Nga Ilir Levonja/
Çfarë është edhe pse ndodh, riciklimi?. Çfarë është për shqiptarët, edhe pse duhet të ndodhi edhe në Shqipëri, riciklimi? Duke qënë se jetojë në një vend, ku mbetjet urbane janë lëndë parësore për energji. Parësore për riprodhimin e sendeve të së përditshmes. Nga kancelaritë, tek lodrat, tek gjërat e duarve. Në mëngjesore e restorante etj. Në një vend ku shoqëria i thotë vetvetes, mjaft e grabitëm tokën tonë. Mjaft e mbuluam me plehra etj. Normale që riciklimi të jetë parësor dhe bashkohor. Po aq normale është që edhe qytetet të zgjohen të pastër. Pasi, grumbullimi dhe përpunimi i mbetjeve urbane. Riciklimi i tyre, janë pjesë logjike e një proçesi të domosdoshëm sot.
Më shumë se cilido tjetër vend, ricklimin, përpunimin, e mbeturinave e ka të domosdoshme Shqipëria. Eshtë vendi që aktualisht i përpunon mbetjet akoma me praktikën e sistemit të kaluar. Një buldozer, në një gropore që vetëm landfill nuk është. Edhe pse ata e quajnë kështu. Ku disa punëtorë të mjeruar djegin përdita kapule të ndotura që vetëm tymra kancerogjenë përhapin nëpër qiell.
Nëse në shumë drejtime të tjera, mund t’i japim një notë kaluese Shqipërisë. E krahasuar me rajonin dhe demokracitë e reja. Me plehrat ajo ka mbetur në klasë. Arsyeja ka të bëjë edhe me pa përgjegjshmërinë sociale. Por edhe me standartet e aplikimit në menaxhimin dhe përpunimin e mbetjeve urbane.
Megjithatë, për një gjë është për të ardhur keq. Se pavarsisht mëkateve të tjera. Në atë kohë, vlonin brigadat e fshesarëve të natës. Karrot e mbetjeve dhe mjetet e spërkatjes së rrugëve me ujë. Dhe plehrat digjeshin në një distancë që konsiderohej me plotë gojën, e largët për qëndrat urbane. Ishte kjo arsyeja që qëndrat urbane, ndërrmarrjet, shërbimet sociale etj…,plazhet, vendet e verimit vinin erë gëlqere. Sot mjerë ai që shkon e pushon diku. Përshembull Divjaka, vendi ku unë u miqësova në fëmijëri me detin dhe pyllin, qe e gjitha një landfill plehrash më vete. Aq sa dhembshurisë time, nuk i mbeti asgjë tjetër veç ajo brerore me tamponë bebelinosh, e shishesh plastike. Kacavjerrur degëve nëpër pisha e gjethorë të tjerë të natyrës. Të thuash se iu futëm rrugës së demokracisë, vetëm për tu plehëruar kokë e këmbë. Eshtë fare pak. Por jo vetëm kaq, e gjithë Shqipëria ka dështuar në investimet publike me grumbillimin, përpunimin etj…, të mbetjeve urbane. Dhe ja përse? Së pari nuk u arrit asnjëherë në një strategji bashkëkohore si në vendet perëndimore. Në grumbullimin dhe përpunimin e mbetjeve urbane. Gjithmonë format e tenderimeve kanë qënë mollë sherresh, vrasjesh, e pengmarrjesh. Për shkak të trysnisë pengmarrje. Të pushteve lokale dhe atij qëndror, nga të fortit. Apo klanet politike. Së dyti, vetë Efekti politik i qejfit të njërit apo tjetrit. Dhe jo unifikimit të votave, duke përfshirë këtu edhe një ego të sëmurë të njëshave. Mjafton të shikosh Edi Ramën se sa me nervozizëm dhe tallje…, me cinizëm arkaik prej kamorristi, i përgjigjet shoqërisë civile. Kur në fakt në vendimarrje të një rëndësie të tillë, i takon asaj të jetë dominante. Pasi ka të bëjë drejt për së drejti me ‘të. Si të thuash është një ligj që ka efekt të drejtpërdrejtë. Jo të mëvonshëm. Dhe së treti, shkërdhatsimi i terminologjisë. Siç është rasti i riciklimit. Që në Shqipëri, po e mbysin me termin import të plehrave. Të mbetjeve nga jashtë. Sikur gjithë vendet e huaja do sjellin aty arsenalin e mbetjeve të tyre.
Kjo është naive, pasi vet vendet përkatëse e kanë të rregulluar me legjislacion export-iportin e plehrave.
Por çfarë është e gjitha kjo. Kjo që ndodh në Shqipëri, jo ligji, i plehrave. Jo riciklimi. Jo mbetjet kancerogjene etj. Eshtë plotësisht fytyra e demagogjisë në politikën tonë. Që një herë thonë kështu, një herë ashtu. Ose, është në rregull kur dua unë. Dhe nuk është në rregull kur do ti. Shkurt ai uni prej patriarku që aq dominant është tek ne. Dhe Edi Rama e ka hak një shpullë fytyrës prej popullit të tij. Mjafton t’i kthehemi kujtesës. Asaj që ne shqiptarët çuditërisht e lëmë pas dore. Nga vjeshta e 2011, kur qeveria e Berishës e votoi me 73 vota. Atëhere Edi Rama kishte dhe një aleat. që ai mendonte të fort. Dhe që e respektonte, sepse ishte presidenti i republikës. Pra Bamir Topin, që nuk e dekretoi si ligj. Kishte dhe shoqërinë civile. Emra që ishin krahu i djathtë i tij. Që marshuan bashkarisht kundër plehrave. Tani për Edi Ramën, presidenti nuk ekziston. Po ashtu edhe kancerogjenia e plehrave. Nuk ekziston as akti i parë qevrisjes së tij, në shtatorin e 2013. Ai i shfuqizimit të ligjit…, nuk e dimë çfarë emri t’i vëmë. I plehrave, i riciklimit, i mbetjeve nga jashtë etj…
Por lënë mënjanë si Edi Ramën apo qeverinë Berisha. Çfarë ndodhi aktualisht në Shqipëri, ky rivotimi i ligjit të të ashtuqujtur, i plehrave. Të enjten e kaluar me 63 vota pro. EZhshtë akti skenik më domethënës për shoqërinë civile. Kjo dredhjedevijim premtimesh. Apo demagogji politike, për të kuptuar mungesën e pastërtisë etj. Apo edhe faktin se, sikur të pastrohej normalisht, si në të përditshmen e vendeve perëndimore, Shqipëria jonë. Ju garantojë se nuk do kishit nevojë fare për import materialesh të riciklueshme. Atëhere vendi ynë do të gdhihet i pastër, me mëngjeset erë gëlqere.