Divjake – Dielli

LUSHNJE- Në Divjakë ishte baza e parë e UÇK-së e cila mirëpriti oficerët e parë të NATO-s

-Kryeministri Kurti në Divjakë: Me luftën çlirimtare fituam lirinë e shumëpritur dhe miqësinë e mbështetjen e NATO-s/

Divjakë, 12 qershor 2021-Gazeta DIELLI/

Në shënim të 22- vjetorit të çlirimit të Kosovës, tri institucionet më të larta të shtetit, organizuan manifestimin në nderim të luftës çlirimtare, në Divjakë, te Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Shtabi i Përgjithshëm në Divjakë ishte baza e parë e UÇK-së e cila mirëpriti oficerët e parë të NATO-s, kur ata zbarkuan nga ajri qysh më 10 qershor 1999, që shënon një moment historik të miqësisë dhe bashkëpunimit me NATO-n.

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti tha se datën 12 qershor e kujtojmë gjithmonë, dhe krenohemi përherë që për lirinë e Kosovës organizuam luftën çlirimtare duke fituar jo vetëm lirinë e shumëpritur, por edhe miqësinë dhe mbështetjen e NATO-s me të cilët u rreshtuam drejt dhe dolëm fitimtarë

“Në këtë ditë dhe në vazhdimësi i kujtojmë dhe nuk do t’i harrojmë, heronjtë dhe dëshmorët, luftëtarët dhe patriotët e të gjithë brezave e të të gjitha kohërave, të cilët na mundësuan që ne sot të gëzojmë lirinë”, tha ai.

Në këtë manifestim të organizuar nga Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani-Sadriu, Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca dhe Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, të pranishëm ishin edhe ministra të Qeverisë së Kosovës, deputetë të Kuvendit të Kosovës, luftëtarë të UÇK-së, veteranë e invalidë të luftës çlirimtare të Kosovës, të burgosur politik dhe familjarë të dëshmorëve.

Fjalimi i Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Albin Kurti, në manifestimin në nderim të luftës çlirimtare:

E nderuara Presidente e Republikës së Kosovës, zonja Vjosa Osmani,

I nderuari Kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës, zotëri Glauk Konjufca,

Të nderuar gjeneralë-komandantë Agim Çeku dhe Sylejman Selimi,

I nderuari gjeneralmajor i FSK-së, zotëri Enver Cikaqi,

Të nderuar ministra e deputetë,

Të dashur luftëtarë të UÇK-së, veteranë e invalidë, familjarë të dëshmorëve,

Të dashur të burgosur politik,

Të nderuar pjesëmarrës,

Pas ofensivave të ushtrisë serbe të vjeshtës së vitit 1998, Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës zhvendoset nga Likoci këtu në Divjakë. Këto vargmale, me fshatrat Divjakë, Berishë e Kleqkë, u shndërruan në bazat më të mëdha dhe më të fuqishme organizative të UÇK-së, të udhëhequra nga Shtabi i Përgjithshëm, i cili u vendos këtu. Kjo shtëpi dhe ky vend, jo rastësisht u bënë strehë e UÇK-së. Në këto vise dhe shtëpi, u strehuan dhe u zhvilluan aktivitetet e organizatave e veprimtarëve të shumtë, të cilët punonin për lirinë e atdheut, siç ishte për shembull edhe Afrim Zhitia.

Riorganizimi i Ushtrisë Çlirimtare me vendosjen e Shtabit të Përgjithshëm në Divjakë, shënoi një hap të rëndësishëm në mbajtjen e linjave komunikuese më të lehta edhe me zonat e tjera, por jo vetëm: konfiguracioni i këtij vendi si pozicion mjaft strategjik i mundësoi UÇK-së të zhvillojë një strategji luftarake sulmuese, por edhe mbrojtëse të pozicioneve të veta duke mos lejuar përparim të forcave serbe në drejtim të bazave kyçe të UÇK-së, siç ishte Shtabi i Përgjithshëm, Spitali Ushtarak, selia e Radios “Kosova e Lirë” dhe agjencisë së lajmeve “Kosovapress”.

Ky vend këtu nuk u shkel asnjëherë nga forcat serbe, edhe pse pati mësymje të shumta, jo vetëm nga këmbësoria, por edhe nga ajri. Falë rezistencës dhe luftës së organizuar të njësive të UÇK-së që vepronin në këto vargmale, siç ishte Brigada 121 “Ismet Jashari”, Njësia Speciale pranë Shtabit, Njësia e Logjistikës e të tjera, jo vetëm se mbrojtën hapësirat ku vepronin, por u bënë mburoja për qindra mijëra shqiptarë civilë që ishin dëbuar nga shtëpitë e tyre dhe të cilët strehohëshin nëpër të gjitha këto gryka malesh përreth kësaj zone.

Shtabi i Përgjithshëm në Divjakë që udhëhiqej nga Shefi i Shtabit, Gjeneral Agim Çeku, i cili po e pasonte Gjeneral Sylejman Selimin, ishte baza e parë e UÇK-së e cila mirëpriti oficerët e parë të NATO-s kur ata zbarkuan nga ajri qysh më 10 qershor 1999. Ky vend dhe kjo shtëpi Shtab, shënon një moment historik të miqësisë dhe bashkëpunimit me NATO-n. Kjo shtëpi ishte e plakut Nezir Zogaj, i burgosur politik me neve të tjerëve që ishim rob lufte, edhe pas mbarimit të luftës, me Nait Hasanin, Bislim Zogajn, Enver Dugollin, e shumë e shumë të tjerë nëpër burgjet e Serbisë. Baca Nezë është i paharrueshëm edhe pas vdekjes, ashtu siç është kjo shtëpi edhe pas çlirimit.

12 Qershori, është dita e çlirimit të Kosovës, prandaj e kujtojmë gjithmonë dhe krenohemi përherë që për lirinë e Kosovës organizuam luftën çlirimtare, duke fituar jo vetëm lirinë e shumëpritur, por edhe miqësinë dhe mbështetjen e NATO-s me të cilët u rreshtuam drejt dhe dolëm fitimtarë.

Në këtë ditë dhe në vazhdimësi, i kujtojmë dhe nuk do t’i harrojmë, heronjtë dhe dëshmorët, luftëtarët dhe patriotët e të gjithë brezave e të të gjitha kohërave të cilët na mundësuan që ne sot të gëzojmë lirinë.

Lavdi të gjithë atyre!

Shkruan: Dr Niko Ferro/

Kisha për të cilën do flasim më poshtë nuk është bërë asnjëherë objekt studimi, hulumtimi apo gërmimi arkeologjikë. Për këto arsye përshkrimi i saj paraqet një interes të veçantë.

Rrënojat e kishës së Shën Gjergjit ndeshen në një kodër të butë pranë fshatit Korie. Dikur kjo mëhallë njihej me emrin Shëngjergj ndërsa sot Korie është një lagjje e vogël e fshatit Mërtish.

Territori ku ndodhen rrënojat është i mbuluar nga bimësia madje në brendësi të kishës kanë mbirë edhe pemë. Nga rrënojat e kishës ruhen disi muri veriorë bashkë me absidën e protezisit, dallohet qartë forma e absidës dhe pjesërisht muri jugor i naosit ndërsa dyshemeja përveç gjelbërimit dhe dheut është e mbuluar me mbeturina të rrëzuara të mureve.

Në gjendje e sotme kisha përbëhet nga naosi dhe ndoshta hajati në anën jugore. Duke ndjekur formën e rrënojave, zbulojmë se kjo kishë ka qenë një nefëshe, me orientim lindje-perëndim. Planimetria e saj është drejtkëndëshe, me përmasa të brendshme 6.30 x 7.2 m dhe me trashësi muri 0.70 m.

Hyrja për në kishë ka qënë në anën veriore mundet të ketë pasur një hyrje të dytë në anën jugore për të cilën mund të flitet vetëm pas gërmimeve arkeologjike. Gjithë muri perëndimorë i kishës ruhet i rrënuar ne një lartësi të vogël.

Muri verior ruhet pjesërisht i tëri në lartësinë e dikurshme, i ndërtuar me gurë të çrregullt ranor dhe me tulla të lidhura sëbashku me llaç gëlqereje. Muri jugor dallohet vetëm forma pjesa tjetër është e mbuluar nga bimësia dhe nga dheu. Murit lindor i kishës ruhet vetëm absida e diakonit e cila është e pajisur me një nike. Ana e jashtme e absides është 3 faqe, përbën pjesën e vetme të mbetur prej kishes. Absida ka formë gjysmë rrethore. Prej saj kanë ngelur vetëm pak gurë të skalitur të mjaftueshëm për të dalluar formën gjysmë rrethore. Sipas dëshmive naosi rrethohej nga ana jugore nga një hajat? I cili kryente funksionin e një naterksi. Nëse do bënim një krahasim me kishat e tjera të Myzeqesë, kisha e Shën Gjergjit ka formë të veçantë dhe është e vetme në lloj e saj.Në mungesë të të dhënave historike apo mbishkrimore datimi i këtij monumenti paraqitet i vështirë. Mbështetur edhe në gojëdhënat e banorëve të këtij fshati mendojmë se i përket gjysmës së dytë të shek. XVIII. Në vend të përfundimit vëzhgimi jonë shtyhet edhe më tej.A mos vallë ka ardhur momenti që këto vlera të kësaj treve të ruhen madje dhe të restaurohen pse jo të bëhen edhe të vizitueshme nga turist vendas apo të huaj? Shpresojmë në një zgjidhje në të ardhmen.