Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

U PERKUJTUA NICK MRNACAJ NE DITEN E LIRISE SHQIPTARE NE NJU JORK

by

New York : U përkujtua 26 vjetori i vdekjes së Nik Mrnaçajt -

Në nderim të tij, flamuri Kuq e Zi – u valvit në shtizën ngjitur me flamurin e SHBA, ndërsa bashkia e Yonkersit, nderojë me Proklamat aktin heroik të Nick Mrnacaj, me motivacionin :”Dëshmori i parë i Mërgatës shqiptare në luftë kundër komunizmit”-Nga Beqir SINA/

WESTCHESTER NY: Të dielën me 1 Maj 2016, në, mesditë, në sheshin e Parkut “Kensico Dam Plaza”, në kantonin Valhalla të Westchesterit, Nju Jork, u mbajt manifestimi përkujtimor kushtuar martirit të Demokracis – Nick Mrnacaj, me rastin e 26-të, – Vjetorit të rënies, së tij.
Ky manifestim i përvitshëm, që tashmë është pagëzuar si “Dita e Lirisë Shqiptare” nga Bashkia e Yonkersit në New York, organizohet nga Familja Mrnaçaj, në bashkëpunim me Shoqaten Kulturore Artistike Kelmendi dhe autoritetet e Prefekturës Yonkers në New York.

Zyrtarët e lart të Yonkersit, zonën ku banon Familja Mrnaçaj, për 25 vjet me radhë, me një Proklamat në nderim të aktit heroik, ngrejnë flamurin Kuq e Zi – të valvitet në shtizën e Bashkisë, ngjitur me flamurin e SHBA, në Parkun Kensiko Dam Plaza, duke e shpallur këtë ditë “Dita e Lirisë Shqiptare ” dhe nderuar atë me Proklamatën “Dëshmori i parë i Mërgatës shqiptare në luftë kundër komunizmit”

Me këtë rast, Shoqëria Kulturore “Kelemendi” nga Nju Jorku, tre vjetët e fundit, e pasuron këtë tubim përkujtimorë, me një program artistik, të përgatitur enkas për këtë ngjarje, me këngë me motive patriotike, ato kushtuar Nick Mrnaçaj, dhe vendlindjes së tyre Kelmendit – e cila është dhe vendlindja e Nick Mrnaçaj.

Në këtë aktivitet të përvitshëm, perveç pjestareve të familjes Mrnaçaj, marrin pjesë dhjetra bashkëatdhetar, anëtarë të familjeve të presekutura, ish bashkëvuajtës, pjestar të familjes Mrnaçaj, nga Shqipëria, klerikët e kësaj zone, e lider dhe verpimtarë të dalluar të komunitetit, zyrtarët amerikanë, përfaqesues të Prefekturës Yonkers, televizionet dhe gazetat lokale, e ato shqiptare, për të nderuar me këtë rast Nik Mrnaçaj(Nick Mrnacaj), i cili humbi jetën në një aksident automoblistik me 22 Janar, të vitit 1990, në moshën 31 vjeçare, teksa kthehej nga një protestë anti komuniste, zhvilluar atëhere në Detroit.

Ky tubmim përkujtimor i përvjetëshm, për të kujtuar anti-komunistin e vendosur, deri në fund të jetës, së tij, gjatë demostratave në luftën kundër komunizmit dhe tiranisë komuniste, si në Shqipëri dhe viset shqiptare të okupuara në atë kohë prej Serbisë, mbahet në të njëjtin park, Kensiko Dam Palza, shumë afër me Memorialin e Lirisë së Westchesterit, kushtuar 109 të rënëve nga kjo prefektuarë, më 11 shtator 2001, dhe Parkun Recreativ, ku në qershor mbahet edhe Pikniku i “Trashgmnisë Shqiptare”, organizuar nga Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës.

Manifestim përkujtimor i zhvilluar për çdo vjet, bëhet duke përmendur dhe kujtuar nëpërmjet fjalimeve gjithë veprimtarin e shqiptarve të Amerikës, në rrugën e tyre, për liri e demokraci. Ku përveç theksimit të përpjekjeve të të gjithë atyre, që e luftuan dhe i rezistuan komunizmit, në Diasporë, aktiviteti ka si qëllim përkujtimin, dhe jep një mesazh të fuqishm historik, tek të pranishmit dhe lë një mësim për brezat e ardhshëm: “Që pa kujtuar të kaluarën – nuk mund të shkojmë përpara në të ardhmen.”

Në kujtim të aktiti heroik të Nick Mrnaçaj, manifestimi u hap me intonimin e hymneve kombëtare, të SHBA-ve, në fillim, dhe më pasë ai i Shqipërisë, Himnin Amerikan e kënduar nga Angela Preldakaj dhe atë të Shqipërisë nga Luigj Tinaj, Ylli Sufaj, e Pëllumb Naçaj.

Ndërsa, me një minutë heshtje, të pranishmit i kan dhënë një respekt të veçantë të gjithë të rënëve për liri e demokraci, dhe me këtë rast edhe një respekt për humbjen e jetës së Nick Mrnaçaj.

Drejtuesit e kësaj veprimtarie përkujtimore, Sokol Smajlaj dhe Valbona Prelvukaj, në fjalën e hapjes, thanë se “Këtë ditë do të përpiqemi t’a kthejmë në një ditë të vërtetë, nderimi e përkujtimi. Duke shtuar se “Jemi mbledhur edhe sot në shenj të nderimit në ditën tradicionale të përkujtimit; të nji Kelmendasi, të nji malësori, në pranverën e këtij viti, që është 26 vjetori, që dha jetën në aksident, në lule të rinisë, Nikë Marash Mrnaçaj, dëshmori i demokracisë”.

Ndërsa, duke përkujtuar këtë akt heroik të vdekjes së birit të Kelmendit, në Amerikë, drejtuesit e këtij manifestimi mes të tjerave, ata thanë se :” Sa herë të vijë Pranvera, më këtë datë, ne së bashku do të mblidhemi, për të nderuar e respektuar keto vlera.Të djelmoshit Kelmendas rritur në mërgim, Nikë Marash Mernaçaj, i cili vdiq me shpirt e përkushtim!Me vendosmëri, kurajo e besim, për të ardhmen Shqiptare me shumë guxim! Për vlerat njerëzore, për demokracinë, për të vërtetën! Aushtu si ishte i vendosur, e i pa kursyem, deri sa dha jetën Nick Marash Mrnaçaj”.

Kurse, për të bekur e përshendetur këtë ditë përkujtimore, në kujtim të Nick Mrnaçaj, kësaj rradhe foli Diokon Marash Shkreli, nga Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës.

Ndërsa, për të përshëndetur manifestimin përkujtimorë nga zyra e Prefekturës, Westchester County Executive , në emër të kryetarit Rob Astorino, lexojë Proklamatën, që jepet me këtë rast, nga kjo Prefekturë, e cila e ka shpallur me Proklamat “Dita e Lirisë Shqiptare”, zyrtarja e lart e nga zyra e Kryetarit, zonja Lisa Mrijaj.

Në emër të Federatës PanShqiptare të Amerikës, VATRA, manifestimin e përshëndeti, kryetari i saj, Dr. Gjon Bucaj.

Kjo veprimtari u vazhdojë me programin e Shoqërise Kulturore Artistike “Kelmendi”, e cila si çdo vjet e pasuroi edhe më shumë programin përkujtimor në nder të 26 vjetorit të vdekjes së Nikë Mrnaçajt

Shoqëra Kulturore Artistike “Kelmendi”, kësaj përkujtimore në tre vitet e fundit, ia ka shtuar edhe më shumë vlerat e saj me një program të pasur artistik, me këngë e valle burimore të trevës së Kelmendit, duke shpalosur bukurinë e folklorit shqiptar nga kjo trevë më veriore e Shqipërisë.
Martiri Nik Mrnacaj në 26 vjetorin e vdekjes së tij, edhe kesaj radhe u kujtua me këngë dhe vargje të shkruara nga poetët dhe rapsodët e kësaj treve, ku kënga për Nik Mrnacaj me tekst të Gjovalin Lumës, muzika Pllumb Naçaj, kënduar nga Luigj Tinaj dhe Ylli Sufaj, hapi programin e kësaj shoqërie kulturore.

Më pas programi i tyre vazhdojë me “Këngën e Madhe ne Bjeshket e Kuqe”, të cilën e kenduan Luigj Tinaj, Pllumb Nacaj, Ylli Sufaj dhe recituar nga Sebastian Tinaj. Vallja e Logut të Bukur, e cila hidhet neper breza, nga banoret e kesaj treve, u luajt ne çifteli nga instrumentistët Lek Lumaj, Anton Peraj dhe Emanuel Hysaj, ndërsa kërcyen para pjesmarrësave valltarët e këtij grupi, Gjok Rexhaj – Vera Preldakaj, Sebastian Tinaj – Kristina Tinaj, Zef Pllumbaj – Laura Pllumbaj, Denis Vukaj – Alexandra Hysaj, Klement e Artoneta Bujaj.

Ndërkohë, që motër e vëlla, nga ky grup Antoneta e Klement Buja u shpërblyen me duartrokitje për vallet e bukura, shoqeruar nga një duet fëmijësh të cilët kënduan e kërcyen se bashku, mjaft bukur me grupin e fëmijëve.

Kjo veprimtari në përkujtim të 26 vjetorit të vdekjes së Nikë Mrnaçajt, mbyll nga drejtuesit e saj Sokol Smajlaj dhe Valbona Preldakaj, me një faleminderim për të gjithë pjesëmarrsit, nga SH.K.A. Kelmendi si dhe mbarë familja Mrrnacaj.

Manifestimi përkujtimor në nderim të Nikë Mrnaçajt, u përshëndetet, edhe me falenderimet e perzemrta, dhe një mirënjohje e respekt të thellë, në emër të gjithë pjestarëve të familjes, Mrnaçaj, babait Marash Mrnaçaj, e nanës Mrija, me fëmijë, Pjeter Mrnaçaj, me familje, familja e Nikoll Marnaçaj, e cila ka kaluar ferrin e vujtjeve nën regjimin e Enver Hoxhës, drejtuar fillimisht zyrës së Prefektit te Qarkut, Westchester, dhe personalisht kryetarit të saj zotit Rob Astorino, dhe të gjithë pjesëmarresve në këtë përkujtimore – duke kujtuar Ditën e Lirisë Shqiptare – në Yonkers New York.

Nik Mrnaçaj nje anti-komunist i vendosur…..!
—- I biri i Marashit, dhe Mrise Nik Mrnaçaj(Nick Mrnacaj), humbi jeten me 22 Janar, te vitit 1990, ne moshen 31 vjeçare. Vdekja ndodhi ne nje aksidenet automobilistik, ne rrugen maxhistrale qe lidh Nju Jorkun me Nju Xhersin. I ndjeri po kthehej ne shtepine e tij ne Yonkers – Nju Jork, s’bashku me nje bashkekombasin e vet, pasi kishte marre nje dite me pare, pjese ne nje demostrate, kunder regjimit komuniste te Tiranes ( vizites ne SHBA te presidentit te fundit komunist Ramiz Alise), i cili po merrte goditjet e fundit dhe po gerrmisej me veshtersi, si vendi i fundit nga ish vendet e kampit te Europes Juglindore.

—- Nga ky aksident anti komunisti i oreve te para ne diaspore Nik Marnaçaj – i biri i nje familje, patriote dhe kundershtare e vendosur e atij regjimi, humbi jeten, duke mbetur i vdekur ne vend. Ngjarja tragjike u percoll me hidherim te madh, sa qe edhe shtypi amerikan, shkroi, per kete ngjarje tragjike. Shtypi, i asaj kohe ne Amerike, shkruante” Nika, ishte njeri i demostratave anti qeveritare ndaj qeverive komuniste, si asaj te Tiranes e Beogradit. Ai gjendej kudo ku e kerkonte patriotizmi, atdhedashuria, liria demokracia, dhe lumturia e popullit shqiptare, ne te gjitha trojet etnike, deri sa u be fli. Ai, u nise kesaj rradhe me 20 shok te tjer, per t’u mos kthyer me, per te marre pjese ne nje demostrate anti-komuniste, qe i drejtohej at’here kundra Qeverise se Tiranes, e cila ne ate kohe udhihiqej nga Ramiz Alia.

— Ne shenje respekti per Niken, para zyres se bashkesis ne White Plains – Nju Jork, ne maj 1990 u ngrite per here te pare, flamuri shqiptare ne shtizen e Bashkise. Kjo ceremoni tash eshte bere e perviteshme, e shoqeruar me fjalime te rastit. Ajo vitet e fundit zhvillohet ne nje nga parqet kombetare, te bashkise se qytetit, ne shenje respekti e perkujtimi per “Heroin e Demokracise” Nik Mrnaçaj.

Qe nga viti 1991 shefi egzekutive – Prefekti i Zones Westcheter, e ka shpallur kete dite me vendim zyrtar “Dita e Lirise” dhe familjes çdo pervjetor i jepet nje proklamat. Ne çdo pervjetor perveç pjestareve te familjes e bashkeatdhetarve te tjere, marrin pjese edhe zyrtaret amerikane, perfaqesues te larte te institucioneve te kesaj zone. Televizonet dhe gazetat lokale.

Shkolla e Mesme ne Tamar – Kelmed(Malesia e mbi Shkodres) mban emrin “Nik Mernaçaj”

— Zyrtaret amerikane Nik Mrnaçajn, e kane quajtur” Heroi shqiptar, qe vdiq per lirine e vendit te tij te lindjes – ne vendin kampion te Lirise”. Ne Nju Jork ku ndodhet edhe “Statuja e Lirise” – “Statue of Liberty”. Ndersa, bashkekombasit e quajne “Deshmori i pare i Mergates shqiptare, ne lufte kundra komunizimit”. Dhe Shqiperia e lire dhe demokratike, me 1993, i akordoi me vendim te posaçem nga ish Presidenti i pare demokrat, dr. Sali Berisha, medaljen “Martiri i Demokracise” me morivacionin. :” Luftoi gjithe jeten ne mergim kunder ideologjise komuniste me flamurin e luftes per liri e demokraci”. Nje shkolle femijesh te ciklit te mesem ne Tamar – Kelmed(Malesia e mbi Shkodres) ka marre emrin e tij dhe quhet Shkolla e Mesme “Nik Mrnaçaj”

Ne Shqiperi, nje nder vendet me te egra te regjimeve komuniste ne Europen Jug-Lindore, kurrsesi, edhe sot, 25 vjet mbas renies se komunizmit, trashegimtare politike, te PPSH-se, ose njerez qe ishin ne poste ne kohen e diktatures, nuk kan kurajon as moralin jo vetem t’i denojne krimet e komunizmit, kryer per me shume se gjysme shekulli diktature ose t’u kerkojne falje viktimave. Dhe as qe t’i kujtojne ata ndonjeher me ndonje perkujtimore, si ajo e ngritur ne Uashington – Memorialit per Viktimat e Komunizmit.

Ndersa, ketu ne SHBA, në Nju Jork, prefektura e Uestçeterit(Westchester), kane si simbol anti komunistin shqiptaro – amerikan Nik Mrenaçajn, duke e quajtur ate dhe ” Heroi shqiptar, qe vdiq per lirine e vendit te tij te lindjes”. Kjo prefekture, ku ai ka jetuar ne zonen e Nju Jorkut, ka nje dite perkujtimore dedikuar “Dites se lirise shqiptare -Nik Mrnaçj.” Me kete rast, ne shtizen e bashkise se ketij qyteti flamuri shqiptar valvitet perkrah flamurit amerikan dhe kryetari i prefektures jep nje Proklamate. Bashkekombasit(atdhetaret, patriotet, demokratet, miq shok dhe anetarë te familjes) e kujtojne kete dite, duke quajtur ate “Deshmori i pare i Mergates shqiptare ne lufte kundra komunizimit”. Çdo vit ne javen e fundit te muajit prill, ne Nju Jork – (Kensico Dam – Valhalla, Westcheter), kujtohet shqiptaro amerikani, Nik Mrnaçaj.

U PËRKUJTUA MARTIRI I DEMOKRACISË NIK MRNACAJ NË 25 VJETORIN E RËNIES

by

Flamuri kuq e zi, që u ngrit në Ditën e Lirisë Shqiptare më 10 Maj 2015, do të valëvitet për një javë në majën e shtizës në “Kensico Dam Plaza”, Valhalla /
Nga Dalip Greca/
Të Dielën e 10 Majit në “Kensico Dam Plaza”, Valhalla (NY) , u përkujtua 25 vjetori i rënies së martirit të Demokracisë, Nik Mrnacaj nën kujdesin e Familjes Mrnacaj dhe Shoqërisë Kulturore e Artistike Kelemndi. Pjesmarrës të shumtë kujtuan përmes një veprimtarie të mirëorganizuar aktin sublim të martirit Nik Mrnacaj, i cili së bashku me një grup nacinalistësh demokratë udhëtuan 25 vite të shkuara nga Nju Jorku në Detroit për t’u bërë pjesë e një demonstrate antikomuniste, ku mbështetës të sistemit komunist shqiptar, bënin përpjekjet e fundit për t’ia zgjatur jetën regjimit të fundit stalinist në Europë. Mark Tinaj, pjesmarrës në tubimin e 25 vjetorit,ish pjesmarërs në atë demonstratë, tregon për gazetën Dielli:” Në Detroit kishte shkuar ambasadori i atëhershëm shqiptar, Bashkim Pitarka.Nika e mësoi lajmin dhe na ftoi që t’i bashkoheshim dhe të shkonim atje për të protestuar në mënyrë paqësore. Kemi shkuar atje dhe situata ishte shumë e acaruar. Ne të Nju Jork-ut nuk morëm armë me vete se menduam të shmangnim ndonjë tragjedi, por kur shkuam atje pati provokime dhe shkrepje armësh në ajër. Kishte nga ata që na qëlluan me gurë të mbështjellë me borë. Gjithësesi ne ruajtëm gjakftohtësinë. Shmangëm sa mundëm luftën vëlla me vlla.Ambasadori Pitarka dështoi në misionin e tij falë qëndrimit burrëror të Nikës dhe të tjerëve. Kthimi ynë për në Nju Jork ishte tejet i vështirë.Bënte mot i keq. Rrugët ishin vështirësuar nga bora. Aksidenti ndodhi diku në Pensilvani. Mabj mend një shpërthim të fuqishëm,një goditje e rëndë që erdhi nga një trak i madh, i ngjau një shpërthimi ekspolozivi të fuqishëm. Erdhi policia dhe më nxori nga makina.Unë po thërrisja për Nikën. Policia kërkoi gjatë. Trupi i Nikës nuk po gjendej. Nga forca e shpërthimit ai kishte dalë jashtë makinës dhe kishte hyrë mes gomave të mëdha të trakut. Ishte e tmerrshme….”.
Tregimi i Markut është tronditës, ende dridhet nga përjetimi i atij aksidenti që i mori shokun e tij. Ai përmend detaje që ta bëjnë shpirtin copë.Tregon se si e shpërndau lajmin përmes telefonit dhe si e përjetoi ngjarjen tragjike…
Babai i Nikës, Marashi, e mbanë veten në këtë përkujtim dhe përpiqet që ngjarjen tragjike që ndodhi 25 vite të shkuara ta përcjellë me stoicizmin tipik të malsorëve të Kelmendit. Nëna Mrije, e ka në sy imazhin e të birit dhe ndjehet krenare tek dëgjon të nipin, avokatin Mikel, të tregojë se si u rrit ai pa babanë Nik e me nënën të ve që Nika e la 24 vjecare.
…Kanë ardhë në këtë tubim shumë bashkatdhetarë që përmes pjesmarrjes aktive në tubim i bëhen krah familjes Mrnacaj dhe kryejnë aktin e mosharresës duke përkujtuar një martir, që mesazhin për demokracinë e dha duke sakrifikuar jetën e vet.
Moderator të veprimtarisë përkujtimore ishin Sokol Smajlaj dhe Valbona Prelvukaj. Pas Hymneve Kombëtare Amerikane dhe Shqiptare tubimin përkujtimor e ka bekuar xhakoni Marash Shkreli. E mbesa e Nik Mrnacaj, Sophia Shkreli ka lexuar proklamatën e nxjerrë nga Robert P. Astorino, Westchester County Executive. Përmes proklamatës vlerësohet akti i lartë i Nik Mrnacaj në përcjelljen e vlerave dhe mesazheve demokratike. Proklamata i është dorëzuar prindërve të Nikës, Marash dhe Mrije Mrnacaj.
Veprimtarisë ia ka shtuar vlerat pjesmarrja e Shoqërisë Kulturore Artistike “Kelmendi” që me një program të pasur artistik, me këngë e valle burimore të trevës së Kelmendit, ka shpalosur bukurinë e folklorit shqiptar, që u duartrokit jo vetëm nga shqiptarët e shumtë pjesmarrës, por edhe nga amerikanë që kishin ardhë për të pushuar në bukuritë e natyrës dhe iu bashkëngjitën veprimtarisë. Martiri Nik Mrnacaj u kujtua me këngë dhe vargje të shkruara nga poetët dhe rapsodët. Kënga për Nik Mrnacaj me tekst të Gjovalin Lumës u duartrokit gjatë. U pëlqye rapsodi lahutar Vasel Shkreli me këngën “Moj Malësi, Kulla e Barotit”, Jug -Veri nga Adem Kaliqi, kënga për Prek Calin, Vallja e Logut e të tjera. Motër e vëlla Antoneta e Klement Buja u shpërblyen me duartrokitje për vallet e bukura. Fëmijët kënduan e kërcyen bukur.
Në fjalimin e tij, ansambleisti i Shtetit të Nju Jorkut, z. Mark Gjonaj, tha se ndjehej krenar që sot ndodhej në këtë tribunë përkrah familjes së nderuar Mrnacaj, djali i të cilëve dha jetën për idealet e demokracisë. Ai vlerësoi sakrificën e Nik Mrnacaj dhe përgëzoi familjen Mrnacaj për përkujtimin e përvitshëm, si një obligim për veprën që kreu Nika.Ëshët detyrë e komunitetit shqiptar që këtë Ditë të Lirisë, ta nderojnë.
Veprimtari veteran Musli Mulosmanaj, si një nga dëshmitarët pjesmarrës të demonstaratve antikomunsite të Shqiptarëvetët Amerikës, vlerësoi lart aktin e djaloshit nacionalist Nik Mrnacaj.
I biri i Nik Mrnacaj, avokati Mikel Mrnacaj, që u rrit pa baba, ndjehet krenar për aktin e atit të tij dhe të nënës që mbeti e ve në moshë të re. Aspiratat demokratike të babait të tij e kanë frymëzuar atë në jetë. Duke folur për rrugëtimin e tij në jetë me nënën përkrah, Mikeli i emocionoi të pranishmit me rrëfimin e tij.
Në emër të Federatës Pan-shqiptare të Amerikës VATRA, ka përshëndetur tubimin zv/kryetari Asllan Bushati. Në përshëndetjen e tij z. Bushati tha:E nderuara Familja Mërnacaj, të nderuar shtetarë vendor të Ëhite Plains, të nderuar bashkatdhetarë.
Më lejoni që në emër të Federatës Panshqipëtare Vatra, të Kryetarit të sajë Dr.Gjon Bucaj, dhe të të gjithë vatranëve, në këtë përkujtimore të 25-të të ndarjes nga jeta të Martirit Demokracisë shqipëtare Nik Mrnacaj, t’ju shpreh ndiesitë më të larta shpirtërore, familjes, të afërmëve dhe dashamirëvë të Familjes Mërnacaj. Përkujtimi vit për vit i këtij martiri te demokracisë i bën mirë vetë familjes, të afërmve, komunitetit shqiptaro- amerikan dhe në tërësi kombit shqipëtar.
Nika humbi jetën duke u këthyer nga një veprimtari e shenjuar kombëtare, duke u kthyer nga një demostratë kundër regjimit komunist të Tiranës, regjimit më të egër e më mizor të të gjitha kohërave. Me pjesëmarrjen në këtë demostratë Nika, kishte shprehur indinjatën dhe forcën e karakterit të tijë si bir i Kelmendit kundër regjimit komunist, papajtueshmerinë e Familjes Mrnacaj me kalvarin e burgjeve e internimeve dhe ndiesite e malesorit trim në një vend të lirë sic është Amirika.Në këtë kuptim kombi e ka për detyrë ti nderojë martirët e vet. Vetëm keshtu e keqja nuk harrohet dhe vetëm kështu plagët e diktatures shërohen.
Kombi ynë nuk i ka zgjdhur akoma tërësisht problemet e veta madhore. Trojet tona ne Maqedoni, Preshevë , Bujanovc,Mal te Zi e Camëri janë nën trysninë e shpërnguljes deri në cfarosje. Dje më 9 maj u derdh gjak shqipëtar në Kumanovë por duket se kurthe e prita të tjera janë bërë gati në shumë vende të tjera kundër shqiptarëve. Politikanët shqiptarë janë të zënë me punë paresh e ryshfetesh dhe nuk kan kohë të merren me punët e kombit. Prandaj s’duhen harruar Nik Mrnacaj me shoket e tij martirë, sa kombi ka plagë të pa shëruara.
Martirëve nuk mafton t’ju bëjmë përkujtimoret, ose emrat e tyre t’jua vemë shkollave e rrugeve, kjo është fare pak për to. Ata kane dhënë jetën për lirinë , demokracinë, prosperitetin dhe bashkimin e kombit. Vetëm kur të realizohen këto atëhere ne i kemi kryer obligimet tona me martirët dhe duke u përulur mbi varret e tyre te themi me gojën plot :” I nderuar qoftë kujtimi i martirëve”.
E nderuar Familja Mrnacaj, në këtë përkujtimore të 25-të të Nikës edhe një herë ju shpreh ndiesitë më të larta të të gjithë vatranëve, duke u përulur me respect përpara tij e duke lutur zotin që shpirti I tij të prehet në paqe e përjetësi. I nderuar qoftë kujtimi I tij.
Në përfundim të veprimtarisë u organizua ceremonia e ngritjes së Flamurit Kombëtar Shqiptar, që do të valvitet aty për një javë në krah të Flamurit Amerikan.

Në Nju Jork, u kujtua ditëlindja e ‘Gjeniut të Kombit’, Mithat Frasherit

by

Ditën e diele, me 16 Mars, në Nju Jork, në Producers Club Theater Fredi Tollja prezantuan në fillim të këtij aktiviteti, një film dokumentar me të njëjtën emër, dedikuar jetës dhe veprës së Mit hat Frashërit,realizuar nga Pëllumb Lamaj/

Nga BEQIR SINA, New York/
NEW YORK CITY : Në qytetin e Nju Jorkut, disa blloqe larg rrugës Lexington (Hotelin Winthrop) është kujtuar ‘Gjeniu i kombit’, Mit hat Frasheri, i biri i Abdyl Frashërit dhe nipi i Sami Frashërit dhe Naim Frashërit, pinjolli i familjes së njohura të Frashërlinjëve, me rastin e ditëlindjes së tij 25 marsin 1880.  Njëqindetridhjetekatër vejtori i ditës së lindjes së tij, u mbajtë dje në qytetin e Nju Jorkut, nën kujdesin e pronarit shqiptar të kino-tetarit Producers Club, zotit Alfred Tollja, dhe e inicioi dhe udhëhoqi zoti Pëllumb Lamaj.
Aktiviteti në përkujtimi i ditëlindjes së Mit hat Frasherit, nisi me vendosjen e një kurore me lule të freskta në varrezat publike “Ferncliff” New York, ku prehen edhe eshtrat e tij, më pasë u bë një vizite të shkurtër në ish vendin ku ndodhej hoteli Winthrop, (Nju Jork – SHBA), vendi ku mbylli syt një herë e përgjithmonë, një nga figurat më të spikatura në politikën shqiptare në gjysmën e parë të shekullit XX-të.
Ky aktivitet në kujtim të ditëlindjes së tij vazhdoi në kinotetarin Producers Club me shfaqjen e filmit dokumentar mbi jetën e veprën Mit’hat Frashërit, një realizmim i bukur, ky, realizim i ish të burgosurit politik Pëllumb Lamaj, i cili jeton në shtetin Nju Xhersi, dhe ka vuajtur 11 vjet në burgun e tmerrshëm të Spaçit, duke u arrestuar qysh në moshën 19 vjeçare.

Ditën e diel, në Nju Jork, në Producers Club Theater Fredi Tollja, prezantuan në fillim të këtij aktiviteti, një film dokumentar me të njëjtën emër, dedikuar jetës dhe veprës së Mit hat Frashërit, realizuar nga Pëllumb Lamaj .

Duke i folur për figurën e tij, Lamaj u shpreh se : “Mit’hat Frashërit, që në atë kohë vinte në dukje se, “Shqipëria, është pjesë e vendeve të mëdha evropiane dhe zhvillimi i saj do të vijë pikërisht nga bashkëpunimi me vendet evropiane dhe SHBA-në”. Kjo ishte pika kryesore e programit të Mit’hat Frashërit, theksoi ai e cila u shkel brutalisht nga komunistët që pushtuan Shqipërinë, pas nëntorit të vitit 1944. Nëse kjo platformë e Mit’hatit do të ish aplikuar që në atë kohë, atëherë sot vendi ynë do të kishte standarde të tjera jetese. Sepse, lideri i Ballit Kombëtar, Mit’hat Frashëri, e bazonte alternativën e tij, mbi humanizmin dhe rritjen e standardeve të jetesës, duke pasur në qendër të vëmendjes integritetin e vendit dhe mbrojtjen e çështjes kombëtare. Ai zotëronte shumë mirë gjuhët e huaja: gjermanisht, persisht, turqisht, frëngjisht, arabisht, greqisht”, tha zoti Lamaj.
Më pas ai komentoi edhe filimin e realizuar prej tij  – duke thënë se ky film është i ndarë në katër pjesë dhe i kushtohet gjithë jetës së tij. “Në pjesën e katërt, sqaroi Lamaj është edhe zëri origjinal i tij, dhënë në B.B C në vitin 1949….Unë, shtoi Lamaj kam përdorur disa skena filmike të rrëzimit të bustit të diktatorit dhe disa ekzekutime origjinale që egzistojnë në arshivat e shtetit…Unë dokumentarin e kam futur në You-Tube , pra megjithëse e kam bërë me shpenzimet dhe mundin tim, e kam dhënë falas thjeshtë që bota shqiptare të mësojë historinë ashtu si është, e pacensuruar dhe të pa-tjetërsuar nga historiografia sllavokomuniste” pohojë zoti Pëllumb Lamaj.
Shpesh të kujtuarit e këtyre datave të ndodhura vite më parë, në diasporë, tha mikëpritësi i kësaj veprimtarie zoti Alfred Tollja, na shërbejnë edhe si një moment analize apo reflektimi për ne në disaporë, për të parë ashtu si nuk kemi pasur mundësin të shohëm ose njohim hsitorinë e vërtet të Shqipërisë, dhe se çfarë bën këto figura të ndritura të kombit tonë, sidomos gjatë kohës që qëndruan në mërgim – kohë kur regjimi diktatorial i anatemoi ata, si armiqë të vendit tonë. Mbasi faleminderojë zotin Lamaj, për veprimtarinë në kujtim të 144 vjetorit të lindjes së pinjollit të Frashërillnjëve, Tollja u shpreh se : “Mit’hat Frashëri,  është quajtur me të drejtë si nacionalist në politikën shqiptare, duke shkruar letra, promemorie, takime në konferenca apo takime me personalitete të politikës ndërkombëtare. Ka qenë kundër komunizmit në Shqipëri, madje si e pamë edhe në filmin dokumentar ai e ka konsideruar tragjedi fitoren e tyre, në 44-tën. Falë njohjes së disa gjuhëve të huaja, sipas shkrimve ai u përpoq në fushën diplomatike, brenda e jashtë Shqipërisë, për bashkimin në Shqipërinë etnike të ish-katër vilajeteve shqiptare, Janinës, Shkupit, Manastirit e Shkodrës. ”, u shpreh Tollja. Në fund të kësaj veprimtarie u shtrua një koktel nga mikëpritësi, dhe disa nga pjesëmarrësit, Agim Ternova, Eduard Dilo dhe Edmond Sejko, folën gjerësisht për njërën nga figurat më të spikatura të kombit tonë  Mit hat Frasheri , i biri i Abdyl Frashërit dhe nipi i Sami Frashërit dhe Naim Frashërit, nga familjet njohura të Frashërit, me rastin e ditëlindjes së tij 25 marsi 1880.

Gregori Lima – (1925 – 2014) u perkujtua ne Nju Jork

by

 ” Një veprimtar i madh dhe hulumtues i palodhur për zgjidhjen e çështjes shqiptare, i cili ka luajtur një rol dhe ka dhënë kontribut në fushën e gazetarisë hulumtuese gjatë luftës në Kosovë, duke lënë përshtypje të thellë dhe ka mbetur në kujtesën e shumë  shqiptarëve të cilët patën rastin t’a njohën nga afër”/

 BEQIR SINA, Bronx – New York/

BRONX NY: Tre javë pas vdekjes së tij në Bronx New York, është mbajtë një veprimtari përkujtimore për të kujtuar jetën dhe veprën dhe nderuar, shkrimtarin, gazetarin, politikanin dhe veprimtarin, Gregori Lima, autor i disa librave por i njohur tek shqiptarët për dy librat e tij – për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës – UÇK-ën, me poemë të Xhevat Limanit, me tituj: “Journey to Macedonia – Udhëtim në Maqedoni” dhe  “The Americani – Poema – Agron Mirdita”
Me këtë rast, në qendrën kulturore Bronx House në Pelham Pkwy – Bronx, New York  u organizua veprimtaria përkujtimore, nën kujdesin e mikut të tij të ngushtë, aktorit dhe producentit të njohur shqiptaro – amerikan Xhevat Limani, së bashku me Televizioni AAvision dhe Akademin e shkencave të shqiptarëve të Amerikës.Në këtë veprimtari ishin të i pranishëm gruaja e tij prej 52 vjetëve martesë Karina Arzooian një anëtare e një pakice të armenëve në Amerikë edhe dy djemtë Vincent dhe Eric,”zbuluesi” i tij miku familjar Nua (Tony) Shala, si edhe veprimtari i dalluar nga Las Vegasi Fatmir Hamza, ri-kandidati shqiptar për në kongresin amerikan Emin Eddie Egriu, protogonisti kryesor i librit “Amerikani” – Agron Mirdita, zoti Gazmend Lleshi, professor Prend Qetta, skulptori Kristaq Kapedani, veprimtarët Rrape Ruci, Destan Aliu, Ylli Alizoti, dhe nënkryetari i ASHASH, doktor Adem Harxhi, shkrimtari Mëhill Velaj e të tjerë .

Gregori Lima, vdiq më 22 Janar 2014,  në moshën 88 vjeç në mënyrë paqësore – një ditë pasi kishte përjetuar një “goditje” në tru – në shtëpinë e tij në Danbury , Connecticut , në shoqërinë e gruas së tij – , i rrethuar nga dy bijtë e tij dhe e bija – nipër e mbesa!

Duke kujtuar jetën dhe veprën e zotit Lima, folësit thanë se ai ishte një veprimtar i madh dhe hulumtues i palodhur për zgjidhjen e çështjes shqiptare, sipas tyre, i cili ka luajtur një rol dhe ka dhënë kontribut në fushën e gazetarisë hulumtuese gjatë luftës në Kosovë, duke lënë përshtypje të thellë dhe ka mbetur në kujtesën e shumë  shqiptarëve të cilët patën rastin t’a njohën nga afër.

Disa nga folësit e kësaj veprimtarie thanë se ai ishte padyshim figura më faqendritur që mori pjesë dhe ishte suportues i luftës së drejtë të UÇK-së prej frontit të luftës, në Rambuje dhe deri në Pavarësinë e Kosovës, hulumtues i denjë i çështjes shqiptare nën Maqedoni, nën Mal të Zi, Preshevë Medvegjë e Bujanoc si dhe një suportues i drejtë i çështjes çame.

Në këtë veprimtari folën kreu u Akademisë së Shkencave Shqiptaro- Amerikane, professor Skënder Kodra,  gazetari Qazim Doda, veprimtari Gazmend Lleshi, miku i tij, familjar Nue Toma,- dhe djali i Gregori Limas – professor Eric Lima.

Protogonisti i librit  “The Americani” Agron Mirdita, pos një keqardhje të thellë që shprehu ndaj familjes së Gregori Limas, nënvizojë gjatë fjalës së tij : “Ndjehem i privilegjuar që publicisti Gregory Lima më zgjodhi mua si protagonist per Librin e tij “The Americani”. Kjo nuk më bëri nder vetëm mua por mendojë terë UÇK-së” u shpreh Mirdita.

Miku i tij i ngushtë aktori dhe producenti Xhevat Limani, i cili edhe udhëhoqi këtë veprimtari përkujtiomore  lexoi disa telegrame ngushëllim të dërguara nga : Ardian Hoxha nga American School of Kosova dhe Albafon-Fol shqip, prof.Sabahudin Zhuta Shkup, Resul Shabani shkrimtar, Muhamet Halimi veprimtar , Abdullah Zeneli botues i Buzukut Prishtinë etj. Si dhe shkrimet post-morte, duke u ndalur tek një shkrim për Gregori Lima, i shkruar nga professor Agron Fico.

Limani më pasë ai lexoi premeorien “Misionari Gregori Lima”:

Ne u gjendëmi sot këtu për t’i shprehur respekt njeriut me personalitet më   dinjitoz që pa fije rezerve intelektuale, diplomatike, politike dhe ushtarake mbështeti kuzën e drejtë kombëtare shqiptare pa kursyer as qelizën më të imtë përballë interesit dhe çështjes madhore shqiptare, u shpreh Limani
Sipas Limanit, Gregory Lima, nuk u ndal edhe kur mbaroi lufta e UÇK-së, sepse ai përcillte me vëmendje dridhjet e reja ballkanike që do të pesonin ne territoret e okupuara shqiptare nën Maqedoni, Mal të Zi, PMB dhe Çamëri. “Pas shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, tha Limani,  eruditi i çështjes shqiptare Gregory Lima nuk e ndali veprimtarinë e tij, se e dinte fort mirë që një pjesë e madhe e territoreve shqiptare gjenden nën okupim. Bëri disa udhëtime pa e respektuar moshën e tij, duke hulumtuar kodrinave ballkanike fatin shqiptar, me të vetmen kredo sintagmë: Shtetet e bashkuara të Shqipërisë.”

Artisti shqiptar në Amerikë, Xhevat Limani e quajti z. Gregory Lima, të ishte më tepër se një misionar në vizionin e tij.

“Ai shpesh e përsëriste qëndrimin e tij se paqa do të mbizotërojë në Ballkan vetëm atëherë kur kombi shqiptar do ta reslizojë të drejtën e ëndërrimit shekullor të jetojë në një shtet nën flamurin kuq e zi, theksoi gjatë fjalës së til Limani duke shtuar se ai hulumtoi shkeljet eklatante të shqiptarëve të Malësisë së Mbishkodrës, të genocidit serb në Luginën e Preshevës dhe u doli në mbrojtje vëllezërve çam të përzënë me dhunë nga vatrat e tyre shekullore nga diktatura neofanariote e vestfalise greke. Veçmas bëri hulumtime në Maqedoni, duke përsëritur publikisht dhe institucionalisht se shqiptarët e pushtuar nën Maqedoni janë realisht çelësi i zgjidhjes së mbarë çështjes kombëtare.”

Më tej njeriu më i afërt i tij nga shqiptarët e Amerikës, aktori dhe producenti Xhavat Limani tha se :”Prej 22 dhjetorit kur Zoti Gregory Lima ndërroi jetë, më duket sikur marathona jonë kombëtare është ndalur. Unë e di dhe besoj në platformën e z. Greg : “Shtetet e bashkuara të Shqipërisë” ndaj shpirti i tij më ringjall ndjenjën e Feniksit për një zjarr të Ri, se vetëm duke e mbajtur të ndezur flakën e Atdhedashurisë kemi paguar tagrin e rëndë të Lirisë së popullit tim të nëpërkëmbur nga politikat e ndyta neobizantine evropjane. Tani kur shpirti i zotit Lima fluturon qiejve parajsor, dua të tingëllojë shqipërisht:O misionari im i dashur Greg, ti që njihje shpirtin tim prej Aktori dhe bindjet e mia profetike, të betohem O shpirthyjnori im, se unë Xhevat Limani dhe gjaku im që ëndërron shqip, nuk do të ndalemi, pa pushtuar dritën përtej Tunelit terr sllavo-bizantin.

 

U përkujtua 100 vjetori i masakres serbe kunder shqiptareve ne Qafë të Gostivarit

by

100 vjetori i masakrës serbe mbi popullatën shqiptare në fshatin Qafë të Gostivarit, është përkujtuar me një manifestim të mbajtur në këtë fshat dhe të organizuar nga Komuna e Gostivarit dhe e Kërçovës.

Manifestimin e hapi banori më i vjetër i këtij fshati, banori 82 vjeçar Ismail Rexhepi, kurse theks i veçantë gjatë manifestimit ju kushtua heroinës së kësaj ngjarje, 18 vjeçares Sulltanë Qafa e cila 100 vite më parë e gjendur para një tmerri që po shkaktonin bandat e çetnikeve serb.

Në fjalimin e tij, kryetari i Komunës së Gostivarit, Nevzat Bejta potencoi se ky katund ju takon dy komunave, Gostivarit dhe Kërçovës dhe se paraqitet si krenaria jonë e përbashkët.

“Ne jemi popull shumë i vuajtur, nuk ka shtëpi shqiptare që nuk është torturuar dhe masakruar nga sunduesit e huaj. Nëpër tokat shqiptare kanë kaluar sundues të huaj, qëllimi ka qenë për të na zhdukur. Në aspektin historik jemi kombi më i vjetër, jemi kombi më i ngritur, jemi kombi më i ditur, i takojmë kohës antike. Të tjerët, duke ardhur në tokat tona, për të na i marrë pasurinë tonë kanë bërë masakrime të paparapara në historinë e njerëzimit. Këtë masakrim nuk e duroi Sulltana e Qafës dhe prandaj ajo është heroina e atdheut dhe e respektuar jo vetëm nga banorët e Kërçovës dhe Gostivarit, por nga e gjithë shqiptaria. Sulltana e Qafës, si hero e kombit u takon gjithëve shqiptarëve. Kurse neve si udhëheqës, si qeveritar, na jepen obligime që ne ta çojmë amanetin e dëshmorëve të kombit në vend dhe sa të jetë jeta, në do të punojmë në interes të atdheut, në interes të kombit se shpirtrat e tyre nuk do na lejnë rehat, do na ndjekin deri sa të realizohet amaneti i tyre. Të bashkuar duke mos u përçarë në do ta realizojmë amanetin e të gjithëve dëshmorëve”, tha mes tjerash Bejta.

Ndërkaq, kryetari i Komunës së Kërçovës, Fatmir Dehari, theksoi se kjo histori i takon shekullit të kaluar, por ne jemi shekulli që do ta përjetësojmë kujtimin e dëshmorëve të asaj kohe.

“Si çdo trevë shqiptare edhe kjo treva jonë gjatë rezistencës tonë shekullore, përveç atdhetarëve të spikatur dhe të mëdhenj nxori edhe një vajzë trime dhe të guximshme, e cila me heroizmin e saj iu bashkëngjit ushtrisë shqiptare të nënave dhe motrave tona që pareshtur kanë dhënë jetën për lirinë tonë. Sulltana jonë e madhe është pasardhëse e vijës heroike të nënave tona që nga mbretëresha Teuta, Elena Gjika, Bublina e Çamërisë si dhe Shotë Galica dhe Xheva jonë e madhe, bashkëshortja e heroit tonë të madh Femi Lladrovcit. Në këtë vit kujtojmë atë vit të mbrapshtë të 1913-ës, dhe jemi koshient se nuk do të lejojmë kurën e kurës që të përsëritet pushtimi i tokave tona. Ne jemi rrugës së mbarë, që padrejtësitë e shekullit të kaluar ti japim fundin që e meriton dhe ardhmërinë tonë ta kurorëzojmë me lirinë e çdo cepi të atdheut tonë”, tha Dehari.

Doktori i historisë, Ilmi Veliu, tha se e veçanta e këtij manifestimi është fakti se po organizohet zyrtarisht dhe për herë të parë nga drejtuesit e dy komunave shqiptare, Kërçovës dhe Gostivarit.

“Qafa është fshat me histori Ilire dhe përgjatë shekujve, askush nuk ka arritur të ja ndryshojë emrin. Sot është kufiri midis Kërçovës dhe Gostivarit. Në Iliri ka qenë kufiri mes Dardanisë dhe Penestisë kurse më vonë mes Vilajetit të Kosovës dhe Manastirit. Sulltana e Qafës është heroinë njëjtë si Mbretëresha Teuta dhe Shote Galica, por dallon në një gjë. Ajo nuk kishte as armatim si Shote Galica as mbretërinë e Teutës, por me gërshërë mori hakun për popullin e vet”, tha Veliu.

Manifestimi kaloi nën frymën e programit kulturor dhe artistik që në skenë e sollën shoqëri kulturo artistike dhe solistë të Gostivarit dhe Kërçovës.

Në fund u ndanë edhe mirënjohje për personalitete të cilët në një formë kanë dhënë kontributin e tyre, në mesin e të cilëve edhe për kryetarin e Komunës së Gostivarit, Nevzat Bejta dhe kryetarin e Kërçovës, Fatmir Dehari.(BS)