Hashim Thaçi: “Serbia po armatos serbët e veriut”

January 25, 2017 by dgreca

Serbia: Ajo kërcënon me destabilizimin e Kosovës. Dialogu: Duhet të përfundojë me njohjen e Kosovës. Skenari i Krimesë në veri… janë vetëm disa nga temat, për të cilat flet presidenti Hashim Thaçi me Deutsche Wellen.

Deutsche Welle: Zoti president, cilat janë pritjet tuaja nga kjo fazë e dialogut dhe cilat janë temat që do të shqyrtoni?

Hashim Thaçi: Nuk është specifikuar për këtë takim ndonjë temë e veçantë, por unë do të kërkojë nga zonja Mogherini që të jetë e qartë dhe e saktë në raport me Beogradin. Beogradit duhet t’i bëhet presion i fuqishëm që të mos cënojë edhe më tutje sovranitetin dhe integritetin territorial të Kosovës. Beogradi duke parë heshtjen e Brukselin, po inspirohet edhe më shumë në planet e tij për aneksimin e pjesës veriore të Kosovës dhe bashkangjitjen e saj me Serbinë. Diçka e tillë nuk do të ndodhë, sepse Kosova do t’i përgjigjet me fuqinë e saj kushtetuese dhe ligjore çdo pretendimi për agresion të Serbisë.

DW: Ju keni thënë se nga kjo fazë e dialogut nuk pritet shumë. Pse?

Thaçi: Unë dua që të ndodhë një marrëveshje e madhe politike, që do të çonte deri tek normalizimi i raporteve Kosovë – Serbi, si shtete dhe të ndodhë procesi i pajtimit shqiptaro – serb. Por në të njëjtën kohë ne si Kosovë duhet të jemi të përgatitur që t‘i përgjigjemi planeve ogurzeza të Serbisë, për aneksimin dhe ndarjen e Kosovës. Beogradi është bërë sërish epiqendër e destabilizimit të Ballkanit Perëndimor, me pretendimin për krijimin e Serbisë së Madhe. Mendoj se është momenti që BE të tregojë zotësi, sepse Serbia nuk mund të jetë pjesë e familjes evropiane dhe të sillet me idetë, mendimet dhe pretendimet e Sllobodan Millosheviqit.

DW: Cilat tema duhet të trajtohen në këtë fazë të dialogut, sepse marrëveshjet e arritura deri tani nuk janë realizuar?

Thaçi: Marrëveshja e arritur në prill të vitit 2013 ka qenë një marrëveshje e paqës. Shumica e marrëveshjeve janë realizuar, por tani është momenti që ky proces të avancohet në nivelin më të lartë dhe të përmbyllet procesi i normalizimit të marrëdhënieve mes shteteve tona.

DW: Mendoni se ka ardhur koha e trajtimit të njohjes së Kosovës si shtet nga Serbia, apo kanë mbetur edhe gjëra të tjera që kanë prioritet?

Thaçi: Nuk kemi çfarë të bisedojmë për gjëra të tjera. Jemi dy vende sovrane dhe për gjërat tona të brendshme nuk do të bisedojmë me Serbinë në asnjë rrethanë. Nuk do të lejojmë që Serbia të manipulojë dhe viktimizojë serbët e Kosovës për qëllime të veta politike apo ekspansioniste. Ata janë qytetarë tanë. Por unë mbetem ithtar i dialogut dhe bashnkëpunimit, me qëllim që këto shtete të jenë pjesë e NATO-s dhe BE-së. Pa fqinjësi dhe bashkëpunim të mirë mbi bazat e vlerave demokratike nuk mund të ketë anëtarësi në këto organizma.

DW: Kohët e fundit është kërkuar shumë ndërprerja e dialogut me Serbinë, sepse nuk ka dhënë rezultatet e duhura. Kjo është thënë në veçanti në kuadër të debatit pas arrestimit të Ramush Haradinaj. Do të trajtohet edhe çështja e fletëarresteve në këtë dialog?

Thaçi: Askush nuk duhet të pres që unë të ndikojë tek Begoradi për fletëarreste, sepse edhe unë vetë jam në fletëarrestet e Serbisë, jam ndaluar sikur dhe shumë komandantë dhe bashkëluftëtarë të mi. Këtë autoritet e ka vetëm BE-ja, e cila duhet të jetë e prerë në kërkesat që Serbia të ndërpresë provokimet ndaj Kosovës dhe të ndërpresë agjendën për destabilizimin e Kosovës. Ndaj BE-ja duhet të jetë më e fokusuar në kërkesat që Beogradi të heqë ato fletëarreste, sepse janë nga periudha e Sllobodan Millosheviqit dhe janë nga koha kur Serbia ka kryer gjenocid në Kosovë. Por e përsëris, Serbia e ka humbur luftën në Kosovë, e ka humbur betejën në negociata dhe sot Kosova është shtet i pavarur dhe sovran. Tani Serbia pretendon që ta prezantojë Kosovën para botës si një shtet i dështuar. Kosova është shtet i konsoliduar, storje suksesi dhe Serbia do ta humbë edhe këtë betejë.

DW: Kohët e fundit në Kosovë kanë ndodhur disa gjëra jo të këndshme, siç ishte muri në Mitrovicë, treni laraman, arrestimi i Haradinajt… Ka pasur madje edhe spekulime për konflikte të armatosura. Sa realist është ky skenar?

Thaçi: Të gjitha këto incidente janë të njëpasnjëshme dhe të lidhura mes vete, të provokuara direkt nga Beogradi – muri, arrestimet dhe treni. Muri është çështje e Kosovës dhe Kosova duhet ta heqë në tërësi këtë muri. Nuk guxon të ekzistojë një mur i këtillë në Mitrovicë dhe këtë çështje nuk do ta diskutojmë fare me Beogradin. Sa i përket trenit ai ishte me motive të qarta provokuese për Kosovën dhe i inspiruar me modelin rus, por vendosmëria e Kosovës bëri që ai tren të mos i afrohet kufirit te Republikës së Kosovës. Ndryshe, sikur të afrohej, nuk mund të them se nuk do të fillonte ndonjë konflikt i armatosur. Kosova ka qenë e gatshme t’i përgjigjet në mënyrë shtetërore këtij provokimi. Ne kemi informacione se në tren ka pasur armatim dhe njerëz paramilitarë me qëllim që të futen në Kosovë dhe destabilizojnë Kosovën. Njëkohësisht e njohim edhe planin serb për ndarjen e Kosovës, por e dimë po ashtu se Serbia po i armatos serbët në veri.

DW: Keni ju dëshmi konkrete për këto pohime, për armatimin e serbëve të Kosovës, sepse një gjë e tillë është shumë e rrezikshme dhe vërtetë mund të çojë deri te konfliktet?

Thaçi: Definitivisht, Serbia është duke përdorur modelin rus në Ukrainë. Po dërgon civilë, por edhe njerëz me uniforma në veri dhe është duke armatosur serbët me armë dore, por edhe me armë të tjera, në mënyrë që të jenë të përgatitur për t‘u mbrojtur nga kinse sulmet shqiptare. Por unë i ftoj serbët që të mos bien pre e politikës nacionaliste të Beogradit, të një politike, e cila i ka shkaktuar dhimbje të mëdha serbëve edhe më parë. Në vend të thirrjeve të Serbisë për luftë, unë serbëve të Kosovës ju bëj thirrje për paqë dhe dialog. Në vend të thirrjeve për ndarje etnike dhe territoriale, unë ju bëj thirrje për integrime në NATO dhe BE.

DW: Këto ditë edhe nga intelektualë të njohur në Kosovë janë dëgjuar propozime për ndarjen e Kosovës. Ekziston ky skenar si mundësi?

Thaçi: Jo, ne jemi kundër ndarjeve, sepse ndarjet janë vetëm hyrje në koncepte të rrezikshme që mund të përfshijnë tërë Ballkanin Perëndimor. Kosova angazhohet për ruajtjen e sovranitetit dhe integritetit të saj territorial.

DW: Heqja e murit ka qenë e parashikuar për datën 20 janar, por kjo nuk ka ndodhur. Kur do ta hiqni murin në Mitrovicë dhe a keni frikë se atje mund të ketë konflikte?

Thaçi: Muri duhet të hiqet, është dashur të hiqet dje, por duhet të hiqet sa më parë që është e mundur, sepse nesër mund të jetë vonë.

DW: Kur do të krijohet Asociacioni i komunave me shumicë serbe, sepse këtë obligim e keni marrë Ju në Bruksel?

Thaçi: Kosova i ka marrë obligimet e veta dhe kjo është pika e parë në marrëveshjen e arritur në vitin 2013. Asociacioni është e drejtë kushtetuese dhe ligjore, për të cilin e ka dhënë mendimin edhe Gjykata Kushtetuese. Me rëndësi për ne është të respektojmë ligjet dhe Kushtetutën. Ky asociacion nuk do të ketë fare mandat legjislativ dhe ekzekutiv, por do të mundësojë bashkëpunimin e komunave, sikur që mundëson edhe asociacioni i komunave me shumicë shqiptare.

DW: Kur do të themelohet ky asociacion, sepse kjo marrëveshje është kundërshtuar shumë në parlament dhe në rrugë?

Thaçi: Ne shtetin nuk mund ta ndërtojmë vetëm me hapa elektoral apo politikë ditore. Ne shtetin do ta konsolidojmë vetëm duke marrë vendime madhore në interes të vendit dhe qytetarëve të Kosovës, pa dallim etnike për një Kosovë demokratike dhe multietnike. Asociacioni i komunave me shumicë serbe nuk e rrezikon Kosovën. Përkundrazi formimi e rrezikon agjendën e Serbisë dhe futjen e serbëve të Kosovës në agjendat e Beogradit.

DW: Çfarë prisni nga BE dhe Gjermania për zgjidhjen e këtyre tendosjeve në Ballkan, sepse tendosje ka jo vetëm në Kosovë, por edhe në Bosnje, Maqedoni dhe vende të tjera?

Thaçi: BE nuk është duke treguar lidership dhe vision në raport me Ballkanin Perëndimor. Brukseli është duke u vonuar dhe këtë hapësirë po e shfrytëzojnë elementet antievropianë. Ndërsa Gjermania ka luajtur një rol të jashtëzakonshëm pozitiv, konkret dhe vizionar. Mendoj se BE duhet të ketë një politikë kohezive përballë sfidave në Ballkan. Pikërisht kjo vonesë e BE ka krijuar pakënaqësi dhe e ka ngritur tonin nacionalist në Beograd, ndërsa ne duhet t’i përgjigjemi atij si vend i pavarur dhe sovran. BE duhet përfundimisht të fillojë të trajtojë Kosovën si vend sovran.

DW: Zoti president, si do të ndikojë marrja e postit të presidentit të SHBA nga Donal Trump, sepse ka zëra që thonë se ai do të tërheqë trupat nga Ballkani dhe këtë rajon do ta lë nën influencën ruse?

Thaçi: Unë pak ditë më parë kam qenë në Uashington dhe kam biseduar me senatorë, kongresmenë dhe miq të Kosovës. Kam biseduar edhe me njerëz nga administrata e presidentit Trump. Një gjë mund të konfirmoj dhe të sigurojë qytetarët e Kosovës: SHBA punon si një sistem dhe mbi bazën e vlerave. Neve na kanë konfirmuar se SHBA do të vazhdojë të ketë vëmendjen tek Ballkani dhe Kosova. Dhe në asnjë mënyrë, gjithë ai investim i viteve të fundit nuk do të vihet në pyetje. Përkundrazi, do të kemi një pragmatizëm të qartë sa i përket ruajtjes së paqëe, stabilitetit dhe fuqizimit të frymës euroatlantike në Ballkanin Perëndimor, ku Kosova do ta ketë një theks të veçantë.

DW: Do të thotë ky është një premtim dhe jo supozim? Keni ju premtime nga administrate ameikane se nuk do të tërhiqen trupat nga Ballkani dhe Kosova?

Thaçi: Unë kam besim të plotë dhe kam pasur diskutime serioze ku është thënë se SHBA do të vazhdojë interesimin e fuqishëm për Kosovën dhe Ballkanin Perëndimor dhe nuk do të lejohet hapësira, të cilën e ka lejuar BE për elementë antievropianë në këtë rajon.

DW: Sa e fuqishme është influence ruse aktualisht në veri të Kosovës, sepse ditët e fundit ka pasur informacione madje edhe për kapjen e spiunëve rusë atje?

Thaçi: Serbia është duke shfrytëzuar stilin, metodat dhe format ruse sikur në Ukrainë. Dhe atje janë futur edhe rusë, të cilët janë duke bashkëpunuar ngushtë me Beogradin dhe janë duke përgatitur njësi paramilitare, ende pa uniforma, por të armatosur me armë moderne të dorës. Kjo po bëhet direkt nga autoritetet e Beogradit. Unë e kam ngritur këtë shqetësim edhe në BE dhe heshtja e tyre është shqetësuese. Një vonim i tillë ka ndodhur dikur edhe në Bosnje në vitet 90-të, një heshtje e tillë ka ndodhur edhe në Kroaci dhe Kosovë dhe i kemi parë pasojat. Ndaj BE duhet të kujtojë sjelljet e Beogradit nga kohërat e mëparshme, të cilat nuk dallojnë nga ato të sotmet.

DW: Këto informacione janë nga shërbimet e Kosovës apo dhe shërbime të tjera?

Thaçi: Këto janë informacione të sakta, të vërtetuara dhe të konfirmuara. Këto informaicone i kanë edhe autoritetet evropiane në Kosovë. Ndërsa përveç uniformës së NATO-s në Kosovë, ne çdo uniform tjetër do ta konsiderojmë si pushtuese dhe armiqësore dhe do ta marrë përgjigjen kushtetuese dhe ligjore dhe me forcën e shtetit.

DW: Zoti president, homogu juaj serb, Tomisllav Nikoliq ka paralajmëruar se në rast vrasjeje të ndonjë serbi, do të dërgojë ushtrinë në Kosovë. Keni frikë nga konfliktet ushtarake?

Thaçi: Presidenti Nikoliq ka ardhur në Kosovë edhe në vitin 1999, por ka ikur me bisht nën shalë. Çdo ardhje e trupave serbe në Kosovë do të përfundojë siç ka përfunduar edhe ushtria dhe policia e Sllbodoan Millosheviqit. Në asnjë mënyrë nuk do të lejojmë cënimin e sovranitetit të Kosovës.

DW: Zoti president, prej fillimit të këtij viti ka nisur punën edhe Gjykata Speciale. Do t’i përgjigjeni ju kërkesave për bashkëpunim me këtë Gjykatë?

Thaçi: Qëndrimi i shtetit të Kosovës është i qartë: Ne nuk kemi asgjë për të fshehur. Këtë barrë të rëndë Kosova duhet ta largojë nga vetvetja dhe duhet të bashkëpunojë edhe me këtë insitucion. Politika duhet të largohet nga ky proces dhe duhet t’i hapë rrugë drejtësisë.

DW: Mendoni se të gjithë do t’i përgjigjen këtij bashkëpunimi, sepse në opinion spekulohet se edhe Ju jeni në listën e të akuzuarve të mundshëm?

Thaçi: Unë mendoj se ka qenë vendim i drejtë për shtetin që të krijohet kjo Gjykatë, ndonëse i kuptoj ata që e kundërshtojnë. Ky proces nuk duhët të individualizohet, sepse është përgjegjësi shtetërore e çdo qytetari të Kosovës që të jetë i përgjegjshëm për sfdidat që na presin. Por ne duhet t’i besojmë drejtësisë. Ne kemi përvojën e bashkëpunimit me Tribunalin e Hagës dhe me gjykatat në Kosovë. UÇK ka bërë luftë të drejtë dhe e ka çliruar Kosovën.

DW: Si njeri që keni qenë në të gjitha proceset e dy dekadave të fundit, mendoni se vërtetë ka pasur trafikim organesh gjatë luftës?

Thaçi: Në asnjë rrethanë nuk mund të them që ka ndodhur një gjë të tillë, por nuk mund të them se nuk ka pasur keqpërdorime të uniformës së UÇK. Dua të them se në ditën e parë pas luftës në Prizren ka pasur vetëm rreth 400-500 ushtarë. Ndërsa vetëm tri ditë pas çlirimit të Kosvës kanë arritur rreth 5000 persona me uniforma nga Shqipëria. Kështu që ka pasur sjellje të pa pranueshme dhe të pa pëlqyeshme, aspak etike për normat e procesit demokratik.

INTERVISTA- Thaçi: Çështja e Kosovës, politikë zyrtare e SHBA

January 12, 2017 by dgreca

Zëri i Amerikës: Zoti President, ju ndodheni në Washington në prag të ndërrimit të administratave. Cili është synimi i kësaj vizite?

Hashim Thaçi: Unë ndjehem tepër mirë që fillimin e këtij viti, të punës time si president e kam nisur në Uashington, ku kam ardhur fillimisht për të falenderuar administratën Obama, zëvendës-presidentin Joe Biden për mbështetjen e fuqishme që i kanë dhënë Republikës së Kosovës, paqes dhe stabilitetit në Kosovë dhe rajon. Në të njëjtën kohë, kam informuar për progresin që kemi shënuar në Kosovë, por edhe për të vazhduar me hapa të mëtutjeshëm me administratën e re të presidentit Trump. Në të gjitha takimet që kam zhvilluar, edhe me senatorë, kongresmenë, të të dyja kampeve politike, republikanë dhe demokratë, me njerëz të instituteve të ndryshme, është një konkludim se Kosova ka ecur shumë mirë, Kosova duhet të vazhdojë në rrugën e vet të drejtë, të integrimeve euro-atlantike, të reformave demokratike qoftë në politikë dhe ekonomi, apo në legjislacion, në luftën kundër korrupsionit, krimit të organizuar, në luftën kundër fondamentalizmit islamik dhe terrorizmit, në zhvillimin ekonomik, në krijimin e vendeve të punës. Edhe një herë i jam shumë mirënjohës administratës së presidentit Obama dhe nënpresidentit Biden me të cilin diskutuam dje gjatë për zhvillimet në Kosovë, për hapat tonë të mëtutjeshëm, për progresin e arritur, por edhe për sfidat që mund të kemi në të ardhmen, kështu që mund të them lirisht se Uashingtoni do të vazhdojë të ruajë vëmendjen tek zhvillimet në Kosovë me një vëmendje dhe mbështetje të fuqishme.

Zëri i Amerikës: Ndryshimet në Washington pritet të jenë të mëdha, si në çdo ndryshim administrate, aq më tepër që kjo vjen pas 8 vjetësh të qëndrimit në pushtet të demokratëve dhe të fitores së zgjedhjeve nga zoti Trump, që pakush e kishte parashikuar. Cila është pritshmëria juaj për administratën e re në lidhje me Kosovën? A jeni takuar këto ditë me zyrtarë të ekipit të politikës së jashtme të zotit Trump?

Hashim Thaçi: Është fat që çështja e Kosovës nuk ka qënë e lidhur vetëm me një kamp politik në Uashington por ka qënë një politikë zyrtare e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, një mbështetje e dy kampeve politike edhe republikan edhe demokrat sepse në kohën e presidentit Clinton ne kemi fituar lirinë dhe jemi çliruar dhe në kohën e presidentit Bush kemi fituar pavarësinë ndërsa në kohën e presidentit Obama jemi konsoliduar si shtet. Unë pres që edhe administrata e re e presidentit të ri Trump të mbështesë Kosovën. Këto ditë kam patur kënaqësinë që të vë kontaktet e para me njerëzit e ri që mund të jenë në Departamentin e Shtetit, gjithashtu edhe në Departamentin e Mbrojtjes por edhe në departamentet e sigurisë që do të merren drejtpërdrejt me çështjet e Evropës, gjithashtu të Kosovës dhe të Ballkanit perendimor. Nuk mund të them se do të ketë vëmendje sikurse ka qenë më herët dhe është mirë pasi Kosova nuk është ndonjë vend i krizës, por jam i bindur se Shtetet e Bashkuara të Amerikës, administrata e re e presidentit Trump do ta mbështesin Kosovën në rrugën e saj për themelimin e ushtrisë së Kosovës, për futjen në partneritetin për paqe, dhe prespektivë të sigurtë për Nato. Kosova ka qënë, është dhe do të mbetet partneri më i besueshëm dhe falenderues i përjetshëm i Shteteve të Bashkuara të Amerikës për këtë mbështetje. Kështu që shoh edhe tek njerëzit e administratës së re vullnet dhe gatishmëri, por edhe vendosmëri që kauza e Kosovës të lëvizë në binarët e drejtë, në vlerat euro-atlantike.

Zëri i Amerikës: Zoti president, ju erdhët në Shtetet e Bashkuara, ndërsa në Kosovë ka filluar një krizë e re pas arrestimit të ish kryeministrit Ramush Haradinaj nga autoritetet franceze bazuar në një urdhër-arresti të qeverisë së Serbisë. Çfarë ndikimi do të ketë ky zhvillim për marrëdhëniet e Kosovës me Serbinë dhe procesin e normalizimit të këtyre marrëdhënieve?

Hashim Thaçi: Besoj se ky akt arbitrar i ndalimit të zotit Haradinaj dhe ndalimet e mëhershme të miat, të zotit Nehat Thaçi, të kryeministrit Çeku dhe të luftëtarëve e komandantëve të tjerë të Ushtrisë së Kosovës paraqesin një akt ofendues për dinjitetin e shtetit tonë dhe për qytetarët tanë. Është një veprim i politikës së vjetër të Serbisë sikur në kohën e Sllobodan Milosheviçit. Serbia, pasi humbi betejat në luftën me Kosovën, pasi humbi betejën për të penguar pavarësinë e Kosovës, tani me çdo kusht përpiqet për t’i paraqitur si të kriminalizuar liderët politikë të Kosovës. Edhe kjo tendencë do të dështojë, prandaj lirimi me kusht i zotit Haradinaj më së pari është një veprim i mirë që ka ndodhur, në anën tjetër është i pamjaftueshëm dhe do të duhej që pa asnjë kusht të lirohej dhe të kthehej në shtëpinë e vet dhe në axhendën e tij politike. Në të njëjtën kohë vetë Bashkimi Evropian do të duhej të ishte shumë më i qartë në raport me Serbinë që gjërat të tilla të mos lejohet të bëjë, sepse po ato programe që kanë të bëjnë me Bashkimin Evropian e kanë luftuar regjimin e Sllobodan Milosheviçit dhe vetë liderët e atyre vendeve të Bashkimit Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë qënë akuzuar me akuza të njëjta nga regjimi i Sllobodan Milosheviçit, duke filluar nga presidenti Clinton, presidenti Jacque Shirac gjithashtu ministri i Jashtëm (Joshka) Fisher, Tony Blair. Të gjithë ata njerëz që kanë qënë në krye të përgjegjësive shtetërore, qoftë në SHBA, qoftë në vendet e Bashkimit Evropian apo në Nato, kanë qenë akuzuar me akuza të tilla fallco apo të rreme nga ana e regjimit të Milosheviçit dhe të vazhduar nga qeveritë aktuale. Prandaj është një veprim kriminal i shtetit të Serbisë.

Zëri i Amerikës: A mendoni se gjatë viteve të kaluara, kur keni qenë ju në qeveri ose qeveria e tanishme duhet të kishte bërë më shumë në bisedimet me Beogradin që të ishte zgjidhur, të ishte kaluar çështja e urdhër-arresteve të Serbisë, të cilat janë të vjetra, kanë disa vite që janë në fuqi por nuk janë zgjidhur?

Hashim Thaçi: Kosova nuk e ka atë mundësi që ta bindë Serbinë për heqjen e këtyre fletë-arresteve, për arsye se, duhet të sqaroj, që të gjithë ne ish-liderët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës jemi në atë listë. Ndërsa ata që janë mbartës të institucioneve e fitojnë një lloj imuniteti nga vendet evropiane ku lëvizin, por nuk hiqen nga lista, por vetëm është një ngrirje e atyre fletë-arresteve. Unë kur kam qenë në opozitë, vetë jam ndaluar në Budapest dhe e ndiej edhe gjendjen e zotit Haradinaj, edhe bashkëluftëtarëve të tjerë, kur u ndodhin gjëra të tilla, por Bashkimi Evropian duhet të jetë i qartë, i saktë dhe i vendosur në presionin e drejtpërdrejtë ndaj Serbisë. Serbia nuk mund të lëvizë drejt Bashkimit Evropian me qasjen e mentalitetit të Sllobodan Millosheviçit, prandaj këtu faji kryesor për këtë ndalim është mospresioni i Bashkimit Evropian ndaj Serbisë.

Institucionet e Kosovës kanë qenë të gjitha të mobilizuara dhe kanë kryer obligimin e vet kushtetues dhe ligjor ndaj këtyre çështjeve për aq sa kanë mundësi dhe kanë fuqinë e vet. Unë këtë çështje e kam ngritur edhe në Uashington dhe kam telefonuar përsëri edhe në Bruksel. Ne do ta diskutojmë edhe në ditët e ardhshme që njëherë e përgjithithmonë kjo çështje të mbyllet plotësisht. Është plotësisht e padrejtë dhe në të njëjtën kohë është qasje që e lëndon përpjekjen për normalizimin e marrëdhënieve dhe pajtimin Kosovë-Serbi.

Zëri i Amerikës: Një çështje tjetër që ka shkaktuar krizë politike në Kosovë ka qënë marrëveshja me Malin e Zi që nuk po ratifikohet dot nga parlamenti. A ka rrugëdalje për këtë çështje?

Hashim Thaçi: Kjo është një kauzë elektorale e panevojshme që është ngritur. Çështja e demarkacionit është përmbyllur njëherë. Është marrëveshje e drejtë, e saktë, e konfirmuar prej ekspertëve vendorë dhe atyre ndërkombëtarë.

Zëri i Amerikës: Po përse nuk po ratifikohet?

Hashim Thaçi: Ajo ështç e konfirmuar edhe prej hartave të Natos, prej ekspertëve të Natos, e vlerësuar prej presidentit Obama dhe vetë Shteteve të Bashkuara. Mendoj se mentaliteti lokal i ndikimit në votim në parlamentin e Kosovës i ka sjellë dëm shtetit të Kosovës në procesin e liberalizimit të vizave dhe prespektivës së sigurtë evropiane. Kjo çështje nuk është e hapur mes Kosovës dhe Malit të Zi, është çështje e brendshme në parlamentin e Kosovës që padrejtësisht po i mban peng qytetarët e Kosovës me mosvotimin.

Zëri i Amerikës: Meqë është çështjae e brendshme e parlamentit të Kosovës, e politikanëve në Kosovë, a mendoni se ajo mund të bëhet shkak për zgjedhje të parakohshme?

Hashim Thaçi: Unë si president i vendit jam në kontakt të vazhdueshëm me liderët politikë. Nuk shoh ndonjë kërkesë që është ofruar për zgjedhje të parakohshme. Janë dy mundësi për të shkuar në zgjedhje të parakohshme. E para nëse kjo maxhorancë humb fuqinë e vet në parlamentin e Kosovës. E dyta janë marrëveshjet mes liderëve politikë. Nuk po shoh as njërën e as tjetrën të ndodhë, prandaj do të respektoj ligjet e vendit dhe do t’u jap mbështetje institucioneve në punën e tyre që e bëjnë sot dhe në të ardhmen.

Zëri i Amerikës: Pak më parë ju përmendët se një nga përparësi ose një nga sfidat me të cilat ndeshet Kosova është lufta kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ka patur shumë vërejtje dhe një ndër to është se po futet një kulturë pandëshkueshmërie, pra nuk po ndëshkohen krerët, organizatorët e këtyre akteve të kësaj natyre. Përse nuk po luftohet më seriozisht krimi dhe korrupsioni?

Hashim Thaçi: Definitivisht, Kosova ka pas sukses në luftë kundër korrupsionit. Është vlerësuar edhe nga Bashkimi Evropian dhe prej 95 kritereve që BE-ja i ka vënë Kosovës për liberalizimin e vizave ne i kemi plotësuar 94 prej tyre edhe në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Natyrisht kjo luftë nuk përmbyllet me veprime të shkëputura por është një proces që duhet të vazhdojë dhe duhet të jemi të vendosur. Nuk ka vend në rajonin e Ballkanit perendimor që ka goditur në nivele më të larta korrupsionin dhe krimin e organizuar sesa Kosova, qoftë në nivel të zëvendës-kryeministrave, të ministrave, të kryetarëve të komunave, të drejtorëve të agjencive të ndryshme, që kanë qënë edhe në procese të hetuesisë, edhe të ngritjes së akt-akuzave edhe në procese gjyqësore. Që në ditët e para të ardhjes sime si president ka filluar reforma në sistemin e drejtësisë që është në fazën përfundumtare dhe unë dua të besoj që atë vakum ligjor që është vërtetur që ekziston, apo të hapësirave që janë vërtetur që duhet të plotësohen me ekspertizë ligjore më të fuqishme, do të kalojë në parlamentin e Kosovës. Kosova, edhe pse ka kodin penal më të mirë në rajon, të konsultuar me Komisionin Evropian gjithashtu edhe me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, do të bëjë hapa të tjerë përpara në luftë edhe kundër korrupsionit edhe krimit të organizuar, edhe trafiqeve por në të njëjtën kohë e theksoj edhe në luftë të vendosur kundër fondamentalizmit islamik dhe terrorizmit. Kosova do të vazhdojë të mbetet kampion në rajon në luftë kundër të keqes.(Interviste: Arben Xhixho-Zeri i Amerikes)

INTERVISTA- Haradinaj: Ndalimi im është lojë politike e Beogradit

January 12, 2017 by dgreca

Nga Ilir IKONOMI/Një gjykatë e apelit në Francë liroi me kusht ish kryeministrin e Kosovës, Ramush Haradinaj, por tha se ai duhet të qëndrojë në Francë deri në shqyrtimin kërkesës së Serbisë për ekstradimin e tij. Beogradi e akuzon zotin Haradinaj për krime lufte, ndonëse ai është shpallur dy herë u pafajshëm për akuza të tilla në Gjykatën Ndërkombëtare në Hagë. Arrestimi i zotit Haradinaj një javë më parë në bazë të një urdhër arresti serb nxiti reagime në shkallë të gjerë në Kosovë ku kërkohet lirimi i menjëhershëm i tij. Pak pas vendimit të gjykatës në Francë zoti Hardinaj në një intervistë me Zërin e Amerikës tha se krejt procesi kundër tij është një lojë politike e Serbisë.

Zëri i Amerikës: Zoti Haradinaj, në mediet serbe është njoftuar se prokuroria serbe për krime lufte ka ofruar prova të reja kundër jush. A jeni i njohur me këto prova nëse prokuroria serbe vërtetë i ka paraqitur ato?

Ramush Haradinaj: Proceset gjyqësore lidhur me rastin tim në Tribunalin e Hagës, kanë filuar në vitin 2005. Aktakuza e mbramë e amendamentuar ka hyrë në fuqi në vitin 2011. Do të thotë, që nga 1999 deri në vitin 2011, po të kishte pasur prova çfarëdo qoftë, Serbia apo kushdo qoftë, kanë qenë të mundshme të shqyrtohen. Nuk kanë lënë asnjë provë, asnjë informatë, jo vetëm Serbia, por askush tjetër lidhur me mua pa e prezantuar në gjykatë. Të gjitha ato prova të shqyrtuara kanë rezultuar me vendimin e gjykatës, shpallje të pafajshëm. Kjo është tani vetëm një lojë politike e Beogradit. Lojë politike, që për fat të keq e përkrahu edhe Franca.

Zëri i Amerikës: Zoti Haradinaj, çfarë pritet të ndodhë tani? Cili do të jetë hapi tjetër?

Ramush Haradinaj: Unë jam i liruar nga mbajtja në arrest. Por, duhet të qëndroj në Francë deri në përmbylljen e procedurave dhe deri në një vendim të gjykatës lidhur me këtë çështje. Këtu duhet të theksojë se e gjithë kjo është një cirk, e thashë edhe në gjykatë, një cirk ligjor, nuk ka të bëjë me ligjin, është krejtësisht politike dhe është krejtësisht abuzim ligjor. Meqenëse, aktakuza nga Serbia daton në vitin 2004 dhe proceset gjyqësore për mua kanë filluar në vitin 2005 dhe deri në vitin 2011 kanë vazhduar, do të thotë unë jam shpallur i pafajshëm në nëntor të vitit 2012. Pra, ardhja me këto shkresa të tilla, është abuzim dhe ndalimi im në bazë të urdhër arrestit të vitit 2004, është abuzim. Gjermania e ka hedhur poshtë, Austria e ka hedhur poshtë, Zvicra e ka hedhur poshtë, ndërsa është e habitshme qasja e autoriteteve franceze ndaj kësaj kërkese të Serbisë.

Zëri i Amerikës: A jeni i shqetësuar për mundësinë që të ekstradoheni në Serbi?

Ramush Haradinaj: Kjo nuk ndodhë. Nuk ka si të ndodhë. Unë jam i Kosovës. Serbia nuk ka juridiksion mbi mua as mbi Kosovën. Përgjigjen ja kemi dhënë me luftë Serbisë në vitin 1999, pra zotit (Slobodan) Millosheviç, regjimit të tij. Në atë kohë, zoti (Ivica) Daçiç ka qenë një shërbëtor i zotit Millosheviç, po ashtu (Aleksandër) Vuçiç, shërbëtor i zotit (Vojislav) Sheshel. Nëse ata nuk ndërrojnë qasje, nuk po e ndihmojnë paqen në Ballkan, por, po e destabilizojnë Ballkanin me këto lojëra të tyre politike që janë krejtësisht të padrejta.

Zëri i Amerikës: Zoti Haradinaj, nga pikëpamja procedurale, a ka qenë procesi profesional sa duhet, apo ka vonesa që ju mund t’ju duken të qëllimshme?

Ramush Haradinaj: S’ka asgjë profesionale në këtë rast, sepse burimi i këtij rasti është krejtësisht politik. Një gjykatë në Angli ka hedhur poshtë një kërkesë të tillë duke e quajtur abuzim nga Serbia dhe duke i quajtur këto aktakuza politike. Vende respektabile, po ashtu anëtare të INTERPOL-it e të EUROPOL-it si Gjermania, Austria e Zvicra, i kanë hedhur poshtë, Franca po abuzon me mua dhe me situatën me mua.

Zëri i Amerikës: Atëherë si e gjykoni ju rolin e Francës në arrestimin tuaj, një vend që e ka mbështetur pavarësinë e Kosovës dhe që në të kaluarën nuk ka ngritur ndonjë problem të veçantë lidhur me akuzat që qenë bërë ndaj jush?

Ramush Haradinaj: Shikoni. Franca është themeluese e Tribunalit të Hagës për ish Jugosllavinë. Ka pasur gjyqtarë, prokuror, hetues. Franca është pjesë e gjithë mekanizmave ndërkombëtar në Kosovë. Të gjithë këta e dinë se Serbia nuk ka juridiksion mbi Kosovën nga 99-ta sepse juridiksioni ka kaluar tek OKB-ja me Rezolutën 1244 dhe nga 2008-ta jemi shtet i pavarur dhe Serbia s’ka asnjë juridiksion mbi shtetasit e Kosovës. Shtuar kësaj edhe faktin se jam në posedim të pasaportës diplomatike të Republikës së Kosovës si kryeministër.

Zëri i Amerikës: Zoti Haradinaj, a mendoni se protestat e shqiptarëve kundër arrestimit tuaj mund të çojnë në përplasje serioze mes Kosovës dhe Serbisë?

Ramush Haradinaj: Shiqoni. Shqiptarët kanë treguar se janë popull i mirë. Janë popull i drejtë e i dashur edhe liridashës, por nuk lejojnë të padrejta. Mobilizimi i shqiptarëve ngado që janë, më ka bërë të ndjehem aq krenar saqë vërtetë besoj se e drejta është për shqiptarët dhe kanë perspektivë. Kjo është një lojë e ultë. Kushdo që ka marrë pjesë në këtë lojë të ultë, filluar nga Beogradi e të tjerët, kanë me dalë të turpëruar në këtë lojë.( ZERI I AMERIKES)

Çështja Haradinaj: Serbia do të paraqesë akuza të reja

January 8, 2017 by dgreca

Ish-prokurori i Gjykatës Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi, Geoffrey Nice: Çështja Haradinaj është politike – Serbia do të paraqesë akuza të reja/

*Nice tha se pret që Haradinaj të lirohet shpejt “marrë parasysh të gjitha rreziqet dhe njëkohësisht edhe objektivat që bashkësia ndërkombëtare dëshiron t’i arrijë”.

Ish-kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, u ndalua të mërkurën, në aeroportin e Bazelit nga autoritetet franceze, ndërkohë që një Gjykatë në Francë vendosi ta mbajë në paraburgim deri në paraqitjen e kërkesës së Serbisë për ekstradim. Nice tha se pret që Haradinaj të lirohet shpejt “marrë parasysh të gjitha rreziqet dhe njëkohësisht edhe objektivat që bashkësia ndërkombëtare dëshiron t’i arrijë”.

Radio Evropa e Lirë: Zoti Nice, ish-kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, është arrestuar në Francë mbi bazën e një urdhër-arresti të Serbisë. Zoti Haradinaj është liruar nga Gjykata Ndërkombëtare në Hagë për akuzat për krime lufte. A janë vendimet e Gjykatës Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi obligative për të gjitha shtetet?

Geoffrey Nice: Jo domosdo. Por, shumica e shteteve, mendoj unë, nëse gjejnë se dikush ka qenë i gjykuar në mënyrë të drejtë dhe është i liruar nga akuzat e njëjta, me të cilat mund të përballet në një shtet të caktuar, do ta marrin parasysh atë lirim. Problemi këtu dhe pothuaj gjasat më të mëdha këtu janë se akuzat që Serbia do t’i paraqesë kundër Haradinajt, do të jenë të ndryshme nga ato, me të cilat ai është përballur në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi (ICTY). Ato mund të paraqiten ose të argumentohet se janë një lloj shtese, por jam shumë i sigurt se Serbia do të provojë që të paraqesë gjëra të tjera ose thelbësisht gjëra të tjera nga ato, me të cilat është përballur ai në Hagë. Nëse kështu ndodh, atëherë do të jetë shumë më e vështirë për Haradinajn që të thotë se nuk mund të gjykohet në Serbi. Pavarësisht nga të gjithë këta faktorë, unë s’kam dyshim se Kosova do të bëjë presion mbi Francën që ta lirojë atë ose mbrojtja e Haradinajt do të kundërshtojë ekstradimin nëse Franca nis një proces zyrtar të ekstradimit.

Radio Evropa e Lirë: Por, në çfarë rrethanash një gjykatë nacionale mund të rihapë akuzat ndaj zotit Haradinaj, që është liruar nga Gjykata e Hagës?

Geoffrey Nice: Nuk flitet për hapjen e rastit. Do të jetë, mendoj unë, një përgjigje ndaj kërkesës së Serbisë për ekstradim. Mund ta kem gabim, por unë kështu e kuptoj. Prandaj, nëse shikoni akuzat dhe nëse ato janë të njëjtat me ato që kanë çuar në lirim, unë mendoj se për ligjin francez kjo do të jetë një pengesë që ai të ekstradohet në Serbi. Ka mbase edhe shumë arsye të tjera se pse një proces i ekstradimit, bazuar në ligj, mund të bllokohet nga Haradinaj dhe mbase edhe vetë Kosova në emër të tij. Jam i sigurt se ka shumë hapa për të kaluar, por unë supozoj dhe nuk mund të jem shumë i sigurt përtej kësaj, se bashkësia ndërkombëtare do të bëjë presion të madh mbi Francën, në njërën ose mënyrën tjetër, që t’ia mundësojë Haradinajt të lirohet. Nëse ai nuk lirohet dhe nëse ai vazhdon të mbahet në paraburgim në pritje të procedurave të ekstradimit në Serbi dhe mbase edhe më keq, nëse ai ekstradohet në Serbi për t’u përballur me gjykim atje, efekti në çfarëdo paqeje që ekziston ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, do të ndikohet rrënjësisht. Dhe, këtë e di secili.

Radio Evropa e Lirë: Pra, ju thoni se kjo është tani çështje politike?

Geoffrey Nice: Do ta cilësoja si të tillë. Shumë raste të ekstradimit kanë kënde politike në vetvete. Dhe, megjithëse, shtetet duhet të provojnë që të zbatojnë sundimin e ligjit në mënyrë publike, mund të ndjeni prapavijat politike. Dhe, gjithashtu, mund të gjeni edhe shembuj ndonjëherë kur disa shtete duan të dëshmojnë anën e tyre sovrane duke kthyer dikë prapa, p.sh në Kosovë, dhe kështu ka mundur të ndodhë në këtë rast. Prandaj, është e formësuar të jetë shumë e politizuar. Unë personalisht, në këtë moment, pa i parë akuzat që Serbia do t’i paraqesë kundër tij (mund të jenë akuzat për vitet ‘90), do të isha shumë i befasuar nëse Haradinaj nuk lirohet nga Franca shumë shpejt.

Radio Evropa e Lirë: Por, çfarë mund të bëjnë autoritetet e Kosovë në këtë rast, marrë parasysh se Kosova nuk është pjesë e mekanizmave ndërkombëtarë të sigurisë dhe marrë parasysh se ky është urdhër-arrest i lëshuar nga Serbia përmes Interpolit?

Geoffrey Nice: Mendoj se atë që kanë bërë deri tani është të provojnë ta bindin Francën se Serbia nuk ka më juridiksion mbi ngjarjet që ndodhin në Kosovë dhe kurrë nuk ka pasur dhe do të provojnë të thonë se Serbia nuk ka pasur juridiksion mbi ngjarjet që kanë ndodhur në vitet e ‘90. Unë dyshoj nëse ky argument do të jetë posaçërisht i suksesshëm. Do të isha, gjithashtu, shumë i befasuar nëse Kosova do të vepronte e vetme kur bëhet fjalë për zbatimin e presionit politik. Ka shumë më shumë interesa të evropianëve dhe SHBA-së për të mbajtur tensionet në nivel të ulët. Në kohën kur ka çështje që rrisin tensionet në Bosnjë dhe kur e gjithë pozita e anëtarësimit të Kosovës në OKB është në pritje, mendoj, megjithëse mund të jem në gabim, që këto forca ndërkombëtare do të veprojnë që ta zgjidhin këtë rast sa më shpejt të jetë e mundur, pa rrezikuar që ish-kryeministri i Kosovës të përballet me një gjykim serb, kësaj radhe në territorin e armikut.

Radio Evropa e Lirë: Pra, ju prisni që zoti Haradinaj të lirohet shpejt?

Geoffrey Nice: Është një lloj supozimi, por ky do të jetë parashikimi im. Ka gjithnjë një mundësi të zgjatjes së arrestit shtëpiak, sikur edhe në një rast të një boshnjaku, Ejup Ganiq, si një subjekt i një urdhër-arresti të lëshuar nga Serbia me kërkesë të ekstradimit kur ishte në Londër. Procedurat zgjatën, por ai u lirua dhe urdhër-arresti nuk u zbatua dhe ai nuk u dorëzua në Serbi. Supozoj se krejt kjo mund të përsëritet këtu; një proces i zgjatur sipas ligjit francez. Por, supozimi im është se, marrë parasysh të gjitha rreziqet e tjera dhe të gjitha objektivat e tjera që bashkësia ndërkombëtare dëshiron t’i arrijë, pres që të gjenden rrugë që ai të lirohet shpejt.

Radio Evropa e Lirë: Dhe, më lejoni t’ju pyes; cila është mënyra që të hiqen urdhër-arrestet e lëshuara nga Serbia për qytetarët e Kosovës?

Geoffrey Nice: Ky është një problem i madh dhe unë nuk e di përgjigjen. Natyrisht nuk e dimë se sa urdhër-arreste, përveç këtij, janë ende. Në mungesë të një modeli të përgjithshëm të vendeve të tjera që provojnë të zbatojnë urdhër-arrestet e hapura që përmbajnë krime të dyshuara të individëve në konfliktet e viteve 1990, unë do të thosha se duhet sërish një presion ndërkombëtar mbi Serbinë, e cila synon anëtarësimin në Evropë për dallim nga disa të tjera që duan të dalin nga Evropa, duhet të bëhet presion mbi të që të heqë dorë nga praktika për të arrestuar secilin.

Aleppo: “Nivel zero në historinë e OKB-së”

December 18, 2016 by dgreca

Ne Foto:Prof. Dr. Nele Matz-Lück, eksperte e së drejtës ndërkombëtare në Institutin Walther-Schücking në Kiel/

Në dramën e Aleppos, ekspertja e së drejtës ndërkombëtare Nele Matz-Lück sheh vetëm mundësinë e një ndërhyrjeje humanitare.

DW: Pse nuk ndërmerr asgjë bashkësia ndërkombëtare në situatën aktuale në Aleppo? Pse nuk ka zgjidhje ushtarake?

Nele Matz-Lück: Ai që mund të vepronte më së miri do të ishte Këshilli i Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Por masa të tilla për t’i dhënë fund një situate në bazë të kapitullit 7 të Kombeve të Bashkuara nuk mund të merren kundër vetos së njërit prej anëtarëve të përhershëm të KS. Kjo është në këtë rast Rusia.

A nuk ekzistojnë mundësi që megjithatë të mos respektohet vetoja?

Formalisht jo. Kjo do të thotë: një masë e detyrueshme e Këshillit të Sigurimit kundër vetos së njërit prej anëtarëve të përhershëm nuk mund të ekzistojë. Çështja që shtrohet këtu është: a ekziston një ndërhyrje ushtarake humanitare? Që do të thotë një ndërhyrje ushtarake, e cila të mos jetë e autorizuar nga KS i OKB-së, siç ishte rasti i Kosovës atëherë. Nëse e drejta ndërkombëtare e lejon këtë apo jo, kjo vazhdon të jetë edhe më tej shumë e diskutueshme.

Në Kosovë atëherë thanë: “Legale nuk ishte, por ishte legjitime”. Të njëjtën situatë ne natyrisht që e kemi edhe në rastin e Aleppos, por meqenëse nga pikëpamja e së drejtës ndërkombëtare kjo është kaq e diskutueshme, nuk ndërhyn ushtarakisht për momentin asnjë shtet dhe as një koalicion i të vullnetshmëve. Këtu në fund të fundit mund të ketë vetëm një zgjidhje politike, por për këtë nevojitet Siria dhe Rusia. Një ndërhyrje nga jashtë në këtë moment është thuajse e pamundur.

Tani ne ndodhemi në një situatë, të cilën e njohim. Pas Ruandës, pas Srebrenicës dhe krimeve të tjera mizore thanë: “Një gjë e tillë nuk duhet të përsëritet kurrë”, por ja që përsëritet. Ne kemi edhe më tej në dispozicion një arsenal mjetesh – për mendimin tim të pamjaftueshëm. Unë e përjetoj OKB-në edhe më tej si të paaftë për të vepruar dhe këtë paaftësi për të vepruar ne e njohim edhe nga katastrofa të tjera të së kaluarës.

Në njërin prej shumë prej videomesazheve të banorëve të Aleppos, një burrë tha se nuk i beson më bashkësisë ndërkombëtare, pasi ajo vetëm bën sehir si masakrohen njerëzit. A ndodhet OKB-ja në fundin e saj apo nuk mund të presësh më tepër prej saj?

Kam frikë se prej OKB-së nuk mund të presësh më tepër. Përmes strukturave të saj e edhe përmes vetos të anëtarëve të përhershëm të Këshillit të Sigurimit në çështje kaq vendimtare, OKB-ja bllokon veten. Duket pesimiste kjo që po them, por besoj se kemi të bëjmë me një nivel tjetër zero në historinë e Kombeve të Bashkuara dhe të OKB-së, që në Aleppo nuk mund të ndërhyhet në mënyrë të efektshme. Nuk besoj se kemi të bëjmë me një pikë kthese ose me një shkas për ta humbur besimin te OKB. Por ky rast tregon një dobësi themelore të kësaj organizate.