Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

E nesërmja si rrënjë, studentët shqiptarë-zanafilla e një misioni

by

Arjeta Ferlushkaj Kotrri
New York, Nëntor 2022/

Ndërkohë që shumë nga shoqatat shqiptare, por jo vetëm, kërkojnë që “programin” e tyre të punës ta kenë sa më gjithëpërfshirës, shoqata “Malësia e Madhe” në New York fokusohet në dy shtylla kryesore: studentët dhe individët/institucionet në nevojë.
Në një bisedë me kryetarin aktual të shoqatës “Malësia e Madhe”, z. Shaqir Gjokaj, ne mund të kuptojmë se me sa devotshmëri, besnikëri dhe qëndrueshmëri në parime funksionon kjo shoqatë që ka mbushur 28 vite tashmë. Sipas z.Gjokaj, nuk vlerësohet vetëm numri i viteve që ke si anëtar i kësaj shoqate por më shumë ka rëndësi respektimi i kodeve etike e morale, besueshmëria dhe përshtatshmëria, si dhe vullneti i mirë për ta çuar para misionin e shoqatës.
Shaqir Gjokaj ka lindur në Milesh, është arsimuar në Tuz ndërsa studimet për Shkenca Politike i ka vazhduar në Slloveni. Ai jeton në Amerikë që nga viti 1984. Sa i takon përbërjes së shoqatës, të gjithë anëtarët kanë lidhje me Malësinë. Ka anëtarë që vijnë nga Malësia por ka edhe anëtarë që nuk kanë lindur në Malësi por që janë krenarë për prejardhjen e tyre. Nuk ka në këtë shoqatë anëtarë që nuk i përkasin Malësisë.
Kur e pyetëm z. Gjokaj se si funksionon kjo shoqatë, ai na tregoi se: “Ne punojmë me objektiva të qarta. Ne funksionojmë përmes dy hallkave kryesore: donatorët dhe shtresat në nevojë. Donatorët kanë besim të plotë në kryesinë e shoqatës dhe ne vetëm zgjedhim mënyrën dhe personat/familjet apo organizatat/institucionet (p.sh. shkollat në Malësi, etj.) që kanë nevojë për atë ndihmë. Çdo kërkesë dhe çdo përgjigje ndaj kësaj kërkese shqyrtohet nga Bordi Drejtues dhe pastaj merren vendime.”
Ndër aktivitetet/angazhimet më të rëndësishme të shoqatës “Malësia e Madhe” në NY përmendim: ndarja e bursave për studentët në Malësi, e cila bëhet një herë në vit; aktiviteti i përvitshëm me rastin e Kryengritjes së Malësisë; fushata për mbledhjen e fondeve të nevojshme për çështje të rëndësishme; takime me zyrtarë e politikanë për çështje kombëtare dhe sociale, me vëmendje të posaçme tek Kosova dhe komuniteti shqiptar në Malësi, etj. Me përgjegjësi dhe seriozitet merret nga shoqata edhe organizimi për celebrimet e festave të ndryshme kombëtare që bëhen në bashkëpunim me shoqatat e tjera që veprojnë në SHBA.
Mirënjohja dhe nderimi i të parëve është një virtyt që shqiptarët në përgjithësi e ruajnë, ndaj edhe z. Gjokaj që sot është në krye të kësaj shoqate, nuk harron të përmendë punën e mrekullueshme që kanë bërë drejtuesit dhe anëtarët e mëparshëm të “Malësisë së Madhe” në NY. “Shumë anëtarë dhe familje nga Malësia, i janë përkushtuar kësaj shoqate me shumë devotshmëri dhe kjo është arsyeja që ne ia kemi mbërritur në 28 vitet e saj dhe vazhdojmë edhe sot.” Zoti Gjokaj vlerëson tubimin e jashtëzakonshëm që kanë bërë i ashtuquajturi “Grupi i Golfit Malësia e Madhe”, nga ku përmendim z.Vasel Juncaj, Anton Dedvukaj, Vasel Nikprelaj, Anton dhe Robert Lulgjuraj, Kolë dhe Zef Gjelaj, etj. Gjithashtu, emra si Lek Gjola, Gjon Dedvukaj, familja Gjekë Gjolekaj dhe shumë familje të tjera nga Malësia, kanë dhënë e japin kontribut të vazhdueshëm për shoqatën që në themelimin e saj.
Kur e pyesim z.Gjokaj rreth interesimit të të rinjve, ai na përgjigjet: “Janë mjaft të rinj që i kemi të angazhuar në shoqatë, ne i mirëpresim të gjithë ata që dëshirojnë të jenë pjesë e jona. Vemë re një interesim sidomos për të rinj nga familje malësore por që kanë lindur në Amerikë. Ata janë të interesuar të punojnë krah nesh dhe të integrohen më shumë me komunitetin.”
Teksa përpiqemi që t’i marrim një mesazh për shqiptarët në Amerikë, z. Gjokaj na përmend vazhdimisht një postulat “Bashkimi bën fuqinë”. Dhe ai me këtë, ka ndërmend këtë mesazh: “Të kenë kujdes familjen, integrimin e të rinjve në institucionet amerikane, të gjejnë veten në mesin e shoqërisë që jetojnë por edhe në komunitetin shqiptar. Të rrijnë larg përçarjeve dhe të jenë përkrahës të interesave të përbashkëta.”
Pavarësisht angazhimeve që dalin gjatë rrugëtimit të saj, shoqata “Malësia e Madhe” në NY ka mision të saj: të ndihmojë studentët në Malësi të arsimohen e të edukohen në mënyrë që të bëhen pjesë e rëndësishme e strukturave drejtuese në komunitetin ku ata jetojnë; të ndihmojë njerëz në nevojë, institucione që në misionin e tyre kanë rritjen e mirëqënies dhe zhvillimin intelektual të individëve që jetojnë në Malësi.

“Në shtëpinë e librit shqip”

by

Java e dytë e ekspozitës së librit shqip organizuar nga 

Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë

Arjeta Ferlushkaj

Stamford, Connecticut

3 Tetor, 2021

Ditën e diel, më 3 tetor 2021, në Stamford të shtetit të Connecticut-it, u hap ekspozita e librit shqip në Amerikë, në javën e saj të dytë tashmë. Ky aktivitet organizohet nga Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë me rastin e 20-vjetorit të saj dhe, siç është lajmëruar, është programuar të zhvillohet përgjatë harkut kohor 25 shtator-10 tetor 2021.

 

Në javën e parë të ekspozitës patëm rastin të njiheshim më gjerësisht me krijimtarinë e shkrimtarëve si: Yllka Filipi, nënkryetare e Shoqatës, me botimet: “Dante-Kadare”, “Eternitas”, “Me ipsum ames”, etj.; Sabije Dervishi Veseli me botimet: “Pse u dashurove tek unë?”, “Dangerous Road”, “The cheater and Prostitute in my bed”, etj.; Mëhill Velaj me mbi njëzet botime nga ku përmendim: “Kodi i parajsës”, “Unë e solla Doruntinën”, “Lotët e pengut”, etj; si dhe Bora Balaj me botimet “Zogu pa çerdhe”, “Veshje tradicionale shqiptare në Kosovë”, “Heshtja”, etj.

Në aktivitetin e sotëm ishin të pranishëm presidenti i SHSHSHA-së z. Adnan Mehmeti dhe kryetari i saj z. Mëhill Velaj; anëtarë të shoqatës si, Gjeto Turmalaj, Bexhet Asani, Veneta Callpani, Arjeta Ferlushkaj, Luz Thaçi, Sabije Dervishi Veseli, Ramiz Mulaj, Bora Balaj, etj.; editori i gazetës “Dielli” z. Sokol Paja, aktivistë dhe lexues e dashamirës të librit shqip në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. 

Aktivitetin e kësaj dite e hapi kryetari i SHSHSHA-së, z. Velaj, i cili mbasi bëri përshëndetjet e rastit, dha një panoramë të shkurtër të ditës së parë të ekspozitës, që u zhvillua me 25 shtator. Në fjalën e tij, z. Velaj shprehu falenderimet për angazhimin serioz të presidentit të Shoqatës, z. Mehmeti për t’u finalizuar siç duhej një sipërmarrje e tillë dhe shprehu mirënjohjen ndaj editorit të ri të gazetës “Dielli”, z. Sokol Paja, për punën e palodhur në kushtim të komunitetit shqiptar në Shtetet e Bashkuara. 

Z. Velaj, gjithashtu, përcolli përshëndetjet e marra nga themeluesi i kësaj Shoqate, shkrimtari dhe studiuesi Gjekë Marinaj. 

Fjalën e radhës e mori presidenti i Shoqatës, z. Adnan Mehmeti, i cili, mbasi i uroi mirëseardhjen të pranishmëve, mori përsipër të bëjë një historik të shkurtër të botimeve të Shoqatës, që ishin të ekspozuar në qendër të zyrës së përkohshme të SHSHSHA-së, ku dhe po zhvillohet ky aktivitet. 

Ndër pikat më të rëndësishme dhe shënjuese të prezantimit të z. Mehmeti, do të veçonim: 

  • Koleksioni i revistës “Pena”, me datë nistore vitin 2001, organ i SHSHSHA-së, e cila deri tani ka dalë në 8 numra. Në këtë revistë botohen kryesisht shkrime dhe materiale nga anëtarë të Shoqatës por kryesia e saj është e hapur të pranojë edhe shkrimtarë të tjerë që lëvrojnë gjuhën shqipe në SHBA. 
  • Viti 2017 kur një shtëpi botuese amerikane shfaq interes për letërsinë shqipe që bëhet në SHBA dhe pikërisht shkrimtarja Diane Durant përgatiti për botim antologjinë “Rozafa’s Milk. A Poetry Anthology”, libër që përfshin krijime (në anglisht) nga 19 anëtarë të Shoqatës dhe lexuesi i interesuar mund ta gjejë në Amazon.
  • Botimi i dy antologjive: “Zemra prindërore”, që lidhet krejtësisht me motivin e nënës dhe antologjia më e plotë “Perëndim i mallur. Antologji me poezi të shqiptarëve në Amerikë”, ku janë të përfshirë thuajse të gjithë anëtarët e Shoqatës.
  • Suksesi më i arrirë i Shoqatës është botimi i monografive: në vitin 2016 është botuar libri “Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë. Aktivitete dhe krijimtari”, ku përfshihen të gjitha aktivitetet e Shoqatës. 

Në vitin 2020 është botuar libri “Autorë dhe vepra”, ku lexuesi mund të gjejë biografinë e bibliografinë botuese për të gjithë anëtarët e Shoqatës. 

Në vitin 2021 u botuan dy libra që përfshijnë përkatësisht dy dekadat e Shoqatës: “Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë. 2001-2011” si dhe “Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro. 2012-2021”, ku futen të gjitha aktivitetet që lidhen me historikun e SHSHSHA-së. 

  • Përmendja e anëtares së nderit, znj. Carrie Hooper, profesoreshë në New York, e cila është dashamirëse e pastër e gjuhës shqipe dhe është pjesë e kësaj Shoqate përmes librit me poezi shqip-anglisht “Piktura në fjalë”, botuar në Kosovë, në vitin 2018, libër i cili iu promovua nga SHSHSHA-ja.
  • Angazhimi i shtëpisë botuese “Adriatic Press” për të përfaqësuar sa më shumë e sa më denjësisht shkrimtarët shqiptaro-amerikanë dhe kjo shtëpi botuese ka nxjerrë libra nga autorë si Gjekë Marinaj, Besim Muhadri, së fundmi Sami Repishti, etj. 
  • Dhe çfarë përbënte ekskluzivitetin e kësaj dite ishte prezantimi i botimit më të ri nga profesori, shkrimtari dhe studiuesi Sami Repishti: “In the shadow of Rozafa Castle. A Lived Narrative”, botim në gjuhën angleze nga Shtëpia Botuese “Adriatic Press”, 2021. Me këtë rast, z. Mehmeti i rikujtoi të pranishmëve dhuratën e çmuar që ky autor i ka bërë Shoqatës: bibliotekën e tij të plotë, ndaj dhe, kushdo që ka interes për ta studiuar këtë autor, z. Mehmeti u tha se e kanë derën e hapur të vijnë tek Shoqata për të hulumtuar. 

Në fjalën e tij të mbylljes, z. Mehmeti ftoi autorët e pranishëm që të bënin secili prezantimin e veprave të tyre para lexuesit, duke i shoqëruar me informacione të shkurtra. 

Vetë z. Mehmeti si autor prezantohet para lexuesit të tij me mbi dhjetë vepra të botuara, nga ku përmendim: “Leave the door open”, “Deti në mes”, “Ndajfoljet e vendit”, “Amidst”, “Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë. Aktivitete dhe krijimtari”, “Simfonia e udhëtimeve”, etj. 

Kështu, në këtë javë të dytë të ekspozitës, u prezantuan tek lexuesit këta autorë:

  • Arjeta Ferlushkaj me dy librat e saj studimorë: “Pasqyrat e postmodernitetit” (2012) dhe “The Old Bridge-Ura e vjetër” (2020).
  • Sabije Dervishi Veseli vjen tek lexuesi me një krijimtari letrare prej më se 10 veprash, thuajse të gjitha në anglisht, nga ku përmendim: “Mysterious Secret” (2005), “Dangerous Road” (2013), “I live in hell” (2016), etj. 
  • Bexhet Asani prezantoi kontributin e tij, i përqëndruar kryesisht në tre fusha: arsim-shkencë-letërsi, nga ku përmendim: “Nuse përtej detit” (1994, 2012), “Lirika popullore shqiptare në Maqedoni” (2011), “Studime letrare” (2015), “Hyjnia e syve” (2017), etj.
  • Gjekë Turmalaj përmendi shkurtimisht botimet e tij, si: “Fjala si fillim” (2002), “Borxh për nesër” (2009), “Ditënetët e jetës” (2018), etj.
  • Në mbyllje, shkrimtarja Bora Balaj përcolli tek të pranishmit momentet e frymëzimit që ngjizin krijimtarinë e saj, nga ku kemi disa tituj, si: “Zogu pa çerdhe” (1997), “Loti në sy” (2003), “Heshtja” (2020), etj.

Përmendim se, bashkëshoqëruese të ekspozimit të librit u bënë edhe fotografitë-piktura me bojëra uji, të realizuara nga z. Sergio Bitici, nga ku kishte ideuar një mini-ekspoze të përbërë nga 7 të tilla, kryesisht të punuara viteve të fundit. Në prezantimin e punës së z. Bitici, kryetari i Shoqatës z. Velaj nuk harroi të përmendte një detaj interesant: ka qenë pikërisht z. Bitici ai që i ka hapur dyert e restorantit të tij për takimin e parë dhe ka mbështetur nismëtarët e parë të Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë dhe sot në 20-vjetorin e saj, ai sërish vazhdon me kontributin e vet të pandalur.

Në fillim të kësaj ekspozite, kryetari i Shoqatës z. Velaj, u kujdes që të “ndante” në një hapësirë më vete anëtarët e pranishëm të SHSHSHA-së, në mënyrë që lexuesit dhe dashamirësit e librit të kishin mundësi t’i njihnin nga afër, pra jo më vetëm përmes emrit, dhe në këtë mënyrë, ata mund të krijonin një bashkëbisedim (pse jo edhe bashkëpunim në të ardhmen) për çfarëdo teme a projekti që ata mund të jenë të interesuar, apo qoftë edhe vetëm për një autograf apo fotografi që mbeten kujtim nga kjo ditë e veçantë. Nën këtë ideim, takimi u zhvillua tejet i ngrohtë e miqësor mes të pranishmëve, me mjaft pyetje e përgjigje dhe sidomos me shumë plane e dëshira për të ardhmen, për të shtuar numrin e takimeve të tilla si dhe për të pasuruar kolanën e botimeve në gjuhën shqipe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Arjeta Ferlushkaj

Stamford, Connecticut

3 tetor, 2021

“Në kërkim të librit-abetare”

by

Arjeta Ferlushkaj

Promovim i librit:

“ARRITJE DHE PERSPEKTIVA TË MËSIMDHËNIES SË GJUHËS AMTARE NË SHKOLLAT SHQIPE TË DIASPORËS”

“KY LIBËR I KUSHTOHET TË GJITHË MËSUESVE DHE DASHAMIRËSVE TË GJUHËS E KULTURES SHQIPTARE, NË MËNYRË TË VEÇANTË ATYRE TË DIASPORËS, KUDO KU ATA JETOJNË E VEPROJNË.”

Kushtimi që hap librin e parë të botuar nga organizata AADLC na prezanton që në fillim me objektivin e saj (target-in) si dhe filozofinë e punës dhe qëllimet e dëshiruara.

Me këtë duam të theksojmë se nuk kemi synuar të bëjmë një libër-abetare, as nuk kemi pretenduar se libri do të shterronte të gjitha problematikat që ngërthen mësimi i një gjuhe amë në diasporë.

Por ama, ne kemi motivimin dhe pretendimin që kjo nismë e ky botim i parë të frymëzojë për atë librin-abetare shumë të dëshiruar për mësuesit në diasporë dhe aspirojmë e punojmë që të kontribuojmë në zvogëlimin e pengesave, vështirësive dhe problematikave që hasen gjatë mësimdhënies dhe mësimnxënies së gjuhës shqipe në diasporë, me fokus më të përqëndruar në diasporën e Amerikës.

Ky mision vihet në dukje edhe në parathënien e librit: “Ai (seminari-shën.im.-A.F.) ka hapur rrugën për një bashkërëndim të përpjekjeve të mësuesve, specialistëve, veprimtarëve të komunitetit, prindërve, etj., duke pasur si synim përsosjen e mëtejshme dhe rritjen e efektivitetit të punës në këtë fushë. Krahas analizave të thelluara të metodave bashkëkohore, pjesëmarrësit shkëmbejnë përvojat e tyre profesionale në mësimdhënien dhe mësimnxënien e gjuhës shqipe në diasporë.”

Në 220 faqet e këtij libri na ofrohet kjo strukturë me 5 kapituj:

  1. Kapitulli i parë: Seminari III

Përfshin seminarin e tretë, i zhvilluar me date 12 shtator 2020, në të cilin përfshihen 3 fjalë përshëndetëse, përkatësisht nga themeluesja dhe drejtuesja e AADLC-së znj. Drita Gjongecaj, nga z.Mal Berisha, studiues dhe ish-diplomat si dhe nga z. Frank Shkreli, ish-gazetar e redaktor i “Zërit të Amerikës” si dhe 17 referime, ku disa prej tyre kanë ilustrimet përkatëse e ndërsa referuesit, 9 janë mësues, 3 janë sipërmarrës, 3 janë studiues si dhe 1 gazetare dhe 1 prind.

Përmbajtja heterogjene e pjesëmarrësve ka qenë qëllim më vete e organizatorëve me synimin që secili të mund të sillte kontributin e vet dhe rrjedhimisht, sa më shumë këndvështrime dhe qasje të shpalosen, aq më pak cështje mbesin pa gjetur zgjidhje. Përpjekja për një këndvështrim sa më gjithëpërfshirës, çon në arritjen më të shpejtë të objektivave të paracaktuara.

Gjithashtu, duke sjellë secili përvojën e vet (jo domosdoshmërisht të gjithë me lidhje të drejtpërdrejta me mësimdhënien), kemi një pasurim informacioni që rrok fusha të ndryshme por që pulsojnë tek një drejtim: gjuha e kultura shqiptare.

Përmendim p.sh. rastin e studiuesit Mal Berisha, i cili jo vetëm jep sugjerime rreth website-ve ku mund të merren materiale shqip, apo kur informon mbi projektet e bëra në Londër për gjuhën shqipe (është gjithmonë mirë të dimë çfarë bëhet rreth nesh për këtë mision) por përmend edhe raste studiuesish të huaj, të cilët kanë punuar e studiuar shumë për gjuhën shqipe, për botimet e tyre dhe për dashurinë e pastër për gjuhën e kulturën shqiptare sic është rasti i albanologut kanadez Robert Elsie, i cili ka kërkuar dhe është varrosur në Theth.

Informacione të këtij lloji janë shumë të vlefshëm për të ngacmuar kuriozitetin për njohje më të thella, jo vetëm për nxënësit por edhe për prindërit sepse nuk duhet të harrojmë se jo çdo familje shqiptare në diasporë ka ardhur me formim universitar.

Një qasje që mund t’i vijë në ndihmë shumë prindërve dhe mësuesve është ajo e gazetarit Frank Shkreli, i cili thotë: “Jo se duam të krijojmë në Amerikë republikën tonë shqiptare, por gjuha dhe kultura janë të rëndësishme sepse sa më gjatë që të jetojmë larg gjuhës, traditave dhe kulturës tonë, aq më shpejt do të humbasë edhe gjuha edhe traditat, e si rrjedhim dhe përfundimisht, edhe lidhjet me atdheun”. Ide të tilla e ndihmojnë prindin dhe mësuesin se si duhet të punojnë me fëmijët sa i takon nxënies së gjuhës shqipe dhe njohjes së kulturës shqiptare, ndërkohë që fizikisht ndërveprojmë në një vend e kulturë tjetër, të cilën duhet ta mësojmë e respektojmë gjithashtu e të mos izolohemi duke e parë botën vetëm nga një dritare.

Themeluesja e AADLC-së, znj. Drita Gjongecaj e thekson pikërisht këtë ambicie: “ne punojmë që fëmijët dhe të rinjtë tanë të kapërcejnë sa më shpejt fazën fillestare të njohjes së këtyre elementeve: gjuhë-kulturë dhe të arrijnë kompetencën e të njohurit, përdorimit të të dy gjuhëve dhe bashkëjetesës së natyrshme midis dy kulturave, duke i parë ato si një aset i çmueshëm në botën e sotme globale.”

  • Kapitulli i dytë: Seminari I & II

Përfshin seminarin I & II, zhvilluar përkatësisht në datat 19 maj 2018 dhe 30 qershor 2019. Kemi vendosur që libri të hapej me seminarin më të fundit për të sjellë fillimisht tek lexuesi përvojat më të përditësuara rreth cështjes së bilinguizmit dhe problematikave të komunitetit tonë konkretisht.

Me përshëndetjen e rastit të bërë nga konsullja e Kosovës në New York në atë periudhë, znj. Teuta Sahatqija, ne gjithashtu informohemi prej saj edhe për angazhimet e bëra nga kjo konsullatë për t’i ardhur në ndihmë sa munden procesit të mësimit të gjuhës shqipe në diasporë. Pra kështu ne mësojmë se cfarë hapash janë ndjekur në mënyrë që të mësojmë se cfarë hapash të rinj duhet te hedhim dhe ku.

Sa i takon referuesve: Është bërë një përzgjedhje në kumtesat e përfshira nga këto dy seminare sepse organizatorët duan të përcjellin mesazhe sa më afatgjata dhe funksionale drejt lexuesit dhe janë lënë jashtë kumtesa që kanë pasur shtjellim jo rigoroz apo shtjellime të shkurtra, ose përshkrime private, për të cilat horizonti i pritjes i lexuesit nuk do të gjente informacionet që po kërkon tek lexon titullin e librit.

Nga këto dy seminare, kemi mundësinë të marrim këndvështrimin e 12 referuesve, nga të cilët:  7 janë mësues, 2 janë studiues, 2 janë gazetarë dhe një ish-nxënëse.

Është interesant dhe mjaft i vlefshëm prurja e këtij kapitulli pasi ka larmishmëri informimi në aspektin teorik dhe praktik, gjë që i vlen shumë mësuesve dhe nxënësve por edhe prindërve të angazhuar direkt me fëmijën e tyre në kushtet e shtëpisë.

  • Kapitulli i tretë: Profile

Në këtë kapitull kemi ndërtuar profilet e të gjithë pjesëmarrësve në këtë seminar, përfshirë këtu edhe ata që ishin në cilësinë e të ftuarve të nderit që përshëndetën këtë aktivitet: në total mbërrijnë në 29 profile.

Rëndësia e këtij kapitulli qëndron, jo vetëm në njohjen më të thellë të seminaristëve, apo për vlerësimin e nderimin nga ana e organizatorëve por cfarë është më e rëndësishmja, për të hapur një rrugë komunikimi me secilin prej tyre.

Jo më kot, cdo seminaristi i është kërkuar të dërgojë të dhënat e veta, për formimin profesional që kanë në mënyrë që lexuesi, sipas interesit, të kërkojë informacion dhe sidomos të ndërtohen ura bashkëpunimi sepse, referuesit nuk janë vetëm shqiptarë të SHBA-ve por edhe nga Europa.

  • Kapitulli i katërt: Media

Në këtë kapitull janë përfshirë 7 artikuj nga 3 burime informimi: gazeta “Illyria”, gazeta “Dielli” dhe portali “Diaspora shqiptare”.

Duke njohur raste që disa portale nuk janë të përhershëm, u mendua përfshirja e këtyre shkrimeve dhe rëndësia e tyre qëndron pikërisht në informimin dhe dokumentimin e të dhënave për aktivitetet e zhvilluara dhe lexuesi i interesuar, e ka më të lehtë t’i referohet librit në cdo kohë.

Një vlerë e shtuar e këtij kapitulli janë 3 artikujt e publikuar në portalin “Diaspora shqiptare” për konferencën-trajnim me temë: “Platforma të mësimdhënies së gjuhës shqipe online”, organizuar nga AADLC-ja, e cila u mbajt 3 të shtuna radhazi (17, 24 dhe 31 janar 2021). Nga ky kapitull lexuesi informohet më në detaje mbi këtë konferencë-trajnim, njihet me pjesëmarrësit dhe duke krijuar kontakte, pse jo, mund edhe të sigurojë disa nga materialet e prezantuara aty.

  • Kapitulli i pestë: Album

Kapitulli i pestë dhe i fundit përfshin një galeri fotografish, të cilat nuk kufizohen vetëm nga ato të seminarit por gjithashtu, si botim i parë i AADLC-së, u pa e arsyeshme që lexuesi të ketë një tabllo më të plotë të punës së bërë, takimeve e bashkëpunimeve, pjesëmarrjeve të shkollës “Children of the Eagle” në konkurse e aktivitete dhe festa kombëtare. Gjithashtu, lexuesi mund të njihet me çmimet e vlerësimet që i janë bërë organizatës dhe shkollës, etj. Në këtë mënyrë ka mundësi të prezantohet me potencialin dhe ambiciet e stafit të AADLC-së dhe shkollës “Children of the Eagle”. 

Si përfundim: Nëse i marrim në terësi, kapitull për kapitull, të dhënat përmbajtësore si dhe struktura e tekstit, mendojmë se informacione të këtij lloji janë shumë të vlefshëm për të ngacmuar kuriozitetin për njohje më të thella, jo vetëm për nxënësit e prindërit por edhe për mësuesit sa i takon metodologjisë.

Duke siguruar një tekst që rrok interesin e 3 instancave kryesore: nxënës-prind-mësues, kemi hartuar kështu një libër gjithnjë e më të hapur, gjithnjë e më të vlefshëm dhe funksional për lexuesin e vet.

Kjo është përgjigja që japim për pyetjen e shtruar: Pse duhet ta lexojmë e pse duhet ta kemi këtë libër.

Faleminderit!

Doktorante Arjeta Ferlushkaj

7 shtator 2021

“Vatra”, Bronx, NY

“THE OLD BRIDGE – URA E VJETËR” E STUDIUESES Dr.ARJETA FERLUSHKAJ U PROMOVUA NË VATËR

by

NGA SOKOL PAJA/

Të Dielën me 16 Maj 2021 Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA”, Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë dhe Shoqata Albanian-American Dual Language & Culture promovuan në ambjentet e Vatrës studimin publicistik “The old bridge –  Ura e vjetër” të studiueses së letërsisë Arjeta Ferlushkaj.

Nën moderimin e gazetares Marjana Bulku, dhjetëra pjesëmarrës si gazetarë, studiues, mësues, familjarë, miq e vatranë u bënë pjesë e festës së librit të doktorantes Arjeta Ferlushkaj, anëtare e Këshillit të Përgjithshëm të Federatës Panshqiptare të Amerikës”VATRA”. Gazetarja Marjana Bulku në fjalën e hapjes deklaroi se: Arjeta Ferlushkaj është një studiuese që tashmë e ka konsoliduar veten e saj si studiuese e mirëfilltë në Shqipëri. Arjeta shkëlqeu në Vatër me prezantime dinjitoze te viti i Konicës, te 110 vjetori i Diellit dhe në seminare të ndryshme. Në këtë libër ajo konsolidon vetveten dhe lexuesin e saj. Metodologji e veçantë, larmishmëri e tematikave, qasja ndaj fenomeneve të ndryshme politike shoqërore, përfundoi zonja Bulku. Adnan Mehmeti President i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë u shpreh në promovim se: festa e librit të Arjeta Ferlushkaj është një gur i çmuar në kalanë e letrave shqipe. Doktorantja Ferlushkaj na mbush me shpresë dhe besim që së bashku në të ardhmen do të bëjmë hulumtime për vepra të tjera studimore me vlerë, për letërsinë dhe gjuhën shqipe. Drita Gjongecaj Kryetare e shoqatës Albanian-American Dual Language & Culture u shpreh në kumtesën e saj: Në botimin e saj ura e vjetër, studiuesja e letërsisë u sugjeron ndër të tjera lexuesve dhe prindërve por dhe atyre që japin mësim në shkollat e diasporës që ti motivojnë nxënësit e tu rrisin besimin në vetvete, të përzgjedhin metoda të mësimit që janë të kapshme, argëtuese dhe që nxisin kureshtjen e fëmijës dhe të prindit, të forcojnë bashkëpunimin prind mësues dhe ndërmjet familjeve e organizatave me njëra tjetrën. Ky libër është një ftesë dhe frymëzim për të bërë diçka më shumë në shërbim të komunitetit ku nëpërmjet urave kulturore të jemi ura lidhëse mes vendit ku jetojmë dhe atdheut  tonë meme, përfundoi zonja Gjongecaj. Mëhill Velaj Kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë u shpreh në kumtesën e tij: Ky botim njeh publikun me çështje teorike të veprës letrare ku mund të gjejë artikuj formues dhe informues të vlefshëm për autorë, vepra, figura e personazhe të botës shqiptare që spikasin në diasporën shqiptarë dhe jo vetëm. Ky studim është një vepër serioze e një studiueseje ambicioze e cila ka hulumtuar dhe ka bërë kërkime në bibliografi e artikuj shkencorë brenda e jashtë vendit për të na sjellë para nesh këtë punim kaq cilësor. Studiuesja Arjeta Ferlushkaj ka meritë të veçantë në këtë punim pasi me kontributin e saj publicistik mban të gjallë lidhjen ndërmjet atdheut mëmë dhe diasporës. Ky botim ka gjuhë të pasur, stil të veçantë dhe tematika shterruese që e bëjnë botimin një pasuri të çmuar. Pedagogia e letërsisë në Universitetin e Shkodrës Luigj Gurakuqi, Prof.Dr. Eleni Karamitri në kumtesën e dërguar me rastin e promovimit e lexuar nga prezantuesja Marjana Zeneli Bulku shprehet se: Ndjeshmëria me të cilin është shkruar libri krijon marrëdhënie të afërta me lexuesin duke ofruar lidhje reciproke, ndërkomunikim mes autorëve dhe krijimtarisë së tyre, mes veprave që analizohen dhe domethënies së tyre, rrugëtim ky, i konceptuar si kërkim i vlerave dhe formave të reja të krijimit. Drejtori i Departamentit të Letërsisë në Universitetin e Shkodrës Luigj Gurakuqi Prof.As.Dr Arben Prendi në kumtesën e dërguar me rastin e promovimit, e lexuar nga gazetari Sokol Paja shprehet se: Kjo qasje nxjerr në pah vlerat e njëmendta të veprave letrare të bëra objekt si edhe aftësitë e autores për të hyrë në strukturat artistike të këtyre veprave në mënyrë profesionale dhe të guximshme, duke asimiluar përvojat e teorive letrare bashkëkohore të cilat bëhen çelësa për dekodifikimin e mesazheve të fshehta të tekstit letrar apo të mekanizmave me të cilat funksionojnë shtresat tekstuale të veprave të shqyrtuara. Kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha u shpreh në promovim: “Studiuesja e letërsisë Arjeta Ferlushkaj me përmbledhjen studimore “The Old Bridge-Ura e vjetër” sjell një kontribut shumë të rëndësishëm kërkimor për kulturën, letërsinë shqipe dhe diasporën shqiptare në Amerikë. Ky botim lëvron mjeshtërisht disa zhanre si ese, recension, publicistikë, etj. Në këtë botim do të veçoja rëndësinë që autorja i jep shtypit më të rëndësishëm në historinë e diasporës shqiptare “Albania“ dhe “Dielli“ që luajtën një rol emancipues e pasurues të krejt kulturës shqiptare në fund të shekullin 19-të e deri në ditët e sotme” u shpreh kryetari i Vatrës z.Berisha. Editori i Diellit Dalip Greca u shpreh: Doktorantja Arjeta Ferlushkaj me librin e ri ” The Old Bridge – Ura e Vjetër ” ka dëshmuar rritje të pretendimeve krijuese e studimore , ajo na paraqitet me një profil të formuar edhe si kritike letrare e studuese profesioniste. Libri me 427 faqe, me një strukturë të harmonizuar , edhe pse autorja na paralajmëron në përcjelljen e saj se shkrimet e përfshira në këtë përmbledhje, nuk janë shkruar për t’u bërë pjesë e një libri, për mendimin, lënda duket organikisht e lidhur përmes stilit të veçantë të studiueses dhe bashkëbisedimit me lexuesin e saj të kualifikuar. Shpreh mendimin personal se titulli i librit është shumë i gjetur dhe lënda voluminoze është bukur e ndërthurur në funksion edhe të titullit. Arkitektja e urës, Arjeta, jep me modesti kontributin e saj në të dy anët e urës, sjell dhe dërgon lëndë këndej Atlantikut dhe matanë Adriatikut, mes Amerikës dhe Shqipërisë. Arjeta është modeli i studiueses së re që kërkon shumë nga vetja, lexon shumë, analizon, informon dhe me stilin e saj konçiz e fjalinë e kursyer, shpalos thellësinë e mendimit. Edhe kur shfleton, edhe kur analizon, edhe kur hulumton, edhe kur recensionon, edhe kur shkruan një ese apo ndërton një profil, ajo mbetet interesante dhe këndshëm e lexueshme. Për të bërë lidhjet shpirtërore të Konicës me Shkodrën, Arjeta thërret për studimet e ndihmës që më janë marrë si Prof. Jup Kastrati, që do të përfundojë në bibliotekën e Kolegjit të Jezuitëve. Më 26 Nentor 2016- në veprimtarit kushtuar vitit të Faik Konices, Federata ” VATRA ” nderoi me “Mirënjohje” studiusen Arjeta Ferlushkaj : Për Kontributin e veçantë që ka dhënë në studimin e vlerave Koniciane të revistës Rilindase të Faik Konicës “Albania” përfundoi kumtesën e tij z.Greca. Në fund të promovimit fjalën përshëndetëse dhe falënderuese e mori autorja e librit doktorantja Arjeta Ferlushkaj e cila u shprehu mirënjohje të thellë bashkëpunëtorëve të saj, familjarëve, miqve e të ftuarve që ishin pjesë e festës së saj të promovimit të librit.

Editori i Dielli eshte redaktor i librit”The Old Bridge- Ura e Vjeter”….

  

VATRA PROMOTES THE OLD BRIDGE BY ARJETA FERLUSHKAJ

by

by Rafaela Prifti/

Vatra is hosting the promotion of Arjeta Ferlushkaj’s book “The Old Bridge”.

The Albanian-American Writers Society and Albanian-American Dual Language & Culture are co-hosts of the event. Today’s book promotion by three organizations may be seen as a physical representation of her comprehensive interests in the field of literary studies, language preservation and cultivation which are critical elements of nurturing our identity as Albanians in a multi ethnic society.

In the forward of “The Old Bridge”, Assistant Professor Dr. Arben Prendi, asserts that Ferlushkaj’s first book presented her to the public and to the community of writers on Albanian literature as “a promising” critic. He affirms that in her second book, “the author continues to cultivate the specific purpose” to make value judgments and interpretations on a work of literature by following strict scientific methodologies and textual analysis criteria. (Note: These quotations are translated from Albanian by me.) Her thesis and cultivated area of expertise center on specific notions and concepts of Postmodernism studies.

Old Bridge is “built’ (pardon the pun) as a collection of previously published writings, book reviews, studies, and presentations spanning from 2007 through 2020., with one exception, namely her paper on Dielli Structural Evolution presented at the event honoring 110 anniversary of the newspaper on April 6, 2019. It is worth reminding those who were present at the event or those reading her presentation published in the book that Arjeta Ferlushkaj raised an important question: WHO WILL SAVE DIELLI’S PAST?, to increase awareness and intensify efforts to preserve its archives through classification and digitization.

Indeed the theme of connectivity is present in “The Old Bridge”. In the Preface, the author shares with the reader her intentions of assembling the content of the book with the hope of enticing the reader’s curiosity and appetite for specialized topics of literary studies. The book is constructed in four parts. The biographical and background data of the reviewed authors and figures is included in a 40 page chapter named Profiles. The book is printed by Codex Books in New York, in November 2020.

About the Author: Arjeta Ferlushkaj was born in Shkoder in 1983. She earned her graduate degree in Language and Literature from Luigj Gurakuqi Shkoder University, before pursuing a Master Degree in Literary Studies. From 2006 to 2016 Ferlushkaj worked at the Science Library of Shkoder University. She is enrolled in the Doctorate Program of the Academy of Albanological studies. Over the years, she has penned numerous articles, analysis, critical and book reviews in publications in and out of Albania. Her first book Post modernity Mirrors was published in 2012 in Tirana. The bulk of her postgraduate studies has focused on contemporary fiction written in prose with particular attention to the artistic properties of the text.

Her research work encompasses a range of interests that pertain to journalism, education and teaching methodologies but mostly specific properties of the prose and textual analysis. The Head of the Society of Albanian American Writers, Din Mehmeti, observes that the main feature of Ferlushkaj’s critique is her adherence to the school of literary criticism that is more intent on elevating the properties of the text rather than the name of the writer. A tendency that has had a negative impact on the arts and particularly literature, notes Mehmeti. (Note: These quotations are translated from Albanian by me.)

Beginning in Albania and later on, with her moving to the US, where Ferlushkaj continues to pursue her doctorate program, she stands by her views on delivering an unadulterated literary criticism of the works that she studies.

Today’s book promotion by three organizations may be seen as a physical representation of her comprehensive interests in the field of literary studies, language preservation and cultivation which are critical elements of nurturing our identity as Albanians in a multi ethnic society. Arjeta Ferlushkaj is a member of the Board of the Pan-Albanian Federation of America Vatra. She has been recognized by Vatra officials and Dielli Editor for contributing to the efforts of filing and categorizing the archives of Vatra. Arjeta Ferlushkaj has joined the Society of the Albanian American Writers and Albanian-American Dual Language & Culture that co-host the event.

“The Old Bridge” is intended as a tribute, writes Arjeta Ferlushkaj in the Preface, to the predecessors who came before us and also as a message to the next generation. She indicates that she is placing the “first stone” in order to keep that precious and remarkable connection strong.