministra znj. Rozeta Hajdari e z. Hajrulla Çeku,Miq shkupjanë, z. Emin Azemi, z. Mehmet Prishtina, z. Anton Nikë Berisha,Të nderuar të pranishëm,Nënë Tereza, ky është emri botëror i Gonxhe Bojaxhiut. Po t’i rikthehemi historisë sonë, të hapërdarë nëpër fakte të historisë zyrtare të kombeve të tjerë, ne do të shquajmë emra shqiptarësh, papë e vezirë, perandorë e strategë, shkencëtarë e guvernatorë, poetë e kompozitorë. Duket pra sikur shqiptarët individualisht kërkojnë kauza përtej territorit të caktuar nga lindja për territore të caktuar nga ndonjë e vërtetë më e lartë. Jam këtu para mbartësve të kësaj nisme, dhe organizata juaj e ka në emrin e vet edhe shpirtëroren edhe kulturoren, pra edhe mistiken edhe konkreten. Sot ky institut po nderon Nënë Terezën. Nënë Tereza, ja një emër që zbulon në treva të largëta mjerimin që mund të gjendet në trevat tona, ende sot. Me sytë e kthjellët të mëshirës, kjo grua, kjo zonjë dalloi të njëjtën vulë të trishtimit mbi shtrirjet e globit. Aq sa e shtriu mëshirën, për aq e meritoi çmimin botëror të paqes. Nënë Tereza arriti që ta kapërcejë pragun e tokës shqiptare dhe shkoi në botë të huaj, duke bartur me vete sistemin e vlerave të edukatës së familjes shqiptare, vlera këto, që dukshëm dallonin nga sistemi i vlerave të tjerëve. Pikërisht këto vlera të tjera, të tjerët i dalluan, si vlera që ata nuk i kishin, e që së shpejti u bënë si udhërrëfyes për të tjerët.Ajo ishte një nga nënat shqiptare, e cila me mirësi dhe bujari, duke sakrifikuar edhe veten u ndihmoi atyre që kishin nevojë: fëmijëve që vuanin nga uria, të kërbulëve që u duhej përkujdesja, duke u shëruar plagët e tyre në kushte të pamundura. Ajo frymëzoi me qindra, pastaj me mijëra e mandej miliona njerëz, dhe ua ktheu dinjitetin e atyre që mbase mendonin që edhe Zoti i kishte harruar. Shpesh herë kam menduar se sa nëna shqiptare nuk e kishin atë fat, siç e kishte ajo kur kapërceu pragun e derës së atdheut, për të shpaluar vlerat e veta, dhe sa fatbardhë jemi ne si shqiptarë, pjesëtarë të edukatës nënëtereziane që shkojmë rrugës së saj. Ajo me lutje na përcjellë edhe sot, në rrugëtimin tonë si komb, aspak të lehtë, por një udhërrëfim ky, që jep shpresë dhe dritë.Duket sikur ne i kemi në gjirin tonë të gjitha format e besimit më të thellë, dhe sikur presim t’i shpallim universalisht prej trupave tanë individualë. Gonxhja lindi shqiptare.Gonxhe Bojaxhiu lindi këtu, në këto treva, mes njerëzve dhe kohëve tona. Me atë trup të thjeshtë e të brishtë, por me atë thellësi shpirtërore ku ka vend aq shumë, sa njerëzorja të gjejë shprehjen e saj më të thekshme të besimit. Gonxhe Bojaxhiu u bë Nënë Tereza. Kur shpirtërorja e kthen një trup njeriu në bartësin e mirësisë pa kufij, atëherë e quajnë të shenjtë. Ata që janë të autorizuar të shpërndajnë tituj të tillë, e emërtuan e shenjta Nënë Terezë. Përmes kësaj zonje, përmes kësaj Nëne, dëshmia na vjen për lartësinë e shpirtit që në mundësitë tona e kemi të gjithë. Ajo është një shembull, ajo është e shenjta e mirësisë që njeriu, cilado qoftë treva e thjeshtë e origjinës së tij, mund ta shpërndajë nëpër rruzull. Diku para dhjetë vitesh, ndoshta pianisti më i madh në botë, Çikolini, tek e ndjente se do ta linte këtë jetë, u shfaq në qytetin e lashtë shqiptar të Shkodrës, në teatrin e famshëm të këtij qyteti shqiptar dhe dha një koncert. Para se të hapte koncertin, çuditërisht pa kërkuar asnjë pagesë, iu drejtua publikut më të vogël të jetës së tij: “Nuk mund të ndahesha nga kjo botë pa luajtur në piano për një prej vatrave të Nënë Terezës”. Ai e ndjente se po luante për njerëzit e saj. Në kohët që vijnë, le ta ndjejmë se ne do të shpërndajmë mirësi mes nesh, se do të ndajmë besim mes nesh, se do të vendosim besim mes nesh. Vetëm kështu, kohët që do të vijnë do të jenë të shenjtëruara. Sot po përkulem pranë shenjtores sonë Nënë Terezës, e cila me veprat e saj nuk mbushi boshllëk, por e ngriti kombin tonë, jo kur ai mungonte por kur ai e meritonte.

Filed Under: Featured Tagged With: Albin Kurti, Behlul Jashari, Nene Tereza, Prishtine

Një bust dinjitoz për Charles Telford Erickson: Amerikanin që i kushtoi jetën Shqipërisë

August 26, 2021 by s p

“26 GUSHTI ËSHTË  DITA E LINDJES TIME

Gjëja që kam vlerësuar më shumë në jetë  ka qenë dhe është: MIRËNJOHJA. Pikërisht në shenjë MIRËNJOHJE sivjet arritëm të organizonim punën për vendosjen e bustit të amerikanit Charles Telford Erickson përpara Shkollës Profesionale që mban emrin e tij, në Golem të Kavajës.

E gëzofshin brezat!

Nga  Mal BERISHA

https://27.al/wp-content/uploads/2021/08/s.PNG.jpg

SI U NJOHA ME CHARLES TELFORD ERICKSON?

Nga  Mal BERISHA

Në vitin 1999, në përvjetorin e 90–të, të daljes në dritë të gazetës DIELLI, pata nderin të mbaja një kumtesë përpara anëtarëve të  Federatës Pan–Shqiptare të  Amerikës VATRA,  në New York. Tema ishte e lidhur me kontributin e disa amerikanëve shumë të shquar ndaj çështjes shqiptare. Ndër ata emra kisha veçuar edhe atë të Dr. Charles Telford Erickson. Vepra e tij ishte aq e madhe, aq e larmishme dhe aq e dobishme sa më rrëmbeu pas vetes në një punë kërkimore dhe studimore shumë vjeçare. Ky emër i madh, i harruar qëllimshëm nga diktatura komuniste deri në atë kohë, ishte zhdukur pa lënë asnjë gjurmë. Vepra e tij amerikane, më e dukshmja që jetonte mbi token shqiptare, ishte Shkolla Bujqësore në Golem të Kavajës, të cilën ai e ngriti me shumë mundime dhe e inaguroi më datën 20 Shtator të vitit 1925.

https://27.al/wp-content/uploads/2021/08/d-453x335.jpg
https://27.al/wp-content/uploads/2021/08/dd-448x335.jpg

Në rrjedhë të viteve, asaj i ishte ndërruar emri, i ishte zhdukur historia dhe ishte lënë në një harresë vrastare për mëse pesë dekada.

I tërhequr me pasion rreth jetës së këtij njeriu, iu vura një punë të palodhur e cila u përmbyll me botimin e librit në tre volume: “Charles Telford Erickson – Për Shqipërinë dhe në Shqipëri”.

Libri u përurua me datën 5 Nëntor 2012, në nderim të 100- vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Në inagurim mori pjesë Ambasadori Amerikan Alexander Arvizu dhe të gjitha autoritetet shqiptare të kohës.

Për ta bërë sa më të njohur veprën e këtij njeriu u angazhova në një seri promovimesh me audienca nga më të ndryshmet, përgjithësisht heterogjene dhe në salla shumë prestigjioze, brenda dhe jashtë (vendit)–Shqipërise, si në Londër, Gjenevë, Vjenë, New York, Prishtinë…

Degradimi dhe shkatërrimi i objekteve shkollore të

ndërtuara nga amerikanët në  Golem

https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M3.png

Në verën e vitit 2020, edhe pse në kushte pandemie vendosa ta vizitoja për të disatën herë shkollën që mban emrin e tij në Golem. Aty pashë se ishte ngritur një shkollë e re moderne, me financat programit evropian të integrimit IPA. Pashë gjithashtu që konvikti i Erickson–it po rrënohej e bashkë me të trashëgimia amerikane. Për mendimin tim kjo po ndodhte krejt pa arësye.

Thjesht ishte gjetur një sebep:

Tërmeti.

Ndërtesës i kishin shembur çatinë. Muret ishin aq solide sa nuk kishte tërmet që mund t’i rrënonte por ndërtuesit “donin punë”…!

E ngrita zërin sa munda, në gazeta, në television, por askush nga ata që i marrin ato vendime, nuk më dëgjoi. Vizitova edhe Kinemanë e Shkollës, e cila ishte lënë në degradim të qëllimishëm për të gjetur më vonë një shkak për ta rrënuar edhe atë dhe për t’i bërë dikujt favorin e radhës për ndërtim e ndonjë hoteli…!

Kështu pra, po zhdukej dhe po zhduket i pari objekt historik i pranisë amerikane në truallin shqiptar.

Pas vizitës në shkollë, bëra një donacion me një numër të konsiderueshëm librash që kishin të bënin me biografinë e shkollës dhe të themeluesit.

Duke parë prirjen që ekziston për fshirjen nga faqja e dheut e të tëra objekteve historike në vendin tonë, vendosa të bëja gjithçka që të mundja për ta përjetësuar veprën e atij amerikani:

Përjetësimi i veprës së Charles Telford Erickson–it

në një bust prej bronxi

https://27.al/wp-content/uploads/2021/08/c-188x335.jpg
https://27.al/wp-content/uploads/2021/08/cc-218x335.jpg

E bisedova këtë çështje me autoritetet lokale të Kavajës të cilët shfaqën gatishmërinë për ngritjen e bustit të themeluesit të asaj shkolle.

Pasi u sigurova, e takova mikun tim, skulptorin e njohur, Kreshnik Xhiku, me të cilin kishim ngritur edhe bustet e Skënderbeut në Londër dhe në Munxhufuni – Itali. Duke shfrytëzuar galerinë aq të pasur të fotografive që disponoja, skulptori arriti të modelonte në allçi një bust të Erickson–it i cili kishte të tëra tiparet e tij, të theksuara në një portret intelektuali, diplomati, dijetari, njeriu të urtë e misionari me zemër të butë e vepra të mëdha. Kreshniku e punoj atë vepër me shumë dashuri, bazuar në të dhënat biografike që e lidhnin atë me Shqipërinë, me shkollën dhe me jetën shqiptare.

Në jakën e majtë të xhaketës ai skaliti medalionin e bukur që Erickson e kishte marrë nga mbreti Zog, si “Kalorës i Urdhërit të Skënderbeut” dhe që e mbajti me vete deri sa vdiq. Ajo medalje sot gjëndet në murin e Kishës Shqiptare të Shën Gjergjit, në Boston.

Pas kësaj na duhej që busti të derdhej në bronx. Kështu ndodhi. U gjet edhe fonderia. Me një veprim shumë bujar na ndihmoi nipi i vetë heroit të bustit, babai i të cilit kishte jetuar katër vjet në Tiranë dhe Elbasan (1908-1912), Paul Erickson Jr., nga shteti Oregon, në ShBA ku ai jeton. Ai e kishte vizituar shkollën në vitin 2012, kur ajo mori emrin e gjyshit të tij. Bashke me të ishte edhe motra, Mary Morris dhe djali i tezez, Donald, i biri i Grace Johnson – Erickson, e cila kishte jetuar në Elbasan foshnjërinë e saj.

https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M5-800x458.png

Paul Erickson Jr., nipi u Ch.T. Erickson i cili ndihmoi financiarisht për ngritjen e bustit. Foto: Studio Calgano Media, Oregon

Fondi i siguruar prej tyre dhe të afërmve të tyre, bëri që busti të realizohej si një vepër e denjë artistike, e skalitur bukur e me mjeshtri, e derdhur në një masë solide metali dhe i vendosur në piedestalin prej mermeri të zgjedhur e shumë cilësor.

Busti i Charles Telford Erickson – it sot qëndron krenar përpara asaj shkolle. Nxënësit e sotëm dhe shumë breza të mëparshëm, nga ata që jetojnë, ose fëmijët e tyre tanimë, kanë një vend ku të shfaqin nderimin e tyre për themeluesin e shkollës, të vendosin një tufë me lule dhe të ndjehen krenarë për atë shkollë. Ata janë krenarë pasi janë edukuar ose edukohen në të parën shkollë amerikane në Shqipëri dhe të vetmen e cila nuk e ka ndërprerë veprimtarinë e saj që prej 96 vjetësh, pavarësisht rrebesheve të historisë, pavarësisht ndërrimit të rregjimeve dhe pushteteve dhe emrave të vetë shkollës.

Ngritja e bustit të Charles Telford Erickson–it, është një vepër që nderon jo vetëm themeluesin e asaj shkolle por edhe tërë ata amerikanë që dhanë mësim aty, tërë ata mësues dhe nxënës që dhanë mësim dhe morën mësim aty. Po ashtu nderon ata që kontribuan për ndërtimin e asaj shkolle midis të cilëve gjënden emra njerëzish nga më të thjeshtët deri tek një emër i madh i Historisë së Amerikës:

Herbert Hoover– Presidenti i 31– të i ShBA– së.

Ai dhuroi në fondin fillestar të shkollës 10.000 dollarë nga llogaria e vet personale, në kushte anonimiteti.

Uroj që kjo shkollë të ketë jetëgjatësinë e metalit në të cilin është derdhur busti si dhe të ketë edhe vëmendjen e Ambasadës së sotme Amerikane siç e pati kur ajo u themelua në vitet ’20 – ’30 të shekullit të kaluar.

Kjo gjë nuk do të bëhej dot pa mjeshtrinë e skulptorit Kreshnik Xhiku dhe kontributin e nipërve dhe mbesave të vetë Erickson – it, emrat e të cilëve janë të skalitur në faqen anësore të piedestalit.

Jam shumë i lumtur, që ne të gjithë së bashku ia arritëm që atë bust ta ketë në oborr Shkolla Profesionale “Charles Telford Erickson” në Golem të Kavajës.

MAL BERISHA

https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M8.jpg

Me skulptorin Kreshnik Xhiku ne studio tek busti i realizuar ne allci.

https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M6.jpg
https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M7-800x450.jpg
https://malberisha.com/wp-content/uploads/2021/08/M9.jpg

Lista e kontributorëve në realizmin e bustit të Ch.T. Erickson

Filed Under: Featured Tagged With: Amerikanin që i kushtoi jetën Shqipërisë, Charles Telford Erickson building in Golem, Mal Berisha

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 89
  • 90
  • 91
  • 92
  • 93
  • …
  • 900
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT