Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Një vit Dhoma e Biznesit të Diasporës Shqiptare

by

Dhoma e Biznesit të Diasporës Shqiptare ka kremtuar sot një vjetorin e themelimit të saj. Ndryshe nga sa do të ishte festuar një ngjarje kaq e madhe në kushte normale, për shkak të situatës së rënduar nga shtimi i rasteve të të prekurve me COVID-19, ky një vjetor më shumë se një festë e madhe për të kremtuar arritjet e Dhomës ishte një takim virtual me pjesëmarrjen e më shumë se 100 miqsh, mbështetësish dhe anëtarësh të Dhomës së Biznesit të Diasporës. 

Në fjalën e tij të hapjes kryetari i Dhomë së Biznesit të Diasporës Z.Ardian Lekaj  tha se viti 2020 deri tani ka qenë një vit i vështirë, për të gjithë. “Sot jam shumë krenar që më në fund po realizohet një ëndërr. Shumë e më shumë njerëz po e kuptojnë se Diaspora ka vlerën e saj dhe se nëpërmjet Diasporës mund të arrihen suksese të reja. Ne në këto momente nuk jemi gjë tjetër veçse një ajsberg, të cilit i shikohet vetëm pjesa e sipërme dhe pjesën nën ujë do ta shohim më vonë”, – u shpreh Lekaj. 

Ndërsa ministri i Shtetit për Diasporën, Z. Pandeli Majko në fjalën e  tij përshëndetëse tha:  “Dhoma e Biznesit të Diasporës Shqiptare është një nga projektet më ambicioze që ne kemi nxitur në këtë periudhë. Dhe besoj dhe uroj që Dhoma e Biznesit do të jetë vërtet një projekt, i cili do të bashkojë të gjithë shqiptarët. Diaspora Shqiptare nuk është një projekt vetëm i një shteti. Kjo është arsyeja qe Shqipëria ka lidhur marrëveshje edhe me Kosovën, është në proces edhe me Maqedoninë e Veriut  si dhe me Malin e Zi . Mendoj që forca e bizneseve shqiptare  në Diasporë, por edhe e partnerëve të tjerë , ka shumë rëndësi. Pasi mendoj që ne kemi hedhur hapat dhe strukturat  për të krijuar një Dhomë vërtetë ambicioze.

President i Nderit i Dhomës së Biznesit të Diasporës, z. Lazim Destani,  duke falenderuar gjithë anëtarët e kryesisë dhe stafin e Dhomës së Biznesit për punën e bërë me përkushtim gjatë gjithë kësaj periudhe, që nga themelimi i Dhomës tha se kjo ka qenë kjo një periudhë shumë e jashtëzakonshme, e nisur me pasojat e tërmetit për të vazhduar pastaj me telashet që shkaktoi pandemia. 

“Në këto rrethana tejet të vështira u dëmtuan shumë familje e shumë biznese, si në vendet tona ashtu dhe në Diasporë e kudo në botë. Të ndodhur përballë këtyre vështirësive Dhoma nuk është ndalur, përkundrazi, gjithsecili kemi zhvilluar aktivitete gjatë gjithë kohës. Së bashku edhe me Kryetarin e Dhomës, z. Ardian Lekaj, kemi zhvilluar disa takime virtuale por edhe takime direkte me partnerë të ndryshëm europianë. Kemi zhvilluar gjithashtu takime bashkëpunimi me Rrjetet e Bizneseve në vende të ndryshme të Europës si dhe jemi në kontakte të vazhdueshme me kompani të fuqishme të pjesëtarëve të Diasporës sonë. Jemi me plot shpresa për të bërë punë të mira, për të realizuar investime e për të hapur vende pune të reja. Uroj sa më shpejt ta lëmë prapa pandeminë, në mënyrë që ditët, javët dhe muajt në vijim të jenë gjithnjë e më të favorshëm për mëkëmbjen, zhvillimin dhe funksionimin e bizneseve”, – tha ai. 

Duke bërë bilancin e një viti punë kryetari i Dhomës së Biznesit Ardian Lekaj tha: “Filluam ditën e tërmetit, u mblodhëm të gjithë së bashku në zonat ku kishte rënë tërmeti. Pyetja më e madhe në ato momente ishte: Do vazhdojmë, do të bëjmë hapjen apo nuk do të vazhdojm? Ne vendosëm të vazhdojmë të bëjmë hapjen, për arsye se jeta e re fillon në gërmadha. Dhe ditë për ditë nga pak, filluam të zgjerojmë networkun, dhe të krijojmë kontaktet tona. Tani jemi në fazën e mbledhje së informacioneve, pas kësaj faze kemi filluar me aleanca, dhe pas aleancave fillojnë projektet konkrete. Projektet konkrete ecin edhe paralelisht  dhe ju do të shikoni dhe shembuj konkret.

Por pavarësisht një viti të vështirë Dhoma e Biznesit të Diasporës ka arritur të realizojë një sërë projektesh dhe bashkëpunimesh, si:

Bashkëpunimi me Dhomën e Tregtisë Shqiptare në Itali;

Marrëveshje dhe Bashkëpunim me Kompaninë Marlotex dhe Organizatën Ëold Vision për shpërndarjen e 20 mijë maskave për nxënësit e shkollave publike 9-vjeçare dhe të mesme;  

Organizimin e dhurimit të 5 mijë testeve COVID-19 Ministrisë së Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, dhuruara për Shqipërinë nga tre biznesmenë të Diasporës shqiptare Z. Lazim Destani, President Nderi i Dhomës së Biznesit të Diasporës dhe themelues i Kompanisë “Ecolog International”, Nazmi Viqa, përfaqësues i Kompanisë “Abbruch AËR” dhe Remzi Ejupi, përfaqësues i  Kompanisë “Eurokoha”; 

Marrëveshje Bashkëpunimi me Dhomën Amerikane të Biznesit, si dhe zgjerimi i bashkëpunimit të DHBD me rrjetet ekzistuese të diasporës në Zvicër, Gjermani, Itali, Belgjikë, Luksemburg; 

Marrëveshja me Universitetin Jo-Publik “Marin Barleti” për trajnimin e stafit dhe anëtarëve të DHBD. 

Organizimin e forumit ekonomik “Albania Gateway to the Balkan” në Roterdam, të cilit iu bashkuan rreth 100 biznesmenë nga Holanda, Belgjika dhe Gjermania;

Organizimin e Samitit të Grave te Biznesit në bashkëpunim me Fondin dhe Ministrinë e Financave, me pjesëmarrjen e profesionisteve të reja, studente, gra akademike dhe eksperte në fushën e biznesit, përfaqësues të institucioneve shtetërore si dhe të organizatave ndërkombëtare, veçanërisht ato me fokus gratë dhe zhvillimin e tyre në fushën e biznesit dhe sipërmarrjes, ku u prezantuan dy platformat elektronike “Rrjeti i profesionistëve” dhe “Si të bësh biznes në Shqipëri”.

Projekti i radhës i Dhomës së Biznesit të Diasporës Shqiptare në bashkëpunim me Cooperazione Italiana dhe IOM, i cili pritet të lancohet më 18 dhjetor është “Connect Albania”. Një projekt ambicioz, i cili do të nxisë ndërmjetësimi e ardhjes së investimeve në Shqipëri nëpërmjet përfaqësuesve të Diasporës.

“Të gjitha këto nuk do të ishin bërë të mundura pa mbështetjen e një personi që ndoshta ka qenë motivatori, inisiatori më i madh në të gjithë vitet e fundit për Diasporën Shqiptare. Ky person ka ndihmuar jo vetëm shqiptarët në Shqiperi, ka mbështetur jo vetëm shqiptarët brenda kufijve të vendit por edhe ata ne Kosovë. Maqedoninë e Veriut apo Malin e Zi. Ndaj në duam të nderojmë me këtë çmim që ne e quajmë “Vizioni  Diasporës Shqiptare”, z. Pandeli Majko, – përfundoi Lekaj.

Alarm për diasporën shqiptare në botë

by

-Nën hundën e pseudo-opozitës në Tiranë Edi Rama po kap dhe klientelizon diasporën-

Nga Elida Buçpapaj –

Për diktatorin Edi Rama tashmë ka filluar fushata zgjedhore.

Duket që sulltani ka ndërtuar një strategji për ta shfrytëzuar diasporën si një burim trafikimi votash – sidomos komunitetin në Greqi dhe Itali, atje ku mendohet se jetojnë rreth 2 milionë shqiptarë.

Edi Rama po financon me paratë e taksapaguesave ofiqe, poste, portale dhe projekte, një pjesë të të cilave mbulohen nga Perëndimi si mbështetje për fuqizimin e institucioneve demokratike apo shtypin e lirë, që Edi Rama i keqpërdor për nevojat e veta. Ky abuzim është mirëfilli korrupsion.

Shqipëria – tipike një Republikë Banane. Edi Rama synon mandatin e tretë dhe për këtë ai përdor që të gjitha mjetet sidomos propagandën, duke varrosur fjalën e lirë dhe gazetarinë profesioniste.

Ai abuzon fare hapur nën dajret e klientëve qyqanë dhe prej apatizmit mjeran të shoqërisë shqiptare, sikur kombi shqiptar të jetojë në mesjetë.

Zyrtarët publikë, të emëruar politikisht, Edi Rama i sposton si gurë shahu nga emërtesa të Ministrisë të Diasporës në drejtues dhe propagandues të portalit qeveritar Majko diasporashqiptare.al!

A është e mundur që shtypi i lirë të ekzistojë duke qenë nën komandën politike të Edi Ramës dhe lakeut të tij Pandeli Majko?

Jo, kurrë! Shtypi i lirë mund të quhet i tillë vetëm kur ekziston si pushtet i pavarur!

Por Edi Rama po investon fort dhe pis, që të kapë edhe institucionin e diasporës.

Në fillim organizoi Këshillin Koordinues të Diasporës për t’i dhënë fuqi përfaqësimi nëpër shtetet ku jetojnë shqiptarët.

Pastaj vuri në lëvizje emisarin e tij, parazitin Pandeli Majko, i cili ka 30 vjet që jeton me paratë e taksapaguesve. Majkon e çoi turizëm nëpër botë që të binte në kontakt me militantë, për t’i përdorur sa herë u duhen, dhe kësisoj ka vazhduar shtrirja e tentakulave të oktapodit edhe në diasporë.

Ky është krim kombëtar, sipas sloganit përça e sundo.

Në Zvicër jeton një komunitet nga Shqipëria londineze prej 1500 shqiptarësh, të cilët për 30 vjet prani të Ambasadës dhe Misionit të Republikës të Shqipërisë në Zvicër asnjëherë dhe kurrë nuk janë bërë bashkë, ndërsa Edi Rama ka organizuar me të ardhurat e taksapaguesve dy Samite të Diasporës për t’i bërë shqiptarët lesh e li.

Ky është mision antikombëtar dhe shumë i rrezikshëm, sepse është krijuar një klimë si në kohën e diktaturës, ku njerëzit kanë frikë të japin pëlqimin apo të bëjnë komente deri edhe në rrjetin social, ngaqë Edi Rama ka kudo ushtrinë e mercenarëve klientë!

Edhe Edi Rama dhe klientët e tij janë tigra prej letre, por duhet të delegjitimohen si shpërdorues të pushtetit.

Për të krijuar autoritet artificial të klientëve të tij në Diasporë, që të justifikohen paratë, Edi Rama u ndan trofe suksesi, i promovon përmes televizioneve që i ka nën kontroll në Tiranë dhe tani u ka vënë në dispozicion edhe portalin qeveritar Majko.

Sikur të mos mjaftonte ky kataklizëm obskurantist, tentakulat e qeverisjes hibride Rama tani kanë shkuar deri aty sa me vendime qeveritare kanë sanksionuar të ashtuquajtur oficerë koordinues, të përfshirë në organikat e ambasadave dhe konsullatave shqiptare në Greqi dhe Itali.

Oficerët koordinues tani janë miratuar nga Këshilli i Ministrave dhe firmosur nga dora vetë sulltanit me shallvare dhe atlete.

Sipas faqes zyrtare, mësohet se ata do të merren me çështjet e Diasporës shqiptare në fushën e kulturës, arsimit, financës dhe drejtësisë dhe do të jenë të paguar nga shteti shqiptar me paratë e taksapaguesve.

Në portalin qeveriar Majko mësohet se: “Komunitetet shqiptare në Greqi dhe Itali për herë të parë në historinë e Diasporë së re do të kenë oficerë koordinues për çështjet e Diasporës shqiptare pranë posteve konsullore të Republikës së Shqipërisë në Romë, Athinë, Milano dhe Selanik. Oficerët koordinues për çështjet e Diasporës shqiptare emërohen nga ministri përgjegjës për Punët e Jashtme pas bashkëpropozimit të ministrit përgjegjës të fushës ( kulturës, arsimit, financës dhe drejtësisë) që do të mbulojë oficeri dhe ministrit përgjegjës për Diasporën.  Sipas vendimit të Këshillit të Ministrave oficerët koordinues të Diasporës mund të përzgjidhen edhe nga jashtë Shërbimit të Jashtëm, por ata duhet të zotërojnë njohuri dhe ekspertizë të spikatur në fushën e arsimit, të drejtësisë dhe të nxitjes së investimeve.

Kryeministri dhe Ministri i për Evropën dhe Punët e jashtme, Edi Rama ka firmosur emërimin e katër emrave, përkatësisht Aurela Konduri, Selanik, Joneda Dodaj, Athinë, Luljeta Cobanaj, Milano dhe Edmond Kumarakun, Romë të cilët do të ushtrojnë detyrën e oficerit koordinues për Diasporën. Oficerët koordinues do të ushtrojnë funksionin e tyre sipas fushave të përcaktuara si: zhvillimi i marrëdhënieve me komunitetet shqiptare në shtetin pritës, kjo në bashkëpunim me Agjencinë Kombëtare të Diasporës, identifikimin e nevojave për arsimimin dhe komunikimi me mësuesit e programeve plotësuese të gjuhës e të kulturës shqiptare në bashkëpunim me Qendrën e Botimit të Diasporës, nxitjen dhe organizimin e bizneseve shqiptare në vendin pritës në bashkëpunim me Dhomën e Biznesit të Diasporës si dhe identifikimin dhe asistimin e shtetasve shqiptarë, të cilët vuajnë dënimin me heqje të lirisë në shtetin pritës në bashkëpunim me ministrinë përgjegjëse për drejtësinë. “Oficerët e posaemëruar do të kenë gradën diplomatike të Sekretarit të Parë.

Pra, me pak fjalë, Edi Rama ka sanksionuar kësisoj me ligj kapjen e diasporës shqiptare në botë.

Pa dyshim që kriteri përzgjedhës është korruptiv, antiPerëndimor dhe antikombëtar.

Një gjë është e qartë se Edi Rama ka në dorë mjete të mëdha financiare të cilat do t’i përdorë fuqishëm për fushatën zgjedhore.

Diaspora duhet të organizohet një orë e më parë.

O sot o kurrë.

Sa për opozitën në Shqipëri, ajo është inekzistente, pret të riciklohet dhe kjo rrit alarmin për reagim.

Diaspora vazhdon të paguajë sigurimin kufitar për vetura

by

Qytetarët e Kosovës që jetojnë dhe punojnë në shtete të ndryshme të Evropës, sa herë që hyjnë në Kosovë obligohen që në kufi të paguajnë një shumë të mjeteve financiare për sigurimin e veturave të tyre.

Personat që hyjnë në Kosovë me auto-vetura duhet të paguajnë 15 euro për qëndrimin prej 15 ditësh. Ndërkaq, qëndrimi për një muaj kap vlerën e sigurimit prej 20 eurosh. Këto tarifa ndryshojnë nga kategoria e mjeteve motorike dhe periudha e qëndrimit në Kosovë.

Njëri nga ta është Fidaim Zeqiri, i cili që gjashtë vite jeton në shtetin e Gjermanisë. Ai thotë se çmimi i policës së sigurimit nuk është shumë i lartë. Por, vonesa për shkak të kolonave të gjata, për të përfunduar këtë obligim është e mërzitshme.

“Ka pasur raste kur kam pritur më shumë se një orë deri sa të vjen radha për të paguar. Ne edhe ashtu bëjmë rrugë të gjatë për të ardhur në Kosovë dhe pritja për këtë pagesë është maltretim”, thotë Zeqiri.

Qeveria e kaluar e Kosovës, e udhëhequr nga Albin Kurti ka aprovuar një kërkesë të Ministrisë se Financave për krijimin e një mekanizmi për mbulimin e obligimeve të sigurimit kufitar nga Qeveria e Kosovës.

Kjo do te vlejë për të gjithë bashkëatdhetarët dhe të huajt që janë subjekt i policës kufitare dhe vijnë në Kosovë për vitin 2020.

Në anën tjetër, zyrtarë të Qeverisë së Kosovës, të udhëhequr nga Avdullah Hoti, nuk kanë dhënë ndonjë përgjigje se a kanë filluar procedurat për zbatimin e këtij vendimi apo do të anulohet.

Hoti në një intervistë për Radion Evropa e Lirë, ditë më parë ka thënë se “qeveria do analizojë me kujdes të gjitha vendimet e marra nga qeveria e kaluar, për të siguruar se a janë në përputhje më ligjin”.

Pagesa e sigurimit kufitar të auto-përgjegjësisë është e obliguar me ligj për të gjitha mjetet motorike me tabela të huaja, të cilat hyjnë në territorin e Republikës së Kosovës. Aty përfshihen edhe automjetet e mërgatës, diasporës së Kosovës.

Në Byronë Kosovare të Sigurimeve pohojnë se janë të gatshëm për diskutime lidhur me këtë çështje, edhe pse sipas tyre, kjo është komplekse dhe kërkon trajtim profesional.

Blerim Pushkolli, drejtor ekzekutiv në Byronë Kosovare të Sigurimeve (BKS), thotë se një vendim eventual do të krijojë implikime financiare dhe duhet te shikohet edhe aspekti ligjor. Sigurimi kufitar është i bazuar në Ligjin për Sigurimin e Detyrueshëm nga Autopërgjegjësia.

“Duhet të mendohet mirë për shkak të bartjes se rrezikut me lëshimin e çdo police të sigurimit. Implikimi financiar është mjaft i lartë, për shembull për një rast të siguruar që kushton 15 euro për 15 ditë, kërkesa e personave për dëmshpërblim mund të shkojë deri në 1.2 milion euro. Kurse për dëmet e shkaktuara nga përdorimi i autobusit dhe mjeteve motorike të destinuara për transportin e lëndëve të rrezikshme, zbatohet dyfishi i shumave minimale të sigurimit”, tha Pushkolli.

Ai shtoi se nëse koston e sigurimit kufitar do ta merr përsipër Qeveria e Kosovës, atëherë do të ketë implikime financiare dhe rëndim të buxhetit të Kosovës, i cili mbulohet kryesisht nga tatim-paguesit kosovar.

“Dhe këtu është normale të shtrohet pyetja, si të ngarkohen taksapaguesit kosovarë që ta paguajnë sigurimet e drejtuesve të mjeteve motorike më regjistrime të huaja?

Por, Byroja Kosovare e Sigurimit do të jetë bashkëpunuese në proces dhe do të respektoj çdo vendim që merret nga Qeveria e Kosovës”, thotë Pushkolli.

Nga tarifat e sigurimeve kufitare, thotë Pushkolli, vitin e kaluar janë grumbulluar mbi 7.7 milionë euro të hyra, kurse pagesa e dëmeve të paguara nga BKS për periudhën e njëjtë rezulton vlerën prej 7.9 milionë eurosh.(Kortezi: Nadie Ahmeti-Evropa e Lire)

Pak për Diasporën

by

Diaspora në SHBA duhet të angazhohet tërësisht në procesin politik të tanishëm, por kjo duhet  bërë duke u angazhuar me administratën e SHBA-ve dhe duke përdor marëdhëniet tona me miqtë tanë në Kongres për të ushtruar ndikimin tonë tek ata që procesi të sigurojë integritetin territorial të Kosovës si dhe shpejtimin e hyrjes në NATO, OKB dhe, eventualisht, në BE.Ne duhet të jemi pjesë e procesit për të ndikuar tek procesi. Kjo duhet të bëhet nga brenda, dhe jo duke hedhur gurë nga jashtë…./

Shkruan Martin Vulaj*

Fjala “diasporë” rrjedh nga fjala greke “diaspeirin”, që do të thotë shpërndarje. Hebrenjtë e kanë përdorur fjalën “galuth”, që do të thotë azil, në të njëjtin kontekst. Diaspora shqiptare ka një histori të gjatë të kontributit për kauzën shqiptare dhe shtetin shqiptar, e cila është po aq e gjatë sa vetë historia e shtetit shqiptar. Qëllimi i këtij artikulli nuk është shprehja e mendimeve për historinë shqiptare, për ç’gjë nuk jam i kualifikuar. Historianë ka me bollëk në mesin e shqiptarëve.
Sidoqoftë, edhe vështrimi më i përciptë i historisë shqiptare pasqyron rolin kritik të diasporës në zhvillimin e kombit, shtetit dhe aftësisë për bashkëveprim kombëtar dhe ndërkombëtar. Prej Skënderbeut, figurave të rilindjes shqiptare, rezistencës kombëtare të kosovarëve e deri te guximi i jashtëzakonshëm i pararendësve dhe themeluesve të UÇK-së, është e qartë se roli i diasporës ka qenë kritik në çdo fazë të zhvillimit të vetëdijes kombëtare shqiptare.
Gjatë diskutimit të rolit modern të diasporës shqiptare bëhet e qartë se ndihma e mundësuar nga diaspora në Evropë në aspekt të fondeve (si remitencat dhe fondet e ndara për kauza të veçanta, lëvizje apo edhe armë) ka qenë e pazëvendësueshme, por ajo që ka ndodhur në Shtetet e Bashkuara është unike dhe meriton një vëmendje të veçantë.
Përveç ndihmës së njëjtë në formë të remitencave, fondeve të ndara, mbështetjes morale dhe teknike, diaspora në Shtetet e Bashkuara ka arritur të ketë qasje në vetë levat e pushtetit të shtetit, dhe të ndikojë drejtpërdrejt në aplikimin e fuqisë së butë dhe të fortë. Kjo nuk është bërë në saje të natyrës individuale të secilës diasporë, pasi që, si farat e bujkut që shpërndahen, diku më të mira e diku më të dobëta, në përgjithësi ekziston një shpërndarje bajagi e barabartë në aspekt të cilësisë. Kështu ka qenë edhe shpërndarja e diasporës ndërmjet Evropës dhe Shteteve të Bashkuara. Kjo është bërë kryesisht falë: 1. modelit të demokracisë në Shtetet e Bashkuara dhe kontratës unike sociale ndërmjet qytetarit dhe shtetit, që jo vetëm i mundëson, por edhe aktivisht e inkurajon qytetarin të përfshihet në procesin demokratik. Një përfshirje e tillë është kryesisht e kufizuar vetëm nga aftësitë e ndryshueshme të qytetarit; dhe 2. Politikave kryesisht jodiskriminuese sociale të SHBA-së, që mundësojnë veprimtari të shpejtë ekonomike të qytetarit.
Diaspora në Shtetet e Bashkuara ka arritur të shfrytëzojë të dyja këto aspekte të shoqërisë amerikane dhe të gjenerojë sasi të konsiderueshme parash brenda një gjenerate, dhe më pas t’i shfrytëzojë ato para duke i zbatuar ato në procesin e hapur politik për të fituar qasje të drejtpërdrejt te politikëbërësit dhe vendimmarrësit, dhe rrjedhimisht për të ndikuar te ta nëpërmjet theksimit të politikave që janë në interes të përbashkët të SHBA-së dhe kombit shqiptar.
Kulmimi i këtij aktiviteti ka qenë ndërhyrja e udhëhequr nga SHBA-ja në Kosovë. Ndërhyrja, natyrisht, nuk ka ardhur vetëm falë aktiviteteve të diasporës, por roli i saj në ushtrimin e ndikimit te qeveria amerikane nuk duhet të nënvlerësohet.
Pas ndërhyrjes, me themelimin e shtetit të ri të Kosovës dhe me Shqipërinë në rrugë drejt demokracisë së qëndrueshme dhe përfshirjes në Evropë, energjia e konsiderueshme që ka gjeneruar diaspora është dukur të jetë dobësuar nga mungesa e një zëri unanim. Kjo nxit pyetjen, “Quo vadis, diaspora?”.
Me aftësinë e jashtëzakonshme që ka treguar diaspora në SHBA, me potencialin e pamasë që ofron qeveria amerikane (dhe komuniteti i biznesit), me nevojat e thekshme të kombit shqiptar në rritje, dhe me gatishmërinë e qeverisë amerikane për të inkuadruar qytetarët në procesin demokratik, potenciali për të realizuar një rritje dhe forcim të interesave të përbashkët karshi SHBA-së dhe kombit shqiptar është i qartë. Që kjo të ndodhë, janë të nevojshme disa gjëra:
Një, diaspora duhet të vazhdojë të ushtrojë ndikim te Kongresi dhe Departamenti amerikan i Shtetit, por në një mënyrë të strukturuar. Komisionet kryesore që kanë të bëjnë me çështjet tona janë ato që merren me çështje ndërkombëtare dhe ndarje parash për një çështje të caktuar. Ka edhe të tjera, natyrisht, por vëmendja dhe resurset duhet të përqendrohen te këto katër (2 në Senat, 2 në Dhomën e Përfaqësuesve).
Megjithatë, diaspora duhet të shikojë përtej Kongresit dhe Departamentit të Shtetit si mekanizma të vetëm të ndryshimit, dhe të fitojë qasje dhe ndikim edhe te departamentet e tjera. Bashkëveprimi me “Capitol Hill”-in dhe “C Street”-in duhet të vazhdojë, ndërsa Kongresi është veçanërisht i rëndësishëm për realizimin e objektivave, pasi ata munden t’i realizojnë ato, ose drejtpërdrejt, ose tërthorazi, nëpërmjet forcës së parave, legjislacionit apo hijeve të tyre. Diaspora duhet të përqendrohet në objektiva të prekshme, si ndihma bujqësore, mjekësore dhe ushtarake, krijimi i një korpusi modern dhe profesional diplomatik, forcimi i organizatave qytetare dhe i teknologjisë që do të shërbenin për të joshur investime. Por, kjo nuk mund të bëhet pa bashkëveprimin strukturor me vendimmarrësit shqiptarë;
Dy, përderisa ekziston një aftësi e dukshme në rritje e korpuseve diplomatike shqiptare (lexo: kosovare dhe maqedonase, gjithashtu), vendet pritëse duhet të kuptojnë se diplomacia tradicionale i ka kufizimet dhe kufijtë e saj. Diaspora nuk i ka. Duhet të ekzistojë një marrëdhënie e institucionalizuar me diasporën dhe Tiranën, Prishtinën dhe Shkupin, ku idetë dhe informatat shkëmbehen lirshëm. Vlen të theksohet se, mbase deri së fundmi, këto kryeqytete nuk kanë pasur njohuri për mundësitë mbresëlënëse të ofruara nga Departamenti i Bujqësisë, Departamenti i Shëndetësisë dhe i Shërbimeve Njerëzore, Departamenti i Energjisë, e të tjerë. Për shembull, Departamenti i Bujqësisë ka programe në të cilat marrësit i jepet një sasi e një produkti që ekziston me tepricë (drithi, për shembull) për ta shitur në vendin pritës dhe për t’i shfrytëzuar të ardhurat për të investuar në vend për të nxitur zhvillimin.
Në arkat e këtyre burokracive ndodhen shuma të jashtëzakonshme parash, dhe burokratë të cilët detyrë të vetme e kanë dhënien e tyre. Natyrisht, nuk flitet gjithmonë për para të gatshme, por edhe për programe dhe ndihma që mund të ndryshojnë jetë dhe të ndikojnë në drejtimin kombëtar.
Aftësia e korpuseve formale diplomatike për të shfrytëzuar mundësitë e tilla është e kufizuar, por jo edhe e diasporës, e cila jeton në një botë të diplomacisë së ndërmjetme, dhe qarkullon ndërmjet “Capitol Hill”-it, “C Street”-it dhe agjencive të tjera qeveritare derisa të përmbushen objektivat e caktuar. Prandaj nevojitet një strategji dhe prandaj duhet të ndikohet të Kongresi. Unë ju siguroj se takimi me një përfaqësues të agjencisë është shumë më i ndryshëm kur atë ta ketë kërkuar një senator, apo edhe më mirë, kur një senator merr vetë pjesë në të.
Natyrisht, është detyrë e USAID-it të merret me ndihmat, por është Kongresi ai që cakton buxhetin dhe komisioni për ndarje parash ai që e mbikëqyr dhe ushtron ndikim të drejtpërdrejt mbi të;
Tre, diaspora dhe kombi shqiptar nuk duhet ta shohin këtë ndihmë si bamirësi, por si një tregti në mes të partnerëve. Përveç marrëdhënies së forcuar dhe interesit strategjik që i shërben Shteteve të Bashkuara, diaspora ka për të ofruar diçka shumë më të rëndësishme: eksportimin e idealit amerikan! Shtetet e Bashkuara janë të ndërtuara mbi konceptin e sovranitetit të individit; se secili individ gëzon të drejta të patjetërsueshme. Raportet reciproke të individëve sovranë kombinohen për të bërë një kolektiv sovran, prandaj këto raporte dhe cenimi i cilësdo të drejtë mbrohet nga ligji.
Përderisa për disa ky mund të jetë një formulim i ditur, graviteti dhe vlera e tij nuk mund të mbivlerësohen. Përderisa këtu në SHBA ai është, apo është bërë, i rëndësisë së dytë, ne vetëm duhet t’i shikojmë vendet e Lindjes së Mesme për të parë se çfarë vlere ka në fakt ky koncept, ky ideal, ky realitet. Prandaj, nocioni i ndihmës në shkëmbim të zgjerimit dhe forcimit të idealit amerikan është marrëveshje e mirë për Shtetet e Bashkuara. Diaspora është mekanizmi kyç për këtë. Vetëm nëpërmjet diasporës kjo mund të bëhet esenciale dhe organike për organizmin shqiptar. Nga lartë poshtë kurrë s’mundet;
Katër, zhvillimi organizativ i diasporës duhet të ecë përpara. Diaspora ka arritur të sigurojë fonde të ndara drejtpërdrejt nëpërmjet bashkëveprimit me komisionin për ndarje parash. Vlen të theksohet këtu se kjo është arritur vetëm falë Jim Xhemës, luanit të vjetër të komunitetit, dhe lidhjes së tij me senatorin Mitch McConnell, i cili ka qenë kryetar asokohe. Megjithatë, kjo përbën vetëm një pikë të vogël të potencialit ekzistues. Lidhjet e tjera, si lidhja speciale që Harry Bajraktari ka me Elliot Engelin, dhe ato që ka Joe DioGuardi kanë prodhuar shumë rezultate. Arbën Xhaferi i ndjerë njëherë më pat thënë se “Joe DioGuardi na ka treguar neve se ku ndodhet Uashingtoni, kur ne as nuk e dinim adresën”.
Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan ka pasur sukses dhe i ka dhënë komunitetit një qasje të re dhe më të sofistikuar, por që prej pavarësisë së Kosovës ai është dukur i pakoordinuar.
Luanët e vjetër, si Jimmy, Harry, Joe dhe shumë të tjerë nuk duhet të lejohen të veniten. Që prej fundit të luftës në Kosovë, mijëra shqiptaro-amerikanë janë rritur, kanë diplomuar nga universitetet dhe shkollat profesionale, dhe i janë bashkuar forcës punëtore. Ky talent i ri duhet të shfrytëzohet për të vazhduar atë që kanë krijuar luanët, dhe për të shtyrë komunitetin përpara me një strategji koherente. Institucionalizimi i këtij roli është kritik për suksesin e të gjitha palëve, por nuk mund të bëhet pa Tiranën dhe Prishtinën në veçanti;
Pesë, gjatë rrjedhës së dy dekadave të fundit, shumë miq amerikanë janë shfaqur në skenën kombëtare shqiptare. Këta miq nuk duhet të lejohen të veniten. Tërheqja e “The Albright Group” nga investimi në Kosovë duhet të përçojë valë drithëruese në shpinën shqiptare dhe nuk duhet të lejohet të përsëritet. Interesat thelbësore të një investimi të tillë janë shumë më të mëdha se vetë investimi monetar. Miqtë si sekretarja Madeleine Albright duhet të nxiten të mbesin të përfshirë në suksesin tonë.
Shqipëria po ndërton rrugë që do ta lidhin atë jo vetëm me Evropën, por edhe me vetë të ardhmen e saj. Kosova po shton njohjet vazhdimisht përderisa po konsolidon institucionet e saj. Në Maqedoni, shqiptarët janë bërë pjesë përbërëse e shtetit. Të gjithë kanë sfida, por ajo që është e pamohueshme është se shqiponja është duke i hapur krahët e saj gjithandej. Ajo duhet të vazhdojë t’i shtrijë krahët e saj në një mënyrë të qëndrueshme dhe të parashikueshme, për të frymëzuar vetëbesim në vend të pasigurisë. Diaspora duhet t’u përshtatet nevojave aktuale dhe të ndihmojë për ta udhëhequr ndryshimin drejt së ardhmes.

*Autori Martin Vulaj, e shoqeron shkrimin me kete sqarim: Artikullin e kam shkruan me 2013, por mendoj se ruan aktualitetin.Po shtoj këtë koment: Diaspora në SHBA duhet të angazhohet tërësisht në procesin politik të tanishëm, por kjo duhet  bërë duke u angazhuar me administratën e SHBA-ve dhe duke përdor marëdhëniet tona me miqtë tanë në Kongres për të ushtruar ndikimin tonë tek ata që procesi të sigurojë integritetin territorial të Kosovës si dhe shpejtimin e hyrjes në NATO, OKB dhe, eventualisht, në BE.

Ne duhet të jemi pjesë e procesit për të ndikuar tek procesi. Kjo duhet të bëhet nga brenda, dhe jo duke hedhur gurë nga jashtë.

DIASPORA…”NJË QEVERI E BASHKUAR NE MERGIM”?!

by

….nëse kryeministri është në gjendje t’a drejtojë vendin me anë të FB — pse Diaspora të mos krijojë një ‘Qeveri të bashkuar në Mërgim’ që do t’i bënte sfidë qeverisë së Tiranës dhe ndërkombëtarëve t’u kërkonte të rishikonin politikat e tyre ndaj kësaj province fanare?

– Qeveria ka frikë nga një nismë e tillë, prandaj edhe ka krijuar një ministri të veçantë të Diasporës, sepse përpiqet t’a pengojë duke e përçarë atë….

Nga Astrit Lulushi/DIELLI/

Në gjysmën e dytë të shekullit të 20-të, Shqipëria ishte e uzurpuar. Njerëzit prisnin çlirimin dhe në këtë rast, kush pret, merr atë që tepron ose s’merr hiç fare. Në fund nuk mbeti gjë për të marrë dhe shqiptarët iu nënshtruan zgjedhës së re, duke iu kthyer përsëri karakterit të dikurshëm (bë sikur bën, bëjmë sikur bëjmë), duke veshur maskën e indiferencës për të bërë lojën e sunduesit, që, me mashtrime të kombinuara me dhunë, kontrollon çdo aspekt të jetës në vend, si dikur PP.
Kjo parti Pune sot Socialiste, e cila u la në skenën politike shqiptare vetëm falë mëshirês a mirësisë së popullit për të shmangur luftën civile, vazhdon si dikur të diktojë çdo ditë e më shumë – duke lënë njerëzit të ndiejnë se janë pak më shumë se skllevër në sistemin që lejuan të rimëkëmbet – urtësia u muar për dobësi. Vetëm më të mirët ishin në gjendje të shkëputeshin, dhe jo pa përpjekje të konsiderueshme.
Por, nëse kryeministri është në gjendje t’a drejtojë vendin me anë të FB — pse Diaspora të mos krijojë një ‘Qeveri virtuale të bashkuar në Mërgim’ që do t’i bënte sfidë qeverisë së Tiranës dhe ndërkombëtarëve t’u kërkonte të rishikonin politikat e tyre ndaj kësaj province fanare? Qeveria ka frikë nga një nismë e tillë, prandaj edhe ka krijuar një ministri të veçantë të Diasporës, sepse përpiqet t’a pengojë duke e përçarë atë. Pa gjykata, me parlament një-partiak, popull të zemëruar dhe polici jashtë kontrollit, vendi po shkon drejt një protektorati.
Nëse Diaspora thotë se është e organizuar, ajoduhet tē marrë edhe përgjegjësi — Ishte një Diasporë që krijoi një shtet, Izraelin. Përndryshe, duhet ta quajmë veten thjesht ‘të ikur’ dhe që nuk i perkasim më atij vendi – – ‘Diasporë’ është emër i madh që i vëmë vetes.