Ziadin Sela – Dielli

Speciale nga udhëtim nëpër trojet shqiptare Struga një kurorë e bukur plotë me fshatra shqiptare

June 10, 2015 by dgreca

Reportazh special nga Komuna e Strugës – Beqir SINA/
STRUGE : Struga si qytet është një nga destinacionet më i popullarizuar turistik, në Maqedoni, ai ndodhet në jug-perëndim të zonave të Republikës së Maqedonisë , të shtrirë prej bregut të liqenit të Ohrit. Banorët e tij rrefejnë se turistët nga Hollanda e kan pasur Strugën, si Amsetrdamin ose si qytetin turistik më të preferuarin në botë.
Qyteti i Strugës, ka tre pjesët kryesore të qytetit, ndërtuar këto në një stil karakteristik të qyteteve shqiptare , në këtë shtrirje në pjesën veri lindore të Illiridës . Ajo ka , bregun e liqenit dhe dy anët e bukura të lumit Drin si dhe “Tregun e madh”. Por, ka edhe korsin e famshme, e cila çdo mbrëmje, sidomos, ato verore – janë përplot me njerëz, sepse vijnë edhe kurbetqarët, dhe, qyteti gumëzhinë si ” bletët në koshere “.
Struga, ka edhe qendrën e saj administrative , e cila ndodhet në qendër të saj me selinë e Komunës së Strugës, ku kryetar është një figurë politike, mjaft e njohur, Zijadin Sela. I cili, na tregoi se Struga, ka pasur edhe një “dekovil” tren të vogël të asaj kohe, që punonte me avull, me dy tre vagona që lidhte Strugën me Kërçovën.
Në ndërtesat e rëndësishme administrative të qytetit është e përfshirë edhe posta qendrore, komisariati i policisë, dhe elketrana . Struga ka shumë buste dhe shtatore kushtuar figurave të ndritura të këtij qyteti dhe në qendër , të saj ka edhe shtatoren e Nana Terezes, dhurat kjo e vëllezërve shqiptarë nga Amerika, vëllezërve Gojçaj.
Pika më e preferuar sidomos për turistët e huaj dhe shqiptar është natyrisht bregu i liqenit dhe dy anët e Drinit, ku ky lumë i gjatë “gjarpërosh” i cili nga Struga, nisë “ turra- vrapin” e gjatë , duke përshkruar 149 kilometra, duke kaluar me dy të treta e tij nëpër Shqipëri, Dibër, Kukës, Tropojë, dhe deri në grykëderdhjen e tij në Shkodër.
Urat e shumta që lidhin dy brigjet e Drinit të Zi i japin Strugës epitetin “Qyteti i Urave”. Lumi rrjedh në veri në drejtim të qytetit të Dibrës në një zonë malore, ku pastaj e shënon një pjesë të kufirit Maqedoni – Shqipëri, për të kaluar pastaj në territorin e Shqipërisë. Në pjesën e Maqedonisë rrjedha e lumit është e ndërprerë nga dy liqene artificiale, të cilat shërbejnë për përfitimin e rrymës elektrike. Në ujërat e Drinit të Zi rriten një numër i madh peshqish si krapi, trofta, ngjala etj.
Liqeni i Ohrit është pika më pikëtoreske e këtij qyteti liqenor me një bukuri përrallore, sidomos natën këtu mund të mahnitesh me pamjet e tij, dhe nga ku shikohet edhe Lini i Shqipërisë.
Nga etimologjia origjina e emrit të Strugës, thuhet se vjen në gjuhën e vjetër maqedonase. Për të cilën qyteti k a tre teoritë e saj në lidhje me emrin Strugë, ku secila perj tyre thuhet se ka “përqafuar” nga banorët lokalë emrin që e thërrasin sot e kësaj dite : Strugë -Struga .
Ndërkaq, për mua ky qytet të cilin e kam vizituar më shumë se çdo vendbanim shqiptar, mbas Prishtinës, gjatë vizit ës së këtyre ditëve ” ditëve strugane ” (maj 2015) , të qëndrimit tim pesë ditor në Strugë , do t ‘a veçoja për shoqërinë dhe bujarinë e treguar strugane njohjen dhe takimet mbresalënëse, me çdo njerin prej atyre, që u takova dhe u përshendeta në çdo lokal, apo edhe ambient familjar e rrugë të saj.
Ku me një dashuri dhe respekt më shoqërojë si një ciceronë – miku im nga Waterbury – që kishte ardhur e famljen e tij, të kalojë pushimet verore, Hamdi Sadiku – Volina.
Për shumë arsye të cilat do t’i shpjegojë gjat këtij reportazhi të gjatë, nga ky udhtim dhe qëndrim në Strugë kësaj rradhe ka qenë paksa i vecantë . Mbasi ,ky jo vetëm se ishte qëndrimi më i gjatë (5 ditë) , por edhe përjetova – një bujari, dashuri dhe respekt të veçantë, të këtyre njerëzve të mrekullueshem.
E nisa vizitën time me miqt e mi , të parë, djemtë e Kaim Murtishit, dhe Nadiren sekretaren sharmante , me shume edukat dhe e zgjuar, të biznesit të tyre të suksesshëm në qendrër të Strugës. Etnomuzikologu i shquar strugan, Kaim Murtishi, studiues, hulumtues, dhe shkrimtar i tre librave.
Kaim Murtishi, është një këngëtar i njohur. Pensionist, dinamik, gjithmonë i angazhuar në aktivitetet që asnjëherë nuk i ndahet jo vetëm aktiviteve dhe veprimtarive në Strugë e Tetovë, por dhe në të gjitha viset shqiptare, që gjithë kohën ja ka përkushtuar kombit shqiptar, traditave, kulturës, muzikës dhe botimeve në shqip.

Kai, si i thërrasin struganët, atij, është, një shqiptar nga Ladorishti i Strugës, një muzikolog, folklorist, shkrimtar dhe botues i disa librave të ndryshme. Ai shtëpinë e tij a ka kthyer në një muze etnografik, ku gjen gjithçka që as edhe një muze nuk e ka.

Kaim Murtishi shpjegon se si ka mbledhur instrumentet muzikore që tek çiftelia, mandolina, ku këtë të fundit ja ka mësuar profesori nga Elbasani, Gani Jahja, i cili e ndihmoi dhe krijoi grupin e parë të mandolinave, ku më pas Kaimi e ngriti grupin e mandolinave në fshatin e Ladorishtit si fillim në vitet 1957, i cili i ka dhënë mësimet e para në Shkup, kur ishte normalist. Ka incizuar këngë të zonës së Prespës, Ohrit, Tetovës, Kërçovës, Dibrës dhe gjithë trevave shqiptare. Të gjitha i ka regjistruar më një magnetofon, në shtëpinë e tij, të cilen e ruan si një reike së bashku me makinat e shkrimit.
Rajoni i Strugës perfshin një siperfaqe prej 50703 ha. Në këtë siperfaqe janë të vedosur 50 fshatra dhe qyteti i Strugës, ku sipas regjistrimit të fundit të popullsis(2013) jetojnë 63367 banorë. Në bregun e Liqenit të Ohrit janë ngritur fshatrat Radozhdë dhe Kalishtë . Në cepin perëndimor të fushës së Strugës ngjitur me masivin malor ndodhen fshatrat Ladorishtë , Shum , Zagraçan , Belicë e Poshtme , Veleshtë , Oktis , Vevçan , Podgorc dhe Llabunishtë .
Në masivin malor të Jabllanicës shtrihen fshatrat Mali Vllaj , Frëngovë , Vishnja dhe Belica e Sipërme .Rajonit të Strugës i përkasin edhe fshatrat Jabllanicë , Borovec, Piskupshtin , Lukovë , Bezevë, Nerezi, Lakajce, Modriç dhe Drenok . Në malësi shtrihen fshatrat Prisovjan , Zbazhdë , Rzhan dhe Llokov si dhe dy fshatrat Burinec dhe Sellce .Në pjsën jugore të masivit të malit Karaorman shtrihen fshatrat Misllodezhdë , Bërçeve , Tashmurunisht , Toskë dhe Poum , ndërsa pak më poshtë tyre fshatrat Dobovjan , Tatesh i poshtem dhe Tateshi i sipërm , Koroshishtë dhe Dollogozhdë . Ndërsa nga ana tjetë për rreth rrugës për në Dibër shtrihet fshati Glloboçicë . Në thellësi të fushës së Strugës ndërkaq , ndoshen fshatrat Vranishtë , Moroishtë , Mislleshovë , Drasllajcë , Llozhan , Novo Sellë , Bixhovë dhe Livadhi .

Frëngova, fshati parë sapo kalon pikën kufitare të Qafë Thanës

Sapo kalon pikën kufitare të del përpara rrëzë një mali Frëngova e cila gjendet në pjesën jugperëndimore të Strugës. Territori i këtij vendbanimi ngrihet deri në malin Jabllanicë në kufi me Shqipërinë. Fshati është kodrinor, me një lartësi mbidetare prej 810 metra. Fshati ka shkollë fillore, një xhami, disa puntori të vogla dhe shitore. Nga qyteti i Strugës është larg 6 kilometra. Territori është pyjor me pak fushë bujqësore, për këtë arsye një pjesë e banorëve të këtij lokaliteti merren me pylltari, bujqësi dhe blegtori, një pjesë e banorëve punojnë në punë të ndryshme në qytetin e Strugës.
Nuk është i vogël numri i banorëve që punojnë dhe jetojnë përkohësisht jasht vendit nga ky fshatë, të cilët kan bërë emër në këto anë dhe në emigrm (kurbetë) janë histori suksesi me shpjegon një fshatarë i kësaj ane, ulur në një lokal të bukur rrëzë kodrës .
“Një nga ata më tha ai është në Amerikë, i shpërngulur prej këtej në qytet me gjithë familje. I njohur për këngët e tija aq të buka për “Strugën time” siç e quan ai me shumë mall e dashuri. Ai është njëri prej aty qindra struganëve të suksesshëm – që e njofin dhe e kan mik pothuajse të gjithë shqiptarët, e Amerikës, është Rrok Stari Strugan, Haxhi Dauti, i cili me notat e muzikës dhe këngës së tij për këtë qytet magjik, sikur e ka hymnizuar Strugën , duke i dhën këtij qyteti historik dhe piktoresk më shumë dashuri – muzikëalitet dhe ngjyra të bukura Strugës.
Ladorishta: Bazilika Ilire, Masakra e Ladorishtit dhe Beteja e Petrinjës
Ladorishti, është një ndër fshatrat më të mëdhenj të rajonit të Strugës me rreth 700 shtëpi dhe rreth 4000 banorë. Në fshat është e organizuar jeta kulturore dhe sportive nëpërmjet aktiviteteve te klubit futbollistik “Flamurtari” dhe SHKA “Valët e Liqenit” të cilët janë përfaqësuar nëpër shumë festivale si brenda vendit ashtu edhe jashtë duke u nderuar me shumë çmime dhe lëvdata.
Ladorishtin gjatë kësaj vizite do t’a quaja “Zvicrën” shqiptare,një fshatë ky me shtëpitë -vila, që të mahënitin me bukurinë dhe stilin e tyre alpinë, shtëpitë e stilit zvicerane,ndërtuar me djerësën e kurbetqarve ladorishtas në Zvicër
Ladorishti, është një vendbanim i vjetër, dhe këtë e dëshmon Bazilika, ka qënë një popull trim, trimëri të cilën e dëshmon me pjesmarrjen e banorëve në disa luftra, ka qënë gjithmon mikpritës dhe mbajtës i fjalës, ka ngritur flamurin atëherë, kur ka qënë i kërcënuar, dhe ka hapur shkolla atëherë kur ka qënë e ndaluar, e sot Ladorishti është krenar për të gjitha këto.
Në qendër të fshatit ngrihet lavdishëm një monument i madh që kujton 71 vjetorin nga masakra e forcave nazifashiste mbi fshatin Ladorisht, ku u vranë thuhet më shumë se 84 fshatarë të pafajshëm, u plagosën qindra të tjerë dhe u dogj e u shkrumua i tërë fshati… Ishte kjo hera e tretë e djegies së fshatit, pas forcave bullgare dhe forcave serbe gjate lufterave ballkanike… Herën e katërt thonë ladorishtarët e provoi Gligorovi me 1992, por nuk ia doli mban ë, të nënshtrojë dhe të gjunjëzojë këtë fshat i cili historiksht është i dalluar për trimëri, patriotizëm, mënçuri dhe pena të forta kombëtare.
Në periudhën komuniste janë bërë disa hulumtime në Bazilikë nga disa arkeolog të ndryshëm. Nga ajo periudhë e deri tash studiues të ndryshëm dhe Albanolog të njohur kanë theksuar për vjetërsinë, dhe vlerat që ka Bazilika, qe daton nga shekulli IV-VI e.s. Albanologu kroat, Aleksandër Stipçeviq i cili ka deklaruar se ka preardhje ilire, gjithashtu para ca kohësh ka bërë një vizitë në Bazilikën e Ladorishtit, në librin e tij “ Ilirët: historia, jeta, kultura- simbolet e kultit” i botuar në vitin 1990, në hartën e vendbanimeve më të rëndësime arkeologjike nga periudha parahistorike, bën pjese edhe Ladorishti.
Nga ana tjetër e Dibrës së Madhe vjen Veleshta
Veleshtë, është fshat në Komunën e Strugës, Maqedoni shtrihet në një rrafshnalt për gjatë rrugës kur vjen nga Dibra e Madhe. Mbi prejardhjen e emrit të Veleshtës ka shumë hipoteza, por sipas konsultimeve të shumta me historianë, albanologë, shkencëtarë dhe etimologë, ajo është e lidhur para së gjithash me kultivimin e rrushit.
Veleshta sipas regjistrimit të vitit 2002 ka 8156 banorë, mirëpo në fshat jetojnë jo më pak se 6200 banorë. Një përqindje e madhe nga popullata jetojnë dhe veprojnë në Perëndim. Shqiptarët e Amerikës sidomos ata të zonës së Tri Shtetshit – NY-NJ-CT,njofin policin e e uniformës së Nju Xhersit, në qytetin e Patersonit, Lirim Kaba , atdhetar e patriot i flakët, i cili ka dhënë së bashku me fmljen e tij një kontribut të madh për luftën e UÇK-ës, atë të 2001 dhe çdo veprimtar kombëtare në SHBA
Mirepo ne vitet e sotme Veleshta eshte zgjeruar edhe me teper prandaj ka arritur ne 11.000 banore ku 30% jetojne ne vendet e huaja.

Një nga vendbanimet më të vjetra në fushëgropën e Strugës është edhe fshati Dollogozhdë
Një nga vendbanimet më të vjetra në fushëgropën e Strugës është edhe fshati Dollogozhdë i cili ndodhet në pjesën veriore rrezë malit Karaorman në një lartësi mbidetare prej 720 metra. Burimi i emrit Dollogozhdë edhe sot e kësaj dita ka teza të cilat sipas gojëdhënave shpjegohen në këtë mënyrë. Pasiqë në veri ka malin Karaorman, në lindje Krasten dhe në jug fushën ndodhet në lugë, thuhet se dikur është quajtur Luguoshtë, varianti i dytë është Guri i Bardhë sepse shkëmbinjtë janë gëlqeror dhe kanë ngjyrë të bardhë, dhe varianti i tretë është kur fshatarët e Poumit kanë zbritur poshtë kanë thënë “dola poshtë” që kur i bashkojmë këto fjalë fitohet emri Dolloposhtë.
Popullata në Dollogozhdë është shqiptare dhe i përket besimit Islam. Që në kohët e lashta popullata e Dollogozhdës vërehej si arsimdashëse, bujare dhe punëtor.
Në këtë fshat është shumë i theksuar edhe migracioni dhe sidomos i rinisë, e cila për shkaqe fillimisht politike dhe më pas ekonomike kanë migruar në SHBA, Zvicër, Austri Gjermani por edhe në Australi.
Por edhe sot e kësaj dite edhe pse mërgimtarët Dollogozhdarë janë në mërgim zemrën dhe shpirtin i kanë në vendlindje, ku vazhdimisht kontribuojnë në çdo aspekt për rindërtimin e fshatit.
Sot në Dollogozhdë veprojnë edhe Klubi Futbollistik dhe Shoqëria kulturoro-artistike, të cilët permes punës së tyre të pandërprerë dhe aktiviteteve edhe jashtë vendit mbajnë gjallë dhe shfaqin kudo traditat dhe kulturën e Dollogozhdës.
Dollogozhda kujtohet dhe mbahet mend edhe për kontributin e saj madhor në luftërat e fundit për liri të shqiptarëve ku djemtë e këtij fshati ishin aktivë po edhe në radhët udhëheqëse të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, por edhe të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare, e cila luftoi në vitin 2001 për të drejta të barabarta të shqiptarëve në Maqedoni. Shumë djem të rinj në mënyra të ndryshme ndihmuan të dy këto lëvizje me rëndësi të madhe kombëtare ku mjaft mirë mbahet mend dhe përmendet Nuri Mazari i cili mbante nofkën “Komandant Struga”.
Radozhda është një fshat në komunën e Strugës në rajon jugperëndimore të Republikës së Maqedonisë.
Radozhda është vendosur në bregun perëndimor të liqenit të Ohrit. Është 10 km në jug të qytetit të Strugës. Ky vendbanim është 2 km nga kufirin shqiptaro-maqedonas. Fshati më i afërt është fshatit Lin i cili ndodhet në Shqipëri. Lartësia mbidetare e këtij vendbanimi është 725 metra. Fshati është themeluar në skajin perëndimor të liqenit të Ohrit mbi dhjetë shekuj më parë. Ësht ë themeluar në një tokë pjellore me kushte për zhvillimin e bujqësisë. Zonat përreth kanë qenë të përshtatshme për bujqësi në shkallë të vogël. Fshati u themelua rreth 1 km në perëndim të pozitës së sotme.
Kur vizitojë Strugën tonë, në mendje më vjenë gjithmonë një fjalë e kryetarit të komunës së saj , Dr. Ziadin Sela në fjalimin e tij – përmbyllës elektoral para qytetarëve të shumtë, më 23 Mars 2013, teksa, ai theksoi se:” Strugën, e fali perëndia të bukur, e fali që këtu të jetojnë shqiptar, të lindin të rriten, të plaken dhe të vdesin këtu si shqiptarë|”.
Në kurorën e fshatrave për rreth Strugës,dhe në qytetin e Strugës gati çdo shtëpi dhe rrugë mban flamrin kuq e zi me shkabën dy krenare. “Shumë bukur ngjan Struga kuq e zi. Këtu ka vetëm flamuj me Shqiponjë, këtu ka vetëm shqiponja edhe të Skënderbeut, por edhe të Ismail Qemalit , një nipi tij është varrosur në këtë qytet . Kjo është dëshmia më e mirë që ne jemi këtu, kemi qenë këtu dhe do të të jemi këtu. E thotë edhe himni ynë, se Zoti vetë e la me gojë, që kombet shuhen përmbi dhe, por shqiptarët do të rrojnë, për to dhe vetëm për to punojmë të gjithë ne.Këtë vend ne do ta trashëgojmë në emër të gjyshërve dhe stërgjyshërve tanë, ashtu siç do ta trashëgojnë nipërit dhe stërnipërit tanë, besat dhe stërmbesat tanë ” ka thënë kryetari Sela , i cili tani është duke udhëhequr një lëvizje poliitike në Maqedoni me ndjenja dhe frymëzim të thellë kombëtar .
Mirëp o , sa her të vizitosh Strugën mënjëher e ndjen atë “erën” shqiptare ngado që shikon e vizitonë çdo pëllëmbë, të kësaj toke Arbërore . Aty ku si në Tetovë, Gostivarë, Kumanovë, Dibër, Kërçovë, e të gjitha viset shqiptare më shumë se kurrë çdo gjë frymon shqip. Vetë qyteti i Strugës ka më shumë shqiptarë se sa maqedonas , dhe ngaqë rrethinat e saj përbëjnë edhe pjesën më të madhë të popullsisë shqiptarët, aty të duket vetja shumë shqiptarë.
Kryetari i Komunës së Strugës është zoti Ziadin Sela, i cili ka fituar admirimn dhe mbështetjen e të gjithë komunës,duke bërë një nga kryetarët e komunav më të suksesshëm – duke ja ndrruara faqen qytetit të Strugës, i cili duke punuar për qytetin e ka bërë atë si një kantier ndërtimi – qysh nga infrastruktura dhe objeketet e tjera të ndërtimit

Struga qyteti i “Ditëve të Poezisë”

Sipas burimeve të databasit observues të quajtur Wikipedia, thuhet se Struga, është qytet dhe qendër e komunës me të njëjtin emër që shtrihet në pjesën jugperëndimore të Maqedonisë. Qyteti shtrihet në brigjet veriore të Liqenit të Ohrit. Përmes qytetit kalon lumi Drini i Zi, i cili buron nga liqeni. Struga përmendet që nga antika, aty pranë kalonte rruga romake Via Egnatia, emri i vjetër ilir i Strugës ishte Enhallon.
Qyteti i Strugës gjatë shekujve ka formuar fizionominë e tij në aspektin historik, kulturor dhe arkitektonik. Qyteti i Liqenit, ka histori të pasur. Gjatë zhvillimit qyteti kalon nëpër periudha zhvillimi të traditave, ekonomisë dhe kulturës. Historia e Strugës fillon nga neoliti. Buzë Drini i zi dhe në afërsi të tij janë zbuluar figura arti që padyshim tregon se prej neolitit e këtej Struga ka qenë vend i banuar. Sipas asaj që është e njohur prej epokës greko-romake mund të thuhet se Struga ka qenë vendbanim i rëndësishëm peshkimi në afërsi të vendbanimeve Lyhnida (Ohri i sotëm) dhe Patra (vendbanim antik mbeturinat e të cilit janë gjetur ne fshatin Ladorishti 2 kilometra larg Strugës). Në epokën greko-romake, para ardhjes së sllavëve në Ballkan, Struga ka qenë territor ku intensivisht është zhvilluar jeta kulturore. Prej asaj koha është e rëndësishme nekropola në fshatin Trebenisht e cila ka dhënë material të shkëlqyer për shkencën greke dhe ballkanike si dhe për bazilikat e mëvonshme romake dhe bizantine “në Ladorishti, Oktisi dhe Dollogozhda.
Për historinë kulturore të Strugës dhe rrethinës me një rendësi të veçantë janë bazilikat në Oktisi dhe në Ladorishti. Për bazilikën në Ladorishti dihet se ka pasur atrium, bazilika të tilla ka në të gjithë Ballkanin mirëpo rrallë gjenden bazilika me mozaik në podium. Në një terren kaq të pasur në shekullin e VII erdhën sllavët, në atë periudhë Ohri ishte shkatërruar nga një tërmet, gjithashtu edhe bazilikat në Oktisi dhe Ladorishti.

Kultura
Struga është një nga qytetet më të rëndësishëme kulturore në Republikën e Maqedonisë , ajo është vendlindja e poetëve Konstantin аnd Dimitar Milladinov . Ngjarja kryesore nga jeta kulturore në Strugë është taikimi më i madh i poezisë në botë i njohur përndryshe si :” Struga Mbrëmjet Poetike”.Ngjarje poetike, kjo në të cilën kan marrë pjesë edhe laureatë nga bota, përfshirë edhe disa fitues të Çmimit Nobel për Letërsi, si fituesit të këtill si Joseph Brodsky , Eugenio Montale , Pablo Neruda , Seamus Heaney , Fazil Hüsnü Dağlarca dhe shumë të tjerë që nga viti 1966 .
Qyteti ka edhe disa monumente kulturore në afërsi të saj të tilla si Manastiri оf Kalista , pak kilometra larg me qendrën e qytetit , të shtrirë në bregun e liqenit të Ohrit. Struga ka disa objekte artitoteknike që besohet se datonjnë nga shekulli i 16të, afreske prej Shekullit të 14 dhe 15 .
Pjesa më e madhe e qytetit është e ardhur sidoms përmes turizmit të brendshëm dhe të huajve . Vendndodhja e Liqenit të Ohrit e bën ajo jetën turistike më qetë dhe më paqësore që vizitorët të përjetojnë një pushim më aktiv . Kur vizitonë Strugën qyteti i Republikës së Maqedonisë , ka jo pak vende që tregojnë kulturën e bukurisë , shtëpi karakteristike balte, shtëpia e vëllezërve Milladinovci , pazari i vjetër i Strugës , kishat e vjetëra dhe xhamit madhështore .
Çdo verë іnkultura e ka qendrën e saj në Strugë – Struga, edhe më shumë se Miami ndoshta është qyteti që ka më shumë edhe sot e kësaj dite, skenën e hapur verore , ku ajo organizon festivalin Cinemania dhe Music Festival “Ejani” përfshirë , rock metalike , elektro , hip hop , r’n bаnd dhe shumë më tepër nga grupe në të gjithë vendin . Struga shquhet edhe për “korsat” e mbrëmjes ose shetitjet e mbrëmjes, në dy anët e lumit Dirni i Zi, ose natë shëtitje nga liqeni , nga lumi , оr gо аtmоst popullor disko Oaza , Glamour , Alibia , Empire dhe të tjerët.

Struga do të binjakëzohet me qytetin e Waterbury në SHBA

January 22, 2014 by dgreca

* Në korrik kryetari i Waterburyt Neil O Leary, do të vizitojë Strugën/

* Kryetari i qytetit të Strugës zoti Ziadin Sela , me këtë rast pranoi shpalljen për një ditë “Major i Qytetit” nga autoritet lokale , shtetërore , dhe politikanët federalë , në një ceremoni simbolike, ku atij iu dha çelësi i qytetit nga kryetari i Bashkisë së Waterburyt Neil O’Leary , i cili me të drejtë pranoi se komuniteti shqiptarë në këtë bashki ka ndikimin të fuqishm të shqiptarëve etnikë nga Struga në strukturën dhe jetën e qytetit, shkruan gazeta Waterbury Observer /

Nga BEQIR SINA, New York/

WATERBURY – STRUGE : Kryetari i komunës së Strugës, zoti Ziadin Sela po qëndron për një vizitë në SHBA, i ftuar nga komuniteti shqiptar këtu. Ai fillimisht javën e kaluar ka zbritur në qytetin e Waterbury në shtetin e Connecticut, ku është takuar me komunitetin shqiptar të këtij shteti, por edhe me kongresmenë e senatorë amerikan. Sela ka pasur rastin të takoj edhe kryetarin e qytetit Waterbury, ku është theksuar arritja e një marrëveshje të bashkëpunimit. Kryetari i komunës së Strugës, Ziadin Sela takoi gjatë viztës së tij edhe dy senatorët amerikanë përfaqësues të këtij shteti në Senatin e SHBA-ve, Richard Blumenthal dhe Chris Murphy, me të cilët ka diskutuar për tema të përgjithshme dhe zhvillimet në Maqedoni dhe qeverisjen lokale në komunën e Strugës. Gjithashtu kryetari Sela ka pasur rastin që të falënderoj dy senatorët për gjithçka që SHBA kanë bërë për shqiptarët.

Kurse,në takimin mes kryetarit të Waterburyt Neil O Leary, dhe kryetarit të komunës së Strugës, Ziadin Sela, është diskutuar mundësia e intensifikimit të marrëdhënieve mes komunës së Strugës dhe qytetit të Waterburyt, sidomos ato në fushën e ekonomisë dhe të kulturës, ndërmjet këtij komuniteti i cili përbëhet më së shumti nga struganët.

Bashkëbiseduesit, duke shfrytëzuar këtë rast, vlerësuan praninë e komunitetit shqiptar në SHBA, si një komunitet i mirë-integruar në shoqërinë amerikane. Më tej, ata propozuan një binjakëzim të qytetit të Strugës dhe Waterburyt.

Dhe kjo u realizua dje! Qyteti i Strugës, me rreth 22 mijë banorë, tashmë, sipas gazettes së qytetit me të njëjtin emër është binjakëzuar me qytetin e Waterbury me 110 mijë banorë , qytet që gjendet në jug lindje të shtetit të Connecticut në SHBA-, shkruan sot gazeta amerikane Waterbury Observer.

Waterbury dhe Struga ranë dakord për t’u bërë qytete binjakë , O’Leary pritet të vizitojë Strugën në Maqedoni verën që vjen.
Qytetet si motra si i quajnë këtu në SHBA, kanë një lidhje unike dhe të fuqishme , dhe në këtë frymë , qytetet e Waterbury i shtetit federal Connecticut, dhe Strugës të Maqedonisë, ranë dakord që të bëhen qytete si motra – binjakzim, u tha dje gjatë një takimi midis liderëve të tyre komunale në zyrën e Komunës së Waterburyt – City Hall . Kryetari i qytetit të Strugës zoti Ziadin Sela , me këtë rast pranoi shpalljen për një ditë “Major i Qytetit” nga autoritet lokale , shtetërore , dhe politikanët federalë , në një ceremoni simbolike, ku atij iu dha çelësi i qytetit nga kryetari i Bashkisë së Waterburyt Neil O’Leary , i cili me të drejtë pranoi se komuniteti shqiptarë në këtë bashki ka ndikimin të fuqishm të shqiptarëve etnikë nga Struga në strukturën dhe jetën e qytetit, shkruan gazeta Waterbury Observer . Sipas saj Kryetari i Bashkisë Sela e ftoi kryetarin e bashkisë së O’Leary, të vizitojë Strugën në korrik(këtë verë) për të bërë zyrtarizimin e marrëveshjes së dy qyteteve në binjakzim. Kryetari i bashkisë O’Leary , i cili tha se ai do të paguajë udhëtimin nga xhepi e tij , pranoi ftesën , dhe tha , “Se ky është një binjakëzim i madh mes dy qyteteve , por kur unë kam për të shkuar atje , kam për të shqyrtuar munhdësit se si ne mund të ndihmojmë njëri-tjetrin në këtë binjakzim dhe për të parë se:” Cilat janë nevojat tona ? ”

Waterbury dhe Strugës së shpejti do të jenë të binjakzuara – simotra .
Gazeta shkruan se Bashkia e Waterburyt, nuk i mbylli zyrat dje, megjithse, ishte një ditë pushimi në respektimin e Dr Martin Luther King Day , por kryebashkiaku O’Leary, i ka hapur zyrat e tij për të përshëndetur kryetarin e bashkisë së Strugës, zotin Ziadin Selën dhe rrethin e liderëve lokalë të komunitetit shqiptarë, që e shoqëronin atë gjatë kësaj vizite .
Gjatë takimit të Kryetari O’Leary dhe Kryetarit Ziadin Sela, gazeta shkruan se ata kan prekur gjatë bisedës së tyre vllazërore, shumë çështje në lidhje me qeverisjet në komunat e tyre , dhe të dy pohuan vështirësitë në këndëvështrimet e tyre.
Struga, ka dy qytete të tjera simotra – Mangalia , Rumani dhe Famagusta , Qipro ndërsa tani me Waterburyn ajon bën qytetin e tretë simotër, citohet të ketë thënë kryetari i Strugës zoti Ziadin Sela. duke shtura se :”Struga, është qytet shqiptar në Maqedoni , është një qytet turistik, sidomos në verë , kur ky qytet pret edhe një nga festivalet më të mëdha me poezi në botë çdo gusht , i quajtur Mbrëmjet Poetike të Strugës “.
Kryetari i Bashkisë Neil O’Leary, gjatë bisedes me kolegun e tij nga Struga,  ka veçuar një lidhje të veçantë me komunitetin lokal shqiptar nga Struga në Waterbury, atë kur ai merr pjesë në të gjitha festivalet , me këngë e valle popullore shqiptare, dhe aktivitetet e ndryshme komunitare .
Waterbury, shkruan kjo gazetë është nji qytet i rreth 110,000 banorëve me qytetarët nga çdo cep të botës – irlandezë , italianë , francezë, kanadezë , Puerto Ricanë , grekë , libanezë , Domenikanë , portugezë dhe dhjetra të kombësive të tjera. Sipas saj tani mendohet se ka 12.000 shqiptarë që jetojnë në Waterbury , më së shumtë nga qyteti i Strugës , Maqedoni . Ata janë biznesmen në biznese të tilla si dyqane për shitjen e bukës, dhe ëmbëlsirave , piceri , restorante dhe kanë edhe oficer të policsë në Waterbury dhe kan një ndihmëse për kryetare komune që punon brenda bashkisë . Kryetari Ziadin Sela u zgjodh vetëm nëntë muaj më parë , dhe ka përpara shumë punë të vështirë në një qytet, që është dalluar me një ndarje nga tensionet etnike mes shqiptarëve dhe maqedonasve . Shumë shqiptarë në Strugë, shkruan gazetari janë në favor për t’u bashkuar me Shqipërinë dhe Kosovën për të formuar një shtet të Shqipërisë Etnike.
Para Luftës së Dytë Botërore një copë e Maqedonisë, e cila etnikisht ka qenë pjesë e Shqipërisë , kur u ndryshuan kufijtë për të krijuar Jugosllavinë , i janë grabitur Shqipërisë dhe kan mbetur nën Maqedoninë, shkruan sot Waterbury Obserever .
Saranda Belica, sipas saj është shqiptare,  një zyrtare e bashkisë së Waterburyt, që ka lindur në Strugë dhe u zhvendos në Waterbury me familjen e saj kur ajo ishte 16 vjeç . Familja e saj u rikthye përsëri në Strugë , por Belica ka vendosur të jetojë në Waterbury, dhe tani punon në administratën O’Leary si një ndihmëse e zyrës së zhvillimit ekonomik . Prania e saj brenda bashkisë ka ndihmuar që të “çmitizojë” politikën integruese të komuniteteve për shumë njerëz, edhe në komunitetin shqiptar , ashtu si prania Geraldo Reyes ‘ i cili ka ndihmuar komunitetn e tij hispanikë të ndërveprojnë me zyrën e kryetarit të bashkisë.
Maqedonia shpalli pavarësinë nga ajo e ish- Jugosllavisë , dhe është ende e përfshirë në një mosmarrëveshje me Greqinë rreth emrit të Maqedonisë . Grekët shkruna gazeta Waterbury Observer, e  kanë bllokuar përpjekjen e Maqedonisë për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian ( BE ) , dhe deri sa të zgjidhet mosmarrëveshja për emrin , situata nuk ka gjasa të ndryshojë .
Komuniteti lokal shqiptar në Waterbury, sipas gazetës Waterbury Obserev ka dy klube të komunitetit . Një në zonën e lagjeve në rrugën Raymond që është kryesisht shqiptarë nga Shqipëria .Dhe Klubin e Komunitetit në Columbia Boulevard e cila është kryesisht me shqiptarë etike nga Struga .Që të dy grupet po punojnë mirë së bashku deri tani . Ata çdo vit organizojnë së bashku Festivalin e tyre shqiptare çdo vit , por të dy klubet i kanë festuar gjithmonë së bashku festat e 28 Nëntorit Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë.

Diaspora shqiptare në Amerikë, aset i paçmuar kombëtar

January 19, 2014 by dgreca

Ziadin Sela : “Diaspora shqiptare në Amerikë, aset i paçmuar kombëtar, ka dhënë një kontribut historik gjatë gjithë historisë së saj !”/

Nga BEQIR SINA, Brooklyn New York/

BROOKLYN NY : Kryetari i komunës së Strugës, Ziadin Sela po qëndron për një vizitë disa ditore në SHBA, i ftuar nga komuniteti shqiptar këtu në Amerikë. Kryekomunari i Strugës, Dr Ziadin Sela fillimisht ka zbritur në qytetin e Waterbury në shtetin e Connecticut, ku është takuar me komunitetin shqiptar të këtij shteti, por edhe me kongresmenë e senatorë amerikan. Ai ka pasur rastin të takoj edhe kryetarin e qytetit Waterbury, ku është theksuar arritja e një marrëveshje të bashkëpunimit.

Më pas Sela, simbas gazetarve shqiptar nga Çikago, thuhet se është takuar me Përfaqësuesit e odës ekonomike Izraelite-Amerikane në Çikago, të cilët sipas tyre e pritën me interesim shpallimet e resursve të pasura turistike të Strugës dhe shprehen gadishmërinë, e tyre që kompanive turistike në Amerikë ,dhe në Izrael të afrojnë projektin për pushues dhe për politikat ekonomike për të afruar investimet e tyre.Me këtë rast, burime shqiptare nga Çikagi theksuan dje se Dan Shure, ka deklaruar se shpejti një delegacion Izraelito-Amerikan do të vizitojë Shqipërinë,Kosovën dhe pjesët tjera etnike shqiptare në Ballkan.Në takimin që pati dr.Zijadin Sela në Çikago, sipas tyre me miqtë hebreikë doli nisma që qyteti Skokie(bashkësia e qyeteteve në Çikago)ku jetojnë 250 mijë hebreikë, të binjakëzohet më Strugën.

Në kuadër të takimeve me kurbetqarët struganë në Amerikë, Kryetari i Komunës së Strugës, Dr. Ziadin Sela, të premten në mbrëmje në lokalin “The Bahçe”, u takua me Shoqatën Shqiptaro – Turke, të Maqedonisë – “Albanians & Turks of Macedonia”

Ky vit do të jetë viti i ri im me axhendën më të ngarkuar , deklaroi kryekomunari i Strugës, zoti Ziadin Sela, për të takuar me të gjithë kurbetqatërt tanë, kudo që janë, ata në Europë, Zvicër, Gjermani, Itali, Angli dhe SHBA e Kanada, edhe në Australi qoftë duke i vizituar, ata, ose edhe kur ata të vinë në Strugë, gjatë verës.

Këtë e bëjë u shpreh ai me qëllim që ata të organizohen në formë shoqatash në mënyrë që ata që do t’i pasojnë këta kurbetqar, nesër të mos harrojnë se kush janë dhe prej nga kan ardhur. Sepse, ju e dini shumë mirë, theksojë Sela, nga që jeni një gjenerat që keni lindur atje, dhe e dini se çfarë përfaqësoni, duhet edhe të punononi me atë se çfarë trashgmnie do të lini tek pasardhësit tuaj.

Mbasi Sela iu faleminderua SHBA për atë çka ka bërë ky vend për shqiptarët dhe çështjen shqiptare, ai tha se “Ne dimë se ju këtu keni gjetur vendin kampion të lirisë dhe demokracisë, dhe se ju prej këtu keni mësuar si gjithë bota se çfarë është fjala e lirë, çfarë është demokracia dhe kështu në emër të kësaj edhe ne si shqiptar kemi gjetur veten si shqiptar, në rajon duke pasur mbështetjen dhe përkrahjen e Shteteve të Bashkuara, mikut tonë të madh . Kuptohet, që ju duhet të punoni dhe të agazhoheni edhe më shumë këtu ku jetoni në mënyrë që kjo përkrahje dhe mbështje amerikane, për shqiptarët kudo në Ballkan të jetë edhe më e madhe, për vendlindjen tonë atje ku jemi.”

Me këtë rast dua të shpreh edhe një faleminderim për të gjithë ju shqiptarët e Amerikës, u shpreh Sela, “për atë çfarë keni bërë ju për vendlindjen tuaj. Duke e vlerësuar disporën shqiptare në Amerikë, si një aset të çmuar kombëtar, i cili, ka një kotribut historik edhe në çështjen shqiptare.”

Shoqatën Shqiptaro – Turke, e vlersoi përr faktin se ajo jep një shembull shumë të mirë, për struganët, për të treguar se sa të lidhura janë komunitetet në komunën e Strugës, por edhe këtu në Amerikë.

“Dhe, faktikisht në kështu vepruam edhe në zgjedhjet lokale në Strugë, u shpreh Sela, unë kisha përkrahjen e komunitetit turk në Strugë, natyrisht po punojë që ai komunitet atje të ndihet sa më mirë, dhe të ndihet ashtu si edhe janë në shtëpit e tyre, të ndijej edhe dorën e ngrohtë të qytetit dhe komunës së Strugës, pjesë e së cilës ata janë prej vitesh. për këtë qëllim nga buxheti i ri, pohojë kryekomunari Sela, kam planifikuar këtë verë një javë kulture turke, ashtu si gjithë javët kulturore të shqiptarëve, maqedonasve e komuniteteve të tjerë.”

Kreu i kësaj shoqate Ismail Humeti, thotë se nëna tij është nga Struga dhe se ai ka sot atje shumë familjare / miq dhe të fërm të tjerë të cilët kan investuar djerësn e tyre në atë komunë . Xhaxhai im tha ai zotëron dhe drejton një dyqan në Srtugë, dhe bënë një biznes familjar .

Ndërsa Iidhur me shoqatën”Albanians & Turks of Macedonia” themeluar këtu në SHBA, tha Humeti, presidenti i saj, e kemi krijuar mbasi jemi një komunitet madh dhe i susksesshëm për të bashkuar kurbetqarët tanë nga Struga dhe Ohri që jetojnë në SHBA, mbasi ka shumë prej nesh, thotë ai.
“Ne kemi aranzhuar këtë takim për të mirëpritur kryebashkiakun Sela dhe të tregojmë atij, sukseset tona dhe se ne jemi të interesuar për të investuar në komunëne Strugës dhe se mbështetim çdo inisiativë të Selës, që po bënë për Struganët në Shtetet e Bashkuara”

Me kryetarin e Komunës së Strugës, zotin Sela, jam takuar vitin e kaluar në Ohër, në tetor, në një takim ku unë isha i ftuar nga Ministria e Jashtme e Maqedonisë për Investimevet e Huaja në kuadrin e Samitit të investimeve të Globale edhe për Maqedonin . Kryetari Sela, dhe gjeti kohë për t’u takuar me mua në Strugë për çka biseduam gjatë se “Ne jemi të kënaqur që të kthehet besimi i diasporës për investime dhe shpresoj që të vazhdojmë lidhjet e mira në mes kurbetqarve dhe Strugës edhe në të ardhmen”, tha Humeti
Duke shtuar se kryekomunarin e Strugës, zotin Sela :” Ne kishim diskutuar mënyrat për të përmirësuar ekonominë në Strugë dhe që nëpërmjet investiemeve sidomos të kurbetçijve për të krijuar vende pune për popullin e komunës së Strugës . Unë personalisht besoj se kjo është një iniciativë kyçe dhe jam i kënaqur që Kryetari i Bashkisë Sela, i cili duket se është i “etur” për të punuar në këtë drejtim të cilin ai ka marrë seriozisht me perkushtim dhe e ka një nga prioritet e tij”.
Edhe, sot tha në fund në bised me gaztën tonë Presidenti i shoqatës”Albanians & Turks of Macedonia” zoti Ismail Humeti, : “Unë jam shumë i kënaqur me takimin dhe shpresoj që të jetë i kënaqur me takimin me ne edhe Kryetari Sela. Shumë njerëz erdhën në këtë takim për të treguar mbështetje për të. Ne besojmë se ai ka një mundësi për të bërë gjëra të mëdha për popullin e Strugës dhe ne duam që ai ( dhe populli i Strugës ) që të dini që ne jemi këtu për të ndihmuar dhe kontribuar për komunën e Strugës nga SHBA .”