Fikret Lulanaj/
Malesia historikisht njihet si vater e burrërisë, nderit, mikpritjes dhe beses së dhënë. Po ashtu Malesia ka rritur burra të cilët Zoti i kish pajisur me dituri urtesi dhe dashuri për komb dhe atdhe të vet. Nëse degjojmë historitë e trashiguera të të vjetërve malsor, padushim se familje e dalluar në krejtë Malësi në këtë pikpamje eshtë edhe familja e Nikolle Gjon Gjekës Lucaj. Familja Lucaj është familje e cila përveç karakteristikave të cekura më lart, karakterizohet edhe më dashurinë e madhe që kishte për arsim. Siç kam degjuar, dhe siç është dokumentuar Gjon Gjekaj Lucaj ka dhënë mësim në gjuhen shqipe në Triesh ne vitin 1917 dhe është iniciatori kryesor i hapjes së shkollës së parë shqipe në Malësi, saktësishtë në Dinoshë në vitin 1929. Gjoni shetiti shume vende Ballkanike dhe Evropiane. Ishte në kontakte me Andon Zako Çajupin, George Pekmezin, Bajram Currin, Nikollë Ivanaj e shume të tjerë. Për aktivitetin e vet patriotik, arsimor, dhe për emrtimin e shkolles në Triesh me emrin Gjergj Kastrioti- Skenderbeu, ish Kryetari i Shqipërisë Gjonin, mbas vdekjes e dekoron me titullin ” Kalorës i Urdherit të Skënderbeut “.Prej kesaj familje janë edhe intelektual të cilët ngriten lart dinjitetin e Malësise….
Pasardhes të kësaj familje janë edhe vëllezrit Gjon, Mark dhe Pjetër Lucaj, të cilët marrin rruget e gyrbetit si shumica e bijve të kësaj toke arbnore.Dy të parët në fund të shekullit të kaluar, më i riu në fillim të shekullit tonë. Me veti mbajtën cilësit më të mira që i trashiguan nga të parët e vet, posaçerisht dashurinë për vendlindje, komb dhe atdhe të vet. Gjithkund ku ndodhen në mergate siellen dashuri, nder, respekt, njerzillëk, dashamirësi, pa dallim se prej cilës krahine ishte shoqeria dhe cilit besim fetar i takonte….
Mbas nje pune të madhe, tre vëllezrit hapen së bashku restorantin e vet të quajtur TESORO DITALIA Së shpejti ky vend u ba qendër e bujarisë dhe mikprtjes malsore. Në sofrën bujare të ketyrë vellezërve u ftuan kryetar shtetesh shqiptare, kryetar komunash, akademikë, intelektual nga e mbarë treva shqiptare që vizitonin New Yorkun. Në sofren e vëllezërve Lucaj u organizuan aktivitete kulturore që promovonin shpirtin shqiptar. Shpeshëhere në tavolinat e restorantit të Tyre organizohen aktivitete humanitare për të ndertuar rrugë, shkolla, ndihma për skamnorët, ndihma për studentë dhe për organizime kulturore, historike, arsimore në Malësi. Janë ndër organizuesit kryesor të manifestimit kombtar në New York, ,, Rënjët Tona”.
Me gjithëse me trup në Amerikë, vellezrit Lucaj me shpirt e zemër jetojnë dhe veprojnë për Malësi dhe popull të Saj. Ata çdo atom të unit të vet e vunë në shërbim të nevojave të komunitetit shqiptar në mërgim, e posaçerishtë në ndihmë dhe përkrahje të vendlindjes dhe popullit të vet në Malësi.
Bujarinë dhe shpirtin e Tyre fisnik malsor,, vellezrit Gjoni, Marku dhe Pjetri Lucaj e kane deshmuar duke mirpritur miq të tillë si Presidentin Bill Kllinton me bashkëshorte, shkrimtarin James Potterson dhe me qindra të tjerë.
Vellezrit Lucaj jane përkrahës, mbështetës dhe organizator të aktiviteteve të komunitetit ku kane restorantin e vet, prandaj janë shperblyer edhe nga organet më të larta administrative të atijj vendi.
Vëllezrit Lucaj simbolizojnë shkuesin se si duhet të jenë shqiptarët ne mes veti. Simbolizojnë shpirtin e Nënës Tereze dhe gjakut kombtar të Saj për humanizëm dhe respekt. Simbolizojne faktin se si duhet vendlindja, populli dhe toka arbnore.
Vellezrit Lucaj jane të martuar me bija sojnike malsore dhe me krenari pasardhesve ju përciellin dashurine se si duhet kombi, atdheu dhe si pasurohet shpirti duke ndihmuar dhe duke përkrahur të tjerët.