PROF. DR. ZEF MIRDITA, HISTORIAN I MADH I POPULLIT SHQIPTAR
Nga Fritz RADOVANI/
NE FOTO:PROF. DR. ZEF MIRDITA (1936 – 2016)/
Me daten 4 Prill 2016, Zoti thirri pranë vetes edhe Prof. Dr. Zef MIRDITEN…/
Historian i madh të Popullit Shqiptar në gjysen e dytë të Shek. XX…
Historia e vertetë shkencore mbylli një nder fletët ma të lavdishme të saj, me vdekjen e Këtij vigani të së vertetes së shkrueme per njëzet shekujt e Epokës së mbas Krishtit.
Pena e artë e Prof. Dr. Zef MIRDITES, nuk do të ndryshket as thehet kurrma, se Ajo penë ka lanë thesarin ma të çmueshem të identitetit tonë kombtar, të daltuem nder gurtë e Antikitetit të Ilrisë, në germadhat e Kështjellave të Shqipnisë së Gjergj Kastriotit, në ato fletë të lavdishme të historisë së Dardanisë, dhe të gjitha Trojeve tona ku valoi nder shekuj Flamuri ynë me Shqipen Dykrenare, nga Hoti e Gruda e deri në Çamëri!
Ty Profesor Zef Mirdita, me daten 13 Mars 1936 të ka le Nana në Prizren… E sot Prizreni nuk vajton per Ju i nderuem Profesor, se bash Ai Prizren që Ju rriti Ju, ishte dhe asht edhe sot djepi që perkundi Burrat e motit, bash Ata Shqiptarë per të cilët keni shkrue Ju!
Aty Ju thithët nektarin e ngjarjeve të mëdha të Historisë së vertetë të Shqiptarëve, dhe po Aty, ato të verteta historike u kthyen në gjakun e venave të Tua, e Ju, me dashuninë Tuej i perjetsuet nder veprat monumentale historike per me ushqye zemrat e Shqiptarëve.
Ju Profesor, i keni lanë vllazenve Tuej disa vepra me vlerë, dhe sigurisht, koha sa vjen e do ti çmojë per vertetësinë e tyne, per saktësinë e tyne, per madhështinë e paraqitjes së tyne, po mbi të gjitha per origjinalitetin e tyne të papersëritshem nder rrethanat që Ju i nderuem Profesor, i keni shkrue tue vue edhe jeten Tuej në rrezik… E pikrisht, kjo asht vlera e paster Shpirtnore që ato vepra i perjetson bashkë me Kombin Shqiptar!
Kam lexue, studjue dhe analizue mendimet Tua tek libri “Krishtenizmi nder Shqiptarë”,
dhe kushedi sa herë kam mendue sesi mbrenda një libri me 441 faqe, Ju keni paraqitë para lexuesit Shqiptar historinë e ma shumë se 2000 vjetëve të Epokës mbas Krishtit të Shqipnisë dhe Paraardhësëve të saj. Nuk do të hyj në shpjegimet historike dhe as në rrugen e reçensioneve të librit, mbasi një liber si Ky, kam besimin se duhet të jetë tashma në të gjitha shtëpijat e atyne që thonë se jemi Shqiptarë. Libri asht botue tash 18 vjetë, pra në pragun e Mijëvjeçarit të tretë, dhe asht udhrrëfyesi i çdo historiani…
Qellimi i madh i Juej Profesor i nderuem, asht me ua mësue Vëllazenëve Shqiptarë “Historinë e vet” tue u bazue në parimin shpirtnor dhe edukativ Atdhetar, të mbështetun në porosinë e Papës Leoni XIII, dhanë me daten 18 Korrik 1882, plot 134 vjetë para: “Ligji i Parë i historisë është, që mos të guxohet të thuhet diçka e rrejshme, pastaj mos të guxohet të heshtet e vërteta” (fq. 46).
E Ky ligj i nderuem Prof. Zef MIRDITA, ishte çdo shkronjë e Jueja e vume me kujdesin dhe dashuninë e pakrahasueshme nder veprat Tua Atdhetare.
Thanjet e Prof. Zefit asht mirë të lexohen dhe të mbahen mend nga shumë “prof.dr. e akademikë” që sot, nuk e kanë as guximin, as burrninë dhe as kulturen per me thanë edhe këte që asht e shkrueme në rreshtat e fundit të librit:
“Në rast se ekziston sot një territor i pavarur, i njohur nga Bota me emrin Shqipëri, një meritë e madhe për këte i takon Kishës Katolike në Shqipni dhe Klerit të Saj.”
“Shqiptarët me Skenderbeun në krye, luftuan kunder pushtuesëve osmanë. Kjo luftë kishte karakter mbrojtës, çlirimtar dhe asnjëherë fetar, siç duan t’a interpretojnë disa. Kjo luftë padyshim ka qenë dhe mbetet thelbi i nacionalizmit Shqiptar…
Besimi musliman ishte një faktor kryesorë që bëri të mundur të ruhej ndërgjegja kombëtare nder Shqiptarët e mbetur jashta kufijve…” (fq. 401).
E kur vazhdoj me kujtue fjalët mësimdhanëse të Tuat…
I Nderuem Mik besnik, Prof. Zef MIRDITA, Ju, pushoni në Paqë, se…
Edhe Rinia Shqiptare, ashtusi unë, do të ruej në zemer pergjithmonë Vepren Tande!
Melbourne, 5 Prill 2016.
Sot, më 4 prill 2016, në Zagreb, profesori dhe akademiku Zef Mirdita, ka kaluar në amshim. Ky lajm i hidhur e ka pikëllu botën akademike dhe kulturore shqiptare, e jo vetëm, pasi Prof. Mirdita njihet si ndër historianët më të mëdhenj që i ka pasur shkenca shqiptare. Ai do të mbetet i paharruar për shkrimet dhe librat e tij historik me kompetencë për Antikitetin, Dardaninë, historinë e vllehëve dhe krishterimin ndër shqiptarë.
Kush ishte Prof. Zef Mirdita?
Prof. Dr. Zef Mirdita u lind në Prizren, më 13 mars të vitit 1936. Shkollën fillore e kreu në Prizren, ndërsa gjimnazin klasik, respektivisht interdioqezian, në Pazin dhe në Zagreb.
Në Fakultetin Katolik Teologjik në Zagreb, më 1958, absolvoi Filozofinë. Në vitin shkollor 1959/60 u regjistrua në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Zagrebit – Dega e Historisë. Nga viti shkollor 1961/62 ishte demonstrator në Katedrën për Histori Kroate te prof. dr. Jaroslav Šidak. Qysh si student i vitit të tretë dhe të katërt ligjëroi lëndën e Historisë në gjimnazin e mbrëmjes “Ise Kršnjavoga” në Zagreb. Diplomoi më 8 korrik të vitit 1965.
Pas kthimit në Prizren, më 8 shkurt të vitit 1966, punoi profesor në gjimnaz, në shkollën e mesme të muzikës dhe në shkollën e mesme të mjekësisë, ku ligjëroi histori, sociologji, gjuhë latine dhe gjuhë frënge, në paralelet me mësim në gjuhën shqipe, serbe dhe turke. Nga 1 janari i vitit 1967 kaloi në Prishtinë si asistent në Katedrën e Historisë, Dega e Historisë Antike dhe më 3 nëntor 1972 doktoroi në Fakultetin Filozofik të Zagrebit me temën “Dardanci i Dardanija u antici” (Dardanët dhe Dardania në Antikë). Më 1973 u zgjodh docent me ç’rast e mori përsipër Katedrën e Historisë së Kohës së Vjetër në Fakultetin Filozofik të Prishtinës, të cilën lëndë e ligjëroi në dy gjuhë, për studentët shqiptarë dhe serbë. Në gusht të të njëjtit vit qëndroi në Shqipëri ku bëri gërmime e hulumtime arkeologjike. Më 1974 si bursist i Qeverisë Italiane qëndroi në specializim në Katedrën e Historisë së Vjetër në Universitetin “La Sapienza” e Romës. Në vitet 1976-1977, si bursist i Fondit “Alexander von Humboldt – Stiftung” qëndroi në specializim (për Historinë e Vjetër dhe Paleobalkanistikën) në Universitetin e Heidelberg-ut në Gjermani. Më 1978 u zgjodh profesor, ndërkaq më 1983 profesor ordinar në Universitetin e Prishtinës. Më 3 prill 1991 u zgjodh anëtar me korrespondencë i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës. Njëkohësisht, si profesor mysafir ligjëroi në disa universitete europiane, si në Vjenë, Jena, München, Romë, Sofje dhe Tiranë. Më 1991-1992 qëndroi në Gjermani (München) për të dytën herë si bursist i Fondit “Alexander von Humboldt – Stiftung”. Nga 1 marsi i vitit 1993 është këshilltar shkencor në Institutin Kroat të Historisë ku e udhëheq projektin Vlasi – starobalkansko stanovništvo od povijesne pojave do danas (Vllehët – popullatë e vjetër ballkanike që nga fillet historike deri më sot). Që nga viti akademik 1997/98 deri në atë 2006/07 ishte ligjërues në Fakultetin Filozofik të Universitetit “J. J. Strossmayer” në Osijek, ku e ligjëroi lëndën: Historia e Vjetër – Lindja e Vjetër. Përveç dhjetë librave në shqip, shqip-gjermanisht dhe në kroatisht, botoi në gjuhën shqipe, kroate, frënge, angleze, gjermane dhe italiane, në revistat shkencore të vendit dhe të huaja, mbi 100 studime, shqyrtime dhe punime – artikuj, recensione, kritika, shënime, polemika etj, po ashtu përktheu disa libra nga kroatishtja në shqip dhe nga shqipja në kroatisht. Që nga viti 1999 është nënkryetar i Shoqatës së Miqësisë Kroato-Shqiptare (Društvo hrvatsko-albanskog prijateljstva), ndërsa në periudhën kohore 2003-2007 ishte anëtar i Këshillit për Pakica Kombëtare në Qeverinë e Republikës së Kroacisë (Savjet za nacionalne manjine pri Vladi Republike Hrvatske). Më 16 qershor 2004, Alfred Moisiu, kryetar i Republikës së Shqipërisë e dekoroi me shpërblim për kontributin e dhënë albanologjisë dhe për përfaqësim të denjë të komunitetit shqiptar në Republikën e Kroacisë. Më 29 prill 2005, u laureua me shpërblimin e Akademisë Kroate të Shkencave dhe Arteve (Hrvatska akademija znanosti i umjetnosti) për librin Vlasi u historiografiji (Vllehët në historiografi), i cili u shpall libër i vitit 2004. Më 21 dhjetor 2011, me rastin e 75 vjetorit të lindjes, Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë të Republikës së Kosovës e shpalli shkencëtar të vitit 2011.
U NDA NGA JETA SHKRIMTARI DHE VETERANI I ARSIMIT SHQIP NE DRENICE,XHEMAIL BAJRAMI
NGA LULZIM MULLIQI/
Ne naten festive te Vitit te Ri 2016,nderroi jete papritmas,shkrimtari dhe veterani i arsimit shqip ne Drenice,Xhemail Bajrami.I ndjeri ishte autor i shume studimeve shkencore,botimeve publicistike dhe autor i disa librave monografike si”Xhemail Abria-pleqnar i Kosoves”,pastaj monografia kushtuar deshmorit te UCK-se,Adem Mulaj si dhe librit publicistiko-historik”Buzeqeshje e vrare-masakrimi i familjes Deliu” ku autori ne kete liber kishte paraqitur njeren prej tablove me rrenqethese te luftes se fundit ne Kosove te viteve 1998/1999.Ishte kjo njera nga masakrat me tronditese te sistemit ushtarako-policor serbe kunder popullates se pafajshme civile shqiptare ne Kosove.ishte kjo njera nga ngjarjet qe kishte tronditur opinionin vendes dhe ate nderkombetare ,ngjarje e cila levizi diplomacine boterore dhe intervenimin ushtarak te NATO-os,kunder forcave ushtarake serbe,per ndaljen e gjenocidit ne Kosove.Me pas ne nje kapitull te vecante te ketij libri,autori rrefen ngjarje te verteta nga frontet e humanitetit dhe te luftes ne zonat e Drenices,ku autori ne cilesine e kronistit te kohes pasqyroi me perpikeri ngjarjet e perjetuara ne zonat e luftes,ne ato kohe te veshtira ku jeta dhe vdekja ishin fare prane njera-tjetres.Akecila pjese e ketij libri ka mundur te jete si pjese e vecante e ketij libri,por qe te gjitha pjeset e ketij libri nderlidhen njera me tjetren dhe krijojne nje trilogji ne vete.Ne sfond te kesaj trilogjie qendrojne tri virtyte,tri cilesi,tri ndjesi dhe vlera sublime qe e karakterizojne popullin tone shqiptar si:humaniteti,sakrifica dhe mbijetesa.Poashtu ne disa pjese te ketij libri pershkruhet me shume vertetesi edhe aktiviteti i Shoqates humanitarese bamirese “Nene Tereza” dega ne Gllogoc(Drenas) e cila edhe ne kushte te veshtira te luftes i doli ne ndihme shume shqiptareve te zhvendosur nga shtepite e tyre dhe qe me muaj te tere jetonin ne nenqiellin e hapur, ne malet e Kosoves.Autori Xhemail Bajrami njeri nga intelektualet me te shquar ne zonen e Drenices ishte i njohur si njeri nga veteranet e arsimit shqip qe kishte edukuar per vite te tera brezat e kesaj treve dhe i kishte paisur,ata me ndjenja kombetare dhe atdhetare.Xhemail Bajrami u lind ne fshatin Abri e Eperme te Drenices dhe ishte nga te paret e kesaj ane qe kishte perfunduar studimet per albanologji dhe per shume vite punoi si mesimdhenes ne disa shkolla te Drenices.Poashtu, ai per shume vite punoi edhe si drejtor i drejtorise komunale per arsim ne komunen e Gllogocit(Drenasit).Profesionin e tij ai e deshi me shpirt dhe iu perkushtua me te gjitha forcat e tij intelektuale per ta derdh djersen e tij ne procesin edukativo-arsimor per ti arsimuar gjeneratat e reja.Ai ishte nje personalitet me te gjitha vyrtytet qe i takojne nje edukatori,nje pedagogu,nje publicisti,nje intelektuali dhe mbi te gjitha nje atdhetari te shquar te kombit tone.
Autori dhe publicist,Xhemail Bajrami do te mbahet mend per nje kohe te gjate edhe per librin e tij monografik dhe me te lexuar ne Kosove”Xhemajl Abria-pleqnar i Kosoves” i ribotuar per te nenten here me disa plotesime te reja,eshte njera nder ngjarjet me te fuqishme ne veprimtarine botuese te Kosoves.Libri kushtuar pleqnarit dhe urtakut,Xhemajl Abrise eshte thesar i prozes popullore shqiptare dhe nje domosdoshmeri e pakontestuar e cila i servohet lexuesit qe ka deshire te lexoj vlera te njemendeta kanunore,artistike dhe kombetare dhe i cili eshte i interesuar te merret me traditen tone te pasur dhe te lavdishme popullore.
Libri”Xhemajl Abria-pleqnar i Kosoves” eshte nje nga thesaret me te cmuar te tradites sone popullore shqiptare dhe percillet me parathenien e thukte dhe te fuqishme te shkrimtarit te njohur,Daut Demakut i cili perfshin disa karakteristika kryesore te jetes dhe veprimtarise se ndritshme te pleqnarit dhe urtakut,Xhemal Abria,duke e quajtur ate si Titan te mendjes se ndritur shqiptare ne Drenice dhe ne mbare Kosoven.I ndjeri,Xhemail Bajrami ka lene ne doreshkrim edhe disa studime letrare,shkrime publicistike,historike dhe disa monografi kushtuar personaliteteve te njohura te botes letrare dhe artistike te kohrave te ndryshme.
SHUHET LEGJENDA E SKENES TONIN TERSHANA
Ndahet nga jeta rekordmeni i skenës shqiptare, “Mjeshtri i Madh”, Tonin Tërshana/
TIRANË, 22 Shtator / Legjenda e muzikës shqiptare, rekordmeni i skenës dhe festivaleve, “Mjeshtri i Madh”, Tonin Tërshana, është ndarë nga jeta mbrëmjen e te henes në ambjentet e QSUT “Nënë Terza” në moshën 66- vjeçare.
Lindur në Shkodër në 1 qershor të vitit 1949, këngëtari Tonin Tërshana përbën një rekord në skenën shqiptare, pasi që në debutimin e parë, në Festivalin e 4-t në Radio-Tirana, me këngën “Kur vjen pranvera” me muzikë të Pjetër Gacit dhe tekstin e Fatos Arapit, artisti merr çmimin e parë kur ishte vetëm 16 vjeç.
Tonin Tërshana ka fituar çmimin e parë edhe në Festivalin e 11-të të RTVSH.
Këngëtari i skenës dhe festivaleve të RTSH-së, mjaft i pëlqyer nga publiku për zërin e tij melodioz dhe emocionin e veçantë që transmetonte, ka marrë pjesë në mbi 20 festivale, duke fituar 4 çmime të para e duke u bërë keshtu një ndër këngëtarët me më shumë trofe në Festivale.
Mes interpetimeve të shumta, këngët më të njohura dhe më të pëlqyera te këngëtarit janë “Erdhi pranvera”, “Kenga e nenes”, “Fishekzjare në qiellin blu”, “Kur vjen pranvera”, “Lumturia nuk dhurohet”, “Vajzë moj, lule moj” etj.
Presidenti i Republikës Bamir Topi i ka akorduar titullin e lartë “Mjeshtër i Madh”.(Sipas ATSH)
Eshte ndare nga jeta djali i zv/presidentit amerikan
Djali i zv/presidentit amerikan Joe Biden, Beau, është ndarë nga jeta ditën e djeshme.
46-vjeçari u nda nga jeta pas një beteje me kancerin në tru.
Lajmin për vdekjen e tij e dha vet Joe Biden.
“Ai u përlesh me sëmundjen, me po atë integritet, guxim dhe forcë që kishte treguar gjatë gjithë jetës së tij”, tha në një deklaratë për median, nga Shtëpia e Bardhë Biden.
Beau Biden kishte ndjekur rrugën e babait në jetë, së pari në studimet për drejtësi pastaj në detyrat publike, duke mbajtur postin e Prokurorit të Përgjithshëm të shtetit Delaware. Ai kishte plane të kandidonte për guvernator në shtetin e tij.