Shefqet Kercelli – Page 19 – Dielli

Nga “Elcot” tek “Archangel-at” e SHBA

December 25, 2016 by dgreca

Sot Forca Detare, 91 vite, 25 Dhjetor 1925 -2016/

Nga Shefqet Kërcelli/Zhvilli i Flotës Luftarake Detare në Shqipëri ka ecur paralel me zhvillimet historike, ekonomike dhe ushtarake të popullit shqiptar/

Por ne mund të evidentojmë disa ngjarje më të rëndësishme në këtë ecuri të Flotës dhe detarëve shqiptarë.-Me shpalljen e pavarësisë më 28 nëntor 1912, u bënë përpjekjet e para për organizimin e një flotilje të marinës nga Qeveria e Ismail bej Vlorës, por fillimi i Luftës së 1-rë Botërore e ndërpreu këtë angazhim të qeverisë, si dhe mjaft aspekte të tjera të jetës socialekonomike dhe politike.

-Më 25 dhjetor 1925, mbrijnë nga Italia dy anije 190 tonshe, të cilat u emërtuan me emrat sinjifikativë ”Shqipëria” dhe ”Skënderbeg”. Këto anije u pajisen me efektiva marinarësh dhe u përdorën duke kryer detyra në interes të luftës kundër kontrabandës në brigjet shqiptare. Kjo date shënon dhe Krijimin e Forcave Detare Shqiptare. Bazuar në një punë shkencore, fakte, dokumente dhe kujtime, Shoqata e Historianëve Ushtarakë nën drejtimin e të ndjerit prof.Dr.gjergji Titani, {Ku kam qenë anëtar dhe unë, SH.K} përgatiti data e formimit të Forcave e Shërbimeve të ushtrisë shqiptare nga 28 nëntori i 1912 e deri në v.1990. Në qershor të vitit 1992, parlamenti shqiptar, mbi bazën e studimit të kryer, dekretoi të gjitha datat e Forcave dhe shërbimeve në Ushtrinë shqiptare, ndaj nuk ka vend për hamendësime apo kontestime.

-Më 24.06.1928, u krijua Komanda e Marinës në Durrës, me komandant, kapidan Ahmet Kapidani, dhe u mblodhën rekrutët e pare për këtë armë. Po këtë vit në bazë të një marveshje ndërmjet qeverisë së asaj kohe dhe qeverisë italiane u sollën nga Venecia 5 (pesë) MV “Antisomergibile” të tipit “Elco” Amerikan, të cilat ishin përdorur gjatë Luftës së I-rë Botërore. (v.1917).

-Me dekret të parlamentit, dt.16.11.1929, Struktura e Institucioneve Detare të Mbretërisë përbëhej nga:-Komanda e Marinës, Skuadrilja me Motoskafë patrullimi tip “MAS”, Drejtoria Qendrore Detare dhe Kapiteneria e portit me 5 zyra, në Vlorë, Sarandë, Shëngjin, Himarë, dhe një në liqenin e Pogradecit.

-Më 1934, u blenë po nga Italia edhe dy anije të tjera të lehta, të cilat u emërtuan ”Saranda” dhe ”Durrësi”, të destinuara kryesisht për luftën kundër kontrabandës në bregdetit tonë.(B.Fisher.“Mbreti Zog dhe përpjekjet e tij për stabilizimin e gjendjes në Shqipëri”).

-Pushtimi fashist më 7 Prill 1939, e ndërpreu këtë zhvillim të detarisë shqiptare, e cila po hidhte hapa të rëndësishme për krijimin e strukturave të organizuara me një fizionomi të qartë. Gjatë periudhës së Luftës së 2-të Botërore, pothuajse u rrënua gjithçka nga këto anije. Ndaj, çlirimi i vendit e gjeti Flotën Shqiptare në gjendje të mjerueshme, me pothuajse të gjitha anijet të mbytura në portet, bregdetin shqiptar, italian dhe dalmat.

-Fillimi i vitit 1945, shënoi përpjekjet e para për riorganizimin dhe ringritjen e Forcave Detare. Kështu më 23 shkurt 1945, pranë Komandës së Përgjithshme të UNÇLSH, u krijua Seksioni i Marinës Luftarake me shef seksioni, Kapiten i 1-rë, Abdi Mati. Nga dokumentacioni i kësaj komande vlejnë për tu përmendur urdhërat për thirrjen e oficerëve të marinës në detyrë, urdhër nr.44. dt.30.03.45, për riorganizimin e kantiereve të riparimit dhe funksionimin e kapitenerive të porteve nën kujdestarinë e seksionit të marinës, urdhër nr.82. dt.04.05, “Për rikthimin e barkave shqiptare që ndodheshin në Itali”, etj.

-Më 15 gusht 1945, u bë përurimi i hedhjes në ujë të dy motoskafeve trofe me numër MS-10 dhe MS-12. Këto motoskafë u armatosën me mitraloz të lehtë dhe filluan patrullimin në ujërat tona bregdetare.

-Në prill të 1946, u krijua Komanda e Marinës, kurse në Shëngjin, Durrës, Sazan, Vlorë dhe Sarandë, krijohen grupet e ABD-së që vareshin prej saj. Në kuadrin e riorganizimit të MM, në shtator të v.1946, suprimohen Komandat dhe seksionet, midis të cilëve edhe seksioni i Marinës, pasi u krijua Drejtoria e Mbrojtjes Bregdetare.

-Periudha e mëvonëshme ka qenë një periudhë intensive, ku u punua për zhvillimin e FLD, duke shfrytëzuar edhe konjukturat politike të kohës. Bëhet fjalë për lidhjet e bashkëpunimin në shumë fusha me vendet e ishkampit socialist.

–Më 25 shtator 1957, u krijua Shërbimi Hidrografik si strukturë tekniko-shkencore për

sigurimin hidrolundrimor dhe të veprimeve luftarake, i cili përgatiti e ngriti një varg fenerësh në gjithë bregdetin. Ai njëkohësisht filloi përgatitjen e hartave detare shqiptare. U ngritën e modernizuan mjaft pika sinjalo-vrojtuese dhe u pajisën ato me një rrjet të gjerë radiollokatorësh.

–Më 21 shtator 1958, u krijua Brigada e Nëndetseve, {BrND}. ND e 1-rë, (Ëhiski 613 C, Stuhia), ND e 2-të, (Rrufeja), ND e 3-të, (Vetëtima), ND e 4-të, (Tufani),

–Më 1959, filloi nga puna Ofiçina e Riparimit të Anijeve ne Pashaliman.

–Në vitin 1961, me VKM Nr.381, date 28.10.1961, në Vlorë u hap shkolla e Marinës, sot Shkolla e Trupës,{seksioni detar}, e cila për mbi 4 dekada, ka luajtur rol kryesor në përgatitjen dhe furnizimin e FLD, FDT e NSH të Peshkimit, me qindra kuadro oficerë e specialistë, komandues e navigatorë, duke treguar një përgatitje e nivel të lartë profesional.

-Periudha e viteve 1961-1980, shënoi zhvillimin e mëtejshëm të FLD, krijimin e vendbazimeve të reja dhe disa reparteve të KS, kompletimin me anije luftarake moderne të kohës. U ngritën dhe modernizuan mjaft Pika Sinjalo-Vrojtuese me një rrjet të gjerë radiollokatorësh.

–Më 21 shkurt 1968, FLD ju shtuan KS të projektit të ri “Huchuan Pr 66-25”, të ardhur nga Kina.

-Periudha e viteve 1980-’90, mund të konsiderohet si periudha e vijueshmërisë së

lundrimeve, mbijetesës në drejtimin e sigurimin e gatishmërisë teknike të anijeve mbiujëse e nënujëse. Një kontribut të madh në këtë drejtim ka dhënë edhe Kantieri Detar i Riparimit të anijeve në Pashaliman.

-Mbas viteve ‘90, për FD shtrohej detyra e ristrukturimit, rikonceptimit të reparteve të saj për një integrim të natyrshëm me strukturat e NATO-s dhe BE. Në këtë periudhë vlen për tu theksuar mbështetja që dhanë efektivat e FD për proceset demokratike në vend, falë pjekurisë politike, shpirtit atdhetar e demokrat të kuadrove e efektivave të FD. U rrit në mënyrë të ndjeshme bashkëpunimi me Flotat e vendeve të NATO-s, ku u zhvilluan me sukses mjaft stërvitje të përbashkëta si “SAR-EX-1”, “SAR-EX-2”, “MAR-EX-1”, “MAR-EX-2” etj, në të cilat kuadrot tanë treguan një nivel profesional të vlerësuar nga partnerët.

– Në mars 1993, bazën e Kepit të Palit e vizitoi ishsekretari i Mbrojtjes i NATO-s,

Manfred Vërner.

-Ngjarjet tronditëse të marsit 1997, shkaktuan në repartet e FMD, dëme shumë të mëdha e gati të pallogaritshme. Pjesa më e madhe e anijeve me qëllim që ti shpëtonin valës të shkatërimeve lundroi e u strehua në Brindizi të Italisë. Sipas marveshjes së përbashkët të dy shteteve, pas riparimit të tyre u kthyen në Shqipëri. Gjysma e dytë e vitit 1997 dhe viti 1998 shënoi një etapë ringritje dhe riorganizimi të reparteve të FD pas dëmeve të pësuara. Kështu pas një pune intensive, falë përkushtimit maksimal të kuadrove e efektivave të FD, u bë e mundur ringritja dhe funksionimi i DD të Durrësit e Vlorës, si dhe BnD Sarandë e Shëngjin. Vlen për tu përmendur në këtë proces ringritjeje, ndihma e partnerëve tanë perëndimorë si SHBA, Itali, Turqi, Greqi, etj.

-Më 1998, si rezultat i kohës së gjatë të përdorimit, pas një veprimtarie 40-vjeçare, dolën jashtë stukturave luftarake të FD-së, të 4 ND-et e saj.

-Në mars të vitit 1999, me ndihmën e Departamentit të Shtetit të SHBA, FD u pajisën me 5 motovedeta patrulluese, (3 copë të klasit-65foot, dhe 2 copë-46 foot), të cilat u bënë protogoniste të operacioneve SAR dhe zbatimit të ligjshmërisë detare në këto 15 vite.

-Në 2002, me kontributin e qeverisë italiane, pas miratimit të Ligjit të Rojes Bregdetare

Shqiptare, Nr.8875, (dt.04.04.2002), FD u pajisën dhe me 6 motovedeta (MV të klasit 200 foot) nga Italia, të cilat së bashku me MV amerikane rritën aftësitë operacionale të Rojes sonë Bregdetare në luftën dhe përpjekjet kundër trafiqeve të paligjshme në det.

-Në shkurt 2007, filloi puna për instalimin e Sistemit të Integruar të Vëzhgimit të Hapësirës Detare, (SIHVD), projekt i zbatuar nga firma prestigjioze Amerikane “Lockheed-Martin”.

-Më datën 5 Shtator 2008, në molin nr.5 të Portit të Durrësit u zhvillua ceremonia e përurimit të anijes “Iliria”, P-131, e cila mbërriti në Shqipëri në kuadër të zbatimit të kontratës me Kompaninë Hollandeze “Damen Shipyards”.

-Në mars 2009, mbasi u zhvilluan provat finale, u mor në dorëzim nga përfaqësues të MM e FD, Sistemi i Integruar i Vëzhgimit të Hapësirës Detare, i instaluar nga specialistët e kompanisë “Lockheed Martin”, i cili aktualisht përbën asetin më të rëndësishëm të zbulimit e vëzhgimit të hapësirës sonë detare, për të gjitha ministritë tona që mbulojnë kufirin blu.

-Më datën 2 shtator 2010, në portin e Durrësit u zhvillua ceremonia e marjes në dorëzim të 3 anijeve patrulluese “ARCHANGEL”, dhuratë e Departamentit të Shtetit të SHBA. Në sajë të parametrave teknikë dhe ushtarakë “ArchAngel” janë në gjendje të zhvillojnë operacione të suksesshme për zbatimin e ligjshmërisë detare si dhe operacione SAR.

-Gjatë këtyre viteve, me mbështetjen e partnerëve tanë te NATO-s, veçmas SHBA, si dhe nën kujdesin e qeverisë dhe popullit shqiptar, Forca Detare ka bërë hapa para për realizimin e misionit kushtetues, mbrojtjen dhe zbatimin e ligjshmërise detare, mbajtjen në kontroll të kësaj hapësire nëpërmjet Sistemit të Ri të Vëzhgimit të saj si dhe krijimin e kapaciteteve te nevojshme operacionale për planifikimin dhe zhvillimin e operacioneve humanitare në ndihmë të komunitetit. Duke mbajtur një prezencë të përhershme dhe aktive në det, Forca Detare është tashmë një aktor i rëndësishëm dhe i vlerësuar nga opinioni, shteti shqiptar dhe partnerët tanë. Ndërkohë anëtarësimi i vendit tonë në NATO, solli nevojën e një teknologjie ndërvepruese e efikase me partnerët e FD dhe hartimin e një plani modernizimi racional, mbështetur në burimet ekonomike që afronte shteti shqiptar. Ky plan transformimi pёrfshiu modernizimin e FD me sisteme, pajisje e mjete detare, të shtrira në plane afatshkurtër, afatmesëm dhe afatgjatë, ku prioritet ka qenë kompletimi me mjete të reja që kryejnë misionin e Rojes Bregdetare. Në dekadën e fundit pajisja e FD me katër anije patrulluese të mëdha, në kuadër të zbatimit të kontratës me Kompaninë Hollandeze “Damen Shipyards”; me Motovedeta të shpejta dhe anije antindotje, dhuratë e Departamentit të Mbrojtjes së SHBA dhe qeverisë italiane; ndërtimi i Sistemit të Vëzhgimit tё Hapësirës Detare nga firma prestigjioze Amerikane “Lockheed-Martin”, pajisja me sisteme tё vёzhgimit natёn dhe sistemin AIS të anijeve të Rojes Bregdetare, përmirësimet infrastrukturore të vendbazimeve detare, etj. janë hapa konkretë në zbatim të këtyre politikave zhvillimore të Forcës Detare. Në këtë kuadër projekti më i rëndësishëm për modernizimin e FD, ishte nënshkrimi më 13 nëntor 2007, i marëveshjes për pajisjen e FD me 4 anije Patrulluese STAN PETROL-4207. Ky projekt bëri të mundur që 6 vjet më parë më 5 Shtator 2008, në molin Nr.5 të Portit të Durrësit të bregëzohet anija ”Iliria”, (P-131), një trashëgimtare e denjë e ”Liburnes” dhe ”Lembes” ilire. Në vijim më 14 Maj 2009, filloi ndërtimi i anijes ”Oriku”, (P-132), e cila u lëshua në ujë më 13 shtator 2011 dhe më 3 dhjetor 2012, u lëshua në ujë anija e tretë, (P-133) ”Lissus”. Ndërkohë më 8 prill 2014 u lëshua në ujë anija e katërt, ”Butrinti” (P-134), që shënon dhe përfundimin e këtij projekti.

-Ndërkohë nga fillimi i muajit nëntor 2016, anija ”Oriku” u angazhua në operacionet e NATO-s në detin Egje, që shënon një histori të re për Forcën tonë Detare, atë të pjesmarrjes në operacionet detare jashtë ujërave tona territoriale.

Modernizimi i FD me pajisje, sisteme dhe anije për të zëvendësuar teknikën e vjetër me teknikë moderne e bashkëkohore, të ndërveprueshme me NATO-n, me qëllim rritjen e kapaciteteve operacionale për realizimin e misionit dhe detyrave të përcaktuara në ligj, janë hapa konkretë në zbatim të këtyre politikave zhvillimore e transformuese të këtyre viteve të fundit. Theksojmë se historikisht, përbërja, struktura dhe mjetet që kanë pasur në dispozicion Forcat Detare kanë ecur paralel me zhvillimin ekonomiko-shoqëror të vendit dhe mundësitë financiare të shtetit shqiptar, një mbështetje e cila ka qenë e vazhdueshme në këto 91 vjet ekzistence.

Të zgjeruar historinë e Flotës Luftarake Detare shqiptare e gjeni në librin :

-“Antologji e detarisë shqiptare”, pjesa e 1-rë, nga lashtësia deri në v.1960.

-“Antologji e detarisë shqiptare”, pjesa e dytë dhe e tretë, nga v.1960 deri në v.2012.

Marinsa dhe tanke amerikanë “Abrahams” në Arktik

December 1, 2016 by dgreca

Tanket amerikane shoqërojnë marinsat përmes pyjeve në temperatura nën zero mbi rrethin Arktik. Objektivi është një bunker që ruhet nga ushtarët norvegjezë. Kjo stërvitje ushtarake amerikano-norvegjeze është përballje me realitetin e ri përgjatë kufirit më verior të NATO-s me Rusinë. Që prej janarit 2017, të paktën 300 marinsa amerikanë do të dislokohen në Norvegji, si pjesë e masave për të siguruar aleatët më lindorë të NATO-s për angazhimin serioz të aleancës ndaj tyre. Megjithëse do të jenë rreth 1.000 km larg kufirit, qëllimi i stërvitjeve të tilla është testimi i gatishmërisë së këmbësorisë dhe tankeve, që gjatë vitit janë vendosur në shpella të nëndheshme. Sipas analistëve, mesazhi i aleancës është i qartë: dimri dhe acari nuk janë më armët ekskluzive të Rusisë. Ide që duket se ndahet edhe nga lojtarë të tjerë, pasi stërvitja e SHBA-ve me Norvegjinë është vrojtuar gjatë të gjithë kohës nga “drone” të paidentifikuar, megjithëse në atë zonë të planetit, mbi rrethin Arktik dhe pranë kufirit rus, nuk është zor të dyshosh se kujt mund t’i përkasin. Është hera e parë që tanket amerikane “Ambrahams” shkojnë kaq në veri dhe për Norvegjinë, qëllimi i manovrave është mëse e qartë. Zyrtarë norvegjezë të sigurisë thonë se,shqetësimi për kërcënimin rus rritet nga dita në ditë, sidomos pas ngjarjeve në Krime dhe Ukrainë, ku rebelët separatistë mbështeten në mënyrë diskrete dhe të mohueshme nga fuqia ushtarake ruse. Prania amerikane në Norvegji është një strategji e thjeshtë:- Çdo element armiqësor, rebel apo shtetëror, duhet të llogarisë mirë ndërhyrjen në këtë shtet nordik, pasi futet në luftë automatikisht edhe me SHBA-të. {Sh.K}

Ambasadori Lu në Vlorë :POLICIA DHE PROKURORIA, BASHKEPUNIM KUNDER TRAFIKIMIT

November 17, 2016 by dgreca

Ambasadori Lu në Vlorë: Më shumë vëmendje viktimave të trafikut njerëzor/Ambasadori amerikan Donald Lu ishte këtë të mërkurë, data 16 nëntor në Vlorë, ku mori pjesë në një takim me studentë të universitetit Ismail Qemali, me të cilët diskutoi mbi trafikun e qënieve njerëzore dhe parandalimin e kësaj veprimtarie kriminale. Në fjalën e tij, ambasadori e vuri theksin tek nevoja për dënime më të rënda për trafikantët dhe për një bashkëpunim më të ngushtë polici-prokurori. “Kemi shumë punë për të bërë. Policia dhe prokurorët duhet të punojnë më ngushtë së bashku për të identifikuar viktimat e trafikimit.Trafikantët duhet të jenë përgjegjës me dënime më të gjata në burg dhe viktimat të kenë të drejta të plota dhe mbrojtje. Qeveria vendore mund të bëjë më shumë duke mbështetur integrimin e viktimave të trafikimit dhe t’u ofrojë ndihmë”, theksoi zoti LU. Vlora, nënvizoi ambasadori Lu, mbetet një komunitet që ka vuajtur nga trafikimi i qënieve njerëzore, ndaj kërkoi më shumë mbështetje për personat e trafikuar. Trafiku i qënieve njerëzore mbetet ende shqetësues për vendin tonë. Vetëm në 5 vitet e fundit janë regjistruar 560 viktima të trafikut, 24 për qind e të cilëve fëmijë, të cilët bien lehtësisht pre e kërcënimeve të trafikantëve. {Sh.K}.

Dhjetë presidentë të SHBA në një ekspozitë

November 15, 2016 by dgreca

Presidentë amerikanë dhe marrdhëniet shqiptare, një retrospektivë nëpërmjet lentes së Xhorxh Tejmzit, fotoreporterit shqiptaro-amerikan të Nju Jork Tajms/

Nga Shefqet Kërcelli/Nga data 8 deri më 21 nëntor 2016, në hollin e katit të dytë të Muzeut Historik Kombëtar është hapur një ekspozitë me fotografi të disa presidentëve amerikanë që kanë bërë historinë e shekullit të XX, në momentet e tyre zyrtare, gjatë bisedave, takimeve apo jetës e kohës së tyre të lirë e intime. “Presidentë amerikanë dhe marrëdhëniet shqiptare” është ekspozita e parë në Shqipëri e Tejmzit, që bën bashkë presidentët, që nga Ruzvelti e deri te Bushi, shoqëruar me përshkrimet e gazetave shqiptare për secilën presidencë amerikane. Xhorxh Tejmz, fotograf për Shtëpinë e Bardhë i New York Times në vitet 1945-1985, ishte një nga fotoreporterët më të shquar të epokës së tij. Ndërkohë që fotografitë e tij janë të njohura në mbarë botën, të paktë janë ata që e dinë se Tejmzi ka rrënjë shqiptare. Natyrisht për vetë afeksionin që ka populli shqiptar ndaj SHBA dhe presidentëve të saj, kjo ekspozitë tepër e vecantë ngjalli kërshërinë e vizitorëve të shumtë që nga dita e parë. Zoti Tejmz zhvilloi një stil të kundërt me “instiktin e tufës” së fotografëve të shtypit, duke shpërfillur syrin e tij artistik, sensin e tij të hapësirës dhe intimitetin e vecantë me subjektet e tij. “Mendova se është shumë e rëndësishme që të bëhej një lidhje ndërmjet asaj se, çfarë ka qenë jeta e tij, duke u rritur si një emigrant shqiptaro-grek, e deri te fotografimi i presidentëve amerikanë, që i kemi sjellë këtu”, tha Stephanie Tejmz, shkrimtare, vajza e George Tamez, gjatë hapjes së ekspozitës. Dhjetë presidentët e paraqitur në këtë ekspozitë-nga Frenklin D.Ruzvelt deri tek Xhorxh H.W.Bush, dhanë ndihmesën e tyre në formësimin e shekullit të 20-të. Eskpozita vë përballë imazhet e këtyre presidentëve me raportime lajmesh lidhur me ngjarjet ndërkombëtare që kanë qenë të rëndësishme për secilën presidencë. Dhjetra fotografi në celuloidin e Tejmzit, Nikson duke tërhequr çorapet, Karter duke notuar në “vaskën” natyrale të tij, apo imazhi i paharrueshëm i varrezës kombëtare “Arlington”. Fotot e Xh.Tejmz, krijuan një histori pamore të banorëve më të shquar të Washingtonit, në caste triumfi dhe tragjedie, caste të shpengura dhe të ciltra reflektimi e shlodhje. Ndërsa Tejmz fiksonte pamje me aparat, ndarja ndërmjet vendeve kapitaliste dhe komuniste thellohej. Ashtu si edhe me vendin tonë, Shqipërinë. Nëpërmjet kësaj pune identifikohen sesi këto identitete historike u përthyen nën shtypin komunist tonin. “Fotografitë e Tejmz, janë vetëm një pjesë e kësaj ekspozite. Ne kemi një grup të tërë studentësh, të cilët përgjatë verës kanë kërkuar në arkivat e Bibliotekës Kombëtare, gazeta të ndryshme, që nga “Bashkimi”, “Zëri i Popullit”, “Luftëtari”, etj. Pyetja kryesore e kësaj ekspozite është se, si janë formëzuar mendjet tona në vite?”, tha Dr.Lori E.Amy, Drejtore akademike dhe koordinatore e të drejtave të njeriut “OTTOnomy”. Në një farë mënyre ekspozita shtron një dialog që përfshin vështrimin e të shkuarës për të kuptuar më mirë të ardhmen. Ky kontakt me ngjarje historike që brezi i ri nuk i ka njohur, kërkon prej nesh të kuptojmë se si këto histori kanë formësuar identitete të cilat duhen sendërtuar sërish, kësaj here së bashku për të mbajtur në këmbë komunitetet tona. Ne shpresojmë thellësisht që kjo ekspozitë do hapë një bashkëbisedim që do na lejojë të gjithëve të kapërcejmë kufijtë në mendjet tona, për të folur haptazi dhe me integritet me njëri-tjetrin. Ky është misioni i OTTOnomy, të gjallërojë pëlhurën sociale të grisur nga lufta dhe diktatura, të gjejmë hapësirën tonë të përbashkët për rivendosjen e hallkave që na bashkojnë. Natyrisht cdo ekspozite ka vlerat e veta artistike, ideore dhe kohore. Mund të ishte bërë në vitet ‘90, ‘2000, por dhe tani nuk është vonë. Një vlerësim që unë e shkrova tek libri i përshtypjeve për vizitorët e saj.

Por cfarë nënkuptojmë përtej përmasave të saj?

Kjo ekspozite interesante është një dallëndyshe e parë, që pasuron larminë e fushave të bashkëpunimit e miqësisë tradicionale midis popullit shqiptar e atij amerikan, përfshi liderët e tij. Është fakt, që pamvarësisht qëndrimeve që ka mbajtur shteti shqiptar në vite, klaneve, fiseve apo grupimeve të ndryshme mes shqiptarëve, përfshi demagogjinë e propogandën komuniste, presidentët amerikanë kanë mbajtur një qëndrim paqësor ndaj popullit shqiptar. Në një farë mënyre na i kanë qarë hallin ose në segmente kohore na kanë lënë në hallet tona, për të mos imponuar zgjidhje të vështira për popullin. Nuk kemi dëgjuar që nga goja e tyre të dalë një fjalë e keqe për shqiptarët, sepse kundërshtarët tanë do e kishin reklamuar e shfrytëzuar me të madhe, qoftë dhe një fjalë të vetme. Ndërsa historia na tregon se disa presidentë në fillim të shekullit të XX-të dhe në mbyllje të tij, kanë pasur rol determinant në ekzistencën e shtetit shqiptar. Ka pasur një investim mbi shekullor që llogaritet në miliarda dollarë. Nuk dua të zgjatem në këto, sepse opinioni ynë mbarëkombëtar është njohur në një farë mase me kontributin e Washingtonit, Wilsonit, Bushit, Klintonit, e gjithë presidentëve të tjerë amerikanë në dobi të cështjes shqiptare. Në këtë gjeohapësirë lirie që po gëzojnë shqiptarët këtë fillim shekulli, ndihma e këtyre burrave është e pazvëndësueshme. Historikisht, për kushtet e tyre gjeografike fqinjësore, shqiptarët kanë parapëlqyer miqtë larg, kryesisht ata përtej oqeanit. Ëndrra për amerikën i ka shoqëruar bijtë e shqipes, gjithë kohës, pamvarësisht zhvillimeve politiko-ekonomiko-shoqërore. Midis të tjerave cdo shqiptar ka krijuar një vizion, imagjinatë, lidhje, këndvështrim, përshtypje, raport ose kontakt real ose virtual me presidentët e SHBA. Psh. Unë në vitin 1986, duke shërbyer në një repart që mbronte Gjirin e Durrësit, për një fjalë goje desh hëngra burgun, pasi thashë një fjalë që ulte vigjilencën ushtarake gjatë kalimit tranzit të një kryqëzori amerikan për në Split, në bordin e të cilit ndodhej vetë Presidenti Regan.{Ma shpjeguan ushtarakët amerikanë gjatë stërvitjeve të para në rajonin Durrës-Kavajë, 1992.}. Kuptohet që shqiptaro-amerikanët janë më konkretë në këto lidhje, pasi janë ata që përjetojnë më mirë se kushdo realitetin amerikan, mbi të gjitha janë dhe votues të liderve ose subjekteve partiakë atje. Janë me mijëra shqiptaro-amerikanë që kanë pasur kontakte, biseda, ose kanë mbështetur “x” ose “y’”president me votë ose dollarë. Në shtëpitë ose lokalet e tyre krahas flamujve shqiptarë dhe amerikanë gjen foto apo kujtime nga këto kontakte të paharuara, të cilat ata ja tregojnë me krenari cdo miku. Po të shtojmë këtu dhe dokumetacionin e arkivat e Shtëpisë së Bardhë se si e trajtonin ose vlerësonin popullin shqiptar presidentët e SHBA, libri del një nga studimet më të vyer për kombin shqiptar. Ndaj hapja e kësaj ekspozite më nxiti të hedh një ide më të gjerë, do ishte me fat cdo studjues apo historian shqiptar ose amerikan që do sillte një libër të vecantë: “Shqiptarët në syrin e presidentëve amerikanë”. Kjo kërkon një punë të mirëfilltë shkencore në arkivat amerikane, Librarinë e Kongresit, shqyrtimin e dokumenteve, memo, shkresa zyrtare, opinione, kujtime dhe intervista me shqiptaro-amerikanët, etj. Libri do sillte një tablo të plotë të këtij kujdesi shekullor të liderve e politikës zyrtare të Shëpisë së Bardhë ndaj popullatës shqiptare, përpjekjeve të tyre për liri e prosperitet. Pra, do i kalonte përmasat kohore e përmbajtsore të ekspozitës brilante të Xhorxh Tejmzit.

Nga Roma tek Zoti Trump

Ajo që doja të shtoja dhe që më ngacmoi mendimet ishte koincidenca e hapjes së ekspozitës në ditën e zgjedhjes së presidentit të 45-të të SHBA, zotit Donald Trump. Por, si studjues i historisë ushtarake mëndja shkon më larg. Kam studjuar historitë e gjithë perandorive që kanë sunduar territorin Iliro-arbëror-shqiptar. Natyrisht historia e Romës është më e gjerë, sepse ngërthen një mori zhvillimesh shtetërore, ushtarake, zhvillimesh e dështimesh aktuale për cdo shtet të sotëm. Nuk kam të ngopur me historinë e Romës së lashtë dhe për një fakt tjetër, Iliro-shqiptarët në atë perandori ishin të barabartë me kombet e tjerë, madje nxorrën dhe tre perandorë. Gjatë kontakteve të mija me ushtarakët amerikanë këtyre 25 viteve, krahas detyrave tona, prezantimit të historisë e turizmit të vendit tim, në mënyrë konfidenciale midis të tjerave, i pyesja ushtarakët miq: a e keni studjuar historinë e Romës, me të mirat dhe të këqijat e veta?! Yes! ma kthenin. Sigurisht që në shkollat ushtarake amerikane, Roma studjohet me imtësi. Këto diskutime dhe studimet e disa liderve ushtarakë zgjeruan njohuritë e mija për strategjinë ushtarake. Roma dështoi për shumë arësye, midis të tjerave një elitë politike e shkëputur nga populli, korrupsioni, shtrirja e legjioneve larg, në pamundësi për të mbrojtur kufijtë e tij, e plot arësye të tjera, të cilat strategët amerikanë i kanë analizuar në të gjitha planet. Pra, Hallet e Amerikës i dinë më mirë ata dhe qytetarët amerikanë. Më qëlloi që të jem në SHBA në kulmin e fushatës zgjedhore. Për shkak të afërsisë së vendin ku qëndroja, ndoqa të dy konventat, atë të republikanëve dhe demokratëve. Njëra më e mirë se tjetra, elokuencë, argumenta, tolerancw, festë. Rezervat e mija ishin kryesisht për cështjet e racizmit dhe lirisë fetare. Duke dëgjuar diskutantët e këtyre konventave bëja dhe krahasimin me atë cfarë ndodh në Shqipëri. I filmova të dy konventat dhe mund t’ja jap falas cdo subjekti politik në Shqipëri. Njëkohësisht takova dhe mjaft shqiptaro-amerikanë. Natyrisht për shkak të situatës dhe afërsisë së zgjedhjeve, biseda i tejkalonte hallet familjare dhe dilte tek kandidati i preferuar, Hillary ose Trump. Thjesht, duke ndenjur me njerzit e mi në NYC ose Konekticat pashë këndvështime të ndryshme. Disa pëlqenin Hillaryn për qëndrimin e Klintonëve ndaj cështjes shqiptare, disa të tjerë donin ndryshim, punonin ditë e natë në ndërtim, madje vëllai im i madh dhe një nga dhëndrat e tij mbanin bluzë me logon e firmës së zotit Trump, “Atlantic”. Ata punonin për kompaninë e zotit Trump, ishin nënkontraktorë të tij. Kështuqë gjatë bisedës kalonin në heshtje cdo argument plus për zonjën Hillary. Me një llogari të thjeshtë matematikore thashë me vete se, votat e miqve të mi shqiptaro-amerikanë janë të ndara gjysëm për gjysëm. I dyzuar sic isha, republikan në bindje, por me një respekt të vecantë për zonjë Klinton, nuk ju imponova askujt për votën. E dinë më mirë ata që jetojnë këtu për kë do votojnë. Pra, jam i sigurt që votat e shqiptarëve janë ndarë 50 me 50 %, në këto zgjedhje. Populli amerikan donte ndryshimin e situatës, të cilën e realizoi nëpërmjet votës. Në këtë zgjidhje vendimtare u bashkua mendimi intelektual, strategjik me votën popullore. Kjo e garanton suksesin dhe jetëgjatësinë e SHBA, si promotor i ekonomisë dhe demokracisë në botë. Në këndvështrimin tim, nëqoftëse Zoti Obama parandaloi rënien e SHBA, zoti Trump do realizojë ringritjen e saj dhe fuqizimin e saj përballë fuqive të tjera botërore. Ndërkohë nëse diskutojmë se a i njeh zoti Trump shqiptarët, as që bëhet fjalë. Jo vetëm prej erudicionit të tij, por dhe prej faktit se shumica e shqiptarëve në NYC dhe rrethina punojnë ose kanë punuar në kompanitë e tij. E njëjta situatë ishte fillimisht dhe me zotin Obama, por më vonë pamë se në sajë të vijimësisë së politikave të Shtëpisë së Bardhë dhe lobimit të shqiptarëve, cdo gjë ndryshoi. Kështu do ndodhë dhe me zotin Trump. Mos harrojmë se fqinjët tanë kanë lobingje më të forta se ne. Gjithashtu mos kujtojmë se rrethi vërtitet rreth ne shqiptarëve ose të presim që uji të rrjedhë vetëm në kanalin tonë. Duhet të shfrytëzojmë të gjitha njohjet, mundësitë, talentin, profesionalizmin dhe aftësitë tona për tju imponuar administratës së zotit Trump. Pra, duhet një strategji e jona që të përfshijë gjithë fushat e bashkëpunimit. Dhe këtë, në radhë të parë e bëjnë shqiptarët dhe shqiptaro-amerikanët e thjeshtë, me integritet moral e profesional, e jo politikanët. Tabani i miqësisë shqiptaro-amerikane i ka rrënjët në popull, në lidhjet e miqësitë e shumta që kanë krijuar shqiptarët përgjatë një shekulli në cdo cep të SHBA, në sajë të punës, intelektit, qytetarisë e ndershmërisë së tyre.

NJE LETER NGA SHBA PER KORRESPONDENTIN E DIELLIT NE SHQIPERI

November 13, 2016 by dgreca

NOVEMBER 11, 2016

Leter per Veterans Day

Dear Commander Kercelli,

Veterans Day is a time to honor and thank those who have served in the U.S. armed forces for their sacrifices to our nation. Wherever their service took them — from the fields of Yorktown and Gettysburg to the skies over Berlin and Hanoi; from the waters of the Leyte Gulf to the hills of Khe Sanh and Kandahar — the men and women of America’s uniformed services have dedicated their lives to protecting our rights and freedoms, often at great cost to themselves.

For our troops serving around the world and those transitioning out of the military, our obligations are only beginning. America puts no limits on the sacrifices expected of our uniformed services; as Americans, we have a reciprocal obligation to ensure rewards for career service are commensurate with sacrifice.

This year, I am deeply proud and honored to represent MOAA at the Veterans Day White House breakfast and at the Veterans Day National Observance at Arlington National Cemetery. I will be joined by the MOAA color bearer team from our Heritage Chapter in Fredericksburg, Va., along with the MOAA wreath-laying team from the Mount Vernon Chapter of Northern Virginia.

Many observe Veterans Day by simply flying the flag at home, having a picnic or cookout with friends and family, or reflecting on the values of commitment, reliability, and loyalty learned from military service. My hope for you this Veterans Day is that you will spend time with people close to you and your fellow veterans to celebrate your military service and share your stories. I encourage you to watch the Veterans Day commemoration on television, take a walk through your local veterans’ cemetery, or tour local memorials and monuments that are in some way related to the service and sacrifice of veterans. Or you can spend part of the day volunteering at a local VA hospital or even just chatting with fellow veterans. Take the time to listen and learn from these brave men and women and appreciate the gift of freedom bestowed on each of us by their sacrifice.

Of course, our work honoring veterans does not end on Veterans Day. There are nearly 22 million veterans in our country today, and more than 200,000 servicemembers will be leaving military service annually for the coming years to reintegrate into their local communities and assume the responsibilities of good citizenship. These transitioning veterans and their families are not asking for parades or public recognition. However, they do appreciate support during their journey from uniformed service to successful civilian careers.

On behalf of MOAA Chairman Gen. Jack Sheehan, members of our board of directors, more than 400 state councils and local chapters, and nearly 370,000 members, I offer our sincerest gratitude and say thank you for your selfless service to our nation. Our pledge to you is to “never stop serving.”
Sincerely,

Lt. Gen. Dana T. Atkins, USAF (Ret)
President and CEO