Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

CILI DUHET TË JETË IMAZHI I SHQIPËRISË?

by

Nga Frank Shkreli/
Javën që kaloi Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama dhe nën-Kryeministri në largim i Kosovës dhe njëherazi kryetar i Partisë AKR-së, Behgjet Pacolli vizituan Kazakistanin për të biseduar, siç thanë ata, mbi përspektiva të reja investimesh në Shqipëri. Në njoftimet u tha se udhëheqsit shqiptarë u pritën mirë në Kazakistan, siç duket falë faktit se Behgjet Pacolli, i cili e shoqëroi Kryeministrin Rama në atë vizitë, ka lidhje dhe interesa biznesi me atë vend.
Është normale që Shqipëria dhe Kosova përpiqen që të tërheqin sa më shumë investime të huaja, por ky shkrim i shkurtër e modest nuk ka të bëjë me mundësitë ose jo të investimeve kazake ose të ndonjë vendi tjetër, në Shqipëri dhe në Kosovë. Por me diçka tjetër që më ran në sy nga kjo vizitë. Në faqet e facebook të Behgjet Pacolit dhe Edi Ramës, sipas njoftimeve edhe në media, Presidenti i Kazakistanit, Nursultan Nazarbajev – gjatë bisedimeve me presidentin kazak i cili siç duket nuk ishte i kënaqur me imazhin e Shqipërisë në botë, e këshilloi Kryeministrin Rama që të përmirësojë imazhin e vendit duke përdorur figurën e Gjergj Kastritotit -Skënderbe për një imazh më të mirë për kombit shqiptar në botë. Sipas Behgjet Pacollit, i cili mori pjesë në takimet e delegacionit shqiptar me udhëheqsit kazakë, Presidenti Nazarbajev i tha Edi Ramës tekstualisht se, “Ju duhet ta përdorni figurën e jashtëzakonshme të Skënderbeut në imazhin tuaj kombëtar”. Interesant është fakti se asnjë prej pjesëmarrëseve në atë takim me udhëheqsin kazak, nuk njofton në rrjetët e tyre sociale se cili ishte reagimi i delegacionit shqiptar, përfshirë edhe Kryeministrin Rama. A e falenderuan Nazarbajevin për këtë koment për njohjen e meritave të heroit komëta të Shqiptarëve? A u ndjenë përfaqsuesit shqiptarë krenarë me vlerësimin e Skënderbeut nga një udhëheqës i Azisë Qëndrore?
Fatkeqsisht, ky moment nga vizita në Kazakistan zotërinjve Rama dhe Pacolli pasqyron edhe njeherë faktin se Shqipëria ka një problem serioz me imazhin e saj, dhe kjo jo vetëm në botën perëndimore, por ja tani edhe një despot i Azisë Qendrore ka konstatuar se diçka nuk është në rregull me imazhin e Shqipërisë në botë. Dhe për të përmirësuar imazhin e Shqipërisë, Nazarbajev u sugjeroi shqiptarëve, që të përdorin “figurën e jashtzakonshme të Skënderbeut” për të promovuar një imazh pozitiv në botë për kombin shqiptar. Gati sikurë Nazarbajev u tha, eh ta kishim ne këtë figurë të jashtzakonshme…..sa krenarë do të ishim ne me të.
A ra në veshë të shurdhë ky vlerësim dhe ky sugjerim, ndërsa kohët e fundit po zhvillohet një debat i ashpër politik me fjalë dhe po pasqyrohet me vepra mbi imazhin e Shqipërisë në botë i shoqëruar edhe nga dukuri të portretit të diktatorit Enver Hoxha, përveç problemeve shoqërore, përfshirë korrupsionin dhe grindjet politike, të cilat definitivisht nuk ndihmojnë në promoovimin e një imazhi pozitiv për vendin. Atëherë nëqoftse ky imazh duhet të ndryshojë, siç sugjeroi kohët e fundit edhe presidenti kazak Nazarbajev, cila duhet të jetë rruga që duhet ndjekur, ajo e mburrje me portretin e Enver Hoxhës apo rruga e Gjergj Kastriotit – Skënderbe. A duhet ndjekur Flamuri i Gjergj Kastriotit, ai Flamur i Lirisë, i Nderit, i Burrërisë dhe i Besës, i Besëlidhjes së Lezhës dhe i Lidhjes së Prizrenit? Dhe a do zgjidhë klasa e sotëme politike, rrugën e Heroit Kombëtar të Shqiptarëve, që Papa Pali i VI e pat quajtur, “Të Gjithmonshim e fisit tuaj, i cili gjithëherë mbi çdo interes ka venë vlerat e trashëguara të besës, nderit e të burrërisë….Këto virtyte, Gjergj Kastrioti ua ka lënë në rojë e trashëgim të shënjtë në Atdhe dhe në mërgim”, përfundoi Papa Pali i VI në mesazhin e tij drejtuar kombit shqiptar, me rastin e 500-vjetorit të Gjergj Kastriotit, në Romë me 25 Prill 1968. A është kjo trashëgimi, a po klasa e sotëme politike, për interesa të ngushta vetjake, partiake e financiare — siç është venë në dukje kohët e fundit — do të vazhdojë t’i mbetet besnike një trashëgime të një diktatori komunist dhe të një ideologjie të huaj që ai i imponoi vendit të vet, dhe e cila i ka kushtuar rëndë dhe vazhdon gjithnjë të rëndojë mbi imazhin e Shqipërisë dhe të kombit shqiptar?
Andaj, a do të ndërtohet Shqipëria e re pas komuniste në bazë të karakterit, moralit dhe të cilësive burrërore të Gjergj Kastriotit Skendërbe, apo duke u bazuar në rrugën dhe në trashëgiminë e Enver Hoxhës? Megjithëse është turp të bëhet krahasimi, por zhvillimet e fundit në Shqipëri, detyrojnë të bëhet pyetja se cilën rrugë dëshiron Shqipëria — madje edhe pothuaj një çerek shekulli pas rënjes së komunizmit — sepse duket se e ka humbur rrugën ose të pakën nuk e ka gjetur drejtimin e përcaktuar nga Gjergj Kastrioti, krenarisë së kombit, i cili bashkoi princat e Arbërit si asnjëherë më parë dhe më pas në një unitet moral kombëtar e shpirtëror, duke i bërë të gjithë krenarë dhe të ndjeheshin anëtarë të një sofre të përbashkët. Kjo është trashëgimia që duhet të mprohet dhe të jetohet nga të gjithë dhe jo trashëgimia e përçarjeve.
Unë jam dakort me Nazarbajevin e Kazakistanit — megjithëse si despot që është nuk kam aspak respekt për të pasi si një udhëheqës diktator ndonëse jo në nivelin enevrist – ai është më afër Enver Hoxhës dhe nuk ka asgjë të përbashkët me Gjergj Kastriotin Skëndrebe — që Shqipëria dhe kombi shqiptar, nëqoftse me të vërtetë dëshirojnë të përmirësojnë imazhin e vet në botë, atëherë, siç tha ai,“Ju duhet ta përdorni figurën e jashtëzakonshme të Skënderbeut në imazhin tuaj kombëtar”.

Në faqën e facebook të Kreministrit Rama vihet re promovimi i një ideje të re “origjinale”, “Ndiq rrugën tënde”, ku ndër të tjera ftohen qytetarët që të ndikojnë me idetë e tyre për një “qeverisje moderne dhe europiane në Shqipëri”, ashtuqë, sipas njoftimit, të jenë pikërisht ata, të cilët “do të përvijojnë Shqipërinë e së ardhmes”. Sugjerimi im është që si fillim, mos u largoni por rrini afër bazës morale dhe interesave madhore të kombit shqiptar të përcaktuara nga heroi i vërtetë kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbe dhe mos e bazoni të ardhmen e vendit në trashgiminë e heronjëve të rrëjshëm. Kjo do t’u bëjë ju një brez krenar, burim shpresash për liri e bashkim kombëtar — bazuar në trashëgiminë morale, shpirtërore dhe kombëtare të heroit të vërtetë kombëtar të të gjithë shqiptarëve dhe i të gjitha kohërave –Gjergj Kastriotit — për të cilin ka lakmi bota.
Andaj kontributi im ndaj idesë së fushatës së hedhur në facebook-un e Kryeministrit Rama, “Ndiq Rrugën Tënde’’ dhe në përputhje me sugjerimin që vjen nga Azia Qendrore — është që nëqoftse me të vërtetë dëshironi përmirësimin e imazhit të Shqipërisë dhe të kombit shqiptar në botë — atëherë merrni parasyshë seriozisht sugjerimin e presidentit kazak, Nazarbajev dhe “përdorni figurën e jashtëzakonshme të Skënderbeut në imazhin tuaj kombëtar”, të këtij çlirimtari të kombit dhe mbrojtsit të Europës dhe jo portretet dhe imazhet e diktatorit Enver Hoxha. Kjo është e vetmja rrugë për të gjithë Shqiptarët kudo dhe në këtë rrugë, me qëllim dhe vullnet të mirë si dhe me dashuri dhe bashkim me njëri tjetrin, sipas vet Skënderbeut, ”Perëndia, si gjithnjë edhe paskëtaj do të na ndihmojë dhe do të na nxjerrë faqebardhë.”

OTTO WITTE, ISH -MBRETI I SHQIPËRISË ?

by

Rrena edhe në gurin e varrit /

Nga Rafael Floqi/ Michigan/

Shqiptarët më 1913 kërkonin të kishin një sundimtar islam të nipin e sulltanit Halim Eddine  dhe kur të dy austriakët, Otto Witte dhe Max Hoffmann erdhën në Shqipëri të maskuar si Halim Eddine dhe adjutanti i tij  u pritën si prijësit e rinj. Kurorëzimi ishte madhështor. 48 orë pasi të dy cubat zbarkuan  në Shqipëri u arratisën me thesarin e shtetit pasi i shpallën luftë Malit të Zi dhe  kaluan dy net të shkëlqyera në harem, duke qesëndisur tërë konsujt. Me sa duket, shumë njerëz e hëngrën historinë, duke përfshirë edhe revistën “ Time Magazine”, e cila e raportoi historinë e Ottos si të vërtetë, kur ai vdiq në vitin 1958.

Data 13 gusht, kujton një personazh interesant të gjithë historisë evropiane, i panjohur në Shqipëri por që lidhet me Shqipërinë, një akrobat me një shtëllungë-mustaqe me emrin Otto Witte, për të cilin kjo datë ka pasur domethënie të veçantë. 13 gushti i vitit 1913, ishte dita në të cilën Herr Witte pohonte se kishte pas qenë kurorëzuar “Mbret i Shqipërisë”.
I lindur në vitin 1872, Otto Witte kishte punuar gjithë jetën e tij si interpretues në cirk dhe thuhej se kishte bërë shfaqen e tij të parë në moshën tetë vjeçe. Në kohën e tij të lirë ai ishte i njohur si një përrallëtar e trillues me aventura, ku ai falë aftësisë së tij si magjistar –shaman  ishte bërë kryetari i fisit i një tribuje  pigme nga Afrika dhe se si, ai një herë u përpoq të arratisej me vajzën e perandorit së Etiopisë. Megjithatë, rrëfimet për përvojën e tij në Shqipëri në 1913 ishin nga më këmbëngulëset nga tregimet e tij.
Atë vit, më 1913,  sipas rrëfimeve të tij, ai ishte duke punuar në Budapest, kur një mik i tregoi  një artikull në lidhje me Shqipërinë, e cila po shkëputej nga Perandoria Osmane. Artikulli përmendte se një grup shqiptarësh ishin në kërkim të një princi mysliman me emrin Halim Eddine, të cilit ata dëshironin t’i jepnin kurorën mbretit. Në gazetë ishte dhe një fotografi e Halim Eddines, i cili ngjasonte dukshëm me pamjen e Ottos.
Plani shpejt mori formë. Otto Witte do të udhëtonte për në Shqipëri së bashku me kolegun e tij të  cirkut, gëlltitësin e shpatave Max Schlepsig dhe aty Otto do të shtirej si Halim Eddine-ja dhe do të bëhej mbret. Dhe sipas Witte, ky plan kishte pasur sukses.

Kjo histori duket se është e sajuar, por Otto Witte insistonte gjithmonë që t’i adresoheshin si ‘Ish-mbreti i Shqipërisë’ dhe kjo ishte arsyeja, pse policia në Berlin e kishte lejuar atë, që t’i përfshinte këto fjalë në kartën e tij zyrtare të identitetit. Ai thoshte se pasi u kurorëzua më 13 gusht, ai mbretëroi për pesë ditë, gjatë së cilave ai dëfreu në harem, shtiu në dorë pasuritë e thesarit mbretëror dhe i shpalli luftë Malit të Zi. Por ai u arratis nga pallati vetëm pak  kohë para se dinakëria e tij  të zbulohej.

Kjo mund të jetë krejtësisht sajesë, por gjatë gjurmimeve në internet ndeshëm këtë dëshmi në biografinë e diplomatit dhe ushtarakut austro hungarez Alfred Rappaport, i cili kishte qenë  shef i përkohshëm ndërmjet konsullatave të Maqedonisë, në Shkup dhe Cetinjë  dhe si konsull shëtitës  nëpër vendet e Ballkanit jugor, sidomos Shqipëri. Në ministri më vonë ai ishte shefi i departamentit për Shqipërinë dhe zëvendësi i shefit të departamentit oriental.

Në vitin 1912 kur Ismail Qemal Beu shpalli Pavarësinë e Shqipërisë nga Perandoria Osmane, fuqitë e mëdha u bënë papritmas shumë të interesuara për të. Austro-Hungaria shpresonte të siguronte një influencë të madhe mbi shtetin e ri dhe kërkonte që të dërgonte instruktorë për këmbësorinë, ndërsa Italia u përpoq të bënte të njëjtën gjë.  Edhe diplomatët britanikë gjithashtu dërguan instruktorë. Një major italian u dërgua në Shqipëri dhe menjëherë u bë një qytetar i saj. Drejtimi i xhandarmërisë ishte nën kujdesin e oficerëve holandezë. Kontaktet bënë të  të mundur që Austro-Hungaria të merrte megjithatë kontrollin përfundimtar të zhvillimit të artilerisë, disa instruktorë u dërguan nga  Shqipëria blerë disa topa malorë nga fabrika “Skoda”. Shqiptarët kërkonin të kishin një sundimtar islam të nipin e sulltanit Halim Eddine  dhe kur të dy burrat, Otto Witte dhe Max Hoffmann erdhën në Shqipëri të maskuar si Halim Eddine dhe adjutanti i tij dhe u pritën si prijësit e rinj. Kurorëzimi ishte madhështor, diplomatët e të gjitha fuqive të mëdha ishin të pranishëm me një përjashtim, të përfaqësuesit të Austro-Hungarisë! Rappaport ishte i vetmi që i zbuloi ata para të tjerëve, pasi kishte dërguar udhëzimet e tij në kohë. 48 orë pasi të dy cubat zbarkuan  në Shqipëri duke u arratisur me thesarin e shtetit,  pasi i shpallën luftë Malit të Zi dhe kaluan dy net të shkëlqyera në harem, qesëndisën tërë shoqërinë diplomatike atje! Alfred Rappaport, ndërkohë promovohet si Konsull General  dhe merr kryqin kalorës e Rendit të Leopoldit më 30 dhjetor 1913.
Pas kësaj fatkeqësie diplomatike fuqitë e mëdha ranë dakord që të ishte  Princi Vilhelm Wied që do të emërohej i “Mbret” ose sovran të Shqipërisë. Dhe mbretërimi i tij zgjati nga marsi deri në shtator 1914.  Shih http://www.austro-hungarian-army.co.uk/biog/Rappaport.htm

Ata që qenë të pabindur për vërtetësinë e pretendimeve Witte ndaj mbretërisë shqiptare kanë theksuar se nuk ka as më të voglën gjurmë e ndonjë dëshmi historike lokale për ta mbështetur atë, pasi as vendi ku ka ndodhur nuk thuhet, por dikush në perëndim mund ta kuptonte se shqiptarët heshtën të turpëruar nga një mashtrim kaq i madh. Ata gjithashtu mund të pyesin, në qoftë se historia ishte e sajuar, pse Otto Witte insistonte  gjithmonë që t’i adresoheshin si ‘ish- mbreti i Shqipërisë’ dhe pse policia në Berlin e pat lejuar atë që ta përfshinte këtë titull në kartën e identitetit të tij zyrtar.
Madje edhe varri i tij në varrezat Ohlsdorf në Hamburg është i stolisur, me epitafin, me “Ehem  Konig V. Albanien “(shkurt për Ehemaliger von Albanien Konig  – Ish- Mbreti i Shqipërisë).
Kjo histori e pothuajse e harruar e Otto Witte, gjithashtu duhet të shihet në lidhje dhe me mashtrimin tjetër të kontestuar në mënyrë të njëjtë se gjoja, ishte ofruar Froni i Shqipërisë rreth vitit 1920 lojtarit të madh të kriketit në Angli, CB.  Por fakti që Witte këmbëngulte që t’i adresoheshin me  “Madhëria juaj”, dhe refuzonte  të pranonte postën që nuk i është adresuar atij si mbret, ka bërë , me sa duket që shumë njerëz ta hanë historinë, duke përfshirë, me sa duket, dhe revistën “ Time Magazine”, e cila e raportoi historinë e Ottos si të vërtetë, kur ai vdiq në vitin 1958.  Shih http://timemarcheson.wordpress.com/2012/08/13/1913-king-otto-of-albania-or-not-almanac-of-absurdities-flashback-8-13-2012/

Shumica e pjesëve të këtij sajimit të tij janë të paqena. Nuk ka pasur asnjë Halim Eddine, dhe djali i Sulltan Abdul Hamid II, Burhan Eddine të cilit i ishte ofruar froni  nuk erdhi asnjëherë, në Shqipëri. Por ai mund të ketë qenë modeli për këtë histori të sajuar. Fillimisht Otto pretendoi se kjo kuturisje kishte ndodhur në shkurt 1913, kur Shqipëria ishte ende nën pushtimin serb, pastaj ai e ndryshoi datën në gusht të 1913-tës.

Si çdo mashtrim qe qëndron me mirë i bazuar në gjysme të vërteta data 13 gusht 1913 që vërtet Otto mund ta ketë lexuar në ndonjë gazetë ajo është data se kur “Kongresi xhonturk më 13 Gusht 1913 vendosi që të çonte në Shqipëri si Princ te vendit, ministrin Osman të  luftës, Izet Pashën – qe ishte me origjine shqiptare. Por përpara dërgimit te tij në Shqipëri, ne vend u dërgua Beqir Gebrene Aga që do binte dakord me liderët shqiptarë për planin në fjalë dhe për dërgimin e armatimeve dhe ushtarëve shqiptarë nga Turqia për reprezaljen e përgjithshme kundër pushtimit pan ortodoks Ballkanik. Esat Pashë Toptani, Ismail Bej Qemali dhe shume udhëheqës të tjerë shqiptarë të kësaj kohe ranë dakord me planin e Beqirit.

Përpjekja për të siguruar administrimin e fatit te popullit shqiptar nga shqiptarët (myslimanë që përbënin shumicën) u pa edhe në bashkëpunimin që Ismail Qemali dhe kampi Esadist i Durrësit i ofruan Beqir Gebrenesë, për të sjellë në Shqipëri Izet Pashën si princ te vendit. Nga propagandistët më të zjarrte shqiptarë qe deshën te shihnin ne Shqipëri ardhjen e një princi mysliman me origjinë shqiptare, ishin njerëz si: Dervish Bej Biçaku, Kadri Bej Peqini, Faik Konica etj.” Ata mendonin se kërkesa qe Shqipëria te udhëhiqej nga një princ mysliman ishte një kërkesë jetike e popullit shqiptar, i cili e kishte pare tashme sesi ishte fati i kom patriotëve te tyre qe kishin rene nen sundimin e mbretërive kristjane të Ballkanit. Por Austro– Hungaria dhe Italia, qe tashme kishin marre ne duart e tyre frerët e Shqipërisë nuk i përfillwn kërkesat e shqiptarwve. Ne te kundërt, fuqitë ne fjale parapanë këta princa te mundshëm që mund te instaloheshin ne Shqipëri për te trashëguar vendin: princ Gjika i Rumanisë, duka Ferdinand i Montespierit, princi Karl von Urach, princi Maurice von Schaumburg-Lippe, konti i Torinos, princi Artur i Connaugh-it.

Por le të kthehemi tek mbreti ynë. Ka shumë të ngjarë Otto të ketë vuajtur nga pseudologia fantastica pasi , për shembull, ai deklaronte se kishte themeluar një parti politike në Gjermani dhe se ai thoshte se ishte një kandidat për presidencën gjermane në vitin 1925, duke fituar 25.000 në 230.000 vota në raundin e parë, por dha dorëheqjen në favor të Paul von Hindenburg. Të dhënat e votimit nuk e mbështesin fare këtë.

Njohja e Shqipërisë në atë kohë ishte vogël ( dhe ka pasur mjaft aventurierë pretendentë për fronin e Shqipërisë disa me kontribute si : Alejandro Castriotta apo konti Gjika, etj. dhe interesi për Shqipërinë ishte e madh në botën gjermanisht-folëse, sepse Fuqitë e Mëdha kishin zgjedhur një princ gjerman për t’u ulur mbi fronin e Shqipërisë, Wilhelm Wied-in të cilit iu ofrua posti në vitin 1913 dhe sundoi për gjashtë muaj në vitin 1914.

Ngjashmëria në emrin mes Wied dhe Witte mund ta ketë frymëzuar Witte për të sajuar këtë histori me dokrra hini. Historia Otto Witte u përshtat nga Harry Turtledove për romanin e tij fantastik  “Në çdo inç një mbret”. Historia e Witte mbart një ngjashmëri të fortë me romanin më të shitur me aventura “ I burgosuri i Zendas” (1894), nga i cili u përshtat si film që u shfaq në vitin 1913. Koncepti qendror i romanit është sesi Zenda një njeri i thjeshtë, merret gabimisht si mbret dhe më pas i zë vendin mbretit. http://en.wikipedia.org/wiki/Otto_Witte

Gazeta dhe revista të ndryshme perëndimore e morën historinë e Ottos si fakt duke e përsëritur atë, duke përfshirë revistën prestigjioze “Time”, e cila botoi një artikull në lidhje me këto gjepura në vitin 1958. Nuk është e rastit që në biografinë e diplomatit austro hungarez Alfred Rappaport përmendet si ndodhi kjo pallavër.

Pseudologia Fantastica, mitomania, apo gënjeshtra patologjike përcaktohet si “falsifikim tërësisht disproporcional pa asnjë bazë reale evidente me pikëpamje, që mund të jenë të gjëra e shumë e komplikuara, dhe të manifestuara gjatë një periudhe të gjatë prej disa vitesh apo gjatë gjithë  jetës, por në këtë rast u përcoll edhe pas saj, në varr. Individët e prekur mund të jenë të vetëdijshëm se ata janë duke gënjyer, ose mund të besojnë se ata janë duke thënë të vërtetën, duke qenë në dijeni se ata janë të lidhur pas fantazive. Witte e kishte besuar gjer në fund rrenën e vet dhe provë për këtë është data e tij e vdekjes, e regjistruar në gur varrin e tij: 13 Gusht 1958, saktësisht 45 vjet pas “kurorëzimit” të tij.

Pse ta zgjidhte atë ditë për të vdekur, apo mos e ka sajuar dhe atë?

PRESIDENTI THOMAS WOODROW WILSON, SHPETIMTAR I SHQIPERISE SE PAVARUR

by

Nën tingujt e himnit amerikan dhe atij shqiptar, Kryeministri Berisha dhe ambasadori i SHBA në Tiranë Arvizu, zbuluan dje shtatoren e Presidentit Thomas Woodrow Wilson, e cila do të qëndrojë në sheshin “Wilson” në kryeqytet. Kjo shtatore u realizuar nga arkitekti Gentian Tabaku në kuadër të 100-vjetorit të Pavarësisë së vendit. Qeveria shqiptare ka nderuar me vendosjen e shtatores Presidentin e shquar dhe mikun e popullit shqiptar, i cili pati një rol thelbësor në pavarësinë e Shqipërisë. Të pranishëm në këtë ceremoni ishin edhe Kryetari i Bashkisë, Lulzim Basha, ministri i TKRS, Aldo Bumçi dhe zyrtarë të tjerë të lartë të qeverisë, ambasadorë të akredituar në vendin tonë, si dhe shumë qytetarë. Në fjalën e tij përshëndetëse, Kryeministri Berisha u shpreh se për Tiranën, kryeqytetin e Shqipërisë, për Shqipërinë, por dhe kombin shqiptar në trojet e tij dhe kudo që ndodhen sot, kjo është një ditë shumë e shënuar, pasi inaugurohet shtatorja e Presidentit Woodrow Wilson, Presidentit shpëtimtar të Shqipërisë së pavarur, burrit të madh, të cilin Fan Noli, do ta quante “një lis të madh, në të cilin kombet e vogla kanë ndërtuar foletë e lirisë”. Kryeministri tha se me vendosjen e kësaj shtatoreje, nderohet ëndrra e të gjithë atyre burrave, grave dhe asaj gjenerate, të cilët në një moment kritik për veprën e tyre, pavarësinë e vendit, gjetën një mbështetje shpëtimtare nga Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Woodrow Wilson. “Ne nderojmë ëndrrën e të gjithë atyre burrave, grave, asaj gjenerate, që në një moment kritik për veprën e tyre, pavarësinë e vendit, gjetën një mbështetje shpëtimtare nga Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Woodrow Wilson. Që nga ajo kohë dhe në dekada, kjo shtatore që kemi sot këtu kaq e bukur, ka qenë e gdhendur në zemrat e mijëra e mijëra, miliona shqiptarëve, në kujtesën e tyre, në mirënjohjen e tyre. Ndaj dhe në një aspekt, ne po realizojmë një detyrim madhor, ndaj të gjithë shqiptarëve atdhetarë dhe patriotë. Shqiptarët kanë një histori që i shëmbëllen një kalvari. Për shekuj pas Skënderbeut, ata ishin një komb pothuaj jetim. Në tërësi historia ka qenë një njerkë jo e dashur për ta, por dhe shekullin e kaluar përjetuam drama e copëtime, diktatura, të cilat kanë qenë të egra për kombin shqiptar. Gjatë gjithë atij shekulli, në momente më kritike të kombit, ata kanë patur fatin e madh, bekimin e Zotit, të kenë mbështetjen përcaktuese të presidentëve të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, të qeverisë amerikane dhe kombit amerikan”, tha Kryeministri Berisha. Duke nënvizuar mbështetjen përcaktuese të presidentëve të SHBA-ve, të qeverisë amerikane dhe kombit amerikan që kombi shqiptar ka patur në momentet më kritike të tij, Kryeministri u shpreh se kjo pasuri e madhe në historinë e Shqipërisë, është një përgjegjësi e madhe për shqiptarët dhe se, mënyra më e sigurtë, më e mirë për të shprehur mirënjohjen ndaj Shteteve të Bashkuara dhe rolit të tyre të jashtëzakonshme në historinë e lirisë së shqiptarëve është të ndërtojmë dhe konsolidojmë ato vlera të mëdha, të cilat kanë bërë vendin tuaj vendin më të madh të lirisë mbi tokë, vendin lider të qytetërimit të sotëm perëndimor dhe të njerëzve të lirë kudo në botë.

Arvizu: SHBA, gjithmonë përkrah shqiptarëve

Në fjalën e tij në ceremoninë e përurimit të shtatores, ambasadori Arvizu falënderoi shqiptarët për ruajtjen e kujtimit të ish-Presidentit Wilson dhe më pas citoi një pjesë nga fjalimi i tij i mbajtur në 1918 përpara Kongresit amerikan, fjalim që thuhet se përcaktoi formën e bashkësisë ndërkombëtare të së ardhmes. “Në mënyrë që bota të bëhet e përshtatshme dhe e sigurtë për të jetuar në të, veçanërisht që të bëhet e sigurtë për çdo komb paqedashës sikurse i yni që dëshiron të jetojë jetën e tij, të vendosë institucionet e tij, të sigurohet për drejtësi dhe të trajtohet me drejtësi prej popujve të tjerë të botës, sikundër çdo agresioni të dhunshëm dhe egoistë të gjithë popujt e botës janë në fakt partnerë të këtij interesi, përsa na takon ne e shohim shumë të qartë se përsa kohë në botë nuk ka drejtësi për të tjerët, ajo nuk do të bëhet as për ne, prandaj programi i paqes botërore është edhe programi ynë”, tha ambasadori Arvizu. Ai përfundoi fjalimin, duke ritheksuar fjalët e Sekretares amerikane të Shtetit, Hillary Clinton gjatë vizitës së saj në Tiranë, se SHBA ka qenë me shqiptarët përgjatë 100 viteve dhe do të jenë edhe në 100 vitet e ardhshme e përtej tyre.

Woodrow Wilson, reformator imadh i politikës dhe diplomacisë botërore

“Ne nderojmë Presidentin Woodrow Wilson, këtë reformator të madh të politikës dhe diplomacisë botërore. Pas një shekulli që Fuqitë e Mëdha kishin trajtuar vendet dhe kombet e vogla në përputhje me ambiciet e tyre kolonialiste dhe të tjera, ky burrë i madh i kombit tuaj, shpalli në vitin 1918 platformën e reformimit të politikës dhe diplomacisë botërore, të vendosjes së saj mbi baza të reja morale, mbi bazën e të drejtës së kombeve për vetëvendosje, të drejtës së tyre për të jetuar në paqe dhe stabilitet. Kjo platformë pati një rëndësi të jashtëzakonshme për popujt në mbarë botën, por një rëndësi jetike vendimtare për shqiptarët, të cilët ishin parashikuar të shuheshin tërësisht nga harta politike e Europës. Kjo platformë bëri të mundur, që shqiptarët të jetësojnë pavarësinë e tyre dhe bëri të mundur, që ata sot, të jenë aleatët tuaj në Aleancën më të madhe të lirisë së kohërave, Aleancën e Atlantikut të Veriut”, tha Berisha. Ai shtoi se shqiptarët do të jenë mirënjohës përjetë për ndihmën e madhe që qeveria amerikane dhe aleanca antifashiste, ju dha atyre në luftën çlirimtare në koalicion me ta. “Ju mbetemi mirënjohës Presidentit George Bush dhe Presidentit Bill Clinton, për vijën e kuqe që i vendosën diktatorit të Beogradit, lidhur me Kosovën. Mbetem përjetë mirënjohjes Presidentit Bill Clinton, që udhëhoqi me vendosmërinë më të madhe Aleancën e Atlantikut të Veriut në çlirimin e Kosovës në një nga momentet me kritike të historisë se ekzistencës së kombit shqiptar, kur regjimi barbar i Beogradit synonte shfarosjen e shqiptarëve. Mbështetja dhe ndihma e qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Presidenti George W. Bush dhe Presidentit Obama, kanë qenë përcaktuese për anëtarësimin e Shqipërisë në NATO”, tha Kryeministri Berisha.